DONDERDAG 22 OCTOBER 1942
No. 25323
Voor wien werkt de tijd?
83ste Jaargang
BUITENLAND
Stalingrad
Smuts tot het Engelsche parlement
Verspreide berichten
Het vestigings- en
verhuisverbod
uitgebreid
Keuringen voor de Watten S.S.
en het Legioen
BINNENLAND
Groep jongens en meisjes vertrek!
naar Oostland
Van sferksten afweer tegen den
vijand verzekerd
Artikel van Göbbels
Naar het volksche socialisme
Einde van den zomertijd
Verduisteren:
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Telel. Directie en Administratie
25041 (2 lijnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie: 21507
Hoofdredacteur: JB. W. Monkhorst, Leiden
Pl.verv.: K. Been, Leldenl
Volgens mededeeling van. het opperbevel dor
Duitsche weermacht hebben de Duitsche
pen den 20sten October tusschen Wolga en Dor?,
nieuwe successen behaald tijdens de met alle
kracht weder beginnende bolsjewistische ontlas-
tingsaanvallen. Daar de toestand der verdedi
gers in de puinhoopen van het Noordelijke
stadsdeel van Stalingrad na den val van de fa
brieken Dsjersjinski en Roode Barricade steeds
ernstiger is geworden, poogden de bolsjewisten
de Duitsche stellingen ten Noorden van de stad
te doorbreken om daardoor de Duitsche leiding
te dwingen aanv^^oepen uit het stadsgebied
terug te trekl'ör>. Vcidat burgers en compag
nieën gestraften yistammen over het slijke-
rige terrein hadden gelegd maakte de vijand
drie juist aangevoerde infanteriedivisies en on
geveer 120 pantserwagens voor den aanval ge
reed. In den ochtend van den 20sten October
begon de aanval na door hevig artillerievuur
te zijn voorbereid. Tijdens hevige gevechten
werden alle aanvallen met zware verliezen voor
den vijand afgeslagen en zooals reeds gemeld
veertig bolsjewistische pantserwagens vernie
tigd. Daar Duitsche slagvliegtuigen, luchtdoel-
batterijen en Roemeensche gevechtsvliegtuigen
het aanvoeren van nieuwe reserves verhinder
den kon de vijand dien dag zijn aanval niet
herhalen.
In Stalingrad werden de zuiveringsacties
voortgezet. In verbitterde gevechten op korten
afstand veroverden de Duitsche troepen ver
scheidene tot steunpunten versterkte gebouwen
en drongen zij verder door in de Noordelijke
puinhoopen. De luchtmacht zette de aanvallen
op de gieterij ..Roode October" voort. Talrijke
nieuwe branden braken uit in de gebombar
deerde gieterij. Vijandelijke machinegewee.rnes-
ten werden vernield door ineenstortende muren
De groeiende vlammenzee verhinderde den vij
and zijn verdediging opnieuw te «prganiseeren.
Slagvliegtuigen en luchtdoelartillerie vernietig
den verscheidene voertuigcolonnes, die verster
kingen naar de bedreigde stellingen moesten
vervoeren. Ook den 20sten October zonden cle
bolsjewisten slechts nu en dan vliegtuigen nadr
de aanvalsgebieden, die echter lang voor zU hun
doelen hadden bereikt door de luchtartillerie
onder vuur werden genpmen. Vier vijandelijke
toestellen werden vernield. (D.NB.)
Minister-president Smuts heeft, naar de Brit
sche berichtendienst meldt, het fjoord gevoerd
voor beide huizen van het Engelsche parlement
Hij werd door Lloyd George (ingeleid met de
woorden: „wij zijn hier om goede raadgevingen
te hooren, die Smuts ons in den noodtoestand,
waarvoor wij ons geplaatst zien, zal verstrekken
Hij zal spreken over het thema van een oorlog,
die verwarrender is dan welke oorlog ook.waar-
in dit imperium ooit verwikkeld is geweest".
Smuts verklaarde:
Als eenmaal de tijd is gekomen om over te
gaan tot het offensief, zou het waanzin zijn te
-talmen, overmatige voorbereidingen te treffen
en wellicht de gelegenheid te verzuimen.
Smuts betoogde voorts, dat iedere hulp, die de
geallieerden Rusland kunnen doen toekomen, in
den volsten omvang en in het snelste tempo
moet worden verleend. Hij noemde den huldi
gen oorlog een voortzetting van den vorigen
wereldoorlog en betitelde Lloyd George en Win
sten Churchill als de beide grootste acteurs van
dit steeds voortschrijdende drama.
De generaal-veldmaarschalk verzette zich ver
volgens tegen de opvatting, dat het Britsche
rijk zich bevindt in een toestand van verval,
maar waarschuwde tegen iedere zelfvoldaanheid
want er wordt een strijd op leven en dood ge
voerd, die steeds wreeder en wanhopiger wordt,
naarmate zijn einde nadert;"
Voorts betoogde de premier, dat de tijd on
danks ernstige tegenslagen en vele teleurstel
lingen in groote lijnen voor de geallieerden
heeft gewerkt. Het defensieve stadium is thans
ten einde en het tooneel voor het thans aan
vangende offensieve stadium is gereed.
Smuts wijdde het slot van zijn uiteenzettin
gen aan de naoorlogsche oogmerken der gealli
eerden, vooral aan het vraagstuk der komende
maatschappelijke en internationale orde. De
opvattingen der geallieerden waren 22 jaren ge
leden in dit opzicht te vaag en hun tekortko
mingen hebben bijgedragen tot het tegenwoor
dige conflict. In de plaats van den ouden Vol
kenbond moeten de vereenigde naties treden,
dwz. een „meer omschreven en organlscher
vèréeniging zelfs indien deze aanvankelijk be
perkter en "minder ambitieus - mocht lijken". Het
Atlantic Charter moet worden uitgebreid tot
een werkelijke magna charta der naties. Zekere
traditioneele sociale en economische misstanden
moeten terstond volgens bescheiden practische
beginselen in internationaal bestek worden af
geschaft.
O
Naar de Britsche berichtendienst meldt, be
stond het auditorium van minister-president
Smuts uit 900 leden van Jïooger- en Lagerhuis,
diplomatieke vertegenwoordigers en hooge com
missarissen. De plaats van bijeenkomst was „uit
veiligheidsoverwegingen" geheim gehouden.
Na de rede van Smuts deelde Churchill mede
dat hij bij zijn ontmoeting met den Zuid-Afri-
kaanschen" premier in Cairo zich alle moeite
heeft gegeven om hem tot een bezoek aan En
geland te bewegen. Ik had het gevoel, aldus
Churchill,, dat zijn aanwezigheid op eenoogen-
blik, dat de oorlog zwaar op ons drukt, een zeer
groote sterking voor onze raadgevers en onzen
geest zou beteekenen. (D.NB.)
OOK FINSCHE RANTSOENEN VERHOOGD.
Naar het Finsche ministerie van volksvoor
ziening officieel meedeelt, worden met ingang
van 1 November de broodrantsoenen verhoogd
met 50 gram per persoon pér dag en de boter-
rantsoenen met 100 gram per maand.
Nu een aanvang is gemaakt met verscherpte
controle op den sluikhandel, verwacht men ook
de andere rantsoenen der levensmiddelen te
kunnen verhoogen. (D.N.B.)
DR. CONTI OVER DEN GEZONDHEIDS
TOESTAND IN DUITSCHLAND.
De Duitsche gezondheidslelder, dr. Conti, die
een officieel bezoek aan Finland brengt, heeft
voor het genootschap van medici te Helsinki,
een rede gehouden, waarin hij onder meerzeide
dat de belangrijkste taak der gezondheidsleiding
bestaat uit het afweren der oorlogsgevaren voor
de volksgezondheid en de hulp aan de gewon
den. Geconstateerd kan worden, dat Duitsch-
land in dezen oorlog vrij van ziekten is geble
ven als nooit tevoren. De hoop van den vijand
op de verbreiding van een vlektyphusepidemie
uit het Oosten is niet in vervulling gegaan en
ook de oude oorlogsziekten dysenterie en typhus
blijven binnen de nauwste grenzen.
De zuigelingensterfte heeft zich gehandhaafd
op het gunstige niveau van tusschen 6 en 6.4
procent, waarbij rekening moet borden gehou-
K>
HEEL ZUID-HOLLAND VALT
ER ONDER.
In de Staatscourant is opgenomen een
besluit van den secretaris-generaal van
binnenlandsche zaken, waarbij het gebied,
waar het verboden is zich te vestigen of
te verhuizen, uitgezonderd voor rijksduit-
schers of personen in het bezit van een
schriftelijke vergunning van den directeur
van het bureau vluchtelingenzorg, wordt
uitgebreid. Dit gebied omvat thans:
1. provincie Zeeland:
alle gemeenten.
2. provincie Zuid-Holland:
alle gemeenten.
3. provincie Noord-Holland:
alle gemeenten.
4. provincie Utrecht:
het gebied ten Westen van de spoorlijn
Hilversum—Utrecht (de gemeente Utrecht
inbegrepen), de Vaartsche Rijn en het
Merwedekanaal tot aan de Lek,
5. provincie Noord-Brabant:
het gebied ten Westen van de gemeen
ten De Werken c.a., Dussen, Geertruiden-
berg, Oosterhout, Teteringen. Breda (deze
gemeente inbegrepen)en ten Westen van
de Mark tot aan de Belgische grens.
Dit besluit is gisteren in werking getre
den.
den met de annexatie van de deelen van het
vroegere Polen, waar de toestand zeer ongunstig
was. De sterfte der moeders daalt voortdurend.
Het behoud van de gezondheid der Duitsche
kinderen in dezen oorlog is niet in de laatste
plaats het gevolg van de toepassing der moder
ne wetenschappelijke kennis op het gebied van
de voedingsleer, f
In tegenstelling tot den eersten wereldoorlog
is het geboortecijfer niet gedaald. Tot en met
1941 waren er meer dan anderhalf millioen ge
boorten per jaar, terwijl dat aanal bijvoorbeeld
in 1932 nog geen millioen bedroeg.
Sprekende over de organisatie van den ge
zondheidsdienst wees Conti op het groote aan
tal dokters, 74.000, waardoor de medische be
handeling in oorlogstijd vergemakkelijkt wordt.
(D.N.B.)
REDE VAN KALLAY.
De Hongaarsche premier, Kallay. heeft in
een rede. gehouden ter gelegenheid van zijn
candidaatstelling als afgevaardigde in het kies
district Eger. o.a. verklaard, dat zijn regeering
niet die van een partij is. maar van een oorlog
voerend volk.
De premier uitte de overtuiging, dat achter
deze regeerihg een aaneengesloten volk staat.
Thans kan geen andere dan een nationale po
litiek worden gevolgd. Hongarije bevindt zich
in oorlog en kan derhalve geen zijwegen in
slaan, In deze tijden kan slechts éen man de
leiding hebben. Zoolang hfj op zijn post staat,
moet de door hem ingeslagen politie^ worden
gevolgd.
Zooals Kallay zei, gaat her thans om zijn of
niet-zijn van het Hongaarsche volk. Opdat het
voortbestaat, is vergroote plichtsvervulling nood
zakelijk.
Een der grootste actueele problemen is hèt
vraagstuk der algemeene voorziening. Het is
derhalve noodig, dat de regeling van het alge
meene verbruik en de verdeeling van de be
schikbare goederen met uiterst strenge hand
geschiedt. u
Dezen oorlog zullen wij winnen, aldus eindigde
Kallay, want onze soldaten staan ginds aan het
front hun mannetje. (D.N.B.).
TWEE AMERIKAANSCHE TORPEDOJAGERS
VERLOREN GEGAAN.
Naar de Britsche nieuwsdienst in een speciaal
bericht uit Washington meldt, is daar officieel
medegedeeld, dat twee Amerikaansche torpedo
jagers bij de Salomonseilanden verloren zijn ge
gaan. Men neemt aan, dat de bemanning ge
red Is. (D.NB.).
DE AJVIERIKAANSCHE BELASTINGWET.
Naar de Britsche berichtendienst meldt, heeft
president Roosevelt gisteren de wet geteekend,
die het Amerikaansche volk .,de grootste inkom
stenbelasting van alle tijden" oplegt. (DUB.).
Bij onze vrijwilligers. Boter en worst, magazijnen vol. Het mag
onzen mannen aan niets ontbre ken. De verzorging is prachtig.
(SB.PK. Gösling O-H.. m.)
Het SS-Ersatzkommando deelt ons mede, dat
vrijwilligers .voor de Waffen-SS en het legtoen
zich op onderstaande data bij de genoemde
adressen kunnen vervoegen teneinde gekeurd te
worden.
Tevens wordt er de aandacht op gevestigd en
wel speciaal voor hen, die er bezwaar tegen
hebben hun dienst buiten Nederland te vervul
len, dat thans de mogelijkheid bestaat om
dienst te nemen in een speciaal wachtbataillon.
De opleiding vindt in Nederland plaats, terwijl
de inzet van dit bataillon ook in Nederland
blijven zal.
Tijdens de keuringen voor de Waffen-SS en
het legioen kunnen zich ook diegenen melden,
die tot de Germaansche-SS Nederland (Neder-
landsche SS) willen toetreden.
23.10.42, 10.00 uur, Den Haag, café Den Hout,
Bezuidenhoutscheweg.
24.10.42; 11.00 uur, Amersfoort, dienstgebouw
Kapelweg.
Gistermiddag had in het streekkwartler van
den Jeugdstorm aan het Lucas Bolwerk te
Utrecht een bijzondere plechtigheid plaats, 59
jongens en 23. meisjes stonden aangetreden ln
de bovenzaal, waar zij hebben geluisterd naar
de redevoeringen van opperbanheer C. Quispel
Szn. en de landelijk leidster van de meisjes van
den Jeugdstorm, opperzwermleidster, C. v. Eek,
die hen toespraken naar aanleiding van hun
vertrek ais Nederlandsche vrijwilligers in den
Germaanschen landdienst naar Oostland, Deze
jongens en meisjes gaan met den trein naar
Berlijn, vanwaar zij zullen doorreizen naar
Dantzig. Zij worden ondergebracht in kafnpen
van 30 tot 40 personen en zullen ten minste
voor een jaar zich inzetten door bij de boe
ren aldaar in dienst te treden en hen te helpen
bij den landbouw. Reeds eerder .zijn tweehon
derd jongens en 60 meisjes naar Oostland. ver
trokken en thans zal deze tweede groep zich
bij de eerste voegen. De jongens en meisjes zijn
voornamelijk doch niet allemaal uit den
Jeugdstorm gerecruteerd. Zij allen zijn min of
meer bekend met het werk op het platteland,
want bijna allen hebben dit jaar geholpen bij
het binnenhalen van den 'oogst. Het is de be
doeling, dat aan deze jongens en meisjes over
een jaar de vraag wordt voorgelegd of zij al
dan niet. willen blijven. De besten van de jon
gens, die zich dan wederom verbinden, zullen
in de toekomst, na een landdienstopleiding,
worden ingezet als weer-boer, d.w.z.: dan krij
gen zij. mettertijd een boerderij onder hun be
heer. Dan moeten zij evenwel eerst een tijd
dienst genomen hebben in de Waffen-SS.
Terwijl de jongens en meisjes in carré ston
den opgesteld, hebben opperbanleider Quispel
en opperzwermleidster Van Eek hen toegespro
ken.
Met het zingen van het Oostlandlied was de
plechtigheid beëindigd.
„GEEN BEDEELING".
Hedenavond om 19.00 uur spreekt Max Blok-
zijn, via den zender Hilversum I, in de serie
.Brandende kwesties", over het onderwerp:
„Geen bedeeling". V
INSPECTIEREIS VAN DEN WEERMACHTS-
BEVELHEBBER DOOR HET
NEDERLANDSCHE KUSTGEBIED.
De weermachtsbevelhebber in Nederland, de
generaal der vliegers Fr. Christiansen, heeft
deze week een inspectiereis van verscheidene
dagen- ondernomen door het verdedigings
systeem aan de Nederlandsche kust, dat door
het inbouwen van nieuwe zware afweerwapens
op de krachtigste wijze is versterkt-cn waarvan
de versterking nog wordt voortgezet. De weer
machtsbevelhebber overtuigde zich hierbij van
de paraatheid van alle onderdeelen der weer
macht, die in de diep geëchclonneerde verdedi
gingswerken zijn opgesteld, alsmede van de
doeltreffendheid der afzonderlijke verster
kingen.
DE VERPLICHTE NOTA BIJ
VLEESCHLEVERING AAN HUIS.
Dezer dagen heeft in de bladen een mededee
ling gestaan, volgens welke de gemachtigde voor
de prijzen aan slagers verplicht heeft gesteld
bij cle artikelen, die zij bij den kooper aan huis
afleveren, een nota te voegen, waarop o.m. de
hoeveelheid, de kwaliteit en d^prijs per eenheid
moeten zijn vermeld.
Naar aanleiding van gerezen wagen wordt er
van bevoegde zijde op gewezen, dat met kwa
liteit is bedoeld de soort van het vleesch en de
benaming van het onderdeel, zooals b.v. kalfsfri
candeau, runderbiefstuk enz.
VERHOOGING VAN VERZEKERINGS
PREMIE NIET TOEGESTAAN.
Naar aanleiding van klachten over het onge
oorloofd verhoogen van verzekeringspremiën,
deelt de gemachtigde voor de prijzen mede, dat
binnenkort de premiën en tarieven voor ver
zekeringen bij beschikking zullen worden ge
fixeerd op het peil van 9 Mei 1940. Voordat
deze regeling definitief haar beslag zal hebben
gekregen, is het niet toegestaan eigenmachtig
verzekeringspremiën en tarieven te verhoogen.
Verzekeringsmaatschappijen doen er goed aan
zich ten aanzien van eventueele verhoogingen
te wenden tot het departement van bijzondere
economische zaken, teneinde door verkregen
goedkeuring zekerheid te hebben.
In „Das Reich" publiceert minister dr. Göb
bels een hoofdartikel onder het opschrift: „Voor
wien werkt de tijd?"
De minister vangt zijn beschouwingen aan
met de bekende stelling der Britsche propagan
da, dat de Engelschen reecfê vele oorlogen
hebben gevoerd, maar nog geen verloren, het
geen een gevolg zou züh van de omstandig
heid, dat zij bijna alle ^agen verliezen om voor
het gemak slechts den laatsten te winnen en
tevens omdat overigens de tijd voor hen werkt.
Göbbels noemt een dergelijke bewijsvoering
hoogst oppervlakkig en merkt hieromtrent op:
ten eerste hebben de Engelschen reeds een ge
heele reeks oorlogen verloren. Ten tweede ont
staat uit een totaal van nederlagen geen over
winning, evenmin als uit een totaal van over
winningen een nederlaag ontstaat. Ten derde
is de tijd geen factor bij de oorlogvoering, die
zelfstandig werkzaam is. Hij veroorlooft slechts
den oorlogvoerenden mogendheden in hem
werkzaam te zijn.
Het moge dan juist zijn, dat de factor tijd,
als beide partijen hem passief aanvaarden, een
der twee gunstiger gezind is dan de andere,
maar als beide partijen naar vermogen van
hem prcfiteeren, speelt hij bij de beslissing
slechts in zooverre een rol, als hij den eenen
kant meer dan den anderen veroorlooft met
zijn hulp het potentieel te vergrooten en zich
daardoor een beteren grondslag te verschaffen
voor de voortzetting van den oorlog.
De bewijsvoering der Engelschen zou dus
volgens den minister slechts dan kunnen klop
pen, als zij in den loop van drie jaren oorlog
gebruik hadden gemaakt van den tijd'om ver
overingen te maken en daardoor het fundament
van hun oorlogseconomie en bewapening te ver
stevigen, maar ook slechts op voorwaarde, dat
van Duitsche zijde dit niet tevens het geval
zou zijn.
Beide punten kloppen niet. aldus de bewinds
man. De Engelschen hebben sedert het begin
van den oorlog niets erbij verworven, hetgeen
hun oorlogvoering zou kunnen versterken. Zij
hebben intusschen evenwel een geheele reeks
bases van hun oorlogvoering verloren, van Noor
wegen. Nederland, België en het bezette Frank
rijk via Zuid-Oost-Europa, en hun Oost-Aziati
sche bezittingen tot de onmetelijk rijke gebie
den hi het Oosten, van de vroegere Duitsch-
Poolsche grens tot aan de Wolga en tot diep
ln den Kaukasus.
En aangezien de asmogendheden al deze ge
bieden, die voor de vijandelijke oorlogvoering
In ruimeren zin verloren gegaan zijn, in haar
bezit respectievelijk onder haar bestuur hebben
gekregen, telt dat bij de eindberekening vol
gens Bartjes dubbel.
Men moet derhalve de feiten al zeer ver
krachten, als men met het oog op dezen gang
van zaken wil beweren, dat de tyd een bond
genoot der Engelschen is, Hfj heeft de Brit
sche oorlogvoering doodelijk verzwakt, en die
der asmogendheden een hoeveelheid kracht
toegevoerd, die bepaald beslissend voor den
oorlog geacht moet worden.
Wij ^beleven derhalve tijdens dezen oorlog, dai
de wereldrijken met hun vele grondstoffen, die
zich vroeger steeds voordeden als de bezitters,
altoos armer worden aan grondstoffen, terwijl
de zoogenaamde haveloozen zich intusschen ln
het bezit hebben gesteld van voor den oorlog
uiterst belangrijke grondstoffengebleden.
Niet Duitschland staat ditmaal voor een
hongerwinter, maar de sovjet-unie. De rub
bercrisis is in de Vereenigde Staten dreigen
der dan in Japan of bij ons. De dag zal ko
men, waarop wü vergeleken met onze tegen
standers de superioriteit op het gebied van
olie bezitten om maar van ijzer en steenkool
geheel te zwijgen.
Daardoor is de geheele Britsche oorlogsthese
aan het wankelen geraakt. De Britsche bewijs
voering klopt niet meer. In plaats te blokkee-
ren, wordt Engeland geblokkeerd. Het Britsche
moederland is ons wellicht nog de baas in een
of ander onderdeel der levensmiddelenvoorzie
ning, maar dat is niet beslissend. Beslissend ls
in tegendeel, dat het in Engeland achteruit
gaat, terwijl in Duitschland het tegendeel het
geval is. Dit wordt het best geïllustreerd door
het feit. dat Londen voor den aanstaanden win
ter de rantsoenen verlaagt, maar wü in de ge
lukkige omstandigheden verkeeren ze te ver
hoogen.
Als de Engelschen beweren, dat wij ons „dood"
overwinnen, klopt dat dus niet. Tot dusver al
thans hebben wij ons nog tamelijk „gezond"
overwonnen. Onze vijanden kunnen het feit
niet wegredeneeren, dat de asmogendheden
kans hebben gezien zich een volkomen vol
doende basis voor de onbedreigde voortzetting
van den oorlog te verschaffen, als zij maar
over datgene beschikken, waarmede de Engel
schen ons willen verslaan, n.l. den tijd.
Als de oorlog langer duurt, kunnen de
voorwaarden voor onze overwinning slechts
voortdurend gunstiger worden. De tjjd, die
vroegeiv in Engelschen dienst stond, is der
halve haar ons overgeloopen, zonder dat zjjn
opdrachtgevers dat tot dusver hebben bemerkt.
HÜ kan door de Engelschen niet meer als
bondgenoot, doch ten hoogste als deserteur
worden beschofawd,
Göbbels brengt aan het eind van zijn be
schouwing in herinnering, dat h\j precies een
jaar geleden voor het eerst in 'een opzienba
rend artikel, de stelling heeft verdedigd, dat het
bij de wereldomvattende beteekenis van dezen
oorlog minder aankomt op zijn duur dan wel
op zijn definitieve resultaat.
Ook de Britsche propaganda heeft zich dès-
tijds van dit thema meester gemaakt én wel
met de bij hkar gebruikelijke kortzichtigheid.
Zij had er ln het geheel geen idee van, dat
daardoor de Engelsche oorlogsstelling de nek
werd omgedraaid, dat de asmogendheden op
het punt stonden haar geheele oorlogvoering op
een nieuwe basis te plaatsen, die onafhankelijk
van den tijd de beveiliging van haar overwin
ning in de ruimte en in het daardoor uitge
breide potentieel zocht. Wie zou nog kunnen
betwijfelen, dat haar dit In de volste mate is
gelukt?
Wij beheerschen tegenwoordig alleen al in
Europa een territorium dat voldoende is om
den oorlog permanent een stabielen grondslag
te geven. Als wü met ijver en omzichtigheid
aan het werk gaan om dit territorium in
alle richtingen voor ons te ontginnen, kan ons
-in het geheel niets meer gebeuren. De nood-
lottigste vergissing der Britsche oorlogspropa
ganda bestaat hierin, dat zü in de ruimte
slechts een last en in den tijd slechts een
voordeel ziet, In den oorlog is het belangrijker
ruimte te winnen dan tyd. Wie de ruimte be-
4it, voor hem werkt de tüd. En daarom zul
len wij overwinnen. (DUB.)
/T EER en meer maakt ons land kennis
T l\/l mefc de nleuwe socialistische idee,
1V X welke in bepaalde étappen ook in
Nederland zal worden verwezenlijkt. Ondanks
het feit, dat wij nog in een volslagen oorlogstijd
leven en alle nadeelen direct of indirect daarvan
ondervinden, wordt aan den anderen kant toch
met krachtige hand aan den opbouw van een
nieuw Nederland gewerkt. En te weten, dat bij
het doorvoeren van de nieuwe sociale idee eerst
het liberale bestel terzijde moet worden gesteld,
dan begrüpt men met hoeveel energie er ge
werkt wordt aan de verbetering van vele toe
standen.
De nieuwe wet "op den arbeid, welke dezer
dagen» is afgekondigd en waarover wij uitvoerig
berichtten, is te beschouwen als een basis voor
het sociale leven. Reeds van de oprichting af
van het Nederlandsche Arbeidsfront op 1 Mei
1942 heeft ae arbeidspolitieke ontwikkeling zich
langs een vaste lijn voortbewogen. Het hoofd
doel bij dezen ontwikkelingsgang was de socia
listische gemeenschap. De grondslagen hiervoor
werden gelegd in het N.A.F., waarin zoowel
werkgevers als werknemers te zamen werden
vereenigd. In de nieuwe wet op den arbeid kan
men thans zien, dat de volksgemeenschap eigen
lijk de eenige opdrachtgeefster is. In deze ge
meenschap staan alle werkers, n.l. het bedrijf,
de leiding van dat bedrijf en de werkers in dat
bedrijf. De gemachtigde van den Arbeid vormt
ten slotte de verbindende schakel met den staat.
Het N.AP. moet in dezen samenhang gezien
worden als het alles overkoepelende geheel.
Onlangs schreven wijover de drie pijlers,
waarop de maatschappij ten slotte rust. Eén
dezer pijlers is de eerbieci voor den arbeid. In
deze nieuwe wet ziet men, dat zij gebaseerd is
op dit groote grondbeginsel. Deze grondslag zal
leiden naar een nieuwen socialistischen opbouw,
een opbouw, welken men het volksche socialisme
noemen kan. Met deze wet zijn alle andere
wetten buiten werking gesteld en is het terrein
voor de werkers in ons land van zijn omrastering
bevrijd. Het isolement is verdwenen en de
werker is hiermede de drager van de samen
leving geworden.
Wat vroeger vaak zoo vurig gewenscht werd,
doch door de groote ophitsing niet verwezenlijkt
koA worden, is nu mogelijk. De ketenen van
het kapitalisme zijn nu verbroken en het
socialisme van de daad heeft daardoor de kansen
tot zelfontplooiing gekregen.
Het oude bolwerk stort ineen, zooals de ge
heele oude wereld Ineen stort. Reeds thans is
men bezig bij het sloopen van andere bolwerken
nieuwe en betere gemeenschappen op te richten,
welke bestemd zijn om vrije menschen op te
nemen. Want de groote strijd, welke thans in
de wereld gevoerd wordt, is een strijd om de
vrijheid der volkeren. Zij, die thans aan de
fronten staan en met het zwaard in de hand
deze vrijheid bevechten, maken het mogelijk,
dat straks een nieuwe wereld gelouterd uit dien
strijd zal komen. In bloed en tranen geschiedt
zulks, het zijn de offers, welke de besten van
ons brengen om een nieuw geluk deelachtig te
worden. En het is datrrom, dat wij steeds deze
offers moeten gedenken!
1) Men zie ons artikel in het Leldsch Dag
blad" van Dinsdag 20 October 1942.
In de Staatscourant van heden zal een
besluit verschenen van den secretaris
generaal van binnenlandsche zaken, volgens
hetwelk de thans geldende zomertijd zal
eindigen in den nacht van I op 2 Novem
ber eJk.
In dien nacht zullen de klokken van
3 op 2 uur worden teruggezet, zoodat men
alsdan een uur wint.
In den nacht van 28 op 29 Maart 1943
wordt de zomertüd weer ingevoerd. Dan
zullen de klokken te 2 uur 's nachts op 3 uur
worden vooruitgezet.
BEDIENINGSGELD VRIJ VAN OMZET
BELASTING.
De centrale persdienst van het Nederlandsche
Arbeidsfront meldt:
In de Staatscourant van 18 Augustus 1.1. werd
de regeling van loonen en andere arbeidsvoor
waarden voor werknemers in het hotel-, café-
en restaurantbedrijf afgekondigd. In art. 7. 10e
lid, en art. 8, 2de lid van deze regeling komt
een zinsnede voor, waaruit ten onrechte de con
clusie getrokken is, dat over bedieningsgeld om
zetbelasting verschuldigd is.
Onder verwijzing naar de desbetreffende uit
spraak van den waarnemend secretaris-generaal
van het departement van financiën kan echter
uitdrukkelijk worden vastgesteld, dat bedie
ningsgeld vrij is van omzetbelasting.
AFZONDERLIJK GAS- EN ELECTRICITEITS-
RANTSOEN.
Bü samenwoning.
Wanneer een gezin om welke reden dan ook,
bjj anderen gaat inwonen, behoudt ieder gezin
zijn afzonderlijk gas- en electriclteitsrantsoen.
Voorwaarde hiertoe is, dat voor elk geval wordt
aangetoond, dat inderdaad een afzonderlijke
hulshouding wordt gevoerd, deelt de „Tel." mee.
Er moet dus in eigen beheer worden gekookt,
afzonderlijke vertrekken moeten worden be
woond. enz. Daar het niet steeds doenlijk zal
zijn oqp. ten gerieve van de aldus samenwo
nenden een aparten meter te verstrekken, zul
len alle partijen er in vereeniging verantwoorde
lijk voor worden gesteld dat de toegemeten
rantsoenen niet worden overschreden.
Is de directie van het plaatselijk gas- of llcht-
bedrijf er niet van overtuigd, dat van afzonder
lijk samenwonen sprake is, dan kan den hoofd-
bewonër van het huis een toeslag op zijn basis
rantsoen worden verleend, overeenkomend met
de vermeerdering van zijn „gezin". Meer uit
voerige inlichtingen hierover verstrekken de
plaatselijke bedrijven, die ter zake richtlijnen
hebben ontvangen.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Mr. W. U. Hazelhoff Roelfzema is op zijn
verzoek eervol ontslagen als rechter, tevens
vrederechter, in de arrondissements-rechtbank
te Arnhem.
van hedenavond 18.33 uur
tot morgenochtend 8.17 uur
De maan komt heden op te 18.17 uur en gaat
morgenochtend om 7.05 uur onder.