DE REDE VAN Dr.SEYSS INQUART
I STADSNIEUWS
Herdenking van Leidens
beleg en ontzet.
UIT DE OMSTREKEN
KERK EN SCHOOL
L-
n
l-
1s
5t
a.
:e
e,
3-
1»
is
S.
5r
et
!d
er
er
3K
ze
et
ce
Ü-
e-
3lS
ie,
te
en
en
ir-
en
lis
de
de
>or
en
d-
de
en
>o-
;en
Ijls
it-
3n.
nd
ce-
ïet
en
?e-
ar-
:el-
en.
ac-
md
e«-
—2
eidsche Spaarbank- Bij de
Ische Spaarbank is gedurende
maand September 1943 inge-
f. 442.364.36 en terugbetaald
•0.786.38; ingeschreven zijn 179
twe inleggers, terwijl 64 boek-
geheel werden uitbetaald,
et te goed der 18587 inleggers,
onder begrepen U71 deelne-
s aan den Afhaaldienst, be-
[g einde September 1943
,24.559.58.
oor den Afhaaldienst is in deze
nd f. 13.561.25 ontvangen in
posten.
spaarbusjes werden ter ledi-
I aangeboden met een geza-
Jfjken inhoud van f. 1.535.12.
p de scholen vJferd f. 678.37%
(aard.
I voorkomen van brandgevaar
ie materiaalschaarschte - De
ïnandant van de brandweer
er met nadruk op, dat met
oog op het aanstaande stook
ten door iederen burger, hetzij
et gezin, hetzij in bedrijf of
'oor, groote zorg dient te wor-
besteed aan het afwenden van
tueel brandgevaar,
de eerste plaats dient er voor
'orden zorggedragen, dat de
brsteenen op tijd en behoor-
worden geveegd ten einde
orsteenbranden te voorkomen,
ist in dezen tijd van mate-
'schaai-schte dient er voor te
len gewaakt, dat voor beklee-
of anderszins surrogaten
op die plaatsen worden aan-
acht, waar zij door hitte-
raling van kachels of cen-
y verwarmingsinstallaties spoe-
sunnen vlam vatten,
orts dient er op te worden
dat het drogen van nat
of turf niet geschiedt in de
iddellijke nabijheid van ver-
nings-apparaten.
3t veroorzaken van brand
onachtzaamheid of door- on-
ndheid heeft tot gevolg, dat
vervangen van verbrande
:n bijna niet meer moge-
is.
>cht toch onverhoopt brand
I eken, loop dan niet weg, doch
it met emmers water, met
dweil of doeken of met
ihapparaat of tuinslang het
1 van brand te blusschen.
>cht succes achterwege blij-
laat dan toch een ieder zijn
ïaar tegenwoordigheid van
bewaren en nog trachten
deur of deuren te sluiten, ten
hiermede het localiseeren
den brand te bespoedigen,
c verantwoordelijk persoonin
)1, bedrijf, kantoor of theater
er voor zorg te dragen, dat
iet verlaten van het gebouw
de verrichte dagtaak de
2n van de lokalen niet open
en worden: echter deze deu-
oiet dan bij groote noodzaak
sleutels of hangsloten ver
delen.
ten vooral de directies van
te bedrijven in de winter -
ide steeds brandrondes doen
chtem
irden materialen toegepast of
armings-apparaten geplaatst
kan men zich, voor het ver
en van inlichtingen, wenden
iet bureau van de brandweer,
ieveldstraat 9 alhier.
sen. van Mathesianen - Een
.1 leden van bovengenoemde
iniging bracht .een bezoek
de restauratie van de Pie-
erk.
opzichter, de heer K. Paling,
serst een kort overzicht van
bouw. Nadat verschillende
,teekeningen en prenten wa-
jezichtigd werd het gezel-
rondgeleid, waarna de voor-
de heer Schinkel, dank-
den sprak.
JNDELSREGISTER K. v. K.
luwe inschrijving:
ma A. J. Prevo en Zonen
bepal.), Decimastraat 30,
in, détailhandel in groenten
ruit. Venn.: A. J. Prevo, J.
G. J. Prevo, Leiden,
jzigingen:
in Rusman en Co., v. d. En-
n 53. Hillegom, agentuur en
aissiehandel, groothandel in
smiddelen en aanverwante
elen. Bovengenoemde ven-
ohap onder firma is met in-
van 1 Aug. 1943 ontbonden.
W. Timmermans, Boulevard
Katwijk a/Zee, verkoop van
beschermingsartikelen. TJit-
nd eig.: A. W. Timmermans,
lijk a/Zee.
DIENST IN DE PIETERSKERK
Een buitengewoon talrijke schare
honderden .moesten met een
staanplaats genoegen remen
woonde gistermiddag in de Pie
terskerk de herdenking bij, welke
door den kerkeraad der Ned. Her
vormde Gem. was belegd ter ge
legenheid van Leidens Ontzet op
3 October 1574.
Voorganger in dezen dienst was
ds. D. J. Vossers. Ned. Herv. pre
dikant te dezer stede, die als tekst
gekozen had Ps. 22 5 „Op U heb
ben onze vaderen vertrouwd, zij
hebben vertrouwd en Gij hebt ze
uitgeholpen".
Onder de vele aanwezigen "~irk-
ten wij„o.m. op de wethouders, de
heeren Jac. Wilbrink, M. G. Ver-
wey en J. J. van Stralen, den ge
meentesecretaris mr. dr. C. E. van
Strijen, den oud-burgemeester mr.
A .v. d .Sande Bakhuyze-- het be
stuur der Drie-October-Vereeni-
ging en voorts vele professoren en
predikanten.
De dienst werd geopend met het
zingen van Ps. 9 14, het lezen
van Ps. 107 122 en gebed, waar
na ds. Vossers de herdenkingsrede
.uitsprak.
Spr. begon met er op te wijzen,
dat een volk, dat in nood verkeert
altijd op zijn historie teruggrijpt.
Het gevaar is echter groot, dat
een volk zijn verleden gaat ideali-
seeren. Dat is onjuist. Het men-
schenhart en het volkskarakter
zijn in deze vier eeuwen niet zoo
veel gewijzigd. Ook in 1574, aldus
spr. was er een groote groep in
Leiden, die niet begreep waarom
het ging; wat er met het behoud
of den val van de stad op hqt
spel stond. Er waren toen ook
menschen, die Voor htm idealen
geen offers wilden brengen. De
kern van het verzet werd ge
vormd door die menschen, bij wie
de bijbelsche verkondiging van
de rechtvaardiging alleen door het
geloof tot in hart en gieren wag
doorgedronggn. Op hen is van
toepassing: Op U hebben onze
vaderen vertrouwd. Dat Godsver
trouwen is op een zware proef
gesteld. In dit verband schetste
spr. wat de bevolking van Leiden
tijdens de 129 dagen van het be
leg heeft ondervonden. Meer dan
een derde deel der bevolking is
door den honger of aan de pest
gestorven.
Vervolgens wees ds. Vossers er
op, dat men in tijden van nood
de ware helden leert kennen.
Velen, op wie men vertrouwde,
hebben gefaald; anderen, van wie
men het niet verwachtte, hebben
zich dapper gedragen.
De bevrijding is ten slotte niet
het werk van menschen, maar
Van God geweest. Daarom gingen
redders en geredten onmiddellijk
na het ontzet mra.r de Pieters
kerk om God daarvoor te danken
God heeft door het ontzet van
Leiden ons volk een kostbaar goed
de vrijheid, toevertrouwd. Alleen
in vrijheid kon ons volk zich ont
plooien en zich toeleggen op die
dingen, waarin een klein volk toch
groot kan zijn. Maar daarnaast
ontving ons volk de vrijheid om
God te dienen naar Zijn Woord.
Die vrijheid hebben wij dikwijls
misbruikt. Wij hebben vergeten,
dat. de ware vrijheid alleen be
staanbaar is als zij gebonden is
aan Gods Woord. Anders ontaardt
zij in losbandigheid, willekeur,
egoïsme en partijbelang. Het is te
hopen, aldus eindigde spr. dat in
dezen tijd van nood de oogen van
ons volk daarvoor weer opengaan.
Met het zingen van het 14de
couplet van het Wilmelmus „Oor
lof rrfijn arme schapen", werd
deze indrukwekkende ure gesloten
De organist, de heer Leo Mens,
speelde voor en na den dienst va-
derlandsche liederen.
In de ochtenddiensten is in vele
kerken eveneens met een enkel
woord aan Leiden's Ontzet aan
dacht geschonken.
Gouden echtvereeniging On
ze stadgenooten G. Mulder en
S. Mulder—Braggaar, wonende
Morschweg 77a» herdenken heden
den dag, waarop zij voor 50 jaar
in het huwelijk traden. Vier jaar
geleden moest de thans ruim
71-jarige bruidegom zijn werk als
typograaf, dat hij meer dan 48 j.
bij dg N.V. Boek- en Steendruk
kerij Eduard IJdo hier ter stede
uitoefende, neerleggen. Dank zij
zijn goede gezondheid, kan hij
evenals zijn ruim 70-jarige bruid
van een rustigen ouden dag ge
nieten. Buiten zijn dagelijkschen
arbeid heeft hU veel werk ver
richt op ander terrein. Zoo was
hij van vele tooneelvereenigingen
souffleur en regisseur, leider van
het Kinderkoor „Eensgezindheid",
leider van 2 dubbel-mapnenkwar-
tetten en was hij van vele ver-
eenigingen bestuurder. Bovendien
bekleedde hij vele jaren de func
tie van bibliothecaris van het
Mannenkoor „Kunst na arbeid".
Het huwelijk werd gezegend met
de geboorte van 6 kinderen, welke
allen in leven zijn, terwijl veer
tien kleinkinderen de verdere na
komelingschap vormen.
Moge het echtpaar nog lang
voor elkaar gespaard blijven!
Volkstuinvereniging „Ons Ge
noegen" Zaterdagmiddag vond
in de Stadsgehoorzaal een feest
middag plaats voor de kinderen
van de dien dag 15-jarige Volks
tuinvereniging „Ons Genoegen"
gevolgd door een receptie welke
druk bezocht werd. De kinderen
hielden zich bezig met een poppen
kastvoorstelling welke gegeven
werd door B. A. Devilée. Met een
opwekkend woord heeft de heer J.
Sirat, voorzitter der ontspannings
commissie, den middag geopend.
Hierna werd door spr. de uitslag
medegedeeld van de kinderkweek-
wedstrijd op de ELTOV. Prijs-
winners waren; 1. W. Lagerberg,
7 pnt., 2. W. Dool, 7 pnt., 3. W.
Lagerberg, 6pnt., 4. N. Gulde-
mond 6 pnt 5. M, Guldemond,
6 pnt., 6 J. Teske, B. Ouwerkerk
en Beekman allen 5%. p.
Het bestuur hield een*» receptie,
welke door den heer A. Zaalberg,
2de voorzitter, werd geopend.
Onder de aanwezigen merkten
wij o.a. op: de wethouders M. G.
Verwey en J. J. v. Stralen beiden
namens het Gemeentebestuur,
waarna eerstgenoemde namens de
gemeente het woord-voerde.
De heer W F Smit sprak na
mens den Leidsche Bond. van
Volkstuinders en bood een wis
selplaquette aan v$or een het vol
gend jaar te beginnen wedstrijd
voor den mooist aangelegden
volkstuin.
Zaterdagavond vond in de Stads
gehoorzaal onder zeer groote be
langstelling een cabaretvoorstel
ling plaats. De voorzitter der
ontspanningscommissie sprak het
openingswoord en bood den voor
zitter, den heer K. Mulder, na
mens de leden van Ons Genoe-
gen een cadeau aan, bestaatide
uit een foto van de afdeeling
der vorige tentoonstelling der
ELTOV, benevens een aantal
boomen, die reeds op het nieuwe
terrein van O. G. zijn geplaatst.
Vervolgens werd het cabaret
programma afgewerkt, waaroij
achtereenvolgens optraden als
conferencier de heer De Brum,
prof. Geraldini met :en reeks in
teressante goocheltoeren en de
tooneelclub „Ons Genoegen" die
onder regie van Joop de Haan
succes oogstte met de opvoering
van „Het Spookhuis". Na de pauze
verscheen de acrobatengroep De
la Waco's ten tooneele, vaarbij de
jongste actrice een speciale bloe
menhulde in ontvangst had te
nemen. In den loop van den
avond bracht het mannenkoor van
„Ons Genoegen", onder leiding
van Joh. v. d. Broek een aantal
liederen ten gehoore.
Ten slotte zegde de heer J. Si-
rat alle medewerkenden dank
voor hun aandeel in het slagen
van dezen jubileumavond.
katwijk aan zee.
40-jarig jubileum Onder zeer
groote belangstelling herdacht de
heer P. van Rijn zijn 40-jarig Ju
bileum bij de gasfabriek. Deze
werd toegesproken door den bur
gemeester, die in herinnering
bracht, dat de jubilaris van een
der laagste rangen ls opgeklom
men tot hoofd der meteropnemers.
Spr releveerde de voortreffelijke
eigenschappen van den heer van
Rijn en bood hem een enveloppe
met inhoud aan en een bloemstuk
namens de gemeente. Nog voerden
het woord weth. D. C. A. Veltkamp
en de directeur, de h r D. J.
Adrlaanse, de boekhouder de heer
N. Haasnoot, onder aanbieding van
een ets namens het personeel en
de heer C. van Tongeren, namens
de verbruikers. Allen huldigden
den Jubilaris in warme bewoordin
gen. waarop deze woorden van
dank sprak. Talrijke bloemstukken
en gelukwenschen getuigden van
de hoogachting, die den heer yan
Rijn wordt toegedragen.
Met D: Winterhulp,
Zonder Winter leed.
Giro £553.
Vervolg van pag 3 van het le blad
DE BAND TUSSCHEN
NED. EN DUITSCHE
NAT.-SOCIALISTEN.
Ifi dit verband kan ik spreken
over de bijdrage die het. Westen
van Europa kan leveren. Die bij
drage kgn altijd weer slechts uit
één ding bestaan: ons te helpen
in den strijd, dien wij nationaal
socialisten, om- Europa voeren,
hetzij in het Oosten, hetzij hier
in het Westen. Dat is echter de
eenige voorwaarde en tevens ook
de stellige garantie, dat deze
volkeren, de Nederlanders en alle
anderen, door de vervulling van
deze voorwaarde, n.l. door hun
optreden voor Europa, hun volk-
sche vrijheid en onafhankelijk
heid zullen bewaren en garan
deeren. Dat verbindt ons. Ne-
derlandsche en Duitsche natio-
naal-socialisten. Dat verbindt
mij met den heer Mussert, die
met zijn N.S.B. een vastberaden
heraut is in dezen strijd. Hij is
het, die aan het Nederlandsche
volk steeds weer voorhoudt, welke
weg leidt naar het duidelijk voor
oogen stellen van de eigen eer,
maar tevens naar de verdedi
ging van de eigen volksche vrij
heid.
En maakt u zich geen zorgen!
Stellig komt de dag, waarop deze
kruisweg dien u, Leider, met uw
partijgenooten thans bewandelt,
door het Nederlandsche volk zal
worden erkend. Daar ben ik zeker
van. Dan zal het Nederlandsche
volk inzien, wat het nationaal-
socialisme in de N.S.B. en den
Leider Mussert voor de Nederlan
ders beteekent en beteekend
heeft. Wellicht zijn er dan nog
ergens in een hoekje een paar
vastberaden lieden, die tenslotte
geen andere kreet meer zullen sla
ken dan: „De oorlog moet een
einde nemen, zelfs op het gevaar
af, dat de nationaal-socialisten
hem winnen"
Wij bevinden ons in het vijfde
oorlogsjaar en het zou verkeerd
zijn te veronderstellen, dat de
oorlog geen ernstige geeste
lijke belasting beteekent. De ge
beurtenissen die in het Zuiden en
in het Oosten zijn ontstaan en de
hevigheid vaffc de bomaanvallen
zijn zware belastingen. SJaar die
zijn er ook in Engeland. Het is
zeer oprrferkelijk, dat Churchill,
die indertijd steeds gesproken
heeft over bloed, zweet en tranen
opeens zenuwachtig wordt en de
propaganda die over een lang-
durigen oorlog spreekt, wenscht te
vervangen door de bolsjewistische
propaganda, dat de oorlog nog dit
jaar gewonnen kan worden. Dat
beteekent, dat de stemming in
Engeland een aanmerkelijk diepte
punt bereikt moet hebben, onge
veer zooals hier in bepaalde krin
gen, die een dergelijke aanvurings-
behoefte aan termijnen hebben,
waarbij de optimisten met drie
weken en de pessimisten met drie
maanden rekenen. Dat is een zeer
bedenkelijk teeken voor het En-
gelsche moreel, maar ook voor die
van de vijandig gezinde Neder
landers.
Het staat ons duidelijk voor
oogen, dat de zware belasting, die
op alle nationaal-socialisten en
vooral op het Duitsche volk drukt,
uren van moedeloosheid en van
twijfel kan brengen, maar tevens
ook uren^van den weerstand,
want dan treedt aan het licht,
welk een kunnen en welk een ge
loof er in de menschen steekt. Het
kunnen schraagt de menschen,
die hun strijd om het bestaan
voeren, hetzij in het westen of in
het oosten. Wanneer de anderen
-Zouden overwinnen, zoj er niets
me- r zijn, dai net rnven 111 uiurcpa
waard maakt geleefd te worden.
De plaatsen van de Europeesohe
cultuur, de bakermat van het
Arische ras in de geheeie wereld,
zouden vernietigd worden, dat
weien wij. Evengoed echter weten
wij, dat onze oorlogsdoelstellingen
goed en rechtvaardig zijn. Wan
neer wij nationaal-socialisten ons
handhaven, dan zal er in heel
Europa geen mensch zijn, dieniet
een betere-toekomst tegemoet kan
zien. Natuurlijk mag men niet
altijd uitgaan van datgene, dat
er eens was. Het rad der geschie
denis draait niet terug. Men moet
in een vijfde oorlogsjaar uitgaan
van den oorlogstoestand en dan
kunnen wij slechts zeggen: „wan
neer wij deze geweldige som van
krachten, die wij thans in de ma
chine der vernietiging moeten
steken, voor een socialen opbouw
kunnen gebruiken, dan zal het in
Europa goed worden eii dan zal
het ook hier in Nederland weer
mooi zijn om te leven, in ieder ge
val voor den Nederlandschen boer
en voor den Nederlandschen
arbeider.
Wanneer wij winnen nebben
ook de anderen nog lang niets te
vreezen. Immers de Engelschen
hebben hun wereldrijk aan de
Amerikanen en niet aan ons ver
loren. Wat echter de Amerikanen
betreft, zou ik het volgende wil
len zeggen: „kunt u zich voor
stellen, ls het denkbaar, dat er
een pin bestaat: „wanneer wij ook
sterven, de Vereenigde Staten
moeten leven?" Gelooft ge, dat
de Amerikanen ooit met een der
gelijke kracht van wil den oorlog
kunnen voeren?
DUITSCHLAND MOET
LEVEN.
Maar wij: wij komen met dezen
zin voor de wereldgeschiedenis.
Wij zeggen: „wanneer wij ook
sterven, Duitschland moet leven!
Daarom zijn wij er volkomen zeker
van, dat wij een weerstandskracht
opbrengen, die de tegenpartij
nooit kan overwinnen. Dat is onst
kunnen, kameraden. Bij dit kun
nen komt het geloof, dat onze lei
ding het goede wil.
Kameraden! Nederlandsche en
Duitsche natiohaal-socialisten,
het 'lot heeft ons den Führer ge
geven. De Führer is niet een
mensch die uit eenigerlei bevoor
rechten stand komt. De Führer is
een mensch, die uit de arbeiders
klasse komt, dien het lot den va
der vroegtijdig heeft ontnomen,
om het te plaatsen voor alle be
proevingen. De Führer s als
mensch gebleven wat hij was: „de
eenvoudige man van zijn volk
Adolf Hitter kent alle zorgen,
kent allen kommer, die eiken
volksgenoot afzonderlijk treft. Hij
heeft alles meebeleefd en in zich
bewaard. Dat is de bron van zijn
groote kracht. Nooit heeft hij zich
van zijn volk verwijderd. Hij staat
er midden in, als een van ons-
Dat is voor ons de groote waar
borg, dat deze strijd op leven en
dood voor het groote sociale
rechtvaardige doel eener nieuwe
ordening voor het Europeesche en
het Germaansche leven, gevoerd
wordt volgens waarachtige begin
selen der sociale rechtvaardig
heid. En daarom zullen wu
metden Führer overwinnen!
Een daarom zullen wij uit dezen
oorlog nog slechts als fana
tiekere nationaal-socialisten te
voorscliijn komen om te beginnen
aan ons vredeswerk,
Heil den Führer!
Met het zingen van de volks
liederen werd dit Oogstdankfeest
besloten.
PREDIKBEURTEN
Katwijk aan Zee Gereform.
Gem. (Remisestr.)Heden nam. 7
uur, ds. Steenblok van Poortvliet.
Waddinxveen Remonstr. Kerk
Dinsdag nam. 7 u., ds. de Rover
van Vlaardingen.
ned. herv. kerk.
Drietal te 's-Gravenhage, (vac.
ds. G. Bos) ds. B. J. Lietaart
Peerbolte, te Huizen, ds. M. J. C.
Visser te Rotterdam en ds. A. A.
Wildschut te Rotterdam.
Beroepen te Olst ds. K. Terpstra
te Godlinze, te Benschop ds. J.
Zwijnenburg te Noorden.
Bedankt voor Oosterwolde ds. P.
J. F. Lamens te Hellouw.
Benoemd tot hulppred. te Am
stelveen cand. M. J. J. Bontlng,
die deze benoeming aannam, tot
voorganger te Coevorden cand. D.
Postma, hulppred. te Rotterdam.
Aangenomen als hulppred.)
naar Borger cand. Fr. Hartman te
Meeden.
geref. kerken.
Tweetal te Moerdijk cand. J.
Krijger, hulppred te Dordrecht en
cand. C. P. F. Rijper, hulppred.
te Gouda.
Benoemd tot hulppred. te den
Ham cand. G. K. Geerts te Veen-
wouden.
oud-geref. gemeenten.
Beroepen te Kralingscheveer A.
Reuver. leerend-Ouderling aldaar.
Ds. J. Batelaan Ds. J. Bate
laan uit Boskoop, Ned. Herv. pre
dikant te Tholen heeft voor de
5e predikantsplaats te Gouda van
den kerkeraad aldaar officieel toe
zegging van beroep gekregen.
De handen ineen voor
Winterhulp - Giro 5553
3—8
