KT THUISFRONT
;te Jaargang
Donderdag 23 September 1943
No. 25608
Bewaar Uw aardappel
schillen - de koe maakt
er melk van.
BUITENLAND
)e toestand aan de
fronten.
BINNENLAND
Alle krachten
gemobiliseerd.
Rede van Tojo.
VERDUISTEREN
.EIDSCH DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DRIE FACTOREN.
sn alle fronten van Europa
dt duidelijk het feit aan den
dat de toestand ondanks op
ende tijdelijke moeilijkheden,
al door de Duitschers be-
scht wordt, aldus de mili-
correspondent van het D.
B. in een overzicht over de
igsgebeurtenissen. Hij schrijft
drie factoren op het oogen-
in militaire kringen te Ber-
bijzonder de aandacht trek-
Ten eerste, de betrekkelijke
chtsrust, die op het oogenblik
iet Italiaansche oorlogstooneel
igetreden en die waarschijn-
verklaard wordt door het
dat Eisenhower gedwongen
jn strijdkrachten te hergroe-
en ten gevolge van de Duit-
tegenmanoeuvres. Ten 2de,
teeds duidelijker aan den dag
inde bedoelingen der Duit-
iosmakingsbewegingen aan
Oostelijke front. Zij hebben
iovjet-Russische leiding prac-
i reeds thans beroofd van de
hten harer geweldige inspan-
en sedert het begin van het
:roffensief van dit jaar. Haar
doel immers was en is de ver
ging van het Duitsche veld-
volgens het voorbeeld der
sche offensieven van 1941-
De elastische oorlogvoering
Duitschers heeft den bolsje-
;n nergens gelegenheid ge
il tot oinsingelingsbewegin-
en vernietiging van groote
:n van het Duitsche leger. De
groote actie van den Duit-
[i generalen staf met het doel
omen tot een front- en ra-
Ueerings-verkorting, welke
hten concentreert juist voor
komenden winteroorlog, doet
systematiek zien waartegen-
ae bolsjewisten niets anders
ellen hebben, dan een krachts-
pilling van ontzaglijken om-
Vroeg of laat zal dit ernstig
tellen bij de laatste beslis-
:n. Strategisch interessant
en de tegenaanvallen der
schers, die elke tangvorming
inderen. Ten derde, de La-
uisrede van Churchill, die
opzichte van het militaire ge-
te in zooverre een zekere be
stelling heeft gewekt bij de
sche admiraliteit, dat hij ver
fde, dat voor de Engelschen
bloedige hoofdstuk van hun
)g nog moet komen,
gelijke-tijd wijst men er in
ijn op dat de poging van
rchill om een discussie te
len over de nieuwe Duitsche
er- er vergeldingswapens te-
de Britsche luchtterreur vol-
mislukt geacht moet wor-
Churchill en zijn militaire
t gevers zullen nog te zijner
1( ervaren, dat weliswaar bloed,
t en tranen den aanvang van
11 loopbaan hebben geken-
et, maar dat aan het einde
dezen oorlog voor het Brit-
volk niets anders meer blijft
bloed en tranen.
chtaanvallen op Duitschland
m ladat de Engelschen gedu-
e verscheidene weken bijna
n maar storingsvluchten boven
rijksgebied hebben onderno-
wierpen zij in de eerste
telijke uren van den 22sten
fmber vrij sterke strijdkrach-
ta den strijd voor het bom-
seren van Duitsche steden,
frscheidene golven drongen de
«lelijke bommenwerpers tot
0 het Noordelijke rijksgebied
Naar alle waarschijnlijk-
was ook Berlijn als aanvals-
uitgekozen. Deze poging mis-
echter volkomen,
laders nachtjagers sloegen
formaties bommenwerpers
Q, die, naar het D.N.B. ver-
ei it, reeds boven zee hardnek-
t( iangevallen en hevig achter-
1 werden. De uiteengeslagen,
r geteisterde en van de aan-
iii loeien veelal verdrongen vij-
Üjke vliegtuigen wierpen hun
n oen op woonwijken van en-
plaatsen in Noord-West-
;e ichland, deels echter ook luk-
a; en uit nood op het vlakke
De nieuw georganiseerde en
reeds zeer beproefde Duitsche af-
weertechniek bezorgde den vijand
ook dezen keer zware verliezen.
Door de schitterende samenwer
king van dapper aanstormende
formaties Duitsche nachtjagers
met luchtafweerdivisies en batte
rijen zoeklichten gingen naar
reeds vaststaat, een zeer groot
aantal, voor het meerendeel zware
Britsche bommenwerpers, verloren
De toestand op den Balkan
Over den toestand op den Balkan
na het verraad van Badoglio
schrijft de Deutsche Allgemeine
Zeitung in een hoofdartikel o.m.
het volgende: De talrijke binnen -
landsche problemen van den Bal
kan, die ontstaan zijn door de aan
spraken van Rome, worden opge
lost of rijp voor een oplossing. Het
zwaarst drukte de last van deze
problemen 'ongetwijfeld op den
Kroatischen staat. In hun stre
ven Kroatië in onderworpenheid
te houden zijn de generaals van
Badoglio er niet voor terugge
schrokken aan nationalen Servi-
schen elementen steun te ver-
leenen tegen de Kroaten. Over het
algemeen hebben de mannen van
Badoglio zeer vaak de methode
van indirecte beheersching trach
ten toe te passen. Zij steunden
één groep in het land tegen de
andere, met het resultaat, dat ten
slotte een algemeene, onduidelijke
verwarring ontstond. In de door
hen opgeëischte gebieden beperk
ten zij zich er bewust toe de
groote steden te beveiligen en te
bezetten met vaak verwonderlijk
sterke garnizoenen. Het land
daarbuiten bleef meer of minder
aan zich zelf overgelaten.
Menige binnenlandsche span
ning, menige ontevredenheid, me
nige twijfel aan de toekomst, die
tot dusver heeft bestaan en juist
bij de landen, die de nieuwe orde
in deze ruimte dragen, zooals Kro
atië en Bulgarije, verlammend
werkte, kan thans wegvallen, zoo
dat de eigen kracht en de eigen
levenswil zich ongehinderd kan
ontplooien.
De afweerkrachten en de af-
weerwil op den Balkan zijn ge
groeid. de afweerwil der troepen
van Badoglio daarentegen is door
degenen, die de gelegenheid had
den hem ter plaatse waar te ne
men, nooit hoog aangeslagen.
Duitschland echter is thans in
staat de gezonde ontwikkeling
der eigen kracht op den Balkan
te begunstigen en de vorming te
bevorderen van zoodanige politie
ke toestanden, welke het meest in
overeenstemming zijn met de
voorhanden natuurlijke voorwaar
den en krachten. Duitschland
heeft zich tot dusver als loyaal
bondgenoot niet in den weg ge
plaatst van de aanspraken van
Rome, ofschoon de Duitsche po
litiek ten aanzien van het Zuid-
Oosten de daardoor ontstane be
lasting niet over het hoofd zag.
De politieke omstandigheden zijn
eenvoudiger en duidelijker gewor
den. (D.NB.)
Mededeeling van Churchill over
empire-conferentie Churchill
heeft volgens den Britschen be
richtendienst in-het Lagerhuis op
een desbetreffende vraag ver
klaard te hopen, dat het gelukken
zal in het begin van het volgende
jaar een empire-conferentie te
houden. Een bijeenkomst van alle
minister-presidenten van het em
pire is naar zijn meening van het
grootste belang. (D.N.B.).
Prinses Elisabeth De Engel-
sche prinses Elisabeth zal op
specialen wensch van den koning
en de koningin nog voordat zij
meerderjarig is aan het openbare
leven deelnemen, zoo meldt de
Britsche berichtendienst.
Zij dient reeds thans bij een
eventueele afwezigheid van den
koning lid te mogen zijn van den
regentsehapsraad, hoewel zij pas
in April 1944 18 jaar. d.w.z. meer
derjarig wordt.
Als motief voor dezen ongewo-
nen stap gaf de koning op, dat
de prinses van elke gelegenheid
moet profiteeren om ervaringen
op te doen in de plichten, die bij
een eventueele troonsbestijging op
haar schouders zullen rusten.
(D.NB.)
Het bezoek van Benesj aan
Moskou Eden heeft gisteren,
volgens den Britschen berichten
dienst, verklaringen afgelegd over
het voorgenomen bezoek van
Benesj, den leider der Tsjechische
emigrantenorganisatie, aan Mos
kou. Tijdens het bezoek van Mo-
lotof aan Londen, het vorige jaar.
zoo zeide Eden, zijn besprekingen
gevoerd over het sluiten van
overeenkomsten tusschen de Brit
sche regeering en de Sovjetre-
geering eenerzijds en eenige der
„Europeesche bondgenooten" van
Engeland aan den anderen kant
over de na-oorlogsregeling. Deze
besprekingen hebben de Britsche
regeering tot de overtuiging ge
bracht, dat beide regeeringen van
meening zijn, dat het de voor
keur verdient, wanneer geen van
deze regeeringen voorloopig een
dergelijke overeenkomst zou
sluiten. Benesj heeft daarop zijn
bezoek uitgesteld. Hij Eden, hoopt
echter gelegenheid te hebben de
aangelegenheid bij zijn „ontmoe
ting binnenkort met Sovjet-Rus
sische en Amerikaansche verte
genwoordigers" met Molotof ver
der te bespreken. (D.N.B.).
van hedenavond 19.45 uur
tot morgenochtend 7.15 uur.
De maan kwam heden op te 1 uur
en gaat onder te 17.10 uur.
Een honderdjarige Maandag
27 September zal de heer R. J.
van den Berg te Tricht (bij Gel-
dermalsen) zijn lOOsten verjaardag
vieren. De heer Van den Berg
geniet nog een uitstekende gezond
heid en als hij op zijn praatstoel
zit kan hij uren achtereen ver
tellen. Jammer is het, dat hij stok
doof is. Hij is al 73 jaren weduw
naar en doet nog geheel alleen zijn
eigen huishouden.
„Nederland op z'n best In
zijn radiopraatje spreekt Max
Blokzijl heden te 19.45 uur over
den zender Hilversum I, over het
onderwerp: „Nederland op z'n
best"
Systematische opsporing van
radiotoestellen Wegens niet-
inleveren van radiotoestellen heb
ben de Duitsche politie-autoritei-
ten alsmede technische speciale
troepen in verschillende gemeen
ten systematisch opsporingen ver
richt, die tot arrestatie van tal
rijke personen en tot in beslag
neming van niet ingeleverde ra
diotoestellen leidden. De meeste
overtreders van de beschikking
van den höheren S.S.- und Po-
lizeiführer van den 13den Mei
1943 werden tot het eindvonnis
van het Deutsche Landesgericht
in voorloopige hechtenis gehou
den. Er zijn ook talrijke gevallen
bekend geworden waarin bezit
ters van radiotoestellen deze aan
bloedverwanten, meest oudere per
sonen, die als „onverdacht" kon
den worden beschouwd, in bewa
ring hebben gegeven. Vaak wis
ten deze personen in het geheel
niet wat zich in de in bewaring
genomen pakketten of koffers be
vond. Daar echter het bezit alleen
reeds strafbaar is, hebben zich
daardoor behalve de eigenaren
ook de bewaarders strafbaar ge
maakt.
Beschikking van den admiraal
in de Nederlanden Op grond
van par. 5, alinea 1 sub 2 van de
verordening van den Rijkscom
missaris voor het bezette Neder-
landsche gebied nr. 100-41 over
bijzondere maatregelen voor de
kustbescherming wordt het vol
gende bepaald:
In de haven van Rotterdam, op
den Nieuwen Waterweg van Roti
terdam tot de zeegrens, in de aan
den Nieuwen Waterweg gelegen
zeehavens en in de havens IJmui-
den, Den Helder. Harlingen, Delf
zijl, Vlissingen, Amsterdam, als
mede in het Noordzeekanaal moe
ten roeibooten. sloepen van elke
soort en open motorbooten, voor
zoover zij zich volgens par. 2 alinea
2 der verordening nr. 100/41 in het
verboden gebied mogen ophouden,
van één uur na zonsondergang tot
één uur voor zonsopkomst aan
land gebracht, opgeheschen of aan
dek bewaard worden.
Uit de aan land gebrachte boo
ten moeten de roeiriemen en dol
len verwijderd en achter slot op
geborgen worden.
De bevoegde havenbewakingsin-
stanties kunnen in speciale geval
len ontheffing van deze beschik
king verleenen.
Overtredingen van deze beschik
king worden volgens par. 7 der
verordening nr. 100/41 gestraft
met gevangenis, in ernstige geval
len met tuchthuis tot 5 jaar.
Deze beschikking treedt een
week na de publicatie in werking.
zonder in op de verschillende
maatregelen, waartoe in de kabi
netszitting is besloten. De regee
ring neemt de verantwoordelijk
heid op zich voor de snelle en
succesvolle uitvoering dezer maat
regelen en zal het volk met goed
voorbeeld voorgaan. Alle onnoo-
dige werkzaamheden en maatrege
len, die niet rechtstreeks in ver
band staan met de oorlogvoering
moeten achterwege blijven. Ook de
voorgenomen mobilisatie der werk
krachten, de inzet der studenten
en van alle lagen der bevolking
moet uiterst vérstrekkend ge
noemd worden. Bjj de ontworpen
versterking der verdediging van
het moederland zal de regeering
het initiatief op zich nemen. Aan
gezien al deze plannen snel en
prompt ten uitvoer worden gelegd,
zullen waarschijnlijk directe en
indirecte uitwerkingen verwacht
kunnen worden op de militaire ge
beurtenissen, welke de wereld op
nieuw in verbazing zullen kunnen
brengen. In ieder geval is het
thans geen tijd meer om vast te
houden aan oude gewaardeerde
gewoonten, arbeidsmethoden, enz.
Het gaat er veeleer om zich met
zijn geheele levensinstelling te
oriënteeren op de behoefte van
dezen oorlog.
De oorlog neemt dagelijks toe in
felheid. De vijand tracht met alle
middelen door tegen-offensieven
successen te behalen. Daarom zal
de toekomst in het verloop van het
verdere oorlogsgebeuren nog vele
opmerkelijke gebeurtenissen bren
gen. Op deze keerpunten van den
oorlog verwacht de regeering der
halve, dat de bevolking het geheele
streven der staatsleiding, welke
zich gedwongen heeft gezien tot
uitvoering van drastische maat
regelen, verstrekkend en met het
grootste begrip zal steunen. Twij
fel aan de eindoverwinning bestaat
er niet en de dag zal komen,
waarop vrede en orde in alle ge
bieden van groot-Oost-Azië ge
waarborgd zullen zijn.
Tojo zeide bij deze gelegenheid
dank aan de verschillende volken
en bondgenooten in Oost-Azië voor
hun hartelijke en nauwe samen
werking in den strijd voor een ge
meenschappelijk doel. In Europa,
aldus Tojo, hebben Duitschland en
de overige verbonden landen, die
schouder aan schouder met Japan
strijden, schitterende militaire
successen kunnen behalen. Hij
wenschte den verbonden landen in
Europa hiermede geluk en gelooft
stellig aan hun verdere smvmwh
Het Voorlichtingsbureau der Ja-
pansche regeering heeft een nauw
keurig overzicht gegeven van de
tallooze maatregelen, waartoe in
de bijeenkomst van het kabinet is
besloten ter verdere versterking
van het thuisfront. Uit het over
zicht blijkt, dat vrijwel alle deelen
der bevolking bij deze maatregelen
betrokken zijn. De maatregelen
hebben een nationale oorlogsstruc
tuur ten doel, die „recht doet
wedervaren aan den ernst van den
tegenwoordigen toestand en de
eindoverwinning beveiligt".
In de eerste plaats is besloten
tot mobiliseering van alle krachten
van het land voor een zoo snel
mogelijke uitbreiding der munitie-
en vliegtuigproductie. De verdedi
ging van het land moet aanzienlijk
versterkt en vooral de luchtafweer
uitgebreid worden. In verband
daarmede ligt een nieuwe uitbrei
ding der civiele en nationale
luchtbeschermingsorganisaties met
steun der regeering in het voor
nemen. Tenslotte wordt gezegd,
dat talrijke instellingen van be
stuur, die niet onvoorwaardelijk
te Tokio of in andere groote ste
den moeten zetelen, naar andere
streken zullen worden overge
bracht.
Een andere maatregel heeft de
uitbreiding van het transport te
land en ter zee ten doeL Om het
bestuursapparaat te vereenvoudi
gen, wil men voorloopig aan de
plaatselijke bestuursorganen werk
overdragen, dat tot dusverre door
de centrale instanties werd ver
richt. Het ambtenarencorps zal
opnieuw worden ingekrompen, te
vens wordt gewezen op de nood
zakelijkheid van een nog snellere
werkmethode. Voorts is besloten,
dat voor het werk in grootere mate
vrouwen zullen worden aangesteld.
Leeftijdsgrenzen komen te verval
len, zoodat b.v. ook weer oudere
personen in het arbeidsproces zul
len worden opgenomen. Tenslotte
is besloten tot maatregelen, waar
door Japan en Mantsjoekwo vol
komen onafhankelijk van den in
voer van levensmiddelen moeten
worden. Het prijs- en distributie
stelsel zal vereenvoudigd worden.
De nieuwe maatregelen tot ver
eenvoudiging van het bestuurs
apparaat hebben alleen in groot
Tokio al betrekking op ongeveer
12.000 ambtenaren en beambten,
die elders te werk zullen worden
gesteld. De Tokio Asahi Sjimboen
meldt, dat men het voornemen
heeft, een soort „arbeidsterscorp
sen" te vormen, die dan in de
munitiefabrieken zullen werken.
De vrouwelijke leerlingen van een
hoogeschool zullen b.v. na afloop
van haar studie alle 1 of 2 jaar in
de oorlogsindustrie worden ge
plaatst.
De door de regeering besloten
maatregelen ter versterking van
het thuisfront en de nationale
oorlogsstructuur des lands hebben
slechts één doel, n.l. dezen oorlog
te winnen, aldus heeft de Japan-
sche eerste minister Tojo ver
klaard in een radiorede. De alge
meene toestand is ernstig en de
ontwikkeling is in een stadium ge
treden, dat geen verslappen der
tot dusver aan den dag gelegde in
spanningen duldt. Met overtui
gingskracht en geloof aan de over
winning alleen is het niet gedaan.
De Engelschen en Amerikanen
trachten zonder rekening te hou
den met eigen, zware verliezen
door steeds nieuwe offensieven het
Japansche rijk op de knieën te
krijgen. Zware gevechten zijn der
halve aan den gang en nog te ver
wachten. Derhalve is voor het
Japansche volk de tijd gekomen
zich in te stellen op alle gebieden
des levens op den huidigen oor
logstoestand en zijn vastberaden
heid en kracht ter uitvoering van
den oorlog en voor de overwinning
te versterken.
De regeering heeft zich met het
oog op dezen toestand gedwongen
gezien ingrijpende maatregelen te
nemen en terstond in de practijk
in te voeren. Zoo is ten eerste zorg
gedragen voor de nauwste samen
werking tusschen de hoogste mili
taire autoriteiten en de staats
leiding. Ten tweede zal men in het
binnenland een vastberaden strijd-
front vormen, dat in ieder opzicht
de eindoverwinning waarborgt
door steun aan de oorlogvoering.
Ten derde worden snelle en om
vangrijke diplomatieke maatrege
len onder oogen gezien, welke een
geweldige opvoering der oorlogs
productie en vooral der munitie-
en vliegtuigproductie beveiligen.
Tojo ging vervolgens in het bij-