34ste Jaargang
Donderdag 4 Maart 1943
No. 25438
BUITENLAND.
ITALIAANSCH
WEERMACHTBERICHT
De bolsjewistische
verwachtingen van den
wereldoorlog:
Wie met zijn stroom niet zuinig is,
zit weldra in de duisternis.
Toont u een waarachtig Nederlonderl
BINNENLAND
Nederl. arbeiders in
Duitschland vragen
ontspanningslectuur.
Nieuwe
beursmaatregelen.
GEMENGD NIEUWS
VERDUISTEREN:
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
De beteekenis van de vesting
lemjansk - Over de beteekenis
an de vesting Demjansk ver-
eemt het DJNJB. de volgende bij-
onderheden
Op 8 Jan. 1942 begonnen de
olsjewieken in het gebied ten
uiden van het Ilmenmëer een of-
ïnsief tegen de hier staande for-
naties van het Duitsehe leger,
ebruik makend van het onover-
Ichtelijke boschterrein drongen
e sovjets door de bevroren en
aardoor begaanbaar geworden
.moerassen tusschen de Duitsehe
peilingen door. In verbitterde ge-
echten, die vier weken duurden,
aagde de vijand er in de ten
Dosten van de Lowat staande
in ;u
P'
IÉ
uitsche strijdkrachten af tesnij-
en. Zoo ontstond de vesting
Demjansk, geen vesting in den
genlijken zin des woords. met
azematten, zware batterijen e.d.,
laar een conglomeraat van tij-
ens de gevechten in aller haast
3n#i de sneeuw en hard bevroren
o arde uitgehakte loopgraven en
ihietgaten, waartegen de nume-
erpek superieure vijand maanden-
ng tevergeefs heeft opgetornd,
r>k zit de keiharde vastberaden-
eid en onvermoeide verdedi-
IW|ingskracht van de bezetters. Bij
tot 40 gr. vorst sloegen de
itsche troepen in de vesting
lemjansk bijna zonder rust te
ïnieten dag en nacht de vijan-
slijke aanvallen af. Zij waren
heel op zichzelf aangewezen en
leesten voor den aanvoer ver
ouwen op de Duitsehe lucht-
acht. Erger nog werd de toe
and, toen de vijand in de
ichte boschstreken van het bin-
enste vestinggebied 6000 voor-
effelijk uitgeruste valschermja-
irs en landingstroepen uit de
cht ging gebruiken, die echter
een concentrischen aanval
aden omsingeld en vernietigd.
-—Op 21 Maart begon ten Zui-
Ll 'n van het Ilmenmeer de eer-
e der Duitsehe aanvaisslagen
lrjpn het jaar 1942. Vaak moesten
e jagers en grenadiers zich tot
irsthoogte in het water een weg
tnen door de moerassen, totdat
nd April de ontzettingstroep
Tlfpm het Westen en de aanvals-
oep van het Oosten zich bij
n Lowat konden vereenigen,
aar nog steeds moest de aan-
r voor het gebied van Dem-
nsk in hoofdzaak geschieden
ir de lucht. In Mei zette de
jand zijn felle aanvallen voort
probeerde de linies der verde
lgers te doorbreken. Den gehee-
in herfst en winter door heeft
vijand bijna onafgebroken de
uitsche verdedigers bestookt,
ar al zijn aanvallen faalden,
nk zij het onwrikbare verzet
n de hier opgestelde Duitsehe
oepen. Thans echter, nu deze
'g in het vijandelijke front 14
taanden lang de vijandelijke of-
insieven naar zich heeft toege-
bkken en als golfbreker voor
t geheele Duitsehe front ten
iden van het Ilmenmeer heeft
werkt, heeft de vesting Dem-
nsk haar taak vervuld. Zij werd
irhalve in de tweede helft van
ibruari 1943 ontruimd. Troepen
materiaal werden volgens de
lannen naar de nieuwe stellin-
m verplaatst.
De vijand heeft hier uiterst
are offers moeten brengen aan
enschen en materiaal. Er wer
ft 17.275 gevangenen gemaakt,
61 pantserwagens, 416 kanon-
n van allerlei aard, alsmede
■00 granaatwerpers, machinege-
tren e.d. buitgemaakt of ver-
etigd. Achter en vlak voor de
itsche stellingen werden 54.000
fieuvelde bolsjewieken geteld,
irts heeft de vijand elders nog
•000 man verloren. In totaal
5fden in het gevechtsgebied ten
udoosten van het Ilmenmeer
a<ls 8 Januari 1942 30.519
fangenen gemaakt, 2292 pant-
twagens, 617 kanonnen en 4886
anaatwerpers en machinege-
6ten buitgemaakt of vernietigd.
De strijd in den middensector.
net kader van de voorgeno-
®h hergroepeeringen in den
Mralen sector van het Ooste-
156 front hebben de Duitsehe
DePen, naar het D.N.B. ver-
m
Het Italiaansche opperbevel
maakte gisteren het volgende be
kend:
Levendige actie en toegenomen
bedrijvigheid van verkenningsaf-
deelingen en van de artillerie
aan het front in Tunesië. De
luchtmacht van de as schoot in
luchtgevechten drie vijandelijke
vliegtuigen neer. Onze bommen
werpers deden een aanval op de
haven van Bone, waar groote
branden werden verwekt. Andere
Italiaansche en Duitsehe toestel
len bombardeerden doeltreffend
Tripolis. Talrijke bommen wer
den geworpen door vijandelijke
vliegtuigen op Bizerta en Tunis.
Er werd gevoelige schade aange
richt in de woonwijken en on
der de burgerbevolking vallen on
geveer honderd dooden en 200
gewonden te betreuren. Engel-
sche en Amerikaansche vliegtui
gen bombardeerden Avola Syra
cuse), alsmede Pozzallo en het
eiland Lampedusa. Een meermo-
torige bommenwerper werd door
het af weer vuur getroffen en viel
in zee ter hoogte van Pozzallo.
neemt, thans ook de vooruitsprin
gende boog om de stad Rzjef
ontruimd. Evenals Demjansk
was ook de naam Rzjef in
een strijd van meer dan een
jaar tot een symbool van den on-
wrikbaren tegenstand der Duit
sehe troepen tegen den bolsje-
wistischen massalen stormloop
geworden.
Zooals ten Zuidoosten van het
Ilmenmeer hebben de bolsjewis
ten ook hier steeds weer met een
groote numerieke meerderheid
hevige aanvallen ondernomen,
waardoor zij een beslissing
trachtten te forceeren. Al deze
aanvallen strandden echter op
den afweer der Duitsehe troepen
in ongekend zware gevechten.
Ook hier is de opdracht, die
den Duitschen troepen gegeven
was, vervuld. Getrouw aan het
beginsel, dat het bezit van eeni-
ge vierkante kilometers land geen
operatief doel is, maar dat het
er op aankomt, de vijandelijke
troepen te verslaan, heeft het
Duitsehe comando de stellingen
bij Rzjef, met inbegrip van het
kleine stadje, dat bij het begin
der gevechten 50.000 inwoners
telde en intusschen volkomen
verwoest is, opgegeven. Door de
bolsjewisten nauwelijks opge
merkt en op geen enkele wijze
in het nauw gebracht, heeft de
Duitsehe achterhoede in den
avond van den 2den Maart in
volledige paraatheid het gebied
verlaten, dat de vijand in een
wanhopigen stormloop van lan
ger dan een jaar nooit heeft
kunnen heroveren.
Alexander over de Briische vloot
- De Britsche minister van ma
rine, Alexander, heeft volgens
den Engelschen nieuwsdienst bij
het indienen van de nieuwe ma
rk'ebegrooting in het Lagerhuis
verklaard, dat de vloot van En
geland en de dominions sedert de
indiening van de vorige begroo-
tiing de inspannendste en ge
vaarlijkste periode van haar ge
heele gescliiedenis heeft doorge
maakt.
Op den militairen toestand in
gaande, zeide Alexander, dat de
deelneming van Japan aan den
oorlog den toestand ter zee met
één slag volkomen veranderde.
Twee groote oceanen werden toe
gevoegd aan het gebied, waarin
de scheepvaart door duikbooten
en luchtaanvallen, alsmede door
een „zekere vlootsterkte" be
dreigd werd. Het vlootgedeelte
dat bestemd was voor konvooi-
dienst op den Atlantischen Oce
aan, moest naar verder verwij
derde oorlogstooneélen gediri
geerd worden.
Alexander verklaarde voorts.
„In den nieuwen wereldsmelt
kroes zal de geheele bourgeoisie
in vlammen opgaan, precies zoo
als de Russische bourgeoisie door
het vuur vernietigd werd."
Worosjilof op 1 Mei 1938.
dat de torpedeeringen aan de
Amerikaansche Oostkust in de
eerste helft van 1942 een zware
last voor de beschikbare tonnage
der geallieerden beteekenden. In
dit gebied bedroegen de verliezen
tijdelijk meer dan drie kwart van
de geheele geallieerde tonnage.
De taak van de Britsche thuis-
vloot bestaat in de eerste plaats
in de bescherming der Engelsche
Kust. Bovendien moet zij de le
veranties van Engeland en de
Vereenigde Staten aan de sov
jet-unie beschermen. Deze ope
raties hebben Engeland oehalve
oorlogsschepen vele koopvaardij
schepen en kostbare menschen-
levens gekost.
Vervolgens zeide de minister:
,,Als men de taak overziet, wel
ke de Britsche vloot in de geheele
wereld en zeer dikwijls in de zee
engten heeft te volbrengen, kan
het geen verwondering baren.dat
de verliezen zwaar zijn."
In dit verband gaf hij toe, dat
de verliezen aan torpedojagers
en duikbooten zwaar zijn.
Ten slotte sprak Alexander
over het Britsche scheepsbouw-
programma, dat, zooals hij zeide,
moet worden beschouwd in sa
menhang met het programma
van de Vereenigde Staten en de
andere geallieerden. De hoeveel
heid reparatiewerk is in dezen
oorlog veel grooter dan in den
vorigen. Als men denkt aan den
duikbootoorlog en den strijd in
de zeeëngten, moet men verwach
ten, dat de gevaren toenemen.
Men kan niet zeggen; dat het
aantal vijandelijke duikbooten
niet toeneemt. De duikbootpro
ductie is grooter dan het aantal
buiten gevecht gestelde duikboo
ten. (D.NH.D
Churchill en Roosevelt her
steld. - De Engelsche nieuws
dienst meldt:
Minister-president Churchill,
die hersteld is van zijn ziekte,
heeft gisteren in een vergade
ring van den kabinetsraad het
voorzitterschap gevoerd.
Ook president Roosevelt is van
zijn ziekte hersteld. Gisteren
heeft hij zijn ambtsbezigheden
hervat. (D.NH.D
In Palermo werden zeven ker
nen getroffen. - -Tijdens den
jongsten vijandelijken luchtaan
val op de stad Palermo werden
zeven kerken getroffen, waar
onder eenige van onschatbare
architectonische waarde uit de
15e en de 17e eeuw. De beroem
de kapel van „Santa Civita"
werd geheel verwoest. (StefaniD.
De verwoesting van de St.
Hedwigs Kathedraal - Berlijn
heeft met het verlies van de oude,
eerbiedwaardige Hedwigs Kathe
draal een van zijn mooiste kerken
verloren. Het verlies van deze
kathedraal heeft vooral verbitte
ring onder'de bevolking gewekt
omdat het hier de voornaamste
kerk der katholieken in Berlijn
betreft.
De cirkelvormig gebouwde kerk
uit den tijd van Frederik den
Groote is tot op de buitenmuren
afgebrand. Van de kostbare reli-
quieën, die door de katholieke be
volking bijzonder vereerd werden,
kon niets gered worden.
De Berlijnsche bevolking is er
van overtuigd, dat de aanval op
deze kerk met voorbedachten rade
is uitgevoerd, daar kerken volgens
de totdusver opgedane ervaringen
tot de meest geliefkoosde doelen
behooren voor bombardementen
der Britsche luchtmacht. (DNB.).
Meldt a aan bjj de Waffen-SS., het Legioen of
het Wachtbataljon in Nederland.
Nu vele Nederlandsche arbei
ders in Duitschland ver van
eigen haard werken, moeten zij
Krachten putten uit de weten
schap, dat zij door vele banden
gebonden zijn aan het vaderland.
Een groot gemis, dat zij voelen,
is een gebrek aan Nederland
sche ontspanningslectuur Daar
toe wordt thans een beroep ge
daan op het Nederlandsche volk
om boeken ter beschikking te
stellen voor de werkers in Duitsch
land. Op Zaterdag 6 Maart zal
deze actie aanvangen. Jongens en
meisjes van den Jeugdstorm ko
men bij iederen volksgenoot vra
gen of zij dit onpolitieke doel
willen steunen door enkele ont-
spanningsboeken af te staan.
Laat niemand zich door partij
schap beletten onzen arbeidersin
Duitschland uren van verpoozing
te schenken door het lezen van
een goed boek. Na de dagtaak
heeft ook de Nederlandsche ar
beider in Duitschland behoefte
aan ontspanning. Vooral in die
„Lagers", die ver van de groote
steden liggen, is de behoefte aan
lectuur zeer groot.
Er bestaat verder gelegenheid
de boeken te doen bezorgen aan
verschillende adressen in den
lande.
Ook worden de boeken gaarne
afgehaald. Even een telefoontje
of een bericht aan één dezer
adressen en een jongen of meis
je van den Jeugdstorm komt de
Doeken afhalen.
Haarlem: Gewestkwartier Spaar -
ne 94.
Den Haag: Streekkwartier Soen-
dastraat 25, telefoon 551323.
STOPKOERSEN VASTGESTELD
INGAANDE 2 MAART.
Op last van den wnd. secreta
ris-generaal van het departe
ment van financiën mogen de
koersen van aandeelen tot na
der order de koersen van 2 Maart
1943, niet overschrijden. In ver
band hiermede heeft de voorzit-
tei van de vereeniging voor den
effectenhandel (bedrijfsgroep ef
fectenhandel) het volgende be
paald
1. De handel in gewone en pre
ferente aandeelen, certificaten
van aandeelen, depotfractiebewij-
zen en participatiebewijzen tot
hoogere koersen en prijzen dan
bij de laatste noteering of ver
handeling tot stand kwamen
(koersen van 2 Maart 1943 of
voorafgaande dagen) is den le
den verboden.
In gevallen, waarin op den dag
van de laatste verhandeling meer
koersen tot stand kwamen, geldt
als de koers van dien dag de
hoogste koers van den betreffen-
den dag, afgerond naar boven
op een vol procent.
2. De verhandeling en notee
ring van ter beurze officieel ge
noteerde gewone en preferente
aandeelen en certificaten van
aandeelen geschiedt tot nader
order als volgt:
a. noteeringen in zeven tijd
vakken zullen in deze fondsen
niet plaats vinden:
b. in alle gewone en preferen
te aandeelen en certificaten van
aandeelen zal slechts een notee
ring worden toegelaten;
3. Het is den leden verboden
gewone en preferente aandeelen,
en certificaten van aandeelen te
verhandelen tegen andere dan de
officieel genoteerde koersen van
den dag.
4. Het is den leden verboden
gewone en prefetente aandeelen,
certificaten van aandeelen, de-
potfractiebewijzen en participa
tiebewijzen anders te verhande
len dan ter beurze van Amster-
Geheel gezin wegens clandes
tiene slachtingen gearresteerd. -
De Boxtelsche politie heeft een
geheel gezin, bestaande uit vijf
personen, gearresteerd, die allen
bij verschillende clandestiene
slachtingen waren betrokken ge
weest.
Door het drinken van chloor
overleden. - De vijftienjarige Jac.
Brummens te Meyel tL.), die en
kele dagen geleden bij vergissing
chloor dronk en naar het zieken
huis te Roermond werd overge
bracht, is daar aan de gevolgen
overleden.
Tragisch einde van een roof
tocht - Gisternacht werd door
inwoners van Koog a. d. Zaan
hulpgeroep vernomen uit de
richting van de Zaan. Toen men
op onderzoek uittoog bleek, dat
een roeibootje was omgeslagen,
waarin zich twee mannen bevon
den. waarvan er een gered kon
worden. De mannen waren op
roof uit geweest en hadden eenige
pakken zeep gestolen, waarbij op
de terugreis het bootje omsloeg.
Van den tweeden persoon, de 21-
jarige Zaandammer A. de B.
werd niets meer vernomen, zoo
dat wordt aangenomen, dat hij
verdronken is.
Verdronken - Twee zoons van
den landbouwer H. Seinen te
Balkbrug keerden terug van een
bezoek aan een landbouwer in
Ede gemeente Ommen. Hierbij
geraakte de 22-jarige zoon in het
Ommerkanaal en verdronk. Zijn
broer, die hem trachtte te red
den, werd door een voorbijganger
op het droge gebracht.
van hedenavond 18.24 uur
tot morgenochtend 7.21 uur
De maan kwam heden op te 6.22
uur en ging onder te 15.57 uur.
dam door bemiddeling van de
betreffende hoeklieden. Verboden
is derhalve het intern compen-
seeren en het onderling verhan
delen zonder tusschenkomst van
den hoekman.
Ten einde voor zoover moge
lijk te voorkomen, dat de handel
tot stilstand zou komen ingeval
in een fonds de vraag tegen den
maximumkoers het aanbod op
dien koers zou overschrijden - in
welk geval volgens de geldende
noteeringsvoorschriften geen no
teering tot stand zou komen-, zal
in de eerstvolgende dagen een
regeling worden getroffen, welke
dit bezwaar zal ondervangen, op
dat elk aanbod dagelijks kan
worden opgenomen.
Assistenten aan middelbare nij
verheidsscholen. - In verband
met de voorziening van personeel
aan middelbare nijverheidsscho
len heeft de secretaris-generaal
van hqt departement van O., W.
en K. aan de betreffende instan
ties medegedeeld, dat hij er be
zwaar tegen heeft, dat in betrek
kingen van leeraar in de techni
sche en de teekenvakken, waar
voor aanstonds geen wettelijk
bevoegden beschikbaar blijken te
zijn, wordt voorzien door tewerk
stelling van onbevoegden, die de
functie van „leeraar" vervullen.
In een zoodanige vacature ware
voortaan voorloopig een „assis
tent" te benoemen, bij voorkeur
Iemand, die een wettelijke be
voegdheid bezit voor het geven
van onderwijs in de teekenvak
ken aan dagscholen voor lagere
nijverheidsscholen. De assistent
bij de teekenvakken c.a. dient
zijn werk te verrichten onder
toezicht en- verantwoordelijkheid
van een bevoegden leeraar, c.q.
den directeur.
Voor zooveel thans personen in
dienst mochten zijn, die volgens
het hierboven ingenomen stand
punt ten onrechte den titel van
„leeraar" dragen, dient deze
uiterlijk met ingang van den cur
sus 1943-1944 te worden gewij
zigd in „assistent".