Felle strijd tusschen Wolga en Don
REDE VAN CHURCHILL
83ste Jaargang
Maandag 30 November 1942
No. 25361
Duitschland strijdt voor Europa
Duitsche
Weermachtsberichten
Uit Frankrijk.
Bij verstandig gebruik kan men met weinig
gas veel doen.
EERSTE BLAD.
Noord-Afrika als
springplank.
SSnSS.ga£ van den
VERDUISTEREN:
Italiaansche
W eermachtsberichten
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Zaterdag deelde het Duitsche
opperbevel mede:
Duitsche en Roemeensche troe
pen hebben in het Westen van
den Kaukasus aanvallen van den
vijand in tegenaanvallen afge
slagen. Ook ten Oosten van Ala-
gir bezweken vrij krachtige Sov-
jetaanvallen onder verlies van 35
tanks. Jachtvliegtuigen schoten
hier 7 Sovjet-toestellen neer.
Gemotoriseerde Duitsche troe
pen hebben bij een aanval in de
Kalmukkensteppe weer een groep
«vijandelijke strijdkrachten ver-
«nietigd. Er werden 600 gevange-
Jnen gemaakt,
j Tusschen Wolga en Don, in de
^groote bocht van den Don en te
Stalingrad zijn weer hevige aan
vallen van den vijand in verbit
terde gevechten mislukt. Lucht
doelartillerie en vliegende artil-
lerie namen doeltreffend deel
aan de gevechten op den grond
en vernietigden 34 Sovjetpant-
rvoertuigen.
Volgens de beschikbare gege
vens heeft de vijand tusschen 20
en 27 November tusschen Wolga
en Don 319 tanks verloren. Bo
vendien werden 26 stukken ge
schut vernield en meer dan 2000
gevangenen gemaakt. Aan het
Bonfront verijdelden Italiaansche
troepen een poging om de rivier
over te steken.
Ten Zuidwesten van Kalinin en
in de buurt van Toropets duren
de hevige afweergevechten voort.
Eigen tegenaanvallen sloegen den
vijand in verscheidene sectoren
terug, waarbij opnieuw 95 ge
pantserde vechtwagens werden
kapotgeschoten, waarvan 56 door
een enkele tankdivisie. Formaties
gevechtsvliegtuigen deden over
dag en 's nachts, ten deele in
sneeuwstormen, met gunstige
uitwerking aanvallen op mar-
cheerende kolonnes, troepencon
centraties en de spoorweginstal-
„Maties van Toropets.
Duikbommenwerpers hebben in
het hooge Noorden bommen van
zwaar kaliber laten vallen op
stations aan de spoorlijn van
Moermansk.
In Noord-Afrika slechts plaat
selijke gevechtsbedrijvigheid. Ten
tenkampen en kolonnes tusschen
Benghazi en Agedabia werden
met bommen en vuurwapens be
vochten. Andere luchtaanvallen
waren overdag en des nachts ge
richt op luchtbases en gemotori
seerde vijandelijke strijdkrachten
in Tunis. Duitsche en Italiaan
sche jachtvliegers schoten in het
geheele gevechtsgebied 20 vijan
delijke vliegtuigen neer.
Duitsche jagers hebben overdag
met succes een aanval gedaan
op spoorwegdoelen aan de Zuid
kust van Engeland.
i En Zondag: ,,In den sector van
den Terek mislukten verscheide
ne vijandelijke aanvallen. Duit
sche en Roemeensche troepen
hebben ook Zaterdag alle aan
vallen van numeriek superieure
vijandelijke strijdkrachten tus
schen Wolga en Don bloedig af
geslagen; 35 tanks werden ver
nietigd.
In de groote bocht van den
Don wierp een eigen tegenaanval
de bolsjewisten over een rivier
terug. Sterke luchtstrijdkrachten,
waaronder Roemeensche gevechts
vliegers, steunden de troepen van
het leger met succes. Een groot
^aantal voertuigen werd vernield.
/Spoorlijnen aan den benedenloop
van de Wolga werden 's nachts
met succes gebombardeerd.
Snelle Italiaansche gevechts
vliegtuigen vielen aan het mid
dengedeelte van den Don gemo
toriseerde vijandelijke colonnes en
kwartierruimten voor troepen
aan.
In den centralen sector van
het Oostelijke front verloor de
vijand tijdens permanent zware
gevechten 57 tanks.
Bij zijn herhaalde vergeefsche
aanvallen ten Zuid-Oosten van
het Ilmenmeer leed de vijand
zware, bloedige verliezen aan men-
schen en materieel. Duitsche en
Roemeensche jagers en lucht
doelartillerie schoten Zaterdag
alleen in het Zuiden van het
Oostelijke front 39 bolsjewisti
sche vliegtuigen neer. In den
zelfden sector gingen zes eigen
vliegtuigen verloren.
In de Cyrenaica activiteit van
verkenningstroepen. In Tunis ver
overden Duitsche en Italiaan
sche troepen een taai verdedig
de hoogtestelling. Luchtstrijd
krachten vielen vijandelijke co
lonnes, ravitailleeringsverbindin-
gen en luchtsteunpunten aan.
Talrijke auto's werden in brand
geschoten. In luchtgevechten
schoten Duitsche jagers 16 vijan
delijke vliegtuigen, waaronder 4-
motorige bommenwerpers neer.
Vier eigen vliegtuigen worden
vermist.
Voor de kust van Fransch-
Noord-Afrika beschadigden ge
vechtsvliegtuigen twee groote
transportschepen zwaar.
Bij vluchten van zwakke Brit-
sche strijdkrachten boven de be
zette gebieden in het Westen en
bij nachtelijke vluchten over
Frankrijk heen verloor de vijand
vijf vliegtuigen.
Jachtvliegtuigen bestookten in
het Zuiden van Engeland spoor
wegen en andere voor den oorlog
belangrijke doelen."
Dagorder van Pétain Mi
nister-president Laval heeft, naar
Havas-Ofi meldt, aan de staats
secretarissen voor het leger, de
marine en de luchtmacht de vol
gende dagorder voor de onder
hen staande troepen overhandigd
De maarschalk van Frankrijk
en opperbevelhebber aan de offi
cieren, onderofficieren, soldaten
en matrozen van de land-, vloot-
en luchtstrijdkrachten.
„Gij, die een gevoel van ver
zaking gekregen hebt, gij maakt
thans een beproeving mede, welke
mijn soldatenhart smartelijk ont
roert. Frankrijk zal de herinne
ring en den impuls van uw ont
bonden regimenten, uw vergane
schepen bewaren. Het zal uw
roemrijke traditie niet vergeten.
Vereenigd in een enkele gedachte,
dichter tot elkaar gebracht door
zooveel rampspoed, waardoor
Frankrijk getroffen is, schaart u,
gij officieren, onderofficieren,
soldaten en matrozen rondom die
genen, die gij ter wille van uzelf
liefhebt.
Terwijl ik mijn saluut breng
aan uw vlaggen en standaarden,
verzoek ik u in uwe harten de
liefde te bewaren, die op'de vlag
gen geschreven staat: „Eer en
Vaderland".
(w.g.) Philippe Pétain.
Te Toulon In een verslag
over den toestand in Toulcn wijst
Havas-Ofi er op, dat het in de
stad en omgeving volkomen rus
tig is. De onderprefect en de
burgemeester hebben gemeen
schappelijk een oproep tot de be
volking gericht, waarin zij maan
den tot bezonnenheid en de
strikste discipline. De sluiting der
café's, restaurants en inrichtin
gen van vermaak wordt iederen
avond om 8 uur nauwgezet uitge
voerd. De stad is dan in een
ondoordringbare duisternis ge
huld en de stilte van den nacht
wordt slechts verbroken door de
ontploffingen, afkomstig van de
tot zinken gebrachte schepen, wan
neer de vlammen de kruitkamers
bereikt hebben Ook in het tuig
huis is het volkomen rustig. De
stadstram rijdt normaal. De com
mandanten der tot zinken ge
brachte schepen hebben zich ge
het Fransche
te ontnemen.
staatsburgerschap
Reunion bezet Naar het
D.N.B. meldt, hebben Engelsche
troepen, z.g. op bevel van De
Gaulle, het Fransche eiland Reu
nion (bij Madagascar) bezet.
Rust te Dzjiboeti Havas-Ofi
meldt uit Dzjiboeti; In verband
met de laatste gebeurtenissen in
het moederland en in Noord-
Afrika hebben garnizoen en bur
gerbevolking van Dzjiboeti in hun
geheel de door den maarschalk
en de regeering aanbevolen rust
en waardigheid bewaard. Afge
zien van de houding van eenige
militaire elementen, waaronder
een groep artilleristen, die in ge
zelschap van eenige burgers Za-
Dit Nummer bestaat uit
8 Pagina's.
terdag uit Dzjiboeti zijn vertrok
ken om de grens over te gaan
en naar de opstandelingen over
te loopen, blijft er een sfeer van
rust en volkomen loyaliteit heer-
schen.
Japanners heroveren eiland
Attu Naar de Engelsche nieuws
dienst uit Washington meldt,
heeft het departement van marine
van de Ver. Staten bekend ge
maakt, dat de Japanners het tot
de Aleoeten behoorende eiland
Attu heroverd hebben. (D.N.B.)
Naar uit Londen gemeld wordt,
heeft Churchill Zondagavond een
rede gehouden, waarin hij een
en hem verslag uitgebracht over
de vernietigingsactie.
De verliezen aan militairen tij
dens het tot zinken brengen van
Fransche schepen te Toulon be
dragen zes dooden en 25 gewon
den. Onder de burgerbevolking
zijn geen slachtoffers gevallen.
In bevoegde kringen verklaart
men hieromtrent nog, dat de doo
den en gewonden het slachtoffer
geworden zijn van de ontploffin
gen aan boord der schepen en
niet van militaire gevechtshan
delingen.
Darlan en Giraud Na een
rapport van den minister van
Justitie, Barthelemy, heeft de
Fransche ministerraad als eer
sten maatregel besloten aan ad
miraal Darlan en generaal Giraud
van hedenavond 16.33 uur
tot morgenochtend 8.25 uur
De maan komt vanavond op
pm 23.49 uur en gaat morgen
middag om 13.43 uur onder; het
is dan Laatste Kwartier.
STRIJD OM DE MIDDEL
LAND SCHE ZEE.
Zaterdag deelde het Italiaan
sche opperbevel mede:
„Gisteren hebben onze afdee-
lingen te zamen met Duitsche
strijdkrachten de vesting Toulon
bezet.
Matige verkenningsbedrijvigheid
te land in Cyrenaica en Tunis.
Levendige gevechten ontsponnen
zich boven Noord-Afrika, waarin
de vijandelijke luchtmacht 18
toestellen verloor. Een onzer
jachtvliegtuigen, bestuurd door
sergeant Mario Turchetti, startte
op het moment, waarop alarm
gegeven werd, en schoot boven
dien twee toestellen van het type
Beaufighter in zee. Onze forma
ties deden een geslaagden nach
telijken aanval op het vliegveld
van Bone, waar de doelen her
haaldelijk werden getroffen.
De vijand heeft een aanval ge
daan op Floridia (Syracuse),
waardoo'- eehige schade is aan
gericht. maar geen slachtoffers
zijn gevallen. Het eiland Leros
in de Aegeïsche zee is eveneens
door Britsche vliegtuigen gebom
bardeerd. Onder de burgerbevol
king zijn er vele dooden en ge
wonden. De schade is gering.
En Zondag: In de Cyrenaica
en in Tunis acties van verken-
ningsafdeelingen. Formaties van
de Italiaansche en Duitsche lucht
macht vielen vanuit geringe
hoogte vijandelijke colonnes aan
en wierpen talrijke voertuigen in
brand.
Tijdens zegevierende luchtge
vechten boven Fransch Noord-
Afrika werden door Duitsche ja
gers vijftien vijandelijke vliegtui
gen neergeschoten, een vijande
lijk toestel werd tijdens een aan
val op Tripolis door de lucht
doelartillerie getroffen en stortte
in zee.
In de wateren van Algerije
hebben formaties Italiaansche
torpedovliegtuigen onder bevel
van kapitein Giulip Cesare Gra-
ziani en luitenant Giuseppe Ci-
micchi Zaterdag een groot con-
vooi aangevallen. Ondanks den
afweer van een krachtige vijan
delijke formatie vliegtuigen werd
deze actie met succes bekroond.
Een groot schip werd getroffen
en vloog in de lucht. Vier andere
koopvaardijschepen werden zoo
ernstig beschadigd, dat men hun
vernietiging zeker kan achten.
Vier van onze vliegtuigen zijn
van de operaties van dezen dag
niet teruggekeerd.
Britsche vliegtuigen hebben op
nieuw in den afgeloopen nacht
Turijn gebombardeerd. De scha
de is aanzienlijk, vooral in het
centrum der stad. Het aantal
slachtoffers is nog niet vastge
steld. De houding der bevolking
was kalm.
In de Middellandsche Zee heeft
een van onze eenheden onder be
vel van luitenant-ter-zee 1ste
klasse Alfredo Dangelo een vij
andelijke duikboot in den grond
geboord.
Churchill merkte hierbij o.a. op,
zijn hoop te stellen op de moge
lijkheid, dat de „verschikkelijke
gevaren, die best in staat zijn ons
leven en alles wat wij bezitten,
weg te nemen, overwonnen zullen
worden". Overigens wilde de pre
mier geen voorspellingen doen
over veldslagen, alvorens zij ten
einde toe gestreden zijn. Wij wil
len evenwel het grootste vertrou
wen stellen, zoo sprak hij, in de
generaals Alexander en Mont
gomery. Het doel van onze actie
in Noord-Afrika is, de Spilmo-
gendheden uit Tunis te verdijven,
teneinde op die wijze Zuid-Italië
uit de lucht te bedreigen.
Sprekende over Frankrijk meen
de Churchill, dat de Franschen
het lot van Frankrijk zelf in han
den hebben, waarbij hij zeide zijn
hoop te stellen op een overheer-
schenden invloed van het Gaul-
lisme.
Geen blufferige, grootsprekerige
stemming, geen zelfoverschatting,
mag de gedachten der Engelschen
vertroebelen. Vervolgens besprak
Churchill de kritieke oogenblikken
die Groot Brittannië tot dusver in
dezen oorlog had meegemaakt.
Het Britsche empire noemde hij
een wonderbaarlijke vereeniging
van staten en rassen. Ook thans
moeten de Engelschen zich weer
aan de grimmige en waarschijn
lijk langdurige taak gewennen, die
voor hen ligt en aan de zware
plichten die zij op zich geladen
hebben.
Bij de vermelding van den oor
log in Noord-Afrika sprak Chur
chill over de „geweldige afstan
den. waarover de oorlog zich daar
uitstrekt en over de enorme in
spanningen en ontberingen die
daar van de troepen geëischt wor
den". De Engelsch-Amerikaansche
actie in Noordwest-Afrika en
West-Afrika is van vele toevallig
heden afhankelijk geweest.
Churchill legde er den nadruk
op, dat deze actie onder leiding
en verantwoordelijkheid staat van
president Roosevelt. Het eerste
Britsehe leger staat onder bevel
van den Amerikaanschen opper
bevelhebber generaal Eisenhower.
Aan zijn aanvalsbevelen, zoo zeide
de premier, zullen wij stipt ge
hoorzamen. Overigens hebben de
Engelschen en Amerikanen bij
deze actie tientallen hunner sche
pen moeten blootstellen aan de
aanvallen der Spilmogendheden.
In het verdere verloop van zijn
rede noemde Churchill Afrika een
springplank, teneinde met den
vijand in nauw gevechtscontact te
geraken. Hij maakte vervolgens
gewag van de beteekenis eener
heropening van de Middellandsche
Zee voor het militaire verkeer en
van de daardoor onnoodige lange
zeereis om Kaap de Goede Hoop,
waarmede „wellicht" een zeer
zware klap kan worden toege
bracht aan de vijandelijke duik-
booten.
De beheersching der kust van
Noord-Afrika biedt ook het voor
deel, dat er een nieuw front in het
luchtruim geopend kan worden.
Teneinde den strijd te bekorten is
het n.l. noodzakelijk, den vijand
onafgebroken in de lucht met de
grootste intensiteit te bestoken. In
dit verband probeerde Churchill
de Duitsche luchtmacht voor te
stellen als een „waardeloos actief"
tegenover de z.g. voortdurend in
kracht toenemende luchtstrijd
krachten van Engeland. Amerika
en de Sovjetunie.
De operaties in Fransch Noord-
Afrika, zoo vervolgde de premier,
kunnen de geallieerden in staat
stellen, het zwaartepunt van den
oorlog naar Italië te verplaatsen.
Wanneer te zijner tijd de vijand
weggevaagd zal zijn van de land
tong van Tunis, zal heel Zuid-
Italië worden blootgesteld aan een
zwaar offensief uit de lucht. In
dit verband liet Churchill niet na,
hevige aanvallen te doen od Mus
solini.
De successen in Afrika mogen
echter de aandacht niet afleiden
van de „geweldige slagen", die de
Sovjets aan het Oostelijk front
uitdeelen. Churchill noemde Sta-
lins militaire leiding „voortreffe
lijk". Toen het offensief tegen
Noord-Afrika beraamd werd, voor
zag men, dat daardoor onverwijlde
reacties in Frankrijk zouden wor
den verwekt. Churchill herhaalde
de onware bewering, dat Duitsch
land wilde probeeren, de Fransche
vloot in Toulon in beslag te nemen
en hij meende, dat de geest van
het „strijdende Frankrijk" een
overheerschenden invloed op de
Fransche natie zou uitoefenen.
Vervolgens verklaarde de premier,
dat hij niets wilde beloven en niets
voorspellen.
Voortgaande zeide Churchill
o.a. nog: Wij willen ons niet door
eenigerlei fraai lijkende droom
beelden laten verleiden. Mij is nog
geen gebeurtenis bekend, die de
hoop rechtvaardigt, dat de oorlog
niet lang zal duren, of dat Groot-
Brittannië geen nieuwe bittere en
bloedige jaren te wachten staan.
De smartelijkste ervaringen zou
Engeland echter nog moeten op
doen, indien het in zijn streven
verzwakte en zijn eensgezindheid
verloor nog voordat de overwin
ning „definitief" behaald is.
Churchill wees erop, dat Duitsch
land bijna gansch Europa be-
heerscht en dat aan Duitschland
millioenen werkkrachten voor de
vervaardiging van oorlogsmate
riaal en voor het bewerken van
zooveel vruchtbaar land ter be
schikking staan. De Engelschen
moeten ook bedenken, dat men tot
dusver nog maar met een klein
percentage van het Duitsche leger
te maken heeft gehad en dat de
duikbootoorlog niet af- maar toe
neemt, en dat hij nog aanzienlijk
erger kan worden, alvorens er een
verbetering te bespeuren valt.
Ik acht het mogelijk zo» ver-