PAS OP!!.... EEN ONZICHTBARE
GAAT DOOR DE STAD...
LE5DSCH DAGBLAD
Woensdag 18 November 1942
Het land van dichters en denkers
„BLOEMENLUST
is l
J
ADVISEUR
Dienstbode
PIANO- ACCORDEON
RECHTZAKEN
LAATSTE BERICHTEN
Binnenland
llaliaansch Weermachfsberichf
Buitenland
MOEILIJKHEDEN
GAEBf)
UIT DE RIJNSTREEK
De fievechfen bij Guadalcanal1
Succes in de Kaukasus
Duifsch Weermachtsbericht
VRAGENRUBRIEK
MARKT
BERICHTEN-
UIT DE OMSTREKEN
F amilieberichten
OFFICIEELE KENNISGEVING
Officieele mededeelingen
Het adres voor
GRAFKRANSEN
Stationsweg 22 - Leiden
net Mefsfe
&eótl
GEVRAAGD
T elef oonnummer
24681
DE TOEKOMST
-■
oP
KOOPMANS' GEMENGD MEEL
IE KOOP GEVRAAGD
DE STRIJD TEGEN DURE EN WAARDELOOZE
SURROGATEN.
Nogmaals de „Edelsortie".
Dezer dagen ls ln hooger beroep een beslissing
gevallen in de zaak van den winkelier, tevens
grossier ln levensmiddelen. J. W. Roeloffs te den
Haag. Hazebroekstraat 62. die ln beroep was ge
gaan van een vonnis van den inspecteur voor de
prijsbeheerschlng. waarby hij was veroordeeld tot
een boete van f. 2.500.wegens bet tegen onge-
oorloofden prys verkoopen van het „Edelsortie
blad van Hollandschen bodem". Tevens was hem
voor den duur van 3 jaren verboden vervangings
middelen te vervaardigen of erin te handelen.
Dit verbod werd nu bevestigd. De boete is even
wel zeer aanzienlijk verhoogd en wel tot f. 15.000.
Ook werd de beta'ling van f. 2.500.proceskosten
gevorderd. Deze ernstige verzwaring van de oor
spronkelijk opgelegde straf vindt zijn oorzaak ln
het feit, dat. de prijsbeheerschlngsautoriteltcn het
in den handel brengen van een volkomen on-
brui'-baar vervangingsmiddel als een ontoelaat-
baren aanslag op het goed vertrouwen van het
publiek beschouwen. En onbruikbaar als tabak
surrogaat ls het edel sortieblad een opveegsel
van weg of bosch, bestaande uit gesneden eiken
en beukenbladeren, takjes, steentjes, enz. zeker.
Roeloffs mocht wel beweren, het geheel „aan
winkeliers en koopers over te laten, waarvoor zll
het willen gebruiken" en zelf meenen, dat het
alleen voor pliptabak en desnoods als bed vul -
ling kan dienen", hij verkocht het echter uitslui
tend aan handelaren ln rookartikelen. De bedoe
llng om het voor een vervangingsmiddel voor
tabak te laten doorgaan, heeft dus duidelijk voor
gezeten. Daar er ongeveer 4000 k.g. van was ver
kocht tegen prijken van f. 2.50 en f.2 70 per kg.,
terwijl het voor het gesuggereerde doel absoluut
waardeloos en iederè prijs dus te hoog was, moest
de hooger beroep-tuchtrechter een veel zwaarder
vonnis wijzen. Een vonnis, tevens bedoeld als een
ernstige waarschuwing voor al diegenen, die waar-
delooze surrogaten fabriceeren en op de markt
brengen.
AGENT VAN POLITIE VEROORDEELD.
De rechtbank te Rotterdam heeft uitspraak ge
daan ln de zaak van den 24-jarlgen agent van
politie R. B. te Rotterdam, die op 30 Mei J.l. aan
wezig was by het koopen van 10 kilo thee dooi
den 23-jarlgen handelaar J. G M., ten huize van
zekeren J. B, te Rotterdam Toen de thee was In
gepakt. ontpopte B. zich als agent van politie en
nam geld en thee in beslag, terwyi hij zyn ambts-
pennhig toonde. De inbeslagneming was uitge
voerd volgens een te voren gemaakte afspraak
tusschen M. en B waarvoor laatstgenoemde een
MAN DOOR TRAM DOODGEREDEN.
Doordat hij de naderende tram niet bemerkte,
werd gisteravond de 68-jarige J. van Nieuwkerk
te 's-Gravenzande door een locomotief van een
tram der W.S.M. gegrepen en gedood. Den ma
chinist der tram treft geen schuld.
TINUS OSENDARP IN HET HUWELIJK
GETREDEN.
Te Delft is vanochtend het huwelijk voltrok
ken tusschen den bekenden athleet Tinus Osen-
darp, rechercheur van politie te 's-Gravenhage
en mej, R. v. d. Knaap, wonende te Delft»
DE STRIJD ROND DE
MIDDELLANDSCHE ZEE.
Hy. Roosevelt, heeft in dit verband door het
bekend maken van het verlies van een Ameri-
kaansch vliegtuigmoederschip ernstige en ge
rechtvaardigde verwijten moeten aanvaarden
van den kant der bevelvoerende generaals. De
president noodigde de pers en het volk uit in j H «ommmiloué van heden van het Ita-
hun uitlatingen voorzichtig te zyn. aangezien
ook zij den tegenstander voordeelen zouden kun- Iiaansche npoia^waraer iuiat ln
nen bezorggn. Amerika heeft een reusachtige Lf nwSten WKS. "in eenige
taak. Zijn gevechtsfronten stiekken zich uit van vhandeliike oantserwaaens vernield De bedrij-
Sen ifit als een overwinning voof de V I h« f'fsSf5mbepcrkt' Een Curti5S-toestel werd
gaf echter toe dat generaal Callaghan, die den; e a Algerijnsche kust leverden Duitsche
slag geleld -heeft, met velen zijner mannen hetÏS» viiandelillm vliegtuigen,
leven heeft verloren. De president riep het ™lk ^a gevechten
op zich geheel aan den oorlog te wUden en tn^aarvan er v«' neraen neeigescnoten.
BOLSJEWISTEN BOEIEN DUITSCHE
GEVANGENEN.
Naar het D.N.B. verneemt zijn de bolsjewis
ten er toe overgegaan de weinige Duitsche ge
vangenen. die hun in handen vallen, te boeien.
De bolsjewistische eerste luitenant Alexander
Djakanof van de 391ste infanterie-divisie, ver
klaart dat hij in het dorp Koslowo drie gevan
gen genomen Duitsche soldaten heeft gezien,
die werden voorgeleid met de handen op den
rug geboeid. (D.N.B.)
HET OPTREDEN VAN HET ITALIA AN SC HE
LUCHTWAPEN,
Omtrent, het optreden van het Italiaansche
luchtwapen tegen de Anglo-Amerikaansche
strijdkrachten in het gebied van de Noord-
Afrikaansche kust meldt het agentschap Ste-
fani samenvattend:
Bij de aanvallen van 8 tot 16 November zijn
in totaal 827 Italiaansche vliegtuigen van alle
soorten gestart De verliezen, die den vijand
werden toegebracht, zijn de volgends: tot zinken
gebracht twee kruisers, twee torpedoboot jagers
en vier stoomschepen. Getroffen werden een
vliegtuigmoederschip, twee kruisers, een torpedo-
bootjager en talrijke stoomschepen, waarvan een
aantal zoo zwaar beschadigd werd, dat zij ver
gift ontving van f. 300.—. M nam de thee over moedslyk niet meer zeewaardig zijn. Zestien
en verkocht deze weer door. De rechtbank ver- Italiaansche vliegtuigen gingen verloren,
oordeelde R. B. tot een gevangenisstraf van acht
maanden met aftrek der preventieve hechtenis.
J. G, M. werd veroordeeld tot een jaar en drie
maanden gevangenisstraf met aftrek
heeft ieder. Wij hebben groote be
hoefte aan flacons voor de Togal
tabletten. Daarom verzoeken wij u
ledige Togal flacons aan Uw apo
theker of drogist tegen betaling terug
te geven, opdat wij geen noodver-
pakkingen behoeven te gebruiken
voor Togal, het onfeilbare middel
tegen rheumatiek, spit, ischias, hoofd
en zenuwpijnen enz.
VOOR DONDERDAG 19 NOVEMBER,
Hilversum I, 415.5 M,7.15: Liederen door het
Jeugdstormkoor (gr.) 7-.30: B.N.O.: Nieuwsbe
richten 7.40: Vroolijke gramofoonmuziek
8.30: B.N.O.: Nieuwsberichten 8 40. Europa's
wetenschap, lezing 8.50: Zang met pianobege
leiding (gr.) 9.00: Balletschool (gr 9.30:
Spiegel van den dag (opn.) 9.40: Balletschool
(gr.) 10.00: Strijkorkest 10.30: Luim en
ernst, uit de herinneringen van een cabaretzanger
10.45: Een strykorkest 11.15: Licht orkest
concert (gr.) 12.00: Almanak 12.05; Frans
Wouters en zijn orkest 12.45: B N.O.: Nleuws-
en zakelijke berichten 13.00: Gerard van Kre
velen en zyn orkest, soliste en gramofoonmuziek
14.00: „In tangoland" (gr 14.15: Otto
Hendriks en zyn orkest 15.00: „De barok". Ie
zing 15.15: Ter herdenking van Franz Schu
bert's sterfdag (gr. en opn.) 16.45: B. N. O..
Nieuws-, zakelijke- en beursberichten 17.00:
Vlooi en piano 17.30- Distributie-vragenbus
17,45: Omroop-Harmonle-orkest en gramofoon
muziek 18.30; B.N.O.- Nieuwsberichten 18.40
Omroepharmonle-orkest en gramofoonmuziek
19.00: Brandende kwesties, lezing (Van 19.15 af
alleen voor de radio-centrales, die over een ïyn-
verblnding met de studio beschikken) 19 15:
Marschmuzlek (gr.) 19.30: ..Schoenmaker, blijf
bij je leest", luisterspel 19.50: Gramofoonmuz.
20.15: „Waken of droomen", bont programma
21.00: Willy Berking en zijn dansorkest en zang
(gr.) 21.45: B.N.O.: Nieuwsberichten 22.00-
Sylvia Ballet (gr.) 22.20: In het rijk der ope
rette (gr.) 32.0024.00: Dansorkesten treden
aan. Ter afwisseling: zang (gr.)
Hilversum II, 301.5 M. 7.157 40: Zie Hilver
sum I 7.40 Ochtendgymnastiek 7.50: B. N,
O.: Gesproken blnnenlandsch overzicht (opn.)
8.00: Voor de paardenliefhebbers 8.15: Sympho-
nie-orkest (gr.) 8,30: B.N.O.Nieuwsberichten
8.40: Smetana-SL.elius (gr.) 9.00: Amuse
mentsorkest en soliste (opn.) 9.15; Voor de
huisvrouw 9.20: Amusementsorkest en soliste
(opn.) 10.00: Godsdienstige uitzending 10 30-
Symphonic, Haydn (gr.) 11.00: „Ons wiege-
klnd ln de wintermaanden", lezing 1120- De
Krekels en Merels (opn.) 11.30: De Melodi'sten
en solist 12.30: Kleine tuinbouw 12.45: B
N. O.: Nieuws- en zakelijke berichten 13 00-
Programma-overzicht 13.05: Gooisch W.A. Koor
(opn.) 13 15: Zang met pianobegeleiding en
fluit, klarinet en gitaar 14.00: Godsdienstige
Uitzend lil er 14 20- Sorrento", Itallaansch gra-
uitzending 14.30:
mofoonplatenprogramma 15.00: Orgelconcert'en
zang 15.30: En hier ls de koffergramofoon
16.00: Zang met pianobegeleiding en pianosoli
16.45: B.N.O Nieuws-, zakelijke en beursberich
ten 17.00: Voor de jeugd 17.15: „Jaap Eden"
een praatje over den schaatsenrijder en wielrenner
17.30: Theo Uden Masrnan en zyn dansorkest
1745: Spiegel van den dag en B.N.O.Wat
Nederland schrijft 18 00: Theo Uden Masman
en zijn dansorkest 18.15: „Hoe de WA. "roei
de", reportage 18.30: Omroepsymphonie-orkest
en solist 19.00: Belaardconcert 19.15: Om-
roepsymphonie-orkest 19.45. B.N.O.. Nieuws
berichten 19.55: Componistensplegei 20 15-
Omroepsymphonle-orkest 20.50: Zang met
planobegeleiding en pianosolo (opn.) 2120
MEVR. ROOSEVELT TE NEW-YORK
TERUGGEKEERD.
Naar Reuter meldt, is mevr. Roosevelt in
New-York teruggekeerd. (D.N.B.)
NIEUWE PROTESTEN TE LONDEN.
Volgens een officieel communiqué heeft de
Zwitsersche bondsraad zich opnieuw bezig ge
houden met de schendingen van de Zwitsersche
neutraliteit, 7. 13 en 15 dezer gepleegd door En-
gelsche vliegtuigen, ondanks de verzekeringen
der Engelsche regeering. De Zwitsersche gezant
te Londen heeft opdracht gekregen tegen deze
herhaalde schendingen een zeer krachtig pro
test in te dienen.
In een officieele verklaring wordt bekend ge
maakt, dat de Portugee-sche regeering geprotes
teerd heeft tegen het vliegen over Portugeesch
gebied door Amerikaansche en Engelsche vlieg
tuigen bij de betrokken regeeringen. (D.N.B.)
DE DUITSCHE TROEPEN IN Z.-FRANKRIJK.
De Fransche ambassadeur, de Brinon, heeft
aan de Parijsche pers verklaard, dat voor de
ravitailleering der Duitsche troepen aan de
Zuidkust van Frankrijk uitsluitend door henzelf
wordt gezorgd. Een uitzondering vormen daarop
slechts de in Zuid-Frankrijk in ruime mate aan
wezige versche groente, hooi ,en dergelijke pro
ducten. Er wordt niet gerequireerd, alles wordt
gekocht en contant betaald. Ook autoreparaties,
voor zoover de Duitschers deze niet zelf ver
richten, worden betaald. (D.N.B.)
ALKKMADE Tot ouderling van de Geref.
Kerk te Oude Wetering zijn gekozen de heeren
P. Hogeweg en C- Horsman Czn. en tot diaken de
heeren G. Griffioen en T v. d. Luit.
HAZERSWOUDE Op Dinsdag 1 December a
zal er gelegenheid bestaan tot kostelooze inenting
en herinenting, des v m van 9\b10 uur ter
secretarie a.d. Rijndijk en des n.m. van 12 uur
ten huize van ds. Zaete. Trouwboekjes der ouders
of geboortebewyzen medebrengen.
Diefstallen D. v.d. P. deed bij de politie
aangifte van het feit dat van zljh tuin gelegen
aan den Provinclaleweg alhier, een hoeveelheid
veldvruchten ontvreemd, ls.
Mej. W. deed bij de politie aangifte dat uit
haar handtaschje een bedrag van f. 30 is ont
vreemd. De politie stelt een onderzoek in.
te zien, dat sociale en economische problemen
op het oogenblik niet ter hand genomen kunnen
worden. Aan het geschreeuw van politici en
critici mag men het oor niet leenen.
Ook Sumner Welles heeft het woord gevoerd
waarbij hij in het bijzonder zinspeelde op den
tijd na den oorlog. Hij ging daarbij uit van de
hoop, dat de oorlog door de geallieerden zou
worden gewonnen, waarschuwde echter voor op
timisme en het geloof, dat het einde van den
oorlog reeds in zicht zou zijn. Men moet zich
nog voorbereiden op donkere dagen cn op te
genslagen en bereid zijn tot groote offers. Na
den oorlog moet een „vrije" wereld opgebouwd
worden. Daartoe moet een op te richten inter
nationale organisatie ook een internationale
veiligheid waarborgen. Deze organisatie echter
moet reeds thans tot ontwikkeling gebracht
worden, teneinde terstond na het einde van
den oorlog te kunnen werken. Voor het eindi
gen der oorlogshandelingen moet reeds tusschen
de geallieerden een overeenkomst over de bui-
tenlandsch politieke methodes op den grond
slag der beginselen van de Atlantische verkla
ring en overeenkomstig de gegeven beloften
aangegaan worden. Dc tegenstanders moeten
snel en met de uiterste nauwkeurigheid ontwa
pend worden. Er moet van te voren voor ge
zorgd worden, dat ten aanzien van de in acht
te nemen beginselen der buitenlandsche politieke,
economische en binnenlandseh politieke betrek
kingen onder de geallieerden geen meeningsver-
schillen bestaan.
Sumner Welles keerde zich vervolgens tegen
het isolationisme, door te verklaren, dat de
vrede eerst verzekerd kan zijn, wanneer alle
naties ter wereld, ook de V.S., zullen erkennen,
dat een oorlogsdreiging ergens ter wereld ook
hun eigen veiligheid in gevaar brengt, en zich
aaneensluiten om de politiemacht uit te oefe
nen, die, zooals hij zich uitdrukte, noodzakelijk
is om te verhoeden, dat dergelijke gevaren zich
verdichten tot nieuwe vijandelijkheden. Conflic
ten moeten worden voorgelegd aan een soort
internationaal gerechtshof. Ook moet het pro
bleem der verdeeling der goederen en het pro
bleem der koopkracht opnieuw geregeld wor
den, Ten slotte zeide hij, dat president Roose
velt opdracht heeft gegeven, de bevolking van
de door de geallieerde bezette gebieden van wa
penen te voorzien, omdat zy aan den strijd kan
deelnemen. (D.N.B.).
Betreffende de gevechten bij het eiland Gua-
dalcanar heeft het Japansche hoofdkwartier be
kend gemaakt, dat ter voortzetting van de op 12
November begonnen gevechtshandelingen op 13
November vijandelijke luchtbases zijn aangeval
len en de militaire installaties zeer zwaar be
schadigd zijn. Een vijandelijke aanval op 14 No
vember op een door Japansche oorlogsschepen
beschermd convooi is afgeslagen. In den daar-
opvolgenden nacht heeft de Japansche vloot ten
Noordwesten van Gudadalcanar een versterkte
vijandelijke vloot aangevallen, waartoe o.m. twee
slagschepen en vier kruisers behoorden. Na felle
gevechten is het grootste deel der vijandelijke
hulpvaartuigen vernietigd en zijn de twee slag
schepen zwaar beschadigd. Het totale resultaat
van de gevechtshandelingen bij Guadalcanal- van
12 tot 14 November luidt derhalve: tot zinken
gebracht 8 kruisers, 4 of 5 torpedobootjagers en
een transportschip. Zwaai' beschadigd: drie krui
sers. drie of vier torpedobootjagers en drie
transportschepen. Half zwaar beschadigd: twee
vijandelijke slagschepen. Bovendien verloor de
vijand 75 vliegtuigen. De Japansche verliezen
bedragen: gezonken een slagschip, een kruiser
en drie torpedojagers; zwaar beschadigd: een
slagschip, zeven transportschepen. Bovendien
gingen 41 vliegtuigen verloren. (D.N.B.).
ITALIË HERDENKT DE SANCTIES.
Geheel Italië herdenkt vandaag de sancties,
die zeven Jaar geleden, op 18 November 1935,
dooi den Volkenbond tegen het fascistische
Italië werden afgekondigd. .Deze dag wordt her
dacht in het teeken van een volledige krachts
inspanning voor de eindoverwinning. Van de
openbare gebouwen wapperen de vlaggen, doch
ln alle bedrijven wordt hef werk zonder onder
breking voortgezet. (D.N.B.)
ROOSEVELT EN SUMNER WELLES SPREKEN
Volgens den Engelschen berichtendienst heeft
Roosevelt voor het forum van de „Herald Tri
bune" een rede uitgesproken, waarin hij ver
klaarde, dat het uiterst noodzakelijk is, dat in
oorlogstijd over bepaalde gebeurtenissen een be
paalden tijd geen feiten worden gepubliceerd,
aangezien zy anders den tegenstander helpen
aan inlichtende informaties.
Gerhart Hauptmann, Richard Strauss en Clemens Krauss
Duitschland strijdt voor Europa
Het opperbevel der Duitsche weermacht deelt
mede:
„In het bergachtige gebied ten Noordoosten
van Toeapse is een kleine, ingesloten vijande
lijke gevechtsgroep na mislukte uitvalspogin-
gen vernietigd. Roemeensche troepen hebben de
bolsjewisten in het gebied van Alagir in het
gebergte teruggeworpen. Duitsche pantserwa
gens sloegen hevige vijandelijke aanvallen af en
vernietigden op een andere plaats vijandelijke
strijdkrachten in een vooruitgeschoven stelling.
Daarbij werden meer dan 300 gevangenen en
rijke buit gemaakt.
Op de Kaspische Zee heeft de luchtmacht 3
schepen, waaronder een tankschip, tot zinken
gebracht.
Het gepantserde leger in Afrika leverde ach
terhoedegevechten tegen vijandelijke pantseraf-
deelingen en vernielde een aantal gepantserde
verkenningswagens.
Havenwerken en benzinedepots tc Bone, als
mede het vliegveld Maison Blanche bij Algiers
werden opnieuw gebombardeerd.
In luchtgevechten aan de kust van Tunis en
Libye verloor de vijand Vyf vliegtuigen; drie
Duitsche vliegtuigen worden vermist.
Afzonderlijk vliegende vijandelijke toestellen
verschenen in den afgeloopen nacht boven het
Duitsche en Deensche kustgebied. Bij een aan
val van vijandelijke bommenwerpers op een stad
aan de Fransche Atlantische kust, leed de be
volking verliezen. Eén Britsche bommenwerper
werd door nacht jagers, twee werden door ma-
rineartiilerie neergeschoten."
ROOSEVELT OVER DARLAN.
Volgens den Britschen nieuwsdienst heeft
Roosevelt medegedeeld, dat er geen blij
vende politieke overeenkomsten met Darlan
zijn getroffen. De politieke accoorden met de
Franschen in Noord-Afrika zijn slechts tijdelijke
maatregelen, die alleen door de oorlogshande
lingen wenschelijk en gerechtvaardigd zijn.
(DNf.B.)
L. de W. te L. Cursussen, waaraan een diplo
ma E.H.B.O. ls verbonden, worden hier ter stede
gegeven door het Lcldschc Volkshuis aan den
Apothekersdljk, de Eerete Leldsche E.H.B.O.-brl-
gade (seer. J. A. Verkuilen, Gabr. Metsust'r. 5)
en de aid. Lelden der N.V. Ver. voor EH.B.O.
(secr. F. A. van de Kamp, Kapteynstr. 63).
J. van L. te L. Secr. der aid. Lelden van het
Ned. Gen. tot zedeiyko verbetering van gevange
nen ls de heer P. C. G. A. Wijkmans, de Laat de
Kanterstraat 9.
G. N. te L. Verzoeke ons do Insecten ter
beoordeeling toe te zenden.
We worden teruggevoerd naar den tijd, toen
Glück te Parhs een hervorming van de opera
nastreefde. Dat was omstreeks 1775. Het ging
er toen om, of de klank of het woord den door
slag moest geven. Op zestigjarigen leeftijd ver
overde Gluck de toenmalige wereld met zijn
„Iphigenie in Tauris" en het discours in alle
Parijsche salons liep over deze nieuwe combi
natie van woord en klank. Richard Strauss
heeft hetzelfde thema ontleend aan een oud
80sten verjaardag bij volle gezondheid zal libretto van den abt Jean Battista de Casti, die
mogen vieren. Hierbij mag niet over het hoofd 1 zich met hetzelfde probleem bezig hield. Aan
worden gezien, dat Strauss inmiddels ook al 78 Clemens Krauss schreef Richard StraUss toen
Onze Berlijnsche correspondent schrijft dd.
4 November:
Het prestatievermogen onzer Oostelijke .buren
is onbegrensd. Niet slechts op militair en tech
nisch, maar minstens evenzeer op wetenschap
pelijk en literair gebied. Wij kwamen er toe, dat
feit weer eens even vast te stellen, toen we
naar de nieuwste composities van Richard
Strauss gingen luisteren en terzelfder tijd ver
namen, dat Gerhart Hauptmann dezer dagen
lijn
KATWIJK AAN ZEE Ouderavond Hcrv. School
In de Oranjezaal werd de ouderavond gehouden
van Herv. School IV, hoofd de heer J. Volbeda
Nadat ds. Rutgers het openingswoord gesproken
had, werden bijdrager! geleverd door het hoofd
der school en één der onderwyzers, den heer J-
van Wolfswinkel. De heer D. Kruyt vertoonde een
serie kleuren-opnamen van Katwtlk. Na de rond
vraag volgde sluiting met dankgebed.
OEGSTGEF.ST Afscheid van ds. T. J. Jansen
Schoonhoven Uitgaande van de Ned. Herv. Ge
meente ls gistermiddag een byzondere by een
komst gehouden, om afscheid te nemen van ds.
T. J. Jansen Schoonhoven, in de Pauluskerk. Na
dat deze met zhn familie was binnengeleid, werd
gezongen Gez. 265 vers 1 en 2. Namens de ge
meente heeft dr. K. J. Brouwer een schets van
den scheldende gegeven. Ten slotte bracht spr.
warmen dank, waarop werd gezongen Gez, 93 vrs
3 en 4. Hierna heeft ds. Jansen Schoonhoven allen
zijn hartelijken dank betuigd. Hierop werd ds.
Jansen Schoonhoven en zijn familie toegezongen
Gez. 94 (gewijzigd) Van de gelegenheid om met
een handdruk persooniyk afscheid te nemen is
door zeer velen gebruik gemaakt
- - ZOETERAVOUPE Beroep aangenomen De
Sonaten (gr.) 21.45: B.N.O.: "Nieuwsberichten heer W. Kranenburg, candldaat te Amstelveen,
22.00: B.N.O,: Militair overzicht 22.10: heeft het beroep der Ned Herv. Gem. alhier
Avondwijding 22.2024.00. Zie Hilversum I. aangenomen.
jaar is geworden! Wanneer men zulke sterke
persoonlijkheden jaren achtereen van betrekke
lijk dichtbij heeft mogen volgen in hun doen
en laten en zoo nu en dan het voorrecht had,
naar hen te luisteren, dan ligt het voor de
hand, dat men zichzelf gaat afvragen, of dat
iets heel gewoons of iets heel bijzonders is.
Hauptmann woont en werkt nog steeds op
Huize ,,Wiesenstein" in Silezië, zyn geöoorte-
land, waar hij de menschen kon gadeslaan, die
later tot de hoofdfiguren in zijn drama's zijn
gegroeid. Daar leerde hij de kleine luiden ken
nen, de „Weber", den „Fuhrmann Henschel" en
„Hannele", wier hêmelvaart tot een zijner meest
gespeelde stukken is geworden. En in tegenstel
ling tot Adolf Menzel en Gustav Freytag Ls
Hauptmann zijn geboorteland trouw gebleven,
ook al heeft hy veel gereisd en zijn blik in an
dere landen verruimd. Nog enkele wéken dan
zullen tallooze vereerders van dezen gevierden
dichter met hun gedachten in Agnetendorf ver
toeven en de kranten zullen vol staan met be
schrijvingen en beschouwingen over den per
soon en het werk van Duitschland's grootsten
schrijver en dichter.
Maar voordien moeten we ons met Richard
Strauss bezig houden, die een opera over de
opera heeft gecomponeerd. Het origineele is
daarbij, dat hijzelf met zijn muziek niet eens
den doorslag geeft, want het gaat bij deze
..Capriccio" naar den zin des woords om een
dichterlijke grap, om een „conversatiestuk voor
muziek", waarbij de tekstdichter en dirigent
Clemens Krauss ook een stevig woordje heeft
mee te praten. Den bezoekers van het National-
theater te München valt het al dadelijk op, dat
het programma zorgvuldig verzwijgt, wie nu
eigenlijk de componist en wie de tekstdichter
is. Bij den „Rosenkavalier" wisten we van te
voren, dat we met een „comedie voor muziek"
te maken hadden en toen we te Dresden inder
tijd naar zijn „Intermezzo" gingen luisteren,
diende Strauss dat intermezoo zelf als een
„burgerlijke comedie met symphonisch tus-
schenspel" aan Maar ditmaal worden we voor
een raadsel gesteld, dat v/e dan maar zelf moe
ten zien op te lossen. Als dan tenslotte blijkt,
dat we dit niet kunnen, och, dan is dat ook
niet zoo erg, want het gaat immers slechte om
een dichterlijke grap!
reeds: „Zoo iets moest ik eigenlijk op muziek
zetten Geen lyriek, geen aria's, maar een droge
grap, een geestige dialoog, een theatraal fuga!"
Zoo kwam het van woorden tot daden: een
gravin zweeft met haar sympathie tusschen den
componist Flamand en den dichter Olivier en
alle factoren, die met den schouwburg en de
opera iets uitstaande hebben de souffleur
niet te vergeten worden er bij betrokken. De
directeur van den schouwburg, dien Krauss in
zijn philippica als een zelfportret typeert, geeft
aan het einde den doorslag: „De dichter en de
componist zullen hun talent tot een levensvat
bare opera vereenigen. Maar voor de gravin
worden zij zoodoende nog meer onafscheidelijk
en een beslissing wordt (voor haar) vrijwel on
mogelijk" Dus niet de liefde, maar de kunst
geeft ten slotte den doorslag en dat is maar
goed ook, want daar zijn we van Berlijn voor
naar Munchen gereisd en de liefde is ten slotte
overal, maar een origineele Strauss-première is
lang niet overal bereikbaar
Het tooneel wordt van begin tot einde de
voorstelling duurt zonder pauzo ruim twee en
een half uur door den theater-directeur
Georg Hanns beheerscht, den man, die het
leven als tooneel en het tooneel als leven heeft
leeren kennen, maar beide, zorgvuldig uit el
kaar weet te houden. Een grandseigneur met
het masker van den wijsgeer is Walter Höfer-
mayer, de broer van de vrouwelijke hoofd
figuur, Madeleine, die in de persoon van
Viorica Ursuleac een verleidelijke vertolkster
vond. Daarnaast gaf Horst Taubmann den
componist het gevoelig en Hans Botter den
dichter een meer energiek karakter en onwille
keurig dacht men daarbij als toeschouwer aan
de figuren van den componist en den dichter,
die bij deze première toch eigenlijk de hoofdrol
speelden. Dat bleek aan het einde der voor
stelling. toen Strauss en Krauss met de ver
tolkers der hoe*drollen ontelbare malen ten
tooiieele moesten vei schijnen om een ovatie in
ontvangst te nemen, die ver boven de blijvende
waarde van deze muzikale grap uitging, maar
niettemin bewees, dat het publiek voor humor
vatbaar is en zoo r.oodig een scheidingslijn
tusschen ernst en humor weet te trekken.
(Nadruk verboden).
WOERDEN, 18 November. Aanvoer 112 partyen
kaas. Met rljksmerk le kw. f. 6262.50; Idem 2e
kw. f.60—61,—
ONTLEEND AAN ANDERE BLADEN.
Bevallen: Hoyng-Stapper z.. Boxtel; Rikken-
v. d. Wal d., Oosterhout; Huffener-Guit z., den
Haag; Schroeders-Alberts d„ Heerlen.
Gehuwd: H. Thijssen en F. Buers, Alkmaar;
Jfc M. Hagemeijer en C. J. M. Lobach, OIrschot;
P v. Schijndel en W. v. Halder, Vlijmen; C. W.
A. van Haersholte en T. Th. Hemmingson den
Haag.
Overleden: A. J. E. Rövekamp m., den Haag;
C. J. Ruws m., 60 j., A'dam; W. Mensendyk
m., 58 j. den Haag; J. C. v. d. Berg m„ 85 J.
den Haag; D. A. v. d. Waerden-Endt v., 65 J.
Laren; A. Roodvoets m., 33 j. Hilversum; H. J.
A. Anthosnissen m., 80 j. A'dam; Th. M. Blans
m., 76 j. Bloemendaal.
VERKEERSAFSLUITING.
De Burgemeester van Leiden brengt ter alge-
meene kermis, dat de le Binnenvestgracht, van
de Steenstraat tot de Narmstraat, in verband
met de uitvoering van werken ter plaatse, met
ingang van 19 November a.s. tot nadere aan
kondiging voor het verkeer met alle rü- en
voertuigen zal zijn afgesloten.
STEVENINCK, Burgemeester.
VAN STRIJEN, Gemeentesecretaris.
Leiden, 18 November 1942. 7592
jPOOTGOED VOOR CONSUMPTIE.
De Provinciale Inkoopcentrale van Akkerbouw
producten voor Zuid-Holland deelt mede, dat van
de rassen Zeeuwsche Bonte en Blauwe, Roode Ster,
Ultumus en Voran, het in de N-klasse goedge
keurde) pootgoed boven de maat 45 m.m. vierkants-
maat, desgewenscht door de telers voor consump
tie (of fabriekmatige verwerking) mag worden
afgeleverd. 7587
POOTGOED VOOR NIET L.C.O.-LEDEN.
De Provinciale Inkoopcentrale van Akkerbouw
producten voor Zuid-Holland deelt mede, dat in
Januari 1943 zal worden bekend gemaakt op
welke wijze d^ volkstulndcrs en andere niet
L.C.O.-leden het benoodlgde pootgoed kunnen be
trekken Zoolang de desbetreffende regeling niet
in werking is getreden, ls het dus niet mogelijk,
dat door deze kleine aardappelverbouwers poot
goed wordt betrokken. 7588
Redactiestaf: B. W. Menkhorst, Buitenland en
Tooneel: K. Been, Binnenland en r t; J. Brou
wer, Stadsnieuws; Th. J. Hannema, Omg., en Muz.
Vcrantwoordeiyk v. d. advertenties: A. Poortman
IS
5690
rr
Mevrouw FORTANIER
Rijnsburgerweg 23,
vraagt tegen 15 December een
voor hulp in de huishouding,
goed kunnende werken en ko
ken en v.g.g.v. 7571
Aanmelden per brief of 7 uur.
VAN'DER PLAATS
BOISWARQ i-
dioor Rijiksambt:, gez. 2 p.
HUIS in Leiden of omgeving.
Spoed. f30 per mnd. Briewen
Bureau v. d, Bliad No. 9012a.
Een Volkstuindersvereenigin'g
in de omgeving van Leiden
zoekt een
die haar leden theoretisch zoo
wel als practisch onderricht
kan geven in het bemesten
van tuinen en in staat is lei
ding te gewen door het geven
van lezingen, cursussen enz.
Brieven Bureau van dit Blad
onder No. 7554.
VAN HEDEN AF IS ONS
Lederhandel en Schoenrep.inr.
HAARLEMMERSTRAAT 232.
Uw kruidenier verstrekt U tegen inlevering
van Twee Gortbonnen één pak a 500 gram
(Gruttenmeel)
Dit rrieel is gefabriceerd van gortbloem,
regeeringstarwebloem en rijstbloem en
beeft een hooge voedingswaarde.
KOOPMANS' MEELFABRIEKEN N.V
gevraagd, zetfst. fcutm. wer
ken, in gieain met 2 'kinderen.
Zonder goede getudgBöhrlften
onnoodig zloli aan te melden.
Mevrouw BOMNET,
Zeemanlaan 31.
GEVRAAGD.
Brieven met prijs aan het Bur.
van dit Blad onder No. T566.
te Leiden, grote VILLA ot
gr. Pand. Ontruimd te leveren.
Brieven Bureau van dit Blad
ondier No. 7&68.
Direct gevraagd,
TE HUUR OF TE KOOP
VRIJ HUIS
geschikt voor 6 personen, veel
bergruimte. Liefst Oegstgeest.
Brlewen No. 2184 BOeWb-ndel
EMEE5, Voorschoten. 760T
