83ste jaargang
DONDERDAG 18 JUNI 1942
No. 25220
Nieuwe vorderingen der
spil-troepen
Duifsch Weermachtsbericht
Ifaliaansch Weermachtsbericht
Het proces te Ankara
Radiorede van
Soebhas Chandra Bose
Nederlandsche meisjes
in Duitschland aan den slag
DUITSCHLAND STRIJDT voor EUROPA
Extra Duifsch Weermachtsbericht
BINNENLAND
Verduisteren:
„De vermolmde bolsjewiek"
STADSNIEUWS
Gemeentebesluiten
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Telef, Directie en Administratie
25041 (2 litnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst. Leiden.
Pl.verv.: K. Been. Leiden.
Gisteren deelde het Duitsche opperbevel mede:
„De aanval van de Duitsche en Roemeensche
troepen op de vesting Sebastopol heeft on
danks verbitterden tegenstand en groote ter
reinmoeilijkheden verder terrein gewonnen. De
doorbraakplaatsen in het vijandelijke verdedi
gingsstelsel werden aanzienlijk uitgebreid en van
hier uit werden diepe wiggen in de verdedi
gingslinies gedreven. Krachtig verdedigde heu
velstellingen en forten werden op beide aan-
valsvleugels na zware gevechten veroverd. In
de ochtenduren van vandaag werd het belang
rijke fort Siberië stormenderhand veroverd. De
luchtmacht steunde den strijd der infanterie op
prachtige wijze.
In den centralen sector van het Oostelijke
front werden uiteengeslagen vijandelijke groe
pen in het achterwaartsche gebied van het
front vernietigd. Vijandelijke aanvallen ten Zui
den van het Ilmen-meer mislukten.
Aan het Wolchow-front trachtte de vijand
opnieuw met sterke strijdkrachten de door Duit
sche troepen sedert weken in het moerassige
boschachtige terrein taai verdedigde grendel
stellingen te ddorbreken. Alle aanvallen bleven
zonder succes. De ring om de vijandelijke strijd
krachten, die ten Noorden van de grendelstel
ling ingesloten zijn, werd nauwer aangehaald.
Gevechts- en slagvliegers brachten ten Zuid-
Oosten van het Ilmenmeer en aan de Wolchow
den vijand aanzienlijke verliezen toe.
Aan de kust van de Noordelijke IJszee werd
in de haven van Jokonga een vijandelijk koop
vaardijschip van 3000 b.r.t. door bommen tot
zinken gebracht.
In Noord-Afrika mislukten uitvalspogingen
van de ten Westen van Acroma ingesloten Brit
sche troepen. Tot dusver werden bij de gevech
ten der laatste dagen om de Ain el Gazalastel-
ling meer dan 6000 man gevangen genomen.
Bovendien werden buitgemaakt of vernietigd:
224 pantserwagens, 35 stukken geschut en meer
dan 500 vrachtauto's.
In het gebied van El Aden werden vijande
lijke stellingen ondanks hardnekkige verdedi
ging veroverd. In luchtgevechten verloren de
Britten 21 vliegtuigen.
Zooals in een extra bericht is medegedeeld,
hebben formaties van de Duitsche luchtmacht
en eenheden van de Duitsche marine in samen
werking met Italiaansche lucht- en zeestrijd
krachten de Britsche vloot en de vijandelijke
ravitailleeringsscheepvaart in de Middellandsche
Zee zware slagen toegebracht. In de periode van
13 tot 15 Juni werden van krachtig beschermde
Britsche convooien door de Duitsche lucht- en
zeestrijdkrachten vier kruisers en torpedojagers,
twee bewakingsvaartuigen en zes koopvaardij
schepen met een gezamenlijken inhoud van
56,000 bJ.t. tot zinken gebracht. Bovendien wer
den een torpedojager en acht koopvaardijsche
pen door torpedo's getroffen, in brand gewor
pen of zoo zwaar beschadigd, dat aangenomen
kan worden dat zij verloren zijn. Nog zes oor
logsschepen en zes koopvaardijschepen kregen
bom- of torpedotreffers. In luchtgevechten met
de ter beveiliging van het convooi opgestegen
jachtvliegtuigen werden door de Duitsche lucht
macht 33 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
Tien Duitsche vliegtuigen gingen verloren.
Aan deze successen hebben de onder het op
perbevel van generaal-veldmaarschalk Kessel-
ring en onder bevel van den generaal der vlie
gers Loerzer, van. den generaal der vliegers
Geissler en van luitenant-generaal Hoffmann
von Waldau staande vliegerformaties een bij
zonder aandeel. Het succes is mede behaald
door de duikboot van luitenant ter zee le klasse
Deschke, die een vijandelijken kruiser tot zin
ken heeft gebracht.
Voor de Engelsche Zuidkust beschadigde de
luchtmacht bij dag- en nachtaanvallen drie
koopvaardijschepen van middelbare grootte door
bommen. Bij Brighton en bij Portland werden
voor den oorlog belangijke installaties zwaar
getroffen.
De Britsche luchtmacht ondernam in den af-
geloopen nacht storingsaanvallen op Westduit-
sche gebieden. Nachtjagers en luchtdoelartille
rie schoten 9 der aanvallende bommenwerpers
neer.
In zijn weermachtsbericht van gisteren maakte
het Italiaansche opperbevel het volgende be
kend:
De operaties der troepen van de spil in de
Marmarische woestijn worden met succes voort
gezet. In de zone van Acroma en El Aden wer
den na hevige gevechten de versterkte stellin
gen, die hardnekkig waren verdedigd, door den
vijand verlaten. De buit, gemaakt tijdens dezen
strijd, welke geleid heeft tot de verovering van
Ain el Gazala, bedraagt tot dusver 224 pantser
wagens, 85 kanonnen en eenige honderden mo
torvoertuigen, die werden buitgemaakt of ver
nietigd.
Het aantal gevangenen, die reeds de internee-
ringskampen zijn binnengestroomd, bedraagt
meer dan 6000. De luchtmacht bombardeerde de
haven van Tobroek en haalde drie Curtiss-ma-
chines omlaag. Formaties vliegtuigen vielen
overdag en des nachts de militaire installaties
van Half ar en Micabba aan, waarbij de gestelde
doelen getroffen werden.
Eén van onze vliegtuigen is niet teruggekeerd.
Duitsche vliegers haalden in de wateren van
het eiland Linosa een Brltsch vliegtuig omlaag,
waarvan de bemanning werd gevangen geno
men.
In de Straat van Sicilië, waar zich de roem
volle zeeslag afspeelde, die geëindigd is met den
slag van Pantelleria, werden eenige honderden
Engelsche officieren en manschappen opge-
vischt, toebehoorende tot de oorlogsbodems en
koopvaardijschepen welke in brand geschoten
of tot zinken gebracht zijn. Een honderdtal van
deze opvarenden is min of meer ernstig gewond.
Een vijandelijk konvooi, komende van Alexan-
drië en bestaande uit ongeveer vijftig eenheden,
dat reeds was aangevallen door de Italiaansche
en Duitsche luchtmacht, toen het op weg was
naar Malta, en dat de tegenwoordigheid van
een sterk Italiaansch eskader had opgemerkt,
hetwelk dit konvooi tegemoet ging in de wa
teren van Kreta, wendde den steven en zag er
van af, zijn haven van bestemming te bereiken.
Terwijl het konvooi haastig naar zijn punt van
uitgang terugkeerde, werd het opnieuw aange
vallen door de luchtmacht, die het wederom
zware slagen toebracht.
De totale verliezen door dit konvooi geleden
kunnen aldus worden samengevat:
Door de Duitsche luchtmacht: vier kruisers
en torpedojagers en talrijke koopvaardijschepen
tot zinken gebracht, verscheidene andere vaar
tuigen getroffen en beschadigd en bovendien
een kruiser tot zinken gebracht door een Duit
sche duikboot. Door de Italiaansche luchtmacht
een torpedojager tot zinken gebracht, vijf krui
sers en vier schepen ernstig beschadigd.
In het proces wegens den op 24 Februari te
Ankara tegen den Duitschen ambassadeur von
Papen gerichten aanslag zijn gisteren de voor
naamste beklaagden van de sovjet-unie George
Pawlof en Leonid Kornilof op grond van artikel
450, a 1.4 van het Turksche wetboek van straf
recht wegens rechtstreeksclie deelneming aan
een aanslag op het leven van een derden per
soon veroordeeld tot 20 jaar tuchthuisstraf elk.
De beide Turksche beklaagden Abdoerrahman
en Soeleyman werden elk tot 10 jaar tuchthuis
straf veroordeeld wegens steun aan den pleger
van den aanslag. Alle beklaagden hebben het
recht in hooger beroep te gaan. Het vonnis zal
den beklaagden schriftelijk worden toegezonden.
(D.N.B.)
DE DUITSCH-TURKSCHE BETREKKINGEN.
Op den verjaardag van het Duitsch-Turksche
vriendschapsverdrag wijdt de Berlijnsche pers
veel aandacht aan de betrekkingen tusschen
beide landen. De bladen wijzen er op, dat door
dit verdrag onjuist, door Londen en Washing
ton verbreide, opvattingen over de Duitsch-
Turksche betrekkingen gecorrigeerd zijn en dat
het pact berust op de ervaring, dat er geen na
tuurlijke tegenstellingen maar wel natuurlijke
aanrakingspunten tuschen beide landen bestaan
Voorts herinnert de pers aan het gemeenschap
pelijke lot van Duitschland en Turkije na den
eèrsten wereldoorlog.
De Berliner Boersenzeitung schrijft: „Beide
landen hadden toen het geluk, dat uit hun mid
den mannen opstonden, die in den strijd met
dezelfde tegenstanders een nationale wederge
boorte verzekerden."
De bladen komen verder eenstemmig tot de
slotsom, dat de pogingen van Engeland en de
Vereenigde Staten om de Duitsch-Turksche be
trekkingen te schaden, mislukt zijn. De Deut
sche Allgemeine Zeitung schrijft: „Het Duitsch-
Turksche verdrag bevestigt niet alleen een oude
verbondenheid, maar is voor de toekomst het
teeken van een onveranderlijken toestand tus
schen deze landen.die na den wereldoorlog beide
de woordbreuk huner vijanden hebben onder
vonden." (D.N.B
Soebhas Chandra Bose heeft in een radiorede
tot zijn landgenooten verklaard, dat „dank zij
den druk der openbare meening en dank zij
Gandhi's verzet de pogingen van enkele Indiërs
om de deelneming van Indië aan den Britschen
oorlog te bewerken" mislukt zijn. Thans is het
duidelijk, dat het Indische volk niet aan den
oorlog van Groot Britta.nnië wenscht deel te
nemen. De eenige kwestie, die nog moet worden
opgelost is welke positieve stappen de Indiërs
wenschen te ondernemen om vrij te worden. Bose
wees erop, dat zoowel de Indische openbare
meening, als Gandhi reeds stappen in die rich
ting hebben ondernomen. Van die zijde heeft
men geëischt, dat de Engelsch-Amerikaansche
strijdkrachten Indië verlaten zouden, opdat er
geen mogelijkheid zou bestaan, Indië in de toe
komst tot een slagveld te maken. Bose drong er
op aan, dat concrete plannen door de Indiërs
zouden worden opgesteld, teneinde tegen den
toestand te zijn opgewassen voor het geval de
Britsche regeering niet aan dezen Tndlschen
eisch zou voldoen. Hij sprak zijn waardeering uit
over de consequent afwijzende houding van
Gandhi tegenover de toepassing van de politiek
der „verzengde aarde" in Indië.
In de Duitsche fabrieken, waar Nederlandsche
meisjes na haar aanmelding bij de arbeidsbeur
zen werk gevonden hebben, wordt in ruime mate
gelegenheid tot ontspanning en sport geboden.
Onze meisjes hebben in alle opzichten gelijke
rechten als de Duitsche. Onderdak en verple
ging voldoen aan de hoogste eischen, die men
daaraan stellen kan. Indien men niet op eigen
gelegenheid ergens in de kost wil gaan, vindt
men steeds nog goed onderdak in de „Frauen-
lager" of „Madchenheime", die men zoowel in
de steden als op het platteland aantreft. Alle
kosthuizen, zoowel die bij particulieren als die,
welke door de fabrieken voor Wt personeel ter
beschikking gesteld worden, bieden modern
comfort. In verhouding tot de hooge verdiensten
zijn de uitgaven voor kost en huisvesting zeer
gering. Ze bedragen met inbegrip van logies,
eten en wa-sch slechts een derde, veelal een
vierde gedeelte van de verdiensten, die vrijwel
zonder uitzondering minstens dertig mark per
week bedragen. Er zijn Nederlandsche meisjes,
die na een jaar werk het tot een verdienste van
zestig mark per week hebben kunnen brengen.
Bij vele fabrieken in Duitsche industrie
centra, waar de toevloed van arbeidskrachten
vooral het laatste jaar belangrijk gestegen is,
heeft men zeer modem geoutilleerde „Lager"
gebouwd. Deze kampen zijn zeer geriefelijk en
moeten voldoen aan moderne begrippen van
comfort en hygiëne. Bad- en waschinrichtingen
mogen nimmer ontbreken. Zeer vele kampen
beschikken over radiodistributiecentrales. Er zijn
veel kampen tevens, die over een eigen bioscoop
beschikken. „Kraft durch Freude" van het
Duitsche Arbeidsfront zorgt daarnaast steeds
voor een rijke afwisseling aan ontspanning.
Vervolgens verklaarde Bose, dat het Britsche
wereldrijk volkomen uiteen geslagen zal worden.
Hij noodigde Indië uit bij te dragen tot het
verval van het Britsche wereldrijk, opdat uit de
asch van dit wereldrijk een vrij en triumfeerend
Indië zou opstaan. Een eventueele werklooze
of neutrale houding in deze crisis noemde Bose
een „daad van politieke zelfmoord". Een zekere
hulp uit het buitenland zal voor dezen strijd
noodzakelijk zijn. Hij zelde verder, dat de mo
gendheden. die de vijanden van het Britsche
wereldrijk zijn de ware vrienden van Indië zijn,
Het is de hoogste tijd, aldus Bose, dat mijn
vrienden en medewerkers in Indië onderscheid
leeren maken tusschen de binnen- en buiten-
landsche politiek van het vrije Indië. Eerstge
noemde is uitsluitend een zaak van het Indische
volk. De buitenlandsche politiek daarentegen
moet in samenwerking met de landen van het
driemogendhedenpact bestaan. Als Indië bevrijd
zal zijn, moeten de Indiëi's beslissen welken
regeeringsvorm zij zullen kiezen.
„Spoedig", zoo verklaarde Bose woordelijk,
„zullen wij op het punt zijn aangekomen, waarop
wij de wapens ter hand zullen moeten nemen".
Hij riep zijn landgenooten op zich op dien dag
voor te bereiden en tegelijkertijd in het geheele
land een bond t§gen de politiek van de ver
zengde aarde te vormen. De bevrijding van Indië
zal niet lang op zich laten wachten. Indië zal
in den loop van dezen oorlog zijn vrijheid
krijgen. (D.N.B.)
OPNIEUW 19 SCHEPEN TOT
ZINKEN GEBRACHT.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakt bekend:
„Duitsche duikbooten hebben op den At-
lantischen Oceaan krachtig beschermde
convooien aangevallen en 7 schepen met
een gezamenlijken inhoud van 34.000' brt.
tot zinken gebracht. Een ander schip werd
door torpedotreffers zwaar beschadigd.
Verder werden in de Caraibische Zee, on
danks hevigen Amerikaanschen afweer 12
schepen met een gezamenlijken inhoud van
75.000 brt. tot zinken gebracht. Hierdoor
leed de vijandelijke koopvaardijvloot opnieuw
een verlies van 19 schepen met een totalen
inhoud van 109.000 brt.
van hedenavond 22.03 uur
tot morgenochtend 5.19 uur
De maan kwam heden op te 9.49 uur en gaat
vannacht onder om 0.40 uur.
(S.S.-P.K.- VAN HET OOSTFRONT)
Doodsch en verlaten is het overal, op de vel
den en in de wouden, op de heuvels en in de
dalen. Wie hier komt, voelt zich gegrepen door
een gevoel van alleen-zijn. De sombere melan
cholie van dit landschap werkt zich uit in ieder,
die -zich niet wapent door een groote belang
stelling levendig te houden voor de dingen, die
in de Wereld gebeuren. Maar hoe houdt men
een belangstelling levendig; als de tijdingen zoo
schaars doorkomen? Het is immers oorlog, de
Nederlandsche vrijwilligers liggen zoo ver van
het vaderland en de aanvoer ook van post en
kranten werd door de modder en het water
vaak weken lang vertraagd. Wanneer de lang
verwachte veldpostbrief van thuis kwam, dan
was men dolgelukkig met de berichten, die
meldden dat alles goed was en dat deze zaak
zus, de andere zoo geregeld was maar de
tijdsruimte tusschen twee brieven kon zich soms
zoo oneindig lang uitstrekken. Daarbij kwam
een ander bezwaar: al die brieven van thuis
leverden op den duur geen stof voor gesprekken
onder elkaar, juist omdat zij zoo persoonlijk
waren. Wat in den brief voor den eene ge
schreven was, kon den ander niet interesseeren
en slechts zeer spaarzaam kwamen in deze
brieven ook mededeelingen voor, die de belang
stelling van allen zouden hebben verworven
als zij er van geweten hadden. Maar niet ieder
een was bereid om uit den brief, dien hij en hy
alleen ontvangen had, iets te vertellen aan de
anderen, jammer want iedere feitelijke mede-
deeling. verteld in den kring van gelijkgezinde,
doch in wezen vaak zoo verschillende kame
raden, levert stof voor een bespreking, voor een
uitwisseling van meeningen, die juist door allen
zoo zeer verlangd were, Al hebben wellicht niet
allen dit verlangen duidelijk onderkend.
„Maar er bestaat tegenwoordig toch radio"
hoor ik iemand zeggen. Jawel, er bestaat radio,
er bestaan kleine en handige toestellen, onge
twijfeld. Misschien bezit ge wel zoo'n klein
apparaatje, dat u niet de minste moeite veroor
zaakt, wanneer ge het op een rustigen Zondag
morgen, wanneer ge eens wat langer in bed
wilt blijven liggen, van uw zitkamer naar uw
slaapkamer overbrengt. Eenvoudig de stekker in
het stopcontact en de muziek is er weer
jawel, maar in zoo'n bunker of in zoo'n uit bal
ken opgebouwd huis in een vergeten dorp, zoek
daar maar eens naar een stopcontact. Boven
dien wie sleept een radiotoestel mee te velde?
Toen de Nederlandsche P.K., bij het legioen
aankwam, ging er allerwege waar zij zich ver
toonde, een hoeraatje op. De legionairs verheug
den zich, dat door het verschijnen van de
P.K. aan het front, de belangstelling geuit werd,
die het Nederlandsche publiek heeft voor hun
strijd tegen de legioenen der onderwereld. Het
eerste wat de P.K. oogenblikkeliik in hooge
mate populair maakte bii het legioen was het
feit, dat de vrijwilligers bij groepen in de ge
legenheid gesteld werden voor de microfoon te
komen en op gtamofoonplaten groeten te spre
ken, die in Holland door de radio zouden wor
den uitgezonden. Nog op dezen Zondagmiddag,
waarop ik dit schrijf, is die gelegenheid er ge
weest en enkele minuten geleden kwamen zij
langs mijn venster, al degenen, die tot hun
verwanten en vrienden in Holland een paar
woorden gezegd hadden. Ik zag hun gezichten
en het was alsof zij van een feest kwamen. G
durende enkele minuten hebben zij het contact
met het vaderland gevoeld. Stellig zijn er ook
vandaag weer geweest evenals bij vorige op
namen die hun ontroering niet goed meester
konden worden, nu zij over de duizenden kilo
meters, welke hen scheiden van hun geliefden,
spreken konden.
Een tweede omstandigheid, die de PK. in het
middelpunt der belangstelling van onze vrij
willigers bracht, was, dat wij kranten mee
brachten. Niet veel, maar toch nieuwere kranten
dan men hier in weken verwacht had en wi,
werden belegerd om nieuws. Nieuws uitNeder
land, nieuws uit de geheele wereld. En toen
men ontdekte, dat een regelmatige koeriers
dienst ons met de bewoonde wereld verbond en
dat oie koeriers met kranten plachten terug
te komen, toen was het hek van den dam. Dag
in. dag uit werden wi) bezocht en steeds weel
was de vraag: „Hebt u nog wat lectuur voor
ons? Wij zitten in bunker zus en zoo en zouden
zoo graag weten wat er gebeurt."
Helaas, veel kranten hebben wij niet. Lang
niet voldoende om allen te voorzien, maar wij
vonden er iets op. Je bent krantenman of je
bent het niet. Wij wilden het wel zijn en ook
in dit ongezellige land toonen. dat wij het
waren. De P.K. stichtte een frontkrant. Een
simpel folioformaat papier, aan beide zijden
door middel van de cyclostyle voorzien van het
voornaamste dagelijksche nieuws en waarin wij
die belangrijkste nieuwtjes uit de Nederlandsche
kranten overnamen. Een enkele maal een stukje
van een van ons. maar meestal: nieuws, het
nieuws, waarnaar de soldaat te velde nu een
maal snakt. Of denkt ge, dat het hem niet In
teresseert, dat de oude geldstukken door nieuwe
vervangen zijn of dat Blauw-Wit kampioen
werd?
Denkt ge, dat hij geen belangstelling heeft
voor de piocessen, die in Nederland gevoerd
worden als nasleep van de gruwelijke en on
begrijpelijke gebeurtenissen in de oorlogsdagen
van Mei 1940. Ja zeker, de vrijwilliger aan het
Oostfront heeft voor deze dingen nog veel meer
belangstelling dan gy, omdat het het weinige
is, waarop hij teren moet. Onze frontkrant
brengt hem dat, dagelijks, in de Nederlandsche
taal en wanneer omstandigheden, die zich aan
het front nu eenmaal kunnen voordoen, ver
oorzaken dat een bepaalde bunker zijn krant
niet gekregen heeft, dan moet ge zien hoe snel
er een boodschapper haar het huisje komt, waar
de hoofdredactie, tevens administratie en tech
nische dienst, zich gevestigd heeft, om alsnog
een exemplaar te ontvangen. Want de nieuwtjes
uit het vaderland, die „De vennolmde Bolsje
wiek" eiken dag in eiken bunker brengt, zijn
in de luttele weken van het bestaan dezer
simpele frontkrant, tot onmisbare bronnen ge
worden voor telkens nieuwe gesprekken.
De Nederlandsche PK. aan het front: eener-
zijds zorgt zij dat gij, Nederlandsche kranten
lezer. met het wel en wee van onze vrijwilligers
op de hoogte blijft. Maar ook omgekeerd heeft
zij een band geschapen, die de vrijwilligers in
contact houdt met wat thuis gebeurt.
CH. HARMSE,
Vrijwilligerslegioen Nederland.
GEBRUIK VAN GAS OF ELECTRICITEIT
VOOR 1NDUSTRIEELE DOELEINDEN
EN RUIMTEVERWARMING.
De directeur van het rijkskolenburvu brengt
onder de aandacht, dat voor nieuwe toepassin
gen van gas en/of electricteit voor industrieele
en daarmede gelijk te stellen doeleinden slechts
dan een rantsoen ter beschikking zal kunnen
worden gesteld, als gebruik van vaste brand
stoffen technisch onmogelijk is. Men wordt in
zijn eigen belang aangeraden zich, alvorens tot
aanschaffing of inrichting van een installatie
over te gaan, bij het betrokken gas- of elec-
triciteitsbedrijf op de hoogte te stellen, of van
die zijde bezwaren bestaan tegen het verstrek
ken van een rantsoen gas of electriciteit. Deze
maatregel heeft ook betrekking op bakkerijen,
wasscherijen en groote keukeninstallaties. Voor
nieuwe installaties voor ruimteverwarming
wordt geen gas of electriciteit meer ter beschik
king gesteld.'
VOORHOEVE, LEEUWENBERG EN
SCHUURMAN NAAR HET OOSTFRONT.
De persdienst van de N.SJ3. meldt:
De heeren H. J. Leeuwenberg, gemachtigde
van den leider der N.S.B.. en districtsleider van
Noord-Branbant, Ernst Voorhoeve, propaganda
leider der N.S.B., hoofd van de af deeling pro
paganda en raadsadviseur van het departement
van volksvoorlichting en kunsten, en Melchert
Schuurman, zangleider der N.S.B., zullen bin
nenkort naar het Oostfront vertrekken. Op ver
zoek van den leider der N.S.B. maken zij te
voren een'rondreis door het land om op talrijke
vergaderingen te spreken. Zij zullen trachten
met een groot aantal Nederlanders naar het
front te vertrekken, opdat het Nederlandsche
volk een steeds aanzienlijker aandeel hebbe aan
de bevrijding van Europa uit de wurgende klau
wen van het bolsjewisme, het kapitalisme, het
jodendom en van alle handlangers dezer stel
sels en dezer machten.
BEGRAFENIS ADRIAAN VAN DER HORST.
Vanmiddag is op de begraafplaats „Zorgvlied"
te Amsterdam het stoffelijk overschot ter aarde
besteld van den tooneelkunstenaar Adriaan van
der Horst.
Op weg naar de begraafplaats hield de stoet
enkele oogenblikken stil voor den Stadsschouw
burg op ♦het Leidscheplein. waar de directeur
van het Gemeentelijk Theaterbedrijf, H. D.
van Dellen, namens de gemeente, de intendant
van de afd. Tooneel, Cor van der Lugt Melsert
namens het gezelschap, en de acteur Louis van
Gasteren, namens de tooneelspelers kransen
aan de baar hechtten.
Op de begraafplaats was de belangstelling
zeel' groot. Men zag hier vele kunstenaars.
Het woord werd gevoerd door prof. dr. J,
Walch, directeur van de Tooneelschool te Am
sterdam.
Aan de groeve heeft Cor van der Lugt Mel
sert gesproken.
Namens de familie dankte de broer van den
overledene, de heer J. C. van der Horst, voor de
belangstelling.
AFSCHEID VAN SENATOR Dr. H. BÖHMCKER
In de raadszaal van het Stadhuis te Amster
dam heeft gistermiddag de gevolmachtigde van
den Rijkscommissaris voor de stad Amsterdam,
senator di\ H. Böhmcker, die naar Lubeck
terugkeert, afscheid genomen van hen. met wie
hij bijna twee jaren in de hoofdstad heeft
samengewerkt.
Een aantal militaire en civiele autoriteiten
was bijeengekomen om den scheidenden ma
gistraat de hand te drukken.
TE VEEL STROOM EN GAS GEBRUIKT.
Naar de directeur van het Rijkskolenbureau
mededeelt, was het noodzakelijk in de maand
Mei in 70.967 gevallen wegens het overschrijden
van het gasrantsoen tot het geven van boeten
en tot het afsnijden van den aanvoer over te
gaan. Wegens het overschrijden van het elec-
triciteitsrantsoen was zulks noodig in 18.322 ge
vallen.
MAX BLOKZIJL VOOR DE RADIO.
Hedenavond spreekt Max Blokzijl van 21
21.15 uur via den zender Hilversum II over een
brandende kwestie getiteld: „De parasieten".
VERLOFGANGERS VAN HET
VRIJWILLIGERSLEGIOEN.
Van tijd tot tijd verschijnen verlofgangers in
het hoofdkwartier. Zy vertellen ons van hun be
levenissen aan het Oostfront. Het zijn eenvou
dige onopgesmukte verhalen van den strijd
tegen het bolsjewisme, gedaan door ernstige en
vastberaden strijders. Maar wanneer het ge
sprek komt op het werk van ons verzorgings
fonds, dan worden onze bezoekers enthousiast,
dan wordt voor een oogenblik de ernst; verban
nen en vernemen wij hoe onze pakketten ont
vangen worden en hoeveel vreugde deze zen
dingen onzen mannen bereiden.
Pakketten uit Holland. Dat is een toover-
woord aan het front. Dat is een gebeurtenis.
Dan wordt voor een oogenblik alle zorg ver
geten. Landgenoot, help ons dit werk voort
zetten en uitbreiden. Stort een flinke bijdrage
op girorekening 432100 t. n. verzorgingsfonds
Trijwilligerslegioen Nederland, Koninginne
gracht 22, te 's-Gravenhage.
MET GEWEREN DOODEN OF JAGEN
VAN VOGELS.
Gedurende het tijdvak van 1 Juli tot en met
31 December kunnen de hoofden van plaatse
lijke politie, ieder voor zijn gemeente, vergun
ningen verleenen tot het met behulp van ge
weren dooden of verjagen van in die gemeente
niet beschermde vogels in den zin der Vogel-
wet 1936, zulks met inachtneming van bepaalde
aanwijzingen.
BESLISSINGEN VAN DEN BURGEMEESTER.
Ontslag.
Op verzoek is eervol ontslag verleend aan G.
J. Spanjaard als onderwijzer aan de opleidings
school voor U.L.O. aan den Rijnsburgersingel
Als opvolger is aangewezen J. C. Bartelsman,
onderwijzer aan de o. 1. school Dui venbode-
straat.
Geldlecning.
Aanvaard, zijn de aanbiedingen voor een
tweetal 30-jarlge onderhandsche geldleenlngen,
elk groot f. 500.000 tegen parikoers en een rente
van 3% pCt.
Verbetering Lakenhal,
De Commissie voor het Stedelijk Museum „de
Lakenhal" verkrijgt een crediet van f.9500 ten
behoeve van de volgende voorzieningen aan het
museum:
lo. het aanbrengen van eenige veranderingen
aan het gebouw, teneinde een definitieve op
stelling mogelijk te maken van de uit het pand
Oude Singel no. 90 afkomstige 17e eeuwsche
vestibulebetimmering. Aansluitende aan die ver
anderingen zal tegelijk een verbetering van de
de gang naar de Harteveltzaal tot stand kun
nen worden gebracht.
De kosten van een en ander worden geraamd
op f.5250;
2o. het maken van een gang tusschen de
Harteveltzaal en het nieuwe gebouw met in den
vloer een luik, dat toegang geeft tot een trap
naar den kelder, een en ander ten einde een ge
legenheid te scheppen om kunstschatten op be
hoorlijke wijze naar den kelder onder het ge
bouw te brengen, indien dit met het oog op de
buitengewone tijdsomstandigheden urgent moet
worden geacht. De kosten van deze voorziening
worden begroot op f.3000;
3o. het maken van een uitgang ln den Zuid-
Oostelijken hoek van het Paviljoen naar het
nieuwe gebouw en het aanbrengen van een trap
daar ter plaatse, ten einde de circulatie van het
publiek bij druk bezoek te kunnen vergemakke
lijken.
De kosten van dezen maatregel zullen een
bedrag van plm. f1250 vorderen.
Verhuur.
De strook grond aan de Boommarkt, groot
23 M2., totdusver verhuurd aan H. Hoppen
brouwer, voor een kiosk ad f. 150 p. j. is thans
verhuurd aan A. de Vink op dezelfde voorwaar
den.
Verkoop.
Aan den heer ir. F. H. E. Gul jé ls verkocht
het bouwterrein aan de Ver. Slingelandtlaan,
groot 1060 M2. voor f.14 per M2.
Subsidie aan organisaties.
Ingevolge raadsbesluiten van 4 October 1937
en 14 Maart 1938 werd aan de vakcentrales een
vergoeding van 2 cent per gesteunde per week
uit de gemeentekas toegekend in de kosten van
controle op de, middels de bij die bonden aan
gesloten organisaties, gesteunde werkloozen. De
controle bestond in het dagelijks toezien op het
stempelen door de betrokkenen.
Aangezien op last van den Secretaris-Gene
raal van het Departement van Sociale Zaken
de dagelijksche stempelplicht werd afgeschaft,
is de vergoeding door B. en W. bij hun besluit
van 8 Augustus 1940 opgeschort.
De organisaties verleenden ook op andere
wijze medewerking aan de uitvoering van de
steunregeling voor valide werkloozen, n.l. door
het behulpzaam zijn bij het Invullen van steun
aanvraagformulieren, steunwijzigingsformulieren
loonverklaringen e.d., en uitbetalen van steun
gelden aan de bij haar georganiseerde werkloo
zen. Met deze werkzaamheden zijn de organi
saties voortgegaan, terwijl dfze onlangs nog
werden uitgebreid met het Invorderen van aan
werkloozen verleende voorschotten tegen afgifte
van een zegel.
Met het oog op het uitbreiden van haar werk
zaamheden drongen de organisaties er op aan
haar weder len vergoeding toe te kennen.
Aangezien'het niet te ontkennen valt, dat de
organisaties door het verleenen van haar mede
werking kosten moeten maken, welke de ge
meente uitspaart, bestaat er aanleiding weder
een vergoeding aan de organisaties toe te ken
nen.
Met de organisaties werd overeenstemming
bereikt op deze basis, dat aan haar een vergoe
ding van één cent voor elk wekelijksch steun-
geval wordt uitgekeerd. Berekend naar de ge
gevens over 1941 zal dit aan de gemeente een
bedrag van ongeveer f.400 per jaar kosten. Met
het oog op de wijzigingen, welke zich op het
gebied van de organisatie van de werknemers
voltrekken, is het gewenscht de vergoeding
voorloopig voor niet langer dan zes maanden,
ingaande 1 Januari 1942, toe te kennen.
Noodziekenhuizen.
In verband met een circulaire van den Se
cretaris-Generaal van het Departement van
Binnenlandsche Zaken van 27 Maart-7 April
1942, betreffende geneeskundige hulp bij cata-
strophale gebeurtenissen, is een viertal school
gebouwen aangewezen, om zoo noodig tot nood
ziekenhuis te worden gebezigd.
Voor de inrichting van die ziekenhuizen moe
ten eenige aanschaffingen worden gedaan. Het
is de bedoeling die aanschaffingen te beperken
tot de inrichting van twee noodziekenhuizen,
omdat niet behoeft te worden aangenomen, dat
een ramp steeds van zoodanigen omvang zal
zijn, dat het noodig ls tot de inrichting van
alle vier aangewezen gebouwen tot noodzieken
huis over te gaan, terwijl er bovendien reke
ning mede mag worden gehouden, dat opname
van een groot aantal getroffenen in het Acade
misch Ziekenhuis kan plaats hebben.
Van het gedeelte der gemeente, dat getroffen
wo^dt, zal het afhangen, welk der aangewezen
schoolgebouwen tot noodziekenhuis zal worden
ingericht. Met de aanschaffing voor de inrich
ting van twee schoolgebouwen tot noodzieken
huis Is een bedrag vqn plm. f. 4000 gemoeid.
WIJDINGSAVOND LUTHERSCHE KRING.
Wydingsavond: een stille ure, die den men-
schelijken geest doet stijgen boven zorgen van
den dag en onrust van den tijd. Een ure, die
ons tijdens het aanhooren van de oude legende
„De kelk en de doornstruik", Bilderdljk's
„Gebed" of Luyken's „Van de rust des gemoeds"
opnieuw bewust doet worden van de zekerheid,
steun en onvergankelijke kracht, die het Evan
gelie schenkt. Met de overtuiging des geloofs,
met diep gevoel en litterair begrip heeft ds.
Makkink deze en andere voordrachten aan zijn
gehoor overgebracht en zijn woorden zijn om
lijst door fraaien zang van de alt'Bella Keyzer,
wier donker orgaan bij den ernst van dezen
avond harmonieerde en door verzorgd orgelspel
van Hennie Schouten.
Een ure van inkeer en van verwijl in verhef
fende sfeer. Het deed hart en ziel goed. deze
te mogen mee beleven!
HANDELSREGISTER K. v. K.
Wijziging:
N.V. Leidsche Machinefabriek vJi. firma J.
P Janssen, Os- en Paardenlaan 43, Leiden. Pr»»
curatie verleend aan: K. Torn, Leiden (Bep«p»
kende Bepalingen).
