_J3ste Jaargang
Woensdag 6 Januari 1943
No. 25389
BUITENLAND
KEURINGEN VOOR DE
WAFFEN SS. EN
HET LEGIOEN.
VERDUISTEREN:
BINNENLAND
Het persoonsbewijs in
het maatschappelijk
verkeer.
De hooikist bewaart de warmte,
maakt er een nuttig gebruik van.
SPORT
GEMENGD NIEUWS
ZOO MOET U DE
HOOIKIST GEBRUIKEN.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
De weersgesteldheid aan het
Oostelijke front De militaire
ïorrespondent van het DJNJB.
schrijft o.a.: het hardnekkig
swügen van de opperste Duitsche
.egerleiding spruit vooral daaruit
roort, dat men de tegenpartij geen
aanwijzingen wil verschaffen over
ie standplaats van verschillende
geïsoleerd zijnde sovjeteenheden.
Hieruit moet ook verklaard wor
den, dat men aan Duitsche zijde
met officieele tegenspraken ach
terwege blijft, zelfs daar, waar de
vijand steeds weer over successen
spreekt en daarbij plaatsnamen
vermeldt. De wihterslag van dit
jaar staat nu eenmaal onder an
dere voorteekenen dan die van
den winter 1941/42. Dit heeft
S vooral betrekking op de weersge-
steldheid. Immers, terwijl het
vorig jaar de winter in'toosten
reeds begon te heerschen in No-
■n vember 1941 en er in Januari 1942
ï- reeds een koude tot 50 graden
-- heersohte, heerscht er in de 1ste
ït maand van 1943 bijna aan het
r. geheele Oostelijke front overdag
een temperatuur van 0 graden tot
1 graad warmte en brengt het
weer voorts sneeuw en regen en
dooi. De enkele wegen in de ein-
d.elooze vlakten zijn ware mod-
derbeken, die alleen des nachts
.ia een dun ijslaagje bedekt
Steden. Daaruit vloeit voort, dat
bet vraagstuk van den aanvoer
het dringendst is. Dat deze win
ter de Europeesche legers vooral
a ten aanzien van hun uitrusting
3 geheel anders aantreft dan het
0 vorige jaar blijkt ook daaruit, dat
ij de Duitsche pantserwagen in
2 actie blijft. Alleen in den tijd van
5 20 Nov. tot 31 Dec. werden 5000
3 vijandelijke pantserwagens ver-
j nield. Het is derhalve begrijpelijk.
dat men aan Duitsche zijde niet
1 de onrust vertoont, die allerwegen
aan vijandelijke zijde bemerk-
baar is.
i De politieke toestand in Noord-
j Afrika De Britsche berichten-
I dienst verklaart in een commen-
i taar op den politieken toestand
j in Noord-Afrika, dat deze bui-
s tengewoon gecompliceerd is. De
j Gaulle heeft gelijk, wanneer hij
i den toestand „verward" noemt. De
1 verschillende partijen voeren een
r*?trijd om de eerste plaats. De
1 „koortsachtige" gevechten worden
niet alleen gevoerd om de poli-
tieke beheersching van Noord-
Afrika, doch uiteindelijk om de
politieke beheersching van Frank
rijk na den oorlog. Het is nu de
vraag of men met de verwarde
berichten een bepaald doel be-
j oogt. Het commentaar besluit als
volgt: „Onze positie in Noord-
Afrika is zuiver militair, zoolang
de politiek zich niet met onze be
langen bemoeit. Wij hebben ech
ter een zekere verantwoordelijk-
Het SS-Ersatzkommando deelt
ons mede, dat vrijwilligers voor
de Waffen-SS en het legioen
zich op onderstaande data by de
genoemde adressen kunnen ver
voegen, ten einde gekeurd te
worden.
Tevens wordt er de aandacht
op gevestigd en wel speciaal
voor hen, die er bezwaar tegen
hebben hun dienst buiten Ne
derland te vervullen, dat thans
de mogelijkheid bestaat, om
dienst te nemen in een speciaal
wachtbataljon. De opleiding
vindt in Nederland plaats, ter
wijl de inzet van dit bataljon
ook in Nederland zal blijven.
Tijdens de keuringen voor de
Waffen-SS en het legioen kun
nen zich ook diegenen melden,
die tot de Germaansche SS in
-*^ijederland willen toetreden.
7.1.43, 9.00 uur: Zwolle, Hotel
Peters, Markt.
15.00 uur: Assen, Frieslandka
zerne. Vaart Zuidzijde.
8.1.43, 9.00 uur: Groningen, Con
certhuis, Poelestraat.
14.00 uur: Leeuwarden, Huize
Schaaf, Breedstraat.
heid op ons genomen en het kan
niet verzwegen worden: „de toe
stand is op het oogenblik slecht".
(DUB.).
Duikboot-tankschip der Duitsche
marine Een Duitsche oorlogs
verslaggever meldt interessante
bijzonderheden omtrent een nieuw
wapen in den duikbootoorlog.
Verleden jaar zijn in steeds
toenemend aantal duikboot-tank
booten overal op den Atlanti-
schen Oceaan verschenen, die de
belangrijke taak van ravitaillee-
ringsbasis in den volledigsten om
vang vervullen. Zy voorzien de
duikbooten van brandstof of pro
viand, varen van boot tot booten
zoeken als een „drüvende her
berg" hun „klanten" op.
Kunstig uitgedachte construc
ties maken het mogelijk ook bij
hooge zee een snelle verbinding
tusschen tankschip en duikboot
tot stand te brengen. Urenlang
loopt dan het kostbare vocht door
de slangen in het oorlogsvaar
tuig. Duikt aan den horizon
de mast van een torpedojager op,
of verschijnt een yijandehjk vlieg
tuig, dan zijn beide booten in den
kortst mogelijken tijd van de op
pervlakte der zee verdwenen. Geen
vyand, die over zee vaart of er
boven vliegt, vermoedt, dat zich
vele meters onder hem een steun
punt bevindt van de Duitsche
oorlogvoering ter zee.
Tot op zekere hoogte kan dit
vaartuig ook de tweede taak van
een steunpunt, herstelplaats te
zijn, vervullen. Een vrij groote
werkplaats maak herstelwerk
zaamheden mogelijk, die het oor
logsvaartuig zelf niet altijd kan
verrichten. Verder controleert
een marinedokter den gezond
heidstoestand van de leden der
bemanning van alle bezochte
vaartuigen en neemt het vaar
tuig zieken en gewonden aan
boord, om dezen naar het vader
land over te brengen. Ten slotte
neemt het tankschip ook de post
mede naar het vaderland. Aldus
worden de oorlogsvaartuigen vele
maanden onafhankelijk van elk
steunpunt te land en kunnen zij
zich wekenlang vele duizenden
zeemyien van het vaderland op
houden. (D.N.B.)
De verliezen der Amerikaansche
weermacht Volgens „Exchange
Telegraph" heeft het Amerikaan
sche ministerie van oorlog mede
gedeeld, dat de totale verliezen
der Amerikaansche weermacht
sedert het uitbreken vah den oor
log 61.126 man bedragen. (DNB)
van hedenavond 16.42 uur
tot morgenochtend 8.50 uur
De maan kwam heden op te 8.19
uur en gaat onder te 17.05 uur;
het is vandaag Nieuwe Maan.
By onze vrijwilligers. In looppas
voorwaarts
Orbls-Holland-Pax m
9.1.43, 9.00 uur: Amsterdam,
School, Iepenweg 13.
10.1.43, 10.00 u.: Utrecht, Wehr-
machtheim, Mariaplaats.
11.1.43, 10.00 uur: Amersfoort,
Dienstgebouw, Leusderweg.
12.1.43, 10.00 uur: Den Haag,
Café den Hout, Bezuidenhout-
scheweg.
Den laatsten tijd is eenig mis
verstand gerezen omtrent het ge
bruik dat van het persoonsbewijs
kan of mag worden gemaakt. Aan
een desbetreffende uiteenzetting
van den heer J. L. Lentz, hoofd
van de ryksinspectie der bevol
kingsregisters ontleenen wij het
volgende:
Het persoonsbewüs is indertijd
ingevoerd met een tweeledig doel.
Ten eerste moest het dienen als
middel tot identificatie tegenover
politie-ambtenaren enz.; ten
tweede kon het dienst doen als
identificatiemiddel in het maat
schappelijk verkeer. Het feit, dat
de verplichting tot het verstrek
ken van inzage tegenover opspo
ringsambtenaren werd vastgelegd
in artikel 3 van het besluit per
soonsbewijzen, sluit de mogelijk
heid hiervan in het maatschappe
lijk verkeer op soortgelyke wyze
gebruik te maken immers niet uit.
Integendeel, de rijksinspectie
wenscht zulks te bevorderen.
In de verordening nummer 83
van 1942 (besluit aanmeldings
plicht), vindt men by voorbeeld in
artikel 4, vierde lid. logiesver-
strekkenden personen de verplich
ting opgelegd van onderdak vra-
genden inzage van het persoons
bewijs te eischen. In dit voor
schrift wordt dus de verplichting
tot het vragen van inzage opge
legd aan een categorie „niet-
ambtenaren".
Een belangrijk gebruik van het
persoonsbeijwys wordt thans ge
maakt bij de evacuatie. De ge-
evacueerde kan zich er mee als
zoodanig legitimeeren op distribu
tiekantoren, uitbetalingsbureaux
en bijvoorbeeld tegenover leveran
ciers. Weliswaar is men niet ver
plicht aan een desbetreffend ver
zoek van deze laatsten te voldoen,
doch in bepaalde omstandigheden
is het hun „goed recht" inzage te
verlangen. Het aantal gevallen,
waarin van het persoonsbewüs
een nuttig gebruik kan worden
gemaakt is legio. Zoo verlangt
men tegenwoordig inzage ervan
voor het verleenen van toegang
tot ryksbureaux, bij sollicitaties,
by het afhalen van aangeteekende
stukken en het inhen van chèques
op postkantoren, het uitbetalen
van gelden door bankinstellingen
enz. Voorts kan het in café's en
bioscopen ter inzage worden ge
vraagd voor het nagaan van de
afstamming of den leeftijd van
bezoekers, dit in verband met de
voor deze instellingen geldende
voorschriften. Het spreekt van
zelf, dat dergeiyke verzoeken zich
tot het noodzakelijke moeten be
perken. Het gaat natuurlijk niet
aan iedereen zonder aanleiding
zijn persoonsbewüs te vragen.
Een nuttig gebruik van het per
soonsbewijs kunnen particulieren
verder maken voor het geval per
sonen voor een of ander doel
toegang vragen tot hun woning.
Zoo bijvoorbeeld colporteurs, in
stallateurs, enz. Ook voor den
winkelier is het van belang pre
cies te weten, wien hij goederen
op zicht zendt.
Den laatsten tyd zijn eenige
trammaatschappijen er toe over
gegaan door invoeging van een
abonnementskaart, van het per
soonsbewüs gebruik te maken.
Deze handelwüze heeft de volle
instemming der rijksinspectie, zy
heeft dit bevorderd omdat hier
door het publiek behoed wordt
voor onnoodige extra kosten voor
foto's enz. Het persoonsbewüs kan
voor tal van legitimatiedoelein
den, waarvoor vroeger een afzon
derlijk bewijs geëischt werd, door
invoeging van een kaartje of het
opplakken van een zegel, geschikt
worden gemaakt. Toestemming
hiervoor dient echter te worden
aangevraagd bü het hoofd van
de rijksinspectie voor de bevol
kingsregisters te 's-Gravenhage.
Deze verstrekt tevens advies om
trent de wijze, waarop een en
ander dient te worden uitgevoerd.
Naar de heer Lentz mededeelde
zullen zoo binnenkort de per-
SCHAATSENRIJDEN.
De kortebaanwedstryden voor
beroepsryders De Rjjksgevol-.
machtigde voor de sport maakt het
volgende bekend:
Aangezien nog geen landelijke or
ganisatie in het leven is geroepen
voor de regeling van de korte-
baanwedstrijden voor beroepsrijders
op de schaats, zullen de provin
ciale organisaties, welke zich tot
op heden bezig hielden met de
kortebaanwedstrijden ln haar pro
vincies, zich ook nog ln dit sei
zoen met deze wedstrijden belasten.
Hangende de stichting van een
landelijke organisatie is een com
missie aangewezen, die toezicht
houdt op het verloop van deze
wedstrijden. Secretaris dezer com
missie is de heer J. Werkman, Rip-
pingstraat 33, Alkmaar.
BRIDGE.
Viertallencompetitie „De Sleu
tels" Met uitzondering van de
ontmoeting tusschen de teams Van
der Star en Van Weizen in de
hoofdklasse en van de beslissings-
wedstryden om het kampioenschap
van de eerste en tweede klasse, is
de viertallencompetitie thans ten
einde. De laatste avond bracht
meerdere verrassende uitslagen,
zooals een nederlaag van het team
Van Weizen, dat daardoor zijn
kampioenskans belangrijk verzwak
te in de hoofdklasse, en gelijke
spelen van beide eerste-klasse
kampioenen. De resultaten waren:
Hoofdklasse: team Prins wint
van team Van Helvert met 39 m.p.;
team Van der Star wint van team
Van der Staay met 31 m.p.; team
Thoolen wint van team Van Wei
zen met 46 m.p.: team Verboog Sr.
wint van team Van Wingen met
26 m.p. Behalve het team Van der
Staay is nu ook het team Van
Wingen gedegradeerd. De stand is:
1. team v.d. Star 22 pnt. (13 gesp.):
2. team Van Weizen 20 pnt. (13
gesp.): 3. team v. Helvert 18 p.; 4.
team Verboog Sr. 17 p.; 5. team
Thoolen 15 p.: 6. team Prins 10 p.:
7. team Van Wingen 6 p.; 8. team
v.d. Staay 2 p.
Eerste klasse A: team Wijnnobel
wint van team Siem met 41 m.p.;
team Pielanen wint van team Van
Noort met 9 m.p.; team Pamontjak
soonsbewijzen van beroepsbrand
weerlieden worden voorzien van
een zoogenaamd „brandweer
zegeltje".
Notariaat. - Met ingang van
1 Januari a.s. is op zijn verzoek
eervol ontslagen J. C. D. Roscam
Abbing, als notaris te Arnhem.
Rechterlyke macht. - Benoemd
is tot substituut-officier van
justitie bü de arrondissements
rechtbank te 's-Gravenhage mr.
C. Düserinck, thans substituut
officier van justitie by de arron-
dissements-rechtbank te Dor
drecht; en tot substituut-griffier
bij het gerechtshof te 's-Graven
hage, tevens waarnemend grif
fier bü het economisch gerechts
hof mr. J. Rombach, thans sub
stituut-griffier bij de arrondis-
sements-rechtbank aldaar.
Het economisch gerechtshof. -
Benoemd is tot advocaat-gene
raal (waarnemend procureur-
generaal) bü het economisch ge
rechtshof mr. J. C. Maris, thans
substituut-officier van justitie bü
de arrondissements-rechtbank te
's-Gravenhage.
Ontheffing -luisterbijdrage.
Eigenaars van een radio-ont
vangtoestel, die ontheffing van de
luisterbijdrage 1943 willen vragen
moeten in de maand, waarin de
luistervergunningen van hun
naamletter worden omgewisseld,
aan het postkantoor een aan
vraagformulier afhalen en dat
inzenden by het gemeentebe
stuur van hun woonplaats. In
afwachting van de beslissing
moeten de voor 1942 uitgereikte
vrijstellingsluistervergunningen
niet worden omgewisseld.
Aangeslotènen op rijksradio-
centralen ontvangen de aan
vraagformulieren thuis. Nadere
inlichtingen verstrekken de post
kantoren en de kantoren der ra-
diocentrden.
wint van team Van Alphen met
31 m.p.; team Wakka speelt geiyk
tegen team Van Doorn (2 m.p. ten
gunste van team Wakka); Eind
stand: 1. team Wakka 23 pnt; 2.
team Wijnnobel 21 p.; 3. team Pa
montjak 18 p.; 4. team Van Alphen
14 p.; 5.en 6. team Siem en team
Van Noort. beide met 12 p.- T.
team Van Doorn 10 p.; 8 team
Pielanen 2 p.
Eerste klasse B: team Slebos
wint van team Leujes met 36 m.p.;
team Smitjenaar wint van team
Bleuzé met 13 m.p.; team Staal
speelt gelijk tegen team Van Luy-
ken (4 m.p. ten gunste van team
Van Luvken); team Rijnbende
speelt gelijk tegen team De Graaf
(5 p. ten gunste van team De
Graaf). Eindstand: 1. team Staal
23 p.; 2. team De Graaf 20 p.; 3.
team Slebos 18 p.; 4. team Smltte-
naar 17 p.; 5. team Bleuzé 14 p.;
6. team Rijnbende 12 p.; 7. team
Van Luyken 6 p.; 8. team Leujes
2 p.
Tweede klasse: team v.d. Heu
vel wint van team Zandbergen met
10 m.p.; team v. Berge Henegou
wen wint van team Bennema met
111 m.p.: (de hoogste score in deze
competitie werd behaald door team
Verboog Sr. dat lndertyd eenmaal
won met 119 m.p.); team Doing
wint van team Key met 31 m.p.;
team Been wint van team mevr.
Slebos met 10 m.p.; Eindstand:
1. en 2. team Been en team van
Berge Henegouwen, beide met 24
p.; 3. team Zandbergen 18 p.; 4.
team mevr. Slebos 16 p.; 5. team
v.d. Heuvel 15 p.; 6. team Key
9 p.; 7. team Doing 6 p.; 8. team
Bennema 0 p.
Ontzettende sneeuwstorm teis
tert Canada. - Naar uit Ottawa
wordt gemeld, is Canada tydens
de Kerstdagen en de jaarwisse
ling door een Vreeseiyken sneeuw
storm geteisterd, zooals sinds
menschen heugenis niet is voor
gekomen. In het gebied van
Toronto en Montreal woedde de
storm het hevigst. De gevolgen
waren hier dan ook ontzettend.
Tot nu toe zyn nog vry groote
steden en dorpen aan de St.
Laurensrivier volkomen van de
buitenwereld afgesneden, daar
alle verkeerswegen en spoorwe
gen onbegaanbaar en de tele
foonleidingen kapot zijn.
De sneeuwmassa's liggen me
ters hoog. Over den omvang van
de aangerichte schade of het
aantal slachtoffers is nog niets
bekend. De verliezen aan men-
schenlevens en de schade schij
nen hoog te zyn.
TER BESPARING OP BRAND
STOF, STROOM OF GAS.
De hooikist is een uitstekend
middel om te besparen op het
brandstoffenverbruik, op stroom
of gas, maè,r men moet dan met
kennis van zaken met dit nut
tige huishoudeiyke voorwerp om
gaan. In de eerste plaats dient
men een pan met een goed slui
tend deksel te gebruiken en er
voor te zorgen, dat zü in de kist
of mand past. Biyft er eenige
ruimte over, dan vuile men deze
op met proppen papier of hout
wol. De pan moet voor minstens
driekwart gedeelte gevuld zün,
daar de inhoud anders te veel
afkoelt. Voorts neme men min
der vocht dan voor een gewone
bereiding noodig is. De spijzen
dienen één zesde van den nor
malen kooktüd te worden vóór-
gekookt en driemaal den gewo
nen kooktyd in de hooikist te
worden gehouden.
Gerechten met een langen
kooktyd kunnen het beste na
twee tot drie uur nog eens wor
den doorgekookt om ze daarna
weer in de hooikist te plaatsen.
Zóó voorkomt u overschrijding
van uw eleectriciteits- of gas*
rantsoen!
