Katwijk werkt aan
wederopbouw
zijn
KRUISWOORDRAADSEL
vmi
OPBOUW
De voedselmoeilijkheden
Veel ging verloren, nog meer zal verrijzen
Rond de UNO
Is uw Radio defect?
Wij hooren
De strijd tegen den gif handel
Het Leidsch Dagblad
Wanneer wij, na bijkans vijf jaren te
hebben gezwegen, de pen weer opvatten,
om te beschrijven hetgeen zich af
speelt op het groote. speeltooneel der
buitenlandsche politiek, dan hebben wij
een hiaat te vullen, dat niet zoo een
voudig te overbruggen valt. Pagina's
zouden er noodig zijn om een eenigs-
zins zuiver beeld te geven van het ver
loop van zaken en waar ons die ruimte
ontbreekt, zullen wij geen poging in die
richting ondernemen. Slechts nu en dan
zullen wij evenwel er niet aan kunnen
ontkomen, om een korten terugblik te
werpen op de droeve jaren, die de
menschheid achter zich heeft liggen,
zulks om wat zich thans bezig is te
ontwikkelen, voldoende te kunnen be
lichten. Verleden, heden en toekomst
zijn nu eenmaal niet te scheiden bij den
opbouw van welke maatschappij ook,
dus ook niet bij het herstel van de zoo
zeer gehavende en uit ontelbare won
den bloedende wereld van het oogen-
blik.
Hersteld moet er worden in alle lan
den; in die der overwinnaars, in die der
overwonnenen en, waar de economie
meer dan ooit; is geworden een wereld
economie (hetgeen beteekent, dat ieder
land de anderen noodig heeft), is beslist
noodzakelijk geworden een zich-ver-
staan over alle vraagstukken van dezen
tijd, zelfs dan, wanneer volgens oude
begrippen daaraan niet zou zijn te
denken. Het „ieder voor zich" heeft af
gedaan, zelfs voor de grooten en moet
worden vervangen door een „ieder voor
allen". Het is vanzelfsprekend dat dit
ideaal, in menig opzicht zoo hemels
breed verschillend van wat in breeden
kring nog leeft en gist, niet voetstoots
over de gansche linie wordt aanvaard,
dat er derhalve aan alle zijden moeilijk
heden rijzen, doch al vallend en op
staand zal men deze moeilijkheden
moeten te boven komen. Zulks om een
anders dreigende débacle af te wenden.
Een andere keus is er niet meer, hoe
men het ook keert of wendt.
Wie zou in de gegeven omstandighe
den, waar de afgrijselijkheden van den
modernen oorlog, culmineerend in de
toepassing van de atoombom, nog zoo
versch in het geheugen liggen, het dur
ven ondernemen, opnieuw een volk ter
slachtbank te leiden? Afgezien van de
practische onmogelijkheid, daar immers
allerwege uitputting en tekorten grijn
zen.
Dit is een factor, waarvan men slechts
voordeel mag verwachten en die benut
moet worden en wel ten volle!
Als voornaamste lichaam voor den
algemeenen opbouw, geestelijk en mate
rieel, treedt op de opvolgster van den
vroegeren Volkenbond, de U.N.O., ofte
wel de Organisatie der Vereenigde Vol
ken, thans te Londen bijeen. Velen
staan, helaas, nog te critisch afwijzend
tegenover deze nieuwe figuur. Gerede
neerd wordt maar al te vaak: hoe
faalde de Volkenbond, mag van zijn op
volgster beter worden venvacht? In deze
vraag ligt voor dezulken dan het ant
woord tevens. Onnoodig te zeggen, dat
deze redeneering niet alleen falikant
onjuist is, maar ook getuigt van een
ondermijnend défaitisme, dat niet
scherp genoeg gelaakt kan worden.
Wanneer eenmaal iets is mislukt, wil
dat dan zeggen, dat bij overdoen, waar
bij geleerd is van de vorige mislukking,
succes bij voorbaat uitgesloten moet
worden geacht? Hoevele voorbeelden
zijn er niet aan te halen, die het tegen
deel bewijzen, persoonlijke en staatkun
dige! Volhouden doet overwinnen.
Vooral hen, die zich los weten te ma
ken van de him kracht verlammende
invloedssfeer van de gedachte: er komt
toch niets van terecht. Zij die zich daar
boven uit weten te werken, zijn het, die
de dragers zullen zijn van de gedachte,
die alleen in staat is, de wereld te red
den van den ondergang.
Wat heeft de U.N.O. niet voor op den
Volkenbond! Amerika niet alleen lid,
maar ook bereid de volle verantwoorde
lijkheid mede te dragen. Ook de Sovjets
aanwezig als volwaardige kracht in het
concert der volken. En daarnevens de
erkenning, dat het nieuwe lichaam
moet beschikken over voldoende macht,
om naar buiten te kunnen optreden
tegen ieder, die den wereldvrede zou
bedreigen
Zoo ooit, dan zijn thans de omstan
digheden gimstig om iets te bereiken
en ieder moet daarom zijn volle mede
werking verleenen, van hoog tut laag.
Een laatste kans schijnt de menschheid
beschoren te zijn en die kans moet
daarom worden gegrepen met beide
handen.
En men late zich vooral niet afschrik
ken door tegenslagen of schijnbaar on
overbrugbare geschillen in den boezem
der groote volken-familie. Is het in een
groot huisgezin altijd pais en vree?
Zoo'n ideaal-toestand verwachte men
dientengevolge ook niet in een organi
satie, die meer dan 50 volken omvat,
volken met zoo verschillende structuur,
wenschen en begeerten, die de groote
massa nog moet leeren te beheerschen
in het belang van wat allen moet over
koepelen, het begrip „mensch te zijn."
Zeker, belangen botsen tegen belan
gen, maar wanneer allen van goeden
wille zijn en daarvan blijvend getuigen,
dan is een allen bevredigend compromis
steeds te vinden. Vooral prestige-kwes-
ties dienen vermeden te worden.
Gemakkelijk is de opgaaf, aan de lei
ders der volken gesteld, niet. Van di
verse zijden dreigt gevaar, ernstig ge
vaar zelfs, het zij zoo; men late zich
daardoor niet intimideeren, men spele
niet met het woord „oorlog". Met koel
hoofd zette men zich aan den arbeid,
gedachtig aan de spreuk: wie wil, die
kan.
Het belang der gansche menschheid
staat op het spel!
Spek
Suiker
Thee
Vleesch
Kaas
Inmaak
Vetten
4 ons
8 ons
2 ons
ls. 2d.
4 ons
1 pond
8 ons
Februari 1946
3 ons
8 ons
3 ons
ls. 2d.
3 ons
1 pond
7 ons
Men verwacht, dat de wereldcrisis in
de voedselvoorziening dit weekeinde het
onderwerp van verdere lnformeele be
sprekingen tusschen de afgevaardigden
der groote vijf zal zijn. Minister Bevin
heeft reeds desbetreffende voorstellen
gedaan aan het Britsche kabinet en deze
voorstellen zullen waarschijnlijk aan de
groote vijf en eventueel aan de alge-
meene vergadering der UNO worden
voorgelegd.
Het voedingsvraagstuk heeft plotse
ling de voorkeur gekregen boven alle
groote politieke problemen, waarvoorde
veiligheidsraad zich nog geplaatst ziet.
Verwacht wordt, dat in een ontwerp
resolutie de wereld zal worden gewaar
schuwd, dat dit jaar het voedselgebrek
zich waarschijnlijk zal uitbreiden we
gens een algemeen tekort aan graan en
meststoffen. Op alle volken zal een be
roep worden gedaan verspillingen te
voorkomen en de voedselproductie te
verhoogen.
In Engeland zullen tal van protest
vergaderingen van huisvrouwen plaats
vinden tegen de aangekondigde rant
soenverlaging, De huisvrouwen wijzen
«p de moeilijke omstandigheden in 1942,
toen de rantsienen hooger waren. Dien
tengevolge komt men in verzet. Ter
vergelijking:
Voorts zijn Amerikaansch vleesch en
rijst op het oogenblik niet verkrijgbaar,
waren in 1942 koekjes en reuzel niet ge
rantsoeneerd, wat ze thans wel zijn, ter
wijl boonen nog altijd op vier punten
staan en gecondenseerde melk nog al
tijd eenzelfde aantal punten vereischt.
President Truman heeft bekend ge
maakt, dat het gebruik van graan voor
de bereiding van bier en alcohol ver
bóden is, teneinde het kritieke wereld
tekort aan graan te helpen verlichten.
Truman stippelde een programma uit
ter voorkoming van een massa-hongers
nood. in de wereld. Ik weet, dat het
geweten van het Amerikaansche volk
het niet zal toestaan zijn medewerking
te weigeren of voor te behouden, als
hun medemenschen in andere landen
lijden en sterven", zoo zeide hij. De
regeering zal een krachtige campagne
beginnen om zuinigheid met voedsel te
propageeren. Het verbod tot het ver
werken van graan in de alcoholfabri-
cage zal 20 millioen bushels graan vrij
maken voor voedsel van dit oogenblik
tot Juni. Voorgesteld wordt het uitma-
lingspercentage voor meel van 72 op 80
percent te brengen: dit beteekent don
kerder brood voor de Amerikanen. Alle
graan- en meelvoorraden bij molenaars,
bakkers en winkeliers zullen onder con
trole gesteld worden van het departe
ment van landbouw De spoorwegen zul
len voorrang verleenen aan het vervoer
van graan en andere levensmiddelen.
Alle graanexporten zullen door de re
geering worden gecontroleerd. Maatre
gelen zullen worden genomen om ge
durende 1946 een uitvoer van 375.000
ton vetten en oliën, 1600 millioen t>ond
vleesch en grootere hieveelheden kaas
en gecondenseerde melk te verzekeren.
Brood zal niet gerantsoeneerd worden
maar de regeering zal de meeltoewij-
zingen zoodanig beperken dat de nood
zakelijke behoefte van het burgerge-
bruik juist gedekt kan worden.
MANOEILSKI ONGESTELD.
De verdere behandeling van de bij de
UNO ingediende klacht van de
Oekrainsche delegatie over den toe
stand in Ned.-Indië, die op heden was
bepaald, moet misschien worden uitge
steld wegens een lichte ongesteldheid
van den voornaamsten Oekraienschen
gedelegeerde Manoeilski. Men zou an
ders, naar verwachting heden beginnen
met een tweede verklaring van Ma-
noulski als antwoord op de redevoe
ringen van Bevin en Van Kleffens.
VOORSTEL VAN RUSLAND OVER
„ONTWORTELDE PERSONEN"
VERWORPEN.
Een fundamenteel verschil van mee
ning tusschen de sovjet-Russische ziens
wijze en die van de meerderheid der
andere leden der UNO is duidelijk ge
bleken in de vergadering van de so-
ciaal-humanitaire-cultureele commissie
toen het Russische voorstel om het
verleenen van toestemming aan refu-
gé's buiten hun land te blijven afhan
kelijk te stellen van de goedkeuring
van de regeering van hun geboorte
land, met 29 tegen 6 stemmen werd
verworpen. De subcommissie had het
plan voor zich liggen om ontwortelde
personen, die ernstige bezwaren hebben
naar huis terug te keeren en geen oor
logsmisdadigers Quislings of verraders
zijn, niet daartoe te dwingen. Mevrouw
Roosevelt leidde de oppositie tegen het
Russische amendement, terwijl de afge
vaardigde van Zuid-Afrika botweg
constateerde, dat de sovjet-delegatie
geen rekening hield met vluchtelingen,
die geen oorlogsmisdadigers zijn, maar
op grond van hun misnoegen over de
politieke situatie in him eigen land
daarheen niet willen terugkeeren.
SPOED BETRACHT.
De kopstukken der UH.O-gedelegeer-
den willen een poging doen om de
eerste zitting Dinsdagavond te kunnen
verdagen. Om dit te bereiken wordt
Zondag den geheelen ochtend, middag
en avond vergaderd. Het besluit van het
algemeen comité om alle krachten in
te spannen met het werk klaar te ko
men, zal mogelijk de .strooming ver
sterken, om de beslissing over den per
manenten zetel uit te stellen tot de
volgende zitting der vergadering.
Katwijk heeft zwaar geleden onder de
Duitsche laars. Het vriendelijke bad
en visschersplaatsje is herschapen in
een ruïne, waarin weliswaar vele huizen
ongeschonden bewaard zijn gebleven,
doch waar op de meest markante en
aantrekkelijke punten slechts puin te
vinden is in plaats van vroolyke boule
vards, mooie oude huisjes en genoeg
lijke hoekjes. Te meer ontstelt deze
verwoesting, wanneer het ziniooze ervan
wordt ingezien. Er is hier niet gevoch
ten, er zijn geen zware bombardemen
ten geweest, er was slechts de Duitschcr
die systematisch heeft afgebroken wat
ééns de trotsch van den Katwijke-
vormde
Maar zooals ook Nederland in zijn
geheel herrijst uit de wanorde, zoo heeft
ook Katwijk met alle energie den we
deropbouw ter hand genomen. Wel blijft
dit tot dusverre beperkt tot opruimen
van ae gemaakte „blokken", op papier
is Katwijk reeds verder, en aan de hand
van deze plannen kunnen wij ons een
voorstelling maken van het toekomstig
beeld van dit visschersplaatsje en uit
spanningsoord voor Leiden en omge
ving.
De toren van de Oude Kerk is ver
dwenen! De kerk zelf is gespaard, zij
het ook met moeite, terwijl het interieur
orgel incluis, met medewerking van vele
Katwijkers in veiligheid werd gebracht
onder leiding van den architect Smits,
die vroeger de kerk restaureerde. Reeds
in November j.l. werd het kerkje weer
in gebruik genomen en er zijn plannen,
in de maak voor een nieuwen toren.
Op de geheele boulevard zijn verder
nog maar twee huizen gespaard geble
ven, terwijl ook de huizen van de om
liggende straten in pumhoopen werden
herschapen. Als „kroon" op dit werk
der vandalen verscheen langs de bou
levard een 1800 meter lange betonnen
muur, welks verwijdering de noodige
zorgen heeft gebaard. Ongeveer 1000
meter is reeds verdwenen door onder
duiken in het zand, aangezien afbraak
te langen tijd zou vorderen. Met spoed
wordt er aan gewerkt de muur geheel
te doen verdwijnen, want de haat van
den Katwijker tegen deze muur, die
hem scheidde van zijn zee, was groot.
Twee „ijzeren mannen" zijn hard aan
het werk met het uitgraven van het
graf voor dezen letterlijken en figuur
lijken steen des aanstoots.
Het herstel.
Door Katwijksche aannemers zijn
circa 375 beschadigde huizen hersteld,
waarvoor het benoodigde materiaal door
de hulp van het Streekbureau werd ver
kregen.
Het algemeene opbouwplan van het
nieuwe Katwijk heeft ten leste de in
stemming van Gemeentebestuur, We
deropbouw, Commissie voor de uitbrei
dingsplannen en den Stedebouwkundi
gen dienst. In het algemeen zal regel
zijn, dat een getroffene zijn eigen ar
chitect kan kiezen, mits deze door de
architecten-keuze-commissie en door
den dienst van den wederopbouw vol
doende bekwaam wordt geacht.
Voor speciale gedeelten van het plan
heeft de wederopbouw zich echter het
recht voorbehouden, zelf een architect
aan te wijzen, en dit is o.m. het geval
met den boulevard en directe omgeving
en het nieuwe plan van het tuindorp
„Het witte hek". Afgezien van deze
buurten en nog enkele teere punten
kunnen de getroffenen dus naar eigen
inzichten medewerken aan den weder
opbouw.
Zoodra die plannen klaar zijn, kan
worden begonnen met den aanleg van
het nieuwe stratenplan. Binnenkort zal
den minister een onteigeningsplan wor
den aangeboden, waarbij de grond ont-
t gend zal worden, welke in de naaste
toekomst voor den bouw en voor verdere
werken noodig is.
In Katwijk aan Zee bevonden zich
vóór de afbraak 310 en in Katwijk aan
den Rijn 57 winkels. In Katwijk aan Zee
zullen ongeveer 190 winkels overblijven.
Bij een norm van 17 winkels per 1000 in
woners zullen er in totaal 380 winkels
moeten zijn. In verband hiermede zullen
in Katwijk aan Zee 120 nieuwe winkels
gevestigd kunnen worden. Bovendien
telt het plan nog ongeveer 40 seizoens
winkels. maar tegen die seizoenswinkels
begint in Katwijk groot verzet te komen.
Horizon laai:
31. kaal hoofd
35. enthousiasme,
levendigheid
37. slang
38. voorzetsel
39. rustplaats
40. meertje
42. meisjesnaam
44. koor-zang
46. gerenommeerd
49. stoffelijk bil-
voeglljknaam woord
51. dier
52. figuur van Jules
Verne
1. eiland
4. costuum
6. koraalellandje
9. bloedvat
11. zangstuk
13. stad lil Indonesië
15. vogel
17. bevel
18, echtgenoot
20. nummers
21. beker
2Ï pl°!n Gelderland 53' triteI ™"0rr°™^
23. leest 5,,_ waterplant
26. kroegbaas 55. tegen
'29. opgave
30. houten stellage
Verticaal:
1. rivier
2. onbenullig
3. meisjesnaam
4. voorgenomen
volgorde
5. toiletartikel
6. gewichtige
26. Uzeren staaf
27. telwoord
28. Nedjerl. handels
onderneming
uit het begin
dezer eeuw.
29. groente
32. kcllner
houding 33. wenken met de
7. verslapte oogen
8. strijdkreet 34. veeg
10. plaats In 35. emplacement
Gelderland 36. denkbeeld
12. soort
14. vulkaan
16. modder
19. lokmiddel
23. schipbreuk
24. leder
25. soort Ncderl.
Secret service
40. grondsoort
41. meisjesnaam
13, gegroet
45. opschrift
47. meisjesnaam
48. spoedig
50. familielid
Behalve de bestaande 7 kerkgebouwen
in de gemeente zal er hier nog behoefte
zijn aan den bouw van minstens twee
nieuwe kerken. Voorts moeten er min
stens 6 a 7 nieuwe schoolgebouwen ko
men. Voor de industrie en de boeren
woningen in de dorpskom, die niet ge
handhaafd kunnen worden, zullen ter
reinen worden aangewezen. Wat de ont
spanningsterreinen betreft, voor een in
wonertal van 22.500 zal er 2,8 H.A. moe
ten zijn aan speelterrein, 5,6 H.A. aan
buurtparkjes en 9 HA. aan sportterrein.
Aan buurtparkjes is reeds ongeveer 7,5
aanwezig, wat ruim voldoende
te vervallen. De woningvoorraad wordt
dus tot 3090 woningen teruggebracht. Het
Plan in Onderdeelen zal dus ruimte
moeten bieden voor den bouw van on
geveer 1910 nieuwe woningen.
In Katwijk aan Zee, met inbegrip van
het opbouwplan. kunnen ongeveer 1010
woningen worden gebouwd; in het plan
Zeehospitium ongeveer 200, in het plan
.Het witte hek" ongeveer 300, in het
plan Katwijk aan den Rijn ongeveer 400.
Het karakter van de twee gescheiden
dorpskernen moet worden gehandhaafd.
Katwijk aan Zee zal een tweeledig
aanzien krijgen: visschersdorp en bad
plaats. Het visschersdorp, nabij de Oude
Kerk met de Zuidstraat als as, moet
een eigen sfeer behouden. De badplaats
krijgt een centrum met hotels, winkels
enz. aan het einde van de Voorstraat.
Bi) de Vuurtoren zal een nevencentrum
worden gevestigd.
Dan is er ook nog een plan ontwor
pen voor een Zeehaven. Er zal hard
voor moeten worden gevochten om deze
te krijgen. Men heeft goeden moed,
want door den Commissaris der Konin
H.A. aanwezig, wat ruim voldoende is.
doch de ligging is ongunstig, zoodat in I gin is in overleg met den Mmister van
de nieuwe wijken nog enkele parkjes zijn i Openbare werken en Wederopbouw, een
opgenomen. Speelterreinen zijn er te commissie benoemd, welke het Zeeha-
weinig. zoodat een deel van de buurt- ven-probleem met alles, wat daaraan
In Middelburg, dat in 1940 zoo zwaar werd getroffen door een Duitsch bom
bardement, werd tijdens de bezetting, omdat de „bevrijders" zelf beduusd
waren over hun vandalisme, reeds een gedeelte opgebouwd. Rondom de markt
verrezen nieuwe woningen, die ook al gedeeltelijk bewoond zijn. De restauratie
van het bij dit bombardement ook zwaar beschadigde raadhuis zal nog minstens
tien jaar duren.
parkjes in speelterrein moet worden om
gezet. De behoefte aan sportterrein is
groot, vooral als „Het witte hek" voor
bouwgrond in beslag wordt genomen.
Daarom zijn in de plannen nieuwe sport
terreinen geprojecteerd.
Op 1 Januari 1942 bedroeg het aantal
inwoners 19.500, gehuisvest ln 4310 wo
ningen. Bij het plan is gerekend op
22,500 inwoners, waarvoor ongeveer 5000
woningen moeten zijn. Het beschikbaar
aantal woningen bedroeg in 1942 4310,
Door afbraak gingen 580 woningen ver
loren. In de toekomst zullen er tenge
volge van onbewoonbaarverklaring en
saneering nog circa 640 woningen komen
vast zit, verder zal onderzoeken. Ook
de Katwijkers zitten niet stil. Hier is
opgericht een commissie van Actie voor
een Zeehaven, waarin afgevaardigden
zitten van de verschillende vereenigin-
gen.
Uit al deze plannen en regelingen
moge blijken, dat Katwijk, hoe zwaar
ook getroffen, den moed niet laat zak
ken en zelfs verder streeft dan herstel
van het verloren gegane; de verwoes
tingen scheppen ruimte om Katwiik
schooner te laten herrijzen en allen wil
len hun beste krachten geven om dit
te bereiken.
Moge het Katwijk gelukken!
Bel 24214
DE RADIOTECHNISCHE DIENST
I.E.M.C.O. N.V., - NIEUWE RIJN 3t
Repareert vlug, betrouwbaar, vakkundig
255 <In«> Med-)
Er zijn mededeelingen gedaan,
welke van veel belang zijn, nu duizen
den rijstetende volken in het Oosten
met hongersnood bedreigd worden. Er
is namelijk gemeld, dat de Sovjet-Rus
sische experts op landbouwkundig ge
bied verschillende nieuwe soorten rijst
hebben ontwikkeld als onderdeel van
een campagne ter aanmoediging van de
rijstteelt. Er zijn verschillenae rijstsoor
ten gevonden, welke veel Noordelijker
verbouwd kunnen worden, dan tot nu
toe mogelijk was.
100.000.000 personen, voorname
lijk de niet-landbouwende bevolking
van Oostenrijk, Duitschland (alsook
Duitschers en Tsjecho-Slowakije), O.-
Slowakije, Finland, Hongarije, Italië,
Roemenië en Spanje zullen niet meer
dan 1500 calorieën per dag aan voed
sel ontvangen, 40.000.000 menschen in
Frankrijk, Bohemen en Moravië, Grie
kenland en vrijwel de geheele bevol
king van bepaalde districten van Joe-
ga-Slavië zullen in de komende maan
den tusschen de 1500 en 2000 calorieën
per dag ontvangen. Nederland ontvangt
tusschen de 2000 en 2500 calorieën per
dag.
Het eerste deel van de particu
liere postzegelverzameling van Frank
lin D. Roosevelt heeft 134.610 dollar
opgebracht.
Volgens Canadeesche geleerden
moet men rekening houden met minder
goede oogsten over de geheele wereld
gedurende eenige jaren als gevolg van de
zonnevlekken, die nu het hoogtepunt
van haar elfjaarlijkschen cyclus berei
ken.
De Japansche generaal Jasmasjita,
de „Tijger van Malakka" die ter dood
veroordeeld is, heeft bij president Tru
man een verzoek om gratie ingediend.
In de villa van den Italiaanschen
fascistischen oud-minister Dino Alfieri,
die naar Zwitserland gevlucht is, heeft
men voor een bedrag van tien millioen
lire aan sieraden gevonden.
De te Praag vertoevende vreem
delingen waren gisteren het slacht
offer van een groote razzia in hotels
en flatgebouwen, uitgevoerd door de
speciale politie, die in sommige geval
len Gestapo-methoden bezigde, alles in
een poging om Russische en Ameri
kaansche deserteurs op te sporen, die
zich schuldig maken aan zwarten han
del en moord. De razzia werd op zoo
danige wijze uitgevoerd, dat de Ame
rikaansche ambassadeur Steinhardt bij
het Tsjechische ministerie van buiten
landsche zaken tegen de behandeling
vanAmerikaansche burgers heeft ge
protesteerd en een onderzoek heeft ver
langd. (UP.)
SCHEEPSBERICHTEN.
IJMUIDEN, 8 tPébr, Blnnengdkomem.
7/2: het Ned. mjs. „Phoendx" van Bre
merhalen met machinerieën. Binnenge
komen 8/2: het Eng, im.s. „Aptlty" voor
Zaandam,ledig van Londen. Vertrokken
7/2: het Ned. s.s. „Loppersum" naar
Barry Dock.
Directoraat Generaal voor de Prijzen
doet prachtig werk
Een blikken broche voor
f. 27.50 en fietsen zonder
banden voor f. 400.
Onze regeering wij zullen het er
allen over eens zijn heeft zich al
heel veel aan den gifhandel en de daar
mede nauw samenhangende prijsopdrij
ving, gelegen laten liggen. In woord en
geschrift heeft zij reeds meerdere malen
gewezen op deze twee on-Nederlandsche
„gebruiken". Zij, die zich er van be
dienen, hooren ln onze samenleving niet
thuis. Zij maken misbruik van den al
gemeenen nood waarin ons volk, na vijf
jaren van oorlog, is geraakt.
Dat de regeering dan ook alles in het
werk stelt om aan gifhandel en prijs
opdrijving op zeer korten termijn paal
en perk te stellen is een streven, dat
niet voldoende onze belangstelling en
hartelijke medewerking kan hebben.
Een der organen, waarvan zij zich ter
beteugeling van dit kwaad bedient, is
het Directoraat Generaal van de Prijzen
welk Directoraat ook hier ter stede een
opsporingsdienst bezit en die gevestigd
is in het voormalige schoolgebouw aan
het Pieterskerkhof 4a.
Een dezer dagen zijn wij ons eens op
de hoogte gaan stellen van de werk
zaamheden van dezen dienst, waar wij
ontvangen werden door den comman
dant, den heer A. J. Hilders.
Na eenige algemeene opmerkingen
waaruit wij vernamen, dat de dienst
te dezer stede momenteel vijftien amb
tenaren sterk is en dat de prijzen-con-
tróle zich over schier elk terrein uit
strekt, zaten wij al direct midden ln de
onverkwikkelijke materie der prijsop
drijving.
„Ziet U eens" en daar toonde
ons de heer Hilders eenige doozen
minderwaardige byouterieën „het
resultaat van een paar dagen ijverig
speuren. En nu moet U eens letten
op de prijskaartjes, welke er aan
hangen. Hier heeft U een broche
van f. 27.50, en hier één (de speld
was reeds verlamd) van f. 18,50,
hier een paar oorknopjes van f. 9.50,
hiermaar genoeg.
Wij zijn geschrokken en kijken el
kander eens aan. Hoe durft men.
Wat een prullaria voor nog geen vijf
kwartjes waarde. Zou men het vroeger 1
bij zeeppoeder hebben cadeau gekregen
of hebben gewonnen met „een slag op
het hoofd van Jut", men zou het de
moeite van het aannemen niet eens
waardig gekeurd hebben. Blik met een
slecht verguldsel en dat voor zegge en
schrijve zeven-en-twintig-gulden en
vijftig cents....
Al deze „byouterieën" men zou zich
schamen ze iemand aan te bieden
zijn afkomstig uit België. Ze zijn be
taald lees gesmokkeld met onze
gezuiverde „Lieftinck's guldens". Is het
niet ergerlijk, dat in een tijd, dat onze
gave gulden voor toch heel wat noodza
kelijker deviezen zou kunnen worden
besteed, het geld aan deze rommel weg
gaat? En meen niet, dat het hier maar
een klein partijtje betreft, integendeel,
men toonde ons voor een „waarde" van
f. 16000. Normaal zou dit echter niet
meer dan f.500 mogen bedragen.
Toen wij over deze eerste ontzetting
over zulk een schaamtelooze prijsopdrij
ving heen waren, noodigde de heer Hil
ders ons om verder te komen. Een deur
werd opengemaakt en daar stonden wij
ln de „schatkamer" van den dienst....
„Een klein deel van wat wij zoo in de
laatste paar maanden in Leiden en om
geving in beslag hebben genomen. Alle
maal gevallen van Prijsopdrijving".
En daar stonden ze: 40 nieuwe fietsen
zonder banden, w.o. Burgers, Erres, Ga
zelle, f.400 per stuk, 200 liter „zuivere
bessenwijn", samengesteld uit water,
klem-stof, zoetstof en essence, (produc
tiekosten 43/4 cent per liter) voor f.4,-
per liter, een groote partij borstels
(een plankje met wat stroo) f. 4,50 per
stuk, haarkammen van geperst papier
f. 2.75 per stuk, „origineele ancre pols
horloges" f. 1.75 per stuk en verder
scheerzeep, schoenen, textiel alles tegen
fantastisch hooge prijzen.
„En meent U nu niet", aldus onze
zegsman, „dat dit alles is. Zoo zijn er
nog auto's in beslag genomen, welke
officieel getaxeerd waren op f. 1050
en die zonder banden voor f.3500
en meer van de hand gaan. En zoo juist
weer hebben wij een partij spiegelglas
van ruim 21.000 k.g. in beslag genomen,
welke reeds in 1941 was opgeslagen en
voor een exhorbitant hoogen prijs van
de hand zou gaan. Gelukkig kwamen
wij hier nog juist op tijd achter."
„Vrij veel klachten komen voorts
binnen over opdrijven van huren en de
reparatie van woningen en winkelhui
zen. Natuurlijk grijpt ook hier onze
dienst en veelal met succes in.
Zooals U wellicht niet bekend zal zijn,
is er in het Stadhuis (kamer 317) een
Pr ij zenbureau voor onroerende zaken
gevestigd, welk bureau zoo noodig zijn
bemiddeling verleent en de huiswaarde
vaststelt. Behalve tot onzen dienst kan
men zich ook tot dit Bureau dat tot
denzelfden dienst behoort met klachten
van huuropdrljving wenden."
In verband hiermede verklaarde de
heer Hilders ons met nadruk, dat tegen
huurders, die door overmacht worden
gedwongen een hoogere huur te beta
len, geen verbaal wordt opgemaakt. Dit
zelfde geldt ook voor alle gevallen van
prijsopdrijving, welke bij dezen dienst
gerapporteerd worden. Het publiek kan
met zijn gerechtvaardigde klachten
leder uuf van den dag op het Pieters
kerkhof 4a terecht, zonder dat het voor
eventueel nadeelige gevolgen bang be
hoeft te zijn. Tot goed begrip dlene,
dat huurder en kooper indien van opzet
sprake is, zeer zeker strafbaar zijn.
Alvorens wij den heer Hilders verlie
ten, vroegen wij hem nog naar de prij
zen van brandhout.
„Deze varieeren van f.6.75 tot f.7,50
per 100 kilo franco huis. Inderdaad we
ten wij, dat deze prijs vele malen wordt
overvraagd. Maar ook in dit opzicht is
mijn dienst paraat. Verscheidene ge
vallen hebben wij reeds kunnen achter
halen. „Men beroept zich dan wel dik
wijls op de hooge vervoersprijzen, maar
ook die zijn aan bepaalde normen ge
bonden. Ook hier geldt geen prijsop
drijving."
Wij hebben het hierbij gelaten, alhoe
wel de heer Hilders al weer gereed
stond om met andere voorbeelden, zoo
als een bovengebit voor f200.— en een
brilmontuur voor f. 27,50 (waarde f.8.-)
te komen. Wij voor ons zijn er van
overtuigd, dat deze Dienst, die alleen
reeds in Januari 130 processen-verbaal
heeft uitgedeeld, prachtig werk verricht
en bezig is een rotte plek in onze
Maatschappij uit te snijden. Dat het
daar spoedig en volledig in moge slagen!
Volledigheidshalve willen wij hier
nog vermelden, dat alle door den
Dienst in beslag genomen goederen
wederom op normale wijze in den han
del of distributie komen.
De krant voor iedereen.
BESTELBILJET
Ondergeteekendewonende
note
verzoekt zoo spoedig mogelijk in te schrijven als:
Weekabonné h 26 cent per week.
Kwartaalabonné h f. 3.30 per kwartaal.
Over hef kwartaal-abonnementsgeld kan per kwitantie bij vooruit
betaling worden beschikt.
Het kwartaal-abonnementsgeld wordt bij vooruitbetaling op giro
rekening 57055 van de N.V. Leidsch Dagblad gestort of over
geschreven.
Abonné wenscht het kwartaal-abonnementsgeld automatisch van
zijn girorekening Noin het begin van ieder kalender
kwartaal te laten overschrijven en verzoekt de daartoe ver-
eischte machtiging ter onderteekening toe te zenden.
1946
.(OnderteokenJug)
Doorhalen wat niet gewenscht wordt.