83.1e Jaargang
ZATERDAG 20 JUNI 1942
No. 25222
De bedreiging van
Sebastopol en Tobroek
Duifsch Weermachfsberichl
Verspreide Berichten
Nederlandsche meisjes
in Duitschland aan den slag
BINNENLAND
De
Ruyfer-fenfoonsfelling
Amsterdam
te
Distributie van Aardappelen
Heel Staphorst loopt uit
„Hulpwerk beeldende kunst"
Verduisteren:
Onze Wereldatlas
compleet!
GEMENGD NIEUWS
De Leidsche Bioscoop-Programma's
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Telef Directie en Administratie
25041 (2 lUnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst. Leiden.
Pl.verv.: K. Been. Lelden.
Het opperbevel der Duitsche Weermacht deelde
gisteren mede:
De aanval op Sebastopol leidde gisteren tot
beslissende successen. De in den Noordelijken
sector van het vcstingfront in den strijd ge
worpen Duitsche divisies infanterie doorbra
ken de door het optreden van zware artillerie
en de luchtmacht in bedwang gehouden laat
ste verdedigingslinies van den vijand en be
reikten over een breed front de baai van Sc-
wernaja tegenover de stad Sebastopol. Hier
mede viel na hevige gevechten, die 12 dagen
hebben geduurd, het geheele Noordelijke deel
van de vesting, op één kustfort na, in den
Zuidwestclijken sector in onze handen. De
verovering van dit laatste steunpunt staat
voor de deur.
Wanhopige tegenaanvallen van de bolsjewis
ten stortten ineen. In het Zuidelijke deel van
het vestingfront wierpen Roemeensche troepen
den vijand na hevige gevechten uit belangrijke
stellingen.
Het aantal gevangenen en de buit In de pe
riode van 7 tot 17 Juni is gestegen tot 7585 ge
vangenen, 20 tanks, 68 stukken geschut en een
pantserbatterij, In zware afzonderlijke gevech
ten werden 1288 aarden en betonnen kazemat
ten veroverd en 46.239 mijnen onschadelijk ge
maakt.
Aan het overige deel van het Oostelijke front
gaat de zuivering van het achterwaartsche ge
bied voort. Verscheidene plaatselijke aanvallen
van de bolsjewisten werden afgeslagen. Aan de
kust van de Noordelijke IJszee werden de ha
veninstallaties van Moermansk en Jokonga met
bommen van zwaar kaliber bestookt en een
koopvaardijschip van 6000 b.r.t. tot zinken ge
bracht. Een ander groot vrachtschip werd be
schadigd.
In Noord-Afrika werd de vijand verder naar
het Oosten teruggeworpen. Duitsche en Ita-
liaansche troepen hebben de vesting Tobroek
omsingeld. Bij de vernietiging van talrijke
haarden van verzet werden nog 1000 Britten ge
vangen genomen, 10 pantserwagens stukgescho
ten en een groote hoeveelheid oorlogstuig, als
mede een groot ravitailleeringskamp buitge
maakt.
Aan de Zuidkust van Engeland wierpen lichte
lichte gevechtsvliegtuigen overdag opslagplaat
sen van de haven Brixham in brand.
In het West-Duitsche kustgebied veroorzaakte
een aanval overdag van een enkelen Britschen
bommenwerper geringe verliezen onder de bur
gerbevolking.
Voor Sebastopol heeft zich het bataljon van
een Nedersaksische infanteriedivisie onder be
vel van den ridderkruisdrager kapitein Schra-
der, die in deze gevechten gesneuveld is. door
bijzondere dapperheid onderscheiden.
Kapitein Seiler, groepscommandant van een
jachteskader, heeft aan het Oostelijke front in
één nacht drie bolsjewistische transportvlieg
tuigen en een jachtvliegtuig neergeschoten.
DE SLAG OP DE
MIDDELLANDSCHE ZEE.
Van officieele zijde worden de verliezen, die
de beide Engelsche convooien door de Italiaan-
sche en Duitsche luchtmacht en door de Duit
sche en ïtaliaansche marine zijn toegebracht
als volgt opgegeven:
Van het uit ruim 30 eenheden bestaande con-
vooi, dat uit Gibraltar naar het Oosten was ge
varen, werden door het ïtaliaansche luchtwa-
pen en de ïtaliaansche marine 3 kruisers, 2 tor
pedoboot jagers en 9 stoomschepen tot zinken
gebracht. Een slagschip, een vliegtuigmoeder
schip, 3 kruisers, 4 torpedoboot jagers en eenige
schepen zijn stellig beschadigd. Bovendien kreeg
bij een aanval op de naar Gibraltar terugva
rende eenheden een torpebootjager een bom-
treffer. Slechts één ïtaliaansche torpedobootja-
ger werd in den loop van de actie zwaar be
schadigd, doch kon een ïtaliaansche haven be
reiken.
Het uit ruim 50 schepen bestaande convooi,
dat uit Alexandrië was vertrokken en in Wes
telijke richting voer. werden door het Duitsche
en ïtaliaansche luchtwapen en het Duitsche
duikbootwapen de volgende verliezen toege
bracht: zes kruisers en torpedobootjagers, zes
schepen met in totaal 56.000 ton en twee be
wakingsvaartuigen werden in den grond ge
boord, 12 oorlogsbodems en 18 koopvaarders
werden getroffen en beschadigd.
Ook wanneer men aanneemt, dat van de als
beschadigd opgegeven schepen eenige herhaal
delijk getroffen schepen bij de optelling dubbel
geteld zijn, blijft toch het aantal beschadigde
schepen aanzienlijk. Van ïtaliaansche zijde ging
bij deze actie een zware kruiser verloren. Aan
vliegtuigen verloren de Engelschen van 14 tot
17 Juni 114 toestellen, terwijl de verliezen van
de spihnogendheden slechts 40 bedroegen. Met
den aanval op de beide convooien, aldus de of
ficieele mededeeling verder, werd de z.g. heer
schappij ter zee op de Middellandsche Zee de
zwaarste slag van tot dusver toegebracht. Ter
wijl van de uit het Westen komende schepen
slechts enkele eenheden Malta bereikten, kon
het tweede, uit het Oosten komende convooi
met geen enkel schip zijn doel bereiken.
(D.N.B.)
DE DIPLO OVER DE ACTIVITEIT DER
DUITSCHE DUIKBOOTEN.
De Deutsche diplomatisch-politische Korres-
pondenz houdt zich bezig met de zorgen, die in
Engeland en de V.S. zijn ontstaan door de acti
viteit van de Duitsche duikbooten.
De Korrespondenz merkt o.a. op, dat het be
sluit van de Britsche oorlogsleiding om in
weerwil van de Londensche verklaringen over
het oorlogsrecht ter zee ook de voor de burger
bevolking bestemde levensmiddelen en andere
artikelen onvoorwaardelijk als contrabande te"
behandelen en aldus tegen elk beginsel van
recht en menschelijkheid in, vrouwen en kin
deren aanden hongeroorlog bloot te stellen,
de Duitsche regeering gebracht heeft tot haar
besluit, ook van haar kant er voor te zorgen,
dat dezelfde goederen niet meer naar Engeland
komen. Sindsdien heeft Engeland zijn blokkade
oorlog uitgebreid tot de gebieden van zijn vroe
gere, door hem in den steek gelaten bondge-
nooten, en ook de V. S. zijn tot dit front toe
getreden. Het Duitsche antwoord moest hierop
wel zijn, elke ondersteuning van deze oorlogvoe
ring van buitenaf, voor zoover zij langs bepaal
de zeewegen plaats heeft, met alle middelen te
bestrijden. De vrijheid der zeeën is op de grof
ste wijze geschonden door hen, die het door in
voering van de z.g. navycerts hebben weten
klaar te spelen, dat zelfs het verkeer tusschen
neutrale landen op ontoelaatbare wijze moest
worden ingekrompen. Noord-Amerika, dat voor
de Zuid-Amerikaansche landen transporten
noch goederen over heeft en dat het op zijn
geweten heeft, dat het Westelijke halfrond bij
dezen oorlog betrokken werd, is derhalve sa
men met Engeland alleen verantwoordelijk voor
de moeilijkheden, welke ook de Zuid-Amerl-
kaansche republieken op het oogenblik onder
vinden. (D.NJB.)
HOOGE ONDERSCHEIDING.
De Führer heeft den eersten lyitenant Mar
seille, staffelkapitaen in een jachteskader de
Aan den kost moeten alle Nederlandsche meis
jes, die in het Groot-Duitsche rijk door middel
van de arbeidsbeurzen werk gevonden hebben,
in het begin wat wennen. Maar hoezeer vaak
ook afwijkend van hetgeen men hier te lande
gewend was. zijn alle Nederlandsche meisjes
het er toch eenparig over eens, dat de kost de
gelijk en solied is en ruimschoots toereikend.
Vele meisjes hebben kunnen vaststellen, dat ze
na korter of langer verblijf in Duitschland aan
gewicht toegenomen hadden. De medische ver
zorging is zeer nauwgezet. Aan fabrieken zijn
mannelijke of vrouwelijke artsen verbonden, die
zorgvuldig over de gezondheid van het perso
neel waken.
De in Duitschland tewerkgestelde Nederland
sche meisjes zijn frissche en montere menschen,
niet bleek en stompzinnig afgetrokken, doch op
gewekt en vroolijk. Met toewijding verrichten ze
na een eenmaal verkregen vaardigheid haar
werk, dat haar dierbaar geworden is. En dit niet
alleen omdat het zoo goed betaald wordt.
Arbeid heeft in het nieuwe Duitschland een
machtige positie verworven. „Werken is geen
schande", en „Arbeid adelt" zijn gezegden, die
in Duitschland ten volle bewaarheid worden.
Honderden Nederlandsche meisjes, die gaarne
een eigen broodwinning wilden verwerven en
die naar zelfstandigheid streefden, hebben door
middel van de arbeidsbeurzen een prettige en
dankbare taak ontvangen, die ze met liefde
vervullen.
onderscheiding der zwaarden bij het eikenloof
van het ridderkruis van het IJzeren Kruis ver
leend. en hem het volgende schrijven gezonden:
In erkenning van uw steeds beproefde heldhaf
tigheid verleen ik u ter gelegenheid van uw
191ste luchtoverwinning als twaalfden officier
der Duitsche weermacht het eikenloof met de
zwaarden van het ridderkruis' van het IJzeren
Kruis. (D.N.B.)
LITHAUEN EN DE SOVJET-UNIE.
In verband met een verklaring van Molotof,
dat de vroegere Lithausche staat na den oorlog
bij de sovjet-unie moet worden ingelijfd, heeft
de eerste algemeene raad, generaal Kubiliunas,
een verklaring afgelegd, waarin hij zegt: in het
eene jaar van dé bezetting heeft het bolsjewisme
niet slechts het politiek economisch en cultu
reel opgebloeide leven van het onafhankelijke
Lithauen verpletterd, maar het was er reeds
toe overgegaan het Lithausche volk te ontbin
den en physiek te vernietigen. Het Lithausche
volk streeft er eensgezind nasr deel te nemen
aan den door Groot-Duitschland gevoerden
strijd en ziet in de vernietiging van het bol
sjewisme het herstel van zijn vrijheid en zijn
welstand en garantie voor een betere toekomst.
Het Lithausche volk protesteert tegen de bolsje
wistische aanmatigingen. Het is er van over
tuigd. dat de roode vlag nooit meer boven Li
thauen zal waaien en is bereid alles daarvoor
op het spel te zetten. D.N.B.)
ZWITSERS IN AMERIKA OPGEROEPEN
VOOR MILITAIREN DIENST.
De Zwitsersche bladen melden, dat den laat-
sten tijd talrijke in Amerika wonende Zwitsers
een mobilisatiebevel hebben ontvangen tot in
lijving bij het Amerikaansche leger. Naar aan
leiding daarvan heeft Zwitserland diplomatieke
stappen in Washington gedaan.
Naar Zwitsersche meening is de Amerikaan
sche wet van 1941, waarbij alle in Amerika wo
nende buitenlanders dienstplichtig zijn, in te
genspraak met het Zwitsersch-Amerikaansche
immigratieverdrag van 1880. Dit bepaalt op ba
sis van wederkeerigheid, dat de burgers van
het eene land in het andere niet voor militai
ren dienst kunnen wordep opgeroepen. (D.N.B.)
DOOR PROF. DR. GOEDEWAAGEN
GEOPEND.
In de Wagenzaal van het Rijksmuseum te Am
sterdam, die op sobere, stijlvolle wijze versierd
was, hadden zich gistermiddag vele autoriteiten
verzameld ter gelegenheid van de officieele
opening van de De Ruyter-tentoonstelling.
Naast de Duitsche gasten, tot wie de gevol
machtigde van den Rijkscommissaris voor de
provincie Noord-Holland, Gauinspektor Unger,
provincie Noord-Holland, Gauinspektor Unger,
en hooge vertegenwoordigers van de weermacht
behoorden, waren er van Nederlandsche zijde
aanwezig: de leider van de N.S.B., Mussert, de
secretaris-generaal van het departement van
volksvoorlichting en kunsten, prof. dr. T. Goe-
dewaagen, luitenant-generaal H. A. Seyffardt
van het Vrijwilligerslegioen Nederland, de com
mandant van den Arbeidsdienst, generaal ar-
beidsleider L. A. C. de Bock, de commissaris van
de provincie Noord-Holland, mr, A. J. Backer,
de burgemeester van Amsterdam, de heer E. J.
Voute, de burgemeester van Haarlem, de heer
S. L. A. Plekker, de secretaris-generaal der
N.S.B., ir. C. J. Huygen, de wethouders van
Amsterdam, dr. J. Smit en mr .F. P. Guépin,
de hoofdcommissaris van politie, kolonel S. Tulp
en enkele rechtstreeksche afstammelingen van
Michiel Adriaanszoon de Ruyter, behoorende
tot de families De Ruyter de Wildt en De Ruyter
van Steveninck.
Nadat een gemengd koor onder leiding van
den heer Stephan Jansen „Wilt heden nu tre
den" had gezongen, sprak de secretaris-generaal
van het departement van volksvoorlichting en
kunsten, de heer prof. dr. T. Goedewaagen.
Rede van prof. Goedewaagen.
Juist in deze periode van wereldhistorisch ge
beuren is het noodig het Nederlandsche volk, dat
zich al te lang in een veilig hoekje als toeschou
wer buiten de historische ontwikkeling heeft
gehouden, aan zijn groot verleden te herinneren,
aldus spreker. Het te laten zien, dat zijn kultu
reele en politieke bloei in de 17e eeuw het niet
als een rijpe vrucht in den schoot is geworpen,
dat het altijd opnieuw strijd, bloed en offers
heeft gekost, dat zijn „Gouden eeuw" niet alleen
een tijd van materieelen welstand en kultureelen
bloei was, maar een eeuw vervuld van het ge
kletter der wapenen en het gebulder van ka
nonnen, In dien tijd deed Nederland zich bewust
gelden in de conflicten van de toenmalige Ger-
maansche wereld en streed als kampioen van het
Germaansche vasteland voor de vrijheid der zee,
die reeds destijds door Engeland bedreigd werd.
Toen Nederland na 1700 van een zelfstandige
politieke rol op het wereldtooneel afstand ge
daan had, kon het wel zijn materieelen welstand
bewaren, maar zijn kultureele suprematie ging
verloren.
Willen wij ons volk weer opheffen tot de
vroegere hoogte, dan moeten wij het weer ver
vullen van dien soldatesken geest, dien het in
het verleden heeft bezeten en waarvan thans
zoo gaarne beweerd wordt, dat hij in strijd zou
zijn met ons volkskarakter.
Geen figuur in onze geschiedenis is beter ge
schikt ons van het tegendeel te overtuigen dan
de heroïsche figuur van De Ruyter. Juist in hem
zien wij de eigenschappen, die ons volk eigen
zijn, op harmonische wijze vereenigd met een
strijdbaren geest, die hem gemaakt heeft tot dien
excelleerenden vlootvoogd en strateeg, waarvan
Colbert, de minister van den Zonnekoning ge
tuigde, dat het de beste soldaat was, die ooit
ter zee had gevochten.
Voor een speciale herdenking van De
Ruyter bestond echter nog een bijzondere
aanleiding. Het is juist vandaag 275 jaar
geleden, dat de Nederlandsohe vloot onder
commando van De Ruyter voor de Engelsche
kust verscheen, de Theems-monding blok
keerde en in de volgende dagen de unieke
Drestatie volbracht om Engeland in eigen
land aan te vallen, troepen aan land te zet
ten en de hoofdmacht van de Engelsche
vloot, die zich voor alle vijandige actie veilig
waande, aan te vallen en voor een groot deel
te vernietigen.
Het departement van volksvoorlichting en
kunsten, dat het als zijn taak beschouwt het
Nederlandsche volk voor te lichten, niet
alleen over den tegenwoordigen tijd. maar
ook over ziin eigen verleden, heeft den ge
denkdag van dit roemrijke wapenfeit niet
onopgemerkt voorbij willen laten gaan.
Op dze tentoonstelling, die aan den per
soon van den grooten admiraal gewijd is,
is de bijzondere aandacht op den tocht naar
Chatham gevallen, terwijl daarnaast de per
soon van De Ruyter en de rol die hij in
dezen tijd heeft gespeeld, naar voren komen.
Spr. weidde tenslotte uit over de voorbe
reiding van deze tentoonstelling.
Vervolgens sprak de plaatsvervanger van
den leider der N.S.B. de heer C. van Geel
kerken de herdenkingsrede uit. waarin hij
uitvoerig de levensgeschiedenis van De Ruy
ter naging.
Nadat het gemengd koor onder leiding van
den heer Stephan Jansen een cantate had
uitgevoerd bezichtigden de genoodigden de
interessante tentoonstelling.
DE NEDERLANDSCHE ARBEIDSDIENST.
Bij den Nederlandschen Arbeidsdienst is voor
personen, die ten hoogste 29 jaar oud zijn, ge
legenheid om als adspirant-kaderlid in oplei
ding te worden genomen.
ACHTHONDERD KINDEREN OP VACANTIE
NAAR THtlRINGEN.
Achthonderd Nederlandsche kinderen hebben
gistermiddag de grens achter zich gelaten om
een vacantie van zes weken in Thüringen, een
der schoonste streken van Duitschland. te gaan
doorbrengen. Zij werden daartoe in staat ge
steld door den N.V.D. en de Duitsche zusterin
stelling: de N.S.V.
Gedurende het tijdvak van 21 tot en met 27
Juni as. geeft elk der met „aardappelen 32a"
gemerkte bonnen recht op het koopen van V*
K.G. aardappelen.
Met nadruk wordt er de aandacht op geves
tigd, dat vandaag geen aardappelen op deze
bonnen mogen worden afgeleverd.
De met „aardappelen 32b" gemerkte bonnen
zullen niet worden aangewezen ter verkrijging
van aardappelen en kunnen derhalve vernietigd
worden.
Voorts geeft met ingang van 21 Juni a.s. de
met „een rantsoen aardappelen" gemerkte bon
recht op het koopen van 1 K.G. aardappelen.
Het is wel meer gebeurd, dat de Staphorster
kleederdracht het beeld van de Zwolsche markt
beheerschte, maar op de wijze als gisteren is
geschied toch neg niet. In den loop van de af-
geloopen week was het in Staphorst bekend ge
worden. dat in een zaak te Zwolle stoffen zou
den worden verkocht, waarvan de typische
Staphorster kleeding wordt vervaardigd. Deze
stoffen waren in beslag genomen wegens prijs
opdrijving. Op dat bericht is heel Staphorst
gisteren uitgeloopen. De eersten hadden dat
eergisteravond al gedaan. Zij hebben in Zwolle
overnacht. Maar de groote uittocht begon toch
gistermorgen om vier uur. Met heele groepen
tegelijk kwamen de Staphorsters bij. het krie
ken van den dag in Zwolle aan en zoo kon het
gebeuren, dat er zich om vijf uur al een rij
voor de bewuste zaak had gevormd van eenige
honderden meters lengte, die aangroeide naar
mate de ochtend vorderde. De politie was er al
vroeg bij en schaarde de kooplustigen in het
gelid en vervolgens tot een queu. die wat haar
lengte aangaat, zeker een derde gedeelte besloeg
van het trottoir van de toch respectabel lange
Hoofdstraat der Overijsselsche hoofdstad. Des
middags zat de achterhoede, blijkbaar niet lan
ger bij machte om zich op de beenen te hou
den, op de stoep. Het had er echter den schijn
van, dat allen een beurt zouden kunnen krijgen.
EERSTE VROEGE AARDAPPELEN GEVEILD.
Gistermorgen werden te Broek op Langendijk
de eerste vroege aardappelen geveild. De totale
hoeveelheid was 3475 K.G, tegen prijzen van
f. 10.50 voor het groote soort en f. 5 voor de
kleintjes, de z.g. „krieltjes".
GIREEREN.
Een zeer gemakkelijke methode om aan uwe
verplichtingen te voldoen. Even dat blauwe
boekje gepakt, een biljet ingevuld, verzonden in
de bekende rose enveloppe en van achter uw
schrijftafel deed gij uw plicht. Zoo gemakkelijk
kunt gij ook uw plicht doen ten opzichte van
onze legioensoldaten. Door het gireeren van een
bijdrage op onze girorekening, stelt gij ons in
staat meer pakketten aan onze mannen in het
Oosten te zenden. Van achter uw schrijftafel
kunt gij een of meer van deze dappere kerels
een groote vreugde bereiden. Pakt even dat
blauwe boekje en gireert- uw bijdrage op giro-
DE VOLKSDIENST MOEDIGT BEGAAFDE
KUNSTENAARS AAN.
De Nederlandsche Volksdienst dient de volks
welvaart op alle levensgebieden. Hij wendt zich
niet slechts tot enkele groepen en lagen der
bevolking, maar omvat in zijn bescherming en
verzorging alle krachten, die voor de volksge
meenschap van waarde zijn. Uit deze taak wordt
de oprichting verklaard van een nieuw hulp
werk, dat de aanmoediging van begaafde kunst
scheppenden ten doel heeft. Terwijlhet schep
pen van kunst in den allerjongsten tijd verre
gaand afhankelijk was van liberalistisch-kapi-
talistische overwegingen en daardoor aan vele
productieve kunstenaars de weg naar succes en
erkenning versperd bleef, was anderzijds een
massaproductie van minderwaardige platen aan
de orde van den dag, nog geheel afgezien van
de culluurbolsjewistische ontsporingen.
Niet steeds heeft het volk de gezonde afweer
tegen onvolkomenheden, zelfs niet eens tegen
prulwerk, en tegenwoordig ontmoeten wij in
verbijsterende mate die maakwerken, die door
een hoogconjunctuur in handelsgeest aan het
volk als ware kunst wordt aangeprezen. In den
huidigen tijd. waarin aan het leven nieuwen
vorm wordt gegeven, welks grootheid pas aan
latere geslachten duidelijk zal worden, worden
er aan de scheppingskracht van den kunstenaar
bijzondere eischen gesteld.
Na een langen tijd van onduidelijke en ver
warde verhoudingen op het gebied van het
kunstscheppen, moet, in de plaats van uitwassen
in den vorm van veelverspreide verameri-
kaanschte prulproducten, die kunst op den
voorgrond gebracht worden, die beantwoordt
aan het gezonde gevoel en de werkelijke be
hoefte van het volk.
Hier in Nederland, waar aan de traditie van
de zeer grooten aangeknoopt kan worden, moe
ten de sluimerende, overgeërfde krachten tot
nieuwe ontplooiing gebracht worden en het in
den volksbodem gewortelde, een nieuwen tijd
van beschaving inleiden, dat zich ook eenmaal
losmaakt van de idylle.
Het doel van het „hulpwerk beeldende kunst",
dat door den Nederlandschen Volksdienst in
samenwerking met de Nederlandsche Cultuur
kamer in het leven geroepen werd. is. om de
taak van den ijverlgen begaafden kunstenaar te
verlichten en hem door het tentoonstellen en
verkoopen van zijn werken te helpen, hern in
zakelijk en materieel opzicht de leiding te
geven, die hij noodig heeft om zich met zijn
geheele kracht te zetten aan zb'n scheppenden
arbeid. Zijn doel kan er nooit in bestaan aan
oribegaafden levensaalmoezen uit te deelen,
maar wel ter voleinding van de groote cultu-
reele opgaven van den kunstenaar de voor
waarden om te slagen te verschaffen en de
middelen om zich aan zijn werk te kuhnen
wijden. Daar deze maatregel in laatste conse
quentie weer aan het'geheele volk ten goede
komt. behoort het hulpwerk tot de taak van
den Nederlandschen Volksdienst als de organi
satie voor volksche welvaart.
Door middel van de Nederlandsche Cultuur
kamer wordt aan alle kunstscheppers de op
roep gericht om met hun werken aan een
groot-opgezette openingstentoonstelling van het
„hulpwerk beeldende kunst" in het Rijksmuseum
te Amsterdam in de maand Juli deel te nemen.
De keuze der werken wordt enkel en alleen
beoordeeld naar de vraag of de kunstwerken
beantwoorden aan de ware behoeften van het
volk. Evenals de inrichtingen en maatregelen1
van den Volksdienst dienstig zfjn aan de ver
sterking, het gezond houden en de welvaart
van het volk, moeten ook de kunstwerken in
deze instellingen met den volksaard nauw ver
want zijn. Daarom heeft de N.S.V. reeds be
sloten voor de in te richten tehuizen een be
drag van f. 50.000 beschikbaar te stellen voor
den aankoop van kunstwerken en de Neder
landsche Volksdienst zal in het kader van den
uitbouw zijner inrichtingen ter verzorging van
de bevolking eveneens aanzienlijk deelnemen
aan het verstrekken van opdrachten. Daaren
boven echter, zal de Volksdienst bij openbare
inrichtingen, bij bedrijven en afzonderlijke per
sonen propagandistisch optreden om eenerzijds
de kunstenaars hulp te bieden en anderzijds aan
het volk werkelijke waarden te doen toekomen.
Een nauwgezette controle der prijzen zal ver
hinderen, dat overvraging plaats heeft en een
ongerechtvaardigde conjunctuur ontstaat. De
Volksdienst geeft aan den kunstenaar echter
de waarborg, dat hij niet met de kosten der
tentoonstelling belast wordt en de opbrengst
der verkochte kunstwerken onverkort uitbetaald
krijgt. Hij behoeft derhalve geen procenten voor
de verkoopsbemiddeling te betalen. Nog hooger
dan de materieele hulp is de ideëele rijde van
het „hulpwerk beeldende kunst" aan te slaan,
omdat het immers aan den ijverlgen kunste
naar, die waard is om voortgeholpen te worden,
de gelegenheid geeft, de erkenning van het volk
direct te verwerven, want het hulpwerk zal als
blijvende instelling van den Nederlandschen
Volksdienst blijven bestaan en zichzelf voort
durend aanvullen door den toestroom van
nieuwe werken en nieuwe talenten. Na de ten
toonstelling in Amsterdam staan verdere ten
toonstellingen in de grootere Nederlandsche
steden op het programma en zal misschien later
de samenvatting van het Nederlandsche kunst
scheppen ook zijn weg vinden naar andere
steden der Germaansche ruimte.
Onwrikbaar echter staat de Volksdienst op
het standpunt, van het zichzelf helpen in de
erkenning, dat niemand meer van de gemeen
schap kan vorderen, dan hijzelf bereid is voor
de gemeenschap te geven. Het „hulpwerk beel-
dende kunst" geeft de kunstenaars door de door
hen geëngageerde tentoonstellingen de moge
lijkheid, zichzelf door hun eigen prestaties en
arbeid voort te helpen. Het succes en de erken
ning wordt echter slechts verworven door kunde
en vlijt. In plaats van speculanten en con
junctuurridders zal voortaan het volk weer zelf
tot opdrachtgever voor het kunstscheppen, voor
die kunstenaars worden, die levens- en daar
mee volksverwante werken scheppen.
Met het streven, om deze ontwikkeling te be
vorderen. den kunstenaars te helpen, het volk
te dienen, begint het „hulpwerk beeldende
kunst" zijn taak.
van heden- en
morgenavond 22.04 uur
tot resp. morgen en
Maandagochtend 5.19 uur
De maan kwam vanmiddag op om 12 uur en
gaat vannacht te 1.33 uur onder; morgen komt
de maan op te 13.09 uur, waarna zü Zondag
nacht om 1.57 uur weer ondergaat; het is dan
Eerste Kwartier.
Van Woensdag as. 24 Juni. 9 uur
voorm. af zijn aan ons Bureau
de laatste 3 deelen van onzen
Wereldatlas (deelen 22, 23, 24)
alsmede de index verkrijgbaar.
De prijs bedraagt, afgehaald aan
ons Bureau, f. 0.47. Franco thuis
(uitsluitend na vooruitbetaling)
kosten deze laatste drie deelen plus
de index te zamen f. 0.59 (Giro
rekening No. 57055).
DE DIRECTIE.
g K.USI/CU UC4U ld
de index te z
4 rekening No. 5
'•www
VEESMOKKELAARS BETRAPT TE ZWOLLE.
Controleurs in algemeenen dienst hebben eer-
gisternacht smokkelaars van vee op heeterdaad
betrapt, toen zij bezig waren vijf koeien met
de pont aan het Katerveer naar de Geldersche
zijde te brengen. Het was bekend, dat er reeds
eerder transporten vee naar de omgeving van
Wezep waren gebracht, waar de koeien waren
geslacht en het vleesch in den clandestienen
handel was gebracht. Eergisternacht zou er
weer een dergelijk transport geschieden. Ambte
naren van den C.C.D. stelden zich verdekt op
en van hun hinderlaag uit constateerden zij, dat
vijf jonge koeien, die van de Steenwijker markt
waren aangevoerd, In een stal bij het Katerveer
werden ondergebracht. Toen de laatste pont, om
goed. halftwaalf. haar lading had afgezet, kwam
een der veerknechts de smokkelaars waarschu
wen, dat ze over konden varen. Nauwelijks wa
ren de koeien echter op de pont geleid, of de
controleurs kwamen voor den dag en namen
het vee in beslag, terwijl ze proces-verbaal op
maakten tegen de geleiders en tegen de veer
knechts, die hun medewerking v.erleenden bij de
overvaart. Het geheele complot, waarbij naar
schatting vijftien personen zijn betrokken, zit
thans in den val.
rekening 432100 t. n. verzorgingsfonds Vrijwil
ligerslegioen Nederland, Koninginnegracht 22 te
's-Gravenhage.
EEN NIEUW MUSEUM IN UTRECHT?
Er bestaan plannen en deze schijnen naar
men ons mededeelt binnenkort verwezenlijkt
te worden, om In Utrecht te geraken tot een
nieuw museum, waarin waardevolle verzame
lingen uit de optiek en uit de goud- en zilver-
incustrie zullen worden saamgebracht. In dit
verband kan nog worden medegedeeld, dat er
een zeer groote kans bestaat, dat de vakschool
voor goud- en zilversmeden en horlogemakers,
welke thans nog te Schoonhoven gevestigd is,
naar Utrecht zal worden overgeplaatst. Het
bestuur van den bond van horlogemakers is
evenzeer van meening, dat een verplaatsing van
deze school naar Utrecht gewenscht is. Mocht
deze vakschool inderdaad naar de Domstad
komen, dan is er alle aanleiding om het mu
seum van tijdmeetkunde, dat thans te Amster
dam gevestigd is, te combineeren met het
museum van den waarborg van goud en zilver,
dat al jaren is ondergebracht in een pand aan
het Janskerkhof te Utrecht.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Met toepassing van artikel 52 der wet op
het notarisambt is aan T. P. J. Hoppe eervol
ontslag verleend uit zijn betrekking van nota
ris te Delft.
Luxor-Theater. Een zeer uitvoerig program
ma deze week! Allereerst is het Lily Bouwmees
ter, die de aandacht vraagt in de film „Pygma
lion", de bekende en amusante geschiedenis van
een Amsterdamsch bloemenmeisje dat om haar
buitengewoon onwelluidende uitspraak door een
spraakleeraar in huis wordt genomen. Met een
vriend wedt hij dat hij in drie maanden een
dame van haar maken zalLily Bouwmees
ter en Johan de Meester dragen het succes van
deze aardige Hollandsche film, terwijl ook Ver
kade met eere mag worden genoemd. Na de
pauze volgt in Luxor het zeer toegejuichte op
treden van het orkest van Klaas van Beeck,
zoomede van Wilco, den „elastieken man". Er
was veel applaus!
Trianon-Theater. De groote veldtocht In
het Oosten, die een jaar geleden werd ingezet
over een front van ruim 2400 K.M., heeft de
geregelde bioscoopbezoeker kunnen volgen in de
wekelijksche journals. Thans brengt Trianon de
samenvatting van de meest indrukwekkende op
namen. w.o. vele, die men tot nu toe niet zag,
welke van dezen gigantischen strijd werden ver
vaardigd, onder den titel „De Veldtocht ln het
Oosten". Deze interessante documentaire film
geeft dus thans een systematisch beeld van het
verloop der operaties in het eerste halve jaar.
Ongetwijfeld is dit spannend filmisch verslag
van den omvangrijksten veldtocht uit de we
reldgeschiedenis waard in breeden kring gezien
te worden!
Rex-Theater. De film „Vluchtelingen"
waarover wij indertijd uitvoerig schreven
geeft een beeld van de groote ontberingen, die
de vluchtende Wolga Duitschers in 1928 in Rus
land moesten doormaken. Velen waren genood
zaakt, nadat zij duizenden kilometers geloopen
hadden, den strijd in verband met gebrek aan
water, op te geven. Enkelen echter wisten, na
véél ellende, gelukkig hun doei te bereiken. Een
uiterst boeiende film, waarin Hans Albers en
Kiithe von Nagy de hoofdrollen vervullen.
Casino-Theater. „Een stem uit den aether"
behandelt de uitzending van een „Wunschkon-
zert". Daaromheen is een liefdesgeschiedenis
gesponnen, die ontijdig geëindigd ware, als dit
„Wunschkonzert" er niet geweest zou zijn. De
medewerkenden aan deze spannende en amu
sante film zijn o.a. Ilse Werner, Carl Raddatz.
Marika Rökk, Heinz Rühmann en Paul Hör-
biger.
Lido-Theater. „Alles voor Gloria" is de
eenigszins verwarde geschiedenis over het en-
gageeren van een beroemd zangersduo door een
gramofoonmaatschappij, waarin de liefde tus
schen de bedrijfsleidster en haar assistent, een
nieuwe schlager en een merkwaardige uitvin
ding een groote rol spelen. Er zijn verschillende
geestige momenten en vooral Leo Slezak ziet
men daarin gaarne. Het natuurschoon van het
fraaie ïtaliaansche Capri verhoogt de aantrek
kelijkheid! Natuurliefhebbers kunnen voorts
hun hart ophalen aan het prachtige filmpje
„Stemmen in 't riet". Th. J. Hannema.
De Nederlandsche Volksdienst maakt het
sterke sterker, het gezonde gezonder.
Steunt dit werk, sluit u aan als lid.
