DONDERDAG 23 JULI 1942 No. 25250 De strijd aan de diverse fronten 83sie Jaargang In het Oosten Dr. Goebbels over gesprekken met frontstrijders Vragen aan Churchill GEMENGD NIEUWS Verduisteren: Verspreide Berichten BINNENLAND De a.s. loterij van „Winterhulp" STADSNIEUWS |KIJN/T IN UTTtlENTj Kerk- en Schoolnieuws LAND- EN TUINBOUW LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny. Telef. Directie en Administratie 25041 (2 lijnen) Gironummer 57055 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telef. Redactie 21507 Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Leiden. Pl.verv.: K. Been. Lelden. Volgens de meening van militaire kringen te Berlijn, aldus het D.NJB., zijn de door de bolsje wisten met groote bloedige verliezen herhaal delijk ondernomen aanvalspogingen, bij Woro- nesj ten Zuiden van het Ilmenmeer en aan de Wolchof, blijkbaar bedoeld als ontlasting voor het zwaar bedreigde Zuidelijke front der bolsje wisten, en moeten zy ook de aandacht afleiden van de voor de bolsjewieken catastrofale ont wikkeling aldaar. Op den geheelen Zuidelijken vleugel hebben de Duitsche troepen de achtervolging van den terugtrekkenden tegenstander in het gebied van beneden-Donets en Don krachtig voortgezet. Na dat tot nu toe vooral gemotoriseerde strijd krachten in dezen grooten slag waren ge bruikt .wordt thans melding gemaakt van het feit, dat ook infanterie-afdeelingen snel naar het Oosten opmarcheeren. De Duitsche troepen worden noch door hardnekkigen vijandelijken tegenstand noch door ravitailleeringsmoeilijk- heden opgehouden. Met onverminderde stoot kracht maken zij den'terugtrekkenden tegen stander een ordelijken terugtocht onmogelijk. Terwijl de Duitsche luchtmacht in voortdurende aanvallen den geslagen vijand zeer zwai-e ver liezen toebrengt, staan Duitsche en verbonden troepen voor de stad Rostof, De Duitsche lucht macht doet zware aanvallen op militaire doelen in de stad. Aldus zijn de Duitsche aanvallen op den Zuidelijken vleugel thans geworden tot een beslissenden strijd om de rivierovergangen in het gebied van de beneden-Don. Naar aanleiding van het verlies van het Donetsbekken, het rijkste steenkolengebied der sovjet-unie, is de „Prawda" een actie tot uit breiding van de turf- en houtindustrie begon nen, opdat de sovjet-industrie aan den gang kan worden gehouden. Het blad dringt er op aan. dat de autoriteiten haar uiterste best doen om 'deze plaatselijke brandstofvoorraden te ont ginnen en daardoor het overbelaste transport vrij te maken voor de metaalindustrie en de chemische industrie. Van de turfstekers hangt het af, aldus het blad, of de fabrieken in den winter zullen werken of stilstaan. (DJNJ3.). IN NOORD-AFRIKA. De oorlogsverslaggever Lute Koch schrijft omtrent de zware, verbitterde gevechten om de stelling van El Alamein o.a.: Auchinleck gebruikt de laatste reserves, waar over hij beschikt om deze snel nog langs be gaanbare wegen in de diepe stellingen van El Alamein in den strijd te brengen. Evenals bij Bir Hacheim, Gezala, Tobroek en Mersa Matroe wemelen deze stellingen weer van mijnversper- ringen, kilometers lange prikkeldraadversper ringen, ingebouwd geschut en pantserafweer- kanonnen. De soldaten, die thans reeds weken lang een aanval meemaken, zooals de wereld maar zelden en de woestijn nog nooit heeft gekend, moeten thans ook nog de beproevingen van den stellingoorlog doorstaan, die ieder uur de uiterste inspanning van de zenuwen eischt. Maar al te graag zouden zij bij de mitrailleur of bij het pantserafweergeschut een slaapje doen, doch het heilige moeten van den soldaat noodzaakt de baardige mannen van maarschalk Rommel hun plicht te doen. Dag aan dag stuurt Auchinleck steeds weer op andere, plaatsen zijn dikke pantserwagens op de Duitsche en Italiaan- sche linies af. Een enkele maal kunnen zij een paar kilometer doordringen om vervolgens door onze batterijen door direct vuur tot stilstand gebracht of door onze pantserwagens in ge vechten gewikkeld te worden, die groote ver liezen voor hen opleveren. Rommels afweer is elastisch geworden, (DUB.). LITWINOF DRINGT OPNIEUW OP TWEEDE FRONT AAN. De sovjet-ambassadeur Litwinof heeft, naar United Press meldt, te Washington opnieuw aangedrongen op de vorming van een tweede front in Europa, Waarbij hij den toestand der sovjet-unie vergeleek met dien der geallieerden na Duinkerken. (DUB.). IN DE LUCHT. BEKEND ENGELSCH JACHTVLIEGER GESNEUVELD. Van militaire zijde verneemt het D.N.B., dat een der succesvolste Engelsche jachtvliegers, commodore Pinucan, op 15 Juli bij een aanval op de Fransche Kanaalkust door de Duitsche luchtafweer is neergeschoten en omgekomen. Volgens Britsche mededeelingen stond deze offi cier met 32 overwinningen in de lucht op de tweede plaats van de ranglijst der Engelsche jachtvliegers. De hoogste oorlogsonderscheidin gen waren hem uitgereikt. DE VERLIEZEN DER SOVJET-LUCHTMACHT De sovjet-luchtmacht heeft ook Dinsdag zware verliezen aan personeel en materiaal ge leden. Volgens de tot dusverre ontvangen be richten zijn 49 sovjet-vliegtuigen neergeschoten, waarvan 48 in luchtgevechten. Zes Duitsche vliegtuigen worden vermist. (D.N.B.). In het weekblad „Das Reich" publiceert rijks minister dr. Goebbels zijn indrukken van tal rijke gesprekken, die hij den laatsten tijd met frontstrijders heeft gevoerd. Indien ergens, zoo schrijft hij, de overwinning als een noodzaak van de nationale politiek wordt beschouwd, waarover in het geheel niet geredetwist kan worden, ongeacht hoe vele of fers zij van ons mag vragen, dan is dit aan het front het geval. Want het front kent den vijand, weet welke bedoelingen hij heeft en ook welk lot ons land en volk zou bedreigen, indien wij in zijn macht zouden komen. Het front ziet den oorlog zonder illusies, hard, nuchter en realistisch. Wat in den oorlog verzuimd wordt, kan in vredestijd nooit worden ingehaald. Dat weet de soldaat, en daarom doet hij zijn bloedig werk met diepen zeóelijker ernst. Hij strijdt inder daad voor vaderland, gezin, huis en haard. De volken, wier regeeringen dezen oorlog ontketen den, dragen ditmaal ook zijn lasten. De Duit sche soldaat weet precies tegenover welk een vijandelijke wereld hij stast. Ondanks dat zij hem in aantal vele malen overtreffen, acht hij zichzelf, wat strijdkracht en moreel betreft, boven hen verheven Hij staat op den stevigen grond van een nieuwe revolutionnaire wereld beschouwing, die hem steeds weer de kracht geeft, zin, nut en doel van deze gigantische wor steling te zien en tot basis voor zijn strijd te maken. Tusschen front en vaderland bestaat geen noemenswaard onderscheid in de opvatting van het wezen van den oorlog, slechts staat de sol daat ei dichter bij. daar hij er in zijn meest onmiddellijken vorm tegenover komt te staan Terwijl tijdens den wereldoorlog de leiding van het rijk niet nauwkeurig wist, v-a a-voor hot volk streed, weet dit thans elk soldaat. Zooals hij thans precies weet, dat het verlies van .den oorlog niet alleen tot de ineenstorting van ons nationale leven zou leiden, doch ook tot de ver nietiging van zijn eigen materieele bestaan, zoo weet hij ook, dat het winnen van den oorlog de verzekering van het sociale en economische bestaan van eiken Duitscher met zich zal bren gen. (DUB.). UIT BRITSCH-INDIE. In het kader van den pa-ssieven tegenstand heeft Gandhi, naar radio-Boston meldt, nieuwe maatregelen voor de burgerlijke ongehoorzaam heid afgekondigd. Zoo zullen kleine zaken en winkels in den eerstkomenden tijd volkomen ge sloten blijven. Volgens de laatste Zweedsche berichten uit Londen heeft men daar tegenover de buitenland- sche pers verklaard, dat de Engelsche regeering den onderkoning van Indië onvoorwaardelijk zal dekken, wanneer deze gedwongen zou zijn, op te treden tegen „sabotagepogingen", Een ongehoor zaamheidscampagne wordt uitdrukkelijk als een sabotage der oorlogsvoering van Indië beschouwd. In Engelsche regeeringskringen wordt verklaard, dat president Roosevelt en de Vereenigde Staten achter dit Engelsche besluit staan en het goed keuren. Men is van meening, dat een scherp, tegen Gandhi gericht, artikel in de Daily Herald op initiatief van de labourleden der regeering is geschreven. Churchill, zoo zegt men, heeft er Attlee op gewezen, dat Engeland tegenover Gan dhi een eenheidsfront moet vormen, waaraan de arbeiderspartij onder alle omstandigheden moet deelnemen. Naar de Engelsche berichtendienst meldt, heeft de Britsche regeering in Indië besloten het ver bod van de Indische communistische partij en haar organisaties op te heffen. In een oproep verklaarde de regeering, dat zij zou voortgaan met het vrijlaten van alle leden van de commu nistische partij. In een verklaring dienaangaande zegt de Brit sche berichtendienst, verder, dat het ontslag van de Indische communisten uit de hechtenis on voorwaardelijk geschiedt. Reeds is een groot aantal communistische agenten vrijgelaten ter wijl nog bestaande bevelen tot arrestatie zijn in getrokken. (D.NJB.) De Berliner Lokalanzeiger stelt in een artikel de'vraag: waarop wacht Churchill nog? In een markante opsomming Stelt het tegenover vijf van Duitsche zijde bekend gemaakte feiten vijf leugens en verdraaiingen van Londen. Vervol gens worden vijf punten genoemd, waaruit de verwarring achter de coulissen te Londen blijkt en tot slot vijf vragen aan Churchill gesteld: De vijf feiten: 1. Op 2 Juli begon de aanval op het konvooi tusschen de Noordkaap en Spitsbergen. 2. 7 Juli het extra-bericht: tot dus ver zijn 28 schepen van 192 400 t. en een zware Amerikaansche kruiser tot zinken gebracht. 3. 8 Juli gaf het opperbevel der weermacht een nauwkeurige weergave van de bijzonderheden omtrent den konvooislag. 4. 9 Juli deelde hét opperbevel der weermacht mee, dat op dat mo ment 32 schepen van 217.000 t. tot zinken wa ren gebracht. 5. 11 Juli het bericht: Duitsche verkenningsvliegtuigen hebben waargenomen, dat geen enkel schip is ontkomen. 237.000 t. is in den grond geboord. Hierop volgden vijf leugens en verdraaiin gen van Britsche zijde: 1. Antwoord van Lon den: nopens het Duitsche extra-bericht zal men te Londen geen bijzonderheden bekend maken, alvorens de actie tot het verleden behoort om den vijand geen waardevolle inlichtingen te verschaffen. 2. Reuter publiceert het officieele standpunt: te Londen zijn geen gegevens over het IJszeekonvooi beschikbaar. 3. De Britsche admiraliteit beweert 9 Juli, dat de Duitsche verklaring omtrent gedeeltelijke vernietiging van een vrij groot konvooi is voor 175% over dreven. 4. Reuter publiceert 10 Juli het onware bericht uit Moskou, dat het Duitsche slagschip Tirpitz is getorpedeerd. Het opperbevel dei- weermacht ontmaskert terstond deze afleidings manoeuvre. 5. De Londensche nieuwsdienst komt met deze halve erkenning: een ernstige bedreiging voor de scheepvaart vormt' de sa menwerking tusschen de Duitsche vliegtuigen en duikbooten, hetgeen blijkt uit de mishandeling, die het IJszeekonvooi in de afgeloopen week ten deel viel. De verwarring achter de coulissen te Lon den blijkt uit de volgende vijf punten: 1. Na dat de ramp in de IJszee was bekend geworden, zag Churchill zich genoopt het vastgestelde La gerhuisdebat over scheepsruimteaangelegenhe- den met gesloten deuren te houden. 2. Terstond daarop riep Roosevelt een vlootconferentie bij een. 3. In Engeland werden bidstonden gehou den voor de bedreigde zeelieden bh marine en koopvaardij. 4. Britsche, bolsjewistische en Amerikaansche ambtenaren werden bijeengeroe pen voor besprekingen, hoe met het oog op de vernietiging van het konvooi de verbindingsweg naar de sovjetunie kon worden gehandhaafd. 5. Roosevelt heeft 16 Juli ambassadeur Bullitt als buitengewoon gezant naar Londen gestuurd om driemogendhedenbesprekingen te voeren over den ravitailleeringsweg naar Moermansk en Ar changel. Tot slot stelt het blad de volgende vijf vra gen aan Churchill: 1. Hebben u en uw admirali teit geen inlichtingen over het konvooi beloofd, zoodra daartegen geen militaire bezwaren meer bestonden? 2. Welke militaire overwegingen zouden er thans nog kunnen zijn voor dit zwij gen, die niet reeds zijn achterhaald door de Duitsche publicaties en de verklaringen van ge vangenen? 3. Moesten na 14 dagen ook uw lang zaamste schepen niet in de sovjethavens zijn aangekomen? 4. Welke schepen hebben de ha vens Moermansk of Archangel bereikt? 5, Wat is overgebleven van het konvooi? (D.N.B.) GARAGE UITGEBRAND. In den nacht van Maandag op Dinsdag om streeks kwart voor drie, brak brand uit in de garage van de N.V. P. Daalder, aannemersbe drijf te Alkmaar, staande in het dorp Callants- oog. Het uit hout opgetrokken gebouw stond weldra voor het grootste gedeelte in lichter laaie. In het zeer brandbare materiaal wakker de het vuur flink aan. De vrijwillige brandweer was spoedig ter plaatse en greep, onder leiding van den burgemeester, het vuur aan. Een ge deelte der garage, waarin juist een flinke hoe veelheid generatorkolen den vorigen dag was opgeslagen, kon worden gered. Door een in de onmiddellijke nabijheid wonenden monteur en een arbeider is een vrachtauto gered. Een twee de is geheel verbrand. De eigenaar is verzekerd. De oorzaak van den brand is vermoedelijk een gas-generator. FELLE BRAND TE STEDUM. In den nacht van Dinsdag op Woensdag om vijf uur is een felle brand uitgebroken in de kapitale boerderij van den heer K. Slager te Stedum. eigenaar de burgemeester, de heer 'K. Jensema. Binnen een minimum van tijd was alles een vuurzee. De inboedel kon slechts ge deeltelijk worden gered. De brandweer uit Ap- pingedam verleende assistentie, doch kon niet verhinderen, dat het woonhuis geheel vernield werd. De boerderij is gedeeltelijk behouden ge bleven. De oorzaak is onbekend. De schade wordt gedeeltelijk door verzekering gedekt. NOODLOTTIGE VAL VAN EEN DAK. Te 's-Gravenhage viel de 66-jarige metselaar C. ter H. uit de Willem Beukelszstraat, doordat een schoorsteen waaraan hij werkzaamheden verrichtte, afbrak, van het dak van een perceel aan de Laan Copes van Cattenburch. De man viel op het zeven meter lager gelegen balkon van "de eerste etage en bekwam een hersen schudding, twee gebroken beenen en een ge broken arm. In zorgwekkenden toestand werd hij naar het R.K. Ziekenhuis in het Westeinde overgebracht, waar het bejaarde slachtoffer aan de bekomen kwetsuren is overleden. BUITENLANDSCH GEMENGD. TAIFOEN BOVEN SJANGHAI. Na de zwoele hitte der laatste dagen is een zware taifoen over Sjanghai heengetrokken en heeft in de stad en langs het water groote verwoestingen aangericht. Talrijke stellages zijn ingestort, vele houten stutten werden van de huizen afgerukt, sterke hoornen werden ont worteld. Het verkeer was vrijwel overal ge stremd, aangezien de Chineesche riksja's, het voornaamste transportmiddel, niet in staat wa ren tegen den storm op te tornen. Op de Wangpoe drijven gekenterde kleine booten in grooten getale rond. Het verkeer op de rivier is voor geruimen tijd verbroken geweest. Omtrent de in de omgeving aangerichte schade zijn nog geen bijzonderheden bekend geworden. van hedenavond 21.45 uur tot morgenochtend 5.48 uur De maan komt heden op te 17.04 uur en gaat vannacht te 2.33 uur onder. WERKLOOSHEID EN EMIGRATIE IN HET NIEUWE EUROPA NIET MEER NOODZAKELIJK. De positie van de arbeidsmarkt in Duitsch- land wordt niet meer gekarakteriseerd door cijfers aangaande werkloozen, doch door open plaatsen. Uit de aan het eind van iedere maand door de arbeidsbeurzen gepubliceerde getallen omtrent open plaatsen blijkt, dat sedert begin 1940 het aantal daarvan voortdurend meer dan 1,5 millioen bedroeg en eind Maart Voor het eerst de twee millioen heeft overschreden, on danks het gebruik van 1,4 millioen krijgsgevan genen en 2,14 millioen buiténlandsche arbeids krachten. In een artikel in het tijdschrift „Soziale Praxis" herinnert ministerial direktor dr. Beisie- gel van het ministerie van arbeid er aan, dat in vroeger jaren zoowel in Duitschland als ook in de andere Europeesche landen talrijke werk willigen door werkloosheid genoodzaakt werden zich buiten het vasteland een nieuw bestaan op te bouwen. Waardevol menschenmateriaal is aldus voor de Europeesche economie voor altijd verloren gegaan. Dergelijke emigraties uit het Europeesche economische gebied mogen in de toekomst niet meer voorkomen. Er bestaan alle vooruitzichten, dat na een zegevierende beëin diging van den oorlog in het vereenigd Europa de werkloosheid een overwonnen verschijnsel zal zijn. De 225 millioen personen, die in Europa een beroep uitoefenen, vormen een buitengewoon belangrijke economische macht. Het is in de toekomst zaak hen stelmatig in productieven ar beid in te schakelen en hun familieleden vol doende brood en levensmogelijkheid te geven. Dat is in de eerste plaats de taak van elk land afzonderlijk. Echter mag geen enkele staat een eigen leven leiden; de overtollige krachten moe ten gebruikt worden in de landen, waar daar gebrek, aan is. Een dergelijk geordend gebruik van te missen arbeidskrachten brengt voor allen, die daaraan deel hebben, slechts voor- deelen. Dat blijkt reeds thans uit het door den oorlog noodzakelijk geworden gebruik van bui- tenlandsche arbeidskrachten in Duitschland. Dit gebruik van deze arbeidskrachten zal er in zeer sterke mate toe hebben bijgedragen, dat de werkloosheid, die in 1941 in 15 Europeesche landen nog ongeveer 2,5 millioen bedroeg, dit jaar verder aanzienlijk kon worden verminderd. -DE AMERIKAANSCH-FINSCHE BETREKKINGEN. Naar radio-Cincinnati meldt, hebben 357 voor aanstaande Amerikanen een brief gezonden aan Roosevelt, waarin verzocht wordt Finland „ein delijk" den oorlog te verklaren. (A.N.P.) RAOUL PERET OVERLEDEN. De voormalige president van de Fransche Kamer. Raoul Peret, is op 72-jarigen leeftijd in een sanatorium nabij Parijs overleden. Peret maakte deel uit van de meeste kabinetten tus schen 1914 en 1930. (D.N.B.) VERKIEZINGEN IN EIRE. De Iersche minister-president, de Valera, heeft, naar de Britsche berichtendienst meldt, mede gedeeld, dat de regeering op 19 Augustus ver kiezingen wil organiseeren. Zij heeft daartoe besloten, aldus de Valera, omdat zij de verkie zingen, die eigenlijk reeds veel eerder gehou den hadden moeten worden, niet nog langer wil uitstellen. De Valera waarschuwde tegen het naar voren brengen van meeningsverschillen en persoonlijke oneenigheden in dezen erstigen tijd. Alle partijen, zoo vervolgde hij, zijn er van overtuigd, dat de verkiezingen moeten worden gehouden in den geest van vaderlandsche plichtsvervulling en met de waardigheid, welke de tijdsomstandigheden eischen. Voor den Engelschenomroep heeft de spre ker Volney Hurd gezegd: „het eenige kleine land, dat nog uit zichzelf meent te kunnen be staan is Ierland. Maar de dag zal komen, dat Ierland zal moeten inzien, dat het slechts kan bestaan „op grond van de macht der verbon denen". Volney Hurd sprak de meening uit. dat alle Ieren met inzicht met dat feit rekening zouden houden. (D.N.B.) DE AMERIKAANSCHE HULP AAN ENGELAND. De Britsche minister voor het bestudeeren van den wederopbouw na den oorlog, sir William Jowitt, heeft in een rede te Swansea verklaard, dat Groot-Brittannië alleen dank zij de Ameri kaansche leen- en pachtwet thans nog kan „meedoen". Doch dit kan niet eeuwig zoo voort duren. Groot-Brittahnië wil namelijk zyn moei lijkheden niet afwentelen op den rug van den Amerikaanschen belastingbetaler. Uit deze oor log, zoo verklaarde Jowitt. zal Groot-Brittannië als een veel armere natie te voorschijn komen, en wel als een natie met schulden en niet als een natie met vorderingen. (A.N.P.) 1 AUGUSTUS WORDT MET DEN VERKOOP DER LOTEN EEN AANVANG GEMAAKT. In de drukkerij van de firma Enschede te Haarlem wordt momenteel met man en macht gewerkt aan de vervaardiging van de loten voor de derde „Winterhulp'-loterij met den verkoop waarvan Zaterdag 1 Augustus a.s. een aanvang zal worden gemaakt. Gelijk bekend zullen dit jaar zes series worden uitgegeven, elk van een millioen loten, waarvan de prijs onveranderd is vastgesteld op 50 cents per lot. De prijskans is evenwel aanmerkelijk grooter dan vorige malen; er zullen n.l. 330:000 prijzen zijn op elke serie van 1.000.000 loten, zoodat de kans op een prijs 1 op 3 bedraagt tegen het vorig jaar 1 op 6%. De hoogste directe trekprijs bedraagt f. 5.000., terwijl na iedere serie een premietrekking plaats vindt met als hoofd prijs een bedrag van f. 10.000 en zeventig premies elk f. 100. In totaal wordt alleen aan de directe trekprijzen een bedrag van f. 1.059.000 beschik baar gesteld, waarbij dan komt een bedrag van f. 102.000 voor de premietrekkingen. Het ligt in de bedoeling van den aanvang af bij den verkoop wederom gebruik te maken van de z.gji. raderen van fortuin, waarbij prijzen tot f. 10 door den verkooper ter plaatse direct wor den uitbetaald, terwijl de winnaars de hoogere prijzen bij de plaatselijke kantoren van „Win terhulp" in ontvangst kunnen nemen. De loterij wil in de eerste plaats appelleeren aan den goeden burgerzin van het Nederland- sche volk, daar het doel van „Winterhulp", het verleeneh van steun en hulp aan minder bedeel de volksgenooten overeenkomstig het devies van „W. H. N.", „Voor het volk, door het volk" ge acht mag worden ieders sympathie weg te dra gen. Aanzien en formaat der loten zullen aanmer kelijk afwijken van dat in vorige jaren; o.m. zul len de loten niet verpakt zijn in enveloppen, doch onder sluitzegel en in kleiner formaat wor den uitgegeven, waardoor een papierbesparing van ruim 30 procent is verkregen. Omtrent het drukproces vernamen wij nog de volgende bijzonderheden: de loten worden eerst op vellen van twaalf stuks tegelijk aan voor- en achterzijde bedrukt en daarna in een boekdrukpers voorzien van serie-letters, nummers en prijzen. In de drukkerij wordt een dubbele controle uitgeoefend door leden van de Haarlemsche recherche en verificateurs van de firma Enschede. Nadat ze gedrukt zijn worden alle loten, ook de nieten, in stalen kasten be waard. Vervolgens worden prijzen en nieten in afzonderlijke afdeelingen gesneden en in zessen gevouwen; van de nieten worden 140 stuks in een doos voor 200 loten geplaatst en vervolgens aangevuld met 60 prijzen, welke tevoren in een mengtrommel goed door elkaar zijn geschud. Daarna wordt elke doos genummerd, de loten eruit gehaald, geperforeerd en van een bande- rolle voorzien, weer in de doozen gedaan, een metaaldraad door de perforatie gehaald en deze aan de onderzijde van de doozen Verzegeld. Het publiek moet later zelf de loten van dezen me taaldraad aftrekken, zoodat ze beschadigd wor den en derhalve niet weer in de doos kunnen worden geplaatst. Tenslotte worden de doozen, in kisten verpakt, door het geheele land verzonden, waar zij ter- wille van het goede doel hopelijk gretig aftrek zullen vinden. ROOKEN OP TRAMBALCONS IN DEN HAAG VERBODEN. Met het oog op beschadiging van kleeding der reizigers is met onmiddellijken ingang het rooken op de balcons der tramrij tuigen in Den Haag verboden, onafhankelijk hoeveel reizigers op de balcons aanwezig zijn. Eevenmin mag men zich met een brandende sigaar, sigaret of pijp op een dier balcons bevinden. OUDE VESTINGGRACHT VAN STEENBERGEN WORDT UITGEDIEPT. Naar wij vernemen bestaan er in Steenbergen plannen om de oude vestinggrachten uit te die pen en op oorspronkelijke breedte te brengen en om grondgordels met wandelgelegenheid te maken rondom het historische plaatsje, waar door Steenbergen zeer zal worden verfraaid. DE VERSOBERINGSMAATREGELEN VOOR GAS EN ELECTRICITEIT. Zooals bekend zijn door den directeur van het hotel-, café-, restaurant- en pensionbedrijf, in opdracht van de „Rüstungsinspektion Nieder- lande", met ingang van 14 Juli j.l. drie verso beringsmaatregelen getroffen, die in het kort hierop neerkwamen: 1. Warme maaltijden in restaurants alleen van 12.30 tot 14.30 en van 18.00 tot 21.00 uur; 2. stroomend warm water in hotels en pen sions alleen van 7.00 tot 8.30 uur; 3. personenliften en roltrappen alleen voor opgaand verkeer hooger dan de 3de etage. Deze aanwijzingen, die zonder twijfel groote bezwaren zoowel in de bedrijfsvoering als voor het publiek met zich brengen, zijn gegrond op de noodzakelijkheid om, in verband met de te verwachten drastische beperking in het gebruik van brandstoffen met inbegrip van gas en elec- triciteit, reeds thans zooveel mogelijk hierbij aan te passen. Het publiek dient hierbij zijn medewerking te verleenen en geen eischen te stellen, waaraan niet kan worden voldaan of waardoor b.v. ho tels, restaurants en café's genoodzaakt worden de electrische verlichting min of meer op den ouden voet te doen doorgaan. Men moet wel bedenken, dat de coulante behandeling ten op zichte van de stroomlevering niet beteekent, dat men evenveel mag gebruiken als in normale tijden. Publiek en ondernemers dienen er zich bewust van te zijn, dat de vrijgevige behandeling er alleen op is gericht de ondernemers nog zooveel mogelijk in staat te stellen noodzakelijke licht bronnen ingeschakeld te houden. Alle overbo dige lichtbronnen moeten buiten gebruik zijn gesteld. De ondernemers zullen tal van lampen moe ten doen vervallen of op mindere capaciteit brengen. Voor de instandhouding van decora tieve of gezellige lichtbronnen in voor het pu bliek geopende inrichtingen is thans volstrekt geen electriciteit beschikbaar. Uitschakeling van electrische lampen en ge bruik van kaarsen is vanzelfsprekend niet ge oorloofd. Publiek en ondernemers dienen ieder voor zich een en ander terdege ter harte te nemen. HANDELSREGISTER K. v. K. Wijziging: L. van Biezen, Eerste Rottingmand-, Flesschen- en Mandenfabriek, Hoogewerfstraat 9. (tevens begrafenisonderneming o/d. naam: Eerste Hillegomsche Prot. Begrafenisonderne ming). De zaak is met ingang van 1 Maart 1942 omgezet in een vennootschap onder firma on der den naam: Eerste Rottingmand-, Flesschen - en Mandenfabriek L. van Biezen (B. P.). Ven- nooten: L. van Biezen, Hillegom en S. J. Keijzer, Hillegom. De begrafenisonderneming wordt voortgezet onder den ouden naam. Bij de te 's-Gravenhage afgenomen examens ter bekoming van de Hoofdacte L. O. slaagde mej. Corry Mol alhier, voor deel B. De directie der Ned. Spoorwegen heeft den heer H, J. Dijs, commies der Ned. Spoorwegen aan het station alhier, benoemd tot chef-com mies bij de Ned. Spoorwegen te Rotterdam. Zondag a.s. herdenkt de heer P. H. Vin- kenstein, lampenist bij de Ned. Spoorwegen aan het station alhier, den dag, dat hij vóór 25 jaar bij de Ned. Spoorwegen in dienst trad. ORGELCONCERT LUTHERSCHE KERK. Een kort, doch wèj-luldend programma, waar- In de soberheid van een Bach (koraalvoorspel „Aus tlefer Noth schrei lch zu dlr") een problema tisch tegenwicht vond in de pracht en praal van een Lltet, met diens knap en virtuoos geschreven Praeludlum en Fuga op den naam van den Lelp- ziger cantor (B.A.C.H.), door Schouten evenwel feilloos en brlllant gespeeld. Een met lichten aan slag vertolkte, aantrekkelijke Canon van Schu mann die ons niet voor orgel gedacht lijkt en de evenzeer ln een soepel-luchtige behandeling uitgevoerde, in orkestraal gewaad gthulde Va riaties van Widor bewezen wederom, hoe zuiver Schouten zijn orgel en de fijnzinnige registratie daarvan beheerscht. De Jeugdige alt Bella Keyzer wier zangtechnl- sche ontwikkeling wij met genoegen volgen, ves tigde vooral de aandacht op haar fraai materiaal, dat alle goeds belooft ln het haar prachtige lig gende „Wehmut" van Schubert, dat zij 4net veel expressie voordroeg. In Caplet's Interessant „Ple Jesu" deed zij reeds een goeden greep naar de verheven, religieuze sfeer, waarin dit gehouden is. Toongevlng, kleur en nuanceering zijn echter in het algemeen nog te gelijkvormig van karakter: ernstige studie kan hierin wellicht verbetering brengen. Th. J. Hannema. WEDSTRIJD VOOR HET SCHRIJVEN VAN LIBRETTI, Voor opera en operette. Het Departement van Volksvoorlichting en Kun sten deelt mede: Nu ten gevolge van don materieelen en moree- len steun der overheid, de Nederlandsche muziek dramatische kunst in ons land tot grooter ont wikkeling zal kunnen worden gebracht, doet zich de behoefte gevoelen aan oorspronkelijke Neder landsche opera- en operetteteksten, die lnsplree- rend kunnen werken op de fantasie en den schep pingsdrang van den Nederlandschen componist, teneinde te bereiken dat de opera ln Nederland op overtuigende wijze eigen Nederlandsche wegen zal Inslaan en volgen. Om te trachten ln die behoefte te voorzien wordt door het Departement (afd. Theater en Dans) een wedstrijd Ingesteld voor het schrijven van libretti voor opera en operette, als volgt: Gevraagd wordt een libretto A. voor opera ln één bedrijf zonder koor, B. voor opera in één bedrijf met koor, C. voor .opera ln meer dan één bedrijf, zonder koor D. voor opera ln meer dan één bedrijf, met koor, E. voor operette. Het eventueel lnlasschen van balletten wordt aan het inzicht van den librettist overgelaten. Het libretto moet een uitgesproken Neder- landsch karakter dragen en zoo veel mogelijk ge baseerd zJJn op grondelementen van onzen Ne derlandsehen volksgeest en volksaard. Elke Nederlander kan aan dezen wedstrijd deel nemen. De Inzending kan geschieden onder eigen naam of onder kenspreuk. In dit laatste geval moet de Inzender een gesloten enveloppe aan zijn werk toevoegen, waarin naam en adres worden vermeld. Op de gesloten enveloppe wordt de ken spreuk vermeld, die ook op het betreffendo 11- bretti wordt aangegeven. Ingezonden kunnen worden teksten, al of niet ln druk verschenen, mits zij het werk zijn van een nog levenden Nederlander. Aan dezen wed strijd zijn de volgende prijzen verbonden; Voor libretto onder A: eerste prijs f.150. tweede prijs f.100,Voor libretto onder B: eer ste prijs f. 150.tweede prijs f. 100.Voor li bretto onder C: eerste prijs 1.300.tweede prijs f. 150.voor libretto onder D: eerste prijs f300. tweede prils f.150.Voor libretto onder E: eerste "s f.260.tweede prijs f.125. e keuring geschiedt door het hoofd van de afdeeling Theater en Dans van het Departement van Volksvoorlichting en Kunsten, bijgestaan door het bureau dramaturgie van het Departe ment en enkele toondichters. De Inzendingen kunnen geschieden bij het hoofd van de afdeeling Theater en Dans voor noemd, Prinsessegracht 21, 's-Gravenhage, tot uiterlijk 1 November a.s. RIJKSCONSERVATORIUM VOOR MUZIEK Aan het Rijksconservatorium voor muziek te 's-Gravenhage Is met ingang van 1 Sept. 1942 be noemd tot leeraar ln het pianospel: de heer Theo van der Pas. PREDIKBEURT. LEIMUIDEN Geref. Kerk: Vrijdag nam. 3& uur, ds. Gilhuis. NED. HERV. KERK Beroepen te Haarlo (toezj cand. A. L. Stellweg te Hclvolrt. GEREF. KERKEN Beroepen te Heer Hugo- waard, cand. B. Richters, hulpprediker te Weesp Benoemd tot hulpprediker te Zwolle, cand. R. Bakker, hulpprediker te Enschedé. Te Sassenheim cand. M. Bouma te 's-Gravenhage. CUR. GEREF. KERK Tweetal te Culemborg, ds. J. M. Visser te Mldwolda (Old.) en cand. G. A. Zttderveld te Nleuwland. GEREF. GEMEENTEN Beroepen te Brulnlsse en Oosterland, ds. P. Honkoop te 's-Gravenhage. DOOPSGEZ. GEMEENTEN Beroepen te Gro ningen (2e predikantsplaats), ds. K. T. Gorter te Dén Burg. HOOFDAKTE-EXAMEN Geslaagd voor afd.B: J. Tuit (Wassenaar), J, Hulsbos (Abbenes) Voor afd. A: J. Sloptweg (Hazerswoude) en P. J. Kar- reman .Voorschoten). „NA HET KEGELEN IN MAKASSAR". Hedenavond om 21 uur spreekt Max Blokzijl, via den zender Hilversum II. in de serie Bran dende Kwesties over het onderwerp: Na het kegelen in Makassar. MGR. PROF. Dr. HOOGVELD OVERLEDEN. Te Nijmegen is hedenijiorgen in den ouder dom van 63 jaar overleden mgr. dr. J. H. E. J. Hoogveld, hoogleeraar aan de RK. Universiteit aldaar. VRAGEN EN ANTWOORDEN. Vraag Gaarne zou lk van U vernemen of de doperwt „Wonder van Amerika" droog bewaard kan worden. J, v. 't Z. te L. Antwoord Deze laagbiyvende doperwt kunt U aan de planten rijp (volwassen) laten worden en daarna afplukken om te drogen op een luch tige plaats. Roer geregeld de drogende vruohten om. ter voorkoming van schimmelen. De droge za den kunt U bewaren en gedurende den winter gebruiken. U doet goed een en ander 's avond® te voren voor het gebruik ln water te zetten Vragen op Tuinbouwgebied aan de Redactl» onder motto „Tuinbouw".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1942 | | pagina 1