DONDERDAG 12 NOVEMBER 1942
No. 25346
83sfe Jaargang
De Duitsche en Italiaansche bezetting
van onbezet Frankrijk
Nadere uiteenzettingen
Luchtaanval op de geallieerde vloot
Duitsch Weermachtsbericht
Ifaliaansch Weermachtsbericht
Verspreide Berichten
Verduisteren:
BINNENLAND
Stijgende opbrengsten van de
Winterhulp-inzamelingen
Keuringen voor de Waffen-SS en
'het legioen
GEMENGD NIEUWS
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur J. W. Heirny.
Telef. Directie en Administratie
25041 (2 lijnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie 21507
Hoofdredacteur B. W. Menkhorst. Lelden.
Pl.verv.: K. Been, Leiden.
Zooals gemeld, zijn Duitsche en Italiaansche
troepen gisteren het onbezette Fransche gebied
binnengerukt.
Gistermorgen plm. 11 uur arriveerde gene-
raal-veldmaarschalk von Rundstedt te Vichy
om zich naar .maarschalk Pétain te begeven.
Het bezoek, tijdens hetwelk de maarschalk,
zooals daarna in een officieel Fransch commu
niqué werd medegedeeld, een protest naar voren
bracht, duurde slechts korten tijd.
Om het Hotel du Pare is een bijzonder sterk
politiecordon gelegd. De toegang tot de regee-
ringsgebouwen wordt streng bewaakt en alleen
personen, voorzien van speciale bewijzen, mogen
binnen gaan. Voor de Amerikaansche ambas
sade is eveneens een sterke politiebewaking op
gesteld. De leden der ambassade en de Ame
rikaansche journalisten hebben gisteren met
een extratrein Vichy verlaten in de richting
Pau.
De lucht dreunt van het geronk van de vlieg
tuigmotoren. De Duitsche weermacht betrekt,
evenals de Italiaansche, alleszins grondig, voor
posten aan de kust om de Engelsch-Amerikaan-
sche voornemens, het Europeesche continent
en in het bijzonder Frankrijk opnieuw tot oor-
logstooneel te maken, a priori doeltreffend te
voorkomen. De Fransche bevolking gedraagt
zich rustig en toont zich jegens de Duitsche
troepen geenszins onvriendelijk. De brief van
den Flihrer aan den maarschalk en zy'n oproep
tot het Fransche volk hebben verhelderend ge
werkt en hebben de bevolking de noodzakelijk
heid van het optreden der spilmogendheden
duidelijk gemaakt. Men begrijpt, dat de troepen
die dezen grond voor het eerst betreden ter
bescherming van de Franschen zelf komen.
Fransche politie regelt het verkeer en sluit
in de plaatsen, waar de Duitsche troepen door
heen trekken de straten voor het verkeer af.
(Interinf
SLECHTS EEN FORMEEL PROTEST.
Naar in de Wilhelmstrasse is .medegedeeld,
lieeft het Fransche staatshoofd, maarschalk
Pétain, tegen het binnenrukken van Duitsche
troepen in het niet-bezette Fransche gebied,
zich beroepend op de wapenstilstands-overeen
komst, geprotesteerd.
Anderzijds heeft de Fransche regeering den
haar ondergeschikten militairen en politieorga-
nen opdracht gegeven geen tegenstand te bie
den tegen het binnenrukken der Duitsche troe
pen en kalmte en bezonnenheid te bewaren.
Dit wordt in Duitsche politieke kringen als
een aanwijzing beschouwd, dat het protest van
het Fransche staatshoofd slechts formeel is.
Van juridisch standpunt uit wordt er om
trent het protest van maèrschalk Pétain in de
Wilhelmstrasse op gewezen, dat door den over
val van Amerikaansche troepen op Fransch ge
bied Algerije is immers een integreerend deel
van het Fransche moederland de basis,
waarop de wapenstilstandsovereenkomst werd
gesloten, belangrijk gewijzigd is. daar door den
inval der Amerikanen in het Middellandsche-
Zeegebied de strategische positie belangrijk is
veranderd, hetgeen onmogelijk door de verant
woordelijke leiders van de spil over het hoofd
kon worden gezien. Onder die omstandigheden
zou men in Berlijn de houding van maarschalk
Pétain als een zuiver formeele Juridische han
deling willen zien.
In toonaangevende Duitsche klingen ver
klaart men, dat het oprukken van Duitsche
troepen in het niet-bezette Frankrijk geen be
zetting is,, doch een doortrekken naar de voor
ste loopgraven aan het front van de Middel-
landsche Zee. Men verwacht, dat Frankrijk in
zijn eigen belang voor den maatregel van de
spil begrip zal toonen. daar volgens de daar
heerschende opvatting Frankrijk er geen belang
bij kan hebben, zijn Europeesche gebied op
nieuw het tooneel van bloedige gevechten te
laten worden, hetgeen niet kon uitblyven, in
dien men den Amerikanen of Engelschen zou
toestaan, daar voet te krijèen. Verder verklaart
men in Berlijn, dat de stap van de spilmogend
heden in het algemeene Europeesche belang is.
Nadrukkelijk wordt er op gewezen, dat het
niet, zooals de vijandelijke propaganda beweert
een uit Duitsch initiatief voortvloeiende stap
is, doch een gemeenschappelijke actie van de
spil. (A.N.P.)
DE ACTIE DER ITALIANEN.
Officieel wordt te Rome bekend gemaakt, dat
Italiaansche troepenafdeelingen zonder inciden
ten op Corsica zijn geland.
Naar het D.N.B. meldt, is van toonaange
vende Italiaansche zijde volgende verklaring af
gelegd met betrekking tot den tegenwoordigen
politieken toestand:
I Ei- is van Engelsch-Amerikaansche zijde
een aanval gedaan op het Fransche gebied, die
in scherpe tegenstelling staat tot de bepalingen
van het internationale recht en onder kinder
achtige voorwendsels plaats vond.
II Deze illegale actie der Angelsaksische mo-
geldheden is door haar voorgesteld als het begin
van de bevrijding van Europa. De Franschen
hebben echter op den Angelsaksischen aanval
met militairen tegenstand geantwoord. Chur
chill en Roosevelt is daarmede iedere hoop op
een propagandistisch succes ontnomen.
m. De Fransche tegenstand, hóe belangrijk
deze politiek en" psychologisch ook was, kon
echter vaji militair standpunt uit om de vol
gende twee redenen niet voldoende zijn:
le. De bewapening van de Fransche troepen
in Noord-Afrika was tegenover een mét de mo
dernste wapenen uitgerusten tegenstander on
voldoende.
2e. Onder de leidende militaire persoonlijk
heden in Noord-Afrika heerschten principieelé'
tegenstellingen en verschillen van meening om
trent den toestand, waarin zich Frankrijk na
den wapenstilstand bevindt.
IV De vijandelijke mogendheden hebben
langs verschillende wegen door verklaringen en
door de boodschap van president Roosevelt haar
plan bekend gemaakt na de bezetting van Ma
rokko en Algiers ook Tunis te bezetten en van
dit steunpunt uit ook Europa aan te vallen.
Daarbij stelden zij de volgende drie strategische
doelen:
a) De onder bevel van generaal Rommel
staande troepen van twee kanten aan te vallen.
b) Een springplank te vormen voor de inva
sie in Europa.
c) De doorvaart door de Middellandsche Zee
voor de Angelsaksische vloten vrij te maken.
V Van al deze genoemde gezichtspunten uit-
volgt niet alleen de volle rechtmatigheid, doch
ook de absolute en dringende noodzakelijkheid
van een Duitsch-Italiaansche reactie met het
doel, die strategische punten van het Fransche
gebied, die weliswaar op het oogenblik nog niet
door den vijand bezet zijn, doch binnen zeer
korten tijd hem de mogelijkheid voor nieuwe
aanvalsdaden kunnen bieden, thans voor een
verderen aanval yan den vijand te beveiligen
VI. Onder de tegenwoordige omstandigheden
is het vanzelfsprekend nog niet mogelijk de
Duitschland strijdt voor Europa
Het opperbevel der Duitsche weermacht
deelde gisteren mede:
In den Westelijken Kaukasus en in dén
Tereksector zijn talrijke vijandelijke aanvallen
in verbitterde gevechten- afgeslagen en gereed-
gehouden vijandelijke troepen door artillerie
vuur- verstrooid. In Stalingrad levendige actie
van stormtroepen. Aan het Dónfront sloegen
Roemeensche troepen vijandelijke aanvallen af.
Slagvliegers grepen met succes iri den strijd op
den grond in. Hongaarsché troepen verijdelden
een vijandelijke poging om de rivier over te
steken.
In den centralen en den Noordelijken sector
worden Duitsche stormtroepoperaties uitgevoerd
en eenige vijandelijke aanvallen afgeslagen. Ge-
veclitsvliegers en stuka's zetten hun aanvallen
op gereedstaande troepen en spoorweginstalla
ties voort.
Aan het Egyptische front duren de voorge
nomen bewegingen der Duitsche en Italiaan
sche troepen, die in succesvolle gevechten 12
vijandelijke tanks vernielden, voort. De Brit-
sche luchtmacht verloor 4 vliegtuigen. Duitsche
en Italiaansche jachtvliegeers schoten in lucht
gevechten tegen numeriek sterkere vijandelijke
luchtstrijdkrachten tusschen 5 en 10 November
27 vijandelijke vliegtuigen neer.
Duitsch-Italiaansche luchtstrijdkrachten zet
ten de bestrijding van de Amerikaansch-Brit-
sche lanflingsvloot aan de kust van Noord-
Afrika voort. Een vliegkampschip en een groot
koopvaardijschip kregen treffers. Gevechtsvlie
gers schoten drie vijandelijke jachtvliegtuigen
neer.
In den nacht van 9 op 10 November deden
motortorpedobooten een aanval op het vijande
lijke konvooiverkeer aan de Britsche Oostkust.
Zij brachten in heftige gevechten tegen Brit
sche torpedojagers 4 schepen met een geza-
menlijken inhoud van 11.000 ton tot zirïken en
bescHadigden 2 schepen en een bewakingsvaar
tuig door torpedotreffers. Alle motortorpedo
booten zijn teruggekeerd- Een bij het gevecht
beschadigde Duitsche motortorpedoboot werd
een Duitsche basis binnengesleept.
Aan de kust van het bezette gebied het
Westen werden 4 Britsche bommenwerpers
neergeschoten. In het Noorden van den Atlan-
tischen Oceaan plaatste een Duitsche duikboot
een torpedotreffer op een Britsch slagschip der
Queen-Elizabeth-klasse. Een hevige ontploffing
werd waargenomen.
Wie geregeld gas- en electrici-
teitsverbruik controleert, kan tijdig
zelf ingrijpen.
DE STRIJD ROND DE M1DDELL. ZEE
Het communiqué van het Italiaansche hoofd
kwartier van heden luidt:
.,Om de kust van Zuid-Frankrijk tegen En-
gelsch-Amerikaansche ontschepingspogingen te
beschermen, zijn gisteren troepen van het vier-
,de leger het niet-bezette Frankrijk binnenge
trokken. Na door Nizza te zijn getrokken, be
reikten zij de Rhone. De houding der bevolking
is rustig. Tezelfder tijd gingen gepantserde af-
deelingen, na op Noord- en Zuid-Corsica 'ge
lijktijdig twee landingen te hebben ondernomen
over tot de bezetting van het eiland. Ook op
Corsica bewaart de bevolking de grootste kalmte
Aan de grens tusschen Libye en Egypte heeft
de vijand hevige aanvallen ondernomen met
aanzienlijke gepantserde strijdkrachten. Zware
gevechten zijn gaande. Door Duitsche jagers
werden vijf vliegtuigen neergeschoten.
Afdeelingen Italiaansche vliegtuigen hebben
opnieuw met succes vijandelijke vlootstrijd-
krachten aan de kust van Fransch Noord-
Afrika aangevallen. Een vliegkampschip en twee
groote schepen werden door torpedo's getrof
fen. Ten noorden van Kaap Bon heeft een on
zer verkenningsvliegtuigen in een gevecht met
twee jagers er een neergeschoten.
In het Oosten der Middellandsche Zee werd
een groote Britsche torpedojager door onze tor
pedovliegtuigen getroffen, hij werd zinkende
gezien.
Nachtelijke bomaanvallen zijn gedaan op de
vliegvelden op Malta. Twee van onze vliegtui
gen zijn niet teruggekeerd van de operaties der
afgeloopen twee dagen."
verdere ontwikkeling van den Duitsch-Italiaan-
schen opmarsch en de daarmede te bereiken
doelen aan te geven. Er kan echter geen twijfel
bestaan, dat deze actie in 'de eerste plaats daar
op gericht is den vijand te verhinderen de drie
aangegeven strategische doelen te bereiken.
Onder het opschrift ,3escherming voor
Europa's kusten" publiceert de „Völkischer Beo-
bachter" den oproep van Hitier aan het Fran
sche volk. De overval op Fransch Noord-Afrika,
zoo schrijft het blad, ligt. op de oude lijn: weer
het punt van den geringsten weerstand kie
zende hebben Yanlcees en Britten opnieuw
Fransch bloed vergoten om een nieuwe voor
posten positie tegen het continentale Europa te
verwerven, nadat alle vroegere bastions van
dezen aard door de wapens der spil uiteenge
slagen waren en ook de grootste bloedleveran-
cier voor de plutocratische zaak, het bolsje
wisme, uit Europa verdreven was. Het blad.
wijst er vervolgens op, dat ook de jongste over
val der imperialistische mogendheden. Engeland
en de Ver. Staten, Europa zelf bedreigt en dat
alle Europeesche volken opnieuw gevaar loopen
den oorlog, dien Duitschland en Italië met hur.
bondgenooten onder de zwaarste offers van het
Europeesche vasteland verdrongen, door een
achterdeur weer te zien binnenkomen. Het zou
volstrekte waanzin geweest zijn, zoo gaat de
„Völkische Beobachter" woordelijk verder, de
nieuwe aanslagen van de anglo-Amerikaansche
vijand in het gebied van de Middellandsche
Zee af te wachten. Het onbezette Frankrijk is
niet sterk genoeg om de bescherming van zijn
landen en rechten tegen een zoo gewetenloo-
zen tegenstander alleen te behartigen. Doordat
Duitschland en Italië hun sterken arm ter be
scherming stellen, verdedigen zij dus niet alleen
hun eigen en Europa's zaak, maar ook het door
zijn vrienden van gisteren in den steek gelaten
en bedrogen Frankrijk. (DN.B.)
V
FRANSCHE MAATREGELEN.
De Fransche ministerraad is gisteravond bij
eengekomen. Tevoren had Laval reeds met
maarschalk Pétain geconfereerd.
Havas-Ofimeldt, dat de Fransche radio een
instructie heeft uitgezonden aan de officieren
en bemanningen van de koopvaardijschepen die
zich op zee bevinden. Hun wordt bevolen, ter
stond een Fransche haven aan de Middelland
sche Zee of Corsica aan te doen.
De Engelsche en Amerikaansche burgers in
het totdusver niet bezette gebied zijn geïnte-
neerd.
De leden der Amerikaansche ambassade en
de Engelsche en Amerikaansche journalisten
zijn in de richting Pau vertrokken.
UIT HET ENGELSCHE PARLEMENT.
Lord-kanselier Simon heeft gisteren de rede
van den koning bij de sluiting van het Engel
sche parlement voorgelezen. Hierin werd o.a.
gezegd, dat het het „onveranderlijke besluit" is
van het Britsche volk en zijn geallieerden om
den oorlog naar vijandelijk gebied over te bren
gen Bij de opening van de nieuwe zittingspe
riode van het Britsche parlement heeft de ko
ning volgens den Britschen berichtendienst
verklaard, dat hij met trots keek naar de „in
drukwekkende, steeds krachtiger wordender
oorlogsinspanningen" van het geheele empire.
Verder zeide hij, dat zijn strijdkrachten ter zee,
te land en in de lucht evenals voorheen het
hoofd zullen weten te bieden aan de eischen,
welke voortvloeien uit de uitbreiding van den £>e maan kwam heden op te 11.53 uur en gaat
oorlog. onder te 20.43 uur.
Sprekende over den tijd na den oorlog, ver
klaarde de koning, dat de verklaring van de
vereenigde naties, welke gebaseerd is op de be
ginselen van de Atlantic Charta, den grondslag
vormt, w.aarop de internationale maatschappe
lijke orde na den oorlog zal kunnen worden op
gebouwd. Als eerste stap hietvoor heeft de re
geering met de geallieerden ruggespraak gehou
den om zich voor te bereiden voor de dringen
de eischen. Als „eerste zorg voor de regeering"
noemde de koning het beschikbaarstellen van
middelen voor het behalen van de eindoverwin
ning. Hij kondigde een nieuweoorlogswetgeving
aan, waarvan de inleiding door de reeds uitge
werkte. noodzakelijke maatregelen voor den
vredestijd wordt gevormd.
De koning sloot zijn rede met de volgende
verklaring: „onze vijanden blijven nog machtig
en wij kunnen geen gemakkelijke taak verwach
ten. Al onze kracht en vastberadenheid zullen
wij noodig hebben om de overwinning te be
halen."
Churchill heeft o.a. verklaard, dat hij aan de
sovjet-imie in Juni een schriftelijke verklaring
heeft doen toekomen, waarin stond, dat Enge
land in 1942 een landing voorbereidde: Een be
lofte, dat deze landing zal worden uitgevoerd,
kan echter niet gegeven worden.
Churchill zeide voort»:- nog, dat hij tijdens zijn
bezoek aan Moskou Stalin op de hoogte had ge
steld van' de moeilijkheden, welke verbonden
waren aan een landing in het Kanaalgebied en
van het besluit van Engeland en de Ver. Staten
om Noord-Afrika aan te vallen. Stalin achtte
dit besluit „onvoldoende". Desondanks, zoo zei
de Churchill verder, namen wij afscheid als
„goede vrienden". (D.N.B.)
MACHTIGING VAN KABINET-SCAVENIUS.
De Deensche rijksdag heeft het ministerie-
Scavenius de gevraagde machtiging verleend om
onmiddellijk bepalingen uit te vaardigen voor
de handhaving van rust, orde en veiligheid in
het land. (D.N.B.)
SARADJOGLOE AAN HET WOORD.
De Turksche minister-president Saradjogloe
heeft in de nationale vergadering een overzicht
gqgeven van den toestand in het binnenlanden
van de economische crisis, waarbij hij de oor
zaken dezer crisis analyseerde. Hij 'stelde aan
de vergadering verscheidene wetgevende maat
regelen voor om den toestand- meester te wor
den. Tot deze maatregelen behoort een ,.be-
staansbelasting" op de sinds 1939 verworven
vermogens. Volgens het regeeringsvoorstel zul
len Turksche burgers met vaste inkomens, on
der wie gepensionneerde ambtenaren, bedien
den, werklieden en de arme volksklassen, wel
ker aantal geraamd wordt op 1.600.000 door den
staat onderhouden worden, die hun brood, sui
ker, boter, olie en graan tegen matige prijzen
alsmede gratis kleeding wil verstrekken.
(D.N.B.)
RUSSISCH—AMERIKAANSCH
VRIENDSCHAPSCONGRES.
Een Russisch-Amerikaansch vriendschapscon
gres is, naar de zender van Moskou meldt, op
7 eif 8 November gehouden in de zalen van Ma
dison Square Garden te New-York. Er namen
2000 Amerikaansche gedelegeerden aan deel. De
vroegere ambassadeur in de sovjet-unie, Davis,
leidde het congres, waaraan voorts o.m. werd
deelgenomen door vice-president Wallace, den
sovjetambassadeur te Washington, Litwinof, den
opperbevelhebber van het Amerikaansche .leger,
den gouverneur van New York, Lehman, den
voorzitter der Amerikaansche vakvereenigingen
Green, en den voorzitter der vakvereenigingen
van de automobielindustrie, Thomas. Er werden
begroetingsboodschappen voorgelezen van Roo
sevelt en generaal Eisenhower. Het congres be
handelde problemen der Amerikaansch-sovjet-
russische samenwerkingen in vrede en in oorlog.
Vicepresident Wallace liet het licht vallen op de
groote hulp, die de sovjetunie den geallieerden
in den oorlog heeft verleend. Vervolgens spra
ken o.m. Litwinof, de vroegere Amerikaansche
ambassadeur in Moskou, Davis, senator Pepper
en Laguardia. Ten slotte, richtte het congres een
boodschap tot het Russische volk en tot Stalin.
(D.NJB.)
DE STRIJD IN EGYPTE.
In de stellingen van het Duitsch-Italiaansche
pantserleger in Noord-Egypte komen, naar het
D.N3. verneemt, voortdurend Italiaansche af
deelingen aan, die drie dagen of langer in de
laagte van Kattara met succes tegenstand heb
ben geboden. Vaak worden deze groepen-frëge-
leid door Duitsche afdeelingen, die de Italianen
door moedige operaties ontzet en van nieuwe
voorraden voorzien hebben.
van hedenavond
tot morgenochtend
16.54 uur
7.55 uur
Een vergelijking tusschen de opbrengsten van
de Winterhulp-inzamelingen in .de reeds ver
streken periode van 1942 en de overeenkomstige
tijdvakken in 1941 leert, dat de steun aan dit
sociale werk groeiende is.
De algemeene bijdragen beliegen van 1 Juli—
31 October 1941 f. 788.312,69. In dezelfde periode
van dit jaar zijn deze tot f. 1.638.942,61 gestegen.
Ook de opbrengst van de stvaatcollecte, die
steeds een bijzondei- duidelijke barometer is
van de stemming ten opzichte van Winterhulp,
toont aan, dat de gemeenschapsidee groeit. De
eerste straatcollecte van dit jaar heeft volgens
de voorloopige telling reeds f. 95.000 opgebracht
tegen f. 79.418 in het vorige jaar.
De lijstcollecte bracht in Maart v.an dit jaar
f 153.877.49 op en in October f.224.006.29.
Dit beteekent een verhooging van f. 70.127.80
en in vergelijking met October 1941 een stijging
van f. 14.000.
Het. S.S.-Ersatzkqmmando deelt ons mede,
dat vrijwilligers voor de Waffen-S.S. en het
Legioen zich op onderstaande data bij de ge
noemde adressen kunnen vervoegen ten einde
gekeurd te worden.
Tevens wordt er de aandacht op gevestigd
'en wel speciaal voor hen, die er bezwaar tegen
hebben hun dienst buiten Nederland te ver
vullen,. dat thans de mogelijkheid bestaat om
dienst te nemen in een speciaal wachtbatal-
jon. De opleiding vindt in Nederland plaats,
terwijl de inzet van dit bataljon ook in Neder
land blijven zal.
Tijdens de keuringen voor de Waffen-SS en
het Legioen kunnen zich ook diegenen melden,
die tot de Germaansche-SS in Nederland willen
toetreden.
16.11,42, 10.00 uur. Rotterdam, Deutsches Haus,
Westzeedijk.
16.11,42, 16.00 uur, Tilburg. Lange Schijstraat 66
17.11.42, 10.00 uur, Den Bosch, hotel Noord-
Brabant, Markt 45.
17.11.42, 16.00 uur, Eindhoven, huis Maria,
Kruisstraat.
18.1142. 10.00 uur, Roermond, N.S.D.AP., Swal-
merstraat 61.
18.11.42, 16.00 urn-, Arnhem, Weverstraat 16b.
19.11.42, 10.00 urn-, Deventer, N.S.D.A.P. Park
weg 2.
39,11 42, 16.00 uur, Hengelo, Deutsches Haus.
20.11.42, 10.00 uur, Zwolle, hotel Peters, Markt.
20.11.42 16.00 uur. Assen, Frieslandkazerne,
Vaart, Zuidzijde.
21.11.42, 10.00 uur. Groningen, Concerthuls, Poe
lestraat.
21.11.42, 16.00 uur. Leeuwarden, huize Schaaf,
Breedstraat,
22.11.42. 10.00 uur, Amsterdam, school, Iepen-
weg.
23.11.42, 11.00 uur, Utrecht, Wehrmachtshelm,
Mariaplaats.
24.11.42, 10 00 uur. Amersfoort, diestgebouw,
Leusderweg.
25.11.42, 10.00 uur, Den Haag, café Den Hout,
Bezuidenhoutscheweg.
DE ORGANISATORISCHE OPBOUW DER
NEDERLANDSCHE CULTUURKAMER.
Na het succes, dat de Nederlandsche Kultuur
kamer heeft gehad met de brochure „Wa&rom
een Nederlandsche Kultuurkamer", zal binnen
kort een nieuw vlugschrift het licht zien over
den organisatorisehen opbouw van deze beroeps-
standsorganisatie van alle Nederlandsche^ kun
stenaars. Deze in schrift uitgegeven redevoering
van den president der Nederlandsche Kultuur
kamer, jjrof. dr. T. Goedewaagen, verschilt met
de éerstè brochure voornamelijk hierin, dat thans
uitvoerig wordt ingegaan op den organisatori
sehen opbouw van de Nederlandsche Kultuur
kamer, hoe de verschillende afdeelingen en
gilden werken en hoe het geheel geleid wordt.
Door den president wordt uitvoeriger ingegaan
op de taak van de leiding, waarbij nog eens dui
delijk het verschil wordt aangetoond tusschen
het werkgebied van het departement van volks
voorlichting en kunsten, waaronder de z.g
„kultuurpolitiek" ressorteert en dat der Neder
landsche Kultuurkamer, waar voornamelijk de
sociale en economische belangen der kunste
naars veilig worden gesteld. Het hoofdbureau,
zooals dat werkt met. aan den top den algemeen
bestuurder en daaronder de afdeelingen alge
meene zaken, juridische afdeeling, voorlichting,
financiën, ledenregistratie en sociale zaken,
vindt eveneens een aparte bespreking, waarop
aansluitend de gilden op hun juiste taak naar
voren worden gebracht. Hun taak is: de ver
tegenwoordiging der kuituurwereld zelf..
Deze tweede brochure is wel zeer belangrijk
vanwege de uitvoerige mededeelingen welke
worden gedaan over de z.g. gewestelijke bureaux,
waarvan op 28 November a.s. het eerste te Gro
ningen wordt geopend. Deze bureaux voorzien
in de bezwaren van de vroegere wijze van kul-
tuurbehartiging, toen zooals eveneens bij vele
andere aangelegenheden ook de kunst te veel
vanuit den Haag werd geadministreerd.
Ieder, die belang stelt in het werk van de
Nederlandsche Kultuurkamer, moet zich van
den inhoud van deze brochure op de hoogte
stellen en vrage deze daartoe aan by de afdee
ling voorlichting der Nederlandsche Kultuur
kamer, 2e v. d. Boschstraat 44, 's Gravenhage,
waar zij gratis verkrijgbaar is.
PROF. DR. A. H. BLAAUW OVERLEDEN.
Gistermorgen overleed te Oosterbeek op 60-
jarigen leeftijd prof. dr. A. H. Blaauw, oud-
hoogleeraar in de planten physiologie aan de
landbouwhoogeschool te Wageningen.
BIJ AANKOOP VAN VLEESCH OOK BEEN.
Over de hoeveelheid vleesch, welke men op
de daarvoor aangewezen bonnen kan krijgen,
heerschte tot dusverre eenige onzekerheid. Het
bedrijfschap voor vee en vleesch brengt daarom
nogmaals onder de aandacht van het publiek en
van de slagers, dat de bonnen van de bon
kaart voedingsmiddelen, welke worden aange
wezen voor het koopen van vleesch, recht ge
ven op het koopen van vleesch mèt been. De
slagers moeten per bon, reeht gevende op het
koopen van 100 gram vleesch met been, ten
minste 75 grani vleesch zonder been verstrek
ken. Daarnaast echter heeft het publiek recht
op een hoeveelheid heen, al zal het niet moge
lijk zijn, steeds per 75 gram vleesch precies
25 gram been te verstrekken.
Daar het afleveren van zeer geringe hoeveel
heden been practisch niet uitvoerbaar en ook
voor den consument van weinig of geen nut
is, verdient het aanbeveling, dat de slager een
en ander zoo regelt, dat zoo noodig aan den
consument eenmaal per 14 dagen of 4 weken,
de hoeveelheid been wordt afgeleverd, welke
hem toekomt.
ARRESTATIES IN VERBAND MET
EEN OVERVAL.
Eenige maanden geleden drong een drietal
mannen op brutale wijze de woning van een
fabrikant, in de Koningstraat te Hilversum bin
nen. De fabrikant werd overvallen en zijn
zuster, die te hulp snelde, werd eveneens mis
handeld. Het doel van den overval was een
party zoetstoffen terug te halen, welke den
fabrikant dien morgen te koop was aangeboden,
doch door dezen was vastgehouden om te onder
zoeken of de herkomst van de party wel deug
delijk was. De mannen slaagden er na den over
val in met de partij zoetstoffen te verdwijnen,
waarna verder elk spoor ontbrak Thans echter
heeft de recherche in verband met deze zaak
twee arrestaties verricht. Aangehouden werden
de 25-jarige procuratiehouder J. v. d. B. en diens
bróer, de 21-jarige vertegenwoordiger E. v. d.
B„ beiden uit Weesp. Hoewel de mannen ont
kennen iets van den overval te weten, kloppen
de signalementen en de roepnamen dei- aan
gehoudenen, zoodat zy ter verder onderzoek zyn
ingesloten.
17.500 SIGARETTEN GESTOLEN.
In den nacht van Zaterdag op Zondag is te
Breda een brutale inbraak met diefstal ge
pleegd. Onbekenden hebben zich namelijk "door
inklimming toegang weten te verschaffen in
het magazijn van de tabaksgrossierderij E. op
den Haagdyk en daar 17.500 sigaretten en een
hoeveelheid shag gestolen. De sigaretten waren
verpakt in doosjes van 20 stuks. De inbraak en
diefstal zijn Zondagmorgen ontdekt. Direct ls
de politie van een en ander op de hoogte ge
steld, Men speurt nog naar de daders.
SCHIPPERSZOONTJE VERDRONKEN.
Het 4-jarig zoontje van den schipper M„ die
met zyn vaartuig by den Knollenbrug te
Utrecht ligt, is te water geraakt en verdronken.
Men vond de klompjes van het kind in het
water drijven. Nog geruimen tyd werd gedregd,
doch zonder resultaat.
VAN EEN MACHINE GEVALLEN.
Gistermorgen is in de machineloods der spoor
wegen te Groningen de bankwerker H. W. Oos
terhuis by het verrichten van wèrkzaamheden
van een machine gevallen. Hij is met zware ver
wondingen in hopeloozen toestand naar het
Academisch Ziekenhuis overgebracht.
VROUW VAN DE TRAP GEVALLEN
EN OP SLAG GEDOOD.
Te 's Hertogenbosch is in haar woning in do
St. Chrispijnstraat een vrouw van de trap ge
vallen. Het slachtoffer kwam hierbij zoo onge
lukkig terecht, dat zij op slag werd gedood.
„SOLDAAT OF SLAAF".
Prof. Van Genechtcn sprak tc Amsterdam.
-Over het thema „Soldaat of Slaaf" heeft prof.
di-, R. van Genechten, als vormingsleider der
N.S3. in de groote zaal van het Concertgebouw
te Amsterdam gesproken.
Spr. wees allereerst op het ontzagwekkende
van het huidige wereldgebeuren,om vervolgens
terug te grypen naar dé Middelèeuwen, waarin
Europa feitelyk nog één geheel vormde. De ont
dekking van nieuwe werelddeelen had een ver
legging van het zwaartepunt van Europa van
het midden naar de randgebieden tot gevolg.
Ook de Nederlanders hebben toen de hun ge
boden kansen weten te benutten en van dat
gene wat onze voorouders bereikten, hebben wij
eeuwenlang de voordeelen geplukt. Ten slotte
kwam de groote macht in handen van dat land.
dat nauwelijks nog een deel van Europa kan
worden genoemd: Engeland, dat als een pistool
op ons werelddeel is gericht en dat zyn macht
wist te handhaven door de toepassing van de
oude leuze: verdeel en heersch. Ware het zoo
verder gegaan. Europa zou binnen 25 jaar een
kolonie van een ander werelddeel zijn geworden,
doch ook hier was in den hoogsten nood de
redding naby door den man, die in zes jaren
tyd het Duitsche volk van een vertrapt tót
het sterkste volk van de wereld maakte.
Duitschland gaat niet als veroveraar over
Europa, maar stelt zich tot taak, de eenheid
van Europa tot stand te brengen^
De vraag om eenheid van Europa is geen
specifiek Duitsche, maar evenzeer een Neder
landsche vraag, want komt deze eenheid niet
tot stand, dan zal Duitschland niet bestaan,
maar Nederland evenmin.
Staande voor de keuze: mede te werken als
slaaf of als soldaat, hebben wij, nationalisten,
het laatste gekozen: wy willen ons lot met dat
van Europa verbinden en offers brengen, want
alleen op deze wyze zullen wij in staat zijn, in
het nieuwe Europa een waardig deel van het
geheel te vormen.
Wanneer gy, zoo richtte de spreker zich tot
zijn hoorders, werkelijk nationaal-socialisten
wilt zijn. moet ge elk oogenblik van den dag
bereid zijn om te offeren, om ook de kleine
dingen van eiken dag te doen. Anders kunt gy
het nieuwe Nederland niet tot stand brengen.
Met voorbeelden staafde spreker zyn betoog, dat
de groote dingen in de wereld niet door de
groote massa tot stand zijn gekomen, maar door
de besten, omringd door een kleine schare.
HET OETFLDONKSCHE CARNAVAL
BESTAAT 60 JAAR.
Dit jaar bestaat het Oeteldonksche carnaval,
zooals dat te 's-H er togen bosch in normale tijden
wordt gevoerd, 60 jaar. Uiteraard kunnen de
Bosschenaars een voor den Zuidelyken volksaard
zoo belangrijk feit niet ongemerkt voorbii laten
gaan en zoo heeft de Bosschenaar H. Westen
broek een jubileumsDel geschreven, getiteld:
„Een lach en een traan in Oeteldonk", dat
thans door een uiteebreide eroeo Bossche spelers
en speelsters in studie is genomen.
„EEN 81-JARIGE VROUW VRAAGT UW
AANDACHT."
Hedenavond om 19 uur spreekt Max Blokzijl,
vla Hilversum I, in zijn oolitiek weekpraatje
over het onderwerp: „Een 81-jarige vrouw vraagt
uw aandacht".
DE LANDDAG VAN HET STUDENTENFRONT
Zaterdag 14 November, zal het studentenfront
te Utrecht een landdag organiseeren. Aan de
belangrijke middagvergadering, waarop o.a. de
leider der N.S.B. zal spreken, zal een marsch
door Utrecht vooraf gaan.
Het studentenfront wil met dezen marsch aan
de buitenwereld toonen, dat een nieuwe jeugd
de leiding op de Nederlandsche universiteiten
en hoogescholen heeft genomen.
BURGEMEESTERS.
F. H. M. Schram is met ingang van 16 Nov.
tot burgemeester van Reusel benoemd. Verder
is H, de Wit, op zijn verzoek, met ingang van 1
December a.s. als burgemeester van Wildervank
eervol ontslagen.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Te Haarlem is overleden, 67 Jaar oud. de
heer W. 'R. A Slicher, gep. generaal-majoór
der genie, officier in de orde van Oranje-
Nassau.
