iste Jaatgang
Dinsdag 7 September 1943
No. 25594
BUITENLAND
Rede van Rosenberg.
BINNENLAND
Ziekenfondsbesluit.
VERDUISTEREN:
LEIDSCH m DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ïe
dsi
strjjd aan het Oostelijke
int Bij het begin der nieuwe
ek van het sovjet-offensief, al-
schrijft de militaire corres-
sdent van het DNJB., is het
vijand, in weerwil van de ge
ldige gevechten, die een ver-
iatsing van de zwaartepunten
doel hebben, nog steeds niet
lukt, een doorbraak te forceeren
daardoor zijn aanval werkelijk
gang te brengen.
)oor een ervaring van meer dan
jaar heeft de Duitsche lei-
ig een nauwkeurig inzicht in de
'jetstrategie gekregen; zij weet
de mogelijkheden ten aanzien
menschen en materiaal ge
lik te maken. Uit dit inzicht zijn
maatregelen van het Duitsche
amando te verklaren, die eener-
Is betrekking hebben op de
dediging en de verdedigings-
tiek en anderzijds de belang-
rol van het gebied in den
van een elastische oorlogvoe-
bewijzen.
'oor het feit, dat in toonaange-
ide Duitsche kringen 'de toe-
nd de laatste dagen optimisti-
ler wordt beoordeeld, zijn wel-
nog andere redenen beslis-
dan de toestand van het
;enblik aan het geheele Ooste-
e front. Er kan aan herinnerd
den, dat binnen enkele weken
modderperiode begint, die de
'echten wel niet tot staan zal
'ngen, maar ze toch wel aan-
ïlijk zal vertragen, en op den
itergrond teekent zich reeds de
iter af.
la de ervaringen van de groote
itergevechten van 1941/42 en
2/43 mag men aannemen, dat
ieder gebied de noodige maat-
len zijn voorbereid, van de
lerverdedigingsstelling af tot
de winteruitrusting. Dit feit
mede van belang zijn voor de
mte, waarmede men in toon-
igevende kringen den afloop
den slijtageslag in het Oosten
leslaat.
)e gevechten ten Westen van
arkof waren ook gisteren nog
zwaar, ten gevolge van het
dat onophoudelijk bolsjewis-
pantserafdeelingen in den
1 jd werden geworpen. DeDuit-
e afdeelingen sloegen in samen-
king met de luchtmacht alle
ivallen af. Ten Zuidwesten en
Zuiden van Sewsk bestormen
bolsjewistische divisies den
itschen afweermuur. De heen-
weer golvende gevechten wijzen
op, dat de bolsjewisten voor
oogenblik het zwaartepunt van
krachtsinspanning naar dit
Léied hebben verplaatst. Ook ten
2 den van Wjasma en langs den
orweg Moskou-Smolensk wer-
zij steeds nieuwe regimenten
het vuur, maar ondanks hun
ie|nderbroken aanvallen konden
ook hier geen successen van
eekenis behalen,
te luchtactie Volgens de of-
v(|eele mededeelingen vernietigde
Italiaansche luchtmacht sinds
1 deelneming van Italië aan den
log 2900 vijandelijke vliegtui-
:tl in luchtgevechten of op den
anen grond. 196 koopvaardij-
^fepen met een totalen inhoud
1.487.330 brt. werden door haar
zinken gebracht. 241 koopvaar-
vrfchepen met een gezamenlijken
e. oud van 1.605.600 brt. werden
Kfchadigd. 70 oorlogsschepen met
gezamenlijken inhoud van
070 ton werden tot zinken ge-
jdfcht en 254 oorlogsschepen met
jezamenlijken inhoud van
2.700 ton werden beschadigd.
(D.NJ3.)
tdi
stad Rouaan, die reeds j.l.
ui erdag door Engelsch-Ameri-
ib nsche bommenwerpers hevig
d aangevallen, is gisterochtend
ieuw het doel geweest van
ad ndelijke formaties bommen-
pers. Naar de .Paris Soir"
dt, hebben talrijke vliegtuigen
-,b, en de stad gevlogen en een
LeJ>t aantal brisantbommen uit-
orpen. Gezien de hevigheid
"M den aanval, moet weer op een
L >t aantal dooden gerekend
idi den. (D.ND.)
;di
'f\ e vijandelijke luchtaanval van
3ept. op Terraccina, aan den
I van het voorgebergte Monte
Het D.N.B. meldt uit Straats
burg: Ter gelegenheid van de
opening van het vormingscentrum
der gouw is hier een groote bijeen
komst gehouden, waarop Rijks
minister Rosenberg het woord
heeft gevoerd.
Hij begon met te wijzen op de
onvermijdelijkheid van het lot.
Onze generatie is de strijd opge
legd. Aan de vijandelijke zijde heb
ben zich jodendom, kapitalisme en
bolsjewisme vereenigd. Aan derge
lijke tegenstanders kan Duitsch-
land zich nooit zonder strijd on
derwerpen. Sedert 150 jaar gaat er
een gistingsproces door alle volken
van Europa. De roep om sociale
gerechtigheid is niet weggestorven,
maar millioenen zijn in hun lot
bedrogen. Een onbegrijpelijk nood
lot heeft Europa overgeleverd aan
twee of drie joodsche bedriegers.
De idee van het nat.-socialisti-
sche Duitschland was een nieuwe
gedachte, die vruchtbrengend tot
de volken van Europa gebracht is.
Daarom is aan Duitschland de
oorlog verklaard. Vrees voor de
saneering is de reden van den oor
log van Engelschen en Amerika
nen tegen ons geworden, aldus
vervolgde de minister.
Sedert 200 jaar zien de volken
van Europa zich gesteld voor het
Jodenvraagstuk. Zij hebben dat
vraagstuk niet kunnen oplossen,
hoewel het meer dan eens voor
ieders oogen trad en om een op
lossing vroeg. De emancipatie van
het. Jodendom is tot stand geko
men onder de leuze der humani
teit. Deze humaniteit heeft in den
loop van 150 jaar een vervuiling
van het economische leven, een
verpaupering van politiek en cul
tuur tot gevolg gehad. Het nat.-
socialisme heeft zich op het stand
punt gesteld dat het verdwijnen
van het Jodendom moet worden
beschouwd als een sociale en na
tionale noodzaak, maar ook als een
stuk humaniteit, want het is vol
komen humaan, dat een melaat-
sche zich van zijn melaatschheid
reinigt.
Dat de Amerikanen, met wie
Duitschland thans te maken heeft,
niet het minste besef hebben van
wat cultuur beteekent, wordt ook
den eenvoudigsten Duitscher dui
delijk. Als zij met hun bommen
werpers onvervangbare cultuur
schatten in Italië en Duitschland
in puin gooien, is dat een vreese-
lijk teeken van dezen tijd. Het be
teekent ook een plicht voor alle
Duitschers thans een beroep te
doen op den haat, Duitschland,
aldus besloot Rosenberg, denkt er
niet aan. een oogenblik zwak te
worden, integendeel: het gelooft,
dat het lot ons dezen zwaren strijd
heeft opgedragen en dat hij ge
dragen kan worden. De zending
van dit Rijk kan door een ieder
begrepen worden en de dag komt,
waarop zij voltooid zal worden.
Circeo in Italië heeft aanzienlijke
schade veroorzaakt aan de histo
rische bouwwerken der stad. als
mede aan woonwijken. De kathe
draal, die gebouwd werd in 1614
en in de 18de eeuw is gerestau
reerd. werd getroffen. Het paleis
van den aartsbisschop werd vol
komen verwoest. Voorts vernie
tigden bommen het stedelijke zie
kenhuis, alsmede talrijke huizen
in de oude stadswijken, die Paus
Pius IV had laten bouwen. Ook de
kerk van den H. Verlosser en het
paleis Spaccise werden zwaar
beschadigd. (DM.).
Officieel wordt uit Bern het
volgende medegedeeld:
Op 6 September om 10.00 vloog
een Amerikaansche „vliegende
vesting" bij Waldshut Zwitserland
binnen, en verliet Zwitserland
weer bij Rheinfelden. In de buurt
van Frick werd een Amerikaan
sche valschermjager gearresteerd
die uit een „vliegende vesting" was
gesprongen. Voorts landden in den
loop van dezen ochtend nog 4
Amerikaansche „vliegende vestin
gen" op Zwitsersch gebied, waar
van 1 bij Magadino en 1 bij
Duebendorf. De bemanningen van
deze vliegtuigen werden geïnter
neerd. Een viermotorige Ameri
kaansche bommenwerper stortte
bij Romanshorn in het Bodenmeer.
Negen leden der bemanning kon
den gered worden en werden ge
ïnterneerd. (D.N.B.)
De jongste terreuraanval op
Berlijn is, naar men in Duitsche
politieke kringen verklaart, uitge
voerd met schending van de
Zweedsche neutraliteit, daar 300
Anglo-Amerikaansche bommen
werpers zoowel op den heen- als
op den terugweg over Zweedsch
souverein gebied gevlogen hebben.
Dit feit wordt te Berlijn be
schouwd als een nieuw bewijs voor
het respecteeren van de rechten
van andere staten door de Anglo-
Amerikanen, die zooals de steeds
weer terugkeerende schending van
de Zweedsche neutraliteit door
vijandelijke vliegtuigen bewijst, een
bijzondere opvatting schijnen te
hebben van de heerschappij in de
lucht. Deze kwestie vertoont, naar
men in de Wilhelmstrasse ver
klaart, ook nog een ander aspect
wanneer men de reactie van de
Zweedsche pers op soortgelijke ge
beurtenissen bekijkt.
In de Wilhelmstrasse wordt aan
het spektakel van een groot deel
der Zweedsche bladen tegen
Duitschland herinnerd in verband
met het transitoverkeer, de lan
ding van een Duitsch koeriers
vliegtuig en het in strijd met het
volkenrecht zijnde optreden der
Zweedsche visschersbooten. Men
constateert, dat wanneer Duitsche
vliegtuigen voor een aanval b.v. op
een Britsch convooi de Zweedsche
souvereiniteit in de lucht zouden
hebben geschonden, de kolommen
der Zweedsche bladen ongetwijfeld
niet voldoende zouden zijn om
uiting te geven aan de veront
waardiging over een dergelijk op
treden.
Men stelt derhalve te Berlijn de
vraag, hoe de Zweedsche pers op
het optreden van de Anglo-Ameri-
kaansche bommenwerpers zal
reageeren. (A.N.P.).
REDE VAN CHURCHILL.
Naar de Engelsche nieuwsdienst
meldt, heeft Churchill ter gelegen
heid van het verleenen van het
eeredoctoraat door de Harvard-
universiteit in de V. St. een toe
spraak gehouden, waarin hij o.a.
verklaarde, dat het volk der Ver.
Staten de verantwoordelijkheid
jegens de wereld niet van zich kan
afwijzen, ja, de verantwoordelijk
heid, die de Ver. Staten dragen,
neemt van dag tot dag toe. Op den
weg, dien Amerika en Engeland
gemeenschappelijk zijn opgegaan,
is geen stilhouden mogelijk. Er is
thans een faze bereikt, waarin
geen pauze kan ontstaan. In de
samenwerking tusschen den Brit-
schen ministerpresident en den
president der Ver. Staten, zoo
zeide Churchill, wordt een groote
rol gespeeld door een commissie,
die rechtstreeks onder de leiding
van Roosevelt en Churchill werkt.
De aard van deze samenwerking
mag ook na den oorlog niet wor
den prijsgegeven, totdat er iets
anders voor in de plaats kan ko
men, dat de veiligheid der gealli
eerden waarborgt.
Nog zeide Churchill:
De gemeenschappelijke taal van
Engeland en de Ver. Staten is een
erfenis van onschatbare waarde,
die op zekeren dag wellicht den
grondslag kan vormen voor een
gemeenschappelijk staatsburger
schap. Churchill gaf vervolgens als
zijn meening te kennen, dat er
sterkere, doeltreffender en fellere
inrichtingen ter wereld moeten
worden gesticht, om den vrede te
waarborgen en oorzaken van toe
komstige oorlogen uit den weg te
ruimen. Daartoe moeten de „sterk
ste zegevierende naties" zich aan
eensluiten, alsmede ook diegenen,
die ,.deij last en hitte van den
dag gedragen en onder den geesel
van het noodlot geleden hebben".
Al deze kwesties zijn ondanks den
oorlog voor de geallieerden van
belang. Niemand kan beweren, dat
de oorlog reeds zijn hoogtepunt
bereikt heeft. Integendeel, de oor
log treedt voor de Britten en de
Amerikanen wellicht nu in zijn
heftigste en kostbaarste stadium.
Het toekomstige stelsel der veilig
heid van de wereld, zoo meende
Churchill ten slotte, zal niet doel-
VERBLIJF BUITEN
WOONPLAATS
Voor ingevolge het ziekenfonds
besluit verplicht verzekerden, die
meer dan dertig dagen achtereen
buiten hun woonplaats vertoeven
en geneeskundige hulp behoeven,
bestaat reeds geruimen tijd een
regeling. De commissaris, belast
met het toezicht op de zieken
fondsen, heeft thans ook regelen
gesteld voor een verblijf van der
tig dagen of minder.
De rechtstreeks of indirect ver
plicht verzekerde, die zich voor
een verblijf van dertig dagen of
minder buiten zijn woonplaats be
vindt en geneeskundige verzorging
van noode heeft, dient, zoo hij
zich tot een arts, tandarts, apo
theker of vroedvrouw wendt, zich
aanstonds als verplicht verzeker
de bekend te maken, met het ver
zoek om op de af te geven reke
ning of kwitantie den naam van
het algemeen ziekenfonds te ver
melden.
Deze stukken moet de verplicht
verzekerde aan het algemeen zie
kenfonds, waarbij hij is aangeslo
ten, overleggen, onder bijvoeging
van een verklaring van den huis
arts, specialist of tandarts, die de
hulp verleende, dat deze uit me
disch oogpunt zoo noodzakelijk
was, dat daarmede niet kon wor
den gewacht tot de terugkeer van
den betrokkene in zijn eigen
woonplaats. Voor de op dezen
grondslag te verleenen geneeskun
dige verzorging gelden verder de
gewone voorschriften en beper
kingen.
Voor opnemen op medisch voor
schrift in een ziekenhuis in de
tijdelijke verblijfplaats geldt niet
de eisch, dat het algemeen zieken
fonds vooraf een machtiging moet
hebben verleend, doch wel is het
in dit geval noodzakelijk, dat de
rechtstreeks-verzekerde zoo moge
vóór de opneming en anders uiter
lijk binnen een week een schrifte
lijke kennisgeving aan zijn zieken
fonds doet toekomen. Hetzelfde
geldt voor het ziekenvervoer. Met
een te late kennisgeving kan al
leen genoegen worden genomen,
indien de ziektetoestand van den
verzekerde dit onvermijdelijk
rii d. akte
Betreft het een geval, waarin de
ziektetoestand reeds in de eigen
lijke woonplaats was geconsta
teerd, terwijl het verblijf elders
niet om gezondheidsredenen nood
zakelijk was gebleken, dan wor
den de gemaakte kosten niet door
het algemeen ziekenfonds vergoed.
Hierop is echter één uitzondering
toegelaten, n.l. wanneer de behan
delende geneesheer opneming van
den verzekerde in een ziekenhuis
in zijn tijdelijke verblijfplaats
noodzakelijk acht. In dit geval
neemt het algemeen ziekenfonds
de ziekenhuisverpleging tot op ze
kere hoogte voor zijn rekening.
Wanneer een verplicht verze
kerde zich voor ten hoogste dertig
dagen naar een andere woon
plaats in Nederland begeeft en
wanneer zijn verblijf daar tegen
zijn aanvankelijke verwachting in
langer duurt, dan dient de recht
streeks verzekerde hiervan onver
wijld aan zijn algemeen zieken
fonds kennis te geven.
Gaat iemand buiten de woon
plaats van zijn gezin gedurende
meer dan dertig dagen werkzaam
heden verrichten en komt hij door
van hedenavond 20.15 uur
tot morgenochtend 7 uur
De maan kwam heden op te 15.12
uur en gaat vannacht onder te
0.06 uur: het is vandaag Eerste
Kwartier.
treffend of duurzaam zijn zonder
de vereenigde inspanningen van
het Britsche en het Amerikaan
sche volk. Wanneer wij vereenigd
zijn, zeide Churchill, is niets on
mogelijk, wanneer wij van elkaar
verwijderd zijn, zal alles misluk
ken. (D.N.B.).
de aanvaarding van deze werk
zaamheden onder het zieken
fondsbesluit te vallen, dan moet
hij beginnen met zich aan te mel
den bij een algemeen ziekenfond»
in de woonplaats van zijn gezin.
Een punt van bijzonder belang
is ten slotte nog, dat indirecte
verzekering van gezinsleden van
een rechtstreeks-verzekerde ont
staat of voortduurt, indien de wil
tot samenwoning van den recht
streeks-verzekerde en die gezins
leden aanwezig is, doch niet kan
worden verwezenlijkt ten gevolgd
van oorlog, oorlogsgevaar of an
dere buitengewone omstandighe
den als evacuatie, woningnood en
dergelijke, of doordat de recht
streeks-verzekerde buiten de
plaats van zijn gezin werkzaam
heden verricht.
Ingebruikneming onroerende
goederen voor verdedigingswerken
Door de Duitsche weermacht is
in vele gevallen ten behoeve van
den aanleg van verdedigingswer
ken beslag gelegd op onroerende
goederen, zonder dat terzake een
vergoeding op grond van verord.
144/40 wordt toegekend. Thans
heeft de algemeen gemachtigde
voor de oorlogs- en defensiescha-
den besloten, dat in bedoelde ge
vallen de geheele huur- of pacht
waarde als bezettingsschade wor
den beschouwd
Vergoeding van gevorderde rij
wielen Een deel der personen,
van wie in 1942 door de Duitsche
weermacht een rijwiel gevorderd
is, heeft niet tijdig een verzoek om
schadeloosstelling ingediend, daar
zij niet met de voorschriften be
kend waren. Thans wordt voor de
laatste maal gelegenheid gegeven
een verzoek om schadeloosstelling
in te dienen. Daartoe dienen de
gemeenten op grond van de zich
in het bezit van de politie be
vindende gegevens over de vorde
ring vast te stellen, welke inwo
ners der gemeente hiervoor in
aanmerking komen. De verzoek
schriften moeten vóór 1 October
a.s. bij den hoofdintendant worden
ingediend.
Technische Hoogeschool De
hoogleeraar ir. J. Muysken is voor
het studiejaar 1943/1944 benoemd
tot rector-magnificus der Tech
nische Hoogeschool te Delft.
Inzameling van eikels, kastanjes
en beukenootjes - Ook dit jaar is
de inzameling van kastanjes,
eikels en beukenootjes, die, hetzij
direct, hetzij indirect, voor onze
voedselvoorziening van belang
zijn. van rijkswege geregeld.
De inzamelingsactie, die onder
leiding staat van het aan- en
verkoopbureau van akkerbouw
producten (A. v. A.), Bezuiden -
houtscheweg 15, 's-Gravenhage,
heeft het vorige jaar zeer bevre
digende resultaten opgeleverd.
De oogst is ditmaal vroeg en be
looft vrij goed te worden. De ver
wachting is, dat de eikels reeds
omstreeks 15 Sept. zullen gaan
vallen. De rapers kunnen dan in
het geweer komen, want er is een
aardig daggeldje te verdienen. Zij
ontvangen voor de eikels 10 cent,
voor de kastanjes 4 cent en voor
de beukenootjes 30 ct. per K.G.
Ieder, die wil, kan aan de actie
meedoen. Vergunning is er niet
voor noodig en voor het vervoer
en de aflevering aan den agent
van hoeveelheden kleiner dan 50
K.G. behoeven geen formaliteiten
in acht te worden genomen. Men
weet zoo langzamerhand wel, dat
de vruchten in het algemeen zoo
droog mogelijk moeten zijn en vrij
dienen te zijn van doppen of bol
sters, zand, steenen en ander vuil.
Het land is voor de inzameling
weer verdeeld in 10 districten, met
elk een hoofdagent aan het hoofd,
deskundigen op het gebied van
boschbouw boomkweekerij en
Z3didt66lt
De bezitters van afgesloten par-
toiculiere terreinen zijn verplicht
om zoodra de hoofdagent dit
eischt, de vruchten aan den plaat
selijken agent af te leveren. Wen-
schen de grondbezitters die niet
zelf te laten verzamelen, dan
moeten zij toestaan, dat rapers,
door den agent aangewezen, de
eikels, kastanjes en beukeoootje»
zullen verzamelen.