DONDERDAG 21 MEI 1942
No. 25197
De strijd in het Oosten
Als de school gesloten is
83ste Jaargang
Uitreiking kruis van verdienste
Uif het Brifsche Lagerhuis
Het proces te Ankara
Verspreide Berichten
Vacantie dan „den boer op"!
BINNENLAND
CENFNCT) nieuws
De Pers zegt:
STADSNIEUWS
V erduïsteren:
kKUN/T IN UTTERED
RECHTZAKEN
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Telef. Directie en Administratie
25041 (2 lUnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst. Lelden
Pl.verv.: K. Been. Lelden
t BELANGRIJKE RESULTATEN IN HET
HOOGE NOORDEN.
Het D.N.B. verneemt van militaire zijde:
De voor de bolsjewisten zoo belangrijke ravl-
tailleeringslinie naar Moermansk en Archangel
wordt onophoudelijk door aanvallen van de
Duitsche luchtmacht en van Duitsche zeestrijd-
krachten bedreigd en versmald. Herhaaldelijk
werden Engelsche en Amerikaansche convooien
uiteengedreven en werden naar Moermansk ge
vluchte schepen nog in de haven zelf vernie
tigd. De Britten en onlangs ook de Amerikanen
hebben hun pogingen om dezen toevoerweg te
beschermen, door het in den strijd werpen van
sterke zeestrijdkrachten, met zware verliezen
moeten betalen.
Van 1 Januari tot 19 Mei hebben Duitsche
zee- en luchtstrijdkrachten bij haar strijd in
het Hooge Noorden de volgende resultaten be
haald:
Tot zinken gebracht werden twee kruisers,
vijf duikbooten, een gezamenlijke inhoud van
125.200 b.r.t., alsmede vijf andere vaartuigen,
waaronder een ijsbreker. Zwaar beschadigd en
vermoedelijk ook gezonken zijn: 1 kruiser, ver
scheidene torpedojagers en 41 koopvaardijsche
pen.
De aanvallen werden ondernomen in de Noor
delijke IJszee, in het Noordelijke deel van den
Atlantischen Oceaan, tusschen Spitsbergen en
de Noordkaap, alsmede Noordelijk hiervan ter
hoogte van Noord-Noordwegen, in de Witte Zee.
in de Baai van Kola en bij Moermansk.
Deze resultaten werden voor een deel bereikt
bij zeer ruwe zee. slecht zicht, zware sneeuw
stormen en in weerwil van zeer sterken vijan
delijken afweer door bewakingsstrijdkrachten
en vergezellende vliegtuigen.
In de nieuwe rijkskanselarij te Berlijn heeft
gisteren de officieele plechtigheid plaats ge
vonden waarin voor het eerst het ridderkruis
van het oorlogskruis van verdienste is uitgereikt
Uit naam van den Führer werd het aan den
Obermeister Hans Haline verleend.
Tegelijkertijd werd voor den eersten keer het
oorlogskruis van verdienste eerste klasse uit
gereikt aan honderd arbeiders uit de bewape
ningsindustrie, vijf arbeidsters dezer industrie,
vijf mijnwerkers, 22 boeren en landarbeiders en
vijf boerinnen.
De overhandiging van het ridderkruis van
het oorlogskruis van verdienste geschiedde op
bevel van den Führer door een met het ridder
kruis van het IJzeren Kruis onderscheiden kor
poraal. De oorlogskruizen van verdienste eerste
klasse werden uitgereikt door rijksmaarschalk
Görlng, generaal-veldmaarschalk Keitel, gene-
raal-veldmaarschalk Milch en minister Speer.
Rijksmaarschalk Göring heeft bij deze plech
tigheid in een rede den arbeiders en boeren
nogmaals een uitvoerig overzicht gegeven van
de vredespolitiek van den Führer voor den oor
log, om vervolgens voof het geesteoog van zijn
hoorders de unieke overwinningen te laten pas-
seeren, die de Duitschers en hun bondgenooten
hebben verworven in den aan Duitschland op
gedrongen oorlog.
Hij wees op het feit, dat in de Sovjet-Unie
alles was berekend op bewapening voor een
overval op Europa en bracht nogmaals in her
innering. dat de afgeloopen winter ontzaglijk
streng was geweest. Hij wees op de ontberingen,
die elke menschelijke voorstelling te boven gin
gen, waaraan de Duitsche soldaat in den strijd
tegen de elementen tegenstand had te bieden.
Met nadruk betoogde Göring evenwel ook,
dat de Duitsche soldaat zich zelfs in den -ijzig-
sten storm mijlen ver verheven voelde boven
zijn tegenstander. Hij noemde de Duitsche over
timing in dezen winterslag de grootste, die
ooit kon worden behaald. Hij beschreef hoe de
Führer met zijn soldaten leed. Hun situatie
kende hij nauwkeurig tot ïh bijzonderheden,
maar hij mocht niet toegeven, want slechts
ijzeren hardheid kon de omstandigheid over
winnen. Toen de lente aanbrak, stond het Duit
sche leger waar het in den herfst had gestaan.
Vervolgens behandelde Göring de prestaties
van het vaderland, vooral van de arbeiders en
boeren, van wie stellig veel werd geëischt. doch
die uit eigen innerlijke hartstocht het hun toe
gewezen deel van den strijd voor de toekomst
op zich nemen om voor hun Führer en zijn
weermacht de wapens te vervaardigen die zij
noodig hebben.
De rijksmaarschalk uitte de overtuiging, dat
het vaderland zijn plicht precies zoo zal doen
als de soldaten aan het front en niet zal ver
sagen tegenover noodzakelijke eischen. hoe
zwaar deze ook mogen zijn. (D.NJB.)
In het Britsche Lagerhuis heeft Cripps als
reden voor de afwezigheid van Churchill bij de
debatten aangegeven, dat deze reeds kort ge
leden een verklaring over den oorlogstoestand
had afgelegd, waaraan hij niets had toe te
voegen.
Volgens den Engelschen nieuwsdienst heeft de
afgevaardigde Hadenguest» den eisch gesteld,
dat het Huis grondiger wordt Ingelicht over de
situatie in Oost-Azië. Het volk is ongerust als
gevolg van het ontbreken van een duidelijke
verklaring over de richting, waarin Engeland
zich beweegt. Het wil Britsche soldaten en vlie
gers naar Australië zien uitgezonden.
Churchill moet het ministerie van defensie
laten schieten, aldus spr., en zich wijden aan
de politieke zaken. De oorlog is uitgegroeid tot
een wereldomvattende militaire operatie, die
behoort te worden overgelaten aan de vakmi
nisters en niet onmiddellijk onder leiding van
den premier moet staan.
Hore Belisha verklaarde, dat de militaife des
kundigen tegenwoordig in Engeland hpn in
structies krijgen van politieke ministers. De
vrijwel onafgebroken, voortdurende reeks stra-
tegischen cantastrophes kan dooa dit mengsel
van politieke, strategische en militaire elemen
ten bij de besturing van de oorlogsmachine niet
uit elkaar worden gehouden. Om redenen van
verantwoordelijkheid mag deze toestand niet
voortduren.
Met verwijzing naar de moeilijkheden der
Britsche troepen in Griekenland, op Kreta,
Malakka en In Birma eischte Belisha inlich
tingen omtrent dengeen. die bevel heeft gegeven
tot het optreden der troepen zonder behoor
lijke bescherming van de luchtmacht.
Voorts stolde hij den eisch. dat de militaire
adviseurs een zetel in het oorlogskabinet en
volmachten krijgen of worden gedegradeero tot
onderstaatssecretarissen.
De arbeidersafgevaardigde Shinwell vroeg de
verzekering, dat de regeering voornemens was
tot den aanval over te gaan. Het is mogelijk,
aldus Shinwell. dat de sovlet-unie wordt ver
slagen en dan valt het te betwijfelen, of het
Britsche rilk dat zal overleven.
Sir Stefford Cripps verklaarde, dat de leden
van het oorlogskabinet zich bewust zijn van
den ernst der situatie. Een buitengewoon groote
moeilijkheid is een snel vervoer van troepen en
luchtstrijdkrachten over zeer groote afstanden
en onder snel veranderde omstandigheden. Hij
zeide „in dit opzicht hebben onze vijanden
groote yoordeelen. De Duitschers en Italianen
bezetten in Europa de bihnenlinie en kunnen
hun troepen van het eene front naar het an
dere overbrengen, terwijl wij ons steeds bui
tenom moeten bewegen. De Japanners contro
leeren voorloopig de Stille Zuidzee en hebben
dus het voordeel van een binnenlinie tor zee.
Dat heeft hen in staat gesteld hun strijdkrach
ten te concentreeren op de plaats, waar zij slag
willen leveren, terwijl de Engelsche en Ame
rikaansche bevelhebbers moeilijk konden zien,
waar een aanval te verwachten was."
Onder deze omstandigheden, aldus vervolgde
Cripsp, is het verrassend, dat de gevolgen niet
nog ernstiger zijn geweest.. Ten aanzien van de
Stille Zuidzee betoogde Cripps, dat nederlagen
op het slagveld niet altijd het gevolg van na
latigheid of domheid zijn. Mogelijk iS de oor
zaak, dat de vijand op een bepaalde plaats ster
ker was. Een onderzoek naar de gebeurtenissen
te Singapore wees Cripps namens de regeering
van de hand als „schadelijk voor de doeltref
fende voortzetting van den oorlog".
Australië is in „operatief opzicht" in de
Amerikaansche ondersteuningssfeer geraakt,
doch ten aanzien van de ravitailleering zal En
geland alles doen om Australië te helpen, zooals
Australië bereid was Engeland in de dagen van
den nood te steunen.
Ten aanzien van de bomaanvallen op Duitsch
land beweerde Cripps, dat Duitschland daardoor
gedwongen wordt, sterke afdeelingen der lucht
macht aan het sovjetfront te onttrekken. 'Naar
onze meening, aldus vervolgde hij. is dit de
beste weg om materieelen steun aan Rusland te
verleenen, totdat de tijd komt. dat wij in staat
zijn een zorgvuldig voorbereiden aanval op het
Europeesche vasteland te ondernemen, hetgeen
inderdaad in ons voornemen ligtL
Met betrekking tot Britsch-Indië zeide Cripps,
dat de regeering geenszins de deur achter zich
heeft dichtgeslagen. Zij wenscht de kwestie bij
te leggen, zoodra „een regeling mogelijk of
waarschijnlijk lijkt".
Wat de productie betreft, heeft het kabinet
besloten, dat de sovjet-unie voorrang moet heb
ben voor de hoeveelheden goederen, welke Mos
kou beloofd zijn. Crifcps stelde zich op het
standpunt, dat de sovjetlegers Engeland hebben
„bevrijd" van het gevaar van een aanval en
een invasie. „Geen prijs", zoo besloot hij, „lijkt
ons te hoog voor de voortzetting van deze dap
pere Russische krachtsinspanning, zelfs wan
neer dat zou beteekenen. dat een deel van ons
gebied in gevaar wordt gebracht, want door
deze krachtsinspanning wordt het belangrijkste
deel van onzen weerstand in Engeland be
schermd".- (D.NJ3.).
In het proces betreffende den bomaanslag op
den Duitschen ambassadeur Von Papen heeft
het O. M. tegen de twee Turksche beklaagden
Suleyman en Abdoerrahman de doodstraf ge-
eischt. Tegen de twee Sovjetbeklaagden-Pavlov en
Kornilov eischte hij toepassing van de arti
kelen uit het Turksche wetboek van straf
recht. welke voorzien in gevangenisstraffen van
15 tot 20 jaar „wegens deelneming aan de uit
voering met voorbedachten rade van een aan
slag op het leven van een derden persoon"
Het requisitoir van den procureur-generaal
duurde vier uur. De rechtbank verdaagde het
proces tot 3 Juni (D.N.B.).
TURKSCH MOTORSCHIP GETORPEDEERD.
Het Turksche motorschip „Duatepe" ter
grootte van 300 ton is in den nacht in de
Zwarte Zee niet ver van den Bosporus door een
duikboot getorpedeerd. Naar te Sofia bekend
wordt, is de duikboot een Sovjetonderzeeër ge
weest. (D.NJB.)
CANADA EN VICHY.
Naar de Britsche berichtendienst uit Ottawa
meldt, heeft de Canadeesche minister-president,
Mackenzie King, verklaard, dat Vichy in Cana
da vier consulaten heeft en nog consulaire
agentschappen in drie plaatsen. Onder de te
genwoordige omstandigheden, aldus Mackenzie
King, is het werk dezer consulaten en agent
schappen zeer verminderd en zijn zij van wei
nig nut. De premier beweerde voorts, dat zij,
„het voorwerp van verdenking" zijn geworden.
Daarom had hij het gewenscht geaöht, den
Franschen gezant om sluiting te verzoeken.
(D-N.B.)
DE NIEUWE JAPANSCHE PARTIJ.
Uit Tokio meldt het D.N.B.:
Het pas opgerichte politieke verbond tot on
dersteuning van de keizerlijke politiek, waartoe
alle ministers met uitzondering van die van
oorlog en marine zijn toegetreden, heeft een
uit vier punten bestaand program van den vol
genden inhoud aangenomen.
Door consolideering der politieke macht in
overeenstemming met de voornaamste beginse
len van de nationale politiek zijn wij vastbe
sloten alle maatregelen te nemen, welke voor
het slagen van den Groot-Aziatischen oorlog
noodig zijn. In overeenstemming met de bepa
lingen van de keizerlijke grondwet een Rijksdag
tot ondersteuning van de keizerlijke politiek te
vormen. Voor de nauwst mogelijke samenwer
king met de beweging, tot ondersteuning van
den Keizerlijken troon te zorgen en door het
vormen van de Groot-Aziatische welstandssfeer
bij te dragen tot de totstandkoming van een
nieuwe wereldorde.
Tegelijkertijd nam de vergadering met alge-
meene stemmen een resolutie aan, waarin ge
zegd wordt, dat het ondanks de schitterende
Japansche overwinningen nog een lange weg is
naar de vervulling van alle taken, zoodat het
noodig is, het politieke bewustzijn van het Ja
pansche volk te wekken en door de concentratie
van alle krachten de macht van Japan tot
volle ontplooiing te doen komen, teneinde de
oorlogsdoelen te verwezenlijken.
De voornaamste taak van de Joekoesan
Seijikai als het representatieve lichaam van
de Japansche openbare meening is de samen
werking met de regeering met afwijzing van
alle partijdigheid en met prijsgeving van de
behartiging van de belangen van enkelingen.
„De boeren hebben een hard bestaan. Zij
zijn nooit eens vrij. Altijd roept het land, het
vee of de boerderij. Ik zou wel willen, dat alle
jongens en meisjes eens naar een boerderij
gingen om den boer een handje te helpen en
hem zoo te leeren waardeeren als iemand, die
voor ons voedsel zorgt. Ik heb er geen spijt van,
van, dat ik daar geweest ben. De indrukken,
die je daar hebt opgedaan, vergeet je nooit en
vooral niet hettrot-sche gevoel, iet-s te zijn".
Deze regels knipten wij uit een van de vele
brieven, zoo schrijft de „Landstand", die bij een
der gewestelijke arbeidsbureaux binnenkwamen,
naar aanleiding van het feit, dat vorig jaar een
groot aantal jongens en meisjes uit de stad
„den boer op" is geweest om te helpen bij het
binnenhalen van den oogst.
Wat was namelijk het geval? Door den oor
logstoestand en de blokkademaatregelen moet
Nederland zichzelf voeden. Groote terreinen
grasland zijn daarom gescheurd, de oppervlakte
aan bouwland is uitgebreid, de teelt der ge
wassen is zoo mogelijk nog intensiever gewor
den. En dat er dan ook nog geen honger is ge
leden. dat danken wij uitsluitend aan hem, die
al deze voorzieningen trof: den boer. De ver
antwoordelijkheid drukt hem steeds zwaarder
en het werk eischt steeds meer den geheelen
mensch. De boer mag daarom thans niet langer
alleen staan, het is niet meer voldoende indien
men hem steunt met woorden alleen, neen, het
z{jn vooral daden, die thans gevraagd worden.
Daarom Is ook dit jaar. evenals in 1940 en '41,
door het rijksarbeidsbureau een actie op touw
gezet, die beoogt jeugdige, ongeschoolde perso
nen gedurende de zomermaanden als hulp bij
de landbouwers te plaatsen. Hiervoor komen
vooral 'die jongens en meisjes in aanmerking,
die een lange zomervacantie hebben dus voor
namelijk de studeerende jeugd) en de jeugdige
werkloozen. Juist voor hen, die des zomers een
paar maanden niets omhanden hebben en door
de omstandigheden niet zoo gemakkelijk tot
reizen komen, is de gelegenheid opengesteld
om hieraan mee te doen.
DE VOORWAARDEN.
De bedoeling is, dat deze jongens en meisjes
voor een tijdvak van ten minste vier weken in
de gezinnen van landbouwers worden opge
nomen en in het bedrijf meewerken, d.w.z. dat
zij lichten arbeid op landbouwgebied moeten
Wie zijn volk met hart en ziel wil dienen slnit
zich aan als lid van den Nederlandschen Volks-
dienst.
REICHSFÜHRER S.S., HIMMLER, BIJ DEN
BEVELHEBBER DER WEERMACHT.
De bevelhebber der weermacht ln Nederland,
generaal der vliegers Fr. Christiansen, heeft op
19 Mei des avonds in kasteel Oud Wassenaar
den Reichsführer SS, Himmler, alsmede den
Rijkscommissaris voor het bezette Nederland
sche gebied. Rijksminister dr. Seyss Inquart en
den leider der N.S.B., Mussert met hun naaste
medewerkers ontvangen en begroet.
AFLEVEREN OP WEHRMACHTMARKEN.
Bij vele winkeliers en instellingen schijnt de
indruk te zijn gewekt, dat de Wehrmachtmar-
ken hun geldigheid hebbpn verloren, nu de
„Lebensmittelkarten der Deutschen Wehrmacht
in den Niederlanden" ingevoerd zijn. Met na
druk wordt er op gewezen, dat dit niet het ge
val is en dat het afleveren op Wehrmachtmar-
ken aan personen, die bevoegd zijn tot het koo-
pen op deze distributiebescheiden, niet mag
worden geweigerd.
HET LEGIOEN VALT AAN.
Na een stellingoorlog tijdens de wintermaan
den komt er beweging in de Europeesche legers.
Reeds werd in het Zuiden van het Oostelijk
front het eerste offensief met succes bekroond.
Binnen enkele weken zullen overal de dappere
strijders tegen het bolsjewisme oprukken en
dan zal ook het Nederlandsche legioen ten aan
val trekken.
Het legioen valt aan. Landgenoot, daar dient
gij bij te zijn, dat is uw plicht als goed vader
lander.
Duizenden Nederlandsche mannen staan ln
het Oosten gereed. Duizenden zullen alsnog hun
voorbeeld volgen en tot deze laatsten zult ook
u behooren, mits u zich tijdig aanmeldt bij het
vrijwilligerslegioen Nederland, Koninginne
gracht 22. 's-Gravenhage.
BENOEMINGEN BIJ DEN NEDER
LANDSCHEN KULTUURRAAD
De president van den Nederlandschen Kul-
tuurraad, prof, dr. G. A. S. Snijder, heeft met
ingang van Dinsdag 19 Mei tot leden van den
Nederlandschen Kultuurraad benoemd de hee-
ren E. Bouws te Amsterdam en dr. G. Wijde-
veld. letterkundige te Overveen.
MAN VERHUURDE GESTOLEN FIETSEN.
In een rijwielstalling aan den Stationsweg ln
Den Bosch, waarin tevens een fietsenverhuurln-
richting was gevestigd, heeft de politie een inval
gedaan.
Onder de fietsen, dievoor verhuur bestemd
waren, werden zes gestolen rijwielen aangetrof
fen De eigenaar van de stalling werd gearres
teerd. cerwijl alle fietsen van de verhuurinrich-
ting, ten getale van 43 stuks, in beslag werden
genomen. Daar -men vermoedt, dat van dit aan
tal wel een gedeelte van diefstal afkomstig is,
heeft de commissaris van politie te 's Herto
genbosch allen, wien het laatste halfjaar een
fiets werd ontstolen, opgeroepen, zich aan het
hoofdbureau van politie te vervoegen.
RANGEERDER DOODELIJK VERONGELUKT
Te Amersfoort werd de rangeerder A. tijdens
het verrichten van zijn werkzaamheden door
een goederentrein aangereden. Hij werd hierbij
zoodanig verwond, dat hij is overleden.
Steenkoolproductie moet
op peil blijven
De „Limburger Koerier" schrijft, dat Zondag
j.L als op een gewonen weekdag is gewerkt in
de mijnen van Limburg. Het blad teekent hier
bij het volgende aan:
„Zoowel ten behoeve van de huisbrandvoor
ziening. welke den afgeloopen winter onvoldoen
de was geweest, als ten behoeve van het in-
dustrieele leven, dat op gang moet blijven, ten
slotte ook ten behoeve van den landbouw, welke
de kunstmeststoffen een bijproduct van de
cokesfabricage niet ontberen kan. was het
noodig, dat de steenkoolproductie op peil bleef.
Ingezien werd, dat het werken op Zondag een
offer voor de mijnwerkers beteekende. dat eeni-
germate vergoed moest worden. Daarvoor wer
den extra-rantsoenen levensmiddelen en enkele
andere artikelen beschikbaar gesteld boven de
nol-male vergoeding voor Zondagswerk, ten be
drage van 100 pCt. boven het loon."
Sedert 1 November was de uitvoer van steen
kool niet grooter geweest dan de invoer. De
Duitsche autoriteiten hebben de verzekering ge
geven te zullen trachten deze verhouding te
handhaven.
„Hierdoor werd," zoo schrijft het blad. „het op
peil houden van de productie een bij uitstek
Nederlandsche zaak. De geheele hoeveelheid,
welke door de Nederlandsche mijnen wordt ge
produceerd, is immers noodig ter voorziening in
de binnenlandsche behoefte.
Zooals gezegd: deze argumenten schijnen nu
te hebben doorgewerkt. De mijnwerkers hebben
begrepen, wat op het spel staat, en hebben het
offer van het Zondagswerk gebracht."
Het Nederlandsche publiek zal daar dankbaar
voor zijn. Het heeft te meer reden tot dank
baarheid nu enkele kolenbons zijn aangewezen
en ieder dus reeds voor de eerste wintermaanden
een hoeveelheid huisbrand kan opslaan. Deze
hoeveelheid behoeft in de komende winter
maanden niet te worden vervoerd en moeilijk
heden ten aanzien van dit gedeelte zijn dus niet
te vreezen. Daar ook aan de voorraadvorming bij
de groote steden aandacht zou worden geschon
ken. zullen moeilijkheden, zooals die er in den
afgeloopen winter waren, wel voorkomen kun
nen worden.
Natuurlijk hoopt een ieder, dat een spoedige
pacificatie van ons werelddeel het mogelijk zal
maken, tot normale arbeidsverhoudingen, óók
in het mijnbedrijf, terug te keeren.
Nu het noodig is. blijkt, dat de mijnwerkers
het offer, dat van hen voor het Nederlandsche
volk wordt gevraagd, willen brengen. Zij zullen
dat zeker blijven doen, zoolang de omstandig
heden het noodig maken.
verrichten. Als tegenprestatie voor deze „land-
hulp" moet de boer deze „hulpen" kost en in
woning verschaffen, voor hun wasch zorgen,
hun kleeding en kousen repareeren en him f1
zakgeld per week verschaffen. De jongens en
meisjes moeten zich vooraf medisch laten
kernen. In groote trekken is dit dus dezelfde
regeling, zooals die de beide vorige jaren gold.
Wij zeiden het reeds: vele brieven van jon
gelui, die er op uit waren getrokken, hebben
de gewestelijke arbeidsbureaux bereikt. Natuur
lijk waren niet allen even tevreden: sommigen
hadden gedacht een paar maanden eens prettig
uit te rusten in plaats van te moeten aanpak
ken en ook was er wel eens een boer, die van
zijn „hulp" meer verwachtte dan deze kon pres-
teeren, maar toch waren zulke brieven uitzon
deringen. En zelfs in die uitzonderingsgevallen
schreef men toch dat „men het volgende jaar
weer zou gaan."
Over het algemeen viel het werk erg mee.
Sommigen hadden het wel bijzonder getroffen
en mochten reeds na enkele weken zelfstandig
hooi rijden of ploegen, eggen of maaien. De
meisjes verrichtten hoofdzakelijk huishoudelij-
ken arbeid, of mochten helpen bij het melken,
of werken in den moestuin. Men deed nieuwe
indrukken op, knoopte nieuwe vriendschapsban
den aan, en het is dus niet te verwonderen, dat
bijna allen schreven: „Volgend jaar ga ik weer."
Wat ook opvalt is, dat de stadsjongens en
-meisjes unaniem tevreden zijn over de voe
ding, die uit den aard der zaak overal uitste
kend was.
Uit alles blijkt, dat ook dit jaar velen zich
weer zullen opgeven als landbouwhulp. De
„nieuwelingen" onder hen zullen er zeker geen
spijt van hebben! Het kan voor hen niet anders
dan een vooordeel zijn, het boerenleven eenigen
tijd te hebben meegemaakt en waardeering te
hebben gekregen voor hen, die voor ons dage-
lijksch brood zorgen. En het mooiste is mis
schien nog wel het gevoel, mede geholpen te
hebben om ons volk voedsel te verschaffen voor
den komenden winter.
Zij, die nu nog twijfelen, wacht niet langer,
maar meld je aan!
Maak je verdienstelijk, ook, ja Juist ln Je
vacantie
Aarzel dus niet langer, maar geef Je zoo
spoedig mogelijk op bij een gewestelijk arbeids
bureau, waar je alle inlichtingen kunt verkrij
gen. Je helpt je volk, dus je helpt jezelf!
„Vernauw den band tusschen stad en land!"
van hedenavond 21.35 uur
tot morgenochtend 5.37 uur
De maan kwam hedenmorgen op te 10.56 uur
en gaat vannacht onder te 2.06 uur.
SLACHTOFFER VAN TRAMONGELUK.
De 61-jarige verzekeringsagent R. J. Belarge,
wonende in de Jacob Catsstraat te Rotterdam,
die op 8 Mei door een tram op de Schiekade
aldaar werd aangereden, is gisteren aan de be
komen verwondingen overleden.
ZILVEREN JUBILEUM M. v. d. KEUR.
Heden herdenkt de heer M. v. d. Keur zijn
25-jarige dienstvervulling bij de Stedelijke
Lichtfabrieken.
Op 21 Mei 1917 in dienst getreden als hulp
machinist bij de Centrale, ging hij in Mei 1931
over naar de afd. Electrische Installaties, al
waar hij thans als monteur le kl. werkzaam-is.
Nadat hij vanmorgen eerst door de directie
v/as ontvangen en met zijn zilveren Jubileum
gecomplimenteerd, volgde een intieme huldiging
in den kring zijner collega's, waartoe de jubi
laris met zijn familie in de monteurswerkplaats
was genoodigd. Bij monde van een der mon
teurs werd de heer v. d. Keur in hartelijke
woorden gelukgewenscht, waarbij hem als stof
felijk blijk van sympathie een cadeau werd
aangeboden. Zijn chef sloot zich hierbij aan en
feliciteerde den Jubilaris op zijn beurt in een
korte toespraak, daarbij waardeering uitspre
kend voor de wijze, waarop de jubilaris steeds
zijn werk verricht.
De jubilaris dankte hierop voor de ontvangen
bewijzen van sympathie, waarna de aanwezigen
gelegenheid kregen hem nog persoonlijk geluk
te wenschen. Na een kort samenzijn vertrok de
jubilaris huiswaarts om het verdere van dezen
dag in huiselijken kring door te brengen.
EINDEXAMEN GEM. H. B. S.
Geslaagd voor het eindexamen af deeling B.
4de groep: de heeren N. F. Meier, P. J. M. Mil-
laard, J. van der Nat, C. H. Otto, P. J. van
Schalk, J. Schrama, J. D. M. van Straten, P. L.
Streeder en S. J. W. Zandvoort. Afgewezen geen
HET AMBTSJUBILEUM VAN
Ds. JOH. JANSEN.
Ds. Joh. Jansen, Chr. Geref. predikant te
dezer stede, die gisteren het feit mocht herden
ken, dat hij zich vóór 25 jaar als predikant aan
de Chr. Geref. Gemeente alhier verbond, heeft
op dezen dag van vele zijden bewijzen van har
telijk medeleven mogen ontvangen.
Zoowel 's middags als 's avonds hebben vele
gemeenteleden hun opwachting gemaakt. Onder
de aanwezigen werden o.m. opgemerkt ds. H. A.
Wiersinga. Geref. predikant te dezer stede. ds.
A. Dubois van Gouda en ds. L. Kleisen van
Boskoop namens de Classis Leiden der Chr
Geref. Kerk; verder een deputatie uit den ker-
keraad der Chr. Geref. Gem. van Rijnsburg en
afgevaardigden van de Jeugdvereenigingen der
Chr. Geref. Gem. te dezer stade.
Ook mocht de jubilaris tal van schriftelijke
en telegrafische gelukwenschen ontvangen, ter
wijl een groote bloemenschat de ontvangkamers
der pastorie sierde.
HANDELSREGISTER K. v. K.
Wijzigingen: N.V. Boek- en Steendrukkerij
Eduard IJdo. Hoogl. Kerkgracht 4, Leiden.
Nieuwe adjunct-directeur: B. J. Staal, Lelden.
J. van Noort, Morschweg 55D., Leiden. Melk
handel. Overleden eigenaar: J. van Noort, dd.
19 April 1942.
Naamlooze Vennootschap Bloembollenkwee-
kery en Handel, Gebroeders Nieuwenhuis. Rijks
straatweg 31, Lisse, Uittredend Commissaris: J.
Nieuwenhuis Dzn„ Lisse.
AANWINSTEN VAN „DE LAKENHAL".
Door een zeer te waardeeren gedachte van
het bestuur van het Leidsche Volkshuis konden
twee destijds door den heer J. L. Drucker ge
kochte schilderijen van Paulus Constantijn la
Farque als bruikleen in de Lakenhal komen.
Deze zeer bekoorlijke werken geven beide de
Korte Mare tusschen den Oude-Singel en de
Haarlemmetrekvaart weer, den eenen keer in de
richting van de Marekerk met haar fraaien
koepel, den anderen keer naar de voorm. Mare-
poort. Naast het uitbeelden van deze beide Leid
sche monumenten, waarvan de laatste in de
vorige eeuw gesloopt werd. is het interessante
van deze gezichten gelegen in de z.g. veerhuis-
jes, hst punt van vertrek en aankomst der
trekschuit op Haarlem.
Een tweede aanwinst is een 18de eeuwsch
wortelnoten kabinetje met zilveren kinderspeel
goed en eenlg porcelein uit de nalatenschap van
wijlen mej H. J. de Fremery. Daar dit soort
van zilver, dat steeds een groote aantrekkelijk
heid biedt, tot nu toe in het museum ontbrak,
moet ook deze aanwinst als zeer welkom wor
den beschouwd.
Voor het alhier afgenomen examen van
apothekers-assistent zijn geslaagd de dames L.
van Eijk, A. M. Hagoort en E. Frenkel, allen te
Rotterdam.
TOON VERHEY VERLAAT DE H.O.V.
Naar de „Tel." verneemt zal de dirigent Toon
Verhey bllnenkort de Haarlemsche Orkestvereeni-
glng gaan verlaten en uitsluitend nog als dirigent
optreden voor het Residentie-Orkest, waaraan hij
sinds Januari J. verbonden Is.
NIEUWE UITGAVEN.
„Caecllia en <le Muziek". Het Meinummer
van „Caecllia en de Muziek" opent met een be
schouwing van Hendrik Rijnbergen over „Het
Muziekgilde der Nederl. Kultuurkamer". Theo v.
d. Bijl schrijft over „Als twee hetzelfde doen",
naar aanleiding van de uitvoeringen van Mozart's
„ReQUlem" Lulgl Cherublnl's Doodenmls In c
mineur. A. D. Fokker behandelt .Grondtoon,
gidstoon en hun volledig akkoord". Hugo "an
Dalen wijdt aandacht aan den Itallaanschen
componist G. Francesco Mallplero.
BIJ de Uitgeverij Carpe Dlem te Barendrecht
verscheen „Groententeelt", een uiterst practlsche
handleiding voor den nlet-vakman. samengesteld
door Joh. Berghuis, directeur der Lagere Tuin
bouwschool te Barendrecht.
Haagsch Maandblad.
Het Meinummer van het Haagsch Maandblad
bevat als eerste artikel een beschouwing van lr.
W. Meyer Cluwen over de Inconsequenties van de
Zweedsche Sociaal-Democraten, waarna dr. H. van
Loon uiteenzet wat Nederland van Spengler kan
leeren. Mr. dr. K. W. P. Klaassen bepleit de be
oefening van de dagbladwetenschap. Een beschou
wing over den kunstenaar van Meegeren van Jan
Ublrk wordt gevolgd door „Het raadsel van de
Trescakloof" van dr. J. B. de la Faille, waarna
nummer 5 van de serie „Momentopnamen uit den
Balkan", over feesten ln Bosnië, van S. A. Reitsma
den Inhoud besluit.
Vredegerechtshof
W.A. STELDE ZICH TE WEER TEGENOVER EEN
OPDRINGERIGE VOLKSMENIGTE.
In den avond van den derden September 1940
ontstond ln de Slotlaan te Zeist eenlge deining
doordat het publiek zich opdrong tegen een groep
van ongeveer 140 man W.A., die een marsch maak
te. Den achtersten rijen werd het loopen bemoei
lijkt door de weermannen met rijwielen tegen de
hielen te rJjden. Ten slotte kwam het ln de Wees-
hulslaan tot handtastelijkheden en toen gaf de
commandant het bevel de straat schoon te vegen,
waarbij de weermannen gebruik maakten van hun
koppelriemen, om eenlge rake klappen uit te
deelen. De Utrechtsche rechtbank veroordeelde In
dertijd deze weermannen tot boeten van f. 20.
en een voorwaardelijke gevangenisstraf van een
maand.
In hooger beroep heeft thans het Vredege
rechtshof deze weermannen ontslagen van rechts
vervolging en een hunner vrijgesproken, daarbij
o.a. overwegende, dat de volksmenigte door haar
optreden opzettelijk een marcheerenden troep der
W.A. in haar bewegingen belemmerde en hin
derde en dat een dergelijk optreden tegenover de
W.A., als orgaan der Nationaal Socialistische Be
weging die draagster ls van beginselen, welke
slechts het welzijn van het vaderland beoogen,
een ernstige aantasting ls te achten van haar eer,
op welker erkenning zij zonder voorbehoud aan
spraak heeft. In verband hiermee stelde het Hof
vast, dat verdachten zich terecht gekrenkt heb
ben gevoeld ln hun eer, die mede gelegen ls ln de
eer van de Natlonaal-Soclallstlsche Beweging in
Nderland deel uit te maken, en dat verdachten,
zich te weer stellend tegenover deze volksmenigte,
onder deze omstandigheden geacht moeten wor
den te zijn opgetreden ter noodzakelijke verde
diging tegen oogenbllkkelljke wederrechtelijke aan
randing van dit hoogste goed. Bovendien werd
overwogen, dat gelijk de verdediger, mr. fi. J.
van Vessem, had opgemerkt de W.A. een op
bevel-beginsel berustende organisatie ls. waarvan
de leden onvoorwaardelijk leder bevel van hun
commandant moeten opvolgen.
HAAGSCH GERECHTSHOF.
Arresten Het Hof heeft de volgende arres
ten gewezen. P. J. L te Lelden, wegens diefstal
van enkele bankbiljetten ten, nadeele van een
mede-pensionbewoner: 14 dagen gevangenisstraf
(oorspr. vonnis 2 maanden): G. K. te Lelden
die f. 2.50 had aangepakt van Iemand die gestolen
couponstof had verkocht; 14 dagen gevangenis
straf (bevestigd); mej. J. de V. te Lelden, we
gens diefstal van een Japon b!1 V. en D.: 2 maan
den gevangenisstraf (bevestigd): J. Ponse te
Zoetermeer slachten van twee biggen: 2 maan
den hechtenis (oorspr. vonnis zes maanden
hechten.): C. J. V. te Boskoop wegens vl6ch-
strooperljeen maand gevangenisstraf (oorspr.
vonnis 4 weken); K J Strookman, Woubrugge.
slachten van schapen: verwezen naar rechter
commissaris (vonnis 1 Jaar)M. v d. Llppe koo-
pen van dlstr.bescheiden van mej. V. te Noord-
wijk: verwezen naar rechter-commlssarls.
