Meer dan een millioen ton scheepsruimte in
November tot zjnken gebracht
83ste Jaargang
Wóensdag 2 December 1942
No. 25363
n
Duitschland strijdt voor Europa
EXTRA-BERICHT.
Sovjet-aanvallen
afgeslagen.
„Hóudt Uw gasverbruik in toom
En spaart eiken dag wat stroom."
OOK THANS ZULLEN
WIJ GAAN.
WAT IS EEN ENERGIE
CONTROLEUR? -
.VERDUISTEREN:
KUNST EN LETTEREN
LEIDSCH m DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
Het opperhevel der Duitsche weermacht maakte gisteren bekend
Duitsche zee- en luchtstrijdkrachten hebben in November in
totaal 166 schepen met een inhoud van 1.035.000 b.r.t. in den
grond geboord. De successen van September werden met 23.500 b.
r.t. overtroffen. Daarmede is het tot dusver hoogste resultaat van
dezen oorlog bereikt. Zwaar beschadigd werdén 102 schepen, waar
van een zeer groot aantal nog als totaal verloren moét worden
beschouwd.
en spoorweginstallaties aan den
middenloop van den Don werden
overdag en des nachts gebombar
deerd.
Ten Zuidwesten van Kalinin en
in het gebied rond Toropez duren
de verbitterde gevechten voort.
Gevechtsvliegtuigen en duikbom
menwerpers ondernamen deels in
scheervlucht vernietigende aan
vallen op gereedstaande pantser
wagens,, marcheerende colonnes en
voertuigcolonnes van den vijand.
In den tijd van 20 tot 30 Nov.
vernietigden troepen van het leger
in de brandpunten der gevechten
in het Oosten 1024 •sovjetpantser
wagens. Door luchtaanvallen en
luchtdoelartillerie der luchtmacht
werden 148 pantserwagens ver
nield.
Aan het Cyrenaicafront vonden
slechts plaatselijke gevechten
plaats. Britsche colonnes en een
luchtsteunpunt werden door de
luchtmacht met bommen en vuur
wapens aangevallen. Duitsche en
Italiaansche pantsertroepen vie
len met sterken steun der lucht
macht oprukkende gemotoriseerde
vijandelijke formaties in Tunesië
aan. en maakten gevangenen.
Gevechtsvliegers bombardeerden
overdag en des nachts haven
installaties in Bone en Algiers,
onder andere werd een groot
transportschip getroffen.
In het Zuiden van Engeland
vielen jachtvliegtuigen overdag
verschillende militaire installaties
aan en schoten boven zee twee
vijandelijke vliegtuigen neer. Twee
eigen toestellen worden vermist.
SOVJET-OFFENSIEF HEEFT
STUWENDE KRACHT VERLO
REN. De A.NP.-correspondent
te Berlijn meldt: Hoewel het
voorbarig zou zijn, te zeggen, dat
het offensief, dat de bolsjewisten
op verschillende punten van het
Oostelijk front, van Stalingrad
in hét Zjiiden tot het Ilmenmeer
in Het Noorden onlangs hebbfen
ontketend, mislukt is, kan vol
gens militaire kringen geconsta
teerd worden, dat het zijn stu
wende kracht heeft verloren. Van
een gesloten offensief kan niet
meer gesproken worden, eerder
van plaatselijke begrensde aan
vallen, zij het ook krachtige aan
vallen, zoodat de strijd nog geens
zins verflauwd is. Van Duitsche
zijde heeft men de bij deze aan
vallen dcror de bolsjewisten ge
volgde tactiek inmiddels nauw
keurig kunnen bestudeeren en
beter dan een jaar geleden kent
men thans de meest geschikte
methode voor den afweer. Daar
bij komt, dat volgens deskundige
kringen de sterkte der sovjet-
Russische legers niet meer te
vergelijken is met die van het
vorig jaar. Een verlies van ruim
duizend pantserwagens in tien
dagen trpft de bolsjewisten daar
om des te zwaarder. Hierbij ko
men nog de zeer hooge verliezen
aan manschappen, mede als ge
volg van het feit, dat de Duit
sche afweer volkomen op de aan
vallen was voorbereid. Dit alles
heeft ertoe geleid, dat de bolsje
wisten op geen enkel punt van
het front verder komen. In het
gebied van de Donbocht beginnen
zij zich zelfs reeds in te graven,
hetgeen er op zou kunnen wij
zen, dat zü weinig hoop koeste
ren, het offensief binnenkort te
kunnen voortzetten.'
Nu de eerste stoot van het of
fensief achter den rug is, moet
worden afgewacht, of de bolsje
wisten in het achterland troepen
bijeen zullen brengen om een
Duikbooten hebben daarvan in
het Noorden en Zuiden van den,
Atlantischen Oceaan, op de IJs
zee, in de., randwateren Van den
Indischen OcShan en voor de
kusten van Fransch Noord-Afrika
149 vijandelijke koopvaarders en
transportschepen met een inhoud
van 955.200 b.r.t. vernietigd.
Duitsche motortorpedobooten heb
ben op de Noordzee en in het
Kanaal 8 schepen vernield met
een inhoud, van 20.000 b.r.t. Ge
vechtsformaties van het lucht-
wapen hebben 9 koopvaarders
met een inhoud van 60.000 b.r.t.
.ot zinken gebracht.
Zwaar beschadigd, zoodat een
aanzienlijk deel nog als totaal
verloren moet worden beschouwd,
werden door Duitsche duikbooten
30 schepen, door het luchtwapen
72 schepen.
Ir. den strijd tegen oorlogs
schepen hebben onze duikbooten
in November tot zinken gebracht
drie kruisers, zes torpedobootja-
gers, twee corvetten en een duik
boot. Met torpedotreffers bescha
digden zij een vliegtuigmoeder
schip, twee kruisers, drie torpe-
dobootjagers en verscheidene be
veiligingsvaartuigen. Het lucht
wapen heeft een duikboot ver
nield en een vrij kleinen Britschen
oorlogsbodem. Bovendien werden
een slagschip of zware kruiser,
vier vliegtuigmoederschepen en
28 kruisers, torpedobootjagers en
kleinere oorlogsvaartuigen voor
een deel verscheidene malen ge^
troffen.
In de gemelde getallen zijn de
zware verliezen van de sovjet-
Russische handels- en transport-
vloot niet opgenomen.
Het luchtwapen heeft aan de
kust' van de Zwarte Zee, op de
Kaspische Zee, op de beneden
Wolga en op het Ladogameer 19
transportschepen, sleepbooten en
andere vaartuigen van de meest
uiteenloopende grootte, o.m. twee
tankbooten tot zinken gebracht.
Zes en twintig ravitailleerings-
vaartuigen der bolsjewieken van
allerlei aard werden beschadigd.
Door luchtaanvallen is voorts een
bolsjewistische kanonneerboot in
den grond geboord.
Twee andere kanonneerbooten,
een luchtafweerschip en twee
motortorpedobooten" werden be
schadigd.
Voorts deelde het opperbevel
mede:
Sovjetrussische aanvallen in het
gebied ten Noordoosten van
Toe apse stortten met groote ver
liezen voor den vijand ineen. Ook
in den Terek-sector werd de vijand
deels in tegenaanvallen afge
slagen.
De gisteren voortgezette aan-
valspogingen der sovjets tusschen
Wolga en Don mislukten met bui
tengewoon groote vijandelijke ver
bliezen. De Duitsche tegenaanval
sloeg hen tot achter hun stellin
gen van uitgang terug. Talrijke
gevangenen werden gemaakt en
buit binnengebracht. Plaatselijke
aanvallen in de groote bocht van
den Don mislukten. Eskaders ge-
vechts- en slagvliegtuigen en
duikbommenwerpers ondersteun
den met goede uitwerking de
troepen van het leger. Formaties
jachtvliegtuigen schoten 43, lucht
doelartillerie 8 sovjetvliegtuigen
neer. Drie eigen toestellen gingen
verloren. Troepenverblijfplaatsen
nieuwen stoot te wagen. Tot dus
ver is de Duitsche Jegerleiding
hiervan niets gebleken.
REDE VAN DR. GÖBBELS. -
Minister dr. Göbbels heeft in een
rede voor officieren van een in-
fanterieschool verklaard, dat de
Duitsche weermacht, die in den
afgeloopen winter haar ervarin
gen had opgedaan, in 't bewust
zijn van haar overwinningskracht
de gevechten van de komende
maanden ingaat. Ook in Duitsch
land ziet Duitschland vastbeslo
ten de verdere ontwikkeling te
gemoet. Geen geroep der vijan
den van Duitschland kan ver
doezelen, dat zijn tegenstanders
noch den moed noch de krachs
hebben gehad, het zoo pochend
aangekondigde tweede front op
Europeeschen bodem werkelijk te
vormen. Intusschen echter wordt
de slag op de wereldzeeën vast
beraden voortgezet. De successen
van de zoo juist geëindigde
maand hebben opnieuw aange
toond, dat over den uiteindelij
ken afloop van den slag op de
wereldzeeën geen twijfel mogelijk
is. Ten aanzien van de bewering-
der vijanden, dat de tijd voor de
geallieerden werkt, zeide dr. Göb
bels, dat de eindoverwinning een
kwestie van tijd en geduld is.
Beslissend is echter, wie" de be
schikking heeft over de ruimte.
De ruimte, waar de strijd om
gaat, behoort ongetwijfeld aan
Duitschland. Ten slotte zeide dr.
Göbbels dat Duitschland niet
strijdt voor bloedelooze idealen,
doch dat de oorlog voleindigen
moet, wat de nationaal-spcialis-
tische revolutie begonnen is.
(DN.B.)
RADIOTOESPRAAK VAN AD
MIRAAL PLATON. Over den
Franschen staatszender heeft ad
miraal Platon tot de officieren
en soldaten in Fransch Noord-
Af rika een toespraak gericht,
waarin hij het verraad van ver
scheidene -hooge Fransche leger
aanvoerders, generaals en officie
ren geeselde, die gehandeld heb
ben tegen het bevel van maar
schalk Pétain in en die zich heb
ben aangesloten bij den Angel-
saksischen aanvaller. Zij beweer
den Frankrijk te willen bevrij
den, doch hadden slechts per
soonlijke belangen op het oog.
Maarschalk Pétain heeft 't von
nis over hen uitgesproken en hun
de Fransche nationaliteit ontno
men. Admiraal Platon noodigde
de officieren en spldaten in
Fransch Noord-Afrika uit over
deze verraders eveneens het von
nis uit te spreken. Hij zeide:
„Uw plicht als soldaten is Hét
hen niet te gehoorzamen. Het
zijn rebellen". Voorts riep hij de
officieren en soldaten op zich
door voortdurend lijdelijk verzet
te keeren tegen de bevelen van
deze verraders. De maarschalken
de regeering zullen een nieuw
nationaal leger opbouwen, dat
het Fransche imperium zal her
overen. (D.N.B.)
Manifest van Fransche Volks
partij Het P.P.F. (Parti popu
laire fransais) heeft het volgende
manifest uitgevaardigd:
Het centraal pers- en informa
tiebureau van het P.P.F, op 30
November 1942 vergaderd onder
voorzitterschap van Jacques Do-
riot, stelt vast, dat de gebeurte
nissen, die oorzaak geweest zijn
van het verlies van het imperium,
de volledige bezetting van Frank
rijk, de vernietiging der vloot en
de ontbinding van het leger, het
gevolg zijn van de Amerikaansch-
gezinde buitenlandsche politiek en
van de antirevolutionnaire bin-
nenïandsche politiek, die sedert
den wapenstilstand wordt gevoerd
stelt vast, dat de bestendige
houding, die rijkskanselier Hitier
tegenover Frankrijk inneemt, ten
volle de door hqt PPT- sedert
zijn bestaan geëischte politiek van
samenwerking tusschen Frankrijk,
in weerwil van de tragische moei
lijkheden, die ons land doormaakt
een laatste hoop op wederopstan
ding laat, evenals de mogelijk
heid weer een groote natie te
worden;
stelt vast, dan Frankrijk slechts
opnieuw het vertrouwen der an-
I
A T~) EEDS eerder is er op
T li gewezen, dat de lasten
i -L Lvan den oorlog voor
90% op het Duitsche volk druk
ken en deze toestand niet lan
ger kon blijven voortduren. In
Nederland gaan thans vele stem
men op om in grootere mate bij
te dragen aan den oorlog, b.v. in
den vorm van meer vrijwilligers.
De secretaris-generaal derN.S.B.,
Huygen, sprak onlangs in Twente
en zeide daar, dat hij zich kon
voorstellen, dat ook de bezette
gebieden, buiten de vrijwilligers,
die er reeds staan, meer mannen
zullen moeten gaan leveren voor
de fronten, hetgeen natuurlijk
ook politieke consequenties heeft.
Van Geelkerken sprak dezer da
gen te Assen en noemde het ge
tal van 50.000 Nederlanders, die
met de wapens in de hand naast
de Duitsche kameraden voor den
strijd tegen plutocratie en bols
jewisme moeten aantreden:
Mussert was Zondag in zijn
groote rede in „Musis Sacrum" te
Arnhem nog duidelijker en heeft
over deze kwestie geen twijfel
laten bestaan. Hij zeide o.a.:
„wij zijn een Westersch volk in
West-Europa. Het zal eens zóó
moeten zijn, dat wij het zijn, die
de versterkingen langs de kust
aanleggen en dat onze soldaten
daar staan om ze te bewaken,
waarbij dan het oppercommando
van Europa weet, dat het geen
groote of kleine Darlannen zijn
maar Europeanen, waarop men
staat zal- kunnen maken. Dat is
het, wat ik wil bereiken, dat het
Nederlandsche volk als geheel
mee gaat doen aan dezen oorlog."
In de eerste plaats moet ge
streden worden voor ons volk en
ons vaderland, maar over die
grenzen van het vaderland en
van de Germaansche landen
moeten wij zien naar de linies,
waar Europa wordt verdedigd.
En aan dezen strijd moet Neder
land deelnemen, evenals alle an
dere Europeesche landen. De in
zet van 15.000 man is te gering.
Het gevaar, dat Europa bedreigt,
is zoo oneindig groot, dat het gè-
heele land zich moet inzetten
voor dezen strijd, opdat straks
gezegd kan worden, dat wij onze
vrijheid en ons recht zelf hebben
bevochten en anderen niet heb
ben laten strijden. Wij zijn
daartoe in staat, daarvoor behoe
ve men slechts een blik naar het
verleden te richten. Nimmer joe
gen wij anderen voor onze belan
gen in het vuur; neen, wij gin
gen zelf.
Ook thans zullen Wy gaan, op
dat Nederland "als vrije Neder
landsche staat deel zal uitmaken
van den Germaanschen Staten
bond.
dere Europeesche naties zal kun
nen winnen en de sporen van het
schandelijk verraad, waaraan zich
zoovele hooggeplaatste Franschen
hebben schuldig gemaakt, zullen
kunnen uitwisschen, door op
krachtdadige wijze de dubbelzin
nige politiek te laten varen en
wel door Engeland en den Ver.
Staten den oorlog te verklaren,
door toe te treden tot het anti
komintern-pact en door een ver
bond aan te gaan met de spil-
mogendheden met het oog op de
herovering van het imperium;
stelt vast, dat Frankrijk slechts
dan den anderen volken vertrou
wen zal kunnen inboezemen, in
dien het zijn binnenlandsche re
volutie ten einde voert, waarvan
de voornaamste stadia de vol
gende zijn:
1) het vbnnissen en straffen van
diegenen, die verantwoordelijk
zijn voor a) den oorlog', b) het
volledig verlies van het impe
rium;
2) totale zuivering van alle be
stuursapparaten, van de vrijmet
selaars, van de pro-Amerikanen,
van de Gaullisten, van de com
munisten;
3) onverbiddelijke maatregelen
tegen de joden:
bevestigt, dat deze voorafgaande
voorwaarden zullen toelaten de
grondslagen te leggen van den
nieuwen Franschen volksstaat;
bevestigt, dat de „Afrikaansche
phalanx" en de „binnenlandsche
militie" slechts' de kern van het
nieuwe leger zouden kunnen wor
men, indien zij samengesteld en
geleid werden door de revolution-
naire krachten en dat zij geen
nieuw middel mogen worden om
de militaire macht van de vijan
den der Europeesche samenwer
king te verdoezelen:
bevestigt nogmaals, dat het be
reid is, naast dbv andere revolu-
tionnaire bewegingen zijn aan
deel te nemen in de macht ten
einde een politiek van Europee
sche eendracht en van inwendige
revolutie te verwezenlijken. (DNB)
SPECIALE GERECHTSHOVEN
IN FRANKRIJK. - Met ingang
van 4 December wordt op grond
van een nieuwe wet bij alle
appèl-gerechtshoven in Frankrijk
een speciaal gerechtshof inge
steld, waarvoor alle misdrijven en
misdaden behandeld zullen wor
den, die ten doel hebben het
communisme, de anarchie en de
nationale en sociale ontbinding
te begunstigen. (D.N.B.),
In geen enkel bedrijf, op geen
enkel kantoor mag een energie-
controleur ontbreken. Bij groote
bedrijven en kantoren dienen
verscheidene van deze controleurs
te zijn. Wat' is eigenlijk een
energie-controleur en wat is zijn
taak en waarom schenken wij op
deze plaats aan hem bijzondere
aandacht?
De energie-controleur is geroe
pen om er voor te zorgen, dat
niet gedachteloos energie in den
vorm van gas en electriciteit
wordt verspild. In iedere afdee-
ling van elke onderneming, van
elk bedrijf en op elk kantoor be
hoort iemand te worden aange
wezen om er op toe te zien, dat
met de ter beschikking staande
energie zoo doelmatig mogelijk
wordt omgegaan. Het spreekt van
zelf, dat hiervoor diegene het ge
schiktst is, die de zuinigheid weet
te betrachten. Hij zal er voor moe
ten waken, dat licht niet onnoo-
dig brandt, machines niet on-
noodig ingeschakeld blijven, en
niet meer gas wordt verbruikt,
dan noodig is.
De energie-controleur heeft een
zeer belangrijke taak, want op het
verbruik van gas en electriciteit
moet bezuinigd worden. In de
bedrijven en op de kantoren zal
de energie-controleur daarop heb
ben toe te zien. In de huishou
ding zij ieder lid van het gezin
controleur.!
Weest zuinig met de rantsoenen!
Het is uw eigen belang!
van hedenavond 16.32 uur
tot morgenochtend 8.27 uur
De maan kwam in den afge
loopen nacht op te 0.56 uur en
ging te 14.07 uur onder.
Het Schouwspel Voor den
Kunstkring Het Schouwspel speelt
Zondag ln den Leidschen Schouw
burg het Amst. Theater-bedrijf
„Jan Klaaz of Gewaande Dienst-
maagt" van Thomas Asseiyn en
„De gebroken kruik" van Heln-
rlch von Klelst.
