KT THUISFRONT ;te Jaargang Donderdag 23 September 1943 No. 25608 Bewaar Uw aardappel schillen - de koe maakt er melk van. BUITENLAND )e toestand aan de fronten. BINNENLAND Alle krachten gemobiliseerd. Rede van Tojo. VERDUISTEREN .EIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DRIE FACTOREN. sn alle fronten van Europa dt duidelijk het feit aan den dat de toestand ondanks op ende tijdelijke moeilijkheden, al door de Duitschers be- scht wordt, aldus de mili- correspondent van het D. B. in een overzicht over de igsgebeurtenissen. Hij schrijft drie factoren op het oogen- in militaire kringen te Ber- bijzonder de aandacht trek- Ten eerste, de betrekkelijke chtsrust, die op het oogenblik iet Italiaansche oorlogstooneel igetreden en die waarschijn- verklaard wordt door het dat Eisenhower gedwongen jn strijdkrachten te hergroe- en ten gevolge van de Duit- tegenmanoeuvres. Ten 2de, teeds duidelijker aan den dag inde bedoelingen der Duit- iosmakingsbewegingen aan Oostelijke front. Zij hebben iovjet-Russische leiding prac- i reeds thans beroofd van de hten harer geweldige inspan- en sedert het begin van het :roffensief van dit jaar. Haar doel immers was en is de ver ging van het Duitsche veld- volgens het voorbeeld der sche offensieven van 1941- De elastische oorlogvoering Duitschers heeft den bolsje- ;n nergens gelegenheid ge il tot oinsingelingsbewegin- en vernietiging van groote :n van het Duitsche leger. De groote actie van den Duit- [i generalen staf met het doel omen tot een front- en ra- Ueerings-verkorting, welke hten concentreert juist voor komenden winteroorlog, doet systematiek zien waartegen- ae bolsjewisten niets anders ellen hebben, dan een krachts- pilling van ontzaglijken om- Vroeg of laat zal dit ernstig tellen bij de laatste beslis- :n. Strategisch interessant en de tegenaanvallen der schers, die elke tangvorming inderen. Ten derde, de La- uisrede van Churchill, die opzichte van het militaire ge- te in zooverre een zekere be stelling heeft gewekt bij de sche admiraliteit, dat hij ver fde, dat voor de Engelschen bloedige hoofdstuk van hun )g nog moet komen, gelijke-tijd wijst men er in ijn op dat de poging van rchill om een discussie te len over de nieuwe Duitsche er- er vergeldingswapens te- de Britsche luchtterreur vol- mislukt geacht moet wor- Churchill en zijn militaire t gevers zullen nog te zijner 1( ervaren, dat weliswaar bloed, t en tranen den aanvang van 11 loopbaan hebben geken- et, maar dat aan het einde dezen oorlog voor het Brit- volk niets anders meer blijft bloed en tranen. chtaanvallen op Duitschland m ladat de Engelschen gedu- e verscheidene weken bijna n maar storingsvluchten boven rijksgebied hebben onderno- wierpen zij in de eerste telijke uren van den 22sten fmber vrij sterke strijdkrach- ta den strijd voor het bom- seren van Duitsche steden, frscheidene golven drongen de «lelijke bommenwerpers tot 0 het Noordelijke rijksgebied Naar alle waarschijnlijk- was ook Berlijn als aanvals- uitgekozen. Deze poging mis- echter volkomen, laders nachtjagers sloegen formaties bommenwerpers Q, die, naar het D.N.B. ver- ei it, reeds boven zee hardnek- t( iangevallen en hevig achter- 1 werden. De uiteengeslagen, r geteisterde en van de aan- iii loeien veelal verdrongen vij- Üjke vliegtuigen wierpen hun n oen op woonwijken van en- plaatsen in Noord-West- ;e ichland, deels echter ook luk- a; en uit nood op het vlakke De nieuw georganiseerde en reeds zeer beproefde Duitsche af- weertechniek bezorgde den vijand ook dezen keer zware verliezen. Door de schitterende samenwer king van dapper aanstormende formaties Duitsche nachtjagers met luchtafweerdivisies en batte rijen zoeklichten gingen naar reeds vaststaat, een zeer groot aantal, voor het meerendeel zware Britsche bommenwerpers, verloren De toestand op den Balkan Over den toestand op den Balkan na het verraad van Badoglio schrijft de Deutsche Allgemeine Zeitung in een hoofdartikel o.m. het volgende: De talrijke binnen - landsche problemen van den Bal kan, die ontstaan zijn door de aan spraken van Rome, worden opge lost of rijp voor een oplossing. Het zwaarst drukte de last van deze problemen 'ongetwijfeld op den Kroatischen staat. In hun stre ven Kroatië in onderworpenheid te houden zijn de generaals van Badoglio er niet voor terugge schrokken aan nationalen Servi- schen elementen steun te ver- leenen tegen de Kroaten. Over het algemeen hebben de mannen van Badoglio zeer vaak de methode van indirecte beheersching trach ten toe te passen. Zij steunden één groep in het land tegen de andere, met het resultaat, dat ten slotte een algemeene, onduidelijke verwarring ontstond. In de door hen opgeëischte gebieden beperk ten zij zich er bewust toe de groote steden te beveiligen en te bezetten met vaak verwonderlijk sterke garnizoenen. Het land daarbuiten bleef meer of minder aan zich zelf overgelaten. Menige binnenlandsche span ning, menige ontevredenheid, me nige twijfel aan de toekomst, die tot dusver heeft bestaan en juist bij de landen, die de nieuwe orde in deze ruimte dragen, zooals Kro atië en Bulgarije, verlammend werkte, kan thans wegvallen, zoo dat de eigen kracht en de eigen levenswil zich ongehinderd kan ontplooien. De afweerkrachten en de af- weerwil op den Balkan zijn ge groeid. de afweerwil der troepen van Badoglio daarentegen is door degenen, die de gelegenheid had den hem ter plaatse waar te ne men, nooit hoog aangeslagen. Duitschland echter is thans in staat de gezonde ontwikkeling der eigen kracht op den Balkan te begunstigen en de vorming te bevorderen van zoodanige politie ke toestanden, welke het meest in overeenstemming zijn met de voorhanden natuurlijke voorwaar den en krachten. Duitschland heeft zich tot dusver als loyaal bondgenoot niet in den weg ge plaatst van de aanspraken van Rome, ofschoon de Duitsche po litiek ten aanzien van het Zuid- Oosten de daardoor ontstane be lasting niet over het hoofd zag. De politieke omstandigheden zijn eenvoudiger en duidelijker gewor den. (D.NB.) Mededeeling van Churchill over empire-conferentie Churchill heeft volgens den Britschen be richtendienst in-het Lagerhuis op een desbetreffende vraag ver klaard te hopen, dat het gelukken zal in het begin van het volgende jaar een empire-conferentie te houden. Een bijeenkomst van alle minister-presidenten van het em pire is naar zijn meening van het grootste belang. (D.N.B.). Prinses Elisabeth De Engel- sche prinses Elisabeth zal op specialen wensch van den koning en de koningin nog voordat zij meerderjarig is aan het openbare leven deelnemen, zoo meldt de Britsche berichtendienst. Zij dient reeds thans bij een eventueele afwezigheid van den koning lid te mogen zijn van den regentsehapsraad, hoewel zij pas in April 1944 18 jaar. d.w.z. meer derjarig wordt. Als motief voor dezen ongewo- nen stap gaf de koning op, dat de prinses van elke gelegenheid moet profiteeren om ervaringen op te doen in de plichten, die bij een eventueele troonsbestijging op haar schouders zullen rusten. (D.NB.) Het bezoek van Benesj aan Moskou Eden heeft gisteren, volgens den Britschen berichten dienst, verklaringen afgelegd over het voorgenomen bezoek van Benesj, den leider der Tsjechische emigrantenorganisatie, aan Mos kou. Tijdens het bezoek van Mo- lotof aan Londen, het vorige jaar. zoo zeide Eden, zijn besprekingen gevoerd over het sluiten van overeenkomsten tusschen de Brit sche regeering en de Sovjetre- geering eenerzijds en eenige der „Europeesche bondgenooten" van Engeland aan den anderen kant over de na-oorlogsregeling. Deze besprekingen hebben de Britsche regeering tot de overtuiging ge bracht, dat beide regeeringen van meening zijn, dat het de voor keur verdient, wanneer geen van deze regeeringen voorloopig een dergelijke overeenkomst zou sluiten. Benesj heeft daarop zijn bezoek uitgesteld. Hij Eden, hoopt echter gelegenheid te hebben de aangelegenheid bij zijn „ontmoe ting binnenkort met Sovjet-Rus sische en Amerikaansche verte genwoordigers" met Molotof ver der te bespreken. (D.N.B.). van hedenavond 19.45 uur tot morgenochtend 7.15 uur. De maan kwam heden op te 1 uur en gaat onder te 17.10 uur. Een honderdjarige Maandag 27 September zal de heer R. J. van den Berg te Tricht (bij Gel- dermalsen) zijn lOOsten verjaardag vieren. De heer Van den Berg geniet nog een uitstekende gezond heid en als hij op zijn praatstoel zit kan hij uren achtereen ver tellen. Jammer is het, dat hij stok doof is. Hij is al 73 jaren weduw naar en doet nog geheel alleen zijn eigen huishouden. „Nederland op z'n best In zijn radiopraatje spreekt Max Blokzijl heden te 19.45 uur over den zender Hilversum I, over het onderwerp: „Nederland op z'n best" Systematische opsporing van radiotoestellen Wegens niet- inleveren van radiotoestellen heb ben de Duitsche politie-autoritei- ten alsmede technische speciale troepen in verschillende gemeen ten systematisch opsporingen ver richt, die tot arrestatie van tal rijke personen en tot in beslag neming van niet ingeleverde ra diotoestellen leidden. De meeste overtreders van de beschikking van den höheren S.S.- und Po- lizeiführer van den 13den Mei 1943 werden tot het eindvonnis van het Deutsche Landesgericht in voorloopige hechtenis gehou den. Er zijn ook talrijke gevallen bekend geworden waarin bezit ters van radiotoestellen deze aan bloedverwanten, meest oudere per sonen, die als „onverdacht" kon den worden beschouwd, in bewa ring hebben gegeven. Vaak wis ten deze personen in het geheel niet wat zich in de in bewaring genomen pakketten of koffers be vond. Daar echter het bezit alleen reeds strafbaar is, hebben zich daardoor behalve de eigenaren ook de bewaarders strafbaar ge maakt. Beschikking van den admiraal in de Nederlanden Op grond van par. 5, alinea 1 sub 2 van de verordening van den Rijkscom missaris voor het bezette Neder- landsche gebied nr. 100-41 over bijzondere maatregelen voor de kustbescherming wordt het vol gende bepaald: In de haven van Rotterdam, op den Nieuwen Waterweg van Roti terdam tot de zeegrens, in de aan den Nieuwen Waterweg gelegen zeehavens en in de havens IJmui- den, Den Helder. Harlingen, Delf zijl, Vlissingen, Amsterdam, als mede in het Noordzeekanaal moe ten roeibooten. sloepen van elke soort en open motorbooten, voor zoover zij zich volgens par. 2 alinea 2 der verordening nr. 100/41 in het verboden gebied mogen ophouden, van één uur na zonsondergang tot één uur voor zonsopkomst aan land gebracht, opgeheschen of aan dek bewaard worden. Uit de aan land gebrachte boo ten moeten de roeiriemen en dol len verwijderd en achter slot op geborgen worden. De bevoegde havenbewakingsin- stanties kunnen in speciale geval len ontheffing van deze beschik king verleenen. Overtredingen van deze beschik king worden volgens par. 7 der verordening nr. 100/41 gestraft met gevangenis, in ernstige geval len met tuchthuis tot 5 jaar. Deze beschikking treedt een week na de publicatie in werking. zonder in op de verschillende maatregelen, waartoe in de kabi netszitting is besloten. De regee ring neemt de verantwoordelijk heid op zich voor de snelle en succesvolle uitvoering dezer maat regelen en zal het volk met goed voorbeeld voorgaan. Alle onnoo- dige werkzaamheden en maatrege len, die niet rechtstreeks in ver band staan met de oorlogvoering moeten achterwege blijven. Ook de voorgenomen mobilisatie der werk krachten, de inzet der studenten en van alle lagen der bevolking moet uiterst vérstrekkend ge noemd worden. Bjj de ontworpen versterking der verdediging van het moederland zal de regeering het initiatief op zich nemen. Aan gezien al deze plannen snel en prompt ten uitvoer worden gelegd, zullen waarschijnlijk directe en indirecte uitwerkingen verwacht kunnen worden op de militaire ge beurtenissen, welke de wereld op nieuw in verbazing zullen kunnen brengen. In ieder geval is het thans geen tijd meer om vast te houden aan oude gewaardeerde gewoonten, arbeidsmethoden, enz. Het gaat er veeleer om zich met zijn geheele levensinstelling te oriënteeren op de behoefte van dezen oorlog. De oorlog neemt dagelijks toe in felheid. De vijand tracht met alle middelen door tegen-offensieven successen te behalen. Daarom zal de toekomst in het verloop van het verdere oorlogsgebeuren nog vele opmerkelijke gebeurtenissen bren gen. Op deze keerpunten van den oorlog verwacht de regeering der halve, dat de bevolking het geheele streven der staatsleiding, welke zich gedwongen heeft gezien tot uitvoering van drastische maat regelen, verstrekkend en met het grootste begrip zal steunen. Twij fel aan de eindoverwinning bestaat er niet en de dag zal komen, waarop vrede en orde in alle ge bieden van groot-Oost-Azië ge waarborgd zullen zijn. Tojo zeide bij deze gelegenheid dank aan de verschillende volken en bondgenooten in Oost-Azië voor hun hartelijke en nauwe samen werking in den strijd voor een ge meenschappelijk doel. In Europa, aldus Tojo, hebben Duitschland en de overige verbonden landen, die schouder aan schouder met Japan strijden, schitterende militaire successen kunnen behalen. Hij wenschte den verbonden landen in Europa hiermede geluk en gelooft stellig aan hun verdere smvmwh Het Voorlichtingsbureau der Ja- pansche regeering heeft een nauw keurig overzicht gegeven van de tallooze maatregelen, waartoe in de bijeenkomst van het kabinet is besloten ter verdere versterking van het thuisfront. Uit het over zicht blijkt, dat vrijwel alle deelen der bevolking bij deze maatregelen betrokken zijn. De maatregelen hebben een nationale oorlogsstruc tuur ten doel, die „recht doet wedervaren aan den ernst van den tegenwoordigen toestand en de eindoverwinning beveiligt". In de eerste plaats is besloten tot mobiliseering van alle krachten van het land voor een zoo snel mogelijke uitbreiding der munitie- en vliegtuigproductie. De verdedi ging van het land moet aanzienlijk versterkt en vooral de luchtafweer uitgebreid worden. In verband daarmede ligt een nieuwe uitbrei ding der civiele en nationale luchtbeschermingsorganisaties met steun der regeering in het voor nemen. Tenslotte wordt gezegd, dat talrijke instellingen van be stuur, die niet onvoorwaardelijk te Tokio of in andere groote ste den moeten zetelen, naar andere streken zullen worden overge bracht. Een andere maatregel heeft de uitbreiding van het transport te land en ter zee ten doeL Om het bestuursapparaat te vereenvoudi gen, wil men voorloopig aan de plaatselijke bestuursorganen werk overdragen, dat tot dusverre door de centrale instanties werd ver richt. Het ambtenarencorps zal opnieuw worden ingekrompen, te vens wordt gewezen op de nood zakelijkheid van een nog snellere werkmethode. Voorts is besloten, dat voor het werk in grootere mate vrouwen zullen worden aangesteld. Leeftijdsgrenzen komen te verval len, zoodat b.v. ook weer oudere personen in het arbeidsproces zul len worden opgenomen. Tenslotte is besloten tot maatregelen, waar door Japan en Mantsjoekwo vol komen onafhankelijk van den in voer van levensmiddelen moeten worden. Het prijs- en distributie stelsel zal vereenvoudigd worden. De nieuwe maatregelen tot ver eenvoudiging van het bestuurs apparaat hebben alleen in groot Tokio al betrekking op ongeveer 12.000 ambtenaren en beambten, die elders te werk zullen worden gesteld. De Tokio Asahi Sjimboen meldt, dat men het voornemen heeft, een soort „arbeidsterscorp sen" te vormen, die dan in de munitiefabrieken zullen werken. De vrouwelijke leerlingen van een hoogeschool zullen b.v. na afloop van haar studie alle 1 of 2 jaar in de oorlogsindustrie worden ge plaatst. De door de regeering besloten maatregelen ter versterking van het thuisfront en de nationale oorlogsstructuur des lands hebben slechts één doel, n.l. dezen oorlog te winnen, aldus heeft de Japan- sche eerste minister Tojo ver klaard in een radiorede. De alge meene toestand is ernstig en de ontwikkeling is in een stadium ge treden, dat geen verslappen der tot dusver aan den dag gelegde in spanningen duldt. Met overtui gingskracht en geloof aan de over winning alleen is het niet gedaan. De Engelschen en Amerikanen trachten zonder rekening te hou den met eigen, zware verliezen door steeds nieuwe offensieven het Japansche rijk op de knieën te krijgen. Zware gevechten zijn der halve aan den gang en nog te ver wachten. Derhalve is voor het Japansche volk de tijd gekomen zich in te stellen op alle gebieden des levens op den huidigen oor logstoestand en zijn vastberaden heid en kracht ter uitvoering van den oorlog en voor de overwinning te versterken. De regeering heeft zich met het oog op dezen toestand gedwongen gezien ingrijpende maatregelen te nemen en terstond in de practijk in te voeren. Zoo is ten eerste zorg gedragen voor de nauwste samen werking tusschen de hoogste mili taire autoriteiten en de staats leiding. Ten tweede zal men in het binnenland een vastberaden strijd- front vormen, dat in ieder opzicht de eindoverwinning waarborgt door steun aan de oorlogvoering. Ten derde worden snelle en om vangrijke diplomatieke maatrege len onder oogen gezien, welke een geweldige opvoering der oorlogs productie en vooral der munitie- en vliegtuigproductie beveiligen. Tojo ging vervolgens in het bij-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1943 | | pagina 1