Onze tarwepositie is gunstig Nog steeds gaat het debat over de Nederl. Indische kwestie voort Hel proces te Neurenberg Weerbericht Rond de U.N.O, De besprekingen te Batavia Nieuwe regeling voor de distributie van serviesgoed Binnenkort meer keuze in sigaretten? Er blijft dit jaar een tekort aan vleesch en vet Wij hooren BINNENLAND RECHTZAKEN WAAR HET OM GAAT 84ste Jaargang DINSDAG 12 FEBRUARI 1946 No. 25702 LEIDSCH Waarnemend Directeur: A Poortman Hoofdred.: Mr M B. van der Hoeven DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telef. Directie en Administratie: 25041 (2 Wnen) Telef. Redactie: 21507 Gironummer: 67055 In de zitting van den Veiligheids raad van gistermiddag was Manoeilsky weer de eerste spreker. Nogmaals ging hij uitvoerig in op de kwestie en stelde ten slotte een resolutie voor, waarin werd gevraagd om een commissie, sa mengesteld uit vertegenwoordigers van Groot-Brittannlë, de Vereenigde Sta ten, de Sovjet-Unie, China en Ne derland, welke commissie naar Indië zou moeten gaan om te dezer zake een onderzoek in te stellen; den vrede tot stand te brengen en verslag uit te brengen aan den raad. De voorzitter. Makln, bracht de vraag ter sprake, of de Oekrainsche gedelegeerde al dan niet het recht had den raad een voorstel voor te leggen. Na lange discussie werd ten slotte, mede op aandringen van Van Klef fens, besloten, de Oekrainsche resolutie toe te laten.1 Makin zeide voor Australië, dat, ter wijl Australië in principe accoord ging met het instellen van commissies door den raad, hij niet aannam, dat Oekraine de noodzaak van een com missie in deze kwestie had aangetoond Indien een commissie zou worden in gesteld. zou Australië zich verplicht gevoelen daarin een plaats te verzoe ken. Volgens hem was dit een inter nationale aangelegenheid. .Stettinius legde den nadruk op de belangrijkheid van het recht tot onder zoek van den raad en verklaarde dat van dit recht geen lichtvaardig ge bruik moest worden gemaakt. Een on derzoek zou slechts moeten worden in gesteld wanneer in een bepaald geval de noodzaak daartoe was aangetoond, en de Oekraine was er niet in ge slaagd dit geval te construeeren. Hij gaf uitdrukking aan het leedwezen van de Vereenigde Staten over het feit, dat het uitvoeren door Engeland van zyn verplichting had geleid tot een ge wapend conflict met de Indiërs, doch. aldus zeide hij, slechts wanneer de leden van de Vereenigde Volkeren begonnen met elkanders goede trouw aan te nemen, zouden vrede en vriend schappelijke betrekkingen tot stand gebracht kunnen worden. Daarom was hij tegen het instellen van eenige com missie van onderzoek. De beste hoop op oplossing van de kwestie in Indië was gelegen in de onderhandelingen, welke thans aan den gang waren tus- schen Nederland en de Indische natio nalisten. Hij sprak de hoop uit dat de bespre kingen succes zouden hebben, en. te oordeelen naai wat mr. Van Kleffens had gezegd, scheen het, dat aan de ge wettigde verlangens van het Indische De Sovjet-prosecutie zorgde in de zitting van gisteren voor een verras sing voor de verdedigers, die bezwaar maakten tegen een schriftelijk getui genis van veldmaarschalk Friedrich von Paulus, bevelhebber van het zesde le ger, dat voor Stalingrad vernietigd werd. Rudenko deelde namelijk mede, dat Paulus in Neurenberg was en ver hoord kon worden. „Lr is geen twijfel aan of aan het aanvalsplan tegen de Sovjet-Unie lag de bedoeling ten grondslag om dit land te koloniseeren" zoo zeide Paulus op hem door Rudenko gestelde vragen. Paulus, met bleek gezicht en diep in gevallen oogen en gekleed in donker colbert, antwoordde langzaam en zorg vuldig op de hem gestelde vragen, ter wijl er in de beklaagdenbank groote beroering te bemerken was. Vooral Goering was heftig opgewonden, doch hij was niet de eenige, die haastig brieven liet overhandigen aan de ver dedigers bij vele opmerkingen van Paulus. Paulus schilderde de voorbereiding van den aanval op Rusland, die 5 we ken werd vervroegd door den aanslag op Joegoslavië. Deze voorbereiding was in de herfst van 1940 al gereed! Von Paulus betoogde dat Hitier en de nazi's zich ten doel stelden Rusland tot de lyn Wolga-Archangel te ver overen. Doch dit plan ging ver boven Duitschland's la-acht uit. Von Paulus noemde het doel evenwel kemnerkend voor de nazi-plannen, die erop gericht waren economisch waardevolle gebie den in handen te krijgen. Deze waren met hun productie en grondstoffen im mers noodig om den strijd in het Westen ten einde te kunnen brengen. Hoezeer de nazi's de grondstoffen van Rusland noodig hadden, blijkt uit een opmerking van Hitler op 1 Juli 1942 in Poltawa: „Als ik de olie van Maikop en Grosny niet krijg, dan moet ik deze oorlog likwideeren". Von Paulus stelde vooral de eerste militaire raadgevers van Hitier, dat zijn Keitel. Jodl en Goering aansprakelijk. Het kruisverhoor van Von Paulus zal heden plaats vinden. Het radiostation van uitgeweken Ar gentijnen in Uruguay, „La Voz Argen tina", heeft bekend gemaakt, dat Ar- gentijnsche anti-fascisten erin geslaagd zijn vast te stellen, dat Martin Borr- mann (een der Duitsche hoofdoor- logsmisdadigers, die thans in Neuren berg berecht had moeten worden) per onderzeeboot „U 435" Argentinië be reikt heeft. De bemanning heeft de boot tot zinken gebracht. Is dit een herleving van een oud-ge rucht of waarheid? Vooralsnog staan wij sceptisch er tegenover! De Bilt verwacht tot Woensdag avond: Afnemende wind, meest uit Noordelijke richting. Koude nacht. Overdag gedeeltelijk bewolkt met matige temperaturen. Overwegend droog weer. volk tegemoet zou worden gekomen. Een commissie zou daarom geen zin hebben. De beste hoop op vrede was gelegen in een succesvol besluit van de thans ondernomen onderhandelingen, en het zou ernstig zijn wanneer de raad iets zou doen, wat aan een succesvol resul taat in den weg zou staan. Hij was er niet voor, dat de raad eenige actie zou ondernemen, ofschoon misschien de hoop uitgesproken zou kunnen worden dat het mogelijk zou zijn de ontwape ning der Japansche troepen tot uitvoe ring te brengen Wellington Koo, als laatste spreker ter avondzitting zeide, dat China spe ciaal in deze kwestie belang stelde, omdat er twee millioen Chineezen in Nederlandsch Indië waren. Er waren ongevallen onder de Chineesche bevol king voorgekomen. Vijfhonderd Chi neezen waren bijvoorbeeld in Soerabaia gedood of gewond. De Indische Chi neezen hadden, door de problemen waarvoor de geallieerden op Java ge steld waren, niet deelgenomen in de nationalistische beweging, doch na tuurlijk sympathiseeren zij over het algemeen met de bedoelingen van een volk, dat probeert een hoogeren graad van nationale onafhankelijkheid te bereiken. Hij drukte zijn waardee ring uit voor de hulp welke de Britten den Chineezen op Java hadden kun nen verleenen. Hij legde nog specialen nadruk op de sympathieke houding van mr. Van Kleffens tegenover de nationalistische beweging in Indië. Het Chineesche standpunt was, zeide hij dat de raad de bespreking van het Oekrainsche voorste behoorde te ver dagen', totdat het resultaat van de hui dige onderhandelingen te Eatavia be kend zou zijn Evenwel waren de Chi neezen, de verklaring van Bevin buiten geding latend, niet gekant tegen een commissie, mits algemeene instemming zou bestaan. De bijeenkomst werd daarop weer verdaagd. De Sovjet-delegatio ter UNO zal de resolutie aangaande de wereldvoedsel situatie, welke door de delegaties van de Vereenigde Staten, Groot-Brittan- nië, China en Frankrijk ter tafel zal worden gebracht, ondersteunen. Met 22-17 stemmen is een Neder landsch voorstel aangenomen om eerst later in dit jaar te beslissen, waar de permanente zetel van de UNO zal wor den gevestigd, al is vastgelegd, dat dit aan den Oostkust van Amerika zal zijn. CHURCHILL TOCH BIJ TRUMAN. Nu president Truman zijn vacantie heeft uitgesteld, is Churchill naar Wa shington gekomen, waar zij een onder houd van een half uu hadden. DE FRANSCHE MILITAIRE BEGROOTING. De Fransche nationale defensieraad heeft besloten de militaire begrooting met 60 milliard franc terug te bren gen tot 140 milliard francs. Het leger zal bestaan uit ongeveer 400.000 man. de luchtmacht uit 50.000 man en de vloot uit 45.000 man. DE RUSSISCHE VERKIEZINGEN. Gisteravond had de centrale verkie zingscommissie te Moskou een totaal overzicht van de deelneming der kie zers aan de verkiezingerr Naar uit deze gegevens blijkt, hebben van de bijna 100 millioen kiesgerechtgiden 99,5 pCt. hun stem uitgebracht De uitslagen kunnen eerst tegen Donderdag bekend zijn. HET OORDEEL VAN SALIM. Volgens de „New York Times" zijn de Nederlandsche voorstellen aan Indië door een specialen koerier aan Soe- karno te Djocjacarta overhandigd. Geruchten, die in goed ingelichte kringen niet worden tegengesproken, zeggen dat. Van Mook en Sjahir reeds op de hoofdpunten overeenstemming zouden hebben bereikt, voordat van Mook naar Nederland ging. De U.P.-correspondent Bower seint uit Batavia, dat hij een onderhoud heeft gehad met Hadji Agus Salim, die benoemd is tot adviseur van Sjahrir. Salim zeide niet in officieele functie te willen spreken. Wel wilde hy ech ter uitdrukking geven aan zijn dank baarheid voor het privilege getuige te mogen zijn van wat mogelijk de slot fase van den strijd zal zijn. Spreker was vol vertrouwen dat de nog hangende kwesties met succes op basis van Van Mook's voorstellen kun nen worden besproken. Reis Prinselijk Paar uitgesteld De toestand van Prinses luliana is langzaam vooruit gaand. In verband met de kans, dat Zij niet op tijd her steld zal zijn is de reis van het Prinselijk Paar naar Denemarken. Zweden en Noorwegen, welke eind Februari zou plaats hebben, echter ecnigen tijd uitgesteld. Met ingang van 18 Februari zullen de plaatselijke distributiediensten een begin maken met het verstrekken van speciale bonnen van nieuw model aan hen, die op of na 18 Februari huwen en aan de gerepatrieerden uit Indie, die zich zelfstandig gaan vestigen. Aan een gezin van 2 personen zullen bonnen ter waarde 35 punten worden ver strekt, voor iederen persoon meer ont vangt men 5 punten extra. De koopver gunningen. door de plaatselijke voor- zieningscomissies uitgereikt aan de ge dupeerden, zijn met ingang van 15 Maart ongeldig. De getroffenen moeten dus him vergunningen voor genoemden datum honoreeren. Op 15 Maart zal een bon ter waarde van 1 punt van de levens middelenkaart van personen tot 21 jaar worden geldig verklaard voor den aankoop van serviesgoed. Deze bon zal voor onbepaalden tijd gel dig zijn. Binnen afzienbaren tijd na 15 Maart zal voor dezelfde ca- tegorc personen een bon ter waarde van 2 punten geldig worden ver klaard, welke bon eveneens onbe perkt geldig zal zijn. Het publiek kan den eersten bon, zooals dat ook bij de bonnen voor schoenreparatie gebruikelijk is, bewa ren teneinde deze tezamen met den tweeden bon te besteden. Met nadruk wordt er de aandacht op gevestigd, dat de bevoorrading der detaillisten slechts zeer geleidelijk kan geschieden, daar de Nederlandsche productie van servies goed i.v.m. de brandstoffenvoorziening en het tekort aan arbeiders nog be perkt is. Voorts kunnen er voor import geen deviezen beschikbaar worden ge steld. Het zal dus geruimen tijd du ren voordat een ieder zijn punten in goederen zal hebben omgezet. Men mag zijn bonnen eerst dan aan den winke lier afgeven, indien deze in staat is de VERDEELINGSPERCENTAGES WORDEN GEWIJZIGD. Naar wij vernemen zullen binnen af zienbaren tijd de tabakswinkeliers en grossiers weer rechtstreeks bij den fabri kant hunner keuze kunnen bestellen. Voor de fabrikanten zal dit ongetwijfeld een prikkel zijn om de kwaliteit van hun producten te verhoogen. Dit geldt met name voor de sigaretten, daar het dan zeer waarschijnlijk moet worden geacht dat de fabrikanten deze in drie verschil lende prijsklassen onder eigen merken op de markt zullen brengen. De verdee- lingspercentages, welke momenteel voor het geheele land 45 pet. kerftabak. 35 pet. sigaretten en 20 pet. sigaren bedra gen, zullen van 22 Februari af als volgt luiden; 40 pet. tabak, 35 pet. sigaretten en 25 pet. sigaren. Dijk van de Schipbeek bij Colmschate doorgebroken. De dijk van de Schipbeek bij Colm schate (nabij Deventer) is over een lengte van twintig meter doorgebroken. Het water stroomt over de landerijen in de richting van den IJssel. Vele boerde rijen zijn geïsoleerd. Alles is in touw om menschen en vee te redden. Oxe is even als de gemeente Diepenveen overstroomd Het gemeentebestuur van Dortherbeek en het waterschap Salland zenden per soneel naar de bedreigde plaatsen. verlangde goederen uit voorraad te le veren. Voorinlevering is niet toege staan. Voorts is bepaald, dat met ingang van 18 Februari o.a. dekschalen, soep terrines, visch- en vleeschschotels, broodschalen en sauskommen vrij mo gen worden verkocht. Dit beteekent niet, dat deze artikelen dan volop te verkrijgen zullen zijn. Het is slechts de bedoeling deze vroeger op veel punten gewaardeerde artikelen gemakkelijker onder het publiek te brengen. Nadere bijzonderheden hieromtrent zullen bin nenkort bekend worden gemaakt. Op een gisteren te Den Haag gehou den persconferentie zei ir. Loiiwes, di recteur-generaal van de voedselvoor ziening, dat er op- het oogenblik in de wereld een ontstellend gebrek aan voedsel heerscht. Het meest nijpend is het tekort aan tarwe en vetten. Het tarwegebrek kan alleen en uitsluitend door goede oogsten worden opgeheven Door den misoogst in Argentinië in het vorige jaar kon geen export van tarwe en maïs plaats hebben. Het laatste is dringend noodig voor veevoeder. Wat de Nederlandsche tarwepo sitie aangaat, kan worden gezegd, dat ons land er niet slecht voor staat. Door een zeer vooruitziende regeeringspolitiek zijn onmiddellijk na de bevrijding groote hoeveelhe den tarwe naar ons land vervoerd, voldoende om geruimen tijd in de nationale behoefte te voorzien. An dere landen, zooals Frankrijk, staan er veel slechter voor dan Neder land. De oorzaak van het groote wereld tekort aan vetten is gelegen in de om standigheid. dat de groote productie landen nog niet normaal werken. De copra-uitvoer uit Ned. Indië (copra be. vat 30% vet) stagneert nog, terwijl ook de export van vethoudende sojaboonen uit Mandsjoerije nog met is hervat. Ook in ons land vormt vet de zwakke positie in de voedselvoorziening. Het merkwaardige Is, dat wij in 1946 meer boter zullen produceeren dan wij voor den oorlog in eigen land consumeer den. Er zal voldoende boter zijn, maar andere vetten zullen schaarsch blijven Wat de boterprijs betreft zijn wij, in verband met den hoogen melkprijs, op het oogenblik niet in staat in Enge land te concurreeren, maar Denemar ken kan dat ook niet De prijzen in Engeland leveren voor ons verlies op. Gelukkig is de melkproductie hier tc lande stijgende! Gedurende de laatste weken lag de mclkopbrengst 30% boven het percentage in de overeenkomstige periode van 1944. Het vleeschtekort in ons land zal ook dit jaar nog zorg baren. Het herstel van onzen veestapel hangt immers in hooge mate af van den import van veevoeder. Dit geldt voornamelijk voor den varkensteelt Voor den oorlog be droeg het aantal geslachte varkens on geveer 2 millioen stuks per jaar. Ge middeld werden er 1,5 tot 1,6 millioen varkens in Nederland gehouden. Vol gens de laatste gegevens zijn er thans weer ongeveer 900j000 varkens. Het veevoederprobleem echter ls niet alleen voor Nederland, maar voor de geheele wereld het punt waar alles om draait. De hevige regenval heeft op verschillende plaatsen van ons land, vooral In het Oosten, groote overstroomingen veroorzaakt. De verkeersweg door het dorp Koekange, bij Meppel, kwam over een lengte van eenige honderden meters onder water te staan, iets wat nog nimmer gebeurd is. (Anefo/van Buiten P.). De Fransche troepen ln Indo-China hebben de stad Bentre, het laatste be langrijke bolwerk der Annamitische na tionalisten, bezet Op een onbewaakten overweg te Colmar in den Elzas is een trein uit Straatsburg op een autobus met werk lieden ingereden. Tien inzettenden wer den gedood, 12 gewond, alsmede vele treinreizigers. Radio-Frankfurt deelt mede, dat de overstroomingen in het Rijnland, de ergste gedurende 35 j.. steden in de Britsehe zone hebben geïsoleerd De spoot wegverbindingen tusschen Berlijn Frankfort en Bremen Frankfort zijn verlorken. Vele dorpen staan on der water. De eemgc spoorwegbrug, die Polen met Trjecho-Slowakije verbindt, ls door den stroom meegesleurd, zoodat alle verbindingen tusschen deze twee lan den nu zijn verbroken. De voormalige Japansche opper- bevelnebber van de Philippynen, lt.-ge- neraal Masaharoe Homma, is, na schul dig bevonden te zijn inzake verantwoor delijkheid voor wreedheden, door Ja pansche troepen op de Philippijnen be dreven, ter dood veroordeeld. Na de uitspraak van het vonnis bedankte hij voor de hoffelijke houding welke jegens hem gedurende het proces werd be toond. 2 Soldaten zijn gedood en 8 bur gers gewond, toen de nachtexpresse van Kings Cross. Londen, naar Newcastle on tyne op een gederailleerde locaal- trein liep. De Perzische eerste minister ,Gha- vam Sultaneh, heeft het recht von ver- eeniging voor politieke partyen hersteld. De onderkoning van Britsch-Indë, lord Wavell heeft Ghandi en den leider van de Mohammedaansche liga, Jinsah, voor een onderhoud met hem in ver band met de voedselpositie uitgenoo- digd. Met het oog op het gevaar van epidemieën en een opvoering van het tempo van den wederopbouw heeft prof Birlet uit Keulen een nieuwe methode van puinruiming uitgewerkt. Om de HOOFDAFDEELING „OPLEIDINGEN GENERALE STAF"INGESTELD. Ingevolge beslissing van den chef van den generalen staf ls ingesteld de hoofd afdeeling „Opleidingen", welke hoofd- afdeeling onder commando is gesteld van den luitenant-kolonel J. Staal. Het centraal bureau militaire oplei dingen (C.B.M.O.) is in zün geheel op gegaan in deze hoofdafdeeling .Oplei dingen" evenals het centraal bureau A.V.O.S. (alles voor onze strijdkrachten) dat als afdeeling IV (recreatie en alge meene ontwikkeling by afkorting: R.A.O.) in het verband van de hoofdaf deeling „Opleidingen" is opgenomen. Het centraal bureau militaire oplei dingen en het centraal bureau A.V.O.S. zijn dus met de instelling van de hoofd afdeeling „Opleidingen" opgeheven De hoofdafdeeling „Opleidingen" is gevestigd in de nieuwe Frederikskazerne Van Alkemadelaan te 's-Gravenhage. WEER LUCHTVERBINDING NAAR DE WEST. Op 14 Februari a.s. zal voor het eerst na 11 jaar weder de luchtverbinding tot stand worden gebracht tusschen Am sterdam en onze West. Dan vertrekt nameiyk de C. 54 voor de eerste van een reeks vluchten Amsterdam-Curacao In December 1934 maakte de „Snip" de bekende vlucht, daarna bleven Curacao en Suriname van een luchtver binding verstoken. De eerste vlucht, die thans weder ge maakt wordt, zal worden gevlogen door den heer Viruly. De te volgen route is: Amsterdam—Lissabon—Dakar—Natel ParamariboCuracao. Men hoopt in 2 b. 3 dagen de vlucht te volbrengen. volgens zün berekening 15 millioen kub. M. puin in Keulen op te ruimen moe ten 6.000 arbeiders 5 jaar lang onafge broken werken. Prof. Birlet stelt den bouw van een kabelbaan van het cen trum der stad naar het open veld voor, waarmede op de goedkoopste en snelste wüze het puin geruimd zou kunnen worden. HARING NAAR TSJECHO-SLOWAKIJE. Gistermiddag om 4 uur is van den Coolsingel te Rotterdam een convooi van 10 vrachtauto's gestart, met bestemming Praag, zy voerden een lading mede van 75 ton Zweedsche haring, de helft van een contingent dat transito via Rotter dam naar Tsjecho-Slowaküe wordt ver voerd. Verwacht wordt, dat daarna nog 600 ton van deze haring naar Praag ge transporteerd zal worden. Het transport heeft plaats onder auspiciën van de Algemeene Transport Combinatie, welke is opgericht door een 40-tal transport bedrijven, die niet aan de A.T.O. het monopolie van het vervoer op Tsjecho- Slowakye willen laten en ontevreden zün over het feit. dat alleen de A.T.O. de groote zware vrachtauto's toegewezen zouden krijgen. Het convooi hoopt binnen 21/2 dag Praag te bereiken, waar reeds retour vracht gereed staat. Men verwacht bin nen een week te Rotterdam terug te 2Ün. De genoemde combinatie hoopt een regelmatigen dienst op Praag tot stand te kunnen brengen. NEDERLAND DANKT ENGELAND. De heer J. Niemann, voorzitter van het comité ven ontvangst voor kinderen van bezette landen, heeft een ingezon den stuk geplaatst in de Daily Tele graph en de Times waarin hy onder meer zegt: „Het is 11 dezer juist een jaar gele den sinds de eerste ploeg Nederland sche kinderen door het betrokker Ne derlandsche regeeringscomité in Enge land is verwelkomd. Het zy my ver gund namens het comité van ontvangst onzen harteiyken dank uit te spreken aan de duizenden, die steun hebben verleend en zulks alsnog doen en die behulpzaam geweest zün by de ont vangst van de 7.500 behoeftige en on dervoede kinderen die in het afgeloo- pen Jaar hier uit Nederland zijn aan gekomen. Deze kinderen zyn hier door de Britsche gezinnen met open armen ontvangen, zy hebben daar telkens acht weken doorgebracht en zy zün verheugd en gelukkig naar hun land teruggekeerd. Ruim 40.000 pond is ont vangen van edelmoedige personen uit alle lagen der gemeenschap, van taxi chauffeurs tot directeuren van maat schappijen toe uit alle deelen der we reld en wel in het byzonder uit de Vereenigde Staten en Argentinië. BIJZ. RAAD VAN CASSATIE. Antje Johanna Maters, uit Lelden, heeft terecht gestaan, omdat In Aug. 1942 te Lelden een brief heeft geschre ven aan den S.D., vermeldend, dat een zekere Nlcolaas Laman Joden-goederen had verborgen. Laman werd gearresteerd en gedurende zes weken van zijn vrijheid beroofd. Het vonnis van het bijzonder gerechts hof luidde vijf Jaren gevangenisstraf. Verdachte zou uit angst gehandeld hebben omdat te veel menschen wisten dat zy en Laman bortmantels en goud van Joden verborgen hadden. Daarom zou zy deze bontmantels hebben aan gegeven en de naam van Laman hebben vermeld. Op de vraag van den procureur fiscaal, waarom verdachte dan niet eerst Laman gewaarschuwd had, moest de ver dachte het antwoord schuldig blijven. De raadsman meende dat deze zaak niet voldoende onderzocht was. De be wuste Laman zou niet gearresteerd zijn op aangifte van verdachte, maar op gron van een illegale actie, die de schoonzoon van Laman voerde en de Dultschers ter oore was gekomen. Verder zou verdachte niet geheel toerekeningsvatbaar zijn, het geen bleek uit enkele rapporten van ze nuwartsen. De procureur-fiscaal meende, dat het eigenlijke schrijven de beslissende hande ling was en achtt ehet aannemelijk dat verdachte zou hebben gehandeld uit een soort wraakgevoel tegenover Laman. Wat de toerekeningsvatbaarheid van verdcahte betrof, hy achtte de rapporten De tegenstelling Engeland Rusland. Naar het zich laat aanzien heeft J* de Veiligheidsraad van de U.N.O. wat de debatten over de „strategische punten" betreft, de grens bereikt. Er staan geen poli tieke twistpunten meer op het program, al moeten we wel voorzichtig zün. Want in de sfeer, waarin op het oogenblik de meeste problemen worden behan deld, kan het meest onschuldige onder werp plotseling wel politieke beteekenLs gaan krijgen. Het gaat immers bü de besprekingen niet in de eerste plaats om „verheldering" van bepaalde duis tere kwesties, maar om de min of meer principieele afbakening van standpun ten. Er is wel niemand zoo naï'ef te ge- looven, dat de besprekingen over Iran, Griekenland en Ned. Oost-Indië zün in geleid, omdat de landen, die deze kwes ties op de agenda hebben geplaatst, niet cp de hoogte waren. Niet voor niets ging bet en zal het voorloopig wel blyven gaan om de strategische punten. Gedurende den oorlog ls tusschen Rusland eenerzyds en Engeland—Ame rika anderzyds een zeer nauwe samen werking ontstaan en wel uit bittere noodzaak. Laten we de dingen vooral nuchter zien. Er was een gemeenschap- pelyke vijand, hetzelfde doodsgevaar bedreigde Oost- en West-Europa. En men is over alle verschillen heengestapt om één strüd te voeren. Het zal de on- sterfiyke verdienste biyven van Chur chill, Stalin en Roosevelt, dezen weg van samenwerking te hebben mogeiyk gemaakt. Maar op het moment, dat Dultschland verslagen was, en dus de wereld geor dend moest worden, stonden er drie grootmachten, met Frankryk en China als voorname secondanten en vele kleine landen als trouwe paladünen. Secondant en paladün van welke der grootmachten? Hoe gaarne men alle verschillen zou willen wegdoezelen en in een vreugde roes één zang aanheffen, hoe zeer men wederzijds wantrouwen wil uitbannen ra het gemeenschappeiyk succes, er zün thans drie wereldmachten en er is maar één wereld. En dus gaat elk zyn posities innemen of tracht die in te nemen. Belangen- en interessesferen gaan zich afteekenen, raakpunten en wrüfvlakken worden zichtbaar. Zoowel Iran als Grie kenland moeten we zoo zien. Engeland is wereldryk of het is niet. Het imperialistische tydperk moge voorbij zyn, de koloniale politiek moge zich naar ethische elschen meer aan de inheemsche bevolking gelegen laten liggen, het moet wereldrük zyn of het is niet. Rusland (en Amerika) vinden de grondstoffen vrüwel volledig in eigen huis, zün beide „onmetelyk groot" met alle kansen van inwendlgen uitbouw en uitgroei, Engeland mist dit alles. En daarom is er geen land ter wereld meer aangewezen op zyn steunpunten dan juist Engeland. Het eilandenrük aan Europa's West kust heeft in eeuwen zün Imperium opgebouwd, de steunpunten voor zün vloot ingericht. Het beheerscht daardoor verscheidene zeeën, heeft de sleutels tot weer andere in zün macht. Hoe hebben Gibraltar, Malta en Suez den stryd doorstaan en beslissenden invloed uit geoefend op den afloop. In dat wereldryk, hervormd naar steeds nieuwe eischen, kunnen we twee kernen onderscheiden: Het moederland en Indië. De dominions leveren hun waardevolle bydragen, zün ongetwyfeld belangrijke, zeer belangrüke deelen, maar Indië ls de parel. En alle strate gische plannen (Kaap-Caïro-verbin- ding, landbrug in het nabije Oosten) draaien om de bescherming van den weg naar Indië. En daar nu heeft het Rusland reeds eerder ontmoet. Want dit wonderiyke rük kent eveneens zün expansiedrang. Los van alle leerstellige politieke controversen, los van party dogma's staat hier de economlsch-poli- tieke tegenstelling. De Balkan-politiek, de kwestie der zeeëngten, het Arabische vraagstuk in Palestina, Egypte met zyn nationalisme, het ls alles spel en tegenspel in den grooten stryd van Engeland om behoud van zyn levenskans. Het vond op dien weg als tegenstander het Csaristische Rusland, het vindt er nu evenzeer het Rusland van Stalin. Maar Disraeli, de conservatief, Grey de liberaal en Bevin, de arbeider en vriend van Rusland, zy zyn Engelschenzy verdedigden en ver dedigen Engeland. De voorpostengevechten zü'n ln de eerste zitting van den Veiligheidsraad beëindLgd; de debatten liepen wel eens hoog, de vuist werd op tafel geslagen. Maar dit was mannentaal. Natuuriyk leeft de geheime diplomatie nog; na- tuurlijk wordt het spel ook nog met andere middelen en op andere plaatsen gespeeld. Totdat men elkander overtuigd zal hebben van de ijzeren noodzakeiyk- heid voor het eigen behoud. Het terugbrengen van de vele groote mogendheden, met de vele kansen van combinaties en machinaties, tot drie grootmachten, kan van beslissenden Invloed zyn op de oplossing der nete lige vraagstukken. Het kan, indien de achterdocht en het wantrouwen niet plaats maken voor vertrouwen en be grijpen, fataal zijn. Want het gaat niet om Griekenland en Iran, het gaat om de verhouding der twee Europeesche grootmachten. En dit ls het tragische, dat daarby niet alleen de belangen dezer staten gemoeid zün dan zou een hooghartig onzydig biyven nog ver dedigd kunnen worden maar alle menscheiyke belangen staan hlerby op het spel. Onze cultuur is de inzet! Daarom eischt de na-oorlogsche oplos sing en organisatie, ook van de kleine mogendheden, ons aller belangstelling. geformuleerd. Derhalve werd tot verwer ping van het beroep geconcludeerd. HAAGSCHE POLITIERECHTER. Een japon gestolen. Wegens diefstal van een japon Is J. van Z. te Leiden - veroordeeld tot twee maanden gevan- van de diverse artsen met te veel reserve genistraf, E£ eisch was 3 maanden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1946 | | pagina 1