WOENSDAG 28 OCTOBER 1942
No. 25333
Het Britsche offensief in Egypte
Zeeslag bij de Santa Cruz-eilanden
De lichamelijke opvoeding op de
- lagere sfcrhool
83sfe Jaargang
Zware verliezen voor den
aanvaller
Verspreide Berichten
De conventie van Genève
BINNENLAND
Kaderled van den Jeugdstorm
naar het front
Dr. Dietrich over veranderingen
in de strategie
Zware Amerik. verliezen
De wegen tot opheffing van een groot en achterstand
Verduisteren:
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Telef. Directie en Administratie
25041 (2 lijnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie: 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden
Pl.verv.: K. Been. Lelden.
25 PROCENT DER BRITSCHE TANKS
REEDS UITGESCHAKELD.
In Duitsche militaire kringen te Berlijn ver
klaarde men gisteren, (Jat de berichten uit
Londen over den loop der gevechten in Egypte
thans aanmerkelijk voorzichtiger geworden zijn,
al verhèelt men aan de Theems ook thans nog
niet, dat het doel van het Britsche offensief
de vernietiging van het leger van Rommel en
deverovering van de geheele kust der Mid-
dellandsclië Zee is.
Naar men te Berlijn vernam, zijn de bewe
gingen der Engelschen nergens over het voor
terrein der Duitsche stalling van El Alamein
hpengekomen, zoodat de voornaamste gevechts
linie der Astroepen in Egypte tot nog toe on
aangetast is gebleven.
Militaire deskundigen leggen vooral den na
druk op de omstandigheid, dat van Engelsche
zijde het aantal der voor deze operaties be
schikbare tanks met duizend is aangegeven,
zoodat de strijdkrachten der As de eerste 72
uur reeds kans hebben gezien meer dan 25 pro
cent der vijandelijke tanks uit te schakelen. De
pantserwagens der As hebben zich tot op dit
oogenblik nog in het geheel niet gemengd in
den slag.
Bijzonderheden omtrent de kwestie, of de
Britten bij de gevechten nieuwe wapens ge
bruiken, zijn te Berlijn nog niet ontvangen. De
grootfe afweersuccessen, die de Duitsch-Italiaan-
sche strijdkrachten sedert het begin van het
Engelsche offensief hebben geboekt, bewijzen
volgens de militairen te Berlijn, dat men
maarschalk Rommel niet kan verrassen.
Het Opperbevel, der Duitsche weermacht heeft
voorts medegedeeld:
Daar ook de Britsche luchtmacht bij haar
aanvallen op de stellingen aan het front van
El Alamein ondanks haar numerieke superiori
teit de Duitsche en Italiaansche vliegers niet
kon verhinderen, dat zij de vijandelijke ravi
tailleering zwaar troffen, poogde de vijand in
den nacht van 25 op 26 October door een lan
ding achter de stelling vanJEl Alamein de door
braak te bereiken.
Te dien einde zouden bijzonder geoefende
afdeelingen infanterie met motortorpedobooten
ten Oosten van Mersa Matroe aan land ge
bracht worden. Dit werd door Italiaansche ge
vechtsvliegers tijdig ontdekt en gev€«htsvlieg-
tuigen'en duikbommenwerpers van de Spil vie
len daarop de landingsbooten aan. Een dei-
met munitie beladen motorbooten vloog door
treffers in de lucht. De overige schepen moes
ten zich verscheidene malen getroffen en zwaar
beschadigd naar het Oosten terugtrekken.
Den geheelen nacht en ook den 26sten Octo
ber duurde in de stelling van El Alamein de
afweerstrijd voort Ondanks hévige aanyallen
van de luchtmacht op de Brische reserves had
den da Britten versterkingen aangevoerd. De
verwachte frontale aanval bleef echter uit. In
plaats daarvan duurde de druk op de vleugel
stellingen voort. Opnieuw werden zware pant
sergevechten geleverd, waarin de Spiltroepen
zich superieur toonden. Tijdens de gevechten
van deh legerafdeelingen ontwikkelden zich
yoortdurend hevige luchtgevechten van de zee
tot aan het dal van Kattara en van Mersa
Matroe tot Alexandrië. Onverstoorbaar grepen
de vliegers van dé Spil in de gevechten te land
in en bestookten de vijandelijke ravitailleering
met bommen. Behalve talrijke munitie- en ma
teriaaldepots vernietigden zij tot nu toe 37
Britsche vliegtuigen.
Ondanks hun groot gebruik van troepen,
pantserwagens en vliegtuigen hebben de Brit
ten tot nu toe geen van hun gestelde aanvals
doelen bereikt.
OPBOUW IN GRIEKENLAND.
De Grieksche minister-president Tsolakogloe
heeft medegedeeld, dat de Duitsche speciale ge
volmachtigde gezant Neubacher en de Itali
aansche speciale gevolmachtigde d'Agostino in
Athene zijn aangekomen om in nauwe samen
werking mc-t de Grieksche regeering 'en de be
zettingsautoriteiten te werken aan de econo
mische en financieele vraagstukken ter verbe
tering van de levensvoorwaarden van het
Grieksche volk. De premier zegt er van over
tuigd te zijn, dat een verbetering van den finan-
cieelen en den algemeenen toestand bereikt zal
worden. (D.N.B.).
DE FEESTEN IN ITALIË.
Bij gelegenheid van den 20sten verjaardag van
den marsch naar Rome is door den Führer" een
Duitsche delegatie naai- Rome gezonclen onder
leiding van dr. Ley. Deze bracht den Duce een
boodschap van Hitier mede.
Tijdens de ontvangst van de Duitsche dele
gatie door den Duce bracht deze de gebeurte
nissen van 20 jaar geleden in herinnering. Toen
is de fascistische revolutie begonnen. Sedertdien
is een harde, doch succesvolle strijd gevoerd
tegen bolsjewisme, plutocratie en Joden. In de
afgeloopen drie oorlogsjaren is een nauwe
kameraadschap ontstaan tusschen de soldaten
van Duitschland en Italië. De Duce eindigde
met de woorden: „De gemeenschappelijke strijd
van onze volken zal bekroond worden met de
overwinpjng.
Dr. Ley verklaarde, dat Duitschland het on
vermoeibare worstelen van Italië enden Duce
bewondert. De beste waarborg voor vriendschap
en strijdgemeenschap van fascisme en natio
naal-socialisme zijn de Duce en-de Führer.
Des middags werd de Duitsche "delegatie in
het Palazzo Chigi door den minister van bui-
tenlandsche zaken, graaf Ciano, ontvangen.
Er is een amnestie uitgevaardigd en de eere
soldij voor militaire onderscheidingen is ver
hoogd. (D.N-B.ï
BEGRAFENIS STAF DE CLERCQ.
Ter eere van den overleden eersten leider der
Vlaamsch-nationale eenheidsbeweging, Staf de
Clercq, is gisteren te Brussel een rouwplechtig-
heid gehouden, waaraan vertegenwoordigers uit
alle Vlaamsche gouwen benevens hooge Duitsche
en Belgische figuren deelnamen.
Na afloop van de plechtigheden werd op
wensch van den overledene zijn stoffelijk over
schot overgebracht naar Kester, het dorp,
waar hij lang heeft gewoond, en daar ter aarde
besteld. (DN.B.).
COMMENTAAR VAN ROOSEVELT OP DE
REDE VAN WILLKIE.
Naar de Britsche berichtendienst meldt, heeft
Roosevelt op de gisteren gehouden persconfe
rentie commentaar geleverd op de rede van
Willkie. Hij wees er op. dat de Atlantic Charter
betrekking heeft op de geheele menschheid. De
naam „Atlantic" is alleen gekozen, zoo ver
klaarde Roosevelt, omdat de conferentie tus
schen hem en Churchill op den Atlantischen
Oceaan is gehouden. Als gevolg van dezen naam
zijn misverstanden ontstaan wat betreft de lan
den, zoo verklaarde Roosevelt, waarop de At
lantic Charter toegepast zal worden. (D.N.B.).
BIJZONDERHEDEN OVER DEN
LUCHTAANVAL OP MILAAN.
De „Popoio dTtalie" publiceert bijzonderheden
over den laffen Engelschen luchteverval op Mi
laan. Volgens dit blad werden in totaal 30
groote branden, alsmede 300 kleinere branden
veroorzaakt, terwijl in minder dan tien gevallen
economische of industrieele doelen werden ge
troffen. Daarentegen werden drie ziekenhvfl-
zen verschillende kerken, vijf scholen, de uni
versiteit, verschillende instituten van de uni
versiteit, alsmede het groote kerkhof getroffen
In het naburige Monza. werd alleen het insti
tuut van den „Goeden Herder" getroffen, waar
een zuster werd gedood en verschillende wees
kinderen werden gewond. Een laag vliegend
viermotorig vliegtuig vuurde op de in de straten
van San Cristoforo naar een schuilkelder loo-
pende menigte en doodde met een bom 18 per
sonen. Ook in de straten van Milaan werden
verschillende fietsers met mitrailleurvuur be
stookt. (DN.B.).
Zooals men weet, heeft het Duitsche Hoofd
kwartier reeds geconstateerd aan de hand van
gegeven feiten, dat Engeland zich blijkbaar ont
trekt aan de conventie van Genève, de inter
nationale regeling voor behandeling van krijgs
gevangenen en andere^ regelingen betreffende
humaniseering van den oorlog, voor zoover dit
mogelijk is.
Het Duitsche ministerie van buitenlandsche
zaken publiceert thans de verklaringen van
iemand, die in Zuid-Afrika door de Engelschen
geïnterneerd was. In deze verklaringen wordt
gezegd, dat in October 1940 de geïnterneerden
van het kamp Leeuwkop naar Andalusia bij
Kimberley gebracht werden. Toen de Duit-
schers weigerden hun eerewoord te geven, dat
zij geen ontvluchtingspogingen zouden doen,
werden zij twee aan twee aan de handen ge
boeid. Een deel werd gedurende den nacht van
de boeien bevrijd, doch de meerderheid bleef
gedurende 20 uren geboeid.
Volgens de meening van Berlijnv bewijzen deze
verklaringen', dat het boeien van weerlooze ge
vangenen in het geheele Britsche rijk sinds
jaren systeem is!
Amerika heeft bij monde van minister Stim-
son verklaard, zich streng aan de conventie te
zullen, houden, maar de daden zijn ook voor de
V. St. niet precies in overeenstemming met
deze, woorden. Men denke b.v. aan het boeien
van uit Canada ontvluchte Duitsche krijgsge
vangenen. de Hetze in tijdsqhriften en kran
ten voor een onmeedoogend optreden tegen al
les wat Duitsch is. Nu Japan doeltreffende
maatregelen neemt tegen gangstermethoden ln
de oorlogvoering opeens de officieel! verklaring
van Stimson
TOESPRAAK VAN DEN HOOFDSTORMER.
Toen verleden jaar de oorlog tegen Sovjet-
Rusland uitbrak cn in vele landen van Europa
vrijwilligerslegioenen werden gevormd, was ook
onder de leden van het Jeugdstormkader een
groote drang om zich te melden voor den vrij
heidsstrijd van Europa. De Hoofdstormèr be
sliste toen echter, dat niemand van het Jeugd
stormkader zich zonder zijn toestemming voor
den frontdienst mocht melden. De strijd in
Nederland om het belangrijkste deel van ons
volk de jeugd mocht niet verzwakken.
Om evenwel aan de Jeugdstorm-eer te voldoen,
kregen twee hooge Jeugdstormfunctionarissen,
de stafleider Quispel en de gewestleider Grone-
man. toestemming pm als vertegenwoordigers
van- den Jeugdstorm naar het front te ver
trekken. Eenige maanden geleden zijn deze twee
kaderleden teruggekeerd erï thans is eergister
avond door de leden van het stafkwartier en
de gewestleiders van den Jeugdstorm te Utrecht
afscheid genomen van twee andere kaderleden,
die als aflossing van de twee teruggekeerden
naar het Nederfandsch legioen zullen vertrek
ken. Het zijn opperstamheer H. A. Hasewinkel,
leider van de hóofdafdeelingen weerbaarheid en
organisatie en kompaan G. van Geelkerken,
streekleider.
De stafleider, opperbanheer C. Quispel Szn.,
sprak hun toe. waarbij hfi op de zware taak
van den frontsoldaat wees. welke voor hen des
te zwaarder zal zijn, daar zij het geheele Jeugd
stormkader vertegenwoordigen. Maai- juist de
gedachte aan den Jeugdstorm zal hen over
menig moeilijk oogenblik heen helpen.
Daarna sprak opperstamheer Hasewinkel.
mede namens kompaan Van Geelkerken. Hü
zeide. dat nu een hartewensch van hem vervuld
was en wees den Jeugdstormers in het vader
land op den plicht om zich ten volle voor den
Jeugdstorm in te zetten.
Tot besluit van den avond nam de Hoofd
stormèr het woord. Hij schilderde in een ern
stige redëvoering de moeilijkheden van het
oogenblik en de verbetenheid van den strijd om
RUIMTE EN TIJD DE VIJANDEN DER
GEALLIEERDEN.
Onder het opschrift „Veranderingen in de
strategie" publiceert de Völkischer Beobachter
een nieuw artikel van Rijksperschef dra Die-
tricht, waarin ter inleiding gezegd wordt, dat
het wereldburgerdom der democratie niet ln
staat is den werkelijken oorlogstoestand te be
grijpen. Het ziet over het hoofd, of wil niet
zien, dat door een revolutionnaire ontwikke
ling nieuwe krachten zijn opgekomen, nieuwe
technische mogelijkheden en fundamenteel ver
anderde organisaties van ruimtelijke grootheden
op den voorgrond zijn getreden, die de perspec
tieven van dén oorlog volkomen veranderd
hebben. In het gebrek aan algemeen "geldige
begrippen voor het begrijpen van het speci
fieke van dezen oorlog is de laatste motivee
ring, gelegen voor de verwarring der geesten,
die thftns in de internationale discussie over
het verloop van dezen oorlog haar orgiën
viert en het den geallieerden mogelijk maakt
met onserieuze berichtgeving de onverschillige
massa's te misleiden.
Dr. Dietrich wijst er op, dat de tendentie der
tegenstanders van Duitschland er naar uitgaat
te verklaren, dat alles zal komen als in 1914
1918, en schrijft: Hier zien wij ons geplaatst
tegenover de eerste der denkfouten, die uit
gaande vanverkeerde voorstellingen over den
aard van dezen oorlog leiden tot bedrieglijke
conclusies omtrent zijn einde. In den wereld
oorlog bleek de wijde ruimte de beste bondge
noot te zijn van onzen tegenstander. Toen kon
hij bijna ongestoord uit reusachtige ruimten en
over bijna alle zeeën de hulpmiddelen der we
reld tegen ons mdbiliseeren. In dezen oorlog
echter, die Duitschland door de ruimtegrijpende
overwinning zijner wapenen, door de positie
van Italië in de Middellandsche Zee en door de
Te Tokio is officieel bekend gemaakt, dat de
Japansche marine in een zeeslag, die op 26
October van het aanbreken van den dag tot in
den nacht heeft geduurd, in gevecht mét een
machtige vijandelijke vloot in de wateren ten
Noorden van de Santa Crua-eilanden (even ten
O. der Salomonseilanden), vier vliegtuigmoe
derschepen, een slagschip en een niet nader ge
ïdentificeerd vijandelijk oorlogsschip in den
grond heeft geboord en een slagschip, drie
kruisers,, benevens een torpedojager zwaar heeft
beschadigd.
Ruim 200 vijandelijke vliegtuigen werden
neergeschoten of vernietigd.
De verliezen van de Japansche strijdkrach
ten bedragen twee vliegtuigmoederschepen, die
licht beschadigd werden en een eveneens licht
beschadigden kruiser. Deze schepen ^lijven ech
ter bruikbaar en kunnen verder aan den slag
deelnemen. 49 Japansche vliegtuigen wor
den vermist. Deze slag zal de „Zeeslag in het
Zuiden van den Stillen Oceaan" worden ge
noemd.
VERKLARING VAN KNOX,
De Amerikaansche minister van Marine Knox
heeft op de persconferentie omtrent den zee
slag bij' de Santa Crux-eilanden verklaard, .dat
de opmerkelijkste belastipgproef, die de Ame
rikaansche marine ooit in haar geschiedenis
heeft beleefd, zich gisteren afspeelde. Hij kon
niet profeteeren. Een ding slechts stond vast
en-wel dat dfi Amerikaansche vloot zich een
hevigen hardnekkigen strijd gewikkeld zag.
(D.N3.)
DE JAPANSCHE SUCCESSEN VAN
25 AUGUSTUS—25 OCTOBER.
Het Japansche hoofdkwartier heeft bekend
gemaakt, dat de Japansche zeestrijdkrachten
in het gebied van de Salomonseilanden tus
schen 25 Augustus en 25 October, dus in het
tijdvak tusschen den tweeden zeeslag bij de
Salomonseilanden en den zeeslag in het Zui
delijk deel van den Stillen Oceaan de volgende
algemeene successen heeft behaald:
Tot zinken gebrachte vijandelijke oorlogsbo
dems en transportschepen: het Amerikaansche
vliegkampschip Wasp (14.700 ton), drie krui
sers, vijf torpedojagers, zes duikbooten. zes
transportschepen en een mijnenveger.
Ernstig beschadigde vijandelijke oorlogsbo
dems en transportschepen:
Een slagschip, een vliegkampschip, een krui
ser. een duikboot', twee transportschepen en
een mijnenveger. Bovendien werd nog een an
der vliegkampschip beschadigd.
Neergeschoten en vernietigde vijandelijke
vliegtuigen: 403 vliegtuigen werden neergescho
ten en 97 op den beganen grond vernield. Bo
vendien werden 19 groote vijandelijke bommen
werpers van het type B. 17 ernstig beschadigd.
De Japansche zeestrijdkrachten leden de vol
gende verliezen: twee kruisers, twee torpedoja
gers. een. duikboot en vijf transportvaartuigen
werden tot zinken gebracht, terwijl een kruiser
drie torpedojagers, een duikboot en twee tran
sportvaartuigen beschadigd werden. 26 Japan
sche vliegtuigen stortten zich met voorbedach
ten rade op vijandelijke doelen. 31 Japansche
vliegtuigen werden beschadigd, 78 Japansche
vliegtuigen worden vermist.
deelneming van Japan aan den oorlog üit zijn
nauwheid te voorschijn heeft gebracht, blijkt
de wijde ruimte vijandig voor de geallieerden.
Uit dezelfde wijde ruimte, die in 19141918 de
bron was van hun kracht, vloeien thans voor
Brittannië en de V.S. alle zorgen hunner oor
logvoering voort.
Reeds de volledige ineenstorting hunner blok
kadeverwachtingen, zoo gaat de Rijksperschef
voort, bewijst, dat de ruimtelijke en verkeers-
strategische perspectieven fundamenteel anders
zijn dan zij geloofden. Thans hebben de mili
taire beheersching van het continent en zijn
Westelijke kusten, van de IJszee tot aan de
Golf van Biscaje niet slechts de blokkade van
Duitschlan<^geschrapt van de kaarten van den
generalen staf t der Britsche zeelords. maar der.
spilmogendheden de mogelijkheid gegeven de
kracht van haar continentaal Europeesche po
sitie in de waagschaal hare wereldwijde
strategie, te werpen. Daarbij komt Japans over-
heerschende en onaantastbare positie in de
Oost-Aziatische ruimte. Duitschland, Italië en
Japan, met hun strijdkrachten onder £n op het
water, zijn in staat de vitale zeeverbindingen
van hun tegenstanders door te snijden. Zij kun
nen en zullen hun dan de wet van het hande
lende optreden voor altijd ontnemen.
De Rijksperschef maakt er opmerkzaam op.
dat de spilmogendheden weten, welke groote
militaire betekenis de ruimtelijke uitbreiding
van de continentale oorlogstooheelen geeft aan
haar transport- en verkeersmiddelen, die door
het voordeel der binnenlinie. door de dichtheid
van het spoorwegnet en het aaneengesloten
verkeersnet van continentaal Europa beveiligd
zijn, terwijl in tegenstelling daarmede de ver
bindingswegen der geallieerden over den oceaan
over de geheele wereld uiteengetrokken liggen
en blootgesteld zijn aan de voortdurende be
dreiging der spilmogendheden.
Dr. Dietrich wijst er vervolgens op. dat niet
slechts de ruimte als de dimensionale kracht
bron van den totalen oorlog, maar ook de tijd
aan den kant van de spilmogendheden staat.
Het kernstuk van de Angelsaksische strategie
bestaat in de opvatting, dat de zeeheersch&ppU
van Engeland en de industrieele kracht der
V. S. de bèslissende factoren zijn voor het be
halen van de ovei-winning. Maar reeds het ver
loop tot dusver van den oorlog heeft bewezen,
dat deze conceptie verouderd en foutief is. „Wij
zien", zoo besluit dr. Dietrich, „dat de spil
mogendheden en haar bondgenooten op het
schaakbord van het spel der krachten beschik
ken over goede en soliede posities voor den
eindstrijd.".
van hedenavond
tot morgenochtend
18.21 uur
8.28 uur
De maan komt hedenavond op om 21.20 uur
en gaat morgenmiddag te 13.17 uur onder.
De rijksinspectie voor de lichamelijke opvoe
ding heeft in samenwerking met élb afdeeling
lichamelijke opvoeding en sport van het Depar
tement van Opvoeding. Wetenschap en Cultuur
bescherming een aantal leerplannen voor de
lichamelijke opvoeding ontworpen, welke geba
seerd zijn op den door dezelfde instanties op-
gestelden leidraad. Naar aanleiding hiervan
heeft het A.N.P. den hoofdinspecteur-adviseur
der Rijksinspectie voor de lichamelijke opvoe
ding, den heer R. IJzer te Heemstede, gevraagd,
iets te willen vertellen over de mogelijkheid
tot Verwezenlijking van deze leerplannen.
De heer IJzer constateerde allereerst een
grooten achterstand hier te lande op dit gebied.
Niet alleen in vergelijking met Duitschland,
Frankrijk en Engeland, maar ook met landen
als. Denemarken en Finland.
Weliswaar werd de lichamelijke opvoeding op
de openbare en bijzondere lagere scholen reeds
bij de wet van 1920 verplicht gesteld, doch de
uitvoering dezer bepaling liet veel te wenschen
over. Blijkens een door het rijkscollege voor de
lichamelijke opvoedipg in 1938 uitgebracht rap
port De school en de lichamelijke opvoeding"
werd in gevolge voorwaardelijk of onvoorwaar
delijk verleende vrijstellingen aan 33,2 procent
der openbare en 49.8 procent der bijzondere
lagere scholen geen of nagenoeg geen lichame
lijke oefening onderwezen. Een tekort aan wet
telijk bevoegde leerkrachten kon hiervoor niet
als excuus gelden. Het aantal scholen dat zich
hierop beroepen kon, bedroeg slechts 3,5 pro
cent. een bruikbare lokaliteit ontbrak slechts
by 7 procent. Tenminste 500.000kinderen ble
ven verstoken van lichamelijke oefening.
Aan dezen toestand moest een einde komen
doordat het Departement geen nieuwe uitstel-
termijn meer gaf. zoodat de verplichting tot
het beoefenen van lichamelijke opvoeding defi
nitief werd. Aan het Departement werd een
afdeeling L. en S. (lichamelijke opvoeding en
sport) toegevoegd, waaronder een rijksinspectie
voor de Wchamelijke opvoeding en een college
van gevolmachtigden voor de sport ressorteeren.
De circa 70 consulenten, die aan de inspecteurs
van het lager onderwijs zijn toegevoegd, hebben
tot taak. leiding en stimuleering te ge^en aan
de bevoegde leerkrachten in de lichamelijke
oefening.
daarnaast doen de consulenten al het moge
lijke ter verbetering van den grooten achter
stand op het gebied van oefengelegenheden en
materiaal.
Het werkschema, dat voor de doorvoering der
lichamelijke oefening als verplicht schoolvak
wordt gevolgd, is gebaseerd op de ervaring, hier
in Nederland opgedaan, verrijkt met dat wat
uit andere landen ter overneming dienstig leek.
VAKONDERWIJS VERDIENT
AANBEVELING.
Het onderricht wordt op de lagere school als
regel gegeven door de klasse-leerkracht, behalve
daar. waar de omstandigheden toelieten voor
de hoogere leerjaren een vakonderwijzer aan te
stellen. Dit laatste is nl. zeer wenschelijk.
Hoewel de rijksinspectie stelling neemt voor
den vakonderwijzer, heeft zij gemeend den be-
staanden toestand intensief te kunnen verbe
teren door den klasseonderwijzer overal waar
dat mogelijk blijkt en zulks verantwoord is. als
leerkracht in de lichamelijke oefening ter zijde
te staan. De vakonderwijzer dient gehandhaafd
te blijven daar, waar deze reeds was ingevoerd.
De nuchtere practijk brengt deze arbeidswijze
mee. Ten eerste is het practisch onmogelijk
overal en met name op het platteland, over te
gaan tot invoering van vakleerkrachten. In
groote steden is daar eerder gelegenheid toe,
door xcombinatie van het onderricht aan ver
schillende scholen. Ook zijn er vrijwel geen
tverklooze vakleerkrachten meer. Drie jaar ge
leden waren er nog circa vijfhonderd, thans
nog slechts weinig.
De werkloosheid heeft vorige jaren het aantal
dergenen, die voor dezen tak van onderwijs
wenschten te worden opgeleid, sterk doen af
nemen. In dit. verband moge er daarom de aan
dacht op gevestigd worden, dat hier thans een
werkterrein open ligt voor jonge menschen, die
geestelijk en lichamelijk gezond zijn en daaren
boven een sportleven inslag hebben.
In de tweede plaats wordt gewerkt aan de
opleiding en de examenregeling voor de licha
melijke opvoeding aan de kweekscholen. Zoo is
in 1939 bij Wet kweekschooleindexamen de eisch
gesteld, dat de adspirant-onderwijzer op het
onderwijzersexamen een voldoend cijfer voor de
lichamelijke oefening moet behalen, om dit vak
te mogen onderrichten. Daarnaast is het? aantal1
uren voor lichamelijke oefening op de kweekscho
len uitgebreid. Verdere voorstellen worden uit
gewerkt.
Ten derde moet men bij alle waardeering voor
het vakonderwijs de voordeelen hiervan toch
ool^weer niet overschatten. De lichamelijke op
voeding moet niet zoozeer worden gezien als
tegengif tegen te veel intellectualisme in het
onderwijs, doch als een onderdeel van de totale
opvoeding. In verband hiermee ligt vooral op
de lagere school het zwaartepunt in de paeda-
gogische kwaliteiten van den onderwijzer. Deze
moet allereerst op dit punt bekwaam zijn.
het Neóerlandsche volk. Elke tegenstelling in
onzen strijd moet een aansporing zijn om ver
beten verder te strijden, aldus spr. Buiten ons
heeft het Nederlandsche volk niemand, besef
fen wij dit wel? Wij mogen nooit angst hebben
voor de verantwoording, die wy op ons genomen
hebben. De Hoofdstormèr wees op de leus, die
in Italië overal te lezen Is en die ook voor den
Jeugdstorm geldt: gelooven, gehoorzamen
strijden. In dit verband herinnerde hij aan den
strijd van den Jeugdstorm- voor den oorlog en
stelde hij dezen strijd aan de nieuwe leden ten
voorbeeld.
Thans vertrekken wederom twee kaderleden
van den Jeugdstorm naar het front. Hun ver
trek is ons een aansporing om nog harder te
worden. Wy moeten door dezen moeilijken tijd
heen. De oorlog moet tot eiken prijs gewonnen
worden! Wij zijn ons bewust van de taak, die
wij voor ons volk en ons land op ons genomen
hebben. De jeugd moet het voorbeeld zijn van
het volk van morgen. Wij willen geen tweede
rangs Germanen zijn. Over de grenzen strijden
wij met Duitschland voor de wederopstanding
van een nieuw Europa, onder Germaansche lei
ding.
Tot slot richtte de Hoofdstormèr eenige har
telijke woorden tot de twee vertrekkenden.
BURGEMEESTER VAN HEEMSKERK
GEARRESTEERD.
Zaterdagmorgen heeft de marechaussee, den
heer W. V., burgemeester der gemeente Heems
kerk (N.-H.) gearresteerd. De aanhouding ge
schiedde op het station te Beverwijk op het
oogenblik, dat de heer V. zich op reis wilde be
geven. Hij werd ingesloten in de marechaussee
kazerne aldaar.
„De Tijd" verneemt, dat de aanhouding ge
beurde op grond van het vermoeden, dat de
burgemeester frauduleuze handelingen heeft ge
pleegd ten nadeele van een instelling. De heer
V. verkeerde reeds vele jaren in ernstige finan
cieele moeilijkheden. Het onderzoek duurt voort.
OPGAVE VAN LAND TOEBEHOOREND
AAN RECHTSPERSONEN.
De Staatscourant van gisteren bevat een be
sluit van den secretaris-generaal van landbouw
en visscherij, waarbij wordt bepaald, dat alle
rechtspersonen, die land in eigendom hebben,
dat gebruikt wordt, bestemd is of geschikt voor
landbouw in den zin van art. 1 van het pacht-
besluit. verplicht worden dit land voor 1 Dec.
as. bij de directie voor den landbouw op te
geven. Vennootschappen ondeR firma fn die bü
wijze van geldschieting worden mede als rechts
personen beschouwd. Niet nakoming wordt be
schouwd als overtreding en wordt gestraft met
hechtenis van ten hoogste'6 maanden of geld
boete van ten hoogste f. 10.000.
LOONREGELING IN DE BREI-, TRICOT-,
KOUSEN- EN SOKKENINDUSTRIE.
In aansluiting op de reeds eerder tot stand ge
komen regeling van loonen in de brei-, tricot-,
kousen- en sokkenindustrie heeft het college
van rijksbemiddelaars thans, blijkens de staats
courant van. 27 dezer, voor mannelijke en vrou
welijke werknemers in deze industrie, die arbeid
verrichten op handbreimachines de loonen bin
dend vastgesteld. De in tabellen vastgelegde
loonen van deze werknemers, die van evenge-
noemde loonregeling waren uitgesloten, liggen
10 pCt. lager dan de krachtens bedoelde regeling
geldende loonen. De overige bepalingen betref
fende jeugdloonen, indeeling in gemeente-
klassen, enz. komen echter overegn met die van
de reeds voor de betrokken industrie bestaande
loonregeling.
NIEUWE WETHOUDERS TE UTRECHT.
Naar wij vernemen zijn met. ingang vaij gis
teren officieel als wethouders der gemeente
Utrecht benoemd: dr. F. Breedvelt tot wethouder
van onderwijs, kunstzaken, musea, oioècopen en
archieven, ir. D. Dekker tot wethouder van ge
meentewerken en architect Ch. L. Quere tot
wethdïider van openbare werken en volkshuis
vesting. De post van wethouder van sbciale
zaken valt voorloopig onder den burgemeester,
den heer C. van Ravenswaay, die tevens onder
zijn beheer neemt de financiën en het veilig
heidswezen.
J. J. L. SMITS OVERLEDEN.
In den^ ouderdom van 72 jaar is te Brussel,
waar hij de laatste jaren woonachtig was, over
leden de heer J. J. L. Smits, oud-directeur Van
het gemeentelijk Utrechtsch electriciteitsbedrijf,
welken tok van dienst hij van de oprichting, in
1905, tot 1935 heeft bestuurd.
MOORDEND. ROOVEND. DRINKEND.
Zoo hadden de bolsjewisten zich voorgesteld
Europa te kunnen veroveren en onder het juk
van Stalin te kunnen brengen. Het is aan den
vooruitzienden blik van den Führer en aan de
dapperheid van het Duitsche leger en zijn bond
genooten te danken, dat de roode horden zijn
teruggeworpen tot achter de "Wolga.
Landgenoot, denk u zich eens in, welk een
rampspoed ook over ons land gekomen zou zijn,
zonder de Oostfrontstrijders. De strijders, waar
onder ook de Nederlandsche dapperen zijn,
waarvoor wij dag-in dag-uit uw medewerking
vragen in den vorm van een bijdrage voor ons
VerzoRgingsfonds. herinnert zich dit fonds?
Het verzorgt de pakketten voor onze Neder
landsche vrijwilligers in het Posten on het
gironummer is 432100 t.n. Verzorgingsfonds Vrij
willigerslegioen Nederland, Koninginnegracht 22,
te 's-Gravenhage.
GOUDEN JUBILEUM VAN DE
BOOMKWEEKERIJ J. ABBING EN ZONEN.
Op 1 Nóvember a.s. zal het 50 jaar geleden
zijn, dat de bekende boomkweekerijen van de
firma J. Abbing en Zonen werden opgericht.
De firma was aanvankelijk in De Bilt gevestigd,
maar werd reeds in 1904 verplaatst naar Zeist,
in de nabijheid van het station Driebergen, waar
men de uitgestrekte kweekerijen ziet als men
langs den grooten weg passeert. Op 1 April 1929
overleed de oprichter van het bedrijf, waarna de
leiding overging op beide zoons, waarvan de
oudste op 31 Juli 1934 uit het* bedrijf trad. De
firma wordt sindsdien geleid door den heer D.
C, Abbing, als eenige firmant.
De herdenking van dit jubileum zal op zeer
bescheiden wijze in eigen kring op 2 November
plaats vinden.
KINDEREN ZONDER GELEIDE NIET MEER
OP DE MARKT.
Sedert eenigen tijd is het aantal diefstallen
uit kramen op de markteit te Utrecht sterk toe
genomen. De daders van deze diefstallen zijn
voornamelijk jeugdige personen geweest. De
Utrechtsche gemeentelijke marktverordéhing be
vat reeds in art. 10 de bepaling, dat minder
jarigen zonder behoorlijk geleide zich niet op
een afgesloten marktterrein mogen bevinden.
Ten eipde het stelen op de markt te bestrijden,
acht de burgemeester het gewenscht het verbod
uit te breiden tot alle markten, die in de ge
meente worden gehouden en tevens nauwkeu
riger te omschrijven wat onder „behoorlijk ge
leide" dient te worden verstaan. De bestaande
verordening is thans in zooverre gewijzigd, dat
artikel 10 wordt gelezen als volgt:
Het is een onderjarlge, beneden den leeftijd
van 16 jaar, verboden een der markten te be
treden, anders dan ondèr geleide van een van
zijn ouders of van zijn voogd.
INSTALLATIE HEEMKUNDE ONDERWIJS
COMMISSIE.
Gisteren heeft de- secretaris-generaal van het
departement van opvoeding, wetenschap en kui
tuurbescherming, prof. J. van Dam, ten depar-
temente een heemkunde onderwijs-commissle ge
ïnstalleerd, welke tot taak hejft te onderzoeken
of de toepassing van de heemkundegedachte bij
het lager onderwijs, ulo en ln het V.HM.C.
mogelijk en gewenscht is, en voorts zal dienen
na te gaan, hoe eén eventueele toepassing zal
moeten plaats vinden. Zij bestaat uit onderwijs
krachten bij verschillende deelen van het land
en werkzaam bij het lager, zoowel als by het
middelbaar onderwys. Voorzitter is de heer G.
A. van Schalk. Secretaris de heer B. Veurman,
beiden te Haarlem.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Te Utrecht is in den ouderdom van 82
jaren overleden dr. G^M. Slothouwer, oud-
directeur der Rijks H3S. te Wageningen.
B. Meindersma is op zyn verzoek, met in
gang van 1 November a.s. als burgemeester van
Scheftnerhorn eervol ontslagen.