e hevige strijd in het Oosten
ste Jaargang
Zaterdag 4 September 1943
No. 25592
.onding in Calabrië.
BINNENLAND
Toezicht op
minderjarigen.
VERDUISTEREN:
DE STEM DER S.S.
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Duitsch Wermachtbericht.
Set opperbevel van de Duitsche
ermacht maakte gisteren be
nd:
n den Zuidelijken sector van
Oostelijke front werden ook
teren de herhaalde aanvallen
bolsjewisten in de gebieden
Westen van den Mioes en
iral ten Westen van Charkof
zware en afwisselende gevech-
afgeslagen. Eigen tanks dron-
I daarbij op verrassende wijze
mdelijke troepenopstellingen
nen en vernietigde 29 stukken
chut. alsmede verscheidene
ndelijke tanks.
n den centralen sector van het
nt zijn nieuwe, zware gevech-
in de gebieden van Ssefsk, ten
d-Westen en ten Westen van
asma aan den gang.
a de ochtenduren van heden
dden Engelsche troepen aan
Zuid-Westelijke punt van Ca.
rië. Gevechten met Duitsche
Italiaansche bewakingstroepen
aan den gang.
Iormaties van de Duitsche
atmacht vielen overdag en des
hts schepen voor de Oostelijke
t van Sicilië en in het zeege-
1 ten Westen van Algiers aan.
scheidene vijandeüjke trans-
tschepen werden door bommen
zwaar kaliber getroffen. Duit-
e jagers schoten gisteren bij
iels 18 vijandelijke vliegtuigen
r. Luchtmacht en marine ver-
ligden boven het kustgebied
de bezette gebieden in het
en en boven den Atlantischen
,an 12 vliegtuigen.
(iele vijandelijke vliegtuigen
amen in den afgeloopen
t storingsvluchten boven
-Duilschland.
er den na wekenlange zware
:hten geëindigden slag in de
t bij Orel wordt na de beëin-
ig van de stelselmatige ont-
ing van dit gebied thans ge
nder bevel van generaal-veld-
irschalk Von Kluge en gene
i-kolonel Model hebben troe-
van het leger, doeltreffend
:und door vliegende formaties
de luchtmacht en de lucht-
(artillerie die onder bevel ston-
van generaal-kolonel Ritter
Greim, in de bocht bij Orel
leen materiaalslag van den
jtsten omvang tegen een groot
mtrisch bolsjewistisch offen-
van 11 legers standgehouden.
|vijand slaagde ondanks zijn
eldige superioriteit niet in de
;de doorbraak van het Duit
front. Alle stormloopen van
vijand zijn op het heldhaf-
verzet van onze troepen te
ter geloopen. De bloedige ver-
|n van den vijand zijn zeer
Hij verloor meer dan 14.000
igenen, 5114 tanks en 854
;en geschut werden vernie-
2119 vliegtuigen werden neer
loten.
dezen grooten afweerslag
:n zich de 6de Rijnsch-West-
che, de 31ste Neder-Saksi-
de 36e Rijnpaltsische infan-
livisie. de 10de Neder-Bei-
■Opperpaltsische pantsergre-
[erdivisie, de 4de Mainfranki-
pantserdivisie en de 78ste
ttembergsch-Badensche storm
Jie bijzonder onderscheiden".
strijd aan het Oostelijke
De gevechten aan het
ïlijke front onderscheidden
Raar de militaire correspon-
van het D.N.B. schrijft, in
van de voorafgaande. De
afweergevechten aan de
tpunten duren voort. De
scbe afweer is nog steeds
kenmerk van de Duitsche
ivoering. Sedert de ontrui-
van Charkof worden twee
etizen van de Duitsche oor
ring steeds duidelijker: l.
defensieve oorlogvoering en
fR doelmatig prijsgeven van
omdat dit op een be-
tfjdstip de geschiktste vorm
°r het benadeelen van de
risten. Hierdoor wordt het
«huiven van het front op
tillende punten verklaard.
le«r buitenlandsche waarne
mers hierachter grootere Duitsche
plannen vermoeden, die aan den
dag zouden kunnen treden, zoo
dra het bolsjewistische slijtage
proces zijn hoogtepunt genaderd
is, kan alleen gezegd worden dat
men zich te Berlijn over derge
lijke vermoedens niet uitlaat.
De ontzaglijk zware verliezen
der bolsjewisten tijdens hun zo-
meroffensief gaan, naar het D.N.B.
verneemt, ieder voorstellingsver
mogen te boven. Zij bewijzen, dat
zeer ernstige overwegingen de
bolsjewisten moeten drijven tot
deze aan zelfvernietiging grenzen
de wanhoopsaanvallen. Een blik
op de economische situatie der
Sovjetunie toont inderdaad als be
slissend motief, dat aan het front
en in het achterland de ergste
honger wordt geleden. Wanneer
Stalin thans den wedloop met den
honger niet wint, dan staan de
bolsjewisten voor een voedings
rampspoed. De bolsjewistische ge
vangenen en overloopers bevesti
gen steeds weer, dat hun eenheden
bij de harde gevechten doodbloe
den. In deze geweldige worsteling,
waarin tallooze bolsjewistische in
fanteriedivisies en pantserbriga
des opstormen tegen den elasti-
schen wal der Duitsche verdedi
ging, hebben de bolsjewisten se
dert 5 Juli. het begin van hun of
fensief, ongeveer 1.750.000 man
verloren aan dooden, gewonden en
gevangenen.
Daarbij komen de verdere, zwa
re verliezen der bolsjewisten bij
hun verschillende ontlastingsof
fensieven in de overige sectoren
van het front. Toen de bolsjewis
ten inzagen, dat hun verliezen
alles wat zij vreesden te boven
gingen, gebruikten zij bij de ge
vechten ten Z.W. van Wjasma en
ten Z.W. van Belyj vooral tech
nische wapens, welke hun zwaar
geteisterde infanterie moesten
ontlasten. Maar ook bij deze aan
vallen bereikten de bolsjewisten
niet een van hun gevechtsdoelen,
maar moesten een nieuw verlies
van 160.000 soldaten incasseeren.
Ook in den Noordelijken sector
van het Oostelijke front hebben
de bolsjewisten gevoelige verliezen
geleden.
Met het totale verlies van 1 3/4
millioen dooden, gewonden en ge
vangenen breken de bolsjewisten
al hun tot dusver gevestigde ver-
'ie*rPT>-rts. Zij hebben dus sedert
het begin van den veldtocht in
het Oosten met hun totale verlie
zen de grens van 20 millioen over
schreden. In dit geval zijn opge
nomen de ruim 5.7 millioen in
Duitsche gevangenschap geraakte
bolsjewisten.
De Engelsche landingsoperatie
in Calabrië In militaire kringen
te Berlijn wordt inzake de Engel
sche landingsoperatie in Calabrië
verklaard, dat gedetailleerde be
richten op het oogenblik nog niet
zijn ontvangen. Naar alle waar
schijnlijkheid bevindt zich in Ca
labrië voorloopig ongeveer één
vijandelijke divisie, die van Sicilië
uit overstak naar de omgeving
van Reggio. Of Reggio zelf reeds
betrokken is bij de krijgsoperaties,
staat nog niet vast. Men wijst
iedere voorspelling over de ont
wikkeling en het doel van deze
operaties van de hand. Het verras
singsmoment speelt naar het oor
deel van genoemde kringen, hier
geen rol, omdat sedert langen tijd
met een dergelijke mogelijkheid
rekening was gehouden. (A.N.P.)
Naar Aftonbladet uit Londen
meldt blijkt uit de naar Londen
geseinde uittreksels der Sovjetpers
dat de bolsjewisten de geallieerde
landing op het Italiaansche vaste
land niet als gelijkwaardig met
een tweede front beschouwen.
(D.N.B.)
Luchtaanval op Parijs Op
den vierden verjaardag van de ge
meenschappelijke Engelsch-Fran-
sche oorlogsverklaring aan Duitsch
land hebben Anglo-Amerikaan-
sche vliegtuigen Parijs gebombar
deerd. Het agentschap Ofi meldt,
dat verscheidene wijken met bom
men bestookt werden. Onder de
puinhoopen der woonhuizen zijn
menschen bedolven.
De aanval geschiedde des och-
tens terwijl de zon scheen. In en
kele minuten zijn in de getroffen
deelen der stad talrijke gebouwen
ingestort, de bewoners onder zich
begravend. Op verschillende plaat
sen heeft men tien dooden op één
plek gevonden. In drie straten van
een wijk zijn 25 huizen volkomen
vernield en vele andere bescha
digd. Onder de vernielde gebou
wen bevinden zich een kerk en
een ziekenhuis van het Roode
Kruis. In totaal zijn er 64 dooden
en 220 gewonden.
„Paris Soir" schrijft: Om den
verjaardag van den oorlog te vie
ren is Parijs door de Anglo-Ame-
rikaansche „bevrijders" op wilde
wijze gebombardeerd. De vliegtui
gen der „bevrijders" die op zeer
groote hoogte hebben gevlogen,
hebben de Pransche hoofdstad
met bommen bestrooid, waardoor
onschuldige slachtoffers gedood
zijn, nieuwe ruïnes veroorzaakt en
nieuwe rouw gebracht. (D.N.B.i
De bijeenkomst van den Fin-
schen Rijksdag De Finsche
ministerpresident Linkomies heeft
een verklaring afgelegd over den
politieken toestand.
De ministerpresident wees er
allereerst op, dat de onwrikbare
wil tot verdediging van net Fin
sche volk door het Finsche leger
aan den das gelegd, voorbeeldig
is geweest.
Vervolgens gaf hij een uitvoerig
overzicht over den economischen
toestand van het land en bracht
hij rapport uit over de industrieele
en agrarische productie van het
land. Het voornaamste gedeelte
van de verklaring betrof politieke
kwesties. Hij behandelde denFin-
schen verdedigingsstrijd, de positie
van Finland in den tegenwoordi-
gen internationalen toestand en
de betrekkingen van Finland tot
de overige staten. Tenslotte merkte
de ministerpresident op, dat het
doel in de eerste plaats natuurlijk
een veilige vrede is en vervolgde:
„Om dezen echter te bereiken,
wordt van ons allen standvastig
heid en kalmte verlangd. De be-
teekenis van onze tot nu toe ge
brachte offers kan ervan afhan
gen. hoe overlegd en gediscipli
neerd wij in critieke fazen kun
nen handelen. In de eerste plaats
is er eensgezindheid noodig, die
thans even onontbeerlijk Is als in
de dagen van den winteroorlog.
Slechts wanneer het Finsche volk
in een onwrikbaar gemeenschap
pelijk front staat, kan het de
groote moeilijkheden overwinnen,
die het op zijn weg ontmoet.
CDHB.)
Rouwbijeenkomst van de Bul-
gaarsche Sobranje Gisteroch
tend heeft de Bulgaarsche mi-
nister-president Filof een rouw
bijeenkomst van de Sobranje ter
nagedachtenis van den overleden
tsaar geopend. De minister-presi
dent las de proclamatie voorover
den dood van zijne majesteit
tsaar Boris m, waarna de voor
zitter van de Sobranje, Kalfof in
een korte rede het werk. de ver
diensten en de prestaties van den
tsaar voor den Bulgaarschen staat
en het Bulgaarsche volk huldigde.
Gedurende drie minuten namen
de afgevaardigden der Sobranje
een eerbiedig stilzwijgen in acht
om him overleden tsaar te geden
ken. Vervolgens las ministerpresi
dent Filof de tweede proclamatie
van de regeering voor waarin de
troonopvolger, prins Simeon van
Tirnovo tot tsaar Simeon II wordt
uitgeroepen. Deze proclamatie
werd met levendige toejuichingen
begroet.
Daarna las de voorzitter van de
Sobranje, Kalfof, een tweede rede
voor, waarin de afgevaardigden
van de Sobranje en het Bulgaar
sche volk werden aangespoord den
jongen tsaar trouw te zijn en hem
te steunen. (D.N.B.).
Bolsjewistische gruwelen in
Kroatië Het Kroatische blad
„Havatski Narod" publiceert onder
het opschrift „Partisanen, geeste
lijkheid en geloof" een lange lijst
van door communistische bandie
ten vermoorde Kroatische geeste
lijken. welke lijst door kerkelijke
kringen ter beschikking is ge
steld. Hieruit blijkt, dat er bijna
geen bisdom in Kroatië is, waar
katholieke geestelijken niet door
de benden, deels onder vreeselijke
In het gisteren verschenen
verordeningenblad is opgenomen
een besluit van den secr.-generaal
van justitie betreffende toezicht
op minderjarigen. Het besluit, dat
gisteren in werking is getreden,
stelt een maximumstraf van vijf
jaren gevangenis, zes maanden
hechtenis of een boete van f.300
vast voor dengene, die nalatig is
over een minderjarige beneden de
18 jaar die onder zijn wettig ge
zag staat of aan zijn zorg, oplei
ding of waakzaamheid is toever
trouwd, het vereisehte toezicht te
houden, indien de minderjarige
een strafbaar feit begaat, dat door
behoorlijk toezicht had kunnen
worden voorkomen
Uitloting 3',a Staatsleening
1941 De wnd. secrtaris-generaal
van het departement van finan
ciën maakt bekend, dat het bedrag
der krachtens artikel 2 der veror
dening van den Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche
gebied No. 178/1940 uitgegeven
schuldbekentenissen der 3%
Staatsleening 1941 welke op 15
November 1943 aflosbaar zullen
zijn, door hem is vastgesteld op
f. 25.000.000 en dat de uitloting
dezer schuldbekentenissen in het
openbaar zal plaats hebben op
Maandag 13 September, des voor
middags te 10 uur in het gebouw
van de Algemeene Rekenkamer
te 's-Gravenhage.
van heden, en
morgenavond 20.15 uur
tot morgen- en
Maandagochtend 7 uur
4 Sept.; maan op te 11.40 uur;
onder te 22.30 uur.
5 Sept.: maan op te 12.50 uur;
onder te 22.57 uur.
martelingen gedood zijn. Zoo werd
b.v. de priester Barisjitsj, nadat
zijn ooren en neus waren afge
sneden en zijn -oogen waren uit
stoken, nog levend in de door de
bandieten in brand gestoken kerk
geworpen.
De priester Gospodnetitsj werd
levend gebraden. Eindeloos is het
aantal gruwelen. Ook voor het
mishandelen van vrouwen schrok
ken de schurken niet terug.
Zij plunderden het nonnenkloos
ter in Mahvoljani en in Pale bij
Sera je vo en voerden de nonnen
weg. Daarna werden zij gemarteld
en gedood. Het blad trekt hieruit
de conclusie, dat de haat der
bolsjewisten tegen den godsdienst
nooit verminderd is en nooit ver
minderen zal. Het bolsjewisme
moge om propagandistische rede
nen dezen haat tijdelijk verber
gen. het blijft desondanks de
doodsvijand van iederen gods
dienst en iedere godsdienstige
inrichting. (D.N.B.).
Scheepsverliezen der Scandina.
vische landen Sinds het begin
van den oorlog wordt het verlies
aan tonnage voor de neutrale lan
den berekend op 4.587.332 bruto
registerton. De Zweedsche koop
vaardijvloot heeft sinds het begin
van den oorlog in totaal verloren
243 schepen met een inhoud van
956.964 brt. Daarbij zijn in totaal
1211 personen om het leven ge
komen.
De scheepsverliezen van Noor
wegen hebben tijdens den oorlog
280 schepen bedragen met een
inhoud van 1.463.033 brt., waarbij
939 personen om het leven zijn
gekomen.
De scheepsverliezen van Dene
marken bedragen 167 schepen met
een inhoud van 460.816 brt. Hier
bij zyn 1036 zeelieden om het
leven gekomen.
Finland heeft tijdens den oorlog
46 schepen verloren, waarbij 208
personen zijn omgekomen.
Bij deze verliezen van de Scan
dinavische landen komen nog 229
schepen met een Inhoud van
1.465.033 brt., die anderen neu
tralen landen behoorden. Hierbij
zijn 3210 personen omgekomen.
(ANP.).
Luistert Zondag van 11.30 tot
11.45 uur tfver den zender Hilver
sum I op golflengte 415 meter
naar de Stem der S.S. Onder
werp: S.S.-opleidingskamp Ave
goor: Een dag uit het leven van
een S.S.-man, deel 4.
Nederlandsche krijgsgevangenen
op Java Aangezien door de be
perkte plaatsruimte de uit Japan
ontvangen opgaven van Neder
landsche krijgsgevangenen niet
meer op de gebruikelijke wijze
kunnen worden gepubliceerd, zal
door het informatie bureau van
het Nederlandsche Roode Kruis in
den vervolge regelmatig worden
bekend gemaakt over welke groe
pen van krijgsgevangenen inlich
tingen kunnen worden verkregen.
In verband hiermede wordt me
degedeeld, dat thans inlichtingen
kunnen worden verstrekt omtrent
krijgsgevangenen beginnende met
den naam Dijkgraaf tot en met de
letter g ij.
Zij, die inlichtingen wenschen
omtrent vorenbedoelde krijgsge
vangenen, gelieven zich te wen
den tot het informatie-bureau
van het Nederlandsche Roode
Kruis, Korte Voorhout 14, 's-Gra
venhage, onder opgave van naam.
voornamen, geboortedatum en
-plaats en zoo mogelijk stamboek
nummer, militairen rang en laatst
bekende standplaats.
Zustergemeenschap Nederland
sche Volksdienst De verpleeg
stergemeenschap van den Neder-
landschen Volksdienst dient onze
volksgemeenschap door het aan
zieken en personen, die verple
ging van noode hebben, ter be
schikking stellen van verpleegsters,
die zoowel naar bekwaamheid als
in plichtsbesef voorbeeldig zijn.
Zij tracht dit doel te bereiken
door opleiding van aankomende
verpleegsters, voortgezette be
roepsopleiding van verpleegsters,
tewerkstelling van leden, zich be
zig te houden met alle economi
sche vraagstukken met betrekking
tot de verpleegsters en door de be
vordering van den kameraad-
schappelijken geest onder de leden
Deze verpleegstergemeenschap
draagt zorg voor haar leden in be
roeps- en economische aangele
genheden.
Verzoeken om als lid te worden
opgenomen, kunnen worden ge
richt aan het adres dezer gemeen
schap, Benoordenhoutscheweg 7,
Den Haag.
Heemschut In de jaarverga
dering van „Heemschut" zijn de
bestuursleden de heeren Edo J.
Bergsma, mr. F. J. van Lanschot
en H. Cleyndert Azn. herkozen.
Voorts werden tot nieuwe be
stuursleden gekozen architect C.
W. Royaards en mr. S. P. baron
Bentinck. burgemeester van Ab
coude.
Rechterlijke macht Benoemd
is tot substituut-griffier bij de ar-
rondissements-rechtbank te Rot
terdam mr. J. H. Valentgoed,
werkzaam bij de Algemeene ver-
eeniging voor melkvoorziening en
het bedrijfschap voor zuivel-af-
deeling West te 's-Gravenhage.
Ruimteverwarming voor bijzon
dere doeleinden Huisbrandver
bruikers, waartoe behooren de ver-
bruikersgroepen b, c en d, alsmede
particuliere verbruikers, die in
aanmerking komen voor een toe
slag ten behoeve van een in hun
woning aanwezige ruimte voor
bijzondere doeleinden (kantoren,
wachtkamers van artsen e.d.), die
nen een aanvraagformulier br c
250 resp. br. c 251, zoo spoedig
mogelijk bij den distributiedienst
af te halen en uiterlijk 15 Sep
tember a.s. ingevuld bij dezen
dienst in te leveren.
Thans kunnen ook brandstof-
fenrantsoenen worden aange
vraagd ten behoeve van café's,
winkels en werkplaatsen. Ook deze
formulieren (br c 250 of br c 251).
moeten uiterlijk 15 September a.s.
by den distributiedienst wordea
ingediend.
