LEIDSCH DAGBLAD
Zaterdag 17 October 1942
Ordening van den arbeid
Streven naar sociale gerechtigheid
Verordening van den Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied
Woudenberg over:
„De grondwet van den arbeid"
Economische Voorlichtingsdienst
VERPLAATST
BEZUIDENHOUTSCHEWEG 95
AGENDA
STADSNIEUWS
Dr. J. R. F. Passers legt praktijk neer
Rookverbod in de stadstrams
Op grond van par. 5 van het decreet van den
Führer over de uitoefening van de regeerings-
bevoegdheden in Nederland van 10 Mei 1940
(R.W.B. 1 blz. 778) bepaal ik:
AFDEELING I (Betrieb, Betriebsführer
en Gefolgschaft).
Artikel 1 1) Deze verordening verstaat on
der Betrieb de organisatorische eenheid, binnen
het kader van dewelke een ondernemer en ten
minste één werknemer samenwerken.
2) Onderdeelen van Betrieben, welke organ!
satorisch of territoriaal van het Hauptbetrieb
zijn gescheiden, doch daarmede door een ge
meenschappelijke leiding zijn verbonden, worden
slechts dan als zelfstandige Be trieben be
schouwd, indien de gemachtigde voor den ar
beid zulks bepaalt.
Artikel 2 1) In het Betriebwerken de on
dernemer als Betriebsfiihrer en de werknemers
als Gefolgschaft samen ter öëreiking van de
doeleinden van het Betrieb en in het belang
van de gemeenschap.
2) De Betriebsfiihrer heeft tot plicht- het wel
zijn van de Gefolgschaft te behartigen. Deze is
hem de in de Betriebsgemeinschaft vervatte
trouw verschuldigd.
3).In alle aangelegenheden, het Betrieb be
treffende, welke door deze verordening worden
geregeld, beslist de Betriebsfiihrer tegenover de
Gefolgschaft.
Artikel 3 1) Bij rechtspersonen is de wet
telijke vertegenwoordiger en bij vennootschap
pen en vereeniging van personen, welke geen
rechtspersoonlijkheid bezitten, is de persoon, die
bevoegd is het beheer te voeren. Betriebsfiihrer.
Indien er meerdere wettelijke vertegenwoordi
gers of met het beheer belaste personen zijn.
dienen zij één van hen met de uitsluitende
waarneming der werkzaamheden van den Be
triebsfiihrer te belasten. Indien zulks niet ge
schiedt of indien geen overeenstemming betref
fende de opdracht wordt bereikt, wijst de ge
machtigde voor den arbeid den Betriebsfiihrer
aan.
2)) Indien de ondernemer of bij rechtsper
sonen de wettelijke vertegenwoordiger of bij
vennootschappen cn vereeniglngen van perso
nen, welke geen rechtspersoonlijkheid bezitten,
de persoon, die bevoegd is het beheer te voeren,
het Betrieb niet zelf leidt, dient deze een per
soon. die op verantwoordelijke wijze aan het
beheer van het Betrieb deelneemt, met de
Betriebsführung te belasten.
3) Indien de Betriebsfiihrer wegens afwezig
heid gedurende langeren tijd of om andere re
denen verhinderd is persbonlijk zijn werkzaam
heden waar te nemen; moet hij een plaatsver
vanger benoemen,
4) De benoeming varr een Betriebsfiihrer, als
bedoeld in de leden 1 en 2. of van een plaats
vervanger, als bedoeld in lid 3. dient aan de
Gefolgschaft op passende wijze te worden be
kend gemaakt.
AFDEELING 2. (gemachtigde
voor den arbeid).
Artikel 4. 1). De ordening van den ajbeid is
opgedragen aan een gemachtigde, die onderge
schikt is aan den secretaris-generaal van het
departement van sociale zaken. Hij wordt door
dezen secretarisgeneraal benoemd en ontslagen.
2). De gemachtigde en overige instanties van
staat, provincies, gemeenten en andere publiek
rechtelijke lichamen (instellingen) zijn binnen
de grenzen hunner bevoegdheid verplicht el
kander ambtshalve bij te staan.
Artikel 5. 1). De gemachtigde voor den
arbeid heeft zorg te dragen voor het hand
haven van den arbèidsvrede en de daartoe be-
noodigde maatregelen te treffen. HU kan bin
nen het kader van zUn bevoegdheid beschik
kingen uitvaardigen.
2). De gemachtigde is verplicht bU maatrege
len van principieele beteekenis overleg te ple
gen met den leider van het Nederlandsche
Arbeidsfront.
Artikel 6. De secretaris-generaal van het
departement van sociale zaken kan lasthebbers
aanstellen, die aan den gemachtigde onderge
schikt zijn. De werkzaamheden, welke den last
hebbers zyn opgedragen, worden door den secre
taris-generaal van het departement van sociale
zaken vastgesteld. De lasthebbers zijn gebonden
aan de aanwijzingen van den gemachtigde voor
den arbeid.
Artikel 7. 1). De gemachtigde voor den
arbeid benoemt ter adviseering in principieele
vragen betreffende zUn bevoegdheid een
raad van bUstand. Van dezen raad maken tien
tot twintig vooraanstaande persoonlijkheden uit
het sociale cn economische leven in Nederland
deel uit. Betriebsfiihrer en leden van de Gefol-
geschaft moeten in gelijken getale worden be
noemd.
2). Voor de benoeming der leden van den
raad van bUstand moet de gemachtigde voor
den arbeid overleg plegen met den leider van
het Nederlandsche Arbeidsfront, voor zoover
deskundigen uit den landstand in aanmerking
komen, met den boerenleider.
3)De deskundigen moeten de in lid 1 bedoel
de -benoeming aannemen. ZU dienen de hun
opgedragen werkzaamheden op behoorlijke wijze
te vervullen en in de hun door den gemachtigde
aangeduide aangelegenheden geheimhouding te
bewaren. Uitdrukkelijk wotdt hun, alvorens zU
hun werkzaamheden aanvangen, de verplichting
hiertoe opgelegd. ZU ontvangen een passende
vergoeding, alsmede, op hun verzoek, een scha
deloosstelling wegens derving van inkomsten.
4). De gemachtigde voor den arbeid benoemt
ter adviseering in de gevallen, als bedoeld in de
artikelen 9 en 10. alsmede in andere gevallen,
waarin hU zulks noodig oordeelt, één of meer
dere commissies van deskundigen. Het bepaalde
in lid 1. laatsten volzin, en in de leden 2 en 3
is van toepassing.
AFDEELING III. (Reglement van het Betrieb,
regeling van arbeidsvoorwaarden, Tarif-
Ordnung.) t
Artikel 8. In ieder Betrieb met in den
regel ten minste tien leden van de Gefolg
schaft moet de Betriebsfiihrer, na overleg met
den socialen voorman van heö Nederlandsche
Arbeidsfront, een reglement van het Betrieb
uitvaardigen. Nadere bepalingen betreffende
vorm en inhoud van het reglement van het Be
trieb, alsmede betreffende de wUze, waarop
hetzelve wordt uitgevaardigd, worden getroffen
door den secretaris-geneeraal van het departe
ment van sociale zaken.
Artikel 9. De gemachtigde voor den arbeid
kan, na~ beraadslaging in een commissie van
deskundigen, richtlijnen vaststellen voor den in
houd van de réglementen van de Betrieben en
van afzonderlijke arbeidsovereenkomsten.
Artikel 10. Om een behoorlUke loonvor
ming te 'bereiken kan de- gemachtigde, voor den
arbeid, na beraadslaging in een commissie van
deskundigen, schriftelijk een regeling van ar
beidsvoorwaarden voor een Betrieb of voor een
groep van Betrieben uitvaardigen. De bepalin
gen van de regeling van arbeidsvoorwaarden
zijn als minimum-voorwaarden bindend voor
de arbeidsverhoudingen, waarop deze betrekking
heeft Hiermede strijdige bepalingen in regle
menten van de Betrieben en afzonderlijke ar
beidsovereenkomsten zUn nietig.
Artikel 11. De gemachtigde voor den ar
beid is bevoegd bU regeling van arbeidsvoor
waarden of voor afzonderlUke arbeidsverhou
dingen ten opzichte van loonen en salarissen
een grens naar boven bindend vast te stellen.
Artikel 12. RichtlUnen, als bedoeld in arti
kel 9 en regelingen van arbeidsvoorwaarden,
als bedoeld in de artikelen 10 en 11, worden
in de Nederlandsche Staatscourant .bekend ge
maakt.
Artikel 13. Ten aanzien van hen, die in
de huisindustrie werkzaam zijn, en in den regel
alleen of met hun gezihsleden en met niet meer
dan twee vreemde hulpkrachten werken, is ten
aanzien van de verhouding tot hun opdracht
gevers het bepaalde bU. de artikelen 9 tot en
met 12 van overeenkomstige toepassing. Met
deze personen, die in de huisindustrie werk
zaam zijn, kan de secretaris-generaal van het
Departement van sociale zaken of de gemach
tigde voor den arbeid andere in de huisindustrie
werkzame personen, tusschenpersonen en an
dere met werknemers overeenkomende perso
nen wegens hun economische onzelfstandigheid
gelUkstellen.
AFDEELING IV. (Bijzondere bepalingen).
Artikel 14 De voorschriften dezer .veror
dening zijn, met uitzondering van het bepaalde
in de artikelen 10 tot en met 12, niet van toe
passing ten aanzien van zeeschepen, luchtvaar
tuigen en derzelver bemanningen.
Artikel 15. 1). De voorschriften dezer ver
ordening zijn van toèpassing ten aanzien van
de binnenscheepvaart, voor zoover in de leden
2 en 3 niet anders is bepaald.
2). Binnenvaartschepen zij die schepen,
welke tot de vaart op rivieren van de binnen
wateren zijn bestemd en welke hiertoe door den
eigenaar voorden gebruikt. Met den eigenaar
wordt degene, die een schip heeft uitgerust, ge
lijkgesteld.
3). De gezamenlijke binnenvaartschepen van
een ondernemer vormen een Betrieb in den
zin dezer verordening. Betriebsfiihrer is de
eigenaar van de schepen. De gezagvoerder
(kapitein) is plaatsvervanger van den Be
triebsfiihrer, als bedoeld in artikel 3. lid 3.
Artikel 16. De voorschriften dezer veror
dening zijn van toepassing ten aanzien van den
overheidsdienst, voor zoover de secretaris-gene
raal van het departement van sociale zaken, in
overeenstemming met den secretaris generaal
van het departement van algemeene zaken en
den secretaris-generaal van het ter zake be
voegde departement van. algemeen bestuur,
zulks bepaalt.
AFDEELING 5. (Strafbepalingen).
Artikel 17 1). Hij, die opzettelijk of door
groVe schuld in strijd handelt met schriftelijke
beschikkingen van den gemachtigde voor den 1
arbeid, welke deze ter uitvoering van de hem
opgedragen werkzaamheden uitvaardigt, wordt
gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste I
vier jaren en met geldboete tot een onbeperkt j
bedrag of met een dezer straffen.
2). De strafvervolging vindt slechts plaats op
klachte van den gemachtigde voor den arbeid.
3). De bij lid 1 strafbaar gestelde handelingen
zijn misdrijven.
4). Acht de gemachtigde voor den arbeid een
straf ingevolge het bij lid 1 bepaalde niet noodig,
dan kan hij een administratief-rechterlljke straf
oplbggen.
5). Het bepaalde in de leden 1 tot en met 4
is mede van toepassing ten aanzien van hande
lingen in strijd met het bepaalde bij artikel 7,
lid 3, eersten en'tweeden volzin.
6). Nadere bepalingen betreffende de admini-
stratiefrechterlijke strafprocedure worden ge
troffen door den secretaris-generaal van het
departement van sociale zaken, in overeenstem
ming met den secretaris-generaal van het depar
tement van justitie.
AFDEELING 6. (Slot- en overgangsbepalingen).
Artikel 18 De secretaris-generaal van het
departement van sociale zaken vaardigt, in over
eenstemming met de secretarissen-generaal van
de ter zake bevoegde departementen van alge
meen bestuur, de ter uitvoering van deze ver
ordening noodzakelijk voorschriften uit.
Artikel 19 1). Deze verordening treedt op
1 November .1942 in werking, met uitzondering
van artikel 18. hetwelk in'werking treedt op den
dag der afkondiging.
2). Op 1 November. 1942 treden buiten werking:
1). de arbeidsgeschillenwet van 4 Mei 1923
(staatsblad no. 182),
2). De wet op de collectieve arbeidsovereen
komst van 24 December 1927 (staatsblad no. 415).
3). De wet op het algemeen verbindend en het
onverbindend verklaren van bepalingen van col
lectieve arbeidsovereenkomsten van 25 Mei 1937
staatsblad no. 801).
4). De verordening no. 111/1940 betreffende het
verbod van verlaging van loonen en salarissen.
5). De verordeningmo. 217/1940 betreffende de
totstandkoming van regelingen ter zake loonen,
salarissen en andere arbeidsvoorwaarden.
3). De overige rechtsvoörsohriften, welke in
strijd zijn met de bepalingen van deze verorde
ning treden buiten werking op het door den
secretaris-generaal van het departement van
sociale zaken in overeenstemming met de secre
tarissen-generaal der ter zake bevoegde departe
menten van algemeen bestuur vastgestelde tijd
stip.
's-Gravenhage, 13 October 1942.
De Rijkscommissaris voor het bezette Neder
landsche gebied.
SEYSS-INQUART.
In een zeer drukbezochte persconferentie heeft
de leider van het NAF1., de heer H. J. Wouden
berg. gesproken over de afkondiging van« de
verordening van den arbeid, welke hij een. zeer
belangrijke gebeurtenis noemde in den socialen
ontwikkelingsgang van ons land.
De verordening heeft in de eerste plaats een
principieele beteekenis Immers zij vormt het
ideëele kader van een ordening van den arbeid
binnen de volksgemeenschap en daarmede te
vens in socialistischen zin, welk kader op grond
van en in overeenstemming met de practische
behoeften met nadere maatregelen kan worden
gevuld.
Dit beteekent allerminst, dat deze verordening
slechts abstracte beteekenis heeft. Veeleer
vormt zij de grondwet van den arbeid en daar
mede ook van het sociale leven.
Als zoodanig stelt zij de richtlijnen vast. vol
gens welke het sociale leven zich zal moeten
ontwikkelen, wil het tot volle ontplooiing komen
in overeenstemming met en in het. belang
van de gemeenschap.
GEMEENSCHAPSBELANG VOOROP.
Het belang van de gemeenschap staat in de
verordening op den- voorgrond. Voor de eerste
maal in de Nederlandsche wetgeving wordt hier
bij principieel vastgesteld, dat de arbeid in het
bedrijf, respectievelijk de onderneming, dit be
lang tot hoogste doel heeft. De maatregelen,
welke op grond van deze verordening en binnen
het kader daarvan in de naaste toekomst zullen
worden genomen, zullen de daadwerkelijke be
teekenis in dezen zin bevestigen.
In dit verband moet de verordening betref
fende de ordening van den arbeid worden be
schouwd als een 4naatregel van historische be
teekenis en als bevestiging van een omwente
ling der sociale verhoudingen, welke zich van
het midden van 1940 af onmisbaar en niet tegen
te houden voltrekt.
Het feit. dat deze maatregel niet is los te
maken van de ontwikkeling, welke zich tevens
ver buiten Nederland uitstrekt, beteekent niet.
dat binnen het gegeven kader niet de eigen
Nederlandsche verhoudingen tot uitdrukking
komen.
De verordening verbreekt slechts een isole
ment door Nederland, wat betreft de ordening
van den arbeid, principieel te plaatsen in direct
verband met de wordende Europeesche gemeen
schap.
In hoeverre dc op grond van deze basis
ie nemen maatregelen een eigen karakter
zullen hebben, en daarmede ook ons eigen
karakter zullen weerspiegelen, hangt af van
onze positieve medewerking.
LEIDERSBEGINSEL.
Wanneer ook in deze verordening het leiders
zin van het liberalistische „baas in eigen huis",
doch zeer bewust en nadrukkelijk in den zin van
de aan dit leiderschap onafscheidelijk verbonden
sociale verantwoordelijkheid, zoowel naar binnen
ten opzichte van de Gefolgschaft, als naar bui
ten ten Opzichte van de gemeenschap, waardoor
ook dit leiderschap positief is ingeschakeld in-
en onderdeel vormt van het socialisme.
Reeds nu kan worden vastgesteld, dat de zorg
voor de „Gefolgschaft", die den „Betriebsführer"
tot eersten plicht wordt gemaakt, ook waar deze
technisch wordt begrensd door de economisch^
mogelijkheden van' de onderneming, krachtens
de algemeene ideologie, die aan deze verordening
ten grondslag ligt, boven de verplichting en ten
opzichte van het kapitaal voorrang heeft.
De nieuwe sociale politiek gaat uit van de
grondgedachte dat de werkende mensch. de wer
ker, die door het inzetten van zijn arbeidskrach
ten zijn plicht tegenover de volksgemeenschap
nakomt, van die volksgemeenschap kan eischen
's-GRAVENHAGE.
De bibliotheek van den Economise hen
Voorlichtingsdienst is
van RIJNSTRAAT 28 naar
De bibliotheek is voor hel publiek
geopend óp:
Werkdagen van 917 uur;
's Zaterdags van 9 tot 12.30 uur.
Het Nederlandsche arbeidsfront vindt zijn
taak op hetzelfde terrein. Het wil alle Neder
landsche werkers te zamen brengen en bij hen
een geest geboren doen w:orden. welke de oude
klassenstrijdgedachte uitbant. De gemachtigde
voor den arbeid heeft dan ook tot plicht, alvo--
rens ingrijpende maatregelen op bovengenoemd
gebied te treffen, in overleg te treden met den
leider van het Nederlandsche Arbeidsfront,
Wij zouden dus kunnen zeggen, dat het Ne
derlandsche Arbeidsfront uitdrukking geeft aan
de sociale verlangens der Nederlandsche wer
kers, die verlangens opvangt, een bepaalden
vorm geeft en nadat zulks is geschied, deze
doorgeeft aan den gemachtigde voor den ar
beid. die den staat vertegenwoordigt. Dit staat
dus diametraal tegenover het Staatssocialisme,
waarbij de staat alles tot in details regelt.
Ook in dit geval blijft, geheel in overeenstem
ming met het leidersbeginsel, de uiteindelijke
beslissing aan den gemachtigde. De aard van
diens taak brengt echter mede. dat tusschen
den gemachtigde en den leider van het Neder
landsche Arbeidsfront althans in beginsel over
eenstemming moet bestaan, zonder welke deze
laak als onvervulbaar moet worden beschouwd.
Bij de krachtens de vverordening in te stellen
raad van bijstand en commissies van deskun
digen is dezee overeenstemming stellig eveneens
gewenscht doch niet bepalend voor het vervul
len van de taak van den gemachtigde. In be
paalde gevallen kan het advies van zakelijk
deskundigen, .ook zonder principieele overeèn-
stemming van nut rijn.
TAAK VAN DEN GEMACHTIGDE.
De werkelijke inhoud van de grondwet van
den arbeid zal in sterke mate door den gemach
tigde worden bepaald. Daar. waar hij tot taak
heeft in te grijpen op alle punten waarop per
soonlijke of groepsbelangen met het maatschap
pelijk belang in tegenspraak dreigen te komen,
gaat zijn beteekenis ver uit boven die van den
rijksbemiddelaar, in zooverre deze slechts in
grijpt als het conflict, dat in laatste instantie
uit de economische en sociale structuur van de
kapitalistische maatschappij zelve voortkomt, is
ontstaan, terwijl de gemachtigde voor den ar
beid primair tot taak heeft arbeidsconflicten
hun economische en sociale oorzaken te ont
nemen.
Op grond van zijn verordenende bevoegdheid
kan de gemachtigdè hiertoe o.a. richtlijnen
geven voor den inhoud van betriebsreglemen-
ten en algemeene regelingen van loon- en ar
beidsvoorwaarden bindend vast stellen. Ook
op dit punt zal zijn taak verder'strekken dan
die van het college van rijksbemiddelaars, daar
deze taak moet worden gezien als het leggen
van den grondslag voor socialistische arbeids
verhoudingen, in den zin van een evenwicht
van belangen van de maatschappelijke krach
ten, gebaseerd op de erkenning van den arbeid
als de levende bron van de olkswelvaart en
volgens hun waarde en betéeKenis voor de
volksgemeenschap
HEDEN.
Stadszaal: JUbu's variété. 7y2 uur nam.
Zondag.
LI do-theater: Film voor steil ihg N. S.B. „Die
Rothschilds". 10 üur voorm.
Stadszaal: Ellen Durleux ln „Betje regeert".
1\<2 uur nam.
Maandag.
Noord wijk Binnen (Geref. Kerk): Or
gelspel Feike Asma. 8 uur nam.
Schouwburg: Rotterdamsch Tooneelgezelechap.
„Boete". l\'j uur nam.
BIOSCOPEN,
f 18 jaar; 14 jaaj^ g alle leeftijden.
Luxor-Theater: .JDaar klopt Iets niet".-8 u. Ma:
Dlnsd., Woensd. en Dond.-middag ook 2*6 u.
Lido-Theater: „Vracht van Baltimore" - Da-
gelijks te 2.15 en 7 J/2 uur. V2
TrianonrTDeater: Geheimakte WB I" - Dag,
2 en 7i/2 uur. Zond. 26»/2 uur doorl.
Casino-Theater: Dag. 2 en 7Vz u. Zond. 2, 41/4,
6V2 en 8.45 uur: „Hallo Janine"
Kex-Theater: „Watt en Half Watt als dakloo-
zen" - 2 cn 7'2 uur. Zondag 26V4 uur
döorloopend.
De geneeskundige Zondagsdienst te Lelden
'wordt van Zaterdagavond 8 uur tot Maandagmor
gen 8 uur waargenomen door de doktoren van
Bcckel. P. van Es. Kortmann, Lahr en Teeuwen.
Te Óegstgeest door dr. Varekamp, Tel. 21916.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der Apo
theken te Leiden wordt vair Zaterdag 17 October
20 uur tot Zaterdag 24 October 8 uur waarge
nomen door de apotheek Duyster, Nieuwe Rjjn 18.
Tel. 20523. Te Óegstgeest wordt deze dienst dan
waargenomen door de Oegstgeest-sche Apotheek,
Raadhuispark 8, Tel. 26274.
BEDRIJFSREGLEMENT.
Het hednjfs- resp. ondernemingsieglement
(Betriebsordnung), dat voor elke onderneming
met meer dan 10 medewerkers verplicht is, zal
in de eerste plaats den grondslag moeten vor
men voor de bedrijfsgemeenschap. Daar hierbij
nadrukkelijk ovei'leg met den socialen voorman
van het Nederlandsche Arbeidsfront wordt ver-
eischt, is de organisatie van den arbeid hierbij
wettelijk ingeschakeld en heeft tevens de sociale,
voorman rijn wettelijke plaats in het Neder
landsche bedrijfsleven gekregen.
Hoewel betreffende vorm en inhoud van de
Betriebsordnung door den secretaris-generaal
van het departement van sociale zaken nadere
bepalingen zullen worden vastgesteld, zal daar
mede toch uniformiteit op grond van een
xiJÜLw .«xi .jmodel-reglement" niet worden nagestreefd.
dat zij ook onder alle omstandigheden voor hem 1 Veeleer moet het reglement uit eigen initiatief
zorgt. En nu komt het er op aan, dat die sociale 1 voortkomen en de bijzondere verhoudingen en
zorg, evenals andere sociale wenschen en behoef- het bijzondere karakter van de betreffende on-
ten, zooveel mogelijk tot uitvoering wordt ge- derneming op den grondslag van een oewusten
bracht door de werkers zelf. Dit is het bekende 1 wil tot socialistische arbeidsgemeenschap, zooals
beginsel'der zelfzorg. <*eze binnen de gegeven verhoudingen mogelijk
Binnen het raam der economische mogelijk- is, tot uitdrukking brengen,
heden zal de „Betriebsführer" er voor hebben te REGELING LOONEN.
zorgen, dat het allen werkers goed gaat. Hij leidt
tevens de zelfzorg van de werkers in zijn bedrijf. Daarnaast kan de gemachtigde voor den ar-
T",I„i.,:x hplrl <7e>liriArri non r»nmmi.<iSlP VflV) flPsklinn l<?PTl
Deze beschouwing sluit den klassenstrijd princi
pieel uit.
PERSOONLIJKE VERANTWOORDELIJKHEID
In overeenstemming niet het leidersbeginsel,
dat uitgaat van het groote belang v^n de per
soonlijke verantwoordelijkheid, is in de verorde
ning deze persoonlijke verantwoordelijkheid bij
Cechtspersonen, vennootschappen, zoowel als in-
eval de ondernemer niet persoonlijk de leiding
heeft, geregeld. Nadrukkelijk is er hierbij naar
gestreefd steeds een werkelijk verantwoordelijke
persoon als „Betriebsführer" aan te wijzen.
De bepalingen betreffende den persoon van
den verantwoordelijken „.Betriebsführer" en de
regeling van diens plaatsvervanging bij langere
afwezigheid of verhindering zijn taak te vervul
len, voorkomen dat deze, in het kader van de
verordening betreffende *de ordening van den
veiuiueiuiig ucn ciitnuc -uc ui «1,111115
arbeid zoo belangrijke figuur, een abstractie j
beid. gehoord een commissie van deskundigen,
bindende regelingen van de Iconen en andere
arbeidsvoorwaarden voor een bepaalde onder
neming of groep van ondernemingen vaststellen
Deze regelingen hebben in de eerste plaats ten
doel de mmimum-voorwaarden vast te leggen
welke de staat als algemeene garantie voor het
belang van de werkers aan de nadere regelinr
van arbeidsvoorwaarden binnen het kader van
de ondernemingen bindend ten grondslag legt.
De bepaling, dat de gemachtigde voor den
arbeid bevoegd is niet slechts minimum-loonen
vast te stellen, doch tevens loonen en sala
rissen met bindende werking naar boven te be
grenzen, staat in direct verband met den samen
hang van het geheele economische en sociale
leven, ^hetwelk niet door wanverhoudingen op
benaalde punten mas worden verstoord.
De loonpolitiek, welke een zoo belangrijke rol
speelt in het sociale leven, krijgt een eigen en
beginsel wordt bevestigd geschiedt dit niet in den meen belang.
blijft. Tevens heeft hierdoor de sociale voorman
zijn wettelijken partner gekregen.
De ordening van den arbeid is opgedragen
aan een gemachtigde voor den arbeid, die ten
aanzien van den socialen sector van den staat
bepaalde volmachten heeft gekregen.
Als «oodahig vertegenwoordigt hij het alge-
De in Schalkhaar afgerichte compagnie Haagsche politie, heeft voor het hoofd
bureau gedefileerd yoor den hoofdcommissaris van politie in den Haag mr. P.
M. C. J. Hamer en verschiilendè Duiteche politieautoriteiten.
(Polygoon-MeUer m.)
Ai-beid is het meest waardevolle goed van de
volksgemeenschap en kan derhalve nimmer een
object zijn, dat men verhandelt of waarover men
onderhandelt. De nieuwe loonregelingen, welke
de gemachtigde voor den arbeid zal vaststellen,
zijn geen resultaten van onderhandelingen, maar
geven uitdrukking aan hetgeen binnen het raam
der economische mogelijkheden, als sociale ge
rechtigheid wordt gezien. In dit verband mag ik
aldus spreker wellicht erop wijzen, dat de
nieuwe verordening ook niet spreekt van werk
gevers of werknemers en ook dus uit dezen hoof
de duidelijk blijkt, dat deze tegenstelling uit het
verleden is uitgebannen met alle nevenverschijn
selen van dien.
SOCIALE POLITIEK OP NIEUWEN
GRONDSLAG.
De nieuwe grondwet van den arbeid maakt een
begin met de eenheid van economisch en sociaal
streven, door beider doeleinden te brengen op
één noemer: de welvaart van het gezamenlijke
volk, welke door verwaarloozing van elk van deze
beide evenzeer in gevaar wordt gebracht. Slechts
in volkomen evenwicht van economisch en soqi-
aal streven, waarvoor de verordening betreffende
de ordening van den arbeid één van de noodza
kelijke grondslagen legt, kan de werkelijke volks
welvaart, waarbij het belang van den één niet
noodzakelijk gaat ten koste van den ander, en
die dus in tegenstelling tot het individueele *wel-
vaartsstreven het belang van allen insluit, wor
den ingediend.
- Naar wij vernemen zal dr. J. R. F. Rassers
met ingang van/26 dezer om gezondheidsrede
nen zijn algemeene huispraktijk neerleggen. Dr.
Rassers, die zich onmiddellijk na de beëindi
ging van rijn academische studies in 1911 hier
ter stede als arts vestigde, blijft evenwel na
dien consultatieve praktijk uitoefenen, uitslui
tend voor maag- en ingewandsziekten.
Zijn talrijke oud-patiënten en patiënten zul
len van het besluit van zijn heengaan ongetwij
feld met leedwezen kennis nemen.
Veel beloven, weinig gevenDe Nederland
sche Volksdienst belooft niets, doch geeft alles.
Blijft geen buitenstaander, sluit u aan als lid.
De directie N.Z.H.T.M. heeft met ingang van
15 dezer het rooken in de stadstrams, zoowel te
Leiden als te Haarlem verboden.
Dit besluit is genomen, omdat het aantal
klachten, van reizigers, wier kleeding brand-
gaatjes vertoonde, in verband met de drukbe
zette tramt, steeds toenam.
Dit rookverbod geldt evenwel niet voor de
interlocale trams naar Katwijk, Noordwijk,
Haarlem en Den Haag, waarin het rooken in
de daarvoor aangewezen af deelingen blijft toe
gestaan.
40-JARIG JUBILEUM D. SIERAG.
Onder vele hartelijke blijken van belangstel
ling heeft vandaag de monteur D. Sierag zijn
40-jarig jubileum herdacht in diénst van het
Technisch Bureau W. Zwart aan den Apothe-
kersdijk. -
Hedenmorgen werd de jubilaris met zijn fami
lie per auto -/an huis gehaald en in tegenwoor
digheid van de familie Zwart en tal van^ zaken
relaties, bij wie de \jubilaris veelvuldig werkzaam
is, toegesproken door den heer W. Zwart, dieniet
groote waardeenng getuigde van de voortreffe
lijke ijver en plichtsbetrachting van den jubila
ris. Spr. wees er daarbij op hoe Sierag als 13-
jarige jongen bij zijn vader in dienst is-getreden
achtereenvolgens in alle afdeelingen van het be
drijf is werkzaam geweest om zich in de laatste
jaren vooral toe te leggen op de afdeelingen gas-
en waterleiding. Bekwaam /vakman-, prettig
mensch in den omgang en bereidwillig collega,
wordt hij zoowel door de cliënten als door het
overige personeel ten zeerste gewaardeerd. On
der het uitspreken van hartelijke felicitaties en
den wensch, dat de jubilaris nog tal van jaren
een onmisbaar onderdeel van <tfe firma Zwart, zal
mogen blijven, bood spr. hem ten slotte een ge-k
schenk onder couvert aan zoomede het vereerend
getuigschrift en de gouden draagmedaille van
de Maatschappij voor Nijverheid en Handel. Het
gezamenlijke personeel offreerde, den jubileeren-
de collega een pastelteekening, terwijl ook tal
van persoonlijke en zakelijke relaties door het
zenden van bloemen, fruit en andere geschenken
dezen dag voor den jubilaris tot een onvergete-
lijken feestdag maakten.
HANDELSREGISTER K. v. K.
Nieuwe inschrijvingen: Administratiekantoor
„Joh. Brouwer en Zoon" (Beperkende Bepalin
gen). Stadhouderslaan 17, Leiden. Vennooten:
J. Brouwer, Leiden, en P. Brouwer. Leiden (aan
laatstgenoemden vennoot is handlichting ver
leend).
Firma Tol en Koenen (Beperkende Bepalin
gen), Stationsweg 156, Lisse, aannemersbedrijf
voor het aannemen van hoogbouw-, weg- en
waterwerken. Vennooten: K. J. Tol, Lisse cn M.
E. Koenen, Heiloo.
Opheffingen- Herman Meijer, Thorbeckestr.
37, veehandel. Vereffenaar: „Omnia" Treuhand-
gesellschaft, 's-Gravenhage.
I Knorrmga, Regentesselaan 38. Óegstgeest,
veehandel en handel in ruwe wol. Vereffenaar:
..Omnia" Treuhandgesellschaft, 's-Gravenhage.
E Pinto, Regentesselaan 42, Óegstgeest. vee
handelaar, Vereffenaar: „Omnia" Treuhand
gesellschaft, 's-Gravenhage.
Wijzigingen: Erven J. Treur, Morschsingel 11a.
Leiden, handel in eieren, gevogelte. Nieuwe ven
noot: J. Treur. Leiden (handlichting verleend).
Joh. Vlasveld, Stómpwijkscheweg 3, Zoeter-
woude, groot- en kleinhandel in boter, marga
rine-mengerij, boterpakkerij. De kleinhandel is
dd- 12 Oct. 1942 overgegaan aön P. J. Vlasveld.
A. Mosseveld. Kanaalstraat 82. Lisse. rund-,
varkens- en kalfsslagerij. Uittredend eigenaar:
A. Mosseveld, dd. 1 Sept. 1942. Nieuwe eigenaar:
J. van Stam. Lisse. Wijziging handelsnaam in:
Jan van Stam.
Mej. F. Pluim alhier slaagde te Amster
dam voor het examen apothekersassistent.
Mej. J. Elfert alhier, slaagde voor het
diploma stenografie „Groote".
2—1
