84ste Jaargang
Woensdag 11 Augustus 1943
No. 25571!
BUITENLAND
De uitputtingstactiek
der Duitschers.
Churchill in Canada.
BINNENLAND
Voorschotregeling voor
in Duitschland
werkende arbeiders.
GEMENGD NIEUWS
RECHTZAKEN
VERDUISTEREN:
KERK EN SCHOOL j
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
De A. N. P.-correspondent te
Berlijn meldt: Van Duitsche mi
litaire zijde verklaart men geens
zins verrast te zijn door de ge
weldige kracht, die de bolsjewis
ten bij hun offensief - in het bij
zonder in het gebied van Orel -
ontplooien, daar het Duitsche op
perbevel reeds lang voor het be
gin van dit offensief den enor-
men omvang van de door de bols
jewisten opgestelde strijdkrachten
had kunnen vaststellen. Nog
steeds werpen de aanvallers
thans nieuwe reserves in den
strijd, waartegen de Duitschers de
tactiek van den „uitputtingsslag"
volgen. De vraag, of de bolsjewis
ten nog langen tijd in staat
zullen zijn hun troepen door ver-
sche te vervangen, verklaart men
in Duitsche militaire kringen voor
alsnog niet te kunnen beantwoor
den. In hoeverre de Duitschers nog
over reserves beschikken, deelt
men hier uiteraard niet mede,
doch men beperkt zich ertoe uiting
te geven aan het vertrouwen, dat
de Duitsche strijdkrachten, die
tot dusver een doorbraak hebben
weten te voorkomen, ook aan
verdere aanvallen weerstand zul
len weten te bieden. In dit op
zicht legt men hier een toene
mend optimisme aan den dag.
Hamburg's houding - De ANP-
correspondent te Berlijn meldt
verder: De hoofdredacteur van
het „Hamburger Tageblatt", die
de jongste bombardementen heeft
meegemaakt, heeft voor de bui-
tenlandsche pers het een en an
der over zijn ervaringen verteld.
Bit zijn mededeelingen blijkt, dat
het aan ieder, die de Elbe op
vaart. bekende silhouet der ha
venstad, met de bekende Michaels-
kirche, den „Michel", als middel
punt, geen wijziging heeft onder
gaan. In de stad zelf blijkt ech
ter, dat de Engeischen systema
tisch dichtbevolkte woonwijken
hebben getroffen, waarbij over
wegend van fosforbommen ge
bruik gemaakt is. De bevolking
is echter, naar deze zegsman uit
drukkelijk verklaarde, in haar
houding niet getroffen. Ds Ham
burger, die steeds min of meer
internationaal georiënteerd is ge
weest en steeds veei contact met
de Engeischen heeft gehad, is na
de bombardementen vervuld van
een grenzelooze haat tegen de
Engeischen en in de stad is er
slechts één roep: Vergelding. In
middels gaat het leven in Ham
burg weer door en het verkeer
loopt weer, zij het natuurlijk met
de noodige beperkingen. Ook de
café's, theaters en bioscopen heb
ben hun poorten weer geopend.
Churchill is in Canada aange
komen, naar de Britsche berich
tendienst uit New-York meldt.
Hij zal na het voeren van be
sprekingen met den Canadee-
schen premier, Mackenzie King,
ook ruggespraak houden met pre
sident Roosevelt.
Uit Quebec wordt gemeld, dat
m de officieele bekendmaking
betreffende de aankomst van
Churchill in Canada verklaard
wordt, dat hij is gekomen om be
sprekingen over den oorlog te
Voeren. Uit New-York wordt nog
gemeld: Met Churchill zijn de
Britsche minister v.h.oorlogstrans-
Portwezen, lord Leathers, en de
Britsch'e chefs van den generalen
staf in Quebec aangekomen.
Roosevelt zeide neg, dat er
Waarschijnlijk sprake zal zijn van
<*n conferentie der leden van de
Bngelsch-Amerikaansche generale
staven. Voorts zeide Roosevelt
biet te gelooven, dat de sovjets
op die conferentie vertegenwoor
digd zouden zijn. Dat beteekent
oenter niet. dat hij en Churchill
met erg blij zouden zijn, wanneer
oe sovjets aan de bespreking
^uden deelnemen.
Re Duitsche marine in de Zwarte
nï u "u00 °PP.erkevelhebber der
i^nitsche marine, grootadmiraal
uonitz, heeft, naar het D.N.B.
em-eemt, den bevelhebber der in
Zwarte Zee gestationeerde
e" en landstrijdkrachten der
marine zijn bijzondere erkente
lijkheid betuigd voor de presta
ties en successen der onder zijn
bevel staande strijdkrachten.
Kort na het uitbreken der vij
andelijkheden met de sovjet-unie
doken, eerst sporadisch, daarna
in toenemende mate, in de
Zwarte Zee Duitsche vlootstrijd-
krachten op, die later, na het in
bezit nemen der belangrijkste
sovjethavens aan de Zwarte Zee
ook door marine-artillerie ver
sterkt werden. In tallooze offen
sieve operaties, vaak nacht na
nacht tegen' de vijandelijke
scheepvaart ondernomen, hebben
lichte Duitsche vlootstrijdkrach
ten en duikbooten tot dusverre 65
vijandelijke schepen, vooral tank
schepen, vrachtschepen, lichters
en ravitailleeringsvaartuigen, met
een gezamenlijken inhoud van
92.400 ton tot zinken gebracht en
talrijke andere beschadigd. Inde
zelfde periode werden de sovjet-
flottieljeleider Moskwa. een tor
pedoboot. 3 torpedomotorbooten,
1 kanonneerboot, 1 duikboot, 1
escortevaartuig, 3 wachtschepen
en 2 gepantserde wachtvaartui-
gen tot zinken gebracht. Het ver
lies van bijna 10.000 ton trans-
portscheepsruimte en 13 oorlogs
vaartuigen treft de bolsjewisten
bijzonder zwaar, doordat zij geen
nieuwe schepen kunnen bouwen
tengevolge van het verlies van
alle scheepswerven aan de Noord
kust der Zwarte Zee.
Behalve deze succssen in den
strijd tegen de bolsjewistische
koopvaardij- en oorlogsvloot ver
dienen bijzondere vermelding de
buitengewoon groote transport
prestaties der Duitsche marine,
die gedurende de wisselvallighe
den van den strijd aan alle haar
gestelde eischen volledig kon vol
doen in weerwil van ongunstig
weer en lange periodes van slecht
weer, vooral in den winter. Met
het oog op de gevechten, die se
dert lang op het Koebanbrug-
genhoofd woeden, is de aanvoer
over zee van zeer bijzondere be-
teekenis.
De bolsjewisten, die dat hebben
ingezien, hebben sedert maanden
verscheidene duikbooten en in de
afgeloopen weken in versterkte
mate jachtvliegtuigen en bom
menwerpers tegen het Duitsche
ravitailleeringsverkeer in het vuur
gebracht, zonder tot dusverre re
sultaten van beteekenis te hebben
verkregen. Bij talrijke sovjet
luchtaanvallen op Duitsche con-
vooien verloor de bolsjewistische
luchtmacht door den snel en
zeker werkenden afweer van be
schermingsvaartuigen en afweer
geschut 62 vliegtuigen, terwijl het
neerschieten van 18 toestellen nog
wordt onderzocht. Daarin zijn
niet begrepen de vliegtuigen, die
zijn neergeschoten door de Duit
sche jagers, welke de convooien
beschermen.
Voorts heeft de marine eenigen
tijd geleden voor het eerst van
zee uit ingegrepen in den strijd
aan het Mioesfront en bij her
haalde nachtelijke beschietingen
goede resultaten behaald. In den
zelfden tijd werden de belang
rijkste sovjethavens aan de Koe-
ban en langs de Oostkust van de
Zee van Azof met goed gevolg
beschoten.
Controle van krijgsgevangenen
- Volgens een mededeeling van
het opperbevel der Duitsche weer
macht zal een bureau van den
„inspecteur-generaal der weer
macht voor de krijgsgevangenen"
worden opgericht. De nieuwe in
specteur-generaal, die den rang
heeft van een bevelvoerend ge
neraal ressorteert onmiddellijk
onder den chef van het opper
bevel der weermacht. Hij moet in
het geheele oorlogsgebied de in
richtingen voor de krijgsgevange
nen en de tewerkstelling der
krijgsgevangenen controleeren wat
betreft de veilige bewaking der
krijgsgevangenen en het doel
treffende gebruik ten dienste van
de weermacht binnen het kader
van den totalen inzet van alle
krachten voor de oorlogvoering.
De bevoegdheden van het opper
bevel van de weermacht worden
hierdoor niet aangetast. (D.N.B.)
Ricci minister van Binnenland
se he Zaken in Italië - De Ita-
liaansche koning heeft den pre
fect, senator Umberto Ricci be
noemd tot minister van binnenl.
zaken. Umberto Ricci, senator van
het koninkrijk, is in 1878 geboren
te Capurso (Bari). (D.N.B.).
Daar in sommige gevallen eenige
vertraging is ontstaan bij de over
making der loonen van in Duitsch
land werkende Nederlanders,
heeft het Nederlandsche Arbeids
front zich ter verkrijging van een
voorloopige regeling gewend tot
de departementen van sociale
zaken en financiën. Als resultaat
van gehouden besprekingen is op
9 Augustus jl. de onderstaande
regeling afgekondigd:
Aan de door de directeuren van
de gewestelijke arbeidsbureaux
aangewezen begunstigden van in
het buitenland geplaatste arbei
ders kan, indien wegens vertra
ging in de overkomst van post-
zendingen geen loonoverschotten
worden ontvangen, een voorschot
op toekomstige loonovermakingen
worden verleend. Hierbij dient het
volgende in acht genomen te
worden
1. Het voorschot wordt bere
kend naar de volgende normen,
met dien verstande, dat het voor
schot niet meer mag bedragen
dan 90 procent van het vroeger
verdiende loon:
Gemeenteklasse 1 f20, klasse 2
f. 17.50, klasse 3 f. 15, klasse 4 f 13
Bovendien f1 voor ieder kind
beneden den leeftijd van 16 jaar.
De klasse-indeeling der gemeen
ten is die van het bezoldigings
besluit voor burgerlijke rijksamb
tenaren 1943.
2. Het voorschot wordt verleend
in aansluiting op het overbrug-
gingsgeld, terwijl in de gevallen,
waarin overbruggingsgeld reeds
werd uitgekeerd, of waarin be
trokkene voor deze tegemoetko
ming niet in aanmerking kwam,
het voorschot voor het eerst wordt
verleend in de week. waarin deze
regeling is afgekondigd.
3. Deze regeling geldt voorloopig
gedurende zes weken, te beginnen
met deze week.
4. Blijkt inmiddels, dat in de
onder 3. genoemde periode loon
overschotten door de begunstigden
op eenigerlei wijze worden ont
vangen, dan worden de onder
havige bedragen met de verleende
voorschotten verrekend.
5. Zoolang voorschot wordt ver
leend, wordt derhalve geen sociale
toelage verstrekt.
6. Het voorschot moet. voor
zoover nog geen verrèkening
plaats vond, te zijner tijd door
betrokkenen worden terugbetaald.
7. Bij het verleenen van het
eerste voorschot dienen betrok
kenen een machtiging te teeke
nen, waarbij zij den directeur der
posterijen machtigen om alle voor
haar of hem uit het buitenland
binnenkomende postwissels te
doen bezorgen bij het desbetref
fende gewestelijk arbeidsbureau
of bijkantoor.
Pakjes voor krijgsgevangenen
Van de bevoegde Duitsche mili
taire autoriteit is toestemming
verkregen, dat aan de sedert 7
Mei 1943 weder in krijgsgevangen
schap teruggevoerde Nederland
sche militairen kunnen worden
gezonden z.g. briefpakjes van ma
ximaal 2 kg. (inclusief verpak
king) inhoudende levensmiddelen,
rookgerei e. a. artikelen, waarvan
de verzending niet verboden is en
wel, in verband met de bestaande
postale omstandigheden, voorloo
pig tot een aantal van 2 brief
pakjes per krijgsgevangene per
maand.
Op grond dezer toestemming
verzoekt het hoofd der afdeeling
4B van het Informatiebureau van
het Nederlandsche Roode Kruis
de naastverwante of gevolmach
tigde dezer krijgsgevangenen zoo
spoedig mogelijk, voorzoover zulks
nog niet is geschied, opgave te
Bandieten-overval te Luik
Zaterdagmiddag zijn een 12-tal
gemaskerde bandieten den Grand
Bazar aan het St. Lambertplein
te Luik binnengedrongen en aan
den haal gegaan met 700.000 frs.
uit de hoofdkas. De mobiele bri
gade en de politie, die onmiddel
lijk gewaarschuwd werden, gingen
over tot de achtervolging van de
bandieten door het centrum der
slad. Enkele dieven slaagden er
in te ontsnappen, maar zij, die
valiezen met bankbiljetten droe
gen, werden achterhaald. Een
hevig vuurgevecht vond plaats
tusschen een bandiet en politie
agenten. De dief werd hierbij
zwaar gewond. Hij verschool zich
in een huis en joeg zich een kogl
door het hoofd.
Er zijn twee slachtoffers te be
treuren bij de politie en wel een
adjunctcommissaris, gedood door
een kogel in het hart, en een
agent," die zwaar gewond werd in
de ruggegraat. Een bediende van
het warenhuis, die zich - men
weet nog steeds niet om welke
reden - aan de zijde van den
bandiet bevond, toen het vuurge
vecht ontstond, werd eveneens
zwaar gekwetst door verscheidene
kogels in den buik. Een andere
bandiet werd aangehouden: het
betreft een Nederlandsch staats-
onderdaan. Al het geld werd
teruggevonden.
13 treinreizigers verbrand - In
een passagierstrein op de lijn
Treviglio-Cremona (Italië) is
brand uitgebroken. Het vuur greep
zoo snel om zich heen, dat aan
blusschen niet te denken viel, met
het noodlottige gevolg, dat 13
personen levend zijn verbrand en
meer dan 50 reizigers gewond
werden.
doen van zijn (haar) naam, adres
en graad van verwantschap tot
den krijgsgevangene (bijv. echt-
genoote, vader, moeder, verloofde,
gevolmachtigde, enz.) alsmede
van den naam en voornamen, mi
litairen rang, troepenonderdeel,
eventueel krijgsgevangene-num
mer en kamp van den krijgsge
vangene. Deze schriftelijke opga
ven zijn ln duidelijk schrift te
stellen en gefrankeerd te richten
aan het hoofd der afd. 4B van
het Informatiebureau van het Ne
derlandsche Roode Kruis, Hamer
straat 17 te 's-Gravenhage, van
welke afdeeling zoodra mogelijk
aanwijzingen voor deze zendingen
e.a. inlichtingen kunnen worden
tegemoet gezien.
Prijzen voor kleine eetwaren -
Onder de benamingen bouillon,
soep, jus, croquetten, slaatjes,
stamppot, vischballen e.d. worden
in veel zaken artikelen verkocht,
die daarmede eigenlijk alleen den
naam gemeen hebben.
Dé bouillon en de soep hebben
meestal door hun hoog waterge
halte nauwelijks eenige voedings
waarde, evenals de „croquetten",
die hoofdzakelijk uit aardappelen
bestaan.
Voor deze veelal waardelooze of
nagenoeg waardelooze artikelen
worden prijzen gevraagd, die in
geen enkele verhouding staan Jot
de waarde van hetgeen ervoor
wordt verstrekt. Zoo bleek b.v. bij
een onlangs ingesteld onderzoek
in één van de groote steden, dat
van de 62 onderzochte monsters
bouillon - verkocht voor 25 tot 50
ct. per liter - er slechts 2 als
deugdelijk konden worden be
schouwd.
Ten einde aan een dergelijken
misstand een einde te maken,
heeft de gemachtigde voor de
prijzen thans voor de genoemde
artikelen prijzen bekend gemaakt,
welker overschrijding als prijs
opdrijving zal worden aangemerkt
Het déraillement bij Dedems-
vaart In aansluiting op het be
richt inzake het treinderaillement
bij Dedemsvaart zij nog vermeld,
dat het hier niet betrof een trein
van de Ned. Spoorwegen, doch
van de EX).S. (Eerste Drentsche
Stoomtram)
Banketbakkers veroordeeld De
banketbakker J. M. Hoogeveen. Ge
versstraat 49 te Oegstgeest, bere
kende voor zijn gebakjes pryzen,
die vier tot vijf cent te hoog wa
ren. Talrijke collega's, die het pu
bliek eveneens te veel lieten be
talen, zijn hiervoor reed6 beboet
of wachten hun vonnis af. In Den
Haag werd dezer dagen aan een
dertigtal overtreders gezamenlijk
f. 10.000.boete opgelegd. Ook
Hoogeveen heeft een flinke boete
gekregen. De Inspecteur veroor
deelde hem tot f. 500.en publi
catie van het vonnis. Voorts ver
oordeelde de Inspecteur den ban
ketbakker C. Brummelkamp Haar
lemmerstraat 151 te Lelden tot
f. 250.boete.
Gepoogd haar man te vergiftigen
Het Bossche Gerechtshof deed
uitspraak ln de zaak tegen de 32-
Jarige vrouw A. R. uit Heerlen,
die in November van het vorige
jaar gepoogd heeft haar man uic
den weg te ruimen, door een van
zijn boterhammen met rattenkruld
te besmeren. De vrouw werd door
de Maastrichtsche rechtbank tol
l',i jaar gevangenisstraf veroor
deeld, doch kwam van dit vonnis
in hooger beroep, evenals de of
ficier van justitie die zes Jaar
had geëischt. Bij de behandeling
in hooger beroep elschte de pro
cureur-generaal verhooging van de
straf tot drie Jaar. Het hof heeft
de zaak thans voor een aanvul
lend onderzoek terug verwezen
naar den rechter-commissaris.
Diefstallen bi) de Spoorwegen
Naar de officier van Justitie van
de Utrechtsche rechtbank, mr.
Quintus ln een requisitoir mede
deelde, hebben de Nederlandsche
Spoorwegen in 11 maanden tijde
ruim 7'/2 millioen gulden uitbe
taald aan schadeloosstelling voor
gestolen goederen. Per dag worden
er 20 fietsen bij de Spoorwegen
gestolen, en, zoo vervolgde de of
ficier zijn requisitoir, vele land-
genooten zijn bevreesd geworden
in dezen tijd hun fietsen per trein
te verzenden. Spr. gaf deze ver
klaring in verband met een zaak
tegen den 27-jarigen stations
brandwacht M. uit Utrecht, dia
meer dan 30 fietsen van de per
rons had weggenomen. Op allerlei
geraffineerde trucs had hij zich
fietsen van anderen weten toe te
eigenen, die hij voor gemiddeld
200 gulden verkocht, zoodat hij
circa f. 6000.had ontvangen.
Spr. eischte 3>/2 jaar gevangenis
straf. Uitspraak over 14 dagen.
van hedenavond 21.15 uur
tot morgenochtend 6 uur
De maan ging heden onder te
1.28 uur en komt op te 17.28 uur.
PREDIKBEURTEN.
Aarlanderveen Geref. Kerk:
Donderdagnam. 8 u.. ds. K. Dron
ken van Woubrugge.
Boskoop Geref. Gem.: Don
derdagnam. 7 u., ds. P. Honkoop
van Den Haag.
Noordwijk-aan-Zee Geref.
Bond (Jul. van Stolbergstr. 27):
Hedennam. 8 u., ds. Rijnsburger
van Oud-Beyerland.
Xed. Herv. Kerk Beroepen te
Moerdijk cand. A. J. Kromhout,
hulpprediker te Delft; te Genemui-
den dr. M. H. A L. H. van den Valk
te Wijngaarden. Aangenomen naar
Zaandam (toezegging) ds. J. Eike-
ma te Dordrecht; als hulpprediker
naar Cuijk ds. H. Stegeman. eme
ritus-predikant aldaar; naar Har-
denberg cand. B. Albada te Gouda.
Benoemd tot hulpprediker te Am
sterdam (voor den arbeid onder de
schippers) ds. K. H. Kroon, thans
hulpprediker aldaar, die déze be
noeming aannam.
Geref. Kerken Beroepen te
Eindhoven (3e predikantsplaats),
ds. J. A. Vink te Berkel en Roden
rijs. Bedankt voor Amsterdam (9e
predikantsplaats) ds. G. Veenhof ta
Utrecht; voor Rockanje ds. H. A. L.
van der Linden te Ooltgensplaat.
Benoemd tot hulpprediker te Kou
dekerk cand. G. Visser, hulppredi
ker te Breskens. Aangenomen als
hulpprediker voor den arbeid ln
den N.O. Polder naar Vollenhove-
stad. cand. K. Blom. hulpprediker
te 's Gravenzande.
Oud-Geref. Gemeenten Beroe
pen te Eist ds. M. A. Mi era* te Ter»
neuzen.
