83ste Jaargang
Donderdag 7 Januari 1943
No. 25390
BUITENLAND
Artikel van dr. Göbbels
VERDUISTEREN:
BINNENLAND
Klokgelui op
gramofoonplaten.
De hooikïst bewaart de warmte,
maakt er een nuttig gebruik van.
Geloof in de herrijzenis
van ons land.
KEURINGEN VOOR DE
WAFFEN SS. EN
HET LEGIOEN.
Uitreiking van
distributiebescheiden
aan geëvacueerden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
ENGELANDS BESLUIT VAN
SEPTEMBER 1939.
Minister dr. Göbbels stelt in
een artikel in het weekblad „Das
Reich" de vraag, of Engeland
thans, uitgerust met de nu op
gedane ervaringen van dezen
oorlog, nog eens het besluit zou
•nemen tot den aanval opDuitsch
land van September 1939.
Zonder de vraag rechtstreeks
te beantwoorden, constateert mi
nister Göbbels: hoe men dedin
gen ook keert of draait, het
Britsche wereldrijk zal aan het
einde van dezen oorlog in elk ge
val aan den verliezerskant staan,
of het nu door de as-mogend-
heden of door de Ver. Staten
verslagen wordt. Het zal ten
slotte niets meer in de weeg
schaal kunnen leggen. Zijn ma
rine is thans reeds een torso,
zijn koopvaardijvloot ligt- groo-
tendeels op den bodem der zee,
zijn koloniale rijk is voor de eene
helft reeds verloren, terwijl de
"andere helft een proces van
'verval tegemoet gaat. Bij het
"uitbreken van dezen oorlog had
^Engeland maar weinig te winnen
doch alles te verliezen. Wanneer
het omgekeerde bij ons het ge
val is, zien wij daarin onze
eigenlijke kracht. Elke toeneming
aan land is winst voor ons, zoo
als elk verlies aan land voor En
geland een schadepost vormt.
Om den oorlog te winnen zou
Gr. Brittannië ons alle verover
de gebieden weer moeten afne
men, het zou ons in eigen land
moeten verslaan, het zou zijn
verloren gegane gebieden moeten
heroveren, het zou zijn oorlogs-
en koopvaardijvloot van de doo-
den moeten doen herleven en
het zou het rad der geschied
kundige ontwikkeling moeten te-
rugdraaien tot September 1939
en desondanks zou het dan pas
I staan waar het stond bij het be
gin van den oorlog, n.l. voor het
onopgeloste probleemDuitsch-
land.
Engeland heeft echter, zoo
vervolgt dr. Göbbels, reeds te
zware verliezen aan macht, pres
tige en bezit geleden om nog te
kunnen overwinnen. Wat men in
den oorlog verliest, weet- men pas
als hij voorbij is. Dit geldt voor-
i al, wanneer men veel te verlie
zen heeft. Bijna alle veroverin-
gen die Engeland gemaakt heeft
i ten koste van zijn vroegeren
Franschen bondgenoot, zijn ten
slotte zijn Amerikaanschen bond
genoot ten goede gekomen.
Duitschland wil echter geens
zins in troebel water visschen.
Zijn kansen op de overwinning
zijn op andere factoren gebouwd
dan op de tegenstelling tusschen
Engeland en Amerika.
Wij weten niet, zoo besluit de
minister, hoe lang deze oorlog
zal duren. Wel weten wij, dat wij
het zwaard pas dan uit handen
.zullen leggen, wanneer de tyran-
nie der figuren uit deze politieke
onderwereld is gebroken. Wij ge
voelen in ons ook de kracht en
intelligentie, om dezen strijd tot
het zegeviereende einde te lei-
1 den. Wij zullen voor geen nood
1 en geen vrees terugschrikken
1 om dit doel te bereiken. Enge
land zou zich verbazen, waartoe
wij besloten zijn wanneer de
noodzaak van den oorlog ons
daartoe dwingt en wij weten,
dat ons volk daarbij met ons zal
zijn. Londen heeft dezen oorlog
.gewild en doen losbarsten. Het
Engelsche volk zal er voor moe-
ten boeten. Het uur zal komen,
I waarop zijn levensaderen zullen
fc barsten. Engeland mag al aan de
periferie van onze linies krui-
sen, het zou verbaasd opkijken,
.janneer het zou probeeren onze
••iTfeef- en lotsruimte te naderen.
-Een „furor teutonicus" zou dan
y ons antwoord zijn. In Londen
wil men dat niet gelooven, doch
"men kan de proef op de som
T nemen. (D.N.B.)
Maarschalk Kwaternik gepen-
- sionneerd Bij besluit van den
Poglavnik van Kroatië van 4 Jan.
is maarschalk Kwaternik met alle
hem toekomende eer en inkom
sten gepeiisionneerd. (D.NJB.).
Giraud in Dakar Volgens een
bericht van Exchange Telegraph
uit Algiers is generaal Giraud in
Dakar aangekomen. Zijn vlieg
tuig was vergezeld door 25 jagers.
In Dakar zouden belangrijke be
sprekingen gevoerd worden.
(D.N.B.)
Nieuwjaarsboodschap van Bose
In de Nieuwjaarsboodschap, die
de Indische vrijheidsstrijder Soeb-
has Chandra Bose per radio tot
zijn landgenooten in Indië heeft
gericht, verklaarde hij, dat er in
het geheel geen twijfel kan be
staan over de komende ineenstor
ting van het Britsche wereldrijk,
wanneer men de oorlogssituatie
van thans vergelijkt met die van
1917/18. Bose waarschuwde zijn
landgenooten voor de Anglo Ame-
rikaansche agitatie, die geen an
der doel heeft dan het geloof in
het z.g. onoverwinnelijke empire
moeizaam te handhaven en
maakte in dit verband ook mel
ding van de jongste truc, t.w. een
Witboek van Roosevelt (Amerika's
rol om den vrede te bewaren!),
dat reeds door authentieke getui
genissen van de Amerikanen zelf
weerlegd is. Zoolang het Indische
volk den Amerikanen toestaat het
menschenmateriaal, geld en de
grondstofbronnen van Indië voor
hun imperialistische doeleinden
uit te buiten, zal Indië onder den
oorlog te lijden hebben.
Vervolgens herdacht Bose de
bombardementen op Indische ste
den, vooral op Calcutta, waarvan
hij burgemeester geweest is en gaf
den raad, deze in de buurt van
wapenfabrieken gelegen plaatsen
geheel te evacueeren.
De toespraak van Bose eindigde
met een oproep tot zijn geboorte
provincie Bengalen, den stoot te
geven tot de bevrijding van Indië
van het Engelsche juk. (D.N.B.).
van hedenavond 16.43 uur
tot morgenochtend 8.49 uur
De maan komt heden op te 9.19
uur en gaat onder te 18.18 uur.
AL DAN NIET MET
V ERSTERKERSINST ALL ATIE.
Nu op bevel der bezettende
macht naar men weet be
slag is gelegd op luidklokken en
klokkenspelen in den land, dreigt
voor de bevolking een gemis te
ontstaan, waarin evenwel kan wor
den voorzien.
Het is namelijk zeer wel moge
lijk het klokgelui te doen op
nemen op gramofoonplaten. In de
eerste plaats bereikt men hier
mede, dat de klank voor de toe
komst bewaard blijft, ook al be
staan de klokken zelf niet meer.
Uiteraard is dit zelfs van belang
voor de klokken, die door de Duit-
sche autoriteiten wegens cultureele
beteekenis van de requisitie zijn
uitgezonderd, want deze klokken
kunnen immers nog vernietigd
worden bij luchtaanvallen als an
derszins.
Maar deze gramofoonplaten
openen ook andere perspectieven,
vooral voor kerkelijk gebruik. Door
een eenvoudige pick-up-instal-
latie kan men het klokgelui tij
dens den kerkdienst doen weer
klinken, zooals o.a. met Kerstmis
en Oudejaar in de RK. Singel
kerk te Schiedam is geschied. Het
effect verschilt in geen enkel op
zicht van het gelui der klokken
in den toren.
De Sohiedamsche platen, op
initiatief van pastoor Meyer op
genomen, hebben tijdens de feest
dagen ook tot volle tevredenheid
dienst gedaan te Amsterdam en
Rotterdam.
Ten slotte bestaat nog (spora
disch) gelegenheid tot aanschaf
fing van een versterkersinstalla
tie, die in den toren wordt aan
gebracht en het klokgelui ook in
de open lucht ten gehoore brengt.
Alvorens tot plaatsing van een
dergelijke installatie en opneming
van gramofoonplaten 9ver te
gaan, zal men echter goed doen
zich ter verkrijging van een lui-
vergunning tot de autoriteiten te
wenden, daar aan deze vergun
ning beperkende bepalingen ver
bonden zijn, o.a. omtrent den duur
«I» T""\ UIDELIJK en klaar heeft
J I 1 de Leider in zijn Nieuw-
Jjaarsrede tot het Ne-
derlandsche volk gesproken over
den vasten koers, welken ons
land te gaan heeft, Reeds in het
verleden heeft Mussert verschil
lende uitspraken gedaan, welke
den laatsten tijd volkomen be
waarheid zijn. Hij overzag jaren
geleden al, dat onze vroegere re
geerders op een verkeerd kom
pas voeren en dat het schip van
staat eenmaal zou vastloopen op
de klippen van een verkeerd
systeem. Mussert heeft nu in
geheel andere omstandigheden
dan vroeger zijn zienswijze ont
vouwd en uit zijn woorden bleek
wederom met welk een ernst,
maar bovenal met welk een lief
de hij ons volk uit den toestand
van het heden wil opnemen om
het naar een beteré toekomst te
leiden. Met recht sprak de Lei
der dan ook over zijn „geloof in
de herrijzenis van ons land."
Mussert's woorden hebben niet
nagelaten diepen indruk te ma
ken op velen. Iedereen voelde,
dat hier een man sprak, die zijn
geheele persoon in dienst van
zijn volk heeft gesteld en zijn
taak met de volledige conse
quenties daaraan verbonden
alleen uitvoert, omdat hij er van
overtuigd is daarmede het Ne-
derlandsche volk te dienen. Mus- I
sert is een waarachtig Nederlan
der, door velen als zoodanig er
kend, doch ook door velen nog
miskend.
Spoediger dan algemeen ver
wacht wordt, zal het grootste deel
van ons volk hem dankbaar zijn,
omdat hij het lot van ons volken
vaderland in handen nam op een
oogenblik, waarop ons land het
diepste punt in zijn geheele
historie had bereikt. De huidige
omstandigheden maken het niet
gemakkelijk om mede deelachtig
te zijn aan het bestuur van ons
land. Maatregelen moeten wor
den doorgevoerd, welke geenszins
sympathiek zijn, doch genomen
moeten worden, omdat ons land
nu eenmaal verkeert onder zoo
geheel andere omstandigheden.
Dit alles stemt den Leider niet
vreugdevol, dat kon men uit zijn
rede bespeuren. Maar Mussert
wees er daarom ook op, dat er
een vast geloof moet zijn in de
toekomst. En het was daarom be
grijpelijk, dat hy een beroep deed
op het goedwillend deel der natie
om niet af te wachten met de
handen in den schoot. Ook ons
volk moet het geloof behouden
om in eendracht te zamen te
staan en moedig en vastberaden
den weg, welke naar omhoog
voert, te betreden.
Dit is de eeriyke wil van Mus
sert. Moge het geheele Neder-
landsche volk dit ook zien en zich
mede opmaken om met den Leider
aan de toekomst van ons vader
land te werken.
Bij de vrijwilligers. Een verkenningstroep gaat goed uitgerust
op weg, om contact met den vijand te zoeken
SS PK Fritsch-O-H-P m
Het SS-Ersatzkommando deelt
ons mede, dat vrijwilligers voor
de Waffen-SS en het legioen
zich op onderstaande data bij de
genoemde adressen kunnen ver
voegen, ten einde gekeurd te
worden.
Tevens wordt er de aandacht
op gevestigd en wel speciaal
voor hen, die er bezwaar tegen
hebben hun dienst buiten Ne
derland te vervullen, dat thans
de mogelijkheid bestaat, om
dienst te nemen in een speciaal
wachtbataljon. De opleiding
vindt in Nederland plaats, ter
wijl de inzet van dit bataljon
ook in Nederland zal blyven.
Tijdens de keuringen voor de
Waffen-SS en het legioen kun
nen zich ook diegenen melden,
die tot de Germaansche SS in
Nederland willen toetreden.
8.1.43, 9.00 uur: Groningen, Con-
certhuis, Poelestraat.
14.00 uur: Leeuwarden, Huize
Schaaf, Breedstraat.
9.1.43, 9.00 uur: Amsterdam,
School, Iepenweg 13.
10.1.43, 10.00 u.: Utrecht, Wehr-
machtheim, Mariaplaats.
11.1.43, 10.00 uur: Amersfoort,
Dienstgebouw. Leusderweg.
12.1.43, 10.00 uur: Den Haag,
Café den Hout, Bezuidenhout-
scheweg.
van het klokgelui. Een dergelijke
versterkerinstallatie, die teKethel
in gebruik is, produceert een zoo
krachtig geluid, dat het zelfs te
Rotterdam en Bliidorp hoor
baar is.
Zooals bekend, kan men zyn
distributiebescheiden in het alge
meen slechts by den distributie-
dienst der gemeente, waar men
•in het bevolkingsregister is inge
schreven, afhalen. Tot hen, die
in een andere gemeente hun be
scheiden kunnen verkrijgen, be-
hooren, behalve degenen die dit
thans reeds kunnen, de volgende
categorieën:
1. Zij, die verplicht zyn hun
woning wegens redenen van mi
litairen aard of in het belang der
burgerbevolking te verlaten, aan
gezien zy binnen het gebied,
waarvan de bevoegde autoriteit
de geheele of gedeeltelijke ont
ruiming heeft gelast, woonachtig
waren.
2. Zij, die uit vrees voor oor
logshandelingen hun woning vrij
willig verlaten hebben.
3. Zy, die hun woning hebben
moeten verlaten, aangezien deze
tengevolge van oorlogsgeweld
onbewoonbaar geworden was.
Deze personen dienen hun per
soonsbewijs, te zamen met hun
stamkaart en inlegvel, aan te
bieden aan een afdeeling bevol
king van de gemeente-secretarie,
ten einde daarop een desbetref
fende aanteekening te doen stel
len.- Zoodra zy in de nieuwe ge
meente van vestiging aankomen,
dienen zij zich, wederom met de
genoemde bescheiden, tot de af
deeling bevolking van die ge
meente te wenden.
Nederlands oudste inwoonster
verjaarde Dinsdag herdacht te
Beuningen in het land van Maas
en Waal mevr. M. van Bergen
Berendsen. die de eer geniet de
oudste inwoonster van ons land te
zijn, haar 104en verjaardag. Tra
ditiegetrouw werd deze verjaardag
ook nu weer gisteren, op den
feestdag van Driekoningen, ge
vierd. Deze dag werd begonnen
met een plechtige H. Mis van
dankbaarheid, welke in de paro
chiekerk werd opgedragen en
waarby behalve de familie ook
zeer vele gemeentenaren van hun
belangstelling biyk gaven.
Ten huize van de jongste doch
ter van de jarige, die ook al by na
70 jaren telt, kwamen vervolgens
de burgemeester van Beuningen,
mr. Geradts, de gemeente-secre
taris en beide wethouders, de
gelukwenschen van het gemeente
bestuur aanbieden. Hoewel de ju-
bilaresse. die op haar vorigen ver
jaardag nog in staat was de sere
nade van de plaatselyke fanfare
voor haar woning te beluisteren,
nu reeds eenigen tyd het bed
houdt, had zy op dezen feestdag
in een gemakkelijken leunstoel
plaats genomen, om de vele goede
wenschen in ontvangst te nemen.
In den namiddag verscheen het
feestcomité, dat destyds by het
eeuwfeest werd gevormd en dat
nu elk jaar opnieuw den verjaar
dag van Nederlands oudste in
woonster op gepaste wijze helpt
vieren. By monde van den voor
zitter, den heer H. A. Schaminee,
werden de beste wenschen van de
burgerij aangeboden, hetgeen van
meerdere stoffelyke blyken van
belangstelling vergezeld ging.
Het beschikken over autobanden
- By beschikking van 10 Septem
ber 1940 (verordeningenblad No.
157) werd ten aanzien van auto
banden het verrichten van alle
feitelyke en rechtshandelingen
zonder vergunning van den direc
teur van het ryksbureau voor
rubber verboden. Voorts werd de
mogelykheid geopend de verplich
ting op te leggen de geblokkeerde
banden te verkoopen aan door
dien directeur aan te wyzen per
sonen of instanties.
De strafbare feiten van boven
genoemde beschikking werden tot
nu toe berecht door den kanton
rechter. Thans zullen deze over
tredingen worden berecht door
denzelfden rechter, die ook van de
overtredingen der distributiewet
kennis neemt (economischen
rechter), terwyl bovendien de
zelfde straffen kunnen worden
opgelegd, welke tegen overtreding
van krachtens de distributiewet
getroffen maatregelen zyn be
dreigd.
„Groote en kleine zorgen". -
Hedenavond om 19.00 uur spreekt
Max Blokzyl via Hilversum 1 in
de serie brandende kwesties over
het onderwerp: „Groote en klei
ne zorgen."
