Felle strijd tusschen Wolga en Don REDE VAN CHURCHILL 83ste Jaargang Maandag 30 November 1942 No. 25361 Duitschland strijdt voor Europa Duitsche Weermachtsberichten Uit Frankrijk. Bij verstandig gebruik kan men met weinig gas veel doen. EERSTE BLAD. Noord-Afrika als springplank. SSnSS.ga£ van den VERDUISTEREN: Italiaansche W eermachtsberichten LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Zaterdag deelde het Duitsche opperbevel mede: Duitsche en Roemeensche troe pen hebben in het Westen van den Kaukasus aanvallen van den vijand in tegenaanvallen afge slagen. Ook ten Oosten van Ala- gir bezweken vrij krachtige Sov- jetaanvallen onder verlies van 35 tanks. Jachtvliegtuigen schoten hier 7 Sovjet-toestellen neer. Gemotoriseerde Duitsche troe pen hebben bij een aanval in de Kalmukkensteppe weer een groep «vijandelijke strijdkrachten ver- «nietigd. Er werden 600 gevange- Jnen gemaakt, j Tusschen Wolga en Don, in de ^groote bocht van den Don en te Stalingrad zijn weer hevige aan vallen van den vijand in verbit terde gevechten mislukt. Lucht doelartillerie en vliegende artil- lerie namen doeltreffend deel aan de gevechten op den grond en vernietigden 34 Sovjetpant- rvoertuigen. Volgens de beschikbare gege vens heeft de vijand tusschen 20 en 27 November tusschen Wolga en Don 319 tanks verloren. Bo vendien werden 26 stukken ge schut vernield en meer dan 2000 gevangenen gemaakt. Aan het Bonfront verijdelden Italiaansche troepen een poging om de rivier over te steken. Ten Zuidwesten van Kalinin en in de buurt van Toropets duren de hevige afweergevechten voort. Eigen tegenaanvallen sloegen den vijand in verscheidene sectoren terug, waarbij opnieuw 95 ge pantserde vechtwagens werden kapotgeschoten, waarvan 56 door een enkele tankdivisie. Formaties gevechtsvliegtuigen deden over dag en 's nachts, ten deele in sneeuwstormen, met gunstige uitwerking aanvallen op mar- cheerende kolonnes, troepencon centraties en de spoorweginstal- „Maties van Toropets. Duikbommenwerpers hebben in het hooge Noorden bommen van zwaar kaliber laten vallen op stations aan de spoorlijn van Moermansk. In Noord-Afrika slechts plaat selijke gevechtsbedrijvigheid. Ten tenkampen en kolonnes tusschen Benghazi en Agedabia werden met bommen en vuurwapens be vochten. Andere luchtaanvallen waren overdag en des nachts ge richt op luchtbases en gemotori seerde vijandelijke strijdkrachten in Tunis. Duitsche en Italiaan sche jachtvliegers schoten in het geheele gevechtsgebied 20 vijan delijke vliegtuigen neer. Duitsche jagers hebben overdag met succes een aanval gedaan op spoorwegdoelen aan de Zuid kust van Engeland. i En Zondag: ,,In den sector van den Terek mislukten verscheide ne vijandelijke aanvallen. Duit sche en Roemeensche troepen hebben ook Zaterdag alle aan vallen van numeriek superieure vijandelijke strijdkrachten tus schen Wolga en Don bloedig af geslagen; 35 tanks werden ver nietigd. In de groote bocht van den Don wierp een eigen tegenaanval de bolsjewisten over een rivier terug. Sterke luchtstrijdkrachten, waaronder Roemeensche gevechts vliegers, steunden de troepen van het leger met succes. Een groot ^aantal voertuigen werd vernield. /Spoorlijnen aan den benedenloop van de Wolga werden 's nachts met succes gebombardeerd. Snelle Italiaansche gevechts vliegtuigen vielen aan het mid dengedeelte van den Don gemo toriseerde vijandelijke colonnes en kwartierruimten voor troepen aan. In den centralen sector van het Oostelijke front verloor de vijand tijdens permanent zware gevechten 57 tanks. Bij zijn herhaalde vergeefsche aanvallen ten Zuid-Oosten van het Ilmenmeer leed de vijand zware, bloedige verliezen aan men- schen en materieel. Duitsche en Roemeensche jagers en lucht doelartillerie schoten Zaterdag alleen in het Zuiden van het Oostelijke front 39 bolsjewisti sche vliegtuigen neer. In den zelfden sector gingen zes eigen vliegtuigen verloren. In de Cyrenaica activiteit van verkenningstroepen. In Tunis ver overden Duitsche en Italiaan sche troepen een taai verdedig de hoogtestelling. Luchtstrijd krachten vielen vijandelijke co lonnes, ravitailleeringsverbindin- gen en luchtsteunpunten aan. Talrijke auto's werden in brand geschoten. In luchtgevechten schoten Duitsche jagers 16 vijan delijke vliegtuigen, waaronder 4- motorige bommenwerpers neer. Vier eigen vliegtuigen worden vermist. Voor de kust van Fransch- Noord-Afrika beschadigden ge vechtsvliegtuigen twee groote transportschepen zwaar. Bij vluchten van zwakke Brit- sche strijdkrachten boven de be zette gebieden in het Westen en bij nachtelijke vluchten over Frankrijk heen verloor de vijand vijf vliegtuigen. Jachtvliegtuigen bestookten in het Zuiden van Engeland spoor wegen en andere voor den oorlog belangrijke doelen." Dagorder van Pétain Mi nister-president Laval heeft, naar Havas-Ofi meldt, aan de staats secretarissen voor het leger, de marine en de luchtmacht de vol gende dagorder voor de onder hen staande troepen overhandigd De maarschalk van Frankrijk en opperbevelhebber aan de offi cieren, onderofficieren, soldaten en matrozen van de land-, vloot- en luchtstrijdkrachten. „Gij, die een gevoel van ver zaking gekregen hebt, gij maakt thans een beproeving mede, welke mijn soldatenhart smartelijk ont roert. Frankrijk zal de herinne ring en den impuls van uw ont bonden regimenten, uw vergane schepen bewaren. Het zal uw roemrijke traditie niet vergeten. Vereenigd in een enkele gedachte, dichter tot elkaar gebracht door zooveel rampspoed, waardoor Frankrijk getroffen is, schaart u, gij officieren, onderofficieren, soldaten en matrozen rondom die genen, die gij ter wille van uzelf liefhebt. Terwijl ik mijn saluut breng aan uw vlaggen en standaarden, verzoek ik u in uwe harten de liefde te bewaren, die op'de vlag gen geschreven staat: „Eer en Vaderland". (w.g.) Philippe Pétain. Te Toulon In een verslag over den toestand in Toulcn wijst Havas-Ofi er op, dat het in de stad en omgeving volkomen rus tig is. De onderprefect en de burgemeester hebben gemeen schappelijk een oproep tot de be volking gericht, waarin zij maan den tot bezonnenheid en de strikste discipline. De sluiting der café's, restaurants en inrichtin gen van vermaak wordt iederen avond om 8 uur nauwgezet uitge voerd. De stad is dan in een ondoordringbare duisternis ge huld en de stilte van den nacht wordt slechts verbroken door de ontploffingen, afkomstig van de tot zinken gebrachte schepen, wan neer de vlammen de kruitkamers bereikt hebben Ook in het tuig huis is het volkomen rustig. De stadstram rijdt normaal. De com mandanten der tot zinken ge brachte schepen hebben zich ge het Fransche te ontnemen. staatsburgerschap Reunion bezet Naar het D.N.B. meldt, hebben Engelsche troepen, z.g. op bevel van De Gaulle, het Fransche eiland Reu nion (bij Madagascar) bezet. Rust te Dzjiboeti Havas-Ofi meldt uit Dzjiboeti; In verband met de laatste gebeurtenissen in het moederland en in Noord- Afrika hebben garnizoen en bur gerbevolking van Dzjiboeti in hun geheel de door den maarschalk en de regeering aanbevolen rust en waardigheid bewaard. Afge zien van de houding van eenige militaire elementen, waaronder een groep artilleristen, die in ge zelschap van eenige burgers Za- Dit Nummer bestaat uit 8 Pagina's. terdag uit Dzjiboeti zijn vertrok ken om de grens over te gaan en naar de opstandelingen over te loopen, blijft er een sfeer van rust en volkomen loyaliteit heer- schen. Japanners heroveren eiland Attu Naar de Engelsche nieuws dienst uit Washington meldt, heeft het departement van marine van de Ver. Staten bekend ge maakt, dat de Japanners het tot de Aleoeten behoorende eiland Attu heroverd hebben. (D.N.B.) Naar uit Londen gemeld wordt, heeft Churchill Zondagavond een rede gehouden, waarin hij een en hem verslag uitgebracht over de vernietigingsactie. De verliezen aan militairen tij dens het tot zinken brengen van Fransche schepen te Toulon be dragen zes dooden en 25 gewon den. Onder de burgerbevolking zijn geen slachtoffers gevallen. In bevoegde kringen verklaart men hieromtrent nog, dat de doo den en gewonden het slachtoffer geworden zijn van de ontploffin gen aan boord der schepen en niet van militaire gevechtshan delingen. Darlan en Giraud Na een rapport van den minister van Justitie, Barthelemy, heeft de Fransche ministerraad als eer sten maatregel besloten aan ad miraal Darlan en generaal Giraud van hedenavond 16.33 uur tot morgenochtend 8.25 uur De maan komt vanavond op pm 23.49 uur en gaat morgen middag om 13.43 uur onder; het is dan Laatste Kwartier. STRIJD OM DE MIDDEL LAND SCHE ZEE. Zaterdag deelde het Italiaan sche opperbevel mede: „Gisteren hebben onze afdee- lingen te zamen met Duitsche strijdkrachten de vesting Toulon bezet. Matige verkenningsbedrijvigheid te land in Cyrenaica en Tunis. Levendige gevechten ontsponnen zich boven Noord-Afrika, waarin de vijandelijke luchtmacht 18 toestellen verloor. Een onzer jachtvliegtuigen, bestuurd door sergeant Mario Turchetti, startte op het moment, waarop alarm gegeven werd, en schoot boven dien twee toestellen van het type Beaufighter in zee. Onze forma ties deden een geslaagden nach telijken aanval op het vliegveld van Bone, waar de doelen her haaldelijk werden getroffen. De vijand heeft een aanval ge daan op Floridia (Syracuse), waardoo'- eehige schade is aan gericht. maar geen slachtoffers zijn gevallen. Het eiland Leros in de Aegeïsche zee is eveneens door Britsche vliegtuigen gebom bardeerd. Onder de burgerbevol king zijn er vele dooden en ge wonden. De schade is gering. En Zondag: In de Cyrenaica en in Tunis acties van verken- ningsafdeelingen. Formaties van de Italiaansche en Duitsche lucht macht vielen vanuit geringe hoogte vijandelijke colonnes aan en wierpen talrijke voertuigen in brand. Tijdens zegevierende luchtge vechten boven Fransch Noord- Afrika werden door Duitsche ja gers vijftien vijandelijke vliegtui gen neergeschoten, een vijande lijk toestel werd tijdens een aan val op Tripolis door de lucht doelartillerie getroffen en stortte in zee. In de wateren van Algerije hebben formaties Italiaansche torpedovliegtuigen onder bevel van kapitein Giulip Cesare Gra- ziani en luitenant Giuseppe Ci- micchi Zaterdag een groot con- vooi aangevallen. Ondanks den afweer van een krachtige vijan delijke formatie vliegtuigen werd deze actie met succes bekroond. Een groot schip werd getroffen en vloog in de lucht. Vier andere koopvaardijschepen werden zoo ernstig beschadigd, dat men hun vernietiging zeker kan achten. Vier van onze vliegtuigen zijn van de operaties van dezen dag niet teruggekeerd. Britsche vliegtuigen hebben op nieuw in den afgeloopen nacht Turijn gebombardeerd. De scha de is aanzienlijk, vooral in het centrum der stad. Het aantal slachtoffers is nog niet vastge steld. De houding der bevolking was kalm. In de Middellandsche Zee heeft een van onze eenheden onder be vel van luitenant-ter-zee 1ste klasse Alfredo Dangelo een vij andelijke duikboot in den grond geboord. Churchill merkte hierbij o.a. op, zijn hoop te stellen op de moge lijkheid, dat de „verschikkelijke gevaren, die best in staat zijn ons leven en alles wat wij bezitten, weg te nemen, overwonnen zullen worden". Overigens wilde de pre mier geen voorspellingen doen over veldslagen, alvorens zij ten einde toe gestreden zijn. Wij wil len evenwel het grootste vertrou wen stellen, zoo sprak hij, in de generaals Alexander en Mont gomery. Het doel van onze actie in Noord-Afrika is, de Spilmo- gendheden uit Tunis te verdijven, teneinde op die wijze Zuid-Italië uit de lucht te bedreigen. Sprekende over Frankrijk meen de Churchill, dat de Franschen het lot van Frankrijk zelf in han den hebben, waarbij hij zeide zijn hoop te stellen op een overheer- schenden invloed van het Gaul- lisme. Geen blufferige, grootsprekerige stemming, geen zelfoverschatting, mag de gedachten der Engelschen vertroebelen. Vervolgens besprak Churchill de kritieke oogenblikken die Groot Brittannië tot dusver in dezen oorlog had meegemaakt. Het Britsche empire noemde hij een wonderbaarlijke vereeniging van staten en rassen. Ook thans moeten de Engelschen zich weer aan de grimmige en waarschijn lijk langdurige taak gewennen, die voor hen ligt en aan de zware plichten die zij op zich geladen hebben. Bij de vermelding van den oor log in Noord-Afrika sprak Chur chill over de „geweldige afstan den. waarover de oorlog zich daar uitstrekt en over de enorme in spanningen en ontberingen die daar van de troepen geëischt wor den". De Engelsch-Amerikaansche actie in Noordwest-Afrika en West-Afrika is van vele toevallig heden afhankelijk geweest. Churchill legde er den nadruk op, dat deze actie onder leiding en verantwoordelijkheid staat van president Roosevelt. Het eerste Britsehe leger staat onder bevel van den Amerikaanschen opper bevelhebber generaal Eisenhower. Aan zijn aanvalsbevelen, zoo zeide de premier, zullen wij stipt ge hoorzamen. Overigens hebben de Engelschen en Amerikanen bij deze actie tientallen hunner sche pen moeten blootstellen aan de aanvallen der Spilmogendheden. In het verdere verloop van zijn rede noemde Churchill Afrika een springplank, teneinde met den vijand in nauw gevechtscontact te geraken. Hij maakte vervolgens gewag van de beteekenis eener heropening van de Middellandsche Zee voor het militaire verkeer en van de daardoor onnoodige lange zeereis om Kaap de Goede Hoop, waarmede „wellicht" een zeer zware klap kan worden toege bracht aan de vijandelijke duik- booten. De beheersching der kust van Noord-Afrika biedt ook het voor deel, dat er een nieuw front in het luchtruim geopend kan worden. Teneinde den strijd te bekorten is het n.l. noodzakelijk, den vijand onafgebroken in de lucht met de grootste intensiteit te bestoken. In dit verband probeerde Churchill de Duitsche luchtmacht voor te stellen als een „waardeloos actief" tegenover de z.g. voortdurend in kracht toenemende luchtstrijd krachten van Engeland. Amerika en de Sovjetunie. De operaties in Fransch Noord- Afrika, zoo vervolgde de premier, kunnen de geallieerden in staat stellen, het zwaartepunt van den oorlog naar Italië te verplaatsen. Wanneer te zijner tijd de vijand weggevaagd zal zijn van de land tong van Tunis, zal heel Zuid- Italië worden blootgesteld aan een zwaar offensief uit de lucht. In dit verband liet Churchill niet na, hevige aanvallen te doen od Mus solini. De successen in Afrika mogen echter de aandacht niet afleiden van de „geweldige slagen", die de Sovjets aan het Oostelijk front uitdeelen. Churchill noemde Sta- lins militaire leiding „voortreffe lijk". Toen het offensief tegen Noord-Afrika beraamd werd, voor zag men, dat daardoor onverwijlde reacties in Frankrijk zouden wor den verwekt. Churchill herhaalde de onware bewering, dat Duitsch land wilde probeeren, de Fransche vloot in Toulon in beslag te nemen en hij meende, dat de geest van het „strijdende Frankrijk" een overheerschenden invloed op de Fransche natie zou uitoefenen. Vervolgens verklaarde de premier, dat hij niets wilde beloven en niets voorspellen. Voortgaande zeide Churchill o.a. nog: Wij willen ons niet door eenigerlei fraai lijkende droom beelden laten verleiden. Mij is nog geen gebeurtenis bekend, die de hoop rechtvaardigt, dat de oorlog niet lang zal duren, of dat Groot- Brittannië geen nieuwe bittere en bloedige jaren te wachten staan. De smartelijkste ervaringen zou Engeland echter nog moeten op doen, indien het in zijn streven verzwakte en zijn eensgezindheid verloor nog voordat de overwin ning „definitief" behaald is. Churchill wees erop, dat Duitsch land bijna gansch Europa be- heerscht en dat aan Duitschland millioenen werkkrachten voor de vervaardiging van oorlogsmate riaal en voor het bewerken van zooveel vruchtbaar land ter be schikking staan. De Engelschen moeten ook bedenken, dat men tot dusver nog maar met een klein percentage van het Duitsche leger te maken heeft gehad en dat de duikbootoorlog niet af- maar toe neemt, en dat hij nog aanzienlijk erger kan worden, alvorens er een verbetering te bespeuren valt. Ik acht het mogelijk zo» ver-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1942 | | pagina 1