83ste Jaargang Woensdag 13 Januari 1943 No. 25395 BUITENLAND ITALIAANSCH WEEfltoACHTBÈRICHT. VERDUISTEREN: BINNENLAND Een hooikist in gebruik bespaart gas en electriciteit. BESPAART OP UW RANTSOEN MET EEN HOOIKIST KUNST EN LETTEREN LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. De verliezen der geallieerde tank vloot Naar de Berlijnsche ochtendbladen mededeelen, is het verlies aan geallieerde tank- scheepstonnage gestegen tot meer dan 700 schepen met een geza- menlijken inhoud van 5.100.000 ton. tengevolge van het Duitsche duikbootsucces ten Zuiden van de Azoren, waar 15 schepen met een inhoud van 141.000 ton in den grond werden geboord. (D.NB.). Troonrede van Koning Gustaaf' van Zweden In de troonrede, gehouden bij de opening van het Zweedsche parlement, heeft ko ning Gustaaf verklaard, dat-Zwe den. in weerwil van de nieuwe verscherping van den politieken wereld toestand in het afgeloopen jaar, 'zijn vriendschappelijke be trekkingen met de andere mo gendheden heeft kunnen hand haven. Niettemin moet het, zoo lang de oorlog duurt, rekening houden met gevaren, welke een voortdurende waakzaamheid noo- dig maken en daarom zullen in de eerstvolgende maanden maatre gelen voor een militaire verster king worden bevolen. De koning vermaande het Zweed sche volk, de grootste voorzich tigheid te betrachten in woord en geschrift en alles te vermijden wat in het buitenland twijfel zou kunnen doen rijzen aan het vaste besluit van Zweden, zijn neutra liteit tegen een eventueelen aan val te verdedigen. Hij zeide voorts dat de oogst van het afgeloopen jaar betrekkelijk goed is geweest. Niettemin bestaat er reden tot on gerustheid Alleen door vrijwillig bezuinigen en hjird werken kan men den toestand meester wor den. Ten aanzien van het gevaar van devaluatie wees de koning er op, dat het noodzakelijk is, dat de eischen van loons- en prijs- verhooging gematigd worden. (DJST.B.) Sir Walter Monckton in Stock holm De vroegere directeur- generaal van het Britsche mi nisterie voor de inlichtingen, sir Walter Monckton, is voor een be zoek van verscheidene weken aan Zweden in Stockholm aangeko men, waar hij verblijf houdt als gast van den Engelschen gezant (D.N.B.). Arrestaties in Noord-Afrika Volgens den Britschen berichten dienst heeft het geallieerde hoofd kwartier in Noord-Afrika mede gedeeld, dat er in verband met den moord op Darlan een aantal arrestaties verricht is, naar ge zegd wordt op bevel van generaal Bergeret, „den plaatsvervangen- den hoogen commissaris in Fransch Noord-Afrika". De officieele woordvoerder ver klaarde, dat de arrestaties „in direct verband met den moord op Darlan stonden en geen politieken achtergrond hadden". Generaal Bergeret, zoo zeide hij, is belast met ieder politiek en militair on derzoek achter het front. Zoo dra „de toestand opgehelderd" is, kan een uitvoeriger verklaring over de arrestaties verwacht wor- Het Italiaansche weermachts- bericht van gisteren luidde als volgt: Boven de Syrte is de activiteit in de lucht bijzonder hevig ge weest; bij stoutmoedige en her haalde acties, welker doeltref fendheid men heeft kunnen waar nemen, hebben Italiaansche for maties gevechtsvliegtuigen en Duitsche formaties bommenwer pers en duikbommenwerpers voor uitgeschoven vliegvelden en con centraties van gemechaniseerde strijdmiddelen en troepen aan gevallen. Achttien vliegtuigen werden tijdens luchtgevechten neergeschoten, zeven door Ita liaansche jagers, elf door Duit sche toestellen. Een ander toe stel werd door luchtafweerge schut vernield, vier machines verbrandden op den grond, Vier onzer jagers zijn niet terugge keerd. In Fezzan zijn numeriek ster kere strijdkrachten der tegen partij gedwongen terug te trek ken. De voorgenomen hergroe peering van onze garnizoenen in het zuidelijk gebied van Libye wordt voortgezet. In Tunis stieten door tanks gesteunde aanvallen van den vijand op de verdediging onzer vooruitgeschoven posten. Plaat selijke gevechten zijn aan den gang. Het Duitsche luchtwapen heeft een Algerijnsch vliegveld gebom bardeerd. Talrijke op den grond staande vliegtuigen werden zwaar beschadigd en een muni tieopslagplaats werd getroffen. Bovendien kreeg een koopvaar der in de haven van Bougie bomtreffers. In den loop van le vendige luchtgevechten werden vijf vijandelijke vliegtuigen neer geschoten. Gistermiddag heeft de vijand een aanval ondernomen op Na pels en omgeving. De schade is onbelangrijk. Bij het instorten van eenige woonhuizen leed de bevolking eenige verliezen. Tot dusver werden 23 dooden en 65 gewonden geteld. Van de acht meermotorige vliegtuigen, die aan de actie deelnamen, werden er vier vernield, een door den luchtafweer en drie door ter stond opgestegen jagers. Van de vliegtuigen stortten twee in de provincie Salerno neer, in de nabijheid van de plaatsjes Acer- no en Calvanico S. Cipriano, en een bij Lioni in de provincie Avellino, het vierde toestel tus- schen de eilanden Iskia en Pro- cida, in zee. Eenige inzittenden kwamen om het leven, anderen werden gevangen genomen. den. De woordvoerder zeide, dat gedurende het laatste weekeinde „een gering aantal arrestaties" verricht is, nadat uit een onder zoek was gebleken, dat de moor denaar in kringen, die geen con tact hebben met de reeds gear resteerde personen, „hulp en aan moediging" heeft gevonden Gi- raud heeft indertijd de eerste 12 arrestaties een voorzorgsmaat regel genoemd, doch dit is niet langer de officieele opvatting. Deze eerste arrestaties zijn noodig ge weest om een grondig onderzoek te verzekeren. Voorts verklaarde de woord voerder. dat, indien de aanklach ten blijken steek te houden, de gearresteerden terecht zullen staan volgens de Fransche wet en met rechtskundigen bijstand. (A.N.P.) Hospitaalschip aangevallen, - Drie Amerikaansche bommen werpers hebben, naar uit Singa pore gemeld wordt, op 5 Januari in de haven van Rangoon het Japansche hospitaalsohip Ariba Maroe aangevallen. De daarbij aangerichte schade is gering, aangezien de vijandelijke toe- stellén door Japansche jagers ge dwongen werden de vlucht te nemen. De Ariba Maroe was vol gens de internationtle overeen komsten duidelijk als hospitaal schip gekenmerkt. (D.N.B.) In tram of trein; sta Uw zitplaats af aan houd sters van voorrangs- k aart en van den Neder - landschen Volksdienst. Bij onze vrijwilligers. Moeilijke omstandigheden zijn voor man en paard geen bezwaar SS PK Keinzel-O-H-P m van hedenavond 16.52 uur tot morgenochtend 8.46 uur De maan kwam heden op te 12.22 uur en gaat vannacht onder te 0.41 uur; het is vandaag Eerste Kwartier. Verstrekking van batterijen voor zak- en handlantaarns. - Zooals eenigen tijd geleden reeds is gemeld, konden bepaalde groe pen van personen, die zelfstan dig een beroep uitoefenen en daarbij een zak- of handlan taarn noodig hebben, zich bij een winkelier laten inschrijven. Dit moest vóór 1 Januari j.l. geschieden. Onder deze groepen van personen vielen artsen, die renartsen, vroedvrouwen en ba kers, niet-inwonende verpleeg sters en verplegers, apothekers, geestelijken, bodediensten en vrachtrijders, zeevisschers en binnenschippers. Nadien heeft zich ae wenschelijkheid doen gevoe len, dat ook andere groepen per sonen voor verstrekking van batterijen in aanmerking komen. Intusschen laten de beschik bare voorraden niet toe, dat de grenzen al te wijd worden uit gezet. Ten einde een redelijke re geling te treffen, is thans vast gesteld, dat anderen dan de hier boven genoemde zelfstandigen eventueel ook voor batterijen in aanmerking kunnen komen, in dien de directie van het bedrijf of de instelling, waar zij werk zaam zijn, van meening is, dat deze personen een batterij voor de uitoefening van hun dienst beslist noodig hebben. In dit ge val dient de werkgever of het bestuur van de instelling zich te wenden tot het rijksbureau voor verwerkende industrieën, Riouw- straat 174 te 's-Gravenhage, waar een formulier HG kan worden aangevraagd en ingevuld worden ingediend. Zoo zal bijv. een di recteur van een bioscooptheater een formulier kunnen invullen en indienen ten behoeve van de ouvreuses. Voor leden van de E. H.B.O. en dergelijke zal de or ganisatie een aanvraag moeten indienen. Uit den aard der zaak wil dit nog niet zeggen, dat men beslist voor verstrekking van batterijen in aanmerking komt. Dit zal slechts het geval kun nen zijn, wanneer de grondstof- fenpositie de inschakeling dier groepen personen mogelijk maakt Men bedenke in ieder geval dat voor het heen- en teruggaan naar het werk zeker geen bat terijen worden verstrekt. Volle digheidshalve zij nog vermeld, dat de luchtbeschermingsdien sten zich dienen te wenden tot de rijksinspectie voor de lucht bescherming. De speciale batterijen, welke dooven gebruiken voor hun ge hoorapparaten, vallen buiten deze regeling. Het heeft dus geen zin, dat voor deze personen een aanvraag wordt ingediend. Zoo spoedig mogelijk zal voor hen een aparte regeling worden ge troffen. Premieberekening Ongevallen wet. - Bij besluit van den secre taris-generaal van het departe ment van sociale zaken is een technische herziening tot stand gebracht van de Ongevallenwet 1921 en de Land- en Tuinbouw- ongevallenwet 1922. In beide wet ten is als nieuwe bepaling opge nomen, dat voor de premiebere kening dagen waarop niet gear beid is, maar waarover de werk man van zijn werkgever loon heeft ontvangen, als arbeidsdag worden beschouwd. Artikel 41 dei- Ongevallenwet 1922 is geschrapt. Voorts hebben enkele verschui vingen van bevoegdheden naai den secretaris-generaal, de raden van arbeid en de rijksverzekerings bank plaats gevonden. Tevens zijn de op beide wetten betrekking hebbende loonadmini- stratiebesluiten bij deze wetsher ziening aangepast. Een gift van 45 mille De handelmaatschappij R. S Stokvis en Zonen heeft voor onze min derbedeelde volksgenooten een be drag van 45.000 gudlen beschik baar gesteld. Winterhulp, die dit bedrag uiteraard in dank heeft aanvaard, zal het aan de daar voor in aanmerking komenden doen toekomen. Wand- en muurtegels alleen voor de bouwnijverheid. - In gaande 12 Januari j.l. is het koopen, bewerken en verwerken van wand- (muur-) tegels ten behoeve van andere doeleinden dan die van de bouwnijverheid verboden, behoudens vergunning welkè uitsluitend kan worden aangevraagd bij het bureauvoor de keramische industrie. Het eten goed warm houden en toch weinig gas gebruiken, is een heele puzzle! Vooral in den winter heeft men graag een goeden warmen maaltijd. Ons gasrantsoen zou dit eigenlijk niet toelaten, wanneer er niet nog zooiets bestond als een hooikist, die een practische oplossing voor het kookprobleem vormt. Ten eerste hebt u alleen maar brand stof noodig om het eten 1/6 van den normalen kooktijd vóór te koken en het daarna tenminste twee- a driemaal den kooktijd in de hooikist te laten. Wanneer u geen hooikist hebt, is een pak kranten ook voldoende. Let er dan echter op, dat de kranten alles goed afsluiten vooral bij de tegenwoordige kleine kranten verlieze men dit niet uit het oog en een voldoende dikke laag vormen, zoodat zoo weinig mo gelijk warmte verloren gaat. De hooikist is bijzonder ge schikt voor peulvruchten, gort e.d. meelproducten, mits in wa ter gekookt. Elke huisvrouw, die het koken in de hooikist toepast zal heel goed kunnen bemerken, dat zij gas bespaart. Dat is heusch noodig, want er moet heel zuinig met onze kolen om gesprongen worden. De gasbe drijven krijgen er niet te veel van. Wanneer de gasfabriek geen gas meer heeft, bent u hiervan de dupe. Houdt u daar om aan het parool om met wei nig gas veel te doen. Winterhulploterij - Winterhulp Nederland deelt het volgende mede: In de gepubliceerde trekkings- lijst van serie E der Winterhulp loterij - waarvan de trekking Za terdag j.l. te Maastricht is ge houden -is een storende fout ge slopen. Het derde gepubliceerde getal, waarop een premie van f. 100 ge vallen zou zijn, nl. nummer 65572, moet vervallen. Tusschen de nummers 911558 en 940692 moet ingevoegd worden het nummer 916587. Op het premielot, dat het laatstgenoemde getal draagt, is dus een premie van f. 100 ge vallen. Toeslag op staanplaatsen in D- trein Tot nu toe werd bij het gebruiken van een D-trein geen toeslag hoven den prijs van een gewoon plaatsbewijs geheven, in dien geen zitplaats beschikbaar- was of indien men zich tevreden moest stellen met een zitplaats, die verkregen werd door het op slaan van een armleuning. Maar doordat er meer en meer een te groote ophooping van reizigers in den D-trein zich voordeed, heb ben de spoorwegen besloten ook toeslag te heffen op reizigers, die een staanplaats innemen of een zitplaats verkregen door opge slagen armleuningen. TENTOONSTELLING „KUNST DER FRONT". Onder auspiciën van de HaupU abteilung Volksaufklarung un{ Propaganda van het Rijkscommis sariaat en met medewerking van de Luftgau Holland en Luftgau 6 van de Luftwaffe zal van 21 Jan. tot 21 Februari in veertien zalen van het Rijksmuseum te Amster dam- een tentoonstelling worden gehouden van schetsen, schilde rijen en beelden, vervaardigd door Duitsche soldaten, die in de maat schappij een artlstieken werkkring bezaten en naar de verschillends deelen van het front werden ge zonden, om daar indrukken op t« doen van de oorlogshandelingen. Doel van de tentponstelling, dis reeds in Posen en voordien in War schau is geweest, is een beeld to geven van den omvang van het strljdtooneel en daarmede een to taalbeeld van dezen oorlog. Biedt de film een reportage van den strijd, het hier tentoongestelde is meer geschikt om ook het nage slacht een indruk te geven van de historische gebeurtenissen onzer dagen. In verband hiermede is het dan ook de bedoeling het geëxpo seerde later als een gesloten een heid onder te brengen in een defi nitieve expositieruimte in een of andere Duitsche stad. NIEUWE UIGAVEN Het Rijk van den Führer Bij de uitgeverij „Westland" te Amsterdam ver scheen een boek van Johannes öhquist, getiteld: „Het Rijk van den Führer". waarin een buiten lander zijn indrukken weergeeft uit het Nationaal-sociaiisli-che Duitschland en een bescho-'wïng geeft over den strijd, dien het r;a-^ tionaai-socialisme heeft moeten voeren, voor het zich het vertrou wen van het geheele Duitsche volk had weten te verwerven. Het boek bevat verder een chronologisch overzicht van de belangrijkste mo menten uit dezen strijd. De Ne- derlandsche vertaling van dit lijvi ge boekwerk waarin naast de titel pagina een foto van den Führer; naar een borstbeeld door Arno Breker, is opgenomen, werd ver zorgd door Frits Sampimon. Verschenen bij: Uitg. Westland, Amsterdam: Een President (Paul Kruger)door Werner Schmidt-Pretoria, vert, door H.- Broekman. De uitlezing in den erfstroom van het volk. door M. Staemler, vert, door dr. M. Th. Hillen. Kosmos, Amsterdam: De ven- nootschaps- en de vermogensbe lasting 1942 in de praktijk, door J. W. Bettinck en mr. E. R. Zweep. Voor de jeugd: Van Ditmar, Amsterdam: Op jachtavontuur in Australië, no. 7 Jan Stavast R» Reeks.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1943 | | pagina 1