weejarig bestaan van het Technisch Gilde Het geheimzinnige schaakstuk „Europa bewoonbaar III maken voor de Europeanen.' BINNENLAND TWEEDE BLAD. VRAGENRUBRIEK. FEUILLETON. XI n het N.V. Huis dan de Oude- acht te Utrecht is Zaterdag op rsB»echtige wijze het tweejarig be gaan van het Technisch Gilde Herdacht. Nadat in de ochtend- Ben eenige sectie-vergaderingen garen gehouden, kwamen om '3 uur in den middag eenige hon derden technici bijeen in de groo- schouwburgzaal. welke voor :ze gelegenheid feestelijk was rsierd. Met een krachtig ,.Hou Zee" _s;d Mussert bij zijn binnentre- ]Kn begroet, waarna de secr.-pen ningmeester van het Technisch de de heer J. M. Pigee een rt openingswoord sprak. In het ijzonder verwelkomde spr. den leider van het Ned. Volk en ma- dr. Beek, den leider van de 'echnische Noodhulp. Met de jededeeling dat het Technisch ilde was gegroeid tot een leden van 1700 besloot spr. zijn kort leidend woord. [I De eerste spreker was H, J. Ijpvcudenberg, leider van het Ned. rbeidsfront. die ervan gewaag- e dat het T. G. samen met het A.P. op de bres moeten staan „oor de verheffing van onze £|volkskracht en volkswelvaart, "cant de waarde en de beteekenis an een volk worden mede be- aald door het techisch kunnen an een volk. Het Ned. bedrijfsle- fen moet zijn eigen leven kun- en hebben en bemoeienis van uiten af is zeer ongewenscht. Het sidersbeginsel moet in de bedrij- 'en worden doorgevoerd en aan opbouw van de ware werk- emeenschap kan het T. G. zeer eel bijdragen. Spr. zeide van plan ,e zijn in het N.A.F. te zullen op- »chten een afd. „Algemeene echniek". DE N.O.C. Vervolgens sprak ir. P. F. Hee- :ema van de Ned. Oost Compag- ic over „De inzet van onze tech- ücV in het Oosten". iVa doel en streven van de ■O.C. in het kort te hebben aan- egeven, zeide spr., dat wat de 'ed. deelname aan de ontslui ting van grondgebieden in het •sten betrof, zij vierledig is, n.l. e boereninzet. de handels-inzet, Ie arnbachts-inzet en de industrie- zet. Wat onzen industrie-inzet angaat merkte spr. op, dat daar nogelijkheden te over zijn. Een robleem van de eerste orde is et verkeers-vraagstuk. Spr. deel- ie mede, dat er is opgericht de Ted Oost-Reederijwelke door e nkoop van groote en kleine ehepen er toe kan bijdragen, dat et probleem eenigennate zal unnen worden opgelost. Over 2 jaar zal de N. O.-Reederij be- hikken over 2 moderne beton- ihepen. i Rusland liggen voor milliar- tonnen aan kolen en ertsen, uw/ijl het verder het rijkste olie- and ter wereld is. Kolossale pro ten hadden de Russen op het t o.m. om van Moskou een zee- iaven te maken. Ook voor het G. bestaat er in het Oosten groote inzetmogelijkheid. DE GILDELEIDER SPREEKT. Het woord was vervolgens aan Jien gildeleider dr. ing. W. A. Jerweyer. Toen het Technisch Gilde twee jaren geleden werd opgericht, al dus spr., twijfelden velen aan zijn bestaansrecht, maar zoo langza merhand is men nu toch wel tot het inzicht gekomen, dat een nauw samengaan van alle tech nici zonder te letten op ver schil in rang, stand of graad van opleiding voor een vruchtdra gende ontwikkeling van de Ne- derlandsche techniek een levens voorwaarde is. Den leden van het Technisch Gilde kan men moeilijk verwijten, zoo vervolgde spreker, dat zij geen begrip voor de oorlogsnood- zaak hebben. Ten bate van het Europeesch geheel aanvaarden zij de consequenties van de Euro- peesche solidariteit. Hoe krachtiger zij zich voor het winnen van dezen oorlog inspan nen, des te gunstiger zal de po sitie van ons volk en daarmede de positie van onze industrie worden. Het is de allereerste taak van de Nederlandsche ingenieurs om met inzet van alle krachten mee te werken aan een gemeenschap pelijke Europeesche overwinning. Direct daarna volgt de noodzaak de Nederlandsche volkskracht op technisch en industrieel gebied in stand te houden en de plicht ons volk van de allernoodzakelijkste industrieele producten op het ge bied van kleeding, voeding, wo ning, gezondheid en cultuur te voorzien. Nu het gilde steunt op den wil tot opbouw van zeer vele Neder landsche ingenieurs en technici wordt met recht verwacht, dat spoedig een officieele erkenning van deze organisatie zal plaats hebben en dat het gilde op de juiste wijze in de maatschappe lijke orde zal worden ingescha keld, zoodat zijn arbeid zich ten volle zal kunnen ontplooien. Overgaand op eenige actueele detailpunten uitte spreker den wensch, dat de kwestie van de be scherming van den ingenieurs titel op korten termijn definitief wordt geregeld. Spreker wees vervolgens op het belang van een doelbewuste scho ling van de technici en acht het noodzakelijk. dat nauwkeurig wordt onderzocht over welke vak krachten Nederland eigenlijk be schikt, opdat deze vakkrachten zoo doeltreffend mogelijk kunnen worden ingezet op plaatsen, waar zij zich het beste kunnen ont plooien. De gildeleden vormen het deel van de Nederlandsche technici, op wier schouders de verantwoor ding rust voor de instandhou ding en verbetering van Neder lands plaats op technisch gebied. Een taakverdeeling kon niet uit blijven. zoodat het gilde thans in de navolgende hoofdafdeelingen is onderverdeeld: 1. Algemeene techniek, werk tuigbouw, technische economie. 2. Energie. 3 Mijnbouw. 4. Chemie.. 5. Weg- en waterbouwkunde, woning- en stedenbouw. Tot slot van zijn rede gaf dr. Herweyer een uitvoerig overzicht van de vele vraagstukken, die in verschillende hoofd- en vakaf- deelingen van het Technisch Gilde het onderwerp van studie uitmaken. Spreker besloot zijn rede met een bespreking van de mogelijkheden voor onze industrie bij den opbouw van het nieuwe Europa. REDE VAN MUSSERT Met de opmerking, dat deze revolutie ook den ingenieurs en technici niet onopgemerkt voor bijgaat, leidde Mussert zijn rede in. Jaren geleden, in 1922 on geveer, schreef spr. in het U.D. een artikel over de techniek, ge zien vanuit ingenieursstandpunt, waarin de aanklacht werd weer legd, dat de ingenieur met zijn techniek ertoe zou bijdragen, dat heele volkeren zouden worden vernietigd. De ingenieurs bren gen de techniek omhoog, zoo betoogde spr., de aanwending van die techniek is in de hand van anderen gelegen. De Europeesche techniek staat nu, zoo vervolgde Mussert, in dienst van den oorlog en dat is maar goed ook, want anders zou de Sovjet-Unie met haar techni sche wals evenals destijds de Hunnen en de Tinken dat deden een aanslag op Europa plegen. Tweehonderd millioen half- Europeanen en half-Aziaten heb ben de Europeesche techniek ge leerd om Europa zelf te overval len. Deze techniek hebben zij geleerd in Duitschland, in Ne derland en andere Europeesche landen, en 25 jaar lang hebben zij in hun industrieën, achter hooge muren de grootste oor logsmachine gemaakt, welke Europa ooit te zien heeft gekre gen. De Sovjet-Unie ziet Europa als een paradijs en terecht. De Volkenbond was er om Europa verdeeld en dus zwak te houden en als geen fascisme en nat.- socialisme zouden zijn geweest, zou er eenvoudig geen Europa meer bqstaan. Tegelijkertijd met de Sovjet-Unie is Amerika op het Europeesche dak gevallen en zoo is voor Europa de strijd op leven en dood ontstaan. Als Europa verliest, ziet het er voor ons nafc-socialisten slecht uit, maar niet ^minder voor alle anderen, die nu nog dank zij het nat.-socialisme hun leven kun nen leven. Het communisme 'zal alles vernietigen. Wint Europa, zullen wij dan een overheerschend Duitschland krijgen met vazalstaten? zoo vroeg Mussert zich af. Neen, laten wij deze gedachte eens en voor al uitroeien. Op 10 Dec. van dit jaar heeft Adolf Hitler tegen Mussert gezegd, dat dat van hem niet te verwachten is. (Lang durig applaus) Vertrouwen aan beide zijden zal er zijn en al zal het Nieuwe Europa door Hitler en Mussolini worden geleid, elk Europeesch volk en dus ook Nederland zal die plaats verkrijgen in de vol kerengemeenschap, welke het krachtens zijn prestaties zal ver dienen. Hierop gaf Mussert aan hoe thans reeds de continenten wor den gevormd. Amerika. Japan met zijn Groot-Aziatische ruim te. Europa. Moet nu Nederland in dat Nieuwe Europa zijn eigen aardigheden opgeven? Neen, want dat zou dwaasheid zijn, verarming beteekenen. Wat wij hebben te doen, is zoo sterk mogelijk te worden, om straks in het Nieuwe Europa zooveel mogelijk te geven. De Boerenoorlog was eener- zijds voor Engeland het hoogte punt, anderzijds het begin van het verval. Want Europa is tot zichzelve gekeerd en Engeland heeft afgedaan. Nederland zal blijven het venster aan de Westzijde en hier willen wij blijven wonen en wer- Verspreide berichten Van heden 3 uur af isautomatisch interlocaal telefoonverkeer moge lijk voor de aangeslotenen van de geautomatiseerde telefoonnet ten in het district Haarlem met die in het district Rotterdam (met uitzondering van het net Gorin- chem). In omgekeerde richting is dit verkeer nog niet mogelijk. Zakbatterijen voor bepaalde personen. Het ligt in de «be doeling, periodiek batterijen voor"' zaklantaarns ter beschikking te stellen van bepaalde groepen ge bruikers, die zelfstandig een be roep uitoefenen, waarbij het ge bruik van een zaklantaarn nood zakelijk moet worden geacht, j te weten: artsen, dieren artsen, vroedvrouwen en'bakers, niet-inwonende verpleegsters en 1 verplegers, apothekers, geestelij ken, bodediensten en vrachtrij ders, zeevisschers en binnen schippers. Deze personen kunnen zich bij een detailhandelaar naar hun keuze laten inschrijven voor het periodiek betrekken van zaklan taarnbatterijen. Een vreeselijk verbitterde moe der". - Hedenavond spreekt Max Blokzijl via den zender Hilver sum I om 19.00 uur in zijn poli tiek weekpraatje over het on derwerp „Een vreeselijk verbit terde moeder." ken. Gaarne willen wij ons aan deel leveren in het Oosten, als ons die taak wordt opgedragen, maar men moet Nederland niet zien als een menschen-reservoir, waaruit men naar willekeur zou kunnen putten. Evengoed als ei- Nederlanders werkten in Rio de Janeiro of aan het Suez-kanaal, zoo kunnen Nederlanders ook hun krachten geven aan de werkzaamheden in het Oosten, doch het mag nooit een men- schenverstrooiing over Europa worden. (Daverend applaus. In 1830 waren* er 2V» millioen Nederlanders, in 1900 vijf millioen en thans ruim negen millioen. Ik ben echter van meening, aldus spr., dat er nog altijd te weinig Nederlanders in Europa zijn en zeker te weinig Nederlandsche sol daten. Voor de verdediging van Europa zullen honderdduizenden soldaten noodig zijn. Engeland mag dan zeggen, dat ik die aan Hitier heb aangeboden, de werke lijkheid is, dat ik er niet over besahik was het maar waar en dat Hitier ze ook niet wil hebben. Een gezond volk opbouwen, is geen kleinigheid en de technici zullen er hun aandeel ten volle in hebben. Europa bewoonbaar ma ken voor de Europeanen, dat is* het doel. Mussert besloot zijn rede met erop te wijzen, dat in de toekomst vooral de industrie en het ver keer een groote rol zullen gaan spelen. Ons vertrouwen in die toe komst is onbeperkt. Ons volk zal niet ten gronde gaan, omdat de goede eigenschappen nog steeds aanwezig zijn. De Ned. technici moeten een drachtig samenwerken en tezamen hun krachten inzetten voor de verheffing van ons volk. Met den wensch dat het het Technisch Gilde in 1943 goed zal gaan, beëindigde de Leider zijn rede. .Met het zingen van het zesde couplet van het Wilhelmus werd de bijeenkomst gesloten. Een geschilderd portret van den Führer van Mahainz op de groote Duitsche Kunsttentoonstelling, welke in het Haus der Deutschen Kunst in München is geopend Hoffmann-Stapf-Pax m iVat doe ik met den ouden rommel? - Gemeld wordt: Er moge nog eens onder de aan dacht van het publiek worden gebracht, dat allerlei voorwerpen documenten en archiefstukken dreigen verloren te gaan, omdat de eigenaars deze voor ouden rommel aanzien. Gooi de'zen ver meenden rommel niet direct weg denk aan onze archieven, musea en documentaire verzamelingen, die hierbij stellig nog wel iets van hun gading zullen vinden. Stel u telefonisch in verbinding met de directies van die instel lingen, die er voor zijn aange wezen om dergelijke stukken te bewaren. Dat zijn voor kunst voorwerpen het gemeentemu seum, voor bibliotheken de Na tionale Bibliotheek en de open bare leeszaal, voor familiepapie ren en oude documenten het Al gemeen Rijksarchief benevens voorzoover ze op 's-Gravenhage betrekking hebben het ge meentearchief, en voor topogra fische afbeeldingen en documen ten, foto's en boeken over en van Nederlandsche kunstenaars het rijksbureau voor kunsthisto rische documentatie te 's-Gra venhage. Al deze instellingen zullen u dankbaar zijn, indien men haar waarschuwt. Geldt het bovenstaande voor den Haag, in de kleinere gemeenten zijn de directies van de plaatselijke mu sea of' oudheidkamers en archie ven het meest aangewezen om in dezen de belangen te behar tigen en te redden wat nog ge red kan worden. D. F. te Z. In het algemeen eindigt de verplichting, zoodra het kind 8 jaren leerling is geweest van een lagere school en het alle klassen doorloopen heeft. Mogelijk valt de door u bedoelde school on der het middelbaar onderwijs, waarop de leerplichtwet niet van toepassing Is. Mej. C. C. Er is geen reden aan te nemen, dat de andijvie niet goed meer is voor de consumptie. U kunt de Inmaak best gebruiken; stel het gebruik niet te lang meer uit. door FRANZ WENDELMUTH. Geautoriseerde Nederlandsche be werking door B. L. VENZELAAR. (Copyright bij Eden-Verlag Berlin) (52 In een daarvan ontdekte ik een afdruk van een hak, die een En- gelsch fabrieksmerk droeg. Het vermoeden van den dokter, dat net een Engelschman is, is dus juist." Van Stolberg grinnikte. «Wat maakt eigenlijk een schoen bit, mijnheer Treslong?" merkte Uj spottend op. „Een kogel uit een Engelsche politierevolver is altijd nog overtuigender dan een Hngelsche schoenhak. Laten we dus zeggen, dat uw vermoeden luist is, omdat ze door den kogel bewezen wordt." De veldwachter haalde zijn schouders op. „Alsof dat niet precies hetzelf de is," knorde hij boos. „Alles draait dus nu alleen om de ontbrekende voorgeschiede nis", zei de rechercheur terwijl hij zich tot dokter Roobol wend de. „Mijnheer Treslong vertelde mij, dat u er iets meer van wist." De geneesheer schrok op. „Ik?" riep hij uit en wierp een hulpeloozen blik op den veld wachter. „Een voorgeschiedenis? Ik weet werkelijk niet wat u bedoelt." „Treslong!" schreeuwde van Stolberg, „de dokter weet niet wat je bedoelt!" „Natuurlijk dat geval met den ouden Jacob Ruys", verklaarde de veldwachter met gehuichelde verbazing. „Hoort dat hierbij?" „Ja, evenzoo uw bevindin gen bij het onderzoeken van het lijk." Dokter Roobol zuchtte diep. Wat het geval met Jacob Ruys betrof, daarover was hij het nog lang niet met zichzelf eens. Hij had er zoo'n idee van, dat hij in in dat geval iets verzuimd had, hetgeen de politie hem later kwalijk zou kunnen nemen. Maar dat hielp niet meer, op dit oogenblik zou hij kleur moeten bekennen. „Jacob Ruys kwam in dit voor jaar bij mij", begon Roobol zacht en aarzelend. „Het was de oude visscher. die in dit huis woonde en de oom ran mijnheer Homan. Ik kon mij niet herinneren, dat de oude man eenmaal in zijn leven ziek was geweest, maar ditmaal kwam hij toch bij mij. Eerst klaagde hij over dit en dat, maar ik voelde, dat hij niet recht voor de waarheid uitkwam. Ten slotte wist ik hem er van te overtuigen, dat de volle waarheid het beste voor hem was. „Dokter", zei hij met een ang- stigen blik in zijn oogen, „ik weet niet, wat ik beginnen moet. Ik verbrand in mijn eigen huis". Ik vroeg hem naar nadere bizonderheden, maar hij kon mij die niet geven. „Het is raadselachtig", ver trouwde hij mij toe, „maar het is zoo". Toen ik hem onderzocht, ontdekte ik aan zijn boven lichaam een aantal groote, roode plekken op de huid. Klaarblijke lijk brandwonden en toch ook weer geen brandwonden. Het beste kunnen we die verwondin gen vergelijken met de indruk ken, veroorzaakt door de werking van een electrischen stroom, of door Röntgenstralen. Maar beide gevallen kwamen bij Ruys na tuurlijk niet in aanmerking. Daarom nam ik aan, dat het een bizonder soort huid-exeem was. Ik ben tenslotte een eenvoudig dokter en geen geleerde profes sor. Maar enfin, ik wist met die vreemde verschijnselen geen raad en adviseerde hem, zich in een ziekenhuis te laten onder zoeken. Ik gaf hem ook een brief voor die betreffende inrichting mee. Hij ging en - daarmede had ik'hem voor het laatst levend ge zien. Enkele weken later vond men hem dood in zijn woning. Ik werd geroepen en stelde zon der aarzelen vast, dat hij aan een beroerte was gestorven. (Wordt ver»»igd). (Nadruk verboden)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1942 | | pagina 5