De strijd in Tunesië
Dinsdag 8 December 1942
No. 25368
J Rond Darlan. In anti-Duit-
che kringen in Frankrijk valt
„en merkbaar verlies van de
SJaulle's prestige ten gunste van
larian waar te nemen. Even-
ijdig daaraan loopt een daling
r.1 Anglophilie en een aan
zienlijke koersstijging der Ameri
kanen.
VERDUISTEREN:
BINNENLAND
Ned. Oost Compagnie.
Zuinig stoken beteekent zooveel mogelijk warmte
VRAGENRUBRIEK.
GEMENGD NIEUWS
SPORT.
München 1860 op
tournee in ons land.
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
Oe A.NP.-correspondent te
rliinl meldt:
Het eerste treffen tusschen
ritsch-Italiaansche en Anglo-
:=uerikaansche troepen in Tune-
i is geëindigd met de ontrui-
ing door de laatste van het
.•langrijke verkeersknooppunt
ebourba, waarmee tevens de
'Sgingén der Engelschen en
r "nerikanen, zich tusschen Bi-
ter rta en Tunis te schuiven, ver
leid zijn. Engelsche en Ameri-
.ansche pantserstrijdkrachten
^idden zich zeer ver naar voren
waagd, naar het schijnt zonder
;h van te voren van een goed
nctioneeren van de ravitaillee-
ig té verzekeren, waardoor zij
'ïh niet hebben kunnen hand-
iven: Bij de gevechten is, naar
;er verzekerd wordt, de weinige
varing der Amerikaansche strijd
•achten duidelijk aan den dag
treden. Deze spreekt ook uit de
nerikaansche denkbeelden om-
ent de taktiek, doch begrijpe-
kerwijze laat men zich hierom-
ent van Duitsche zijde niet uit.
eze eerste gevechten, die den
igelschen en Amerikanen reeds
zulke hooge verliezen zijn ko
en te staan, worden van Duit-
he zijde nog niet als het begin
ai den grooten strijd geken-
jrkt. Men is feitelijk nog steeds
het stadium der voorbereiding,
jide partijen zijn doende, zich
oveel mogelijk te versterken,
>ch hierbij blijven de Engel
hen en Amerikanen achter bij
strijdkrachten van de spil, die
;t voordeel van den korten ver-
ndingsweg over de straat van
cilië'"hebben. Thans wreekt zich
e. :t feit, dat het Anglo-Ameri-
lansche landingsleger niet ter-
ik ond Bizerta heeft bezet, het-
;en militaire kringen alhier als
te m enorme strategische fout
imnerken. De nieuwste Ameri-
'r lansche pantserwagens, die
'eds in den strijd in de Cyrenai-
i werden gebruikt, zijn volgens
ir sskundige Duitsche kringen
led doch niet onoverwinnelijk.
t Duitsche afweer is er volko-
,én tegen opgewassen en niet
I leen, zooals van Engelsche zijde
ïrklaard wordt, dank zij de
•oote kwaliteiten van het 8.8 can.
u tweergeschut. Ook andere fac-
>ren spelen hierbij een rol.
Strijd tusschen pantserstrijd-
rachten in Tunesië. - In Tune-
is dezer dagen een strijd ont-
rand tusschen 60 Britsch-Ame-
Ikaansche en 9 Duitsche pant-
ïrwagens, die door den vijand
erden ingesloten. In den ver-
itterden strijd, die ruim 5 uren
uurde, hadden de Britten en
Amerikanen, afgezien van hun
riumerieke superioriteit aan pant
erwagens, ook luchtdoelgeschut
•er beschikking. Hoewel de vij
and door het terrein begunstigd
vas en de Duitsche pantserwa
gens vanuit een dalkom moesten
•pereeren, schoten de Duitsche
lantserwagens veertig vijande
lijke pantserwagens kapot.
II
(D.N.B.)
In dezen gang van zaken weer
spiegelt zich het uitblijven van
'ucces voor het streven van de
- aulle door middel van de Brit-
Swïi Politiek zijn tegenstander
Q"_an te Washington zoowel als
Noord-Afrika mat te zetten.
I in anti-Duitsche kringen ori-
ervond de Gaulle nadeel van de
imstandigheid, dat Darlan in
toord-Afrika zij het ook on-
ler Amerikaansch beschermheer-
"hap een soort staat heeft
vormd, waarvan hij zichzelf tot
5tshoofd heeft uitgeroepen,
*rku'/1J\ in aanzienlijke mate
februik kan maken van het bij-
oehoorend bestuursapparaat.
Generaal Eisenhower heeft aan
dit bewind van Darlan officieel
zijn goedkeuring gehecht, waar
mee tevens tot uiting is gekomen
dat deze volgens Roosevelt voor-
loopige schikking tusschen de
Ver. Staten en Darlan een zekere
duurzaamheid zal bezitten.
Afgezien van het feit, dat de
Gaulle als persoon nooit populair
is geweest en door de anti-Duit
sche elementen steeds slechts
werd beschouwd als een over
gangsverschijnsel, wordt het de
zen kringen gemakkelijker ge
maakt zich aan de zijde
van Darlan te scharen door
de veronderstelling, dat de Ver-
eenigde Staten door den grooteren
afstand voor Frankrijk gemakke
lijker zijn dan Engeland.
(D.N.B.)
Naar de Britsche berichten
dienst meldt, heeft generaal Ca-
troux verklaard, dat reeds om
zuiver militaire redenen de aan
wezigheid van Darlan op de
moeilijkste verbindingslijnen en
ver achter het strijdende eerste
leger in Tunis een gevaar betee
kent, dat men niet mag negee-
ren. Dat gevaar zal slechts ver
dwijnen door de terzijdestelling
van Darlan. Ook voor de Gaul
listische divisie bij het leger van
Montgomery vormde het een
verrassing. (D.N.B.)
De Fransche vloot te Toulon.
Naar Reuter uit Algiers meldt,
heeft de commandant van de
Fransche duikboot „Casablanca",
die uit Toulon naar Algiers is
ontsnapt voor den zender ver
klaard, dat de Fransche vloot te
Toulon voornemens was naar de
geallieerden door te breken. Er
was echter niet genoeg brandstof
aanwezig geweest. (D.N.B.)
De ontruiming van Italiaan-
sche steden. De ontruiming
van de Italiaansche steden van
de burgerbevolking, welke niet
strikt noodzakelijk in de stad
moet zijn, waartoe door denDuce
bevel is gegeven, wordt in geheel
Italië stelselmatig ten uitvoer
gelegd. Autoriteiten en organisa
ties der fascistische partij nemen
alle noodige maatregelen om de
stedelijke bevolking prompt en
vlot te vervoeren en te herber
gen. In het Palazzo Venezia zijn
honderden telegrammen ontvan
gen, waarin de burgemeesters aan
den Duce de verzekering geven,
dat zij alles zullen doen om de
ontruimingsactie te bevorderen.
(D.N.B.)
Overeenkomst Eisenhower-Bois-
son. Volgens den Engelschen
nieuwsdienst heeft radio-Algiers
gisteren gemeld, dat generaal
Eisenhower. een overeenkomst
heeft gesloten met den gouver
neur van Fransch-West-Afrika,
generaal Boisson, waarbij de ge
allieerde luchtstrijdkrachten ver
lof krijgen gebruik te maken van
de vliegvelden van West-Afrika
op haar route van de Ver. Staten
naar het midden-Oosten. De in
Fransch West-Afrika geïnter
neerde geallieerde schepen en de
geallieerde zeelui zullen worden
vrijgelaten. (D.N.B.)
Lord Linlithgow blijft tot Octo
ber 1943 in functie. Naar de
Britsche berichtendienst meldt
heeft de vicekoning van Britsch-
Indië, lord Linlithgow er in toe
gestemd tot October van het vol
gend jaar in functie te blijven.
(D.N.B.)
van hedenavond 16.30 uur
tot morgenochtend 8.35 uur
De maan kwam hedenmorgen
op om 8.28 uur en gaat onder te
17.25 uur; het is vandaag Nieuwe
Maan.
VOORUITZICHTEN VAN DE
NEDERLANDSCHE HANDEL
EN INDUSTRIE.
Men vestigt er nog eens de aan
dacht op, dat de bedoeling van
de Nederlandsche Oost Compagnie
is als tusschenpersoon op te tre
den voor alle Nederlandsche in
stanties, die willen deelnemen
aan de economische ontsluiting
van de door Duitschland bezette
Russische gebieden. De Compagnie
zal dus in beginsel niet als een
zelfstandige industrieele en/of
handels-onderneming optreden.
Slechts waar het initiatief van
Nederlandsche particulieren of
ondernemingen faalt, zal de Ned.
Oost Comp. zelf optreden.
De N.O.C. beschikt voor Neder
land over een monopolie, waarvan
de bedoeling is, alle Nederland
sche instellingen, op welk gebied
ook, organisch te leiden bij haar
werkzaamheden in het Oosten.
Voor Nederland als geheel heeft
het weinig zin, als een enkeling
in het Oosten een groot inkomen
weet te vergaren. Evemnin is het
algemeen Nederlandsche belang
er bij gebaat, als een Nederland
sche onderneming hier te lande
haar outillage verkoopt en b.v. via
een Duitsche onderneming in het
Oosten inzet. De N.O.C. treedt
daarom op als tusschenschakel ter
bevordering van een georganiseer-
den en gemeenschappelijken in
zet in het Oosten. De som van
de inzetten moet. aldus deelde
men aan een redacteur van het
A.N.P. van bevoegde zijde mede,
op een bepaald punt bij elkaar
komen. Door een gezamenlijken
inzet gaat er voor Nederland niets
verloren en op die manier kan de
grootste waarde worden gecreëerd,
die t.z.t. aan een tegenprestatie
kan doen denken.
Over de onmiddellijke financi-
eele vooruitzichten voor zich op
het Oosten richtende Nederland
sche industrie kan thans nog niets
concreets worden gezegd.
Slechts bij uitzondering zal het
thans mogelijk zijn een bedrijf
op te richten op een uitgewerkte
rendementsbasis. Daarom is van
Duitsche zijde het Treuhand-sy-
steem in het leven geroepen,
waarbij de onderneming zonder
financieel risico als Verwalter kan
optreden. Van Duitsche zijde zijn
reeds vele ondernemingen in be
drijf gesteld, vooral op het gebied
van de voedings- en genotmidde
len. Als Verwalter treedt op de
vroegere ondernemer, die tijdens
de aanloopperiode een vast inko
men kan genieten, dat niet af
hankelijk is van de eventueele
winst of van het verlies.
Een dergelijk belang nemen van
Nederlandsche zijde via de N.O.C.
is op verschillend gebied moge
lijk: 1. op agrarisch terrein, aan
gezien de opbrengst per hectare
nog aanzienlijk kan worden ver
hoogd; 2. op verkeer-technisch ge
bied: het uitvoeren van bagger-
werken. het aanleggen van straat
wegen enz.; 3. op industrieel ge
bied: verwerking van agrarische
en andere grondstoffen, waaraan
de Oekraïne zoo rijk is. Vooral
op dit laatste gebied ligt nog
een ruim arbeidsterrein braak. Er
bestaat voorts een ontzettende be
hoefte aan alles wat met de ver
zorgingsindustrie verband houdt.
Men zal zich aanvankelijk moe
ten beperken tot de productie van
de meest noodzakelijke vitale
producten.
De handel van Nederland naar
het Oosten betreft thans hoofd
zakelijk productiemiddelen. De
uitvoer van het Oosten naar Ne
derland moet men hoofdzakelijk
zien als het resultaat van de pro
ductieorganisatie, die thans aan
den gang is. Voorloopig blijft dit
uiteraard veelal tot agrarische
producten beperkt met hier en
daar andere grondstoffen, voor
zoover die ter beschikking staan.
Wanneer deze organisatie een
maal is opgebouwd, zal de weder-
zijdsche handel een groote uit
breiding kunnen ondergaan, waar
bij de N.O.C. het intermedair
vórmt.
Tuinarchitect D. F. Tersteeg
overleden Te Amersfoort is op
66-jarigen leeftijd overleden de
heer D. F. Tersteeg, uit Naarden,
een der beste tuinarchitecten van
ons land. Uit tallooze werken van
Tersteeg's ongeveer 45-jarige prac-
tijk noemen wij de parken van
het bekende kasteel Hooge Vuur-
sche bij Baarn, kasteel Eekhart
bij Eindhoven, huize Remmer-
stein bij Rhenen, en Chateau Col-
mont te Tongeren. Tersteeg
werkte samen met de architecten
De Bazel, Ed. Cuypers en Han-
rath, die in het eerste tiental
jaren dezer eeuw vele groote
villa's in het Gooi en elders
hebben gebouwd. In 1915 werd
zijn ontwerp gekozen voor den
tuin van de Nederlandsche inzen
ding op de Panama-Pacific ten
toonstelling te San Francisco. In
1925 ontwierp hij de voorjaars
bloemententoonstelling op Groe-
nendaal bij Heemstede en in 1935
den aanleg van het Nederlandsch
paviljoen op de wereldtentoon
stelling te Brussel. De gemeente
besturen van Eindhoven. Nieu-
wer-Amstel en Sittacd droegen
hem den aanleg van hun parken
en plantsoenen op.
Eerste vaste bewoner Noord
oostpolder De eerste boerderij
in den Noordoostpolder is be
trokken. De heer G. Boer, land
bouwkundig opzichter te Blok
zijl, heeft er zich in gevestigd,
zoodat aan hem de eer toekomt,
de eerste vaste bewoner van het
nieuwe gebied te zijn.
Kenteeken voor als bestelwagen
ingerichte personenauto's - De
secretaris-generaal van het depar
tement van waterstaat maakt be
kend, dat houders van als be
stelwagens ingelichte of gebezig
de personenauto's in den ver
volge verplicht zullen zijn een bij
zonder kenteeken te voeren op de
voorruit aan de van den bestuur
der afgewende zijde. Dit kentee
ken moet bestaan uit wit papier
of dergelijke stof, waarop van
voor het voertuig gezien duidelijk
leesbaar in zwart de letters B. W.
in drukletters zijn aangebracht.
De hoogte van bedoelde letters
moet ten minste 10 c.M. bedragen,
de lijndikte ten minste Vs c.M.
Niet-navolging van deze ver
plichting kan intrekking van de
rijvergunning ten gevolge hebben.
Verspreide Berichten De
burgemeester van 's-Hertogen-
bosch heeft den arts P. F. M.
Karthaus benoemd tot eersten
chirurg van het Groot Zieken-
gasthuis te 's-Hertogenbosch, als
opvolger van prof. dr. J. F. Nu-
boer, die onlangs werd benoemd
tot hoogleeraar in de chirurgie
aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht, als opvolger van prof.
Lameris. De heer Karthaus is 36
jaar oud. Hij studeerde aan de
hoogescholen te Leiden, Leuven
en Utrecht en was hoofdassistent
chirurg te Den Bosch.
M. J. H. M. Hermens is op
zijn verzoek, met ingang van 1
Januari a.s. eervol ontslagen als
burgemeester van Amby en Be-
melen.
Q te L. Het gevraagde adres
is: Nieuwe Uitleg 12. Den Haag.
W. G. te B. Dat is ons niet
bekend.
J. F. te L. - Bedoelde vraag is
reeds te dikwijls door ons beant
woord om het nog eens te doen.
Aan ons bureau kunt u desge-
wenscht de behandeling lezen.
Huisvrouw te O. Naar aanlei
ding van een reeds eerder gegeven
antwoord op een vraag betreffende
de verkieslijkheid van snel of lang
zaam verwarmen van een ketel wa
ter. schrijft ons een lezer, dat de
in beide gevallen verbruikte hoe
veelheid warmte alleen dan gelijk
is, wanneer geen afkoeling aan de
wanden plaats vindt. Ingeval van
lanvzame verwarming op een klei
ne gasvlam is deze afkoeling aan
merkelijk grooter dan bij snelle
verhitting, zoodat de laatste me
thode de meest economische is.
Het juiste advies is derhalve snel
aan de kook brengen op groot
ste vlam (geen vlam buiten den
ketelbodem); aan de kook hou
den op kleine vlam.
Personenauto te water geraakt.
- Gisteravond, om ongeveer zes
uur is een personenauto, bestuurd
door den 20-jarigen J. W., woon
achtig te Den Haag. op de Veen-
kade aldaar in aanrijding geko
men met een groentewagen. De
auto reed hierop te water.
Voorbijgangers, die het onge
luk zagen gebeuren, schoten toe
om den chauffeur uit zijn nete
lige positie te redden. Hoewel zij
de kap van den auto konden
opensnijden, mochten zij er niet
in slagen het slachtoffer te be
reiken. Daar de portieren ver
wrongen waren, kon men deze
niet open krijgen.
Later is de auto met een kraan
wagen van de brandweer opge
haald. Da bestuurder van den
wagen was toen reeds overleden.
Mijnontploffing in Turkije - In
het steenkoolgebied van Zongoel-
dak, in Tsjamli, heeft zich een
mijngasontploffing voorgedaan.
Tot dusver konden 63 dooden en
10 gewonden geborgen worden.
Men vreest echter, dat het aan
tal omgekomen mijnwerkers nog
grooter is.
VOETBAL.
Gelijk gemeld zal op uitnoodi-
ging van den Rijkscommissaris,
Rijksminister Seyss-Inquart een
van Duitschland's beste voetbalelf
tallen „München 1860" op tournee
komen in ons- land om in het ka
der der Truppenbetreuung uit te
komen tegen eenige militaire elf
tallen. De wedstrijden zijn vastge
steld op Zaterdag 12 December a.s.
in het Zuiderpark in Den Haag en
op Zondag 13 dezer in het Olym
pisch stadion te Amsterdam. De
beslissingswedstrijden tusschen de
elftallen van de Luftgau, Marine
en S.S. und Polizeisportgemein-
schaft Niederlande zullen tegelij
kertijd dan worden gehouden. Deze
wedstrijden beloven een sportieve
gebeurtenis te worden van den eer
sten rang. De organisatie van deze
wedstrijden berust bij het Sonder-
referat Truppenbetreuung bij den
Rijkscommissaris.
BOKSEN.
Overwinningen van De Groot en
De Pauw In gebouw „Odeon"
te Rotterdam won de halfzwaarge-
wichtkampioen van Nederland, De
Groot (80.4 kg.), op punten van
den zwaargewichtkampioen der bei
de Vlaanderen, A. Gerard (84 kg.).
De wedstrijd, die na de vijfde
ronde eindigde door opgeven van
den Belg, werd gekenmerkt door
een hoog tempo, hetwelk De Groot
steeds wist te handhaven.
Een andere partij was die van
Koos de Pauw (67.5 kg.) tegen den
Belg Van Haverbeeke. Onze land
genoot heeft na zwaren strijd een
overwinning op punten bevochten.
DAMMEN.
W. Huisman kampioen van Zuid-
Holland De laatste ronde om
het kampioenschap van Zuid-Hol
land ls gespeeld en het is onzen
Leidschen kampioen W. Huisman
mogen gelukken beslag te leggen
op den titel. Nadat hij den voor-
laatsten wedstrijd twee punten
voorsprong had op nummer twee
(Ravesteyn) was het vrijwel zeker
dat hij het kampioenschap zou be
halen. Doch hij en Ravestern moes
ten elkaar nog be,ca:i.pen,_jHuisman
speelde met z\va. en *.avesteijn
met wit. Huisman speelde zeer
voorzichtig en wacntte zijn tegen
stander af. Het spel werd meer en
meer in ingewikkelde banen geleid,
totdat "Huisman zijn kans schoon
zag en op schitterende wijze een
doorbraak naar Dam wist te forcee-
ren. Zijn tegenstander kreeg het
daarna zeer moeilijk en na onge
veer 55 zetten gespeeld te hebben,
we'o besloten tot remise. In totaal
zijn er acht wedstrijden gespeeld.
Huisman wist er vier van te- win
nen en vier remise to spelen.
Waar gebrek heerscht, moet
geholpen worden.
Dit doet Winterhulp dtMir UW
offer. Giro 5553.