DONDERDAG 28 MEI 1942
No. 25202
Uit den Japanschen Rijksdag
Het Duitsche oorlogsdoel
33ste Jaargang
Nog eenige ministers
aan het woord
Extra Weermachfsberichf
Vernietigingsslag bij Charkof
nadert zijn einde
Italiaansch Weermachtsbericht
BINNENLAND
Uitleening van Ambtenaren"
Verspreide Berichten
Dr. Goebbels in „Das Reich
Verduisteren:
De thee beschikbaar
GEMENGD NIEUWS
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Telef. Directie en Administratie
25041 (2 lilnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhovst, Lelden
Pl.verv.: K. Been. Lelden,
In een adres van dankzegging en antwoord
op de keizerlijke proclamatie van den Japan
schen Rijksdag, heeft dit lichaam de gelofte
gedaan zonder voorbehoud te zullen strijden ter
vervulling van de oorlogsdoeleinden, zooals deze
door de kroon zijn gesteld.
Vervolgens uitte het Lagerhuis in een met
algemeene stemmen aangenomen motie zijn
dank jegens leger en marine voor de tot dus
ver behaalde buitengewone successen.
Als minister van oorlog heeft Tojo nog een
overzicht gegeven van het verloop van den
strijd en de bereikte resultaten. Daarop sprak
hij over den wederopbouw in de veroverde ge
bieden in de Stille Zuidzee en verklaarde, dat
deze stelselmatig vorderingen maakte. De be
stuursorganen hebben voor het grootste deel
hun werk hervat. De vrede en de openbare
orde zijn over het algemeen in de gebieden van
de Stille Zuidzee reeds hersteld. Tegen de Chi-
neesche bevolkingsdeelen, die voor het uitbreken
van de Groot-Oostaziatischen oorlog in deze
gebieden in Anti-Japanschen zin werkzaam zijn
geweest, is men vastberaden opgetreden.
Doch ook de Chineezen spannen zich thans
reeds in voor den opbouw van de Groot Oost-
aziatische levensruimte, Men kan verwachten
dat de dit jaar verwachte grondstoffen reeds
ter beschikking staan. Voor de leveling van ma
teriaal uit de bezette Zuidzeegebieden naar Ja
pan stelt het leger koopvaardijschepen ter be
schikking. Tot einde April zijn reeds 700.000
ton en wel grootendeels rijst, naar Japan ver
voerd. Deze leveringen zullen ook in de toe
komst met zeer groote energie worden voort
gezet. Een plotselinge stijging van de levering
van materiaal, dat vooral bestemd is voor het
dageüjksche verbruik van de bevolking, is ech
ter niet te verwachten.
De emigratie van Japan naar de Zuidzee
gebieden is nog beperkt. De voor den opbouw
van de Zuidzeegebieden noodige Japanners zul
len echter, nadat een selectie is toegepast., daar
heen vertrekken. Daar deze opbouw voor de
laatste beslissing van den oorlog van zeer groote
beteekenis is, spant het leger hiervoor alle
krachten in en het verwacht den volledigsten
steun van het geheele Japansche volk.
Admiraal Sjimada gaf als minister van ma
rine een overzicht over den strijd ter zee.
De vlootoperaties van half Maart brachten
vrijwel alle vijandelijke sleutelposities in het
Zuidwesten van den Grooten Oceaan in Japan
sche handen. Daar ook de vijandelijke strijd
krachten in de luoht en ter zee waren vernie
tigd, kwam Japan in een zeer gunstige positie
voor de verdere oorlogvoering.
In den Indischen Oceaan deed de vloot on
middellijk na de bezetting van Java de noodige
stappen voor het opvangen van de overblijfselen
van den vijand. Onderzeeërs zetten operaties
in langs de kust van Voor-Indië en Birma,
waarbij zij een groot aantal vijandelijke koop
vaarders bij Colombo, Madias en Rangoon tot
zinken brachten.
Sjimada recapituleerde de gebeurtenissen in
den Indischen Oceaan en op de Philippijnen. De
vijandelijke bases in en rondom Australië waren
herhaaldelijk het voorwerp van luchtaanvallen
geweest. Nu en dan probeerde de vijand een
guerilla in de lucht te voeren tegen de door
Japan bezette gebieden, maar telkenmale werd
hij met zware verliezen afgeslagen. In deze
omgeving werden 455 vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten. De Japanners hadden hier de
superioriteit in de lucht behouden, ondanks de
pogingen der geallieerden óm hun luchtmacht
te versterken.
De bewindsman herinnerde vervolgens aan de
Japansche successen in den slag in de Koraal
zee, geleverd in de eerste week van deze maand.
Tenslotte schetste de minister van financiën,
Kaya, de financieele zijde van den oorlog. Wan
neer men bedenkt, dat Japan tot kort voor het
uitbreken van den oorlog in financieel en eco
nomisch opzicht vergaande' gesteund heeft op
Engeland en Amerika, moet het bijzonder op
merkelijk geacht worden, dat in economische en
financiële kringen volkomen kalmte heerscht
en een mentaliteit aan den dag treedt, die waar
borgt. dat Japan ook op dit gebied zal zege
vieren over zijn vijanden. Alle landen in Groot-
Oost-Azië moeten in het belang .van «en stabile
sfeer van gemeenschappelijke welvaart hun eco
nomische en financieele maatregelen gelijkscha
kelen. Natuurlijk zullen ook de financiën in de
bezette Zuidelijke gebieden aan dit doel aange
past v/orden. De productiekracht in de ver
schillende landen van Groot Oost-Azië moet er
op ingesteld worden de strijdkracht van Japan
te versterken en het levensonderhoud der be
woners van deze gebieden te beveiligen.
(DU.B.)
DE STRIJD IN CHINA.
De Japansche strijdkrachten staan thans,
naar Domei meldt, voor de poorten van de stad
Lantsji in het Westen der provincie Tsjekiang
en zijn gereed den laatsten stormaanval op de
stad te beginnen, nadat zij reeds Dinsdagavond
de vijandelijke verdedigingslinies op de heuvels
ten Noordoosten der stad hadden'vernietigd.
Andere Japansche formaties namen onmiddel
lijk de vervolging der vijandelijke troepen ter
hand, trokken de rivier Lankiang over en dron
gen op den anderen oever Tsjisi binnen, waar
zij vijandelijke strijdkrachten omsingelden.
Het 88ste legercorps der Tsjoenkineesche troe-,
pen ligt in de omgeving van Lantsji onder het
vuur der Japansche artillerie, die zich op den
anderen oever bevindt. Het gaat zijn volledige
vernietiging tegemoet-, daar het de terugweg is
afgesneden door de vernieling van de eenige
brug door de Japansche luchtmacht.
De autoriteiten van Tsjoenking hebben o.a.
bevolen, dat het oorlogsmaterieel, dat zich te
Koenming en te Loesjou bevindt zoo snel mo
gelijk naar het centrale gedeelte der Sjesjoean-
provinele overgebracht moet worden.
GROOTE DUITSCH—FINSCHE
OVERWINNING.
Het Finsche hoofdkwartier heeft een résumé
gegeven van de gevechten der Duitsch-Finsche
troepen in den sector van Loehi, waarin o.a. ge
zegd wordt: T
De gevechten in den sector van Loehi, die den
24sten April zijn begonnen, zijn geëindigd met
een volledige overwining van de Finsche en
Duitsche formaties.
De vijand had in dezen sector drie divisies,
vier afzonderlijke brigades en een pantserbrigade
geconcentreerd. Na uitgebreide voorbereidingen
ging hij tot den aanval over en poogde steeds
weer de stellingen te doorbreken, waarbij hij
zelf gebruik maakte van de allerzwaarste
pantserwagens. Alle aanvallen mislukten echter
door de gemeenschappelijke onwrikbare verde-
diging der Finsche en Duitsche formaties. Het
moeilijk begaanbare terrein en de hardnekkige
tegenstand van den vijand eischten echter in
Het opperbevel der Duitsche weer
macht maakt bekend:
De omsingelingsslag ten Zuiden van-
Charkof heeft tot een groote overwinning
van de Duitsche wapens en die van de
bondgenooten geleid. Ook de laatst ont-
lastingsaanvallen hebben in het lot van
de ingesleten legers geen verandering
meer kunnen brengen. Slechts enkele
groepen van den vijand bieden nog verzet.
De vernietiging hiervan is aan den gang.
Reeds thans zijn meer dan 165.000 gevan
genen geteld en 517 pantserwagens, 1180
kanonnen, duizenden motorvoertuigen en
paarden, alsmede onoverzienbare hoeveel
heden ander oorlogsmateriaal als buit ge
meld. Deze aantallen nemen nog voort
durend toe.
Gisteren deelde het Italiaansche opperbevel
mede:
Intensieve activiteit van de luchtmacht in
Cyrenaica, waar enkele centra der achterwaart-
sche verbindingen van den vijand hevig werden
gebombardeerd. Een escadrille duikbommenwer
pers bestookte de installaties van Tobroek niet
bommen van elk kaliber. In luchtgevechten
werden twee Britsche vliegtuigen door Duitsche
vliegers vernietigd. Eqn onzer sterke formaties
jachtvliegtuigen viel in een geslaagde over
rompeling het vliegveld Gamboet aan, waar 25
Curtiss-toestellen gereed stonden om op te stij
gen, Enkele hiervan werden in brand geschoten
en alle andere zwaar beschadigd.
Dag en nacht ondernamen Italiaansche en
Duitsche bommenwerpers aanvallen op Malta.
Begeleidende jagers schoten 2 Spitfires neer.
Twee onzer vliegtuigen zijn niet van de opera
ties teruggekeerd.
In den afgeloopen nacht viel de vijand Mes
sina aan met twee opeenvolgende golven van
bommenwerpers, die brisant- en brandbommen
wierpen. Aanzienlijke schade leden de Dom, de
koninklijke universiteit en enkele particuliere
woonhuizen. Tot dusver werden 7 dooden en 19
gewonden onder de burgerbevolking geteld, men
is nog met het opruimen der puinhoopen bezig.
Bovendien werden 7 matrozen gewond. Een
door het afweergeschut getroffen vliegtuig
stortte in zee. De houding der bevolking was
kalm en gedisciplineerd.
In den ochtend van 23 Mei heeft een onzer
duikboten onder bevel van een luitenant ter zee
le klasse, Gian Franco Gazzano, op denAtlan-
tischen Oceaan met twee torpedo's een kruiser
der Ver. Staten van de Pensacola-klasse (9100
ton), die een convooi begeleidde, getroffen.
Bij deze gevechten werden het 238ste bolsjewis
tische regiment infanterie en de 8ste skibrigade
geheel, het 298ste regiment infanterie en dë
80ste brigade voor het grootste deel vernietigd.
Ook de overige vijandelijke formaties, die aan
den strijd deelnamen leden zware verliezen en
verloren de helft tot driekwart van haar "strijd
krachten. In deze gevechten werden in de voorste
linie alleen meer dan 15000 man gesneuvelden
geteld. Daarbij komen nog de zware verliezen,
die door het artillerievuur en de Duitsche duik
bommenwerpers in den rug van den vijand ont
stonden.
Van den buitengewoon grooten oorlogsbuit
werden tot nu toe duizenden geweren, honder
den machinegeweren en automatische geweren,
dozijnen stukken geschut en granaatwerpers ge-
rr
TEN GUNSTE VAN WINTERHULP
OF VOLKSDIENST.
In de Staatscourant van 29 April is opgeno
men een beschikking van de secretarissen-gene
raal der departementen van algemeen bestuur
en van den commissaris voor de belangen van
de voormalige Nederlandsche weermacht, d.d. 27
April betreffende tijdelijke tewerkstelling van
ambtenaren en overig personeel in openbaren
dienst bij inrichtingen van algemeen nut.
Het gaat hier om een beschikking, die voor
velen van belang is of kan worden en aangezien
er over de draagwijdte vragen zouden kunnen
rijzen bij rechtstreeks betrokkenen, meenen wij
hier nader uiteen te moeten zetten, wat bij
deze „uitleening" van ambtenaren de bedoeling
is en hoe de positie wordt van den tijdelijk bij
een inrichting van algemeen nut tewerkge
stelde. De strekking der beschikking is bij te
dragen tot het welslagen en de verhooging van
arbeidsprestatie van nieuw ingestelde stichtin
gen als bijvoorbeeld de Winterhulp Nederland
en den Nederlandschen Volksdienst. Dergelijke
nieuw ingestelde diensten van openbaar nut
hebben uiteraard behoefte aan behoorlijk ge
schoold personeel, willen ze kunnen beantwoor
den aan het doel waarvoor zij in het leven
werden geroepen. Dit geschoolde personeel nu
kan ter beschikking worden gegeven, omdat
onder de huidige omstandigheden in bepaalde
takken van dienst (men denke hier bijvoorbeeld
aan de departementen van koloniën, defensie en
buitenlandsche zaken of aan de af deeling en mi
litaire zaken der gemeenten) voor een grooter
of kleiner deel van het personeel de normale
werkzaamheden zoodanig zijn teruggeloopen, dat
voor hen geen volledige dagtaak meer aan
wezig is.
Artikel 1 van de beschikking luidt als volgt:
„Ambtenaren in vasten en tijdelijken dienst,
zoomede personen op arbeidsovereenkomst naar
burgerlijk recht in dienst van het rijk, de pro
vinciën, de gemeenten of van andere publiek
rechtelijke lichamen, die tijdelijk gemist kunnen
worden, zonder dat onmiddellijk tot hun vervan
ging behoeft te worden overgegaan, kunnen met
instemming van den scretaris-generaal van het
betreffende departement, van den 'commissaris
voor de belangen van de voormalige Nederland
sche weermacht, van het provinciaal- of ge
meentebestuur, dan wel van het betreffende pu
bliekrechtelijke lichaam bij een inrichting van
algemeen nut tijdelijk worden tewerkgesteld."
Een zeer belangrijk punt. dat bij dit uitleenen
van personeel ter sprake komt, is vanzelfspre
kend dat van de rechtspositie in den nieuwen
werkkring. Artikel 3 van de beschikking zegt te
dien opzichte, dat de bepalingen betreffende den
rechtstoestand van kracht blijven.
De diensttijd, bij een inrichting van algemeen
teld. De eigen verliezen waren daarentegen
uiterst gering. De Duitsch-Finsche troepen ver
loren in dezen reusachtigen strijd, die een maand
duurde samen aan gesneuvelden 418 officieren,
onderofficieren en manschappen. (D.N.B.).
HET LABOUR-CONGRES.
De huidige oorlog schokt de grondvesten van
de oude maatschappelijke orde, heeft Harold
Lasky verklaard op het gisteren te Londen voort
gezet congres der Labourparty, naar de Engel-
sche nieuwsdienst meldt.
Vervolgens spoorde Lasky Churchill aan het
Engelsche volk te beloven, dat de oorlog zal
voeren tot een volksvrede. Deze belofte heeft
Churchill evenwel tot dusver ontweken.
Lasky eischte daarop van Churchill, dat deze
het Engelsche volk niet slechts moet bijstaan
in zijn oorlog voor qjjn „ontzaglijke belangen"
in het buitenland, maar vooral in den oorlog
tegen de ingeroeste belangen in Engeland.
Naar de Londensche zender meldt, beeft de
conferentie zich met 1.275.000 tegen 1.209.000
stemmen uitgesproken voor behoud van den
partij vrede in Engeland. Deze geringe meerder
heid voor een partijvrede is, naar de spreker
van den Londenschen zender zeide, een bewijs,
hoe een groot deel der Labourgedelegeerden
over den Godsvrede denkt. Vele afgevaardigden
beweerden, dat de godsvrede alleen ten nadeele
strekt van de labourparty, (D.NJ3.)
duitsche'"'formaties 'bUzoïdM "zware prestaties, hetgeen, °wat Duitschland van z^jn overwinning
Minister dr. Goebbels schryft in het weekblad
„das Reich" onder het opschrift: „Waarvoor?"
over den zin van dezen oorlog. Na er op te heb
ben gewezen, dat hoe langer de oorlog duurt by
den vyand des te meer het streven merkbaar
wordt om zyn oorlogsdoelstellingen propagan
distisch nader by die van de spilmogendheden
te brengen, schryft dr. Goebbels, dat er thans
nauwelyks nog Engelsche of Amerikaansche
bladen zyn, die niet met een heiligen yver op
komen voor een verstandige wereldorde, voor
een rechtvaardige verdeeling der grondstoffen,
voor de vrijheid der zeeën en transportwegen,
voor een nieuwe sociale orde voor de volken,
alsmede tegen kapitallfctisch-plutocratische uit
buiting en tegen imperialistischen machtshon
ger. Doch, zoo zegt dr. Goebbels, deze oorlogs
doelstellingen van den vijand bestaan alleen
maar op papier. Men heeft in de vyandeiyke
landen klaarblijkelyk begrepen, dat men met
de oude parolen uit den wereldoorlog geen hond
meer achter de kachel vandaan lokt.
Wanneer dit zoo verder gaat, dan zal ver
moedelijk over eenigen tijd de gemiddelde
burger in Engeland en de Vereenigde Staten
met verbazing vragen, waarom moet er dan
nog gevochten worden, daar datgene, wat
Churchill en Roosevelt door middel van den
oorlog willen bereiken, Hitler in vrede reeds
altijd gewild en nagestreefd heeft. In werke
lijkheid, zoo schrijft dr. Goebbels willen de
vijanden in het geheel geen nieuwe wereld,
ook al dwepen zy hier nog zoo mede. Want
hadden zy een nieuwe wereld gewild, waarom
heeft men dan Duitschland den oorlog ver
klaard, terwyl Duitschland bereid was met
de tegenwoordige vijanden deze nieuwe we
reld langs vredelievenden weg te verkrijgen/
De plutocratie is dus voornemens een groot-
scheepsch plagiaat te plegen. Men heeft den
oorlog verklaard, omdat men, na$r men be
weerde, zich niet- kon vereenigen met de Duit
sche levenswijze en reeds in het verloop van
dezen oorlog kan Duitschland de overwinning
boeken, dat de vyanden den oorlog op geestelijk
terrein slechts kunnen doorstaan, door de Duit
sche levenswyze tot het eigenlijke doel van hun
oorlog te verklaren. Wy zyn in tegenstelling
hiermede, zoo schryft dr. Goebbels, tydensden
geheelen oorlog noggeen centimeter van het
standpunt afgeweken, dat wij innamen toen de
oorlog ons werd opgedrongen.
Vervölgens schryft dr. Goebbels uitvoerig over
ii. m0VI 1 1 vn rr
verwacht. Ons allen, zoo schryft hy, moet het
na de overwinning beter gaan dan het ons voor
den oorlog gegaan is. In een nieuwe orde moet
Europa zoo ingedeeld en georganiseerd worden,
dat het zichzelf voeden kanr Dit moet de laat
ste oorlog voor de Europeesche nieuwe orde zyn
?n zyn resultaat zal hierin bestaan, dat ons
werelddeel onder de leiding der Spilmogendhe
den zyn economische, geesteiyke en cultureele
krachten vry kan ontwikkelen, zonder door
plutocratische anti-continentale belangen hierin
gehinderd te worden.
Wy hebben sedert 1914 niet meer aan een
rijkelijk gedekte tafel gezeten, doch eeuwig kan
een volk van byna 100 millioen niet zan dr
hand in den tand leven. Wy waren nog nau>
welijks in staat ons te vermeerderen zonder het
gevaar te loopen by twee of -drié opeenvolgende
mislukte oogsten voor den hongersnood te
staan. Intusschen echter lagen elders de uitge
strekte landerijen en grondstof gebieden braak.
Dit is geen oorlog voor kronen en altaren, het
is een oorlog voor graan en brood, een oorlog
voor het veroveren van de materieele voorwaar
den voor het oplossen van het sociale probleem.
Behalve al het andere, wat ons als natie in
deze gigantische worsteling interesseert, is het
verlangen naar geluk en vrede, naar welstand
en een gewaarborgd bestaan, één van de voor
naamste drijfveren van onzen wil tot overwin
nen en van onze taaie volhardendheid in het
nastreven van dit doel.
Wy kunnen slechts medelydend lachen, wan
neer de imperialistische plutocratieën den
Führer verwijten, dat hy de wereld wil verove
ren om een' duivelsche eerzucht bot te vieren.
Neen, hy heeft de naties tot den strijd en den
arbeid opgeroepen om zoodoende de elementaire
voorwaarden van haar leven te waarborgen, die
door de vyanden worden bedreigd en om daar
enboven de voorwaarden voor een nationalen
welstand te verzekeren, die ons volk zoo veel
aardsch geluk zal geven als het verdient.
Dit is ons oorlogsdoel.
Vraagt men ons dus .waarvoor wy stryden,
dan zeggen wij helder en duideiyk: „Voor een
leven, dat waard is om door honderd millioen
menschen geleefd te worden."
van hedenavond 21.44 uur
tot morgenochtend 5.29 uur
De maan komt hedenavond op te 19.19 uur en
gaat morgenochtend om 5.25 uur onder.
nut doorgebracht, telt ten volle mede als be
zoldigingsdiensttijd. Deze is eveneens als dienst-
c-yd geldend voor aanspraken op pensioen.
Voorts zal de belanghebbende, wanneer zijn
detacheering by de instelling waaraan hij werd
uitgeleend, wordt beëindigd en hij van zyn
tijdelijke tewerkstelling wordt ontheven, weer
terstond in functie kunnen treden by het
lichaam, waaraan hy oorspronkelijk als amb
tenaar was verbonden, zoodat zyn onmiddellijke
herplaatsing" in den overheidsdienst derhalve
verzekerd is.
Zoolang de tijdelyke tewerkstelling een tyd-
vak van zes maanden niet overschrijdt, zoo zegt
artikel 4 der beschikking, biyft het bedrag van
de wedde, het loon en de overige inkomsten van
den betrokken ambtenaar ten laste van het
publiekrechtelyk lichaam, dat hem tydelyk af
stond. Duurt de detacheering langer, - dan komt
het ten laste van de inrichting, die tydelyk van
zyn diensten profyt trekt.
De aandacht wordt nog gevestigd op het be
paalde in artikel 3, dat iiihoudt dat bijaldien aan
het tewerk te stellen personeel door of vanwege
de inrichting van algemeen nut, waaraan het
werd uitgeleend, eenige vergoeding voor by'zon-
dere kosten of andere geldelyke tegemoetko
ming wordt verstrekt, deze vergoeding of tege
moetkoming niet in mindering komt van de
wedde, het loon of de overige inkomsten van be
langhebbende.
Uit dit alles moge blyken, dat hy die elders
wordt tewerkgesteld van deze tydelijke verdwij
ning uit eigen departementalen, provincialen of
gemeentelyken werkkring noch op het gebied
van rechtspositie, noch zuiver financieel bezien,
daarvan eenig nadeel zal ondervinden.
Het is goed. daarop den nadruk te leggen,
opdat niemand door onjuiste voorstellingen in
den waan zou geraken, dat hy door een derge-
lyke detacheering, zooals het in den volksmond
heet „er slechter op zou worden".
Het tegendeel kan eerder het geval zijn, ter
wijl daarnaast als moreele aanwinst kan wor
den genoteerd, dat men in de gelegenheid wordt
gesteld zjjn volle arbeidskracht ten bate van een
waardevol doel in te zetten.
ORGANISATIE VAN SCHOOLARTSEN
DIENSTEN.
By besluit van de secretarissen-generaal van
de departementen van sociale zaken en van bin-
nenlandsche zaken, is bepaald, dat eerstgenoem
de secretaris-generaal het ryk ten behoeve van
schoölartsendiensten in districten verdeelt, waar
van elk district bestaat uit een of meer gemeen
ten.
Het ryk vergoedt 1/3 van de kosten der op te
richten schoolartsendiensten of van belangryke
verbeteringen van reeds bestaande diensten. In
dien in een district een schoolartsendienst niet
of niet volledig bestaat, kan worden bepaald,
dat binnen een door genoemde secretarissen-ge
neraal te stellen termyn in dat district een
schoolartsendienst moet worden opgericht.
Het toezicht op de schoolartsendiensten wordt
uitgeoefend door de geneeskundige inspecteurs
van de volksgezondheid.
EEN GOED FRUITJAAR VERWACHT.
Naar de Tuinderij meldt, verloopt de bloei
van onze fruitboomen over het algemeen zeer
gunstig. Van beschadiging door nachtvorsten
is slechts weinig te bespeuren. Wel ziet men
plaatselijk-by bepaalde variëteiten beschadigin
gen, die kennelijk zyn ontstaan door dé strenge
vorst gedurende den winter.
Indien de verdere omstandigheden gufistïg
blijven, kan men een goede oogst van
fruitsoorten verwachten.
GRATIS BIJVOEDING IN OORLOGSTIJD.
Het Departement van Opvoeding, Wetenschap
en Kuituurbescherming schryft:
Er wordt hard gewerkt om de voeding van ons
volk in dezen zomer en den komenden winter te
verzekeren. Er worden meer aardappelen, meer
granen, meer peulvruchten verbouwd dan ooit
te voren. Maar daardoor komt bij menigeen de
eigenlyke groente plaats te kort. De groente voor
binnenlandsch gebruik zal dit jaar niet goedkoop
zijn. Aanvulling is zeer gewenscht.
Het Departement van Opvoeding wil de Ne
derlandsche schooljeugd inschakelen om de wil
de planten in te zamelen, die de gekweekte
groenten dit jaar voor een deel kunnen vervan
gen, groenten, ook wilde vruchten, paddestoe
len, kruiden voor thee. Er wordt voor de school
kinderen een reeks radiolezingen georganiseerd
onder den titel: A.G.B.I.O. (aangename gratis
by voeding in oorlogstyd). De leerlingen van al
onze lagere scholen worden door hun onderwij
zers aangespoord om daarnaar te luisteren -
en te handelen. Er is haast bij, want bruikbare
planten worden nu al als onkruid afgemaaid.
De eerste lezing wordt daarom al gehouden vol
gende week, Dinsdag 2 Juni, 's middags om 5
uur, over den zender Hilversum I, golflengte
414.5.
Laten velen luisteren en vooral, laten alle luis
teraars aan het werk gaan. Dit is een actie, die
niemand geld kost en ieder voordeel kan bren
gen. Er wordt ingezameld, wat anders verloren
zou gaan, en ieder die meewerkt heeft er onmid-
dellyk zelf voordeel van: besparing van uitgaven
en smakelyk voedsel, ryk aan vitaminen en voe
dingszouten.
DE MAN OP DEN ACHTERGROND.
De man op den achtergrond houdt de hand
op zyn zak. Hij doet niet mee. weet'altijd een
uitvlucht te bedenken en maakt er zich gewoon
lijk met een „Jantje van Leiden" af.
De man op den achtergrond zal daarom ook
altijd op den achtergrond blyven. Zyn geheele
leven lang. Hy zal een vergeten manneke bly
ven. Is u ook een van die mannen van den
achtergrond?
Houdt u zich ook altyd achteraf? Neen? Maar
waar blijft dan uw storting voor de Nederland
sche ambulance op girorekening 87600, Neder
landsche Ambulance, Koninginnegracht 22,
's-Gravenhage
EEN NIEUWE ZENDING.
Zy wordt gereed gemaakt, een nieuwe zen
ding pakketten voor het Oostfront, voo» onze
dappere strijders tegen het bolsjewisme. Hon
derden pakketten stapelen zich op Pakketten
met boeken, tydschriften, versnapringen, tabak,
sigaren en sigaretten Ieder pakket zal den
ontvanger bewyzen, dat wy van het thuisfront
hem niet vergeten zijn Integendeel, ons wel
degeiyk er van bewust zi.in, dat hij dag in dag
uit voor ons zyn leven waagt.
Landgenoot, een nieuwe zending pakketten
wordt gereed gemaakt. Zorg. dat gy ook straks
de voldoening hebt uw steentje te hebben bij
gedragen. Stort een flink bedrag, vandaag nog,
pp girorekening 432100 t. n. verzorgingsfonds
Vrijwilligerslegioen „Nederland", Koninginne
gracht 22 te 's-Gravenhage.
Nadat in het begin van Mei was medege
deeld, dat het afleveringsverbod van thee
door theepakkers aan grossiers en detail
listen was opgeheven, kon overgegaan
worden tot bevoorrading van de winkeliers.
Naar het rijksbureau voor de voedselvoor
ziening in oorlogstyd mededeelt, is het
thans zoover, dat de verkoop van de thee
aan de consumenten voor de destijds in
geleverde bonnen (40 gram per rantsoen)
kan beginnen. Morgen mogen de winkeliers
met den verkoop van de laatste thee een
aanvang maken.
MET DOLLE SNELHEID DOOR GORCUMS
STRATEN.
Smokkelauto tot stilstand gebracht.
Functionarissen van den centralen crisis con
troledienst verdachten dezer dagen een expe
diteur van heimeiyk vervoer van clandestiene
waren en zy besloten tot een actie, die het be-
wys van 'smans verboden handelingen moest
leveren. Toen op zekeren nacht de expediteur
van Wyk en Aalburg vertrok, onwetend uiter
aard, dat de netten waren uitgezet, stonden con
troleurs van den dienst onder meer geposteerd
by de brug van Zaltbommel, die den auto cp-
de route naar Rotterdam, welken weg de éxpe-
diteur gewoonlijk nam, moest passeeren.
In den nanacht verscheen op de brug een
auto, rijdende met zeer groote snelheid en met
nagenoeg gedoofde lichten. De eerste post op de
brug gaf het stopsein, maar de bestuurder
stoorde zich er niet aan, evenmin als hy gevolg
gaf aan het teeken van stoppen van den twee
den post. Onmiddellijk zette de leider van de
actie de achtervolging in en bij deze vervol
ging, die op topsnelheid over dijken en wegen
in de Betuwe werd gevoerd, gelukte het den
wagen te blyven volgen. In Gorcum deed de
bestuurder van den smokkelauto een laatste,
hardnekkige poging de achtervolgers van zich
af te schudden door met dolle snelheid de stra
ten van het stadje door te vliegen. In een zeer
gevaarlijken rit bleven de mannen van den
crisisdienst niettemin op zyn spoor en even
buiten Gorcum gaf de achtervolgde den strijd
op. Hij stopte en zeide, toen de controleurs bij
den auto kwamen: „Ik geef het op, jullie heb
ben het spel gewonnen".
In den auto werden aangetroffen ongeveer
350 kg, aardappelen, ruim 500 kg. witte boonen,
160 kg. groene erwten, 115 kg. tarwe, 40 kg.
snyboonen. alsmede een aantal losse artikelen.
De auto is met den clandest-ienen inhoud in be
slag genomen en de expediteur gearresteerd.
'ah*
WELVAART IN UW W
GEZIN DOOR ARBEID YgJ
IN DUITSCHLAND!
MELDT O AAN BIJ DE
GEWESTELIJKE ARBEIDSBURIAUX
„KAMMEN WIJ AF?"
Herdenavond van 19.15—19.30 uur spreekt Max
Blokzyl via den zender Hilversum II in de serie
„Brandende kwesties" over het onderwerp:
Kammen wy af?"
VERSPREIDE BERICHTEN.
By beschikking van den secretaris-generaal
van het departement van koloniën Is aan den
heer Th. van Voorthuysen, op zyn verzoek, met
ingang van 1 Juli a.s., eervol ontslag verleend uit
zyn betrekking van gecommitteerde voor Indi
sche zaken by voornoemd departement.
DIEFSTAL VAN MUZIEKINSTRUMENTEN
OPGEHELDERD.
In den nacht van Donderdag op Vry dag j.l.
is ingebroken in een grossierderij van muziek
instrumenten aan de Oude gracht te Utrecht. De
buit was vry aanzienlijk, want vrywel de ge
heele voorraad mondharmonica's en een kostbaar
accordeon vielen den dieven in handen. Men
schatte het verlies op circa 500 gulden. Al spoe
dig bleek dat een in deze zaak werkzaam zijnde
schilder, de 17-jarige H. V. S., er meer van wist.
Na een scherp verhoor kwam vast te staan, dat
hy een sleutel van de voordeur van het huis had
weten machtig te worden en daarvar. gebruik
had gemaakt om des avonds laat het pand weer
binnen te gaan. Hij was daarby vergezeld van
eenigen zijner vrienden. Het is de politie gelukt
vyf dieven en een heler te arresteeren, die allen
hebben beleend betrokken te zyn geweest by de
zen diefstal. Het waren de 17-jarige schilder S.,
de 18-jarige slager G. .F. I. L. M., de 19-jarige
loodgieter M. J. van H., de 18-jarige boekhouder
C. S. en de 18-jarige magazynbediende R. W. M.
Een 25-jarige typograaf zekere G., die den
geheelen voorraad mondharmonica s van hen op
kocht, wist dat de instrumenten van diefstal af
komstig waren. Ongeveer den geheelen buit wist
de politie te achterhalen.
BURGEMEESTERS WONING AFGEBRAND
TE MARUM.
Een jeugdige brandstichter.
Op 2den Pinksterdag is te Marum (Gronin
gen) brand uitgebroken in de woning van den
burgemeester, den heer D. van Geel. De brand
Is ontstoken door het 12-jarige zoontje, dat
van zyn ouders een berisping had gekregen,
waarover .hy zoo ontstemd was, dat hy, toen
.hy voor straf naar boven was gestuurd, aldaar
in zyn drift de boel m brand stak.
De brandweer uit Marum en De Leek be
streed het vuur, doch kon niet verhinderen,
dat de geheele woning tot den grond toe af
brandde. Van den inboedel is zoo goed als niets
gered kunnen worden. De schade wordt door
verzekering gedekt.
DOODELIJKE VAL.
Het 5-jarige zoontje van het echtpaar Veld
huizen te Apeldoorn is by zyn spel met andere
kinderen van een hek op het harde wegdek
gevallen, waardoor hy zoo ernstig aan het
hoofd is gewond, dat hy kort daarop is over
leden.
