De afweerstrijd in het Oosten
83ste Jaargang
Dinsdag 5 Januari 1943
No. 25388
DUITSCH
WEERMACHTBERICHT
ITALIAANSCH
WEERMACHTBERICHT.
GEMENGD NIEUWS
Bij verstandig gebruik kan men met weinig
gas veel doen.
Nederlandsch-Duitsche
samenwerking.
BINNENLAND
VERDUISTEREN:
RECHTZAKEN
LEIDSCH m DAGBLAD
n-
n*
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
D
Het opperbevel van de Duitsche
•lt' weermacht maakte gisteren be-
kend:
In verschillende sectoren van
het front in het Dongebied en in
;ac het gebied van Stalingrad leden
de sovjets bij de voortzetting hun-
B.; nen aanvallen zware verliezen. In
een Zwarte Zee-haven aan de
er kust van den Kaukasus werd een
m' koopvaardijschip van middelbare
*e' grootte door bomtrelfers bescha-
cigd. Eenige stoottroepen onder-
ïgj namen in den centralen frontsec-
nt tor succesvolle acties. Vijandelijke
JS: aanvallen werden afgeslagen. In
.en het ach ter waar tsche gebied van
;eri een leger werden sovjet-benden
omsingeld en ruim 1400 bandieten
vernietigd. Voorts werden 65 kam-
pen en een groot aantal barak-
pi ken vernietigd, talrijke wapens
alsmede groote voorraden munitie
Bleu ander materiaal buitgemaakt.
ai - 13e taaie plaatselijke gevechten
gjten Zuidoosten van het Ilmen-
Wj: meer duren voort. Voor het Vis-
al scherschiereiland brachten snelle
gj Duitsche gevechtsvliegtuigen een
"■^ioopvaardijschip van 5000 brt. tot
pi Zinken. Een tweede schip werd
Af zwaai- beschadigd.
Ji In Zuidelijk Tunesië sloegen
m DuitschItaliaansche troepen
01 Fransche strijdki-achten naar het
Westen terug. De luchtmacht viel
9j. met krachtige uitwerking het
dj transportverkeer van den vijand
01 op spoorlijnen en wegen aan. In
K een vijandelijke luchtbasis ont-
stonden branden door bomvoltref-
a) fers. Vergezellende jagers schoten
Kj vijf vijandelijke vliegtuigen neer.
p/ Een Duitsche duikboot boorde
ten Noordoosten van Oran een tot
een krachtig beschermd convooi
behoorend schip van 5000 brt. in
den grond.
Na een overdag ondernomen
aanval door een Britsche formatie
vliegtuigen op het West-Fransche
kustgebied werden 16 meermoto-
fj rige vliegtuigen neergeschoten,
p Aan eigen zijde werden geen ver
kozen geleden. In de late avónd-
uren ondernamen Britsche vlieg
tuigen een storingsaanval op het
West-Duitsche gebied. De bevol
king leed verliezen. Twee vlieg
je tuigen werden neergehaald.
Na succesvolle aanvallen over-
dag door snelle Duitsche ge-
vechtsvliegtuigen op de Engelsche
rr,,; U i Viitt r\ V-v r\
al
Zuidkust bombardeei-den Duitsche
gevechtsvliegtuigen des nachts
verscheidene golven aanvallend de
4Ö havenstad Huil. waar uitgestrekte
..jj branden ontstonden.
|v- Regen, sneeuw en vorst aan
e- het Oostelijk front. - De A.NP.-
correspondent te Berlijn meldt:
Sedert veertien dagen is er
- nagenoeg geen verandering in
den toestand aan het Oostelijk
r- front gekomen. Brandpunt van
m den strijd is nog steeds het Don-
Wolga gebied, waar de sovjets
hun aanvallen dag in dag uit
voortzetten en zeer sterke strijd
krachten in het gevecht bren
gen. Behoudens enkele plaatse-
Ij» lijke sectoren hebebn de Duit
sche en de met hen samenwer-
x kende Italiaansche, Hongaarsche
en Roemeensche troepen geen
duimbreed grond prijsgegeven. De
sovjets hebben daarentegen zeer
groote verliezen aan menschen
en materiaal geleden, terwijl de
-j Duitschers er tevens in slaagden
K op enkele der bovengenoemde
P locale strijdtooneelen een ring
|P om de doorgedrongen sovjet-
fi troepen te leggen en deze reeds
ten deele te vernietigen. De soy
s' jets zelf hebben bij hun aanval-
len sterk te lijden onder de bui-
tengewoon slechte weersgesteld-
lïi heid. Er valt op het oogenblik
p veel regen en sneeuw en de tel-
kens weer invallende vorst maakt
et gevechtsterrein moeilijk be
gaanbaar. Bovendien klagen de
bolsjewisten in hun officieele
rtiededeelingen over het feit, dat
het hun tot nu toe niet gelukt
is belangrijke spoorwegen in
handen te krijgen. Hierdoor wor
den de ravitailleeringsmogelijk-
heden der roode troepen sterk
beïnvloed.
Over het algemeen kan ge
zegd worden, dat er in dengroo-
ten afweerslag aan het Donfront
nog steeds geen beslissend sta
dium bereikt is. De offensieve
afweer van de Duitsche troepen
heeft tot nu toe aan alle secto
ren tot het gewenschte resul
taat geleid. Van Duitsche zijde
houdt men rekening met het
feit, dat de bolsjewisten, zoodra
een aanhoudende vorst dit mo
gelijk maakt, zullen trachten
groote troepencontingenten over
de Wolga ten Zuiden van Sta
lingrad te zetten. In Stalingrad
is eveneens geen verandering in
den toestand gekomen. De bols
jewisten kunnen slechts uit het
Oosten, dus over de' Wolga, de
stad bereiken.
In de Kalmukkensteppen zijn
geen groote gevechtshandelingen
te verwachten, daar hier uitslui
tend met kleine legerafdeelingen
geopereerd kan worden. De Duit
sche troepen bevinden zich nog
steeds in het gebied van Elista
en aan den Terek. Van militaire
zijde te Berlijn wijst men ar te
vens op, dat de zoogenaamde
„egeT'stellingen, die gedurende
den vorigen winteroorlog zulk
een belangrijke rol speelden, ook
thans weer zullen optreden. Dit
is bijvoorbeeld het geval bij We-
likije Luki. De val van dit steun
punt, welke door Moskou be
kend gemaakt is, wordt van
Duitsche zijde pertinent gede
menteerd.
Oproep van Gauleiter Erich
Koch. - De Rijkscommissaris
voor de Oekraine, Gauleiter Erich
Koch, heeft een oproep gericht
naar 'aanleiding van de jaarwis
seling tot alle Duitschers in de
Oekraine en zijn medewerkers.
Hij verklaart daarin, 'dat de be
slissende mijlpaal op den weg
tot overwinning van „generaal
tijd" de verovering van de Oe
kraine is geweest. Daardoor is
Duitschland en met dat land
Europa definitief tegen de blok
kade bestand en Engelands
scherpste wapen onbruikbaar ge
worden. Het belang van de to
tale oorlogvoering verbiedt thans
nog het geven van nauwkeurige
getallen. Gezegd kan worden,
dat de laatste verhooging der
rantsoenen in het rijk, de extra
rantsoenen ter gelegenheid van
het Kerstfeest en vooral de
Führer-pakketten voor de verlof
gangers van het front zonder de
bijdragen van de Oekraine nau
welijks mogelijk waren geweest.
Dezer dagen rolde de vierdui-
zendste trein met levensmiddelen
over de grenzen van het rijk en
bijna 700.000 arbeiders zijn in de
Oekraine vrijgemaakt om -de
voor den militairen dienst opge-
roepenen te vervangen in de
Duitsche bewapeningsindustrie en
den landbouw. -
De harde oorlogsnoodzakelijk
heden zijn oorzaak geweest, dat
veel geëischt moest worden, doch
de eischen zijn vervuld. Het
grootste deel van de bevolking
der Oekraine heeft ingezien, dat
zekere offer^ van den enkeling
noodzakelijk waren voor het le
veren van een bijdrage tot den
gemeenschappelijken strijd tegen
het bolsjewisme. (D.N.B.)
Nieuw type Duitsch gevechts
vliegtuig. - De Berlijnsche A.N.
P.-correspondent meldt:
Reeds geruimen tijd maakt de
Duitsche luchtmacht bij haar
aanvallen op de .Engelsche oor
logsindustrie gebruik van een
niéuw type vliegtuig, de zooge
naamde snelle gevechtsmachine.
Ook in Tunis heeft dit nieuwe
type reeds zijn groote gevechts-
waarde bewezen. Het is een zeer
snelle machine, die een vrij
grooten bommenlast kan meevoe
ren. Men kan haar mogelijkhe
den het best beoordeelen als men
zich een kruising tusschen een
bommenwerper en een jacht
vliegtuig voorstelt.
Tsjang kai sjek naar Stalin. -
Naar uit Tsjoengking gemeld
wordt, acht men in politieke
kringen aldaar den eigen toe-
In het Italiaansche weermacht-
bericht van gisteren wordt het
volgende gemeld:
In het gebied van de Syrte werd
de gevechtsactie door slechte
weersomstandigheden belemmerd.
Een vooruitgeschoven vliegveld
werd in een geslaagden nachte
lijken aanval door een onzer for
maties met bommen bestookt.
In Tunesië consolideerden Ita
liaansche en Duitsche afdeelingen
de resultaten der laatste' dagen
en bezetten nieuwe stellingen. De
vijand verloor vijf vliegtuigen in
luchtgevechten. Nog vijf andere
vliegtuigen werden door den lucht
afweer neergeschoten. Een onzer
jaohttoestellen is van zijn op
treden tegen den vijand niet op
zijn basis teruggekeerd.
stand „moeilijk". Men wijst in
dit verband evenwel op een ko
mende reis van Tsjang kai sjek
naar de sovjet-unie, waarheen
hij zich zal begeven in gezel
schap van zijn minister van bui-
t.enlandsche zaken, ten einde
daar een ontmoeting te hebben
met Stalin. Hieraan wordt toe
gevoegd, dat Tsjang kai sjek
zich na zijn bezoek aan Stalin
ook nog naar 'Washington zal
begeven, om de „militaire con
ferentie over den toestand op
den Stillen Oceaan" 'oij te wo
nen. (Interinf).
Australische arbeiders weiger
den op 1 Januari te werken, -
Ondanks een instructie van de
Australische regeering, volgens
welke op 1 Januari gewerkt
moest worden, hebben 37.000 ar
beiders van de bewapeningsindu
strie te Sydney geweigerd dien
dag op hun werk te verschijnen,
zoo meldt de Britsche berichten
dienst. De minister van buiten-
landsche zaken, dr. Evatt, heeft
deze handelwijze in een verkla
ring „beklagenswaardig, onver
geeflijk en schadelijk voor de
oorlogsinspanning der natie" ge
noemd en medegedeeld, dat de
betrokken personen voor het ge
recht gedaagd zullen worden.
(D.N.B.)
Nieuwe Japansche slagschepen
Volgens uit welingelichte krin
gen verkregen inlichtingen, zal
Japan eerlang twee nieuwe slag
schepen van 42.000 ton te water
laten. Anderzijds verwacht men
dat twee andere slagschepen van
40.000 tonde „Satuma" en de
..Aki" tijdens den komenden zo
mer zullen van stapel loopen
(Ofi).
Verdronken - De heer A. Visser,
gewoond hebbende aan den Hor
dijk te IJsselmonde is in het water
van de Koningshaven te Rotter
dam geraakt en verdronken.
Van een zolder gevallen - Za
terdagavond is het 7-jarig zoontje
van de fam. De Haan te Giesen-
dam bij een buurman van den
hooizolder gevallen en met zijn
hoofd op de steenen terecht ge
komen. Het jongetje is nog naar
huis geloopen en heeft het onge
val aan zijn moeder verteld. Kort
daarop heeft de knaap het be
wustzijn verloren. Zondagavond
is hij overleden.
Aan brandwonden overleden
Toen de 67-jarige mej. H., wo
nende ten huize van den heer
Ten D. aan de Schoolstraat te
Goor gebruik maakte van een
stoof, geraakten haar kleeren in
brand, waardoor tevens brand
ontstond in de woonkamer. Toe
geschoten hulp wist den brand
bijtijds te blusschen, doch het
bleek al spoedig, dat mej H., die
gebrekkig ter been was, er zeer
ernstig aan toe was. De ontboden
geneesheer achtte opneming in
een ziekenhuis noodzakelijk. Het
slachtoffer werd in ernstigen toe
stand per auto naar het alge
meen ziekenhuis te Hengelo (O.)
overgebracht, waar zij aan de be
komen brandwonden is overleden.
/'""ONGETWIJFELD zal het
y jaar 1943 voor ons land
s van groote beteekenis zijn
en zullen vele veranderingen in
binnenlandsch politiek opzicht
worden doorgevoerd. De rede
voeringen, welke de Rijkscom
missaris en de Leider der Natio
naal Socialistische Beweging dei-
Nederlanden, Mussert, op 13 De
cember van het vorige jaar te
Amsterdam hebben uitgesproken
houden tal van punten in, welke
in de naaste toekomst verwezen
lijkt zullen worden. Het gespro
kene gaf verschillende nieuwe
gezichtspunten op den geschapen
toestand, waaruit bleek, dat
machtsovername absoluut niet
het geval is en ook niet kon
zijn, maar dat de reeds toege
paste samenwerking is toege
spitst. Het is de gezamenlijke
verantwoordelijkheid, welke er
tusschen den Führer en den
Leider bestaat en welke bindt.
Van groot belang is, dat het Ne-
derlandsche volk in het thans
aangevangen jaar nader tot het
nationaal socialisme zal moeten
worden gebracht en dat men van
de zijde der N.S.B. en der N.S.
D.A.P. hiermede serieus van plan
is, blijkt wel uit het feit, dat de
gezamenlijk georganiseerde vor
mingsbijeenkomsten voor eiken
Nederlander toegankelijk zullen
zijn, dus niet slechts voor leden
der N.S.B.
In het Verleden was er ook
tusschen de verschillende Duit
sche instanties en die der N.S.B.
ten aanzien van bepaalde kwes
ties onderling contact en werd
herhaalde malen over verschil
lende aangelegenheden gespro
ken. In de toekomst zal dit an
ders zijn en inderdaad zal dan
gesproken kunnen worden van
een ver doorgevoerde gelijkbe
rechtigdheid. Wel is de eindbe
slissing aan den Rijkscommissa
ris voorbehouden, doch dit ia
toch niet een soort veto-recht.
Het ligt n.l. in den aard der
samenwerking en van de ge
meenschappelijke verantwoorde
lijkheid, dat wedevkeerig van dit
recht gebruik kan worden ge
maakt. Een Duitsch besluit zon
der voorkennis 'van den gevol
machtigde van den Leider kan
aoor dezen worden afgewezen,
andersom zal de Rijkscommissa
ris natuurlijk een Nederlandsch
besluit, dat genomen is zonder
dat overleg gepleegd is met de
voor dit onderdeel verantwoor
delijke Duitsche personen nietig
verklaren.
Ten slotte komt het hierop
neer, dat met een goed Neder
landsch-Duitsche samenwerking
ons land het meest is gebaat.
Het is daarom ook te hopen, dat
in dit nieuwe jaar allen zullen
begrijpen, dat het persoonlijk
'streven terzijde moet worden
gezet en allen, en dan het ge-
heele Nederlandsche volk, naast
elkaar moet staan om gezamen
lijk te werken aan de volledige
ontplooiing van de mogelijkhe
den, welke zich dit jaar zullen
voordoen.
Prof. dr. N. B. ten Haeff over
leden Na een ongesteldheid
van eenige weken* is in den leef
tijd van 57 jaar te 's-Gravenhage
overleden prof. dr. N. B. ten
Haeff, hoogleeraar in de alge-
meene geschiedenis aan de uni
versiteit van Amsterdam.
De heer Ten Haeff studeerde
aan de universiteit te Utrecht en
promoveerde in 1913 tot doctor.
Hij was leeraar in Assen, Utrecht
en werd in 1929 rector van het
vrijzinnig christelijk gymnasium
te Den Haag. In 1928 was hij tot
privaat-ciocent aan de universiteit
te Leiden benoemd, welke functie
hij tot 1933 vervulde. In Januari
volgde hij prof. dr. H. Brugmans
op als hoogleeraar in de alge-
meene geschiedenis.
van hedenavond 16.41 uur
tot morgenochtend 8.50 uur
De maan kwam heden op om
7.14 uur en gaat onder te 16.01 uur
Hittegolf in Zuid-Amerika
Heel Zuid-Amerika wordt op het
oogenblik door een groote hitte
golf geteisterd, In de Noordelijke
provinciën van Argentinië heeft
de thermometer een recordhoogte
van 44 graden bereikt. Ook uit
het Zuidelijke deel van Brazilië
komen als gevolg van de aanhou
dende droogte berichten over
schade aan den oogst, die opsom-
mige plaatsen voor 50 prócent is
verloren gegaan. De verwachting
is, dat de ongewone warmte nog
zal aanhouden.
Spoorwegongeluk in Duitschland
In den nacht van 3 op 4 Jan.
is in de vroege ochtenduren tus
schen Hannover en Wunstorf een
sneltrein op een anderen sneltrein
gereden, die voor een signaal ge
stopt had. Door de botsing wer
den wagons van beide sneltreinen
versplinterd, resp. zwaar bescha
digd. Tot dusver zijn er 20 dooden
en 20 zwaar gewonden te betreu
ren. De gewonden werden naar
het reservelazaret Hannover en
naar het ziekenhuis Nordstadt te
Hannover vervoerd.
De .economische rechter straft
Er was een keten van zwarte
handelaren in suikgr ontstaan, na
dat te Leiden bij een inbraak een
partij suiker was gestolen. De sui
ker kwam terecht bij L. K. Kellen-
berg te Leiden, die voor zijn zaak
de suiker best kon gebruiken, maar
niet wist dat zij gestolen was. Hij
had een keer 100 kilo gekocht waar
hij f. 440 voor betaalde en later
kocht hij nog eens. Het waren
eigenlijk zijn concurrenten die hem
tot die dead haddi-r, gebracht, zoo
verklaarde verdachte, want hij zag
zijn klanten verdwijnen doordat
andere winkeliers v/el clandestien
suiker verkochten. De officier vor
derde drie maanden gevangenis
straf. Na het pleidooi van dfen ver
dediger veroordeelde de rechter tot
zes weken gevangenisstraf. W. S.
v.d. Heyden te Leiden had f. 400
betaald vodr de 100 kilo suiker
welke hij kocht. Ook deze ver
dachte wist niet dat er diefstal bij
betrokken was ,,De klanten pro-
beeren je met de bonnen te be
driegen. zoo 'kom je tekort", be
toogde hij. Drie maanden gevange
nisstraf elschte de officier; zea
weken luidde het vonnis. C. L. v.
Seggelen te Lelden was tusschen-
handelaar geweest in de suiker.
Hij had eerst een klant opgezocht
en daarna 100 kilo gekocht voor
f. 400 en die meteen doorgeleverd
voor f. 440. Ook tegen hem vor
derde de officier drie maanden ge
vangenisstraf, waarna zes weken
werd opgelegd. C. A. Slierings te
Leiden was betokken geweest bij
den diefstal, maar stond nu terecht
wegens verkoop der suiker. Ver
dachte deelde echter mede, dat de
rechtbank .hem voor den diefstal
reeds tot twee maanden gevange
nisstraf veroordeelde. In verband
met deze omstandigheid hield de
rechter de zaak aan om een en.
ander nader te onderzoeken. In
Valkenburg was A. J. de Wit op
strooptocht geweest, hij "had bij
een tuinder radijs en andere pro
ducten gestolen. Dat haalde hij
tweemaal uit en in verband met
den ernst van het feit vorderde da
officier vier maanden gevangenis
staf. Het vonnis werd zes weken.
Waar gebrek heerscht, moet
geholpen worden.
Dit doet Winterhulp door UW»
offer. Giro 5553.
