Britsch-Portugeesche overeenkomst over de Azoren TEGEN HET BOLSJEWISME 84ste Jaargang Woensdag 13 October 1943 No. 25625 Meldt u voor de Waffen- S.S. en de Landwacht. TEGEN DEN ZWARTEN HANDEL De koeien loeien om aardappelschillen. INLEVERING VAN RADIO-TOESTELLEN. BINNENLAND VERDUISTEREN: LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Naar de Britsche berichten dienst meldt, heeft Churchill gisteren in het Lagerhuis mede gedeeld, dat de Portugeesche re geering zich op Britsch verzoek bereid verklaard heeft, Engeland bepaalde faciliteiten op de Azo ren toe te staan, opdat de Brit sche koopvaardij op den Atlanti- schen Oceaan oeter beschermd kan worden. De overeenkomsten zijn, naar Churchill zeide, van tijdelijken aard, zoodat alle Britsche strijd krachten bij het einde der vijan delijkheden van de Azoren terug getrokken zullen worden. Groot- Brittannië zal den Portugeezen op de Azoren den noodigen mili tairen en anderen aanvoer doen toekomen. De overeenkomst, aldus beweerde Churchill, bevat niets, dat op de een of andere wijze invloed zou kunnen oefenen op den nog steeds bestaanden wensch l der Portugeesche regeering, een li politiek van neutraliteit op het Europeesche vasteland te hand haven en daardoor een vredes- zone op het Iberische schiereiland te vormen. (DJN3.). Verklaring der Portugeesche regeering. De Portugeesche regeering heeft gistermiddag den tekst gepubli ceerd van de verklaring, door de Engelsche regeering in het Lager huis afgelegd, in overleg met de Portugeesche regeering. Ten aan zien van deze verklaring, aldus de officieele mededeeling. meent de Portugeesche regeering te moe ten naar voren brengen respec tievelijk toevoegen in de eerste plaats, dat de regeering er steeds op gewezen heeft, dat, hoewel zij oprecht wenschte de neutraliteit te handhaven, zij deze neutrali teit als aan voorwaarden gebon den beschouwde, met het oog op een eventueel in werking treden van de Engelsch-Fortugeesche al liantie, zooals dat het geval zou zijn, wanneer de Britsche regee ring met een beroep op de alliantie, faciliteiten zou verlangen; in de tweede plaats, dat de Portugeesche regeering, die steeds de verplich tingen, voortvloeiende uit het niet-aanvalsverdrag en de aan vullende protocollen met Spanje, is nagekomen heeft kunnen con- stateeren dat in dit opzicht de Portugeesche politiek door de Britsche regeering niet slechts gerespecteerd, maar met sympa thie gadegeslagen is. De Fortugee- scheregeeringheeftinSpanje reeds een uitvoerige verklaring over deze aangelegenheid der Engelsch-Por- tugeesche betrekkingen afgelegd. (D.N.B.) Geen verrassing te Berlijn. De diplomatieke correspondent van het DN.B., dr. Siegfried Horn, schrijit: „De door Churchill medege deelde Angio-Portugeesche over eenkomst betreffende het be schikbaarstellen van lucht- en vlootbases od de Azoren, heeft in Berlijnsche politieke kringen geenszins verrassing gewekt, aan gezien sedert eenigen tijd een toenemende activiteit van Engel sche en Amerikaansche agenten te Lissabon en Oporto kon wor den waargenomen en de laatste dagen de geruchten over aan staande Anglo-Amerikaansche ac tie tegen deze Portugeesche eilan dengroep talrijker werden. Ook op de gisteren in de Wilhelm- strasse gehouden conferentie voor de buitenlandsche pers had men zich yan bevoegde Duitsche zijde ten aanzien van deze kwestie uit gelaten op een wijze, waaruit kon worden afgeleid, dat men op de hoogte was van den politieken en militairen achtergrond van dit thans actueel geworden vraag stuk. Als de Wilhelmstrasse op dit oogenblik van commentaar afziet, dan is dat wel, omdat men aanvullende inlichtingen, vooral uit Lissabon afwacht. Niet- Het S.S.-Ersatzkommando deelt mede: Iedere gezonde Nederlan der, in den leeftijd van 17-45 jaar, kan zich vrijwillig bij de hier onder vermelde adressen vervoe gen, ten einde gekeurd te worden voor de Waffen-S.S. of de Land wacht. Tijdens de keuringen worden alle inlichtingen verstrekt met be trekking tot de verzorging van familieleden, duur der opleiding, extra levensmiddelen, etc. Vrijwilligers, die om bepaalde redenen in Nederland moeten blij ven, kunnen dienst nemen bij de Landwacht of bij het S.S.- Wachtbataljon in Amersfoort. Ook vrijwilligers voor de Duit sche Kriegsmarine kunnen zich aanmelden: Zij, die tot de Ger- maansche S.S. in Nederland toe treden willen, kunnen zich even eens aanmelden Personen tusschen 1830 jaar, die aanmeldingsplichtig zijn voor de tewerkstelling, kunnen zich eveneens aanmelden en worden gedurende hun verbintenis van de tewerkstelling vrijgesteld. Officier in de Waffen-S.S. kan ieder worden, die na minstens een jaar diensttijd zijn geschiktheid voor de officiersopleiding heeft bewezen. Zijn schoolopleiding ls niet doorslaggevend. Beslissend voor bevordering zijn: karakter, gedrag, prestatie. 18.10.43, 9-14.00 uur, Rotterdam, Deutsches Haus, Westzeedijk. 19.10.43, 9-12.00 urn, Breda, restau rant Modern, Markt. 15-18.00 uur, Den Bosch, hotel Noord-Brabant, Markt 45. 20.10.43. 9-12.00 uur, Venlo, Deut sches Haus, Egmondstr. 16. Onze mannen in het Oosten kh PK Stengl/O/H/P m 15-18.00 uur, Arnhem, café Royal. 21.10.43, 9-12.00 uur, Hengelo, café Modern, Spoorstraat 18. 15-18.00 uur, Zwolle, hotel Gij- 1/6iib6€k 22.10.43, 9-12.00 uur, Assen, Con certhuis a. d. Vaart. 15-18.00 uur, Groningen, Con certhuis Poelestraat. 23.10.43, 9-12.00 uur, Leeuwarden, Huize Schaaf, Breedstraat. 24.10.43, 9-14.00 uur, Amsterdam, Dam 4. 25.10.43, 9-13.00 uur, Utrecht, N.V.-Huis, Oude Gracht 245. 26.10.43, 9-14.00 uur, Amersfoort, Pol. Durchgangslager, Leusder- weg. 27.10.43, 9-14.00 uur, Den Haag, café Den Hout, Bezuidenhout- scheweg. temin hoort men in Berlijnsche politieke kringen de opvatting, dat Portugal zeer klaarblijkelijk zich onder sterken Anglo-Ame- rikaanschen druk bereid verklaard heeft tot de concessies, die in Engeland en de Vereenigde Sta ten onmiddellijk worden naar voren gebracht als een buiten gewoon waardevolle creditpost in hun strijd tegen Duitschland en dan ook propagandistisch uit gebuit worden." Verminderde strijd in het Oos ten De A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt: De krijgsverrichtingen aan het Oostelijke front blijven in omvang beperkt. Nadat van sovjet-Russi sche zijde nogmaals een poging was gedaan, aan het front tus schen Saporosje en de Noordkust van de Zee van Azof een door braak te forceeren, waartoe sterke strijdkrachten waren opgesteld, is het ook in dezen sector weder aanmerkelijk stiller geworden en van Duitsche zijde meent men dan ook te kunnen zeggen, dat deze aanval mislukt is. Ook aan den midden-Dnjepr, waar aanvallen en tegenaanvallen elkaar afwisselen, blijft de strijd binnen beperkte afmetingen. Ten Westen van Smolensk heb ben de bolsjewisten hun pogingen, door het Duitsche front te breken, blijkbaar nog niet opgegeven en zij blijven hier verwoed aanvallen. In dezen sector hebben de Duitschers thans een verkorte verdedigings linie betrokken. Ook in het gebied ten Zuid-Westen van Welikjje Loeki hebben de aanvallen der bolsjewisten, die naar men weet de Duitsche verdedigingsstellingen zijn binnengedrongen, nog niets aan hevigheid verloren. Al deze aanvallen zijn echter, naar men te Berlijn verklaart, tot dusver afgeslagen. Na de regens der voorgaande weken is het weer thans overal aan het Oostelijke front zoo, dat de operaties hiervan nog geen hinder ondervinden. De vernielde katholieke kerken in Duitschland Op een bijeen komst van het presidium van het Duitsche episcopaat is dezer dagen te Berlijn medegedeeld, dat de bevoegde rijks- en gemeente-auto riteiten tot nu toe aan de katho lieke kerk in veertien steden ver vangingsgebouwen ter beschikking hebben gesteld voor de tijdens luchtaanvallen vernielde kerken. In zeven andere steden konden voor het doel geschikte ruimten, zooals zalen, door kleine verbou wingen ingericht worden voor het houden van godsdienstoefeningen. Ook in die gevallen hebben de in aanmerking komende stedelijke besturen financieelen steun ver leend. Naar verder bekend werd, liggen thans reeds ontwerpen van pro minente Duitsche architecten ge reed voor den bouw van nieuwe kerken, die na den oorlog zullen worden gezet in plaats van de ver nielde. Interessant is daarbij, dat de meeste van deze nieuwe kerken geen klokken meer zullen krijgen, doch zoogenaamde electrische klokkenspelinstallaties. Deze heb ben het voordeel van belangrijk lagere vervaardigingskosten, en de slechts geringe kosten van aan brenging in den klokkentoren, ter wijl de klankschoonheid niet bij de origineele klokkenspelen ten ach ter blijft. Daar deze installaties ook in vele kerken worden aan gebracht, waarvan de klokken tijdens den oorlog werden inge leverd, is te verwachten, dat bin nen twee tot drie jaar zestig pro cent van alle kerken in Duitsch land voorzien zullen zijn van elec trische klokkenspel-installaties. (D.N.B.). Huil op weg naar Moskou Volgens berichten uit Rio de Ja neiro heeft de Amerikaansche staatssecretaris Cordell Huil eenige dagen geleden op weg naar Mos kou in Natal een tusschenlanding gemaakt. De korte desbetreffende telegrammen zeggen slechts, dat de Braziliaansche minister van buitenlandsche zaken en de Ame rikaansche ambassadeur in Rio de Janeiro, Jefferson Caffey, den staatssecretaris verwelkomd heb ben. (D.N.B.). ■4»T~NE vorige week werden in f I J de bladen de straffen be- Jkend gemaakt waarmede een aantal clandestiene slachters en him medeplichtigen tot de orde werden geroepen. Straffen van 6, 5 en 3 jaar tuchthuis moeten zij ondergaan, die meenden zich ten koste van hun volksgenooten te kunnen verrijken. Deze straffen zijn tevens bedoeld als een ernstige waarschuwing aan hen die zich door het koopen van clandestien geslacht vleesch tot medeplichti gen maken. Het kan niet genoeg herhaald worden, dat de zwarte handel een kwaad is dat fel bestreden moet worden en dat zij, die den zwarten handel bedrijven of in den zwar ten handel koopen, zich buiten de gemeenschap plaatsen en door de overheid als misdadigers be schouwd en behandeld worden. Het is nog niet zoo lang geleden dat de Rijkscommissaris in zijn redevoering afrekende met het fabeltje, dat men door den zwar ten handel bereikt dat de Duitsche bezetting tekort gedaan wordt of dat er minder goederen naar Duitschland zullen gaan. Wie zich met zwarthandelen bezig houdt vergrijpt zich slechts aan goederen die bestemd zijn voor de Neder- landsche bevolking, hij doet daar mede uitsluitend zijn eigen land- genooten te kort. Nu moet gezegd worden, dat ook de zwarthandelaren en hun klan ten dit zeer goed weten en dat zij slechts voorgeven uit vaderlands lievende motieven te handelen. In werkelijkheid is het him er slechts om te doen geld te verdienen of zich in het bezit te stellen van goederen, die hun minder koop krachtige landgenooten toekomen. Zwarthandelaren en zij, die in den zwarten handel koopen, zijn dus gewone misdadigers en het is goed en rechtvaardig, dat zij streng ge straft worden, zonder aanzien des persoons. In deze benarde tijden, waarin velen het zoo uiterst moeilijk heb ben, moet een ieder begrijpen dat hij tegenover de gemeenschap plichten heeft, die hij na moet komen en dat de overheid het recht heeft en in het belang van de gemeenschap handelt, door een ieder die niet wil hooren. te laten voelen dat hij schromelijk te kort schiet en daarvoor streng gestraft dient te worden. Het is mogelijk dat er landge nooten zijn, die vele maatregelen door de Duitsche bezetting en de Nederlandsche autoriteiten geno men, niet begrijpen, maar het is ondenkbaar dat men niet weet wat nen doet, als men in den zwarten handel tracht geld te verdienen of goederen koopt van zwarthandela ren. Vroeg of laat zullen zij, die zich hieraan bezondigen, ter ver antwoording worden geroepen en zij kunnen er staat op maken, dat zeer strenge straffen hun deel zullen ziin. De volksgemeenschap moet en zal tegen den zwarten handel in ^.soherming worden genomen! De höhere SS- und Polizei- führer maakt bekend: Aan mijn bekendmaking van 2 October 1943, volgens welke aan de personen, die hun radiotoestel, voor zoover dit valt onder den in leveringsplicht, vóór 20 October 1943 inleveren, vrijheid van straf wordt toegezegd, hebben reeds duizenden gevolg gegeven. Er wordt nogmaals nadrukkelijk op gewezen, dat tegen personen, die na 20 October 1943 nog, zon der daartoe gerechtigd te zijn, in het bezit zijn van een radiotoestel, met bijzondere strengheid zal worden opgetreden. Tegen hen kunnen volgens par. 10 van mijn verordening van 13 Mei 1943 betreffende het ver beurd verklaren van radio-ont vangtoestellen gevangenisstraffen en boeten tot een onbeperkten omvang worden uitgesproken. Bo vendien kunnen tegen hen maat regelen der Sicherheitspolizei be volen worden, in het bijzonder ook verbeurdverklaring van hun roerend en onroerend vermogen. Ik vestig er in het bijzonder de aandacht op, dat ik in ieder geval van niet-inlevering of van hei melijk wegwerken van een toestel als eersten strafmaatregel last zal geven tot onmiddellijke verbeurd verklaring van het geheele huis raad, met inbegrip van de meu bels, ten gunste van slachtoffers van bombardementen. De reorganisatie der politie Gerekend van 1 Maart 1943 zijn opgeheven de commissariaten van politie in de gemeenten Amster dam, Arnhem, Eindhoven 's-Gra- venhage, Groningen, Haarlem, Rotterdam en Utrecht. In verband met hun benoeming tot luitenant-kolonel der staats politie zijn eervol ontslagen als commissaris van politie: 1. te Am sterdam: H. Voordewind en J. C. Krenning; 2. te Rotterdam: J. C. de Jong; 3. te 's-GravenhageH. Ph. Clasie en H. M. J. Rugers. In verband met hun benoeming tot majoor der staatspolitie zijn eervol ontslagen als commissaris van politie: 1. te Amsterdam: H. Holsbergen, G. H. Jutte, M. N. P. M Mouwen. J. v. d. Ploeg, W. H. Schreuder, J. D. J. Couvee, R. W. Dahmen von Buchholz, M O. P. van der Heul, Ch. S. G. Hogendijk en A. van IJsendijk; 2. te Rotter dam: S. W. Moolenaar, P. N. van Vliet W. van den Berg; 3. te 's-Gravenhage: P. W. Simon en W. Hol; 4. te Utrecht: D. J. Ha moen en A. W. Brandt; 5. te Gro ningen: A. C. van Keulen en S. H. Huizinga; te Arnhem: M. Zoll. De gewone gang van zaken? - Het was de gewone gang van za ken. Vader arbeider, hard wer ken, als er werk was en moeder, die deed wat ze kon, om de huis houding gaande te houden. De kinderen, vooral de jongens, wer den al vroeg mee ingeschakeld. Dat sprak vanzelf. Er moest ver diend worden. Misschien kon er door cent op cent te leggen nog net een ambachtsschool- of m.u.l.o.-opleiding af, doch dan was het ook uit en dikwijls veel belovende leerlingen vertrokken naar de fabriek, naar de werf. naar het land of het kantoor. Hoe wreed was dit systeem, dat energie en aanleg niet telde en dat iemands toekomstmogelijkhe den naar de grootte van zijn vaders inkomen bepaalde. Wreed en onverstandig, want duizenden goede krachten zijn op deze wijze feitelijk voor onze samenleving verloren gegaan. Het Langemarck Studium bestrijdt dit euvel op krachtdadige wijze. Wie werkelijk begaafd is, krijgt door deze instel ling de kans om op lateren leef tijd nog een verdere vakopleiding te genieten. Zelfs een academische opleiding staat dan voor hem open. Jonge mannen, tusschen 16 en 22 jaar, in uitzonderingsgeval len tot 24 jaar. die meenen hier voor geschikt te zijn, kunnen in lichtingen inwinnen bij het Lan gemarck Studium, Waalsdorper- weg 12, Den Haag. Ook voor jon gelui, die in Duitschland werken, staat de aanmelding aan dit adres open. Vredegerechtshof - Benoemd is tot militair lid van het vredege rechtshof P. J. Quanjer, luit.-ge- neraal b. d. te 's-Gravenhage. van hedenavond 18 uur tot morgenochtend 6.45 uur De maan ging heden onder te 6.23 uur en komt op te 18J4 uur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1943 | | pagina 1