De rol van blokkeerende
83ste Jaargang
VRIJDAG 23 OCTOBER 1942
No. 25329
Britsche erkenningen
Verspreide berichten
BINNENLAND
Bon 54 aangewezen
- STADSNIEUWS
GEMENGD NIEUWS
SPÖRT
Verduisteren:
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: W. Henny.
Telef. Directie en Administratie
25041 (2'lijnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie: 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden
Pl.verv.: K. Been, Lelden.
"Dat zelfs in het kamp der geallieerden het
inzicht zich baan breekt, dat van een blokkade
van Duitschland geen sprake meer is, eerder
zelfs het tegenovergestelde het geval is, bewij
zen twee vplgende AJN.P. berichten:
Het Britsche scheepvaartblad „Fair Play" pu
bliceert bij een bespreking der moeilijkheden,
welke zich hebben voorgedaan bij de reorgani
satie van de Amerikaansche industrie voor de
oorlogsproductie een opmerkelijke bekentenis
van de moeilijke positie der geallieerde scheep
vaart.
Het ernstige probleem van de vervoerspositie,
zoo schrijft het blad, is reeds van het begin af
Ingezien en men heeft verwacht, dat de midde
len der zeescheepvaart tot aan de uiterste grens
aangesproken en belast zouden moeten worden
om het hoofd te kunnen bieden aan de buiten
gewone eischen in verband met den oorlog met
het oog op de vijandelijke aanvallen. „Doch de
omvang van de verliezen,, welke de scheepvaart
langs de Amerikaansche kust door duikbooten
heeft geleden", zoo schrijft het tijdschrift woor
delijk, „was blijkbaar grooter dan men verwacht
had en er hebben zich hierdoor onverwachte
hinderpalen voorgedaan niet alleen in het han
delsverkeer tusschen de Amerikaarfsche landen,
doch zelfs ook tusschen de Amerikaansche
havens.
In een bespreking van de mogelijkheden,
welke voor Duitschland en Europa door den
rijkdom aan landbouwproducten der Oekraine
voortvloeien, moet zelfs de Londensche Times
met afgunst toegeven, dat het Duitsche leger
een ontzaglijke bijdrage geleverd heeft tot het
vannen yan deri voedingslag.
„Het Duitsche leger", zoo schrijft de Times
in een hoofdartikel, dat als opschrift draagt
„de voedingslag" woordelijk, „is het eenige in
de wereld, dat zijn eigen economisch wapen be
zit, dat even prima ontwikkeld is als zijn tank
wapen of zijn luchtmacht. De techni^he een
heden van de Duitsche weermacht hpben zich
met het voorschrijden van den oorlóg tot een
groot corps ontwikkeld, wier. taak het is de le-
vensmiddelenvoorraden in de bezette landen
voor de strijdende eenheden veilig te stellen,
industrieele bedrijven, opslagplaatsen van ver
vaardigde goederen en grondstoffen te bescher
men en in het algemeen de productie aan den
gang te- houden om de Duitsche weermacht te
ontlasten en aan te vullen.
Te zamen met de organisatie-Todt spant dit
economische wapen al zijn krachten in om de
rijke voedsel- en minerale bronnen der Oekrai
ne te exploiteeren." In deze krachtsinspanning
ziét de Times het groote gevaar voor de geal
lieerden.
NA DE REDE VAN SMUTS.
De diplomatieke correspondent van het D.N.B.
schrijft: „Bepaalde begeleidende omstandighe
den, wan de rede van Smuts zijn ongetwijfeld
interessanter dan de „openbaringen" die hij zijn
vrienden wist te doen. Men mag aannemen, dat
hij te Londen achter geslóten geuren beraad
slaagd heeft over plannen, die in meerdere of
mindere mate ten doel hebben den „noodtoe
stand" op te heffen, waarin zich de geallieer
den volgens overeenstemmende' verklaringen
van Lloyd George en Winston Churchill bevin
den. Of de vage toespeling op een „offensieve
eindfaze", waarvoor de voorbereidingen getrof
fen zijn de groote massa in Engeland of zelfs
in de -sovjet-unie de hoop op de „verlossing uit
de moeilijkheden van dit oogenblik" zal vermo
gen te geven, waarvan Lfloyd George gesproken
heeft, of dat de door Churchill geprezen „ver
sterking van onzen geest" gevoeld wordt, is een
andere kwestie.
Smuts maakt zich met de vermaning het
geschikte oogenblik niet te laten ^voorbij g&an,
door' den wensch van overmatige voorbereidin
gen tot propagandist vgn de door Stalin ver
langde verlichting. Zijn onderhoud met de sov
jet-ambassadeur te Londen schijnt hem te
hebben overtuigd van het dringende karakter
van Stalins wensch. Af te wachten blijft of
Smuts met zijn vermaningen meer succes zal
hebben dan Stalin met zijn herhaalde vertoo-
gen."
DRAGER VAN HET EIKENLOOF
GEVALLEN.
Majoor Gerhard Kollewe, drager van het rid
derkruis met het eikenloof en groepscomman
dant bij een gevechtseskader, is van een vlucht
naar den vijand niet teruggekeerd. (D.N.B.)
REDE VAN DE BRINON.
Bij de uitvaartpltchtigheid voor de 57 slacht
offers van den Engelschen luchtaanval op le
Creusot heeft als vertegenwoordiger der Fran
sche regeering de algemeen-gemachtigde voor
het bezette gebied, staatssecretaris de Brinon,
het woord gevoerd.
Hij verklaarde met bijzonderen nadruk, dat
bombardementen, zooals de Britsche luchtmacht
op Fransche steden toepast, in geen enkel op
zicht gerechtvaardigd zijn. Geen mensch, die
den naam1 fatsoenlijk soldaat waard wil zijn,
kan iets dergelijks, dat niet te verontschuldigen
valt, toelaten.
Het zwaar bezochte Frankrijk verwacht stellig
van zijn vroegeren bondgenoot niets meer, maar
het kan niet nalaten" de huichelachtige en cyni
sche aanmatiging, waarmee de vliegtuigbestuur
ders der RAF. beweren goed te mikken en vol
gens welke de aanval op le Creusot ook nog
kórt. scherp en nadrukkelijk -is geweest, zooge
naamd om daardoor Fransch bloed te sparen,
met verachting te straffen.
De Brinon eindigde met de woorden: ,,Ik bid
tot God -den dooden de eeuwige rust te schen
ken en met al zijn kracht allen te straffen,
wier bevelen dergelijke wandaden veroorza
ken." (D.NJ3.)
DARLAN IN NOORD-AFRIKA.
De opperbevelhebber der Fransche strijd
krachten, admiraal Darlan.' is op een inspectie
reis in Noord-Afrika en Fransch West-Afrika.
Op het oogenblik bevindt hij zich te Dakar.
Zijn reis zal slechts van korten duur zijn.
(DJN3.)
DE ENGELSCHE DIENSTPLICHT.
Naar Reuter meldt, is de verlaging van de
leeftijdsgrens voor den militairén dienst doof
den Britschen minister van arbeid Bevin in het
-Lagerhuis bekend gemaakt. Hij zeide, dat de
koning een besluit onderteekend heeft, waar
door alle mannen, die den leeftijd van 18 jaar
bereikt hebben, onder de bepalingen van de
wet over den militairen dienstplicht vallen.
Bevin voegde hieraan toe. dat zij op 7 Novem
ber geregistreerd, een maand later gekeurd en
dan al naar behoefte zouden worden opgeroe
pen. Velen hunner zouden er op kunnen reke
nen, reeds in December te worden opgeroepen.
(DH.B.)
VROUW VAN GANDHI ZIEK.
.De echtgeribote van Gandhi, die te zamen
met haar man in hechtenis zit. is ziek gewor
den. (D.NJB.)
DE GEVECHTEN OP MADAGASCAR.
Het Fransche staatssecretariaat van koloniën
deelt mede, dat de Fransche troepen op Madagas
car hun stellingen ten Z. van Ambositra hebben
opgegeven, om een omgingelingsnlanoeuvre van
de Engelschen te voorkomen. Bij deze operaties
is de Fransche achterhoede er in geslaagd, vij
andelijke colonnes op te houden, die naar het
Zuiden trachtten op te rukken. (D.N.B.)
MEVROUW ROOSEVELT ZAL
SMUTS ONTMOETEN.
Uit Londen wordt gemeld: Dadelijk na haar
aankomst in Groot Brittannië zal mevr. Roose
velt een ontmoeting hebben met maarschalk
Smuts, wien zij vermoedelijk een persoonlijke
boodschap van den president der Vereenigde
Staten zal overhandigen. (Ofi)
ZUID-AMERIKA EN DE VER. STATEN.
Te Berlijn, aldus het D.NJB., zag men in het
aftreden van de regeering in Chili een gevolg
Van de versterking van den dóór de Vereenigde
Staten geoefenden druk. Na de ohverholen drei
gementen van Sumner Welles werden in ver-
stérkte - mate - oeconomische represailles toege
past. Bovendien, aldus is verder opgemerkt,
volgde de poging invloed te oefenen in politieke
kringen, welke een neerslag vond in bepaalde
eischen van de socialistische partij.
De nieuwe Chileensch'e minister van buiten-
landsche zaken heeft verklaard, dat zijn buiten-
landsche politiek zal overeenstemmen met die
van president Rios. Zij zal gericht zijn op de
"handhaving van de Amerikaansche solidariteit
en vande Chileensche belangen.
In een interview met den president van Ar
gentinië, Castillo, van de „la Nacion" werd door
den president o.m. gezegd, dat ""de regeering
zich door geen enkel motief genoopt zal zien
af te wijken van de normen der neutraliteit,
die zij tot dusver heeft toegepast. De natie als
zoodanig ziet er geen enkel voordeel in af té
wijken van een houding, die haar regeering als
Amerikaansche solidariteit aanduidt.
Dit is een politiek, die zich hierin uit, dat
Argentinië in den grootsten omvang grondstof
fen, levensmiddelen en industrieele producten
levert aan de V. S, en aan de andere landen,
die aan het conflict deelnemen.
Tusschen deze houding en die van actieve
deelneming aan den oorlog, die zou worden in
geleid door het afbreken van de betrekkingen
met de as-landen, bestaat evenwel een afgrond.
Ik kan ronduit bevestigen dat ook in de toe
komst deze houding op geenerlei wijze veran
dert zal Vorden.
CHINA-VATICAAN.
De „OsServatore. Romano" maakt het volgende
bekend: De regeering van Tsjoengking heeft
thans, nadat zij vroeger reeds herhaaldelijk
uiting had gegeven aan,een dergelijk voornemen,
in allen vorm bij den Heiligen Stoel den wensch
uitgesproken hiermee diplpmatieke betrekkingen
te vestigen. Het Vaticaan, dat zich reeas vroeger
bereid verklaard had een eventueelen stap van
deze regeering welwillend te onderzoeken, heeft
dezen wensch ingewilligd en zijn agreement
verleend aan de benoeming van Tsjeou-kang-
sie. den zaakgelastigde van China in Zwitser
land. tot buitengewoon gezant en gevolmachtigd
minister. (D.NJB.).
KORTE VERDAGING VAN HET BRITSCHE
PARLEMENT.
De parlementaire correspondent van L~-
change Telegraph meldt, dat beide huizen van
het Engelsche parlement gisteren voor een k^~-
ten tijd zijn verdaagd. Wanneer zij weer bijeen
komen, zal formeel een nieuwe zittingsperiode
met een troonrede van" den koning geopend
worden, waarna een algemeen debat over den
oorlogstoestand zal volgen. (D.N.B).
REDri VAN KALININ.
Naar het sovjet-Russische telegraaf agentschap
Tass meldt, heeft Kalinin in een rede, welke hfj
heeft gehouden voor jonge kolchosboeren, er op
gewezen, dat de oorlog welke dex sovjet-unie
voert, een „zeer zware en bloedige" is. Dè Duit-
schers zijn er. in geslaagd in dezen oorlog aan
hun zijde heele legers van een aantal staten.
zooals Italië, Roemenië, Finland en Hongarije in
te schakelen. Elk van deze staten, met uitzonde
ring van Italië, is op zichzelf niet groot, doch de
toestand is zoo, dat de sovjet-unie gedwongen
is „alleen" tegen een aantal Europeesche staten
te strijden. De Duitschers hebben een groot
sovjet-gebied veroverd en dichtbevolkte gebieden
bezet.
De moeilijkste taak, aldus Kaliniiyligt-op het
gebied van den landbouw. Doordat de Duitschers
de Oekraine cn het Koebangebied. bezet »bben-,
is de „geheele last van den strijd óm het brood"
op ïfet Oostelijk gebied overgegaan. Dat gebied
moet een zoo groot' mogelijke opbrengst leveren.
Ieder moet daar „alle spiereh tot aan de grens
van het menschélijke prestatievermogen in
spannen. (D.N.B.).
DEBAT OVER GODSDIENSTEN
IN HET LAGERHUIS.
Th het Engelsche Lagerhuis heeft Earl Win
terzon de Christelijke beschaving ter sprake ge
bracht ep herinnerd aan onlangs door de Brit
sche ambassadeurs Halifax en Hoare gehouden
redevoeringen. Wlnterton verklaarde, dat in het
Britsche rijk de Christenen de fhinderheid vor
men. Vooral de Mohammedanen hebben zich
verschillende uitlatingen over de bevoorrechte
positie der Christenen aangetrokken. In de
Mohammedaansche wereld is een algemeene
ontstemming merkbaar over woorden als
„Kruistochten" of „strijd voor het Kruis", De
vooraanstaande staatslieden der geallieerden
moeten in dit opzicht wat voorzichtig zijn en
bedenken, dat onder de volken der verbonden
naties de meest uiteenloopende godsdiensten
vertegenwoordigd zijn.
De arbeidsafgevaardigde Sorensen verklaarde,
dat Turkije reeds bedenkingen heeft ingebracht
tegen de houding van zekere ambassadeurs en
andere personen in deze aangelegenheid.
De ónderstaatssecretaris van buitenlandsche
zakep Richard Law zeide-namens de regeering.
dat er een „zeker misverstand" heerscht. Als
men zegt. dat wij voor Christelijke doeleinden
strijden, aldus Law, moet dat niet beteekenen.
dat die doeleinden uitsluitend Christelijk zijn.
Er zijn zekere algemeen geldende waarden, zoo
als de waarheid, die in alle groote godsdiensten
overheerschend zijn. Een staatsman echter kan
slechts spreken in de zinswendingen en- den
geest van zijn eigen religie. Dat beteekent niet,
dat wij de waarde van den godsdienst van
andere volken wenschen te bestrijden. Christe
nen, Mohammedanen, Joden. Atheïsten en zelfs
rationalisten zijn lid van {iet kabinet en wij
allen*strijden voor dezelfde zaak en tegen den-
zelfden vijand.
Law keerde zich vervolgens tegen de op
vatting, dat Engeland zijn godsdienst aan an
dersdenkende verboden volken wil opdringen.
Wij willen niet trachten, zoo zeide hij. te ver
starren. in de dogmata van één enkelen gods
dienst. (DHB.).
-Voor de volgende week zijn de gebruikelijke
rantsoenen brood, beschuit, vleesch, aardappelen
en melk te verkrijgen op de bonnummers 54,
Voor taptemelk zijn aangewezen de bonnen
1-60 en 2-60, terwijl de mannelijke personen
hun rantsoen rookwaren eveneens op bon 54
kunnen bekomen.
STUDIECONFERENTIE VAN HOOFD
REDACTEUREN.
Prof. Goedewaagen over de kunstcritiek
in de pers.
Dezer, dagen heeft op initiatief van het Ver
bond van Nederlandsche Journalisten in hotel
Dreyeroord te Oosterbeek een studieconferentie
plaats gevonden, welke bezocht was door een
groot aantal hoofdredacteuren van Nederland
sche dagbladen. Verschillende sprekers hebben
in deze driedaagsche conferentie het woord ge
voerd over onderwerpen, welke op het oogenblik
de belangstelling van den Nederlandschen jour
nalist en bijzonderlijk van de hoofdredaeteure n
moeten hebben. Op de inleidingen volgden zeer
diepgaande discussies, waartoe de meeste con
ferentiedeelnemers het hunne bijdroegen. Zoo
wel de inleidingen als de gedachtenwisselingen
hebben zeer verhelderend op tal van aanwezigen
gewerkt.
Op den sluitingsavond 'heeft de secretaris
generaal van het departement van volksvoor
lichting en kunsten, prof. dr. T. Goedewaagen,
een inleiding gehouden over de kunstcritiek in
de pers. Spr. betoogde, dat de kunstcritiek het
medium is tusschen kunstenaar en vólk. Daarbij
gaat het. niet om de persoonlijke meening van
den criticus. Zijn critiek moet principieel zijn,
dus gebaseerd op een bepaalde dogmatische op
vatting over kunst. Eerste taak van de critiek
is een voorlichtende, tweede taak een beoor-
deelende. Bij deze beoordeelende taak vrage men
zich ook altijd af of het te behandelen kunstwerk
geen volksvijandige werking heeft, wat zijn uit
werking op de volksgemeenschap is.
Bij de beoordeeling van de vraag hoe nu de
kunstcritiek moet zijn, betoogde spr., dat naar
zijn meening de dagbladen zich moeten beperken
tot. de informberende, de- inlichtende critiek. De
taak van de beoordeelende critiek is aan het
vakblad. Het dagblad moet het publiek inlichten
over den kunstenaar en zijn werk. Het vakblad
is de rechter over den kunstenaar, het dagblad
meer zijn helper.
WASCHPOEDER EN HUISHOUDZEEP.
ïn aansluiting op hetgeen onlangs is gepu
bliceerd met betrekking tot de aanwijzing van
nieuwe zeepbpnnen, deelt de secretaris-generaal
van het departement van handel, nijverheid en
scheepvaart mede, dat de met „algemeen 413"
gemerkte bon van de bonkaart voor voedings
middelen. alsmede de met „N waschpoeder" ge
merkte bon van de aan kinderen beneden den
leeftijd van achtjaar uitgereikte kaarten, tot en
met 31 October eik recht geven op het koopen
van 250 gram waschpoeder of zeeppoeder (oude
of nieuwe samenstelling) of op het doen was-
schen van 9 kilogram droge vuile, wasch.
Voorts geven 2 der bovengenoemde bonnen te
zamen recht op het koopen van 1 stuk van 80
k 90 gram huishoudzeep, voorzoover deze nog
voorradig is.
VORMINGSDAG N.S.D.A.P. EN N.S.B.
TE NIJMEGEN.
De leider en Hauptdienstleiter Schmidt spreken.
Op Zondag 25 October a.s. wordt te Nijmegen
in het concertgebouw „De. Vereeniging" een vor
mingsdag gehouden voor functionarissen der
N.S.D.A.P. en N.S.B. in de provincies Gelderland
en Overijssel.
Des voormiddags spreken de plv, Schülungs-
leiter der N.S.D.AP., Kullmann en de leider van
de hoofdafdeeling vorming der N.SJB., prof, dr.
R. Van Genechten en in den namiddag de leider
en de Hauptdienstleiter Schmidt.
LUIT.-KOLONEL S. TULP. t
Hoofdcommissaris van politie te Amsterdam.
Na een ongesteldheid van ongeveer Wee we
ken is gistermiddag in de Ned. Herv. Diakones-
seninriehting te Amsterdam overleden de hoofd
commissaris van politie te Amsterdam., luite
nant-kolonel S. Tulp.
De heer Tulp. die in 1891 te Leeuwarden ge
boren werd. heeft een goed deel van zijn leyen
in Indischen militairen dienst doorgebracht. In
1912 trad hij als 2e luitenant in het Neder-
landsch-Indische leger, werd in 1916 tot len
luitenant en 10 jaar later tot kapitein bevor
derd. Later werd hij commandant der troepen
in Suriname, vanwaar hij, na 4 jaar met den
rang van majoor naar Indiër terugkeerde. In
1936 volgde zijn bevordering tot luitenant-kolo
nel, in welken rang hij, in 1938. den militairen
dienst met pensioen verliet.
UD 2i April 1941 volgde hij hoofdcommissaris
H. J. Versteeg op als chef van het Amster-
damsch politiecorps.
De heer Tulp was officier tin de Orde van
Oranje-Nassau.
WAT DENKT U ER VAN?
Wat denkt u van den oorlog?-Meent u ook
niet dat het hoog tijd wordt dat aan de wor
steling een einde komt? Spelen sympathieën
of anthlpathieën nog steeds een rol? Of drong
het- tot u door dat deze oorlog door Duitsch
land en zijn bondgenooten móét worden ge
wonnen. omdat anders Europa Inderdaad geen
toekomst meer heeft?
Landgenoot, van dit laatste.zijn de strijders
voor het nieuwe Europa doordrongen, daarvoor
zijn ook onze Nederlandsche vrijwilligers be
reid, als het moet. hun leven te offeren.
Dappere kerels, die Nederlandsche vrijwilli
gers. kerels die het volste recht hebben op on
zen steun. Dien steun zullen zij ook hebben,
landgenoot, vandaar dat het Verzorgingsfonds
werd opgericht. Helpt u mede dit fonds sterk
te maken? Stort dan geregeld uw bijdrage op
girorekening 432100 t.d.Verzorgingsfonds Vrij
willigerslegioen Nederland. Koninginnegracht
22. te 's-Gravenhage.
PARAMEDISCHE BEDRIJVEN.
Hét besluit van den seóretaris-generaal van
het Departement van Sociale Zaken betreffende
de paramedische bedrijven treedt met ingang
vah 1 November a.s. in werking voor de heil-
gymnasten en masseurs.
In verband hiermede zullen heilgympasten en
masseurs, die him beroep willen blijven uit
oefenen, daartoe in de eerste vier weken van
November a!s. een verzoek bij voornoemden
secretaris-generaal moeten indienen.
Een soortgelijk verzoek dient na 1 November
as. te worden gedaan door degenen, die in
aanmerking wenschen te komen voor goedkeu
ring van hun inrichtingen of cursussen ter op
leiding tot heilgymnast en/of masseur. Zoo
lang op deze verzoeken, die bij den geneeskun
dig hoofdinspecteur van de volksgezondheid te
's-Gravenhage moeten worden ingezonden, npg
geen beslissing is genomen, mogen belangheb
benden hun werkzaamheden blijven uitoefenen.
Aangezien het in de bedoeling ligt, dat aan de
aanvragers een uitvoerige vragenlijst ter in
vulling zal worden, gezonden, kunnen de ver
zoeken een beknopt .karakter dragen.
N.V. MEELFABRIEK „DE RIJN".
In de gistermiddag gehouden algemeene ver
gadering van aandeelhouders der N.V. Meelfa
briek „de Rijn" voorheen firma weduwe T. J.
Bots werden de jaarstukken goedgekeurd. Het
winstsaldo werd grootendeels bestemd voor af
schrijving, terwijl het restant werd overge
bracht naar de nieuwe rekening.
De aftredende commissarissen, de heeren mr.
E. J. M. H. Bolsius en dr. L. G. Kortenhorst
werden herkozen,
OPHEFFING INSPECTIE BELASTINGEN
3e AFDEELING.
Bovengenoemde Inspectie, gevestigd aan den
Stationsweg 8c, wordt met ingang van 16 No
vember as. opgeheven.
Alle werkzaamheden zullen, wat de gemeen
ten Oegstgeest, Leiderdorp en Zoeterwoude be
treft, worden ondergebracht bij de 1ste afdee-
ling en de gemeente Noordwijk bij de 2de Af-
deeling.
Zooals beleend zijn zoowel de 1ste als de 2de
afdeeling gevestigd, Breestraat 40.
Aangezien de loonbelasting reeds is overge
gaan» gelieve men zich daarvoor van heden af
reeds te wénden tot genoemde 1ste of 2defc Af
deeling.
KINDERLIJKJE GEVONDEN.
Nabij de steenfabriek „De blauwe kamer" bij
Rhenen is in den Rijn het lijk gevonden van
een ongeveer vierjarig kind. De politie tracht de
identiteit vast te stellen.
NIET OP DE TRAM GELET.
De 79-jarige heer G. T. van de Bruinhorst,
wonende te Eist, stak te Rhenen den hoofdweg
over zonder de uit Doorn naderende tram op te
merken. De bestuurder deed alle mogelijke moeite
om nog te stoppen, maar kon den wagen niet
meer bijtijds tot stilstand brengen. De bejaarde
heer werd gegrepen en moet nagenoeg op slag
gedood zijn geweest^
ECHTPAAR DOOR GAS GESTIKT.
Kat had de gasslang losgetrokken.
De bewoners van het bovenhuis 2de Tuin
dwarsstraat no. 6 te Amsterdam bespeurden
gisterochtend een sterke gaslucht in het perceel.
Toen deze aanhield en om half tien de in het
benedenhuis gevestigde kruidenierszaak nog ge
sloten bleek te zijn, waarschuwden zij den ge
neeskundigen denSt, die weldra met een ambu
lancewagen ter plaatse kwam.
Toen men de woning was binnengegaan, bleek
spoedig, welk onheil het ontsnapte gas had aan
gericht: beide' bewoners, een 53-jarige man
en zijn 44-jarige vrouw waren ten gevolge van
gasverstikking overleden. De kat, die het echt
paar erop na hield, heeft klaarblijkelijk bij een
sprong de slang van het gascomfoor losgetrok
ken, waardoor het gas ontsnapte en de woning
binnenstroomde.
OPZETTELIJKE VERKWISTING?
Koeveel ouders kennen niet het oogenblik,
dat, na lang beraden, na eindeloos gereken, ze
moeten vaststellen, dat de hartewensch van
hun jongen, verder te studeeren, niet kan wor
den vervuld. Hoeveel hoopvolle verwachtingen
zijn niet vernietigd door het verlammende be
sef, dat vaders inkomen het eenvoudig niet toe
staat dat er nog meer geld aan verdere studie
wordt besteed. Wij kennen deze gevallen bij
duizenden en ondervinden ze nog nauwelijks
als een ramp. Te lang heeft men ons voorge
praat, dat het eigenlijk zoo hoorde. Doch wie
beseft de enorme krachtsverspilling, die deze
toestand meebrengt? Hoeveel ambitie, aanleg,
liefde tot intensieve vakstudie, hoeveel schep
pend ven^iogen is op deze wijze niet gedood?
Wij leven in een tijd, waarin het leven ons tot
uiterste spaarzaamheid dwingt, willen we niet
ten onder gaan. Geen aardappel mag verloren
gaan, doch met de gaven van hart,en hoofd
van onze jèugd met onze toekomst dus, bedrij
ven we ook nu nog een verkwisting, die aan
het waanzinnige grenst. Niet de enkeling,, die
door de omstandigheden is gebonden, draagt
hiervoor de verantwoordelijkheid. Neen, wij als
gemeenschap zullen daarvoor eens moe
ten boeten. Gelukkig zijn er teekenen, die op
een kentering wijzen. Zoo geeft het Lange-
marck-Studium de gelegenheid tot een koste-
looze vakstudie of universitaire opleiding aan
allen, die zelf een dergelijke opleiding niet kun
nen bekostigen, ofschoon ze, wat hun prestaties
betreft, daartoe zijn voorbestemd.
Elke flinke, gezonde, jonge man tusschen
16 en 22 j&ar, die meent, dat hij over een meer
dan normalen aanleg beschikt, kan zich voor
deze opleiding aanmelden. Inlichtingen ver
schaft het Langemarck-Studium. Waalsdorper-
weg 12. Den Haag.
AUTO REED TEGEN EEN BOOM.
Na^r eerst thans bekend wordt, is Zondag'
j.l. de heer M. Bekkers, rector te Hintham, met
zijn auto onder de gertieenté Den Dungen (N.
Br.) tegen een boom ger.eden, waarbij hij zeer
ernstig werd gewond, terwijl de wagen vrijwel
geheel werd vernield.
BUITENLANDSCH yGEMENGD.
DE TOESTAND VAN DWS DEENSCHEN
KONING.
In het gistermiddag uitgegeven bulletin over
den toestand van den Deenschen koning na zijn
val van het paard wordt gezegd, dat er gister
middag een achteruitgang viel waar te nemen.
Een hernieuwd oriderzoek bracht echter gr on
complicaties aan het licht. Vannacht trad er
echter weer een verbetering in. De temperatuur
daalde tot 33.2 en de krachten van den patiënt
waren weer toegenomen.
VOETBAL.
AFD. LEIDEN VAN DEN N.V.B. Het program
ma voor de Zaterdagcompetitie luidt:
le kl.: GWS 1—RIJnsb. B. 1, 4 uur. v. Tuyl;
Lelden 1Koudekerk 1. 4 u„ Devllee,
2e kl. A: ONV 1—Rljnsb. B. 2, 4 u., E. J. Hllle-
brand;. RCL 2Quick B. 2. 4% Ui, Neyenhuls;
2e kl. B: Rijnsb. B. 3Ter Leede 2, 4y2 u„ Klink
Alphla—RCL 3, 4 u.. v.d. Ven.
3e kl.: ASV 2Ter Leede 3, 4 u. Pont; Quick
B. 5—CNV 2, 4 u., de Bruyn.
Adspir.: RCLTer Leede, 3 1/4 p., Diseraad;
Rljnsb. B.Noordwijk, 3 u.. Neuteboom: Quick B.
(b)Quick B. (a). 4 u.. (bijterrein).
En voor de Zondagcómpetltle
le kl. A: Roodenburg 2Alph. Boys 1, 2 u.,
Schrama; UVO 1LFC 3, 11 u., v. Oosten: Lel-
mulden 1Alphen 3. 2 u„ Akerboom; Meerburg 1
LDWS 2, 2 u., v.d. Klauw.
le kl. B: Leldsche B. 1Meerburg 2, 2 u„ v.d.
-Zwet; Morschkw. 1UVS 4, 2 u., de Groot; WSB
2Lisse 3. 2 u., (hoofdterrein), v.d. Spek; Lugd. 3
DOCOS 2, 12 u., (le terrein), Meijer;
2e kl. A: AZh 1Alphen. Boys 2, 2 u„. 'v.d.
Meljden; Lugd. 4Alphen 4. 12 u,, (2e terrelh),
Stavleu; AOV 1—ASC 4, 1 1% u., de la Rle.
2e kl. B: DOCOS 3—DSB 1. 12 u.. Boom; UVS 5
Beresteyn'l. 2 u.. (gr. byterrein), Flllppo; WSB
3Rouwkoop 2. 2% u„ v. Beelen.
2e kl. C: ZLC 2Kagia 1, 2 u., Hoogduin;
Teyllngen 2UVS 6, 2 u.. v.d. Werf.
3e kl.'A: Lugd. 6—ASC 6. 10 u., (2e terrein),
V.L Water; Rouwkoop 3AZL 2, 2 u., v. Duuren;
VVLV 3—DOCOS 4. 12% u., Homan.
3o kl. B: LFC 5—WSB 5. 12 u.. v. Goozen;
Roodenburg 4Kagia 2, 12 u., Nannlnga; TÖNA 2
—ASC 7. 11 u.. v.d. Valk.
3é kl. C: Meerburg 3ZLC S, 12 u„ Sllggers;
Lugd. 7ASC 8, 2 u.. (2e terrein), Franse;
4e kl.: Alphen 5ASC 9, 1% u., (bljterrein)
Bouwmeester; WSB 7—UVS 7, 12 3/4 u,; DSB 3
Roodenburg 6. 11 u„ Klinkhamer;
Juniores: Alph. BoysAOV, l u., Teske; Roo
denburg (b)Roodenburg (a) 1% u., (bljterrein);
Lugd.TONA, 10% u„ (le terrein), Overvllet;
ASCLlssc, 12 u.. (Kempen.str.), Speel: UVS (b)
DOCOS, 12 u.. (gr. bljterrein), C. v. Lpeuwen.
Adspir, A: AlphenASC (a) 12 u. (bljterr.).
Sassen; LFC (a)—ASC (b). 10% u., A. Hlllebrand;
Roodenburg (b)Roodenburg (a), 12 u., (byterr.)
AOV (a)—Lugd. 10 u., v.d. Pompe; WSB—UVS
(a), 1 u„ Dijkman; RouwkoopTevlingen, 12% u..
Platte'el.
Adspir. B: Roodenburg(e)Meerburg, 3 u, (blj
terrein) Rietkerken; Leldsche B.WLV, 12% u.,
Valk: UVS (c)— LFC (b). 10% u., (kl. byterr.).
de Vogel; UVS (b—Roodenburg (d). 12'u„ (kl.
byterr.), de Vogel.
D.S.O.B.T.C. Voor den wedstryd tegen BTO
ls het elftal van _DSO als volgt opgesteld: doel:
Smits; achter: Lelieveld cn Frlgge; midden:
Bergshoef, Veelenturf en Hoogendoorn; voor:,
Frlgge. Wlndmeyer, Dontje, Hertog en Biyieven.
LUGDUNUM—ROODENBURG Lugdunum zal
tegen Roodenburg als volgt uitkomen: Doel: J.
Douma; achter: v. As en Bekkering; midden: de
Bolster, v. Es en Pardon; voor: Kukler. Vermond,
Slera, Iterson en Breedeveld.
ALPUIA II—LUGDUNUM II Lugdunum 2
zal tegen Alphla 2 als volgt uitkomen: Doel:
Koet; achter: Dool en Habraken; midden: Stok-
kermans, Bennlng en Gressle; voor; Douma, V.
Erkel, Swarts, Meurs en Jansen.
CRICKET.
WAT LÉIDENAARS PRESTEEREN In de
batting-average der 2de klasse van den Ned.%
Crlokerbond staat blykens de opgave in het offi
cieel orgaan „Cricket" de Leldenaar T. Kante
been (LCC) op de derde plaats met 331 runs ln
15 innings, waarvan 2 niet uit, een hoogste score
van 106 x en een gemiddelde van 25,46; op de
15de plaats staat zyn clubgenoot A. Harmsen
met een gemiddelde van 13:92 run en op de 21ste
plaats Th. Stlkvoort mpt een gemiddelde van
12.15 run. In de bowling-average worden door
LCC-ers,_de volgende plaatsen bezet: T. Kante-
been nr. 13 met 33 wickets voor 338 runs (gem.
10.24); nr. 14 A. van Es met 34 wickets voor
352 runs (gem. 10.36); nr. 18 A. Harmsen 29
wickets voor 319 runs (gem. 11 runs); F. van Es
nr. 19 met 18 wickets voor 203 runs (gem. 11.28).
In-jie 2de klasse Zuid worden door de AJaxle-
den de volgende plaatsen bezet: ln batting-ave
rage: mr. E. Versteeg nr. 7 met 187 runp uit
9 Innings (gem. 20.78); nr. 14 J. Langhoufgcm.
18.80; nr. 21 L. Janssen gem. 14.60; nr. 28 C.
Wenting gem. 12.56 en..nr. 29 C. van Goor gem.
12.50.
In de bowling-average staat C. van Goor het
beste geklasseerd op de 4de plaats met een gemld
delde van 7.09 run per wicket; nr. 8 C. Wenting
gem. 7.80 en nr. 22 mr. Er-Versteeg gem. 12.73.
KORFBAL.
NEDERLANDSCHE KORFBALBOND Het pro
gramma voor Zondag luidt:
Noord-Holland I: SwiftWesterkwartier; SVK
Koog Zaandijk; Blauw WitSportlef; DED
DVD.
Zuid-Holland I: AchillesHKV; DeetosHet
Zuidenj GymnasiastenDKC;
Zuid-Holland II A: Ons Eibernest nAchilles
II; HSV II—Ready; Phoenix—Fluks.
Zuid-Holland II. B: Het Zuiden U-*-Zwervers;
RozenburgQuick.
Zuid-Holland III. A: Die Haghe nHou Stand;
VeloxDe Algemeene; ZuiderkwartierGymna
siasten II.
Zuid-Holland III. B: Vlcus Orlëntls IIFluks
II: Rood Wit—HKV nx Olymplaan—Ready II.
Gelderland I: Onder 'OnsWilskracht; Vada
ZKC; EKCAHellas; Steeds HoogerNovlomagum.
Overljsel
Groen
HKC.
Noord I: Club BrothersWordt Kwiek; Rood
ZwartHermes; NlcWWMD.
Zuid I: DetoPSV; Rust RoestSportlust.
AFD. LEIDEN VAN DEN N.K.B. Het pro
gramma voor Zaterdag en Zondag luidt:
Zaterdagmiddag: Adsplr'anten le klasse: Vlcus
Orlëntls (A)Fluks (2.30 uur')Algemeene (A)
Zuiderkwartier (A), (2.30 uur).
2e klasse: Fluks (B)Vlcus Orlëntls (C), (2.30
uuryj Zuiderkwartier (B)Algemeene (B), 2.30
uur).
vcm hedenavond
tot morgenochtend
18.31 uur
8.19 uur
De maan komt vanavond op om 18.41 uur en
gaat morgenochtend te 8.14 uur onder.
VERSPREIDE BERICHTEN.
L. van Knijnenburg, is op zijn verzoek, eer
vol ontslagen als notaris te Maastricht.
Bepaald is, dat de vacature van notaris
te Amsterdam, ontstaan door het aan J. van
Gelder verleende eervol ontslag, niet zal worden
vervuld.
Benoemd is tot gewoon hoogleeraar in de
faculteit der wis-'en natuurkunde aan de rijks
universiteit te Utrecht om onderwijs te geven in
de toegepaste analyse, de toxicologie en de che
mische levensmiddelenleer; dr. J. F. Reith. te
Utrecht.
Bepaald is, dat in de gemeente Sneek een
rijkslandbouwwintgrschool zal worden gevestigd.
nciioo, ouccuo „u.iuiui'ftuni.
ijsel I: AKC—DOS; Rlgtcrsbleek—N&ëa;
ZwartOranje Zwart; Tt Overschotje
SCHAKEN.
KAMPIOENSCHAP VAN OEGSTGEEST In
de laatste ronde speelde Momberg tegen De
Bruyn. In een Hollandsche verdediging ,d4f5)
kreeg Momberg aanvankelijk wel eenlgen aanval
doch deze liep spoedig dood. De Bruyn wist een
paard ln sterke stelling op f3 te plaatsen en won
daarna vry gemakkelijk. Wasburg probeerde tegen
De Kier de Nlemzowltch-verdedlglng der e4
opening. De Kier kreeg spoedig de betere stelling
en veroverde een officier. Toen hy nog een officier
won, was de winst spoedig voor hem gemaakt.
Ook Modderman en Groeneveld speelden de ver
dediging van Nlemzowltch. Groeneveld kreeg een
gedrongen stand, doch Modderman liet te veel
afruilen, hoewel hy ln het eindspel een weindg
beter stond. Dit leidde ten slotte, nadat elk nog
een nieuwe koningin had gekregen, tot winst
voor Modderman. Nlemzo-Indlsch maakte v. d.
Graaf van de d4 opening van Van der Linden.
Een kleine aanval van laatstgenoemde liep dood
door afruil. Nu kreeg v. d. Linden een zwakke
middenpion. De partij is afgebroken ln ongeveer
gelijke stelling.
De stand na de 7de laatste) ronde Is:
Modderman 5%. De Kier 5. v. d. Graaf 4%x,
Groeneveld 4%. v. d. Linden 3%x, De Bruyn 3.
Momberg 1 en Warburg 0.
Modderman ls kampioen, wanneer v. d. Graaf
en v. d. Linden geiyk spelen. Wint v. d. Graaf,
dan staat hy gelijk en het hoogst met Modderman.
Er moet dan om de le plaats nog gekampt worden.
