83sfe laargang
DONDERDAG 29 OCTOBER 1942
No. 25334
Teireïn gewonnen in Kaukasus en
Stalingrad
De lichamelijke opvoeding op de
lagere school
Zware verliezen der Engelschen in Egypte
Duilsch Weermachfsbericht f
De strijd in Egypte
Artikel van Göbbels
Verspreide Berichten
De Diplo over de Engelsch-
Amerikaansche betrekkingen
Verduisteren:
Algemeene medewerking van de leerkrachten
BINNENLAND
Het gebruik van kunst- en
persstoffen in de industrie
STADSNIEUWS
SPORT
De competitie van den N.V.B.
FINANCIEN
De nieuwe staatsleening
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Telef. Directie en Administratie
25041 (2 lijnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie: 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden
Pl.verv.: K. Been, Lelden.
Hei opperbevel van de Duitsche weeimaciu
maakte gisteren bekend:
Ten Zuidoosten van Noworossisk hebben Duit
sche troepen na dagenlange zware gevechten
een domlneerende hoogte veroverd. In het ge-
vechtsgebied ten Oosten van Toeapse werd een
bergstelling stormenderhand genomen, die door
talrijke kazematten was versterkt en hardnek
kig verdedigd werd.
Alle tegenaanvallen van den vijand werden
bloedig afgeslagen. In hetzelfde gevechtsgebied
bestreed de luchtmacht de stellingen van den
vijand, alsmede het stad- en havengebied van
Toeapse. Een koopvaardijschip van 6000 b.r.t.
werd door bomtreffers beschadigd. Ten westen
van de Terek maakte de eigen aanval ook
gisteren goede vorderingen en leidde tot omsin
geling van vijandelijke strijdkrachten.
Te Stalingrad drong de Duitsche aanval ten
Oosten van de broodfabriek tot aan de Wolga
door en bracht daarmede een vrij groot hui-
zengebied, dat door den vijand sterk bezet
was, ten vaL Formaties van de luchtmacht
grepen met goede uitwerking in deze gevech
ten in.
Ten Zuiden van de stad sloeg infanterie in
zware gevechten herhaalde ontlastingsaanvallen
van de Sovjets af.
Op spoorlijnen en aan de Kaspische Zee leed
de vijand? door de Duitsche luchtaanvallen zware
verliezen. Elf transporttreinen werden vernie
tigd. Drie koopvaardijschepen met een geza-
menlijken inhoud van 3000 bx.t. werden tot zin
ken gebracht, een tankboot, een koopvaarder en
twee bewakingsvaartuigen werden in brand ge
worpen, resp. beschadigd.
Aan het front van de Don sloegen Roemeen-
sche troepen, door hun eigen gevechtsvliegtui
gen goed ondersteund, den vijand naar de Don-
vlakte terug.
De hevige, doch succesrijke afweergevechten
in de stelling van El Alamein duren voort.
Vooral in den Noordelijken sector leidden de
wederzijdsche aanvallen en tegenaanvallen tot
een verbitterden strijd van de infanterie en
pantserformaties, waarbij een bijzonder fel om
streden belangrijk hoogtepunt uiteindelijk in
eigen handen bleef. De vijand verloor daarbij
opnieuw 53 pantserwagens. In hevige luchtge
vechten schoten Duitsche en Italiaansche jacht-
vliegers 21 Britsche vliegtuigen omlaag. Een
vliegtuig werd door de luchtdoelartillerie neer
gehaald.
Bij vluchten boven de kust van West-Frank
rijk werden gisteren drie Britsche vliegtuigen
neergeschoten. Op den avond van 27 October
vlogen eenlge lichte bommenwerpers onder be
scherming van sterk mistig weer het Noord-
Duitsche kustgebied binnen en veroorzaakten
eenige verliezen onder de bevolking. Overigens
ontstond er slechts geringe schade aan gebou
wen en materieele schade.
De zender Londen heeft gisteravond bekend
gemaakt, dat de Duitschers door bemiddeling
van het Roode Kruis het voorstel gedaan zou
den hebben voor een wapenstilstand te Stalin
grad van vier dagen. De onderhandelingen zou
den echter mislukt zijn. Hfet opperbevel van de
weermacht verklaart hieromtrent, dat deze be
wering een der gebruikelijke leugens van de
Britsche regeering is, waarmede zij de niet te
stuiten ineenstorting der verdediging van Sta
lingrad zoekt te- verdoezelen.
De A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt:
De Engelschen zijn er tot dusver niet in ge
slaagd in den strijd om de stelling van El Ala
mein eenig voordeel te behalen, dat van beslis-
senden invloed is op het verdere verloop der ge
vechten. De berichten uit Egypte maken uit
sluitend gewag van frontale aanvallen op - de
stelling van El Alamein en tot dusver wordt
niets vernomen omtrent operaties, die er op wij
zen, dat de Engelschen door omtrekkende be
wegingen willen trachten, de Duitsche en Ita
liaansche troepen van verschillende kanten aan
te vallen.
Deze frontale aanvallen spelen zich nog steeds
af in het voorterrein van de hoofdverdedigings
linie, die zelf nog niet bereikt is. In dit voor
terrein trachten de* Engelschen moeizaam zich
een weg te banen, hetgeen hun op groote ver
liezen "komt te staan, getuige het feit, dat zij
in de eerste vier dagen van den strijd reeds
meer dan 300 pantserwagens hebben verloren.
Deze verliezen tellen voor de Engelschen des
te zwaarder, daar de aanvoer van nieuw mate
riaal den langen weg om de Kaap moet volgen,
terwijl maarschalk Rommel het voordeel heeft
van de kortere ravitailleeringslinie over de Mid-
dellandsche Zee.
Zoo de Engelschen al 'op een snelle doorbraak
door de stelling van El Alamein hadden ge
hoopt de groote troepenmacht, die zij voor
het offensief bijeen hébben gebracht, maakt dit
waarschijnlijk dan kan reeds thans gezegd
worden, dat deze opzet is mislukt. De troepen
van Rommel hebben den eersten stoot opge
vangen en tot dusver goed stand weten te hou
den.
Zoo er al op grond van de laatste berichten
van dit gevechtsterrein van eenige wijziging ge
sproken kan worden, dan is deze volgens de
militaire kringen eerder in het voordeel van
de Duitsch-Italiaansche troepen dan in die van
hun tegenstanders.
f
De Britsche berichtendienst spreekt het be
richt omtrent het vliegongeval van generaal
Alexander aan het Egyptische front tegen.
In „Das Reich" publiceert minister dr. Göb
bels een hoofdartikel onder het opschrift: de
oorlog als sociale revolutie.
De minister begint met te verwijzen naar de
recente zitting van beide huizen van het parle
ment te Londen, waar Smuts een rede hield, en
merkt op, dat het wel wonderlijk moet hebben
gewerkt, toen deze het had over een sociale
revolutie, die aan het slot van dezen oorlog zou
komen. Smuts zou niet eens ongelijk hebben,
indien hij in een dergelijke revolutie niet het
slot, maar den oorsprong van deze reusachtige
worsteling zou zien.
Dk tegenwoordige oorlog heeft sedert lang de
hem door zijn aanstichters toegedachte dimen
sies en grenzen overschreden. Een Londensch
blad heeft daaromtrent zeer terecht opgemerkt,
dat Duitschland zijn revolutie reeds achter den
rug heeft, maar zij Engeland nog te wachten
staat.
Engeland heeft geen idee, die het leidt bij
den strijd. Het roemt in zijn materieele kracht,
zijn rijkdom en zijn uitgebreide hulpmiddelen,
maar vergeet volkomen, dat de oorlog hoofd
zakelijk wordt gewonnen door den geest, die de
wapens hanteert.
Deze oorlog is de sociale revolutie, waarin wij
reeds lang verkeeren. Zij strijdt niet meer voor
de belangen van verarmde en geproletariseerde
klassen, maar voor volken met levenshonger. Zij
moet en zal tot het doel voeren, als er althans
eenmaal vrede onder de*naties zal zijn.
Terwijl de plutocratisch georiënteerde Impe
ria langzaam afbrokkelen, worden nieuwe we
reldrijken gevormd, die het resultaat der sociaal
révolutionnaire bewegingen der jonge volken
zullen zijn. Daarvoor strijden de soldaten der
asmogendheden aan alle fronten. In de lucht
en op zee. Deze strijd is een sociale revolutie,
'die een oude vijandige wereld in puin legt. maar
achter haar rookslierten verheft zich reeds een
nieuwe betere wereld. Dat is de wereld, waar
voor thans duizenden sterven, opdat nog in/de
versfè toekomst ongetelde millioenen er kunnen
leven. (D.N.B.)
GELUKSTELEGRAMMEN VAN DEN
FUHRER.
Ter gelegenheid van den 20sten verjaardag
van den marsch naar Rome heeft de Führer
den koning en keizer Victor Emanuel en den
Duce in hartelijke woorden gestelde geluk-
wenschtelegrammen gezonden. Het telegram aan
den koning en keizer luidt: „Uwe Majesteit
zend ik op den huidigen herdenkingsdag met
nujn hartelijkste groeten mijn oprechte wen-
schen voor de roemrijke toekomst van het ver
bonden Italië en voor uw persoonlijk welzijn."
Het telegram aan den Duce luidt: „Op den
verjaardag van den marsch naar Rome gedenk
ik utf unieke historische prestatie in trouwste
vriendschap en verbondenheid. Met mij heeft
het geheele nat. socialistische Duitsche volk
diep innerlijk deel aan den terugkeer van den
dag van de triomf der fascistische revolutie.
Wat gij, Duce. en uw strijders sindsdien hebt
volbracht, doet den toenmaligen opstand worden
tot een keerpunt der menschelijke historie.
Thans strijden onze beide volksrevoluties in
nauwste wapenbroederschap gemeenschappelijk
tegen dezelfde krachten, die het fascisme in
Italië en het nationaal-socialisme in Duitsch
land eens in het binnenland zonder succes te
gemoet waren getreden. Jodendom, plutocratie
en bolsjewisme zullen derhalve dezen strijd juist
zoo verliezen, als zij hem eens reeds verloren
hebben. In dit stellige vertrouwen groet ik u.
Duce, ten hartelijkste en zend ik u en uw zwart-
hemden mijn kameraadschappelijke groeten en
die van het Duitsche volk."
VERJAARDAG VAN Dr. GÖBBELS.
Vandaag viert de Duitsche minister van pro
paganda dr. Göbbels zijn 45sten verjaardag.
Alle Berlijnsche bladen schenken aan dit feit
bijzondere aandacht. Zij vestigen er de aan
dacht op. dat dr. Göbbels in de worsteling om
het bestaan van de Duitsche natie op een van
verre zichtbare en verantwoordelijke plaats
staat.
STANDBEELD VOOR BOLIVAR ONTHULD.
Als symbool van de onafhankelijkheid der
Ibero-Amerikaansche landen is te Buenos Aires
in aanwezigheid van den president van den
staat, Castillo, talrijke ministers en hooge mi
litaire autoriteiten een ruiterstandbeeld onthuld
van den Zuid-Amerlkaanschen vrijheidsheld
Simon Bolivar. Guinazu. de minister van bui-
tenlandsche zaken, eerde de persoonlijkheid van
Bolivar, die steeds had geijverd voor de stich
ting van een waren Amerikaaiv^chen bond on
basis van geliikne^echUedheid. In dit verband
citeerde hij een door Bolivar reeds in 1826 uit
gesproken gedachte: ..Ik wensch niet. dat er
onder de volken van Amerika, een is. welks
eigen belang -oo den bond toonaangevenden in
vloed heeft." (D.N.B,).
REDE VAN MINISTER BOTTAI.
De Italiaansche minister van onderwijs, Bot-
tai, die 20 jaar geleden aan den marsch naar
Rome heeft deelgenomen, heeft in een radio
rede die dagen herdacht. Vervolgens zeide hij.
dat het Italiaansche volk na 20 jaar fascisme
in al zijn sociale groepen tot een nieuwe een
heid is saamgêsmolten. Het gezicht en de ziel
In een beschouwing over de betrekkingen
tusschen Groot-Brittannië en de Ver. Staten,
vestigt de Deutsche diplomatisch-politische Kor-
respondenz er de aandacht op, dat minister van
buitenlandsche zaken, Eden, in een tafelrede
ter eere van mevrouw Roosevelt weliswaar zijn
dank heeft betuigd voor de wapenleverantles
der Amerikanen, nog voordat deze aan den oor
log deelnamen, doch onmiddellijk daarop heeft
hij op een wijze, welke niet kan worden misver
staan. er op gewezen, dat het in de allereerste
plaats de geest der Britsche bevolking is ge
weest, waardoor Groot-Brlttapnië in staat is ge
weest de crisis te overwinnen.
De Diplo voegt hieraan toe, dat Eden zelfs
nog duidelijker werd en met betrekking tot de
jongste uitlating van mrs. Roosevelt, dat het
Britsche volk maar weinig weet van de V. S.,
antwoordde met de opmerking, dat hij, wan
neer hij de grootste Amerikaansche bladen leest
tot de conclusie moet komen, dat men in de V,
St. geen grondige kennis van de Britsche com
monwealth bezit. Het is duidelijk, zoo merkt de
.Diplo op. waarop Eden heeft gezinspeeld, want
het denkbeeld, dat Engeland te oud is. om een
zoo groot imperium alleen te beheerschen. is in
de V. S. gemeengoed geworden.
De Diplo wijst er vervolgens op, dat de afge
zant van Roosevelt, willkie. pas een dezer da
gen gezegd heeft, dat deze oorlog niet gevoerd
wordt voor de verdediging van het Britsche im
perialisme, Het zijn veleer de V.S., die tot taak
hebben de geheele wèreld ln een vrijen staten
bond te veranderen. Zij wijst er ook op. dat de
Amerikaansche minister van marine, Knox.
naar aanleiding van den vlootdag met het oog
op de enorme productiecapaciteit heeft ver
klaard. dat de V.S. de z.g. vereenigde naties,
d.w.z. in werkelijkheid alle Oceanen en het
grootste deel van het strategische materiaal
der wereld controleeven.
De Diplo besluit als volgt: deze uitlatingen
bewijzen, dat het het Yankee-imperialisme
ernst is. wanneer het verkondigt de rol te wil
len overnemen, waartoe het zich in zijn onge-
breidelheid geroepen voelt. De sprong naar
Liberia opent na de verovering van belang
rijke steunpunten in Zuid- en Oost-Afrika.
eveneens nieuwe perspectieven voor de Ameri
kaansche activiteit, welke na het opdringen ln
Zuid-Amerika ook een dienovereenkomstige be
veiliging van economischen. politieken en mili
tairen aard in het tegenoverliggende Afrika in
d,en zin van de nieuwe Monroe-doctrine ver
langt. Thans ontstaat voor Groot-Brittannië.
dat Roosevelt Jarenlang op alle politieke dwaal
wegen heeft gevolgd, de toestand, hiervoor te
moeten betalen en tot het inzicht te komen,
dat de logische verzwakking van de macht van
eertijds thans den goeden overzeeschen vriend
op het denkbeeld gebracht heeft de erfenis te
aanvaarden. Zoover heeft Churchill het dus ge
bracht. De eetlust komt al etende. Het begon
met het ruilen van waardevol kroonbezit tegen
vergankelijke torueiiojagers. De terechtwijzin
gen van Eden zullen hem weinig baten Ook hij
zal er aan moeten wennen, dat hoe meer dè
V. S. zich in alle hoeken en gaten vaft het
empire nestelen, des te meer de overtuiging veld
zal winnen, dat de Britsche eilanden de na
tuurlijke voorposten vormen van de V. S. aan
den rand van Europa (D.N.B.)
van hedenavond 18.19 uur
tot morgenochtend 8.30 uur
De maan komt hedenavond op om 22.05 urn
en gaat morgenmiddag om 14.02 uur weer onder.
Van Italië zijn overeenkomstig de profetische
woorden van den Duce grondig veranderd. Het
Italiaansche volk is thans vastbe^nen zelf zijn
lot te bepalen. De fascistische revolutie, die
reeds rijk is aan prestaties van allerlei aard,
wordt met hetzelfde geestdriftige vertrouwen
voortgezet.
Bottai herinnerde er aan. dat Mussolini in
1919 heeft verklaard, dat het onrechtvaardige
verdrag van Versailles herzien moest worden^.
Alleen zij. die geheel verstokt zijn, kunnen geen
begrip hebben voor de diepe gerechtigheidsbe-
hoefte van het fascisme, niet alleen in natio
naal. maar ook in internationaal opzicht. Juist
dat gevoel van rechtvaardigheid heeft den
marsch naar Rome zijn Italiaansche en tevens
zijn universeele beteekenis verleend Het libera
lisme bleek niet in staat, de vraagstukken der
sociale gerechtigheid op te lossen. Dat kon
slechts geschieden door de overwinnig der fas
cistische revolutie. (D.N.B.)
II.
In aansluiting op hetgeen wij reeds aanhaal
den uit een onderhoud van het A.N.P. met den
heer IJzer te Heemstede over de lichamelijke
opvoeding op de lagere school, wees deze er
voorts cp, dat het algemeen streven naar on
derwijsvernieuwing zich ook gericht heeft op
het gebied van de lichamelijke opvoeding. Zoo
wordt het wezen der lichamelijke opvoeding in
onderwijskringen thans beschouwd en begrepen
als een zijde der totaal-opvoeding, waarbij het
lichaam het aangrijpingspunt is. Mede als ge
volg hiervan-heeft de uiteindelijke verplichtstel
ling van de lichamelijke oefening niet het minst
in de kringen van het onderwijs zelf groote
voldoening gewekt.
Dit is van groot belang, omdat bij alle opvoe
ding de geestelijke bereidheid van den opvoeder
meer dan iets anders doorslaggevend is voor de
resultaten. Een bewijs voor het bestaan van
deze bereidheid moge men zien in de buitenge
woon groote deelname van onderwijzers en on
derwijzeressen aan de cursussen, die het vorig
jaar en dit jaar door de consulenten overal in
den lande gegeven werden en worden. In 1941
bedroeg het aantal cursussen b.v. 553 en deze
werden bezocht door 12.968 leerkrachten van
het lager onderwijs. Behalve deze- cursussen
worden ook zomerdag- of herfstdagcursussen
en demonstratiedagen georganiseerd. Onderwij
zers en onderwijzeressen verschijnen in een
voudig sporttenue. Eigen oefening en demon
straties wisselen elkaar af; de geest op deze
bijeenkomsten is uitstekend. Het rijksschool toe
zicht is met het systeem van de consulenten
dan ook ingenomen en het zou deze deskun
dige hulp niet meer willen missen.
Een bespreking van de oefenstof, die in de in
den aanvang genoemde leerplannen wordt
samengevat, zou te ver voeren. In het algemeen
kan worden gezegd, dat deze gebaseerd is op
moderner inzichten betreffende wezen en doel
der lichamelijke opvoeding. Zoo neemt b.v. het
spel met een paedagogische strekking en inge-"
steld op het bevattingsvermogen van het kind
een groote plaats in.
ZWEMONDERRICHT WORDT
GEANIMEERD.
Besluiten we" met een kort woord over het
zwemonderricht, dat zooveel mogelijk wordt be
vorderd. Onder de huidige omstandigheden zal
de klasse-onderwijzer dit in slechts enkele ge
vallen kunnen geven. Voor dit onderwijs is een
speciale opleiding onontbeerlijk.
Inmiddels geven de consulenten zich veel
moeite de onderwijzers te animeeren èn er
worden speciale cursussen gegeven ter opleiding
van zwemonderwijzer. Den eersten zomer namen
circa 73.000 kinderen bij de lichamelijke school-
opvoeding deel aan het schoolzwemmen. Bij de
invoering van het schoolzwemmen moeten tal
van hygiënische en paedagogische overwegingen
in aanmerking worden genomen. Overleg met den
volksgezondheidsdienst heeft echter reeds geleid
tot een plan. waarbij door samenwerking van de
rijksinspectie voor de lichamelijke opvoeding,
van den medischen dienst en van den pharma-
ceutischen dienst de noodige maatregelen wor
den uitgewerkt. Voorts bestaat de moeilijkheid,
dat men nog lang niet overal oVer goede zwem-
gelegenheid beschikt. Ook op dit punt moeten
bepaalde eischen gesteld worden. Algemeene
voorschriften voor bouw en Inrichting van
zwemgelegenheden zijn dan ook in voorberei
ding. Intusschen liggen reeds vele bouwplannen
slechts te wachten op uitvoering, zoodat ook
op dit gebied verbetering te verwachten valt.
Te allen tijde, zoolang de menschen hun
strijd om het bestaan voeren, is het steeds zoo
geweest, dat de menschelijke geest mogelijkhe
den en wegen uitdacht en vond, waar de na
tuur zelve hem hulp voor zijn levensonderhoud
weigerde of waar de natuurlijke hulpbronnen
op een goeden dag opdroogden. Deze noodzake
lijkheid om de natuur steeds weer nieuwe ge
heimen te ontfutselen, nieuwe krachten te mo-
biliseeren en nieuwe hulpbronnen te ontslui
ten, is wel nooit ernstiger en dringender ge
weest dan in ons tijdperk der techniek.
De grondstoffen, die voor den technlschen
arbeid nu eenmaal de bases leveren, zijn
daar moeten wij ons bij neerleggen slechts
in beperkten omvang in den grond aanwezig.
Taak van den technicus is het derhalve, wan
neer hij zich in hooge mate bewust is van zijn
verantwoordelijkheid tegenover zijn tijd en de
toekomst, om het gebruik van deze grondstof
fen en vooral van de zeldzame metalen aldus te
leiden, dat met het geringste verbruik de
grootst mogelijke prestaties worden bereikt.
Een belangrijke hulp bij het bezuinigen op
deze schaarsche metalen heeft de chemicus en
technicus geleverd door de creatie en ontwik
keling van de kunst- en persstoffen. Hoe Jong
dit nieuwe gebied der techniek ook nog is, zoo
groot en belangrijk zijn de successen, die reeds
konden worden bereikt.Het gaat er thans ech
ter om. niet te blijven staan op deh eenmaal
ingeslagen weg. Het is de plicht van den tech
nicus. Iedere mogelijkheid om nieuwe gedach
ten en inspiraties in zich op te nemen, ook uit
te buiten en zelf nieuwe wegen voor de verdere
ontwikkeling te zoeken.
Een dergelijke gelegenheid om nieuwe erva
ringen te hooren en voor zijn beroep ten nutte
te maken, wordt voor lederen technicus en in
genieur geboden op Vrijdag a.s. 30 October,
waar in een bijeenkomst der N.S3.DT. des
middags om 14.30 in de Tivollzaal te Utrecht,
Kruisstraat 1. dr. ing. Kramer van het rijksmi
nisterie voor bewapening en munitie te Berlijn
aan de hand van lichtbeelden zal spreken over
het thema „Het technisch gebruik van kunst
en persstoffen".
Met de lezing gaat een kleine expositie ge
paard van technische producten op het gebied
van de kunst- en persstoffen.
Alle technici en ingenieurs in Nederland wor
den voor deze betooging uitgenoodigd.
De reorganisatlegëvolmachtigden der Neder-
landsche industrie zullen hier gelegenheid heb
ben zich grondig te verdiepen in de gebruiks
mogelijkheden der kunst- en persstoffen in de
practijk.
DIPLOMA LAGER ONDERWIJS
DUITSCHE TAAL.
Ten einde het onderwijzend personeel, dat niet
de bevoegdheid bezit, voor het geven van lager
onderwijs in de Duitsche taal, in de gelegenheid
te stellen zich voor dit onderwijs verder te be
kwamen, zijn in verschillende plaatsen van ons
land vanwege het rijksschooltoezicht applicatie-
cursussen ingesteld, voor welke cursussen in
onderwijzerskringen groote belangstelling be
stond.
In de Staatscourant is thans opgenomen een
besluit van den secretaris-generaal van het
departement van opvoeding, wetenschap en kui
tuurbescherming. waarbij is bepaald dat aan
hen, die regelmatig een applicatiecursus hebben
bezocht, aan het einde van den cursus een
diploma wordt uitgereikt, indien blijft, dat zij
het onderwijs met vrucht hebben gevolgd.
Dit diploma verleent den bezitter tot 1 Sep
tember 1943 de bevoegdheid tot het geven van
onderwijs in de Duitsche taal aan scholen voor
gewoon en voor voortgezet gewoon lager onder
wijs.
BEAMBTEN IN HET METAALBEDRIJF.
Blijkens de Staatscourant van 28 dezer heeft
het college van rijksbemiddelaars een regeling
van salarissen en andere arbeidsvoorwaarden
vastgesteld voor het administratief, technisch
en roezichthoudend'personeel in het metaalbe
drijf. Langen tijd werd reeas door belangheb
benden naar de publicatie van deze regeling uit
gezien. Het ls van veel belang, dat men thans
een richtlijn heeft voor de vaststellig der sala
rissen bij een normalen werktijd, aangezien om
trent de vraag, welke belooning normaal kan
worden geacht voor de verschillende categorieën
beambten, bij de meeste bedrijfsgenooten groote
onzekerheid bestond. Deze regeling geldt voor de
ondernemingen in de metaalnijverheid en voor
de ondernemingen in het carosseriebedrijf. het
electrotechnisch installatiebedrijf en het cen
trale verwarmingsbedrijf, voor zoover deze on
dernemingen op 1 Mei j.l. meer dan 25 arbei
ders in dienst hadden. Ter bepaling van het
salaris der verschillende categorieën van be
ambten. zijn de gemeenten in drie klassen in
gedeeld. Voor eiken leeftijd is een minimum
salaris vastgesteld.
Daarnaast is voor de onderscheidene groepen
een minimum-totaal-salaris gegarandeerd .Iea ere
werknemer heeft daardoor practisch zekerheid,
dat, wanneer hij goed staat aangeschreven, hij
een salarispeil zal kunnen bereiken, dat 15 pCt.
of meer boven het voor hem geldende minimum
salaris ligt, aangezien de beambten in de groep
waartoe zij behooren, te zamen 15 pCt. meer
moeten verdienen dan zij zouden ontvangen
wanneer het salaris van ieder van hen over
eenkwam met het voor hen geldende minimum
salaris. De beambten zullen twee weken per
jaar vacantie genieten. Bovendien bevat de re
geling bepalingen betreffende de ultkeering van
salaris bij ziekte en ongeval. De regeling treedt
in werking op 1 November a.s., terwijl de sala
rissen van de betreffende werknemers op 1
Januari a.s. geheel in overeenstenyning zullen
moeten zijn gebracht met de in de regeling
gestelde eischen
DE NED. BANK GEEFT VA TON AAN
WINTERHULP.
Pe Nederlandsche Bank heeft aan1 Winter
hulp een bedrag van f. 150.000 ter beschikking
gesteld als bijdrage tot het welslagen van het
Winterhulpwerk in de komende maanden. Het
reeds aanzienlijke bedrag van f. 100.000, dat
Winterhulp het vorig Jaar van de Nederland
sche Bank mocht ontvangen, werd dus dit jaar
met f. 50.000 verhoogd, een verheugend voor
beeld. dat goede navolging moge vinden.
LOONEN VOOR HET ROOIEN VAN SUIKER
EN VOEDERBIETEN.
In de Staatscourant van 28 October is een
landelijke regeling van loonen voor het rooien
van suiker- en voederbieten opgenomen.
De loonen zijn provinciegewijze vastgesteld en
maken onderscheid tusschen het rooien op ver
schillende soorten grond.
De regeling treedt heden in werking.
„EEN PASTOOR UIT BRABANT SCHRIJFT".
Hedenavond om 19.00 uur spreekt Max Blok
zijl, via den zender Hilversum I, in de serie
Brandende Kwesties over het onderwerp: „Een
pastoor uit Brabant schrijft".
VERSPREIDE BERICHTEN.
Aan ir. I. Hengeveld is op zijn verzoek met
ingang van 1 December as. wegens het be
reiken van den pensioengerechtigden leeftijd
eervol ontslag verleend als hoofdingenieur bij
het rijksinstituut voor drinkwatervoorziening.
RLJWIELDIEVEN ZIJN WEER ACTIEF.
In de laatste dagen valt onder het gilde der
zwijntjesjagers weer een toenemende activiteit
te bespeuren. Dagelijks komt een aantal gedu
peerden ten politiebureele aangifte doen van de
vermissing van hun rijwiel, waarbij meermalen
blijkt, dat onvoldoende maatregelen zijn geno
men om te voorkomen, dat het rijwiel al te
gemakkelijk van eigenaar kan verwisselen.
Men late zijn fiets toch vooral niet onbeheerd
staan en zorge ten minste voor een deugdelijk
slot!
VOETBAL.
PROGRAMMA VOOR ZONDAG.
District I. Ie klasse: ADO—DFC; Xerxes—DWS;
Hermcs-DVSEDO; De Volewl)cker&Sparta;
HBSStormvogels.
2c klasse A: HBCOSV; ZFCDe Kennemers;
Alkmaarsche BoysWFC; SantpoortAlcmarla
Vlctrlx; West Frlsla—KFC.
2e klasse B; HerculesVriendenschaars Volen-
damAFC; ZeeburglaHVC: HilversumDOS;
WatergraafsmeerDe Spartaan.
3e klasse C: ASVKAalsmeer, L. J. Smid; NEA
ZVV. OWO—VVZ; RKWA—Electra.
District II. Ie klasse: VSV—'t Gooi; RFC
AJax; HaarlemVUC; Blauw-WltFeljenoord;
EmmaDHC.
2e klasse A: HW—Quick; UVSVDL, C. J.
Simmers; VeloxUW; EllnkwljkGouda ;i BMT
VI OS.
2e klasse B: NeptunusCoal; OvermaasODS;
Excelsior—SVW; CW—SVV.
3e klasse A: WesterkwartierAlphen. F. I. T.
van het Bolscher; HllllnenBlauw-Zwart, J. J.
Wassenburgj TONEGIDOASC, D. Baas; Wasse
naarLugdunum. M. Westerbeek.
4e klasse A: ZLC—VOGEL. J. L. Hornis: TONA
Lisse. J. J. A. Bakker; VVSB—DOCOS. D. Blok;
TeljllngenHlllegom, G. Versteeg; AlphlaLDWS
J. W. Lavles.
4e klasse B: HDVCe Ier 1 tas; RKAWKranen_
burg, J. Boom: ArchipelVDS; RouwkoopD©
Jagers. C. M. Noorlander.
4e klasse C: BTCRAVA; MaasstraatES DO;
SpoorwljkTexas; Te WerveWIK; Quick Steps
DSO, Th. H. van Reljsan.
4e klasse E: StolwijkGouderak; DONK
Haastrecht: OudewaterAmmerstolsche SV; Wad_
dlnxveenSchoonhoven. B. de Roos-/ Moordrecht
Bodegraven. G. van Breukelen.
Reserve 2e klasse A: ^DO 3HBS 2; Laakkwar
tier 2—DHC 3; VUC 3—ONA 2; Schevenlngen 2—
UVS 2 10% uur. H. M. van der Wiel: Quick 2
HW 2.
Reserve 3e klasse A: LFC 2Alphla 2. J. J.
van den Berg: Lugdunum 2Wassenaar 2, N. C.
Burger; ASC 2—HW 3, H. F. van Ruiten; Laak
kwartier 3HBS 3; Alphen 2UVS 3. Joh. Muur-
llng.
District III. Ie klasse: Enschedesche Boys
NEC: PECWagenlngen: TubantlaHeracles;
AGOWGo Ahead; QuickEnschede.
District IV. Ie klasse LONGA—Maurlts; NOAD
PSV; Eindhoven—Spekholzerhelde; BW—MW;
NACWillem II; PlcusRoermond.
District V. Ie klasse VelocltasLeeuwarden;
Achilles—GVAV; Hcerenveen—KSC; |LSC—Bp
Quick.
ZATERDAGMIDDAGCOMPETITIE VAN DEN
N.V.B. Het programma van de vierde klasse B.
der Zaterdagmiddagcompetitie luidt: OrnasTer-
Leede; Die HagheQuick Boys; Semper Altlus
Schevenlngen.
HOCKEY.
ZUIDWTJCK Het progTamtna luidt: Ned.
Hockeybond. Heeren: 4e klasse: ZuldwUck I
Lelden IV: Dames: 4e klasse: ZuldwiJck IHH
IJC IV.
Afd. ZuldWHolland: Heeren: Zuldwljck II
Asvlon III: Bachelors IIIZuldwllck III.
Dames: Bully 3fl IT—ZuldwUck II: DDHC IH—
ZuldwUck TIT; LSV II—ZuldwUck IV,
De geruchten, welke de laatste dagen om
trent een nieuwe staatsleening hardnekkig den
kop opstaken, zUn thans bewaarheid geworden.
De voorwaarden, waarop de nieuwe legnlngzal
worden uitgegeven, zijn in groote trekken be
reids door ons vermeld, aldus het A.NP.
Hoewel de schatkist, wanneer het om op te
nemen gelden Aat, voor de financieerlng van
de loopende behoeften, geen groote moeite heeft
met het onderbrengen van schatkistpapier, wel
ke methode, in het licht van de noteeringen op
de geldmarkt, geenszins duur kan worden ge
noemd, is de vlottende schuld geleldelUk aan
toch tot een groote hoogte gestegen en volgens
de laatste cijfers, weergevende den stand van
's rijks kas, opgeloopert tot f. 2.957.396.000 waar
van f. 251.000.000 rechtstreeks bij de Nederland
sche Bank is ondergebracht. Wanneer hierbij
wordt gevoegd f. 128.861.000 aan zilverbons ln
omloop, dan komt men tot een totale vlottende
schuld van ruim drie ^milliard gulden.
Nu is de ruimte op de geldmarkt nog altijd
groot en bovendien wordt deze ruimte vrUwel
gestadig in de hand gewerkt door de toene
mende vorderingen op het buitenland. Maar het
was toch niet on?ewen§cht geworden een ge
deelte van de vlottende schuld te consolldeeren,
terwijl een groote leening eveneens niet on
dienstig is aan het tijdelijk binden van een
flinke hoeveelheid geld.
Wat de aflossing op de vlottende schuld aan
gaat. zoo kan men zich dienaangaande toch
geen' geweldige voorstellingen vormen, althans
niet wat de sommen betref, welke op de open
markt geplaatst zijn. Het bij de bank onderge
brachte schatkistpapier ten beloope van om
streeks f. 250.000.000 wordt natuurlijk afgelost,
evenals de daggelden welke tusschen de aan
kondiging van en de storting op de nieuwe lee
ning waarschUnlijk door het agentschap van
het ministerie van financiën zullen worden op
genomen. Hierbij kan worden opgemerkt, dat
verleden jaar, hangende de 3%% leming, waar
voor de storting op 15 November moest geschie
den. het bedrag aan opgenomen daggeldleenin-
gen, althans volgens de cijfers per 7 November
1941, niet minder dan f. 255.950.000 beliep. Wan
neer thans met een overeenkomstige som reke-,
ning wordt gehouden, dan zou uit de opbrengst
van een nieuwe leening van f. 1.000.000.000 niet
veel meer dan de helft overblijven voor aflos
sing van het in de open markt geplaatste
schatkistpapier, dat thans f. 2.706.396.000 be
draagt.
De voorwaarden voor het onderbrengen van
een grootscheepsche leening zijn overigens niet
slecht. Zeer groote kapitalen toch liggen nog
braak. Hierbij dient in aanmerking te worden
genomen, dat sinds langen tUd aan de beleg-
gingsmarkt geen nieuw materiaal in den vorm
van leeningen is toegevoerd. Daartegenover zijn
nu en dan wel enorme bedragen afgelost, in
welk verband slechts behoeft te worden gewe
zen op de verplichte aflossingen op de bestaan
de staatsleeningen. Men mag dan ook veron
derstellen. dat voor de gelden, welke van de
groote en de kleine beleggers te zamen zullen
worden gevraagd, genoegzaam middelen be
schikbaar zijn. Dit klemt temeer, omdat de di
verse bepalingen en voorschriften ten aanzien
van de beurs, de aandeelenmarkt, alles bij el
kander, niet aantrekkelijker hebben gemaakt.
