DE STRIJD IN HET OOSTEN EN IN ZUID-ITALIE
84ste Jaargang
Woensdag 29 September 1943
No. 25613
DUITSCH
WEERMACHTBERICHT
Constitueerende verga
dering v. d. fascïstische-
republikeinsche
regeering.
BINNENLAND
Weer drie brandstoffen-
bonnen aangewezen.
„1000 ton aardappel
schillen beteekent een
week voedsel voor
5000 koeien."
Nederl. arbeidsmannen
ook daarginds.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Het opperbevel der Duitsche
weermacht deelde gisteren mede:
Op het Koebanbruggenhoofd
werden verscheidene plaatselijke
aanvallen der bolsjewisten afge
slagen. De stad Temrjoek werd
volgens de plannen vernield en
ontruimd.
In het gevechtsgebied ten Zuid
Oosten en ten Oosten van Sapo-
rosje zette de vijand zijn door
braakpogingen met massale, deels
pas aangevoerde strijdkrachten
voort. Alle aanvallen mislukten in
verbitterde gevechten met zware
vijandelijke verliezen. Een sovjet
gevechtsgroep, die tijdelijk in onze
stellingen was binnengedrongen,
werd in een tegenaanval terugge
worpen.
Aan den Midden-Dnjepr vielen
de bolsjewisten wederom tever
geefs de Duitsche bruggenhoofden
aan. De gevechten tegen eenige
zwakke sovjetafdeelingen, die on
der bescherming van de duisternis
over de rivier waren gezet, zijn
nog gaande.
In den centralen frontsector
hield de hevige vijandelijke druk
onverminderd aan. Verscheidene
vijandelijke aanvallen aan het
Moermanfront werden uiteenge-
slagen
Lichte Duitsche vlootstrijdkrach-
ten brachten in de Zwarte Zee
voor de kust van Taman een sov
jet-kanonneerboot en op de reede
van Anapa verscheidene ravitail-
leeringsvaartuigen met een geza-
menlijken inhoud van 2100 ton tot
zinken.
In Zuid-Italië is de druk der
Anglo-Amerikanen, die nieuwe
strijdkrachten aan land hebben
gebracht, aanzienlijk toegenomen.
Terwijl in het gebied van Salerno
alle aanvallen werden afgeslagen, j
hebben onze troepen zich in het
gebied van Foggia volgens de
plannen van den vijand losge
maakt en op voorbereide bergstel-
lingen teruggetrokken. Foggia
werd na de vernieling van alle
voor den oorlog belangrijke instal
laties ontruimd.
In Noord-Oost Italië en Dalma-
tië werden sterke bendengroepen
ingesloten. Zij gaan haar vernie
tiging tegemoet. De Adratische
haven Split, die door troepen van
Badoglio gemeenschappelijk met
communistische bandieten werd
verdedigd, werd stormenderhand
genomen.
Op het eiland Korfoe, welks
verradersgarnizoen contact had
aangeknoopt met Anglo Amerika
nen landden na afwijzing van een
ultimatum, Duitsche bergjagers.
Met doeltreffenden steun van vloot
en luchtmacht braken zij den
tegenstand van den vijand, maak
ten verscheidene duizenden gevan
genen en bezetten het eiland.
Beschermingsvaartuigen van een
Duitsch konvooi brachten voor de
Pransche kust bij Fecamp twee
Britsche artilleriemotorbooten tot
tinken.
Formaties Amerikaansche vlieg
tuigen trachtten gisteren overdag
onder bescherming van het wol
kendek over de Duitsche bocht in
Noord-West Duitsehland door te
dringen. Zij werden door eskaders
Duitsche jagers tot den strijd ge
dwongen en verstrooid. Daardoor
werd de geconcentreerde aanval,
dien de vijand voornemens was te
ondernemen, verijdeld. Bommen
op verscheidene plaatsen en platte
landsgemeenten in het kustgebied
^veroorzaakten verliezen onder de
bevolking en schade aan woon
huizen.
In den afgeloopen nacht onder
minamen formaties Britsche bom
menwerpers terreuraanvallen op
Hannover en met zwakkere strijd
krachten op Brunswjjk. Daarbij
ontstonden verliezen onder de be
volking en vernielingen in eenige
koondistricten. Jagers en lucht
doelgeschut der luchtmacht, als-
tiede beschermingsstt'üdwrachten
der marine schoten bove.i-_uit.sch-
>and en het Westelijke gebiedt
[oor het meerendeel viermotorige
bommenwerpers neer.
De A.NP.-correspondent te
Berlijn meldt:
Ten aanzien van de ontwikke
ling aan het Oostelijk front toont
men in officieele Duitsche kringen
een toenemend optimisme, waar
bij men er op wijst, dat de Duit
sche tegenaanvallen in omvang
toenemen. Aan den anderen kant
doen zich geleidelijk ook onge
twijfeld de voordeelen van de
frontverkorting en wel in het bij
zonder de verkorting der verbin-
dingslinies als een voor de ver
dediging gunstige factor gevoelen,
terwijl omgekeerd de ravitaillee-
ring der bolsjewisten als gevolg
van de verwoestingen in de door
hen heroverde gebieden op toe
nemende moeilijkheden stuiten
moet.
Intusschen is van een verflau
wen van den strijd nog niet veel
te merken en, tot dusver door de
weersgesteldheid niet gehinderd,
zetten de bolsjewisten hun aan
vallen voort, waarbij zij hier en
daar zelfs versche en vrij sterke
reserves in den strijd hebben ge
worpen. Naar hier in dit verband
vernomen wordt, hebben de bols
jewisten hun strijdkrachten aan
het Oostelijke front drievoudig ge-
echelonneerd. Slechts de voorste
groep voert den strijd en wordt
na eenigen tijd door de in reserve
gehouden tweede, resp. derde
groep afgelost. Het materiaal
blijft steeds in de voorste linie en
wordt telkens door de elkaar op
volgende groepen overgenomen
Op het oogenblik zouden de bols
jewisten een „tusschenleger" in het
veld hebben, dat met het oog op
de komende regenperiode uit in
hoofdzaak bereden troepen be
staat en zeer beweeglijk is. Deze
lichte troepen zouden bij het in
vallen van den winter dan weer
afgelost worden door een sterk
gemotoriseerd winterleger. Uit
dit alles kan men wel opmaken,
dat met een voortduren van den
sovjet-Russischen druk op het
Duitsche front te rekenen is.
Na een pauze, noodig voor de
hergroepeering der strijdkrachten,
zijn de geallieerde strijdkrachten
in Italië weer tot den aanval
overgegaan en wel van een front
uit. dat van Duitsche zijde als
volgt wordt aangegeven:
In het Westen langs den Zuid
rand der heuvels van het schier
eiland Sorrento over Salerno en
de Zuidelijke hoogten van het
Vicenegebergte en vandaar onge
veer langs de rivier de Of an te
naar Barletta in het Oosten. Ter
wijl op den linkervleugel. waar de
Duitschers gunstige stellingen be
zet houden, vrijwel geen vorde
ringen zijn gemaakt, heeft het
op den rechtervleugel opereerende
8ste Britsche leger thans de
vlakte van Foggia bereikt, welke
van belang Is wegens de aanwe
zigheid van verscheidene vlieg
velden, die echter, naar aange
nomen kan worden, door de Duit
schers voorloopig onbruikbaar zijn
gemaakt.
De terreuraanvallen Bij de
terreuraanvallen op 27 September
hebben de formaties Amerikaan
sche bommenwerpers, naar het
D.N.B. nog verneemt in .het
Noordwest-Duitsche kustgebied
ook landgemeenten met zware
bommen bestookt. Hierbij werden
talrijke kolonies en boerderijen
vernield. Ver van alle militaire
doelen werd in een kleine lande
lijke gein eek te zelfs een kinder
tehuis getroffen. Vijftig kinderen
werden hier door de Amerikaan
sche vliegers gedood.
In de constitueerende vergade
ring van de fascistische republi-
keinsche regeering onder voorzit
terschap van den Duce zfjn be
langrijke beslissingen op politiek,
administratief en militair gebied
genomen. Voorts zijn verscheidene
besluiten van socialen aard geno
men, waaruit, naar Mussolini bij
de besprekingen verklaarde, de
verbondenheid van de fascistische
republikeinsche regeering met de
werkende klassen duidelijk blijkt.
De Duce wees hierbij op de groote
moeilijkheden, die de verwezenlij
king van zijn ideeën onder de
huidige omstandigheden nog in
den weg staan, zoolang de staat
van beleg voortduurt en de regee
ring „gelaarst en gespoord" haar
taak moet vervullen. De Duce
herinnerde aan de catastrofale
veranderingen in de positie van
Italië sedert 25 Juli. Toen bevond
Italië zich afgezien van de be-
'ptting van overzeesche gebieds-
deelen en afgezien van de vijan
delijke landingspogingen op het
eiland Sicilië in het ongestoor
de bezit van zijn nationaal gebied,
alsmede van de tijdens den oorlog
verworven panden en bezat het
een sterke weermacht. Door het
verraad van het huis van Savoye
en Badoglio is thans de weermacht
verdwenen, het geheele nieuw
verkregen gebied ontruimd en een
derde van het eigen land door den
vijand bezet. Dit is de treurige
erfenis van deze daad van slaaf-
sche vernedering, waarmede Ba
doglio zichzelf en het land uitge
leverd heeft aan de joodsch-plu-
tocratische vijanden.
Voorts wees de Duce tijdens de
beraadslagingen op het goede mo
reel van het Italiaansche volk, dat
zich in deze beproeving voor de
overgroote meerderheid schitte
rend gehouden heeft.
Hoe dwaas is de hoop van Ba
doglio en zijn clique geweest, zoo
zeide Mussolini verder, toen deze
verraders zich verbeeldden, dat zij
de sporen van 21 jaar onvermoei-
den opbouwenden arbeid van het
fascisme met enkele pennestrekert
konden teniet doen. Die Italianen
echter, die zich als verraders heb
ben ontpopt en uit laag winstbejag
het ongeluk van het land te eigen
bate wilden aanwenden, zien hun
rechtvaardige straf tegemoet. Al
deze elementen zullen voor hun
rechter worden geleid.
Ik wil niet, aldus Mussolini,
vooruitloopen op de nieuwe ont
wikkeling van de fascistische re
publiek. wel kan ik echter verkla
ren, dat het nieuwe Italië een
modern staatswezen zal zijn, een
hechte eenheidsstaat en tegelijk
een voorbeeldige sociale gemeen
schap, die het vertrouwen van de
wereld weer zal weten te winnen.
Tenslotte verklaarde de Duce,
dat op deze wijze de thans geluk
kig overwonnen crisis van het
Italiaansche volk weliswaar onzeg
baar zwaar, doch ook zeer heil
zaam is geweest. Zij heeft het
Italiaansche volk gelouterd en het
goede in het volk te voorschijn ge
bracht. Mussolini eindigde met den
uitroep: ..ons volk kan niet onder
gaan zoolang het zich bewust
blijft van zijn volksche kracht".
Gedelegeerde van Algiers voor
Ver. Staten Naar de Britsche
berichtendienst meldt, heeft de
Fransche dissidentencommissie in
Algiers Henri Hoppenot benoemd
tot haar gedelegeerde bij de re
geering der Ver. Staten. (D.N.B.)
Oprichting van Japansch muni
tieministerie Het voorlichtings
bureau der Japansche regeering
heeft de oprichting bekend ge
maakt van een ministerie voor de
munitie. Dit nieuwe ministerie zal
reeds op 1 November a.s. zijn be
voegdheden aanvaarden. Tegelij
kertijd zal daarmede het ministerie
van handel en nijverheid alsmede
het plannenbureau der regeering
worden afgeschaft. Ook de aan
gelegenheden van het leger en de
vloot met betrekking tot de pro
ductie van wapenen en uitrus
tingsstukken worden voortaan door
het nieuwe ministerie behandeld.
(D.N.B.).
De voedselvoorziening van
Britsch-Indië Volgens een be
richt uit Londen heeft de onder
leiding van sir Theoborz Gregory
staande commissie tot bestudee
ring van de voedselvoorziening van
Britsch-Indië in een rapport aan
de regeering verklaard, dat voor
den duur van den oorlog jaarlijks
een millioen ton graan in Indië
moet worden ingevoerd, wil men
aan de huidige moeilijkheden
werkelijk tegemoet komen. Boven
dien moet dit jaar nog een half
BESTELLINGEN OP DE VORIGE
BONNEN HEBBEN VOORRANG.
De secretaris-generaal van het
departement van handel, nijver
heid en scheepvaart maakt be
kend, dat van 1 October a.s. tot
en met 29 Februari elk der bon
nen „20 b.v.'\ „21 b.v." en „22
b.v." van de voor het stookseizoen
1943/44 uitgereikte brandstoffen-
kaart „t 116" recht geeft op het
koopen van één eenheid vaste
brandstoffen "met uitzondering
van fabrieksturf.
Ten aanzien van handelaren,
I die nog bestellingen op reeds eer-
1 der voor het stookseizoen 1943/44
geldig verklaarde brandstoffen-
bonnen hebben uit te voeren,
geldt het voorschrift, dat deze
bestellingen met voorrang moeten
worden uitgevoerd.
Met betrekking tot de brand-
stoffenvoorziening van kamerbe
woners, die in tegenstelling tot
de overige huisbrandverbruikers
niet in de gelegenheid konden
worden gesteld een gedeelte van
hun winterrantsoen reeds in de
zomermaanden op te doen, is den
handel medegedeeld, dat op de aan
deze categorie van verbruikers in
October uit te reiken rantsoen
bonnen voor de eerste periode,
eveneens met voorrang moet
worden geleverd.
KLEINERE EN GROOTERE
HUISBRAND VERBRUIKERS.
Van 1 October tot en met 30
April geeft elk van de met „brand
stoffen één eenheid periode 5",
..brandstoffen één eenheid periode
6", „brandstoffen één eenheid pe
riode 7" en „brandstoffen één
eenheid periode 8" gemerkte bon
nen eveneens recht op het koopen
van één eenheid vaste brandstof
fen, met uitzondering van fa
brieksturf.
Deze periodebonnen zijn uitge
reikt ten behoeve van kleinere
huisbrandverbruikers in de groe
pen b, c, d en e-rood, alsmede aan
verbruikers, welke een rantsoen
hebben ontvangen voor de ver
warming van een zich in hun wo
ning bevindende ruimte voor bij
zondere doeleinden.
De grootere huisbrandverbrui
kers in de groepen b, c. d en e-
rood - dat zijn zij, die van de
brandstoffencommissie, waaronder
zij ressorteeren, een identiteits
kaart hebben ontvangen - worden
binnenkort door den plaatselijken
distributiedienst opgeroepen, ten
einde op een door dezen dienst
nog nader bekend te maken dag
de toewijzingen voor de vijfde,
zesde, zevende en achtste periode
in ontvangst te nemen. Ook de
hier bedoelde toewijzingen geven
geen recht op het betrekken van
fabrieksturf.
Vaste brandstoffen voor kook-
doeleinden - Van 1 October tot en
met 30 April geven de bonnen
„16 kfder kookkaarten voor vaste
brandstoffen ,,U 115" recht op het
koopen van één eenheid vaste
millioen ton extra worden inge
voerd. Een rantsoeneering in de
dorpen wordt echter ook dan nog
voor practisch onmogelijk gehou
den. Desondanks wordt de regee
ring aanbevolen een speciaal bu
reau voor centraal levensmidde-
lenbeheer in te stellen, dat zoo
mogelijk tevens toezicht op de
prijzen moet houden. Dit levens
middelenbureau zou een commissie
van Britsche handelsdeskundigen
moeten benoemen, die de regeering
adviseeren moet in alle practische
kwesties der levensmiddelenvoor
ziening.
Tot nu toe vindt slechts in en
kele kustgebieden import plaats,
doch dit is slechts een fractie van
wat de commissie voorstelt.
(A.NP.).
brandstoffen, met uitzondering
van fabrieksturf.
Den op kookkolen aangewezen
gezinnen wordt medegedeeld, dat
het in de bedoeling ligt gedurende
het jaar 1 Mei 1943 t/m. 30 April
1944 in totaal 8 bonnen van de
kookkaart „u 115" aan te wijzen,
zoodat behalve bon „16 kf" nog
twee maal een bonaanwijzing in
genoemde periode zal plaats vin
den en wel één bon op 1 Novem
ber a.s. en één bon op 1 Februari
1944.
Generator-anthraciet en -turf
in October - Van 1 t/m 31 October
geeft elk der bonnen „generator-
anthraciet 22ste periode" recht op
het koopen van 1 hectoliter (max.
75 k.g.) anthracietnootjes TV of
V. Gedurende hetzelfde tijdvak
geeft elk der bonnen „generator-
turf 22ste periode" recht op het
koopen van 50 stuks baggerturf.
OOSTINZET OP 1250 K.M.
AFSTAND.
Dat de mannen van den Neder
landschen Arbeidsdienst, zich se
dert midden Augustus van dit jaar
krachtig inzetten voor net Bin
nenhalen van den aardappeloogst
hier te lande, is algemeen bekend.
Maar dat er tnans 750 Neder-
landsche arbeidsmannen, gegroe
peerd in vier N.A.D.-Oostaideelin-
gen, op ruim 1250 K.M. afstand
van onze oostgrens vrijwillig ar
beiden, weten wellicht slechts wei
nigen. En toch is de aanwezigheid
van die mannen daarginds in het
Bezirk Bialystok (N.O.-deel van
voormalig Polen) zoowel als hun
werk aldaar eveneens van zeer
groot belang voor Nederland.
De staf van het korps Oost 10,
waarin de bedoelde afdeelingen
organisatorisch zijn onderge
bracht. heeft zijn intrek genomen
in het plaatsje Bielsk, 50 KM.
ten Zuiden van de stad Bialystok
en van daar uit wordt een nauw
contact ondernouden met de Oost-
afdeelingen, die respectievelijk in
Bialowiezza. Klesczcele en Czi-
chanowiec zijn gelegerd. Onze
arbeidsmannen en kaderleden
werken daar in hun N.A.D.-klee-
ding dus onder Nederlandsch
commando en de arbeid, dien zij
daar verrichten, bestaat uit ont
watering, riviernormalisatie en
wegverbetermg.
Deze vrijwillige Oostinzet van
den Nederlanoschen Arbeidsdienst
is geen toevallige tewerkstelling
in het thans onder Duitsch be
wind staand Noord-Oostelijk deel
van Oost-Pruisen, doch het is de
aanvang der uitvoering van een
weldoordacht plan. Reeds gerui-
men tijd geleden heeft de Duit
sche rijksregeering bekend ge
maakt, dat zij de kolonisatie van
Nederlanders naar de Oostzeege
bieden ten zeerste toejuicht en
daadwerkelijk zal steunen. De
oprichting van ae Nederlandsche
Oostcompagnie was daarvan het
onmiddellijk gevolg en de vesti
ging van talrijke Nederlandsche
boeren, o.a. in de omgeving van
Rowno In het Bezirk Bialystok
liggen evenwel ook prachtige ge
bieden, welke na ontwatering
uitermate goede veeteeitlandsrijen
voor Nederlandsche bo uren zou
den kunnen leveren. O.m. ts dit
het geval langs de rivier furzes,
waar men aldus 25.000 H-A.. wei
deland kan winnen en tevens
langs de Orlanka en in het groote
woud van Bialowiezza. Bijna 750
mannen van den Nederlandschen
Arbeidsdienst hebben zich daar
vrijwillig heen begeven om er
pionierswerk ten behoeve van de
toekomstige Nederlandsche kolo
nisten te verrichten, anderdeels
om er zelf ervaringen op te doen
betreffende de geografisch en
klimatologisch gunstige koloni
satiemogelijkheden.
Gedurende den winter kan de
bodem in die gebieden wegens
de vorst niet worden bewerkt en
de arbeidsmannen komen, met
uitzondering van een vrijwillig be
wakingsdetachement, derhalve
in den aanvang van November
as. terug. Het komende voorjaar
zal echter getuige zijn van een
versterkten Oostinzet vyi desn
Nederlandschen ArbeidsoBBdfc