VRIJDAG 15 MEI 1942
No. 25192
83ste Jaargang
Duitschland strijdt voor Europa
Duifsch Weermachtsberkhf
Verspreide Berichten
lialiaansdi Weermadifsbericht
Extra Weermachtsbericht
BINNENLAND
De nieuwe bonnen
Verduisteren:
Churchills dreigementen met den
gifgasoorlog
Scherpe Berlijnsche reactie
GEMENGD NIEUWS
Complot in den dandestienen
handel ontdekt
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Telef. Directie en Administratie
25041 (2 lilnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst. Lelden.
Pl.verv.: K, Been. Lelden.
Gisteren deelde het Duitsche opperbevel mede:
„Op het schiereiland Kertsj wordt de
achtervolging van den verslagen vijand
onvermoeid voortgezet. De haven van Kertsj
en scheepsconeentraties in deze wateren zijn
met succes gebombardeerd.
Op verscheiden plaatsen aan het Donetz-front
leveren onze troepen afweergevechten tegen
den aanval van sterke vijandelijke strijdkrach
ten. die door pantserwagens gesteund worden.
In de Noordelijke zone leverden Duitsche
aanvalsoperaties plaatselijke successen op. Bij
de luchtgevechten van gisteren zijn aan het
Oostelijk front 84 vijandelijke vliegtuigen neer
geschoten, 5 Duitsche vliegtuigen worden ver
mist. Finsche luchtstrijdkrachten hebben met
goed gevolg schepen bij den mond van de Wolöa
bestookt.
Van 26 April tot 13 Mei hebben de bolsje
wisten 748 vliegtuigen verloren, waarvan 540 in
luchtgevechten en 73 door afweergeschut Ver
der werden er 76 door afdeelingen van het leger
vernietigd of buitgemaakt, de rest werd op den
grond vernietigd. In dezelfde periode gingen
aan het Oostelijk front 82 Duitsche vliegtuigen
verloren.
Op Malta hebben Duitsche stuka's op vlieg
velden en luchtafweer-batterijen bomtreffers
geplaatst. Boven de Middellandsche Zee werden
vier Britsche vliegtuigen neergeschoten.
In het Noorden van den Atlantischen
Oceaan hebben Duitsche duikbooten een op
Engeland varend convooi aangevallen en in
zware, hardnekkige gevechten, die verschei
dene dagen duurden, 9 schepen met een
gezamenlijken inhoud van 31.000 ton tot
zinken gebracht. Een tiende schip werd door
torpedotreffers beschadigd. Andere duik
booten brachten in dc Amerikaansche wa
teren 12 koopvaardijschepen, met een in
houd van 82.000 ton en een bewakingsvaar
tuig tot zinken. Daardoor heeft de vijan
delijke scheepvaart in enkele dagen we
derom 21 schepen met een inhoud van 113.000
verloren.
In het verder verloop van zeegevechten bij
den toegang tot het Kanaal, van het ontbranden
Nog meldt het D.N3.:
Met het oog op de verdere ontwikkeling van
den strijd in Oost-Europa leggen Berbjnsche
militairen den nadruk op de opvatting, dat de
strijd in Rusland niet gevoerd wordt om steden
te veroveren, doch om de verovering van wegen
en spoorwegen, zijnde de zenuwstrengen van
iederen modernen oorlog. De beteekenis hiervan
neemt hoe verder men van het Westen geraakt,
toe, want er zijn er, hoe meer men naar het
Oosten gaat, hoe langer hoe minder. Dit feit
dient men bij het beschouwen van de krijgs
operaties steeds voor oogen te houden.
Over de sterkte van de Duitsche formaties,
die tot den aanval zijn overgegaan, verluidt
slechts, dat zij ver beneden het aantal liggen,
dat door de bolsjewisten in den strijd wordt ge
worpen. Noemenswaardige troepenverplaatsingen
zijn van Duitsche zijde ook in het geheel niet
noodig geweest. Daar Duitschland aan de bin
nenste zijde vecht en zoodoende de mogelijk
heid voor snelle transporten naar alle zijden
heeft, is de door Engeland en Amerika voort
durend gebruikte slagzin over het oprichten
van een tweede front in Europa alleen het na
jagen van een hersenschim, want Duitschland
en zijn bondgenooten kunnen dank zij deze bin
nenste linie hun offensieven steeds daar be
ginnen, waar zij willen. Beslist zal het eigen
lijke groote offensief niet daar losbarsten, waar
de vijand dit verwacht. Men zal de juistheid
van deze these spoedig ook in het vijandelijke
kamp leeren inzien.
DE VERLIEZEN DER BRITSCHE VLOOT.
Van militaire zijde verneemt het D.NJ3.. dat
de Britsche marine door de actie van Duitsche
strijdkrachten ter zee en in de lucht sedert het
begin van den oorlog 19 kruisers heeft verloren.
De Japanners hebben 9 Britsche kruisers tot
zinken gebracht.
Van Italiaansche zijde wordt medegedeeld, dat
de vloot en de luchtmacht van Italië in totaal
23 Britsche kruisers tot zinken hebben ge-
brach. In totaal hebben de spilmogendheden dus
61 Engelsche kruisers vernietigd, terwijl Enge
land in den vorigen wereldoorlog slechts 25
kruisers verloor. Van de 16 slagschepen, waar
over Engeland bij het uitbreken van den oorlog
beschikte, zijn er nog sïfechts 8 bruikbaar, van
de 9 vliegkampschepen nog slechts 5.
NOG EEN "SCHIP OP DE ST. LAURENS
GETORPEDEERD.
Volgens een bericht van den Engelschen
nieuwsdienst uit Ottawa, heeft de Canadeesche
regeering Woensdag bekend gemaakt, dat een
tweede schip op de St. Laurens is verloren ge
gaan door een duikbootaanval
Mc Donald verklaarde* in het Lageruhis, dat
het tweede schip in dezelfde omgeving en op
hetzelfde tijdstip als het eerste in den grond
waarvan melding is gemaakt in het weermacht-
bericht van 13 Mei, heeft een Duitsche torpedo-
boot een Britsche motortorpedoboot tot zinken
gebracht, door haar te rammen. Een tweede
Britsche motortorpedoboot ging onder in den
strijd met mijnvegers.
Enkele Britsche bommenwerpers hebben gis
teren overdag onder bescherming van het wol
kendek een vergeefschen storingsaanval op
Westduitsch gebied ondernomen.
Kapitein Marienfeld, bataljonscommandant in
een regiment infantereri, en luitenant Reimann,
compagniescommandant in hetzelfde regiment,
hebben zich bij de doorbraakgevechten op het
schiereiland Kertsj door buitengewone dap
perheid onderscheiden. Bij dezelfde gevechten
heeft het 173ste bataljon pioniers alleen al op 8
Mei, in weerwil van het zeer hevige vijandelijke
vuur meer dan 10.000 vijandelijke mijnen ver
wijderd. De vijfde compagnie van het 436ste
regiment infanterie en een sectie der tweede
compagnie van het 46ste bataljon pioniers heb
ben met afdeelingen van het stormbootcom-
mando 902, in weerwil van de zware zee in het
vijandelijke vuur een landing in den rug van de
vijandelijke stellingen geforceerd. Bij de duik
bootsuccessen op den Atlantischen Oceaan heeft
de duikboot van kapitein-luit.-ter-zee Watten-
berg zich bijzonder onderscheiden. De eerste-
lultenant- Ostermann, escadrille-kapitein van
een jachteskader, heeft zijn 100ste overwinning
in de lucht behaald."
Het Italiaansche weermachtsbericht luidde
gisteren
„Aan het front te land in Cyrenaica niets van
beteekenis. Duitsche jagers hebben 2 vliegtuigen
neergeschoten. Een derde werd door het afweer
geschut van Benghasi neergeschoten bij een
aanval, die geen schade te weeg bracht.
Bedrijvigheid van bommenwerpers en jagers
der As-mogendheden boven Malta.
Bij gevechten verioor de Britsche luchtmacht
twee Spitfires. Aanvallen van Engelsche duik
booten op onze convooien in: de Middellandsche
Zee mislukten volkomen."
AMERIKAANSCHE KRUISER EN
ANDERE SCHEPEN DOOR VLIEG
TUIGEN VERNIETIGD.
Het opperbevel der Duitsche weer
macht deelt mede:
„In een gevecht tegen een Amerikaansch
eskader heeft de Duitsche luchtmacht
gisteren tusschen de Noordkaap en Spits
bergen een kruiser van de Pensacola-
klasso van 9100 ton en een torpedoboot-
jager tot zinken gebracht. Voorts werden
een üsbreker van 3000 ton en een koop
vaardijschip van 2000 ton vernietigd. Een
vrachtschip van 10.000 ton werd zóó ern
stig getroffen, dat het van voorsteven tot
achtersteven in brand stond.
In een haven aan de Zuidkust van En
geland hebben lichte gevechtsvliegtuigen
bovendien 4 Britsche koopvaardijschepen
met een gezamenl\jken inhoud van 7500
ton vernietigd."
is geboord. 87 of 88 overlevenden hebben de
kust bereikt.
Men meende aanvankelijk, dat deze allen af
komstig waren van het schip, dat het eerst
getorpedeerd werd, maar uit latere berichten
bleek, dat ongeveer de helft op het tweede ge
torpedeerde schip thuis hoorde. (DJN.B.).
ENGELSCHE BOMMEN OP HAZEBROUCK.
De Parijsche bladen melden uit Rijssel. dat
Engelsche bommenwerpers te Hazebrouck een
kerk, een school en een ziekenhuis hebben ge
troffen. Lukraak lieten zij hun bommen vallen.
De kerk werd zoo ernstig beschadigd, dat zij
geen dienst meer kan doen. Het ziekenhuis, dat
ook getroffen werd, was duidelijk te herkennen
aan het Roode Kruisteeken. Wonder boven won
der waren er geen menschenlevens te betreuren.
VERDAGING VAN PROCES TE ANKARA.
Woensdag is de behandeling van het proces
te Ankara in verband met den aanslag op Von
Papen voortgezet.
De verdediger van den beklaagde Abdoel Rha-
man betoogde, dat beide Sovjet-Russische be
klaagden Pawlov en Kornilov niet anders zijn
dan bolsjewistische agenten en organisatoren
van aanslagen. Hierop'nam de vertegenwoor
diger van het Openbaar Ministerie het woord
om te verklaren, dat volgens betrouwbare in
lichtingen Pawlov vroeger, zoowel te Rome als
te Sofia als bolsjewistisch terrorist is opge
treden. Zoo had hij o.a. in Italië getracht com
munistische opstanden te ontketenen. De ver
tegenwoordiger van het OM. wenschte verda-
ding van het proces, ten einde zich op zijn
requisitoir te kunnen voorbereiden. Dit verzoek
werd ingewilligd. (D.N3.).
Voor de volgende week zijn aangewezen de
bonnen nr. 26 voor brood, vleesch en aardap
pelen, waarbij het aardappelrantsoen blijft vast
gesteld op 2% kg. per week. Verder zijn voor
het tijdvak van Zaterdag 17 Mei tot Zaterdag
13 Juni verkrijgbaar de gewone rantsoenen sui
ker op bon 299, jam of 250 gram suiker op bon
303, bloem op de bonnen 301, 305, 309 en 313,
rijst o£> de bonnen reserve 417 en 418, peul
vruchten of havermout op bon 307, gort op bon
311, vermicelli of maizena op bon 315, kaas op
de bonnen 298, 302, 306, 310 en 314, en melk op
de bonnen 26 t/m 29.
Voorts geeft van 17 tot 25 Mei bon 26 van de
boterkaart recht op het koopen van boter en
bon 26 van de vetkaart op boter, margarine of
vet.
LENTEMARSCH VAN DE W.A.
Groote belangstelling.
Onder groote belangstelling is op Hemel
vaartsdag de door de W.A. uitgeschreven lente
marsch gehouden, waarvan het parcours voor
W.A. en S.S. 30 KM. en voor P.O. en neven
organisaties 25 K.M. bedroeg, In groepen werd
tusschen 9 en 10 uur 's ochtends afgemarcheerd
van de tent in het Haagsche Bosch, richting
Laan van Nieuw Oost-Indië naar Voorburg en
vandaar verder terug langs Spoorwijk door de
Haagsche binnenstad naar de tent in het
Bosch, waar de groote rust werd gehouden Het
tweede deel van den marsch.leidde langs Oost-
duinpark en Waalsdorper weg naar de Scheve-
ningsche boschjes terug langs Bankastraat.
Nassauplein en Javastraat werder naar het
Haagsche Bosch, waar in de tent de prijsuiklee
ling geschiedde.
De prijzen bestonden o.a. uit bekers en me
dailles, welke door den heerbanleider Feenstra
werden uitgereikt.
De groep Voorburg van de W.A. verkreeg den
eersten groepsprijs. Verder behaalden van de
W.A. een vendel van de bereden afdeeling en
het vendel Peter Ton resp. den tweeden en der
den groepsprijs, terwijl het muziekvendel een
extra-prijs verwierf. Buiten de W.A. werden de
prijzen als volgt verworven: 1. Een groep
meisjes van den Ned. Arbeidsdienst, een groep
N.S.V.O. en een groep Jeugdstorm (laatstge
noemde na loting met een groep van de P.O.)
De geheele marsch had een uitmuntend ver
loop en er waren nagenoeg geen uitvallers.
S.S.-OBERGRUPPENFEUHRER HEYDRICH
IN DEN HAAG.
De chef van de Sic-herheitspolizei en den S.D.,
S.S. Obergruppemuehrer en generaal der politie
Heydrich, is 12 Mei ter bespreking van dienst
zaken in Den Haag aangekomen. Tijdens zijn
verblijf alhier heeft hij ook den Rijkscommissa
ris voor de bezette Nederlandsche gebieden,
Rijksminister dr. Seyss-Ipquart, een bezoek ge
bracht.
OVERVAL VAN ENGELSCH VLIEGTUIG OP
NEDERLANDSCHE BURGERS.
Vijf gewonden.
Dinsdag in de eerste uren van den avond,
heeft een Engelsch vliegtuig onder bescher
ming van de laaghangende bewolking boven een
stad in het westen des lands gevlogen. Met de
boordwapens beschoot het vliegtuig in het wilde
weg enkele straten, waardoor 3 burgers zwaar
en 2 licht gewond werden. Er ontstond slechts
onbeteekenende brandschade.
TERAARDEBESTELLING VAN DEN HEER
R. VAN DEN ENDE.
Op Rhijnhof nabij „de Haagsche Schouw" te
Oegstgeest heeft de teraardebestelling plaats ge
vonden van het stoffelijk' overschot van wijlen
den heer R. van den Ende, Kolonel Intendant
N.I.L. b.d., te Middelharnis overleden.
Zeer velen volgden de baar naar de geopende
groeve. O.m. werden opgemerkte jhr. mr. R.
Sandberg van Boelens, burgemeester van Sas-
senheim, de heeren A. P. Schram de Jong, ge
meente secretaris van Voorschoten, A. T. Eel-
kema en J. M. de Ruyter, waarn. voorzitter en
secretaris van het Dep. Voorschoten van „Het
Nut", A. J. Turion en Jac. L. Verhoog, voorzit
ter en Secretaris van de Ambachtsteekenschool.
mevr. M. A. Stoker-Mesenig, voorzitster van de
Ver. der Vrijz. Hervormden en notaris Caron.
Nadat het stoffelijk overschot in het familie
graf was neergelaten, heeft dr. J. N. van den
Ende allen dank gezegd voor de betoonde be
langstelling.
DE ENLANDSCHE TABAKSTEELT.
Belangrijke uitbreiding van de teeltoppervlakte.
Zooals verwacht kon worden is dit jaar aan
de inlandsche teelt van tabak een belangrijke
uitbreiding gegeven.
Alleen reeds in de streek tusschen Waal en
Maas is de met tabak beteelde oppervlakte dit
jaar ongeveer het viervoudige van de teeltopper
vlakte in 1941. Rond 14 meerendeels nieuwe
planters hebben zich toegelegd op de teelt van
een bijzondere Rustica-tabakssoort ten behoeve
van onze nicotinebereiding. De teelt van deze
laatste tabakssoort vindt ook navolging in
andere streken des lands.
Overigens wordt óe gewone tabaksteelt, dus
de teelt van een verbeterde inlandsche tabak,
welke ook bruikbaar is voor de sigarenfabricage,
dit jaar ook voor het eerst in meer deelen des
lands beoefend.
De amateur-tabakst eelt treft men letterlijk
in alle oorden des lands aan; ook deze is na
tuurlijk beduidend toegenomen. Zoo bedraagt
het aantal amateur-tabakkers, dat alleen reeds
bij den heer B. J. M. Albers. den bekenden
tabak-expert te Druten, staat ingeschreven
bijna 2000. Het ligt in de bedoeling bij voldoende
belangstelling ten behoeve van deze tallooze
amateurs te komen tot een mondelinge voor
lichting, door middel van zitdagen van enkele
deskundigen op dit gebied in eenige centra des
lands. Ongetwijfeld zou zulks den door amateurs
bereikten resultaten niet weinig ten goede
komen.
Uit alles blijkt, dat. zoo de inlandsche tabaks
teelt ooit een kans kreeg tot wederopleving, deze
thans aanwezig is. Het is een hoopvol teeken,
dat ook in de huidige situatie van tabaks-
schaarschte het streven naar kwaliteitverbete
ring, als voorwaarde voor een blijvende herle
ving van deze oude vaderlandsche cultuur, voor
alles levendig blijft.
ORGANISATIE VAN DE DIAMANT- EN
EDELMETAALINDUSTRIE.
Verschenen is een beschikking van den secre
laris-generaal van het Departement van Han
del, Nijverheid en Scheepvaart betreffende de
organisatie van de diamant- en edelmetaalin
dustrie.
Deze beschikking brengt de eigenlijke dia
mantindustrie, tot nu toe verdeeld over drie
vakgroepen, onder in 1 vakgroep, en stelt voorts
een afzonderlijke vakgroep in voor de edelme
taalbedrijven.
DE SCHUTBLADEN VAN COUPONBOEKJES
VOOR ZIEKENFONDSPREMIES.
Er is al eens eerder op gewezen, dat de schut
bladen van de couponboekjes voor de betaling
van de ingevolge het ziekenfondsenbesluit ver
schuldigde premie, zorgvuldig dienen te worden
bewaard. Slechts bij hooge uitzondering zal aan
verzoeken tot vergoeding van verloren gegane
schutbladen kunnen worden voldaan. Verzoeken
hieraoe kunnen uitsluitend gericht worden tot
den commissaris, belast met het toezicht op de
Ziekenfondsen te 's-Gravenhage, dus niet tot de
Raden van Arbeid of de bedrijfsvereenigingen.
Voorts wordt onder de aandacht gebracht, dat
alleen die schutbladen mogen worden ingele
verd ter betaling van premie, waarvan alle bij-
behoorende coupons aan de arbeiders zijn uit
gereikt in de periode, waarover de premiebe
taling loopt.
Deshalve mogen de ingeleverde schutbladen
alleen betrekking hebben op reeds verschuldigde
premie. Ztf dienen dus eerst te worden ingezon
den, nadat de werkgever de premie-opgave van
den Raad van Arbeid of de bedrjjfsvereeniging
heeft ontvangen.
DE HOOFDSTUKKEN VAN CHURCHILL.
Churchill heeft weer eens een radiotoespraak
gehouden. Hij verdeelde den oorlog in vier
hoofdstukken, maarhij zweeg over het vijf
de en laatste. Blijkbaar kan zelfs Churchill
soms verstandig zjjn, want dat vijfde hoofdstuk,
daar zal hij weinig pleizier van beleven.
Dat hoofdstuk zal in het Oosten spelen. Daar
zullen de soldaten van Europa de boezemvrien
den van Churchill over de kling jagen en vol
komen vernietigen. Churchill weet dit. Daar
om praat hij er liever niet over, maar beweert
datde geallieerden op de eindoverwinning
afkoersen."
Landgenoot, het zou dwaasheid zijn nog lan
ger bij deze beweringen stil te staan. Europa
vraagt daden, het bolsjewisme moet vernietigd
worden en gij zult uw aandeel kunnen leveren
mits u zich aanmeldt bij het Vrijwilligerslegioen
Nederland, Koninginnegracht 22, 's-Graven
hage.
IIET KASBOEK VAN DEN DOKTER
In het kasboek van den dokter staan heel
groote bedragen vermeld aan de zijde, waarop
de uitgaven geboekt worden. Als u dit kasboek
eens zoudt inzien, wellicht zoudt u duizelen
van de cijfers. Misschien zult u zich afvragen:
„waar komt al dat geld vandaan." Maar dan
dient u toch ook te weten dat het hier om het
kasboek van den dokter van de Nederlandsche
ambulance gaat,.
Dan weet u gelijk, waar dat geld vandaan
komt.
Als u er nu ook voor zorgt, dat aan den an
deren kant van het kasboek hooge cijfers ko
men, dan behoeft de dokter zich geen zorgen
te maken en dan kunnen hij en zijn staf 't beste
geven aan de gewonden, wat er te vinden is.
Stort daarom uw bijdrage op girorekening
87600, Nederlandsche Ambulance, Koninginne
gracht 22, 's-Gravenhage.
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan kwam heden op te 6.26 uur en gaat
onder te 21.28 uur; het is vandaag Nieuwe Maan
Uit Berlijn meldt het A.N.P.: De weerklank,
dien de jongste rede van den Britschen minister
president heeft gevonden, is in meer dan één
opzicht kenmerkend. Zoo er nog meer commen
taar noodig was op Churchills illusies en ge
dwongen optimisme, dan is deze commentaar
thans geleverd door een blad van een neutraal
land, namelijk de Turksche „Tasviri Efkiar",
die onomwonden verklaart, dat zulke officieele
redevoeringen weliswaar ten doel hebben het
openbare moreel te verhoogen. doch dat Chur
chills argumenten niet steekhoudend zijn.
Na de woorden van Churchill, in verband met
het onlangs door de Amerikaansche admirali
teit uitgegeven communiqué, dat een „vernieti
ging van de Japansche vloot" meldt., zoo ver
volgt het blad, zou de oorlog in Oost-Azië zijn
einde moeten naderen. Hetzelfde zou in het
Westen het geval moeten zijn. wanneer Chur
chill verklaart, dat de Engelschen de heer
schappij in de lucht bezitten.
Wanneer alle officieele verklaringen van
Churchill in overeenstemming met de waar
heid waren, zoo besluit het blad, had de oor
log reeds lang geëindigd moeten zijn.
Het was er echter Churchill ook geenszins
om te doen in ztfn terugblik een objectief
beeld van de politieke resp. militaire wereld
situatie te geven. Waarom het hem ging, kan
afgelezen worden uit de Britsche, zoowel als
uit de Amerikaansche pers: namelijk, het
thema gasoorlog in het geding te brengen.
In bevoegde Berlijnsche politieke kringen
ziet men in zulke machinaties een poging tot
het inleiden van en het maken van stemming
voor een „gemeene streek, die zich in zijn uit
werking tegen de geheele Europeesche bescha
ving richt" en die daarom reeds in zijn begin
stadium niet scherp genoeg gebrandmerkt kan
worden. Niet in de laatste plaats ook in het be
lang van het door de Churchill-cllque bedrogen
en misleide Engelsche volk.
AMERIKAANSCHE PERS ONTHULDE PLAN
VAN DE NIEUWE MISDAAD.
In bedoelde politieke kringen stelt men zich
ten aanzien hiervan op het volgende standpunt:
Een blik in de Amerikaansche bladen onthult
het plan van de nieuwe misdaad, die Churchill
in het besef dat zijn catastrophe-politiek in
een kritiek stadium is gekomen, in uiterste ver
twijfeling tegen de volken wil plegen.
Wanneer de commentator van radio Boston,
Volney Hurd, met betrekking tot de zinsnede in
de rede van Churchill over den gifgasoorlog het
duivelsche gezegde mag bezigen: „Het gebruik
van gas- in plaats van brandbommen opent
ongekende perspectieven. Men kan geheel
Duitschland met gas bestoken," dan is dit niets
meer en niets minder dan de duidelijke formu
leering van het duivelsche vernietigingsplan.dat
de Britsche minister-president, wel te verstaan
het verantwoordelijke hoofd van een tot de be
schaafde volken behoorende regeering, in zijn
jongste rede tot uitdrukking heeft gebracht.
Deze formuleeripgis thans eens en voor al
tijd vastgelegd. Men kent, zooals dikwijls ge
noeg onderstreept en met werkelijk wetenschap
pelijke grondigheid bewezen is, de methode van
argumenteeren van den Britschen oorlogsophit
ser. Hij heeft steeds leugacjitige voorwendsels
bij de hand gehad, wanneer het er om ging,
een van zijn nieuwe misdaden ln te leiden.
Te beginnen met den veldtocht in Polen tot
den huidigen dag heeft hfj het nooit aan uit
vluchten voor zijn wandaden laten ontbreken.
Toen Churchill in Griekenland zich reeds zeer
vroegtijdig in de militaire gebeurtenissen in
schakelde, geschiedde dit met de leugen van
een z.g. „Duitsche invasie". Hij heeft, toen hij
Irak overviel, een „vijfde colonne" geconstrueerd
Hij heeft, toen hij den Franschen Syrië ont
stal. in cynische leugachtigheid beweerd, dat
daar Duitsche valschermjagers waren. Hij heeft
zijn overval op het vreedzame Iran „gemoti
veerd" met den leugen, dat de Duitschers daar
vóór hem vasten voet hadden willen krijgen.
En, zooals hij voor iedere wandaad een nieu
wen leugen gereed had, zoo beweerde hij nog
dezer dagen bij de actie tegen Madagascar, dat
Japan dit eiland bedreigt, ofschoon hij vrijwel
in één adem verrassenderwijze toegaf, dat deze
actie reeds langen tijd geleden op touw gezet
was. Deze methode verschaft een inzicht van
vérstrekkende beteekenis, dat de wereld niet
vergeten mag.
En nu seinde Reuter in den nacht van Maan
dag op Dinsdag het volgende bericht de we
reld in:
„Tot laat in den avond van Maandag was het
Duitsche volk nog niet op de hoogte gebracht
van de waarschuwing van Churchill, dat Groot
Erittannië tot den gasoorlog in Duitschland zou
overgaan, wanneer de Nazi's gas tegen de Sov
jet-Unie zouden gebruiken."
IN WELK OPZICHT LONDEN ZICH
VERGIST.
Men vergist zich te Londen: Het Duitsche
volk is van de misdadige methoden van den
gewetenloozen misdadiger Churchill op de hoog
te, zooals alle andere jonge volken, die zich op
het oogenblik in den strijd tegen de systemen
van den dikken oorlogswinstmaker Churchill en
den met hem verbonden bolsjewistlschen mas
samoordenaar Stalin bevinden. Doch deze jonge
volken z^jn soldatenvolken. Zij kletsen niet, zij
laten voor hun strijd voor de vrijheid en tege
lijkertijd voor hun programma van vrede en
vrijheid daden spreken.
Deze volken zullen echter ook op deze nieuwe
misdaad van Churchill, die het ook in dezen
oorlog vergoten bloed van zijn volk voor de be
vrediging van zijn persoonlijke perverse ambities
noodig heeft, op de juiste wijze weten te rea-
geeren. Churchill heeft indertijd het eerst bevel
gegeven, dat zijn luchtmacht zich uit vrees voor
het eerlijke tweegevecht met den militairen te
genstander liever aan de terroriseering van de
burgerbevolking moest wijden. In het bloed van
de weerlooze vrouwen en kinderen, niet slechts
op het continent, doch ook in het Engelsche
eilandenrijk, heeft deze ontaafde sadist gezwol
gen. Hij weet met welke vreeselijke slagen de
Duitsche luchtmacht deze misdaad in de Brit
sche steden heeft vergolden. Hij weet dit wel
iswaar alleen maar. omdat hij de ruïnes en
bomkraters heeft gezien, omdat deze lafaard
natuurlijk persoonlijk met de whiskyflesch ln
de hand, in zijn gerieflijken schuilkelder zat,
daar het lijden en de nooden van zijn eigen
volk hem immers koud laten.
Zou Churchill het wagen bevel tot den gas
oorlog te geven, zooals zijn plan is, dan dient
men te weten, dat dit minderwaardige creatuur,
dat door schelmenstreken aan het roer blijft,
zelf aan den lijve alle gruwelen zal ondervin
den. die deze erbarmelijke lafaard van de vei
lige schuilkelders, waarvan hij er alleen te Lon
den vier luxueus voor zich heeft laten inrichten,
thans over de volken denkt uit te storten.
De wereld weet, dat Duitschland cn zijn
legers tot dusver dezen oorlog hebben gevoerd
met een ridderlijkheid, zooals het een sol
daat betaamt, hoewel dit juist aan het Oos
telijke front, in verband met de slinksche
moordtactiek van den bolsjewistischen tegen
stander, een extra zware moreele belasting-
proef beteekende.
Zou Churchill zjjn plan verwezenlijken, dan
kan hij er zeker van zijn, dat ook deze nieu
we gangersterstreek Duitschland niet onvoor
bereid zal vinden.
TALRIJKE GOEDEREN TEGEN ABNORMALE
PRIJZEN TE KOOP.
Onlangs geraakten ambtenaren van de prijs-
beheersching, die per trein van Enschedé op
weg waren naar Zwolle in contact met eenige
personen, die in Nijverdal de coupé binnenstap
ten en nadat een der ambtenaren zijn collega
quasi een pakje shag voor f2.50 te koop had
aangeboden, vertelden zij den heeren nog aan
sigaretten en sigaren te kunnen helpen. De amb
tenaren, die vermoedden met zwarte handelaren
te doen te hebben, deden voorkomen alsof zij
wel graag een partij tabak *bf sigaren wilden
koopen.
Afgesproken werd. dat men in Nijverdal bij
elkaar zou komen. Aldus gèschiedde. Daar kre
gen de ambtenaren te hooren, dat de sigaretten
in Rijssen zaten. Hier bleek het, dat de siga
retten niet bestonden, maar dat er wel sigaren
te koop waren. Den ambtenaren werden in een
café twee kistjes met sigaren getoond, waarvan
er een ongebanderolleerd was. De sigaren, die
voor den oorlog 6 cent kostten werden aangebo
den voor 47& cent per stuk. De ambtenaren
gaven voor de partij sigaren van ongeveer 20.000
stuks, gaarne te willen koopen. Met eenige der
verkoopers gingen nu twee ambtenaren naar
een perceel aan de Wierdenschestraat te Rijs
sen, waar de sigaren waren opgeslagen, terwijl
de derde ambtenaar in het café met een ande
ren verkooper achterbleef. Deze vertelde, dat hij
ook nog goede tweedehandsch fietsen te koop
wist voor f. 220 per stuk. Toen ontpopte de
ambtenaar zich als politieman en weinige oogen
blikken later zat de verkooper in de marechaus
see-kazerne. Intusschen hadden de andere amb
tenaren over den prijs van de sigaren gespro
ken. Deze moesten f.8500 opbrengen. Ook de
arrestatie van deze verkoopers was spoedig een
feit. Bij een huiszoeking werd ook nog een partij
manufacturen ter waarde van ongeveer f.400
aangetroffen. Verder vond men nog een vijftig
binnenbanden.
By het verdere onderzoek bleek eerst met
welk een groot complot van prysopdrljvers
en zwarte-handelareri de ambtenaren in con
tact waren gekomen.
Het complot had vertakkingen in vele plaat
sen van het land, o.a. in Amsterdam, waar men
terecht kwam bij de firma D. en R. die radio
toestellen en fietsen aan goede relaties leverde.
Tn de Haarlemmerhouttuinen ontdekten de
ambtenaren in eenige W.C.'s niet minder dan
2P radiotoestellen, die te koop werden aange
boden voor een bedrag tusschen 4 en 700 gul
den per stuk, terwijl de vastgestelde prijs moest
liggen tusschen de f. 150 en f. 400. Uit een in de
boekhouding van deze firma ingesteld onderzoek
bleek, dat ongeveer 300 rijwielen valschelUk als
erkocht waren geboekt op naam van eenige
dochtermaatschappijen. Doch in werkelijkheid
kwam het er op neer, dat de fietsen niet gele
verd werden doch in den zwarten handel ver
dwenen voor prijzen varieerende tusschen de
f. 200 en f. 235. Het gevolg was, dat ln de vijf
filialen van de firma 239 rijwielen, 29 radio's,
722 binnenbanden en 74 buitenbanden in beslag
werden genomen.
In een put op een werf te Rijssen werden 100
buiten- en 100 binnenbanden aangetroffen, ter
wijl bleek, dat daar rijwielen waren verkocht
voor f.200 en f.270. terwijl de verkoopsprijs
f. 67Vs tot f. 80 mocht bedragen. Een stel ban
den werd voor ae somma van f. 177 verkocht,
bij welk abnormaal hoog bedrag ook nog kwam,
de provisie voor den verkooper ad f. 10, zoodat
de verkoopsprijs bedroeg f. 187.
Ten slotte kwam uit, dat doosjes sigaretten
met een verkoopsprijs van f. 0.37te koop wer
den aangeboden voor f.2.35.
Het gevolg is, dat zich binnenkort niet
minder dan 22 personen voor den prjjzen-
rechter zullen hebben te verantwoorden.
UITGEBREIDE HANDEL IN DISTRIBUTIE
BESCHEIDEN.
Te Oude Tonge heeft de C.C.C.D, in samen
werking met de gemeentepolitie van Oude Ton
ge, den bakker C. H. en den landarbeider J. J.
gearresteerd, onder verdenking van een uitge-
brelden handel in distributiebescheiden enz.
Belden hebben een volledige bekentenis afge
legd, terwijl een groot aantal bonnen, tarwe
enz. in beslag kon worden genomen. Het onder
zoek in deze zaak, waarbij nog een groot aan
tal personen betrokken schijnt te zijn, duurt
voort.
B UITENLANDSCH GEMENGD.
AARDBEVING TE GUAYAQUIL.
Volgens de laatste berichten waren aardschok
ken, welke de provincie Guayaquil in Evuador
hebben geteisterd, zoo heftig, dat zij zelfs waar
neembaar waren in Quito, de hoofdstad van
Ecuador, die op verscheidene honderden kilo-
5 46 uur nieters afstand ligt. Hier vertoonden de muren
van het regeeringsgebouw, van het aartsbis
schoppelijke paleis en van een bankgebouw groo
te scheuren.
Tot de slachtoffers te Guayaquil behoort de
Amerikaansche vice-consul met zijn gezin. Ook
in andere provincies zijn er verscheidene dooden
In de havenstad zijn tal van huizen ingestort,
w.o. een ziekenhuis. De bevolking vluchtte in
een onbeschrijfelijke paniek uit haar huizen.
Daar de electrische geleidingen reeds bij den
eersten schok vernield waren, gingen de red
dingswerkzaamheden met groote moeilijkheden
gepaard. Het aantal dooden wordt totdusver op
60 en het aantal gewonden op verscheidene
honderden geraamd.
21.26 uur
CONCERT LUTHERSCHE KERK.
Als „noviteit" bracht Hennle Schouten ditmaal
een Praeludlum en Fuga van den organist -der
Nlcolalkerk te Hamburg Vincentlus Lübeck, die
echter een vergelijking met de machtige Toccata
en Fuga ln F. van J. S. Bach, magistraal voor
gedragen, niet kon doorstaan. Ook de andere
nummers getuigden r/an Schouten's vaardige
hand en kunstzinnige visie.
Als soliste werkte mede onze stadgenoote Irma
Timmerman, wier orgaan welluidend en om
vangrijk ls. In liederen van Wolf speciaal „An
den Schlaf" en v. d. Slgtenhorst Meyer voldeed
zil beter, dan ln de haar minder goed liggende
aria's uit Handel's „Jephta". Haar stem ls goed
geplaatst en dus draagkrachtig, echter niet vol
komen geëgaliseerd Men onderkent nog „twee-
stemmen-ln-één", d.wjs. er ls te sterk timbre-
onderscheid tusschen mlddenreglstcr en hoogere
regionen, waarin de toongevlng niet steeds moei
teloos Hikt. Verdere ontwikkeling zal moeten uit
wijzen. of hier sprake ls van een uitgesproken
sopraan, dan wel van een mezzo.
In de aria's constateerden wil een onrustig vl-
breeren terwijl haar timbre voor Mozart's Bene-
dlctus en Agnus Del het vereischte puur-serene
karater mist. In de liederen werden wij echter
getroffen door souplesse en uitdrukkingskracht,
nobele tinten en zuiverheid van sfeer. Intelli
gentie en muzikaliteit vormen een goede belofte
voor juiste ontwikkeling. Deze begaafde, ernstig
strevende stadgenoote. wier uitspraak voortreffe
lijk ls, bezit opmerkelijke vocale en artistieke
eigenschappen. De kennlsmnking was dus eea
hoopvolle l Th. J. Hannema.
