Ap Nog alle mogelijkheden in den slag in hei Oosten ROEPING VAN HET NATI0NAAL-S0CIAUSHE 84ste Jaargang Dinsdag 2 November 1943 No. 25642 Geen eenzijdig Sovjet-initiatief. i 500 zwaargewonde Duitsche soldaten vermoord. BINNENLAND De Rijkscommissaris sprak te Arnhem. ,Werp geen „scherp' tusschen de aardappelschillen." VERDUISTEREN: GEMENGD NIEUWS Werp geen „scherp" tusschen de aardappelschillen. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN -✓De groote herfstslag in het ^Oosten bergt, doordat zij nog steeds met onverminderde hevig heid voortduurt, nog alle mogelijk heden in zich, verklaarde de mili taire correspondent van het D.N.B. Martin Hallensleben. De groote slag in het Zuidelijke deel van het Oostelijke front schijnt op zijn hoogtepunt te zijn gekomen, in ieder geval wat betreft de krachts inspanningen der bolsjewisten. Wat dat bètreft kan men zeggen, dat de tweede phase van den slag, die door een nog steeds ongewonen offensieven wil der bolsjewisten gekenmerkt was, achter den rug is. Alles duidt er op, dat de slag in de derde phase komt, waarvan de ontwikkeling in zeer hooge mate van de weersomstandigheden zal afhangen. Nog is niet met zeker heid te zeggen in wiens voordeel deze slag beslist wordt. Doch reeds thans schijnt zeker te zijn, dat de eenzijdigheid der initiatieven voor bij is, dat de Duitschers meer en Alweer de elasticiteit van hun reserves prijsgeven en hier en daar zelfs in gebieden hun voelhorens uitsteken, die totdusver onbestre den gebieden der bolsejwisten schenen. Het feit, dat de Duitsche militairen juist op het huidige oogenblik, waarop de toestand in bepaalde gebieden van den slag een verandering ten gunste van de Duitschers te zien schijnt te geven, bijzonder terughoudend zijn, moet hierbij opvallend genoemd wor den. De zwijgzaamheid van de Duitsche generaliteit is een be kend verschijnsel. Deze zwijg zaamheid is op zichzelf geen symptoom, dat een of andere conclusie toelaat. Doch de wijze waarop men zwijgt, geeft af en toe toch aanwijzingen. Het schijnt in dit geval het zwijgen te zijn van iemand, die met een zelfbewuste kalmte en koele superioriteit te genover de gebeurtenissen staat. Het huidige stadium van den slag is nog zoo voortdurend aan ver anderingen onderhevig, dat over "iet uiteindelijke verloop van de totale operaties nog niets kan worden gezegd. De ontwikkeling bergt nog alle mogelijkheden in zich. Hieraan wordt ook niets ver anderd door het feit, dat de ge vechten in'het bijzonder op den uitersten Zuidelijken vleugel nog sterk heen en weer golven. De bolsjewisten probeeren hier zich zoo snel mogelijk van de Krim meester te maken. Zij willen hier toe met snelle formaties door de Nogaische steppe naar den be nedenloop van den Dnjepr opruk ken. Aan onderdeelen van deze formaties is het gelukt door te breken, echter zonder een opera tieve beslissing bereikt te hebben. Het ziet er uit, alsof het Duit sche front, dat deze deelen door liet, onmiddellijk weer gesloten kon worden en dat nu de doorge broken vijandelijke formaties, ge ïsoleerd door Duitsche flankaan- vallen voor een'tamelijk kansloo- zen strijd staan. In ieder geval zijn juist de verliezen van deze formaties exorbitant. Doch hoe belangrijk dit gebied en deze gevechten op zichzelf ook mogen zijn, wat strategisch belang betreft worden zij overtroffen door tie gebeurtenissen in de Dnjepr- bocht. Het moet op zijn minst ge nomen opvallend genoemd worden, dat hier de pogingen der bolsje wisten om verder naar het Westen terrein te winnen, op het oogenblik stagneeren, ja, dat zij hier en daar zelfs bepaalden tegenslag heb ben. In hoeverre dit verschijnsel van tijdelijken aard is, moet wor den afgewacht. Vergeleken met de operaties in bet Zuiden geraken de gevechts handelingen in den centralen en Noordelijken sector van- het Oos telijk front steeds meer op den achtergrond, hoewel de bolsjewis- - ten juist in den centralen sector 4,n°g steeds aan de oude zwaarte punten woelig zijn. De levendige e t. it wederzijdsche activiteit van stoot troepen in den Noordelijken sector zou den opmerkzamen waarnemer gemakkelijk tot de veronderstel ling kunnen verleiden, dat in de naaste toekomst ook hier een meer actieve ocfclogvoering te verwach ten is. Dit vermoeden wordt echter door Duitsche militairen op het oogenblik niet gedeeld. Men ge looft hier nauwelijks, dat tusschen het Ilmenmeer en Leningrad in de naaste toekomst grootere ope raties te verwachten zijn, alhoewel men zich natuurlijk niet verheelt, dat tenslotte alles in het bereik der mogelijkheden ligt zooals deze tweede wereldoorlog reeds vol doende heeft bewezen. Van Duit sche zijde echter is men op een harden winteroorlog in alle front sectoren ingesteld en hiervoor gewapend. DOOR DE BOLSJEWISTEN.. In het Zuidelijke deel van het Oostelijke front zijn, naar het D.NB. verneemt, dezer dagen te Pjatisjatki 500 zwaargewonde Duitsehe soldaten door de bolsje wisten vermoord. Zij waren den bolsjewisten in handen gevallen doordat de geheel bezette hospi ta al trein tengevolge van een ver rassende doorbraak van bolsje wistische tanks niet meer kon vertrekken. Enkele uren later baanden zich de Duitsche troe pen in een tegenaanval al strij dende een weg naar het station om de zwaargewonden in veilig heid te brengen; zij slaagden er in den hospitaaltrein te laten vertrekken, ofschoon de bolsje wistische pantserwagens den trein in weerwil van het feit, dat hij van Roode Kruis-teekens was voorzien hevig beschoten. Toen de trein uit de gevaren-zone was en de pantsergrenadiers hun ka meraden wilden opzoeken, stelden zij vast, dat alle zwaargewonden door de bolsjewisten reeds tijdens het oponthoud van den hospitaal- trein op het station Pjatisjatki voor het meerendeel door schoten van zeer dichtbij vermoord waren De Duitsche beroepswedkamp - In tegenwoordigheid van den Reichsorganisationsleiter dr. Ley, den Reichsjugendführer Arthur Axmann, den Reichsgesundheits- führer dr. Conti en talrijke andere vooraanstaande, vertegenwoordig gers van staat, party en weer macht, is in de Kroll-opera te Berlijn ter gelegenheid van den oorlogsberoepswedkamp der Duit sche jeugd een groote demonstra tie gehouden. Axmann en dr. Ley spraken over de geestelijke en zakelijke grondslagen van den wedkamp. De Amerikaansche mijnwerkers staking "President Roosevelt heeft naar de Britsche berichten dienst uit Washington meldt, be slag gelegd op de Amerikaansche I kolenmijnen. Naar de Britsche berichtendienst j verder meldt heeft Roosevelt de 1 mijnwerkers aangemaand morgen- I ochtend op hun werk te zijn. Hij heeft den gevolmachtigde voor de brandstofvoorziening, Ickes, ge machtigd tot een collectieve over eenkomst met de mijnwerkers te komen en voor den duur van het regeeringsbeheer met toestemming van het oorlogsarbeidsbureau een contract te sluiten. In een bekendmaking, die ge lijktijdig als uitvoeringsbepaling voor de inbezitneming der mijnen is uitgegeven, verklaart Roosevelt: „eenigen tijd lang produceeren wij niet meer de kolen, die wij noodig hebben voor de oorlogvoering. Als president van de Vereenigde Sta ten en als opperbevel van de strijdkrachten maan ik eiken mijnwerker aan zonder een dag "uitstel naar de mijnen terug te keeren. Er wordt verwacht, dat iedere mijnwerker bereid is op zijn post voor zijn regeering te wer ken". Het „directiebureau" van den Amerikaanschen mijnwerkersbond heeft de beslissing in de stakings kwestie uitgesteld, aldus de Brit sche berichtendienst. Het nieuwe bureau heeft besloten de kwestie voor te leggen aan den subcom missie, welker rapport Dinsdag wordt verwacht. Het aantal stakers was tot 530.000 gestegen (D.N.B.) Nieuwe regeling voor kraam- gelduitkeering De regeling der ziektewet inzake uitkeering van f55 bij bevalling is kortelings aan een ingrijpende herziening onderworpen. Op grond van de herziene regeling, waaraan terug werkende kracht is verleend tot 1 November 1942, kunnen thans de volgende personen voor een kraamgeld dit is voortaan de officieele benaming voor de uit keering bij bevalling in aan merking komen: 1. De verplicht verzekerde vrouw 2. de echtgenoote van een ver plicht verzekerde; 3. de dochters, stief- en pleeg dochters van een verplicht ver zekerden man, onderscheidenlijk van een verplicht verzekerde vrouw; - 4. de vrouw, wier bevalling plaats vindt binnen 10 weken na het einde van haar verplichte ver zekering; 5. de echtgenoote, wier beval ling plaats vindt binnen een maand. c.p. binnen 8 dagen na het einde van de v erplichte ver zekering van haar man; 6. de dochters, stief- en pleeg dochters, wier bevalling plaats vindt bmnen een maand, c.q. bin nen 8 dagen na het einde van de verplichte verzekering van .haar vader, stief- of pleegvader er van haar moeder stief- of pleegmoe- moeder; 7. de weduwe, wier bevalling plaats vindt binnen een maand na het overlijden van haar ver plicht verzekerden echtgenoot; 8. de dochters, stief- en pleeg dochters, wier bevalling plaats vindt binnen een maand na het overlijden van haar verplicht verzekerden vader, stief- of pleeg vader of van haar verplicht ver zekerde moeder, stief- of pleeg moeder; 9. .de vrijwillig verzekerde vrouw, die bij het einde van haar ver plichte verzekering zwanger was. „De jeugdherberg van morgen" geopend Gisteren is in het Ste delijk Museum te Amsterdam on der groote belangstelling de ten toonstelling „De jeugdherberg van morgen" geopend. Het was de gemachtigde voor het jeugdher- bergwezen, de heer G. A. van o' Toen drie jaar geleden het poli tieke leiderscorps in Utrecht bij eenkwam ter oprichting van het Arbeitsbereich der N.S.D.A.P. in Nederland, werd door den Rijks commissaris, Rijksminister Seyss- Inquart, het parool gegeven een levend voorbeeld van de nationaal- .socialistische gemeenschap te zijn in het Nederlandsche gebied. Dit parool werd opnieuw gegeven tij dens de groote betooging in Arn hem, welke op den derden ver jaardag der oprichting van het Arbeitsbereich de leiders der af- deelingen en organisaties, bene vens talrijke functionarissen der partij Zondag in Arnhem byeen heeft gebracht. Met de inwijding van de nieuwe hakenkruisvlaggen, welke voltrok ken werd door Dienstleiter Ritter- busch in den aanvang der betoo ging, bleek naar buiten de uitbrei ding van de partijorganisatie, die van jaar totjaar voortdurende vorderingen maakt. Dat dit werk wordt voortgezet in den geest van de dooden, die gestaan hebben in de gelederen van het Arbeitsbe reich, bracht de Dienstleiter naar voren tijdens de herdenking der dooden, waarbij hij 'in het bijzon der lovende woorden sprak over den gestorven leider van het Ar beitsbereich. die in het Neder landsche gebied den hoogsten zin en de schoonste voltooiing van zyn leven heeft gevonden. REDE RIJKSCOMMISSARIS. Dat de Duitsche missie geen machtspolitieke plannen tot we reldverovering nastreeft, zooais het Amerikanisme en bolsjewisme, die uitgaan naar onderdrukking der volken, maat- in de verwezenlijking van een nieuwe op het beginsel der sociale gerechtigheid opge bouwde orde haar taak ziet, dit was de zin van de fundamenteele uiteenzettingen, waarmede de Rijkscommissaris in Arnhem zich richtte tot het politieke Jeiders- corps. Wereldkapitalisipe en bolsjewis me móeten noodzakelijkerwijs lei den tot een smeltpot der rassen, hetgeen de dood der Europeesche volken zou beteekenen. Daartegen over stelde spr. de menigvuldig heid der Europeesche volken, die gevoegd in een organische ge-' meenschap hun beste waarden vrijelijk kunnen ontplooien. Na drukkelijk keerde hij zich daarbij tegen het in zekere lagen van het Nederlandsche volk verspreide ge loof; dat een overwinning van het Westen geen gevaar zou beteeke nen voor de volksche krachten van dit land. Een fundamenteele her vorming der levensvormen in de richting van een iüvelleering zou het onvermijdelijke gevolg van een overwinning der Westelijke mo gendheden zijn. Tegenover de ontbindingsver schijnselen in Europeesche landen stelde de Rijkscommissaris als taak van het nationaal-socialisme dui delijk in het licht, dat geestelijke penetraties uit Oost en West moesten worden afgeweerd en dat het Duitsche volk geleid moest worden naar het volksche socia lisme. Zijn waardeering uitsprekende voor den tot dusver gepresteerden arbeid, welks belang de Rijks commissaris in het bijzonder on derstreepte, wees spr. op het ver- groote complex van taken. Met den wensch, dat de partijgenooten van het Arbeitsbereich in de nauwste gemeenschap met de kameraden der N.SJ3. te zamen den verderen weg zullen gaan, werd opnieuw het bondgenoot schap bevestigd, dat sedert drie jaren de Duitsche en Nederland sche nationaal-socfalisten in dit gebied vereenigt. De duidelijke i lijn, die van den aanvang af het politieke leiderscorps in Nederland is aangegeven, stelde de Rijks commissaris in het' licht door er op te wijzen, dat de nieuwe leider i van het Arbeitsbereich de nalaten schap van den overleden partij- I genoot Schmidt ten uitvoer zal leggen. Het samengaan van alle nationaal-socialisten is, naar spr. j verklaarde, een der essentieele I politieke taken in dit gebied. De Rijkscommissaris besloot zijn fundamenteele uiteenzettingen met j een blik op den militairen toe- stand, dien hij aan alle fronten I ongeschokt noemde. Duitschland's vertrouwen is gebaseerd op den I Führer en de Duitsche soldaten. I Daaruit put het Duitsche volk de onwrikbare zekerheid, dat geen j macht ter wereld in staat is, Duitschland op de knieën te krij gen. Zijn gelofte, alle krachten in den strijd te brengen voor de overwinning, vond in de geestdrif tige instemming van de politieke leiders van het Arbeitsbereich sterken weerklank. Dieren, die dit hoogtepunt van het jeugdherbergwerk inleidde met een kort overzicht van de bedoelingen der tentoonstelling, die een aanzienlijk grooteien om vang had aangenomen dan oor spronkelijk de bedoeling was. Aanvankelijk had men willen vol staan met het exposeeren van de inzendingen op de prijs vraag, uitgeschreven voor den uouw van een nieuwe jeugdherberg met 300 bedden, de «grootste van Neder land, aangeboden door het Duit sche jeugdherbergwezen aan de Nederlandsche jeugd als symbool van de volksverbondenheid. Maar deze tentoonstelling is aanmer kelijk meer geworden dan een expositie van ontwerpen. Zij im mers geeft thans ook weer geest, en bedoeling van het jeugdher bergwerk: het brengen van de op groeiende jeugd naar buit r. liet leeren kennen van stad en loud, het kweeken van kameraadschap, dat alles vindt men gesymboli seerd op deze fraaie tentoonstel ling, die met zooveel smaak is ingericht door architect Wijdeveld De verplichte openstelling van winkels van 1 "November af Van de zijde van het departement van handel, nijverheid en scheep vaart wordt de aandacht er op gevestigd, dat met ingang van 1 November j.l. inzake de verplichte openstelling van winkels de rege ling van het winter-halfjaar geldt. Deze regeling houdt in, dat alle bakkers-, kruideniers-, melk groenten- en fruit- en slagers winkels op 11 e werkdagen van 10 tot 18 uur voor het publiek geopend moeten z ij n. Voor al\e overige winkels, met uitzon dering van de slijteryen en de kantoórmachinewinkels, geldt de verplichting tot openstelling op Maandag van 13 tot 17 uur, op Zaterdag van 10 tot 18 uur en op de overige werkdagen van 10 tot 17 uur. Deze regeling blijft tot 1 Maart a.s. van kracht. Winkels, ten aanzien, waarvan toepassing is gegeven aan artikel 9. vierde lid, onder b van het winkelsluitingsbesluit 1941 of aan artikel 6 der winkelsluitingswet 1930 in dien' zin dat zij weke'iiks gedurende een anderen halven dag dan den Maandagmorgen niet voor het publiek gesloten behoe ven te zijn, onderscheidenlijk voor het publiek gesloten moeten z'in, dienen van 1 November af ook od Maandagmorgen geopend "e zijn. van hedenavond 17.15 uur tot morgenochtend 7.30 uur De maan kwam heden op te 12.13 uur en gaat onder te 20.37 uur. Slachtoffers van roofoverval overleden Beide slachtoffers van den roofoverval te Wester beek of Twist onder de gemeente Oploo c.a. zijn in het ziekenhuis te Boxmeer aan de bekomen ver wondingen overleden. De aardappelschillen, die de huisvrouwen zorgvuldig dienen te bewaren en voor den ophaler klaar zetten, worden door de koeien met graagte gegeten. Niet ..gdleen, dat die schillen het melk vee goed voeden, maar ze werken bovendien sterk melkdrijvend. Men moet echter wel bedenken, dat onachtzaam in den afval emmer geworpen .scherp" niet alleen geen voedsel is, maar dat het ook veel schade kan berok kenen aan het vee. Wat is „scherp"? „Scherp" is alles wat een koeienmaag niet kan verteren, zooals oude scheer mesjes, naalden, stukjes glas en aardewerk. Vooral gebroken naalden kun nen gemakkelijk in den ser.illen- emmer verdwalen. Wie onbekend is met vee, weet niet hoeveel lij den door een gebroken naald afiji een koe veroorzaakt kan worden. Dus: geen „scherp" in de schillen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1943 | | pagina 1