nj J er lijn opnieuw
zwaar getroffen
Zware Britsche verliezen in Golf van Biskaye
VEROVERDE POSITIES IN 1943 GEHANDHAAFD
84ste Jaargang
Vrijdag* 31 December 1943
No. 25692
Korosten ontruimd.
De toestand aan het
Oostelijke front.
Nieuwjaarsrede van
den Leider.
DE STEM DHi S.S.
Extra Weermachtbericht
Dr. GÖBBELS
IN „DAS REICH'
VERDUISTEREN:
EEN KORT WOORD
VAN AFSCHEID.
Exrta keuringen voor de
Waffen-S.S. en
Landstorm Nederland.
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Duitsch Weermachtbericht.
Het opperbevel der Duitsche
weermacht maakte gisteren be-
cend:
Ten Noorden van Kirowograd
leeft de eigen aanval ook giste-
en nieuwe vorderingen gemaakt.
In het geveehtsgebied van Sji-
tomir duurt de zware worsteling,
waarin van beide kanten verster
kingen werden geworpen, met toe
nemende felheid voort. 72 tanks
werden stukgeschoten. De stad
Korosten werd na harde gevech
ten opgegeven.
Bij Witebsk zijn opnieuw on
dernomen doorbraakpogingen van
de bolsjewieken mislukt door den
taaien weerstand van onze troe
pen. Plaatselijke penetraties wer
den afgegrendeld of in tegenaan
val opgeheven; 28 vijandelijke
tanks werden neergeschoten.
Zware artillerie van het leger
leeft voor den oorlog belangrijke
doelen in Leningrad met goed ef
fect beschoten.
Aan het Zuid-Italiaansche front
is ten Zuid-Westen van Minturno
*een vijandelijk steunpunt vernie
tigd, de bezetting werd gevangen
genomen en buit werd binnen
gebracht. Herhaalde aanvallen
van den vijand ten Noord-Westen
van Venafro en aan de Adriati-
sche kust mislukten in verbitterde
gevechten.
Een nieuwe terreuraanval van
Britsche formaties bommenwer
pers in de avonduren van giste
ren op Berlijn heeft verscheidene
gebieden der Rijkshoofdstad
zwaar getroffen. Er werden ver
nielingen, vooral in woonwijken
veroorzaakt.
Storingsaanvallen werden voorts
gericht op eenige plaatsen in W.-
Duitschland.
Nachtjagers en afweergeschut
van het luchtwapen hebben on-
danks zware belemmering door
de weersomstandigheden volgens
hetgeen tot dusver is geconsta
teerd, 23 der aanvallende bom
menwerpers neergeschoten.
De bolsjewieken pompen in het
gebied ten Westen van Kief steeds
nieuwe aanvalsdivisies, naar de
militaire correspondent van het
D.N.B., .Martin Hallensleben, in
zijn beschouwing van den toe
stand schrijft. Hij gaat verder;
De opgestuwde vloed der bolsje
wistische divisies in den sector
van Kief brandt thans tegen den
ouden Duitschen afweerdijk ten
Oosten van Berdisjew en ten Oos
ten van Sjitomir en Korosten op.
Daarbij doen de Duitsche egel
posities in het voorterrein dienst
als golfbrekers. Ten gevolge van
dit verdedigingssysteem der Duit-
schers is er- geen rechte frontlijn
in het geheele veldslaggebied, de
in elkaar grijpende cirkelvormige
gevechtsvelden voor de Duitsche
verdedigingsmuur vormen veeleer
goede opvangposities. Daardoor is
het den Duitschers ook, vooral in
het gebied van Barditsjef en Sji
tomir gelukt de onafgebroken vij
andelijke aanvallen met succes af
te weren. Een belangrijk aandeel
hierin heeft het kruisvuur der ar
tillerie gehad, dat van weerszijden
kruiselings gegeven den bolsje
wisten uiterst zware verliezen
toebracht. De bolsjewistische lei
ding echter werpt steeds nieuwe
„De Leider van het Ne-
derlandsche Volk zal op
Nieuwjaarsdag van 12.45-1.15
uur over den zender Hilver
sum I een Nieuwjaarsrede tot
het Nederlandsche Volk uit
spreken, in welke rede de
Leider drie voor het Neder
landsche volk belangrijke
wenschen tot uitdrukking zal
brengen.
formaties in de veldslaggebieden.
Van uur tot uur stijgt de felheid
van den strijd.
In stoutmoedige ontwijkings
bewegingen heeft Manstein op
eenige plaatsen het front terug
getrokken. De stad Korosten werd
binnen het bestek dezer beweging
na harde gevechten door de Duit
schers opgegeven, hetgeen te ver
wachten was. De beweging der
Mansteinsche divisies heeft klaar
blijkelijk ten doel den tegenstan
der nergens gelegenheid te geven
tot den door hem geprojecteerden
doorbraak door het Duitsche
front. Dat is hun tot dusverre in
vollen omvang gelukt.
Behalve in dezen nog steeds do-
mineerenden sector ontwikkelen
zich tegelijkertijd ook tegen het
front van Newel en Witebsk diep
geëchelonneerde onafgebroken
bolsjewistische aanvallen. In het
bijzonder houdt de bolsjewistische
Op 1 Januari van 11.30 tot 12
uur houdt de voorman der Ger-
maansche S.S. in Nederland,
Standartenführer Feldmeyer, een
nieuwjaarstoespraak over den zen
der Hilversum I, golflengte 415
meter.
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakte gisteren in een
extra-bericht bekend:
By de gisteren gemelde ge
vechten van verscheidene dagen
in de Golf van Biscaye heeft de
Britsche marine door de Duitsche
zeestrijdkrachten zware verliezen
geleden. Onze onder bevel van den
kapitein-ter-zee Erdmenger staan
de torpedojagers en torpedoboo
ten hebben in felle en langdu
rige gevechten de Britsche krui
sers „Glasgow" en „Enterprise"
beschadigd en een daarvan in
brand geschoten. Duitsche onder
zeebooten mengden zich in den
strijd en torpedeerden in kloek
moedig uitgevoerde aanvallen zes
Britsche torpedojagers. De onder.
gang van vijf torpedojagers kon
ondubbelzinnig worden waargeno
men. De ondergang van den 6den
torpedojager is eveneens als zefcer
aan te nemen.
In het verloop van deze geza
menlijke operaties gingen na held-
haftigen strijd tegen de met hun
artillerie superieure kruisers een
Duitsche torpedojager en twee
torpedobooten met de vlag in top
ten onder. Gedeelten van hun be
manningen werden gered.
Een andere Britsche torpedo
jager werd door Duitsche onder-
zeebooten in den grond geboord
in de wateren van de Newfound-
landsche banken. Daarmede heeft
de Britsche marine opnieuw een
verlies te betreuren van zeven
torpedojagers, die zij voor con-
vooieeringsdoeleinden dringend
noodig heeft
„1943 is voor ons een jaar der
beproeving geweest", aldus rijks
minister dr. Göbbels in zijn jong
ste artikel in het weekblad „Das
Reich" dat een interessante be
schouwing bij het einde van het
jaar bevat. Als taak van het af-
geloopen jaar voor Duitschland
noemt dr. Göbbels, dat de be
langrijkste economische en mili
taire posities gehandhaafd en
verdedigd moesten worden, welke
de Duitsche weermacht in de
voorafgegane groote offensieven
voor de Duitsche beveiliging had
veroverd en die de voorwaarde
vormen voor de komende eind
overwinning.
De minister herinnert aan de
voornemens en plannen, die van
vijandelijke zijde voor het afge-
100pen jaar waren bekend ge
maakt en die zooals bij de
jaarwisseling in Londen en Wa
shington volkomen openlijk wordt
toegegeven niet bereikt zijn,
In dit opzicht kunnen wij, zoo
schrijft dr. Göbbels, tevreden zijn
over het verloop van het oorlogs
jaar 1943. Het heeft ons weliswaar
niet gebracht wat wij er van ver
wacht hadden, maar den vijand
nog veel minder.
Evenals men zich aan den kant
van den vijand vergist heeft ten
aanzien van de militaire ontwik
keling van 1943, evenzeer is dit
het geval en op even kortzichtige
wijze ten aanzien van de politieke
ontwikkeling. Hoe vaak en op
hoeveel vaststaande termijnen is
ons niet de moreele ineenstorting
van Duitschland voorspeld en hoe
staan daarentegen de zaken in
werkelijkheid? Men behoeft ze
niet te beschouwen door een roos
kleurige bril om tot het Inzicht
te komen dat het Duitsche volk
nog nooit zoo vastbesloten tot
den strijd en de overwinning is
geweest als juist onder de huidige
lasten van het vijfde oorlogsjaar.
Er bestaat geen misdaad tegen
de menschelijkheid, cultuur en
beschaving, zoo constateert dr.
Göbbels, die de vyand in dezen
oorlog niet heeft gepleegd. Hij
laat millioenen honger lijden en
honderdduizenden van honger
omkomen, alleen om hen daar
mede politiek tot inactiviteit te
doemen. Hij vermoordt vrouwen
en kinderen reeksgewijze, omdat
hy hoopt door dit ten. hemel
schreiende barbarisme hun man
nen en vaders murw te maken
in hun vastberadenheid tot den
stryd en hen psychisch tot wan
hoop te brengen. Het in ruim
2000 jaar verzamelde eerwaar
dige cultuurbezit van ons vaste
land noemt hy prentbriefkaar-
tenrommel en. laat hij bezaaien
met brisantbommen en bussen
phosphor. Wie heeft hier het
recht te spreken van oorlogsmis
daden en den eisch te stellen tot
een historisch strafgerecht, de
vijand of wy?
De zegen van het lot is op ons.
In deze overtuiging slaan wij
het geheimzinnige» boek van het
voor ons liggende nieuwe jaar
open. Nog houdt het tallooze
raadsels voor ons verborgen. Maar
wij weten, dat wy ze alle kunnen
en moeten oplossen. Het zal
een gevaarlijk jaar worden,
waarin het lot der beschaafde
menschheid weer eens aan een
haar hangt.
Millioenen Duitsche soldaten
heffen bij de wisseling des jaars
in den geest him geweren op,
millioenen Duitsche boeren hun
zeisen en millioenen Duitsche ar
beiders hun hamers. Achter hen
staan millioenen Duitsche moe
ders, die haar kinderen optillen,
sm eekend en eisch end tegieMjk.
Dat is de nieuwe levende gene
ratie van ons volk, die het R«k
in haar bescherming neemt.
(D.NJB.)
van heden-, morgen- en
Zondagmiddag 16.45 uur
tot morgen-, Zondag- resp.
Maandagochtend 8.45 uur
31 Dec.: maan op te 11.47 nur;
onder te 22.17 uur.
1 Jan.: maan op te 12.13 nor;
onder te 23.37 uur.
2 Jan.: maan op te 12.37 uur;
onder op 3 Jan. te 0.54 nor.
druk op Witebsk aan. De strijd
gaat hier vooral om de sleutel
posities, d.w.z. de spoorlijn naar
Polotsk en het bezit van den pa
rallel loopenden autoweg. De bols
jewieken werpen hun strijdkrach
ten in het veld tegen Witebsk
zoowel uit het Oosten als uit het
Noorden en Noord-Westen, zoo
dat de slag weer in volle ontwik
keling is.
In de groote bocht van den
Dnjepr ontplooien de Duitsche
divisies nog steeds een verwon
derlijke bedrijvigheid. Vooral op
het hoofdgevechtsveld ten Noor
den van Kirowograd teekenen
zich Duitsche bewegingen af, die
een goeden stand aangeven ten
aanzien van de vernietiging van
een sterke vijandelijke groep
strijdkrachten.
Göbbels spreekt op Oudejaars
avond Rijksminister dr. Göb
bels houdt ter gelegenheid van de
jaarwisseling een toespraak tot
het Duitsche volk. De rede zal
hedenavond om 8 uur door alle
Duitsche zenders worden uitge
zonden. (D.N.B.).
De tewerkstelling in Italië
De staatscommissaris voor de te
werkstelling heeft naar Radio
Rome mededeelde, in het kader
van de maatregelen tot totale
mobilisatie van alle krachten in
Italië bepaald, dat in de provin
cies Rome, Viterbo, Grosseto,
Rieti, Ternd en eenige andere
Midden-Italiaansche provincies
alle particuliere firma's met in
gang van 1 Januari 1944 geen
loonen of salarissen meer aan
hun personeel mogen uitbetalen,
daar alle arbeiders en employé's
overgeplaatst zullen worden naar
voor den oorlog belangrijke be
drijven. (D.N.B.).
De strijd tegen de henden
In het Zuid-Bosnische gebied is
één dezer dagen, zoo wordt aan
het D-N3. gemeld, een uit Duit
sche bergjagers bestaande ge
vechtsgroep tot den aanval over
gegaan om de ravitailleering der
communistische benden door de
geallieerden te verhinderen. Na-
dal talrijke wegversperringen uit
den weg waren geruimd, braken
de Duitsche bergjagers het ver
bitterde verzet van de wanhopig
strijdende communisten en dron
gen tot ver in het door de ben
den bëztte gebied door. Hierbij
bereikten zij de kleine stad Gla-
moc en vernielden daar het voor
de landing van Anglo-Amerikaan-
sche transportvliegtuigen aange
legde vliegveld. Intusschen pro
beerden de benden de ter bevei
liging van den opmarsch der berg
jagers aangelegde steunpunten te
veroveren om zoodoende de voor
uitgeschoven Duitsche gevechts
groepen den terugweg af te snij
den, doch ook deze aanvallen mis
lukten met zware verliezen voor
de benden.
Dagorder van maarschalk An-
tonescu De leider van den
Roemeenschen staat, maarschalk
Antonescu, geeft in een bij de
jaarwisseling uitgevaardigden
dagorder aan het leger het pa
rool uit: „Overwinning of dood".
In den dagorder wordt o.a. ge.
zegd:
„Soldaten op de Krim, aan den
Boeg en by Odessa, in de lucht
en op zee, u allen, hetzij gij strijdt
of u voor den strijd voorbereidt,
heeft het lot ervoor bestemd uw
vergankelijk leven op het spel te
zetten voor de beveiliging van
het onsterfelijke leven van uw
volk.
Wij zyn niet over de grens ge
gaan om iets te veroveren, dat
niet van ons is, doch om datgene
te bevryden, dat van ons was
Wy zyn niet by den Djestr biy
ven staan, omdat wie zyn kame
raad gedurende den slag verlaat,
nadat hij zich zyn recht heeft
verschaft, zichzelf onteert. Nadat
wij den Dnjestr by het vervullen
van onzen plicht tegenover de
bondgenooten hadden overschre
den, hebben wy den stryd voort
gezet, niet om ambities te bevre
digen. Wie thans vraagt, wat wij
in Stalingrad zochten, en wat wy
nu nog in Odessa en op de Krim
zoeken, antwoord ik ten over
staan van de geschiedenis, van
Het .Leidsch Dagblad", dat
sedert 1860 ononderbroken dage-
lyks is uitgekomen, mag met
ingang van morgen niet meer
verschynen.
Alleen onze boek- en handels-
drukkery blijft normaal door
werken.
Ziedaar de nuchtere feiten.
Veel, heel veel hebben wy op
ons gemoed, doch slechts een zeer
kort woord van afscheid zy hier
tot onze trouwe lezers en adver
teerders gericht.
En dan hopen wij, dat deze
duizenden billijken zullen, dat wy
langs dezen weg slechts volstaan
met een oprecht gemeend woord
van dank uit te spreken voor
het vertrouwen en medeleven, dat
wij al die jaren en ook deze
laatste weken van hen hebben
mogen ondervinden.
Wy eindigen met de herhaling
van het slot onzer mededeeling
in het nummer van 2 Decem
ber ji:
Wy hopen en vertrouwen, dat,
zoodra de mogelykheden daar
toe aanwezig zyn, ons blad
met zijn byna 84-jarige tradi
tie in eere zal worden her
steld.
Directie en Hoofdredactie.
het volk en van zijn vyanden:
in de afgeloopen 120 jaar werden
de Roemeensche landen vaak
overstroomd en uitgeplunderd, in
armoede gedompeld en verminkt
door Russische legers.
Vervolgens noemt de maar
schalk de jaren der Russische
invallen in Roemenië ten be-
wyze van de imperialistische plan
nen van Moskou en besluit: „Wy
zouden nooit iemand hebben
aangevallen, wanneer niet drie
millioen broeders in slavernij ge
dompeld waren en wanneer ons
niet onze Boekowina en ons
Bessarabië ontrukt waren op een
oogenblik, dat Europa zich op
een kruispunt bevond en nie
mand ons te hulp kon komen.
(D.NJ3.).
De Amerikaansche spoorweg
kwestie Naar de Britsche be
richtendienst meldt, heeft net
Amerikaansche ministerie van oor
log gisteravond medegedeeld, dat
de vakorganisaties van stokers,
treinbestuurders en wisselwach
ters de staking niet geannuleerd,
maar uitgesteld hebben.
Het ministerie van oorlog ver
klaart, dat het leger niet in staat
zal zijn, de spoorwegen aan de
particuliere eigenaars terug te
geven, in ieder geval niet vóór de
toestand is opgehelderd. (D.N.B.)
Het S.S.-Ersatzkommando deelt
mede:
Om aan dè vele aanvragen te
gemoet te komen, zal op 3 Jan.
nog een extra keuring voor de
Waffen-S.S. en den Landstorm
Nederland plaats vinden.
Deze keuringen zullen worden
gehouden in het gebouw van het
Ersatzkommando, Korte Vijver
berg 5, Den Haag van 10-14 uur.
Alle inlichtingen omtrent de
dienstneming in de Waffen-S.S.
of Landstorm Nederland geven
de Ersatzkommando'8, Den Haag.
Korte Vijverberg 5, Amsterdam,
Dam 4, Alkmaar, Langestraat 56,
Groningen, Heerestraat 46. Heer
len, Saroleastraat 25.
Bij bovengenoemde adressen
zijn eveneens kostelooze spoor
wegbiljetten voor de heen. en
terugreis verkrijgbaar.