WOENSDAG 29 APRIL 1942
No. 25179
Nieuwe Japansche vorderingen
83sfe Jaargang
Lashio in Birma bezet
Op Nieuw-Guinea
Rapport van Cripps
Ifaiiaansch Weermachlsbericht
Radiotoespraak van Roosevelt
Versoreide Berichten
BINNENLAND
Wettelijke regeling van het
volkstuinwezen
Dag van den Nederlandschen
Arbeidsdienst
Bekendmaking
Verduisteren:
Bevordering van vacanliespreiding
Het socialisme breekt baan!!
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Telef Directie en Administratie
25041 (2 lilnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst. Lelden.
Pl.verv.: K. Been. Leiden.
Naar Radio-New-York meldt, is de situatie
in Birma de laatste uren zeer kritiek ge
worden. Snelle Japajosche gemotoriseerde
eenheden hebben Lashio ten N.O. van
IVIandalay bereikt.
Volgens den Engelschen berichtendienst zou
de stad in vlammen staan.
(Lashio is, naar men weet, het eindpunt van
de spoorlijn, welke uit Rangoon via Mandalay
naar het Noorden loopt. Het voor China be
stemde materieel, dat per spoof was aange
voerd, werd er overgeladen op auto's die het
dan via den bekenden Birma-weg naar Junnan
vervoerden.)
Volgens „Afip" hebben 150.000 inwoners van
de stad Mandalay in Biima hun huizen ten
gevolge van de herhaalde bombardementen uit
de lucht moeten verlaten.
Volgens de „Tokio Nitsji-Nitsji" hebben Ja
pansche troepen op Nieuw-Guinea o.a. de kust
plaats Pakfak en in de Golf van Mac-Cluer,
Babo bezet. Aan de Noordoostkust van Ned.
Nieuw-Guinea niet ver van de grens van het
Keizer Wilhelmland. werd Hollandia bezet. De
bezetting van Hollandia is juist van bijzondere
beteekenis, omdat vandaar uit de operaties
tegen de Noordoostelijke gebieden van Nieuw-
Guinea kunnen worden uitgevoerd.
Naar voorts bekend wordt, hebben Japan
sche eenheden de laatste dagen verscheidene
ten Westen van Nieuw-Guinea gelegen eilan
den bezet. De eenige haven der geallieerden
op Nieuw-Guinea, Port Moresby, is den laat-
sten tijd zoo hevig gebombardeerd, dat deze
marinebasis steeds meer aan beteekenis voor
de geallieerde strijdkrachten verliest.
Door de succesvolle operaties der Japansche
weermacht van de laatste weken, is den geal
lieerden de gelegenheid ontnomen, de gebieden
ten Oosten van Celebes tot aan de Salomons
eilanden te gebruiken voor operaties tegen Ja
pan of als bases voor Amerikaansche leveran
ties aan Australië.
Nieuw-Guinea zal een der belangrijkste
schatkamers in de Zuidelijke gebieden worden,
heeft Saito verklaard als adviseur van de
maatschappij voor de exploratie van de Zuid
zeelanden.
Saito. die Noordwest-Nieuw-Guinea herhaal
delijk heeft bezocht, zei tegen persverte
genwoordigers, dat de bezetting van het Westen
van Nieuw-Guinea schitterende vooruitzichten
heeft geopend voor de ontwikkeling van de
petroleumindustrie aldaar. Als gevolg van het
gunstige klimaat in dit gebied biedt ook de
landbouw uitstekende kansen. (D.NB.).
Sir Stafford Cripps heeft gisteren, naar de
Britsche berichtendienst meldt, bij de opening
van de debatten in het Lagerhuis een uitvoe
rige verklaring over zijn missie naar Indië af
gelegd.
Hij zeide, dat het oogenblik van zijn bezoek
om drie redenen ongunstig was: lo. Door het
rechtstreeksche naderen van den vijand tot de
kust van Indië; 2o. door de sfeer van defai
tisme, die in zekere lagen van het Indische pu
bliek ten aanzien van de gebeurtenissen in
Oost-Azië aan den dag trad, en 3o. doordat de
communale meeningsverschillen ten aanzien van
de toekomstige regeering van Indië duidelijker
en ondubbelzinniger aan den dag waren ge-
tredwi.
De noodzakelijkheid eener opheldering van
den toestand en consolideering van de open
bare meening van Indië, zoo zeide Cripps ver
der, heeft de Britsche regeering gedwongen tot
het besluit een positieve stap te ondernemen.
Cripps noemde de aankomst van den spe-
cialen lasthebber van Roosevelt, kolonel John
son, tijdens zijn aanwezigheid een „toeval". Van
een ingrijpen der Ver. Staten is geen sprake
geweest, maar „alleen van de persoonlijke hulp
van zeer bekwame en voorkomende Amerikaan
sche burgers".
Cripps zeide verder, dat de oneenigheden in
de eerste plaats betrekking hadden gehad op
de manier, waarop de Indische zelfbeschikking
zou worden uitgeoefend. De toestand in Indië
is echter zóó ernstig, dat de strijdkrachten
voorloopig onder alle omstandigheden onder
Engelsch bevel moeten blijven. Verder dan men
ten aanzien van Indië is gegaan, kan men niet
gaan.
Sir Stafford betoogde, dat de moeilijkheden
in Indië betrekking hadden op de methode van
vastlegging der nieuwe constitutie, de verdedi
ging en den algemeenen vorm der voorloopige
regeering. Dat de onderhandelingen ten slotte
waren vastgeloopen, stond niet in verband
met de kwestie der defensie, maar met den
vorm der tijdelijke regeering. die tot aan het
einde van den oorlog aan de macht zou zijn.
De congresleden hadden den indruk gehad, dat
zij niet de verstrekkende volmachten zouden
hebben, die zij noodzakelijk achtten voor een
met succes deelnemen aan de regeering.
Hij zeide, dat zoowel hij als de Britsche re
geering ten zeerste het fiasco van zijn pogin
gen betreuren. Al heeft men ook contact ge
kregen met de „Indische vrienden", toch is dit
contact niet zoo nauw geworden, als voor de
doeltreffende verdediging van Indie noodig is
Voorloopig kan niets anders gedaan worden
Engeland moet geduld hebben en bereid zijn,
eventueele voorstellen van Indische leiders te
overwegen Cripps sloot met de woorden: „Wi.i
moeten ons thans concentreeren op den plicht
ons uiterste best te doen voor de verdedigmg
van Indië, een taak. waarvoor onze groote
Amerikaansche geallieerden ons hun hulp heb
ben aangeboden.
Aan het slot van het Lagerhuisdebat heeft de
staatssecretaris van Br.-Indië. Amen', volgens
den Engelschen nieuwsdienst verklaard dat de
opdracht van Cripps ten aanzien van haar
rechtstreeksche doel mislukt moet worden ge
acht.
Het ontwerp der Britsche regeermgsverklaring
is ingetrokken, het „hoofddoel' echter stellig
niet. De levendige wensch der Britsche regee
ring tot verkrijging van actiever medewerking
van de politieke partijen in Br.-Indië beteekent
geen gebrek aan vertrouwen in het uitvoerend
bewind van Br.-Indië of den Onderkoning.
Als de Congrespartij bereid mocht zijn de re-
geeringsverantwoordelijkheid in de provincies
weer op zich te nemen, om mede te helpen bij
de voortzetting van den oorlog, zou de Britsche
regeering bereid zijn haar de macht over te
laten. J.
Nog zeide Amery, dat het de Indische meer
derheid vrij had gestaan, haar volledige vrij
heid te behouden zonder op de minderheid te
wachten. De Mohammedaansche minderheid
had men duidelijk gemaakt, dar zij niet van een
gelijke vrijheid behoefde af te zien.
Amery sprak de hoop uit. dat, nu de oplossing
van het probleem der „ongedeelde verantwoor
delijkheid" bij de Indische staatslieden en niet
bij de Engelsche ligt, wellicht de juiste methode
en de juiste geest zullen worden gevonden. Hij
trachtte de verantwoordelijkheid voor het mis-
Het 696e Italiaansche weermachtsbericht luid
de gisteren:
In Cyrenaica werden aanvallen van vijande
lijke pantserwagens afgeslagen door het wei-
onderhouden vuur van onze artillerie, terwijl
de activiteit van verkenningsvliegtuigen even
eens gToot was. De Engelsche luchtmacht ver
loor bij een luchtgevecht een Curtissjager.
Vliegtuigformaties ondernamen krachtige bom
bardementsacties tegen het eiland Malta, waar
bij militaire werken en installaties van de
luchtmacht en maiine getroffen werden. Een
Spitfire werd neergehaald.
In het Oostelijk deel van de Mlddellandsche
Zee werd bij een door onze torpedovliegtuigen
ondernomen aanval een schip van gemiddelde
tonnage getroffen, dat deel uitmaakte van een
convooi, dat door vliegtuigen en oorlogsschepen
begeleid werd.
lukken der onderhandelingen alleen op de In
diërs te schuiven met de verklaring, dat Cripps
vele duizenden kilometers had gereisd om met
dc Indische leiders te spreken, terwijl dezen
geen enkelen stap hadden gedaan om zich met
elkander in verbinding te stellen of om tot on
derlinge overeenstemming te komen. Wat in
Idië wellicht meer noodig is dan een nieuwe
grondwet, is, aldus Amery, een nieuwe geest
voor overeenstemming. Op overeenstemming en
initiatief der Indische partijleiders berust thans
iedere vooruitgang. (D.N.B.)
President Roosevelt heeft gisteravond een ra
diotoespraak gericht tot de bevolking der Ver-
eenigde Staten, zoo meldt de Britsche berich
tendienst uit Washington. Hij sprak van een
inspanning van het economische leven om de
productie van oorlogsmateriaal te verhoogen en
somde de plaatsen op. waar in de wereld Ame
rikaansche oorlogsschepen en Amerikaansche
troepen lagen.
Vervolgens verklaarde Roosevelt, dat de ver
bonden naties „wanneer dit noodig zou blijken"
maatregelen zouden nemen om te verhinderen
dat Fransch gebied in een of ander deel dei-
wereld voor militaire doeleinden der spilmo-
gendheden gebruikt wordt. Amerikaansche vlieg
tuigen dragen thans, zooals de president zich
uitdrukte, bij „tot de verdediging van de Fran-
sche koloniën" en spoedig zullen Amerikaan
sche vliegtuigen ook voor de „bevrijding" van
het Europeesche continent strijden. Er bestaat
rede© om aan te nemen, zoo beweerde Roose
velt, dat ae aanval der Japanners naar het
Zuiden tot staan is gebracht. Australië, Nieuw-
Zeeland en vele andere gebieden zullen de uit-
ganspunten voor een offensieve actie" vormen.
Onverschillig hoe ver de Japansche opmarsch
gaat, er zullen middelen en wegen gevonden
worden, zoo meende Roosevelt om aan de legers
van Tsjang kai tsjek vliegtuigen en munitie te
leveren.
Ten aanzien van zijn program tot bestrijding
der inflatie verklaarde Roosevelt dat aoor deze
maatregel iedere burger m de Vereenigde Staten
getroffen wordt. Vervolgens prees hij den zg.
Britschen „heldenmoed" en besloot met te zeg
gen, dat de krachtsinspanningen van Amerika
voor den oorlog niet door een „handvoi ruzie
makende verraders" in gevaar mogen worden
gebracht. (A.N.P.)
FRANSCHE GENERAAL GIRAUD BEREIKTE
ZWITSERLAND.
Naar officieel wordt gemeld, is de Frans^he
generaal Giraud, die onlangs was ontsnapt uit
de krijgsgevangenschap op den Könlgstein, 21
April onder een aangenomen naam in Zwitser
land gekomen. t
Zoodra zijn identiteit was vastgesteld werd
hem vergund zijn reis voort te zetten en Za
terdag heeft hij Zwitserland verlaten. (D.NB.)
FEEST VAN DEN ARBEID.
De centrale bond van Finscne vakvereenigin-
gen heeft ter gelegenheid van de nadering van
1 Mei een oproep uitgevaardigd, waarin wordt
verklaard, dat ook dit jaar de eerste Me* als
strijdaag der arbeidëis wordt geviei d.
Aan aen vredeswensch der aibeiaers wordt
vastgehouden maar het werkende volk weet .te
vens, dat de vrede niet mag worden gekocht ten
koste van het zelfbeschikkingsrecnt. Geen leed
is te groot als de slavernij dreigt en derhalve
moet het worden gedragen Tienduizenden ar
beiders, die thans bü het Finsche legei zijn in
gelijfd, weten dit en zijn besloten dienovereen
komstig te handelen. (D.N.Bj
Te Vichy is besloten, dat het feest van den
arbeid op Zaterdag 2 Mei zal plaats hebben.
(Afip).
DE WILHELMSTRASSE OVER ROOSEVELT'S
BOODSCHAP AAN HET CONGRES.
Het ANP. meldt uit Berlijn: In Duitsche po
litieke kringen heeft men met belangstelling
kennis genomen van den tekst van de bood
schap, die president Roosevelt Zondag tot het
Amerikaansche Congres heeft gericht. Van
Duitsche zijde wijst men vooral op de zinsne
den, waarin Roosevelt verklaart, dat het onver
mijdelijk is, dat de financiën van zijn land in
wanorde geraken en dat de levensstandaard van
het Amerikaansche volk op drastische wijze
verlaagd moet worden, omdat de Vereenigde
Staten thans veel ernstiger in hun bestaan be
dreigd worden dan in de vroegere oorlogen het
geval is geweest.
Men kan daarbij zoo verklaarde men ten
aanzien hiervan in de Wilhelmstrasse slechts
Roosevelt in gemoede vragen, waarom hij niet
reeds twee jaar geleden, toen zijn herkiezing in
het vooruitzicht was, dit aan zijn volk gezegd
heeft, en waarom neeft niet hij, die dezen oor
log alleen heeft ontketend, de noodzakelijke ge
volgen van dezen oorlog ongesluierd aan de
openbare meening der Vereenigde Staten in het
vooruitzicht gesteld?
Overigens stelt men hier nuchter vast, dat
het volk der Vereenigde Staten thans, nu hst
te laat is en het zijn president is gelukt, het
land in dezen oorlog te drijven, moet opdraaien
voor alle moeilijkheden en nooden, waaraan hij
alleen schuld heeft, en die het nooit over zich
had behoeven te laten komen.
ARBEIDERS EN KANTOORBEDIENDEN
SCHENKT HIER AANDACHT AAN!
Wanneer de beschikbare arbeid juist
verdeeld wordt, kan iedereen werk vinden.
Het verwisselen van betrekking in de be
drijven heeft ten doel, dat werklooze ar
beiders met veel kinderen en oudere
Nederlanders in het arbeidsproces worden
opgenomen. Wanneer daartoe van jonge
en krachtige menschen eens gevergd wordt
arbeid in Duitschland te verrichten, is
dat dan onrechtvaardig? Wes eerlijk, hoe
denk je daarover?
In de Staatscourant is opgenomen de „Bo-
demproductiebeschikking 1942 volkstuinen",
welke een aantal voorschriften bevat, waaraan
de houders van volkstuinen moeten voldoen.
Deze regeling heeft betrekking op het telen
van land- en tuinbouwgewassen voor eigen- en
gezinsverbruik op gronden, welke niet bij de
woning behooren. Particuliere tuinen vallen er
dus buiten, evenals de perceeltjes, 'welke door
land- en tuinarbeiders in het bedrijf van hun
werkgever met groenten en aardappelen voor
eigen- en gezinsverbruik worden geteeld.
Om een volkstuin te mogen gebruiken, moet
men ingeschreven zijn bij de landbouw-crisis-
organisatie, binnen wier werkgebied de tuin
I ligt. Deze inschrijving moet worden aange
vraagd op een formulier, dat bij den plaatse
lijken bureauhouder van de landbouw-crisis-
organisatie, binnen wiens gebied de volkstuin
ligt, verkrijgbaar is. Aan den ingeschreven hou
der van een volkstuin wordt door de landbouw
crisis-organisatie een bewijs van inschrijving
uitgereikt, dat hij in den volkstuin en bij het
vervoer van de geteelde producten steeds moet
kunnen toor.en.
De oppervlakte van den volkstuin mag in
geen geval grooter zijn dan voor de voorziening
van het eigen gezin noodig is. De in dit jaar
nieuw aangelegde volkstuinen mogen niet groo
t-er zijn dan 225 M2., tenzij de landbouw-crisis-
organisatie in bepaalde omstandigheden het
gebruik van een grootere oppervlakte toestaat.
Hirvan moet ten minste 100 vierk. M. met
aardappelen en het overige gedeelte met groen
ten worden beteeld. De reeds bestaande volks
tuinen zullen in het algemeen de oppervlakte,
welke zij in 1941 reeds hadden, kunnen be
houden.
Per gezin mag men slechts één volkstuin
gebruiken. Slchts bij uitzondering kan het ge
bruik van een tweeden tuin worden toegestaan.
Zij, die in hun particulieren tuin reeds een
voldoende hoeveelheid groenten en aardappelen
telen, kunnen geen volkstuin krijgen.
Alle werkzaamheden in den volkstuin, be
halve het bemesten en spitten van den grond,
moeten worden uitgevoerd door den houder
of diens gezinsleden. Het doen bewerken van
den tuin door derden is dus niet langer toe
gestaan.
Verder wordt bepaald, dat van de pacht van
een volkstuin een schriftelijke overeenkomst
tusschen partijen moet worden opgemaakt,
waarin de tijdsduur, de pachtprijs en de op
zeggingstermijn moeten zijn opgenomen.
Ook het verhuren of uitgeven van gronden
voor den aanleg van volkstuinen is voortaan
aan de goedkeuring van de landbouw-crisls-
organisatie onderworpen. Bouwland, dat steeds
gebruikt is of gebruikt kan worden ten bate
van de algemeene voedselproductie, zal niet
meer voor den aanleg van volkstuinen mogen
worden uitgegeven.
Nadere inlichtingen over de uitvoering van
deze regeling zullen door de landbouw-crisis-
organisties in de bladen worden bekend ge
maakt.
Zooals wij reeds hebben bericht zal op Zon-
aagmiddag 3 Mei aaiistaande een groote de
monstratie gehouden worden door den Neder
landschen Arbeidsdienst op het Houtrustter-
rein, Hou trustlaan te Den Haag.
Wij laten hieronder nog enkele mededeelin-
gen volgen.
Voor den aanvang van de demonstratie zal
door het staforkest van den Nederlandschen
Arbeidsdienst, dat uit circa 60 man bestaat,
onder leiding van den onderhopman A. C. van
Leeuwen marschmuziek ten gehoore worden
gebracht. Dit staf orkest heeft reeds verschei
dene malen van zich doen spreken en het zal
zeker op deze demonstratie een goeden indruk
weten te vestigen. Er zal een zeer afwisselend
programma worden uitgevoerd, waaraan 1300
arbeidsmannen medewerken.
Zoo zullen 600 arbeidsmannen met boom
stammen het veld opmarcheeren en zeer mooie
boomstam-oefeningen uitvoeren. Verder zal
de arbeidsman in allerlei lichaamsoefeningen
toonen, dat hij in den korten tijd van' zijn
arbeidsdienstopleiding behendigheid en snel
heid heeft aangeleerd.
Ten slotte zullen eenige arbeidsmannen een
oud volksgebruik doen herleven, n.l. het ven-
delzwaaien. terwijl arbeidsmeisjes het plan
hebben om op dezen Meidag de toeschouwers
met enkele Meidansen te boeien.
Aansluitend op al deze oefeningen zullen de
arbeidsmannen en -meisjes gezamenlijk op
marcheeren, v/aarna zij de mooie liederen zul
len zingen, welke in en door den Nederland
schen Arbeidsdienst zijn ontstaan.
Reeds verscheidene malen heeft men deze
liederen kunnen hooren zingen, o,a. door de
radio. Aanstaanden Zondag zullen geheel
nieuwe liederen ten gehoore worden gebracht
en aangezien deze zullen opklinken uit de kelen
van 1500 jeugdige Nederlanders, zullen zij zeker
een diepen indruk op de toeschouwers maken.
De liederen worden door het staforkest van
den Nederlandschen Arbeidsdienst begeleid.
Uit dit alles blijkt wel hoe aantrekkelijk bet
programma is en men zal goed doen zich vroeg
tijdig naar het terrein te begeven, opdat men
verzekerd is van een goede plaats. Er wordt
namelijk een groot aantal bezoekers verwacht.
De toegang is vrij. De demonstratie vangt
aan om 15.30 uur. terwijl om 15.15 uur alle
plaatsen moeten zijn ingenomen. Het terrein
wordt reeds om 14.30 uur voor het publiek
opengesteld.
ZANDVERSTUIVINGEN IN N.O.-POLDER.
Werken tijdelijk gestaakt.
Als gevolg van den harden wind treden er in
den drooggevallen Noordoostpolder groote
zandverstuivingen op, waarvan velen last heb
ben. Groote zandwolken jagen over den polder
en menige huisvrouw klaagt over het zand dat
de woningen binnendringt. Want zelfs in Lem
mer stuift het zand door de straten.
Natuurlijk hebben vooral de ontginningsar
beiders in den polder veel last van deze zand
verstuivingen. Ook in de dicht bij den polder
staande dienstwoningen en in het barakken
kamp ondervindt men van de zandverstuivin
gen vele onaangename gevolgen. In verband
hiermede zijn eergisteren de ontginningswerken
bij Lemmer voorloopig gestaakt.
DISTRIBUTIE VAN BOTER. MARGARINE
EN VET.
Gedurende het tijdvak van 30 April tot en
met 8 Mei as. geeft de met „23" genummerde
bon van de boterkaart recht op het koopen van
125 gram boter. Gedurende genoemd tijdvak
geeft voorts de met „23" genummerde bon van
de vetkaart recht op het koopen van 125 gram
boter (zonder reductie) of 125 gram margarine
of, voor zoover nog voorradig 109 gram bak- en
braadvet.
Tot commissaris van politie te Zwolle is
j benoemd mr. W. de Bouter, inspecteur van po-
I litie eerste klasse te Hilversum.
van den Commissaris-Generaal van de openbare
veiligheid over de kenteekening van de Joden
in Nederland.
Op grond van par. 45 van de verordening nr.
138/41 van den Rijkscommissaris van het be
zette Nederlandsche gebied betreffende de open
bare veiligheid geef ik hiermede volgende or
ders;
Par. 1. 1) Een Jood, die zich in het
openbaar vertoont, moet een Jodenster
dragen.
2) Jood, in den zin van deze verordening
is hjj, die naar par. 4 yan de verordening
nr. 189/40 over de aanmelding van onder
nemingen, Jood is of als Jood geldt. Kin
deren onder 6 jaren vallen niet onder het
kenteeken.
3) De Jodenster bestaat uit een zwart ge-
teekende zespuntige ster uit gele stof ter
grootte van een handpalm met het zwarte
opschrift „Jood". Deze moet zichtbaar en
vast opgenaaid op de linkerkant ter borst
hoogte van het klecdingstuk, gedragen wor
den.
4) Het is aan Joden verboden, orde-, eere-
tcekens of andere insignes te dragen.
Par. 2. 1) Hij die in strijd handelt met de
bepalingen van par. 1 of deze omzeilt, wordt
voor zoover niet volgens andere maatregelen een
zwaardere straf bepaald is met hechtenis van
ten hoogste 6 maanden en met een geldboete
van ten hoogste duizend gulden of met een van
deze boeten bestraft. Dezelfde straf wordt op
gelegd aan hem, die voor een omzeiling van deze
bepalingen zorgdraagt, haar mogelijk maakt of
daaraan medewerkt.
2) De oplegging der maatregelen op het ge
bied der veiligheidspolitie blijft onaangetast.
Par. 3. Deze politieverordening treedt drie
dagen na haar afkondiging "in werking.
Der Generalkommissar filr das Sicher-
heitswesen und höhere SS- und Polizei-
führer,
gez. RAUTER.
Den Haag, 29 April 1942.
van hedenavond
tot morgenochtend
21 uur
6.14 uur
De maan komt heden op te 19.09 uur en gaat
morgenochtend om 6.33 uur onder; het is dan
Volle Maan.
DOOR REGELING DER SCHOOLVACANTIES
Meer dan eenig ander jaar zal in het ko-
j mende seizoen vacantiespreiding een voor
waarde zijn om een chaos in vacantietijd te
voorkomen. Tekort aan spoorwegmateriaal, bus
diensten en rijwielbanden, evenals het verval
len van het buitenland als vacantie-oord. ma
ken de noodzaak van vacantiespreiding reeds
aanstonds duidelijk.
In verband hiermede heeft de heer H. J.
Leupen, leider van het bureau Vreemdelingen
verkeer en Toerisme, op de dagelijksche pers
conferentie te 's-Gravenhage mededeelingen ge
daan uit het rapport, dat de commissie ter be-
studeering van de vacantiespreiding dezer
dagen heeft uitgebracht. De voorstellen van de
commissie komen op het volgende neer:
Voor het voorbereidend hooger en middel
baar onderwijs stelt de commissie voor het
land te verdeelen in drie groepen, waarvan de
vacantie met steeds een week verschil begint.
Voor 1942 zouden de aanvangsdata dan aldus
zijn: a. in de provincies Groningen, Friesland,
Drenthe en Overijssel: 27 Juni; b. in de pro
vincies Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht
en Gelderland: 4 Juli, c. in de provincies N.
Brabant, Limburg en Zeeland: 11 Juli. Wan
neer dus de vacanties voor hooger en middel
baar onderwijs op zeven weken worden be
paald, dan zal de spreidingsperiode dus negen
weken omvatten.
Het tweede voorstel, bestemd voor het lager
onderwijs, voorziet in een spreiding van in
totaal elf weken, aanvangende 27 Juni en ein
digende 14 September. De commissie adviseert
dan ook dringend in alle plaatsen, waar het
de moeite loont, doch stellig voor plaatsen met
meer dan 25.000 inwoners telkens bij een
vierde gedeelte van de lagere scholen de va
cantie een week later te laten beginnen: zoo
mogelijk zelfs de scholen in meer dan vier
groepen te verdeelen.
Verder wordt nog geadviseerd, in gemeenten,
waar zich arbeiderswijken bevinden er voor
zorg te dragen, dat de vacantie voor scholen in
dergelijke wijken zooveel mogelijk samenvalt
met de vaste vacantieweek voor de bouwvak
arbeiders. Hierdoor zal het euvel van geen
gelijktijdige vacantie voor deze groepen prac-
tisch wel zijn opgelost.
In het derde voorstel wordt erop gewezen,
dat het overige onderwijs zich vermoedelijk zal
richten naar de vacantieregeling voor het voor
bereidend hooger en middelbaar onderwijs en
zich ook zal moeten richten, wil men de be
zwaren, die zich zonder spreiding zouden voor
doen. eenigermate opheffen. Van veel belang is
ook, dat men den bedrijven richtlijnen zal
geven aan de hand van dit rapport om te be
vorderen, dat gehuwde werknemers met school
gaande kinderen hun vacantie kunnen nemen
in den tijd. waarin voor die bepaalde plaats de
schoolvacanties vallen. Tevens zal dan onder
het oog moeten worden gezien, dat ongehuwden
en gehuwden zonder schoolgaande kinderen zoo
veel mogelijk voor 1 Juli en na Augustus me,
vacantie gaan.
DE HEER J. BOLL (BODEGRAVEN)
BURGEMEESTER VAN ZALTBOMMEL.
De commissaris-generaal voor bestuur en
justitie heeft op grond van par. 3 der verorde
ning 108/40, te zamen met par. 4 al. 1 van ver
ordening 3/40, betreffende de uitoefening der
regeeringsbevoegdheden in Nederland, tot bur
gemeester benoemd:
Jan Boll, koopman in Bodegraven, tot bur
gemeester in Zaltbommel;
mr. A. J. Drenth tot burgemeester van Win-
schoten, met gelijktijdig eervol ontslag uit zijn
huidige functie van burgemeester van Nieuwe
Schans
Th van Deemter. gemeente-ambtenaar in
Groningen, tot burgemeester van Smilde:
J. G. van Houten, grondbezitter te Rhoon, tot
burgemeester van Oostvoomè
Bij besluit van den secretaris-generaal van
het departement van binnenlandsche zaken is
J. W. Arriens, op zijn verzoek, met ingang van
30 OMei a.s. als burgemeester van Diepenveen
eervol ontslagen;
is R. E. Vorringa, op zijn verzoek, met in
gang van 1 Juni als burgemeester van Munten
dam eervol ontslagen;
is R. V. H. M. Corten, met ingang van 15 Mei
opnieuw tot burgemeester van Stein benoemd;
is P. H. Geirnaerdt. met ingang van 15 Juni.
opnieuw tot burgemeester van St. Jansteen be-
""telt.' H. Brandt, met tngange van 15 Mei. op
nieuw tot burgemeester van Moordrecht be-
noemd.
(Van onzen politieken medewerker).
A /^lETUIGEN van een kentering der tijden,
yL —jzien, wij, wanneer wij voor de onafwljs-
I vatbaarheid der feiten onze oogen niet
moedwillig sluiten, hoe na een eeuw van sociaal
en socialistisch strijden thans het socialisme
baan breekt, allen tegenstand overwint en
reeds in zijn opgang een wereldveroverend»
kracht en een wereldopbouwende structuur
blijkt te bezitten.
De bestaande vormen van het maatschappe
lijk leven, de sociale en economische gestalte
der maatschappij hadden reeds lang het failliet
van het bestaande systeem en de daaraan ten
grondslag liggende wereldbeschouwing, aange
toond. Het liberalisme, de uitdrukking van het
ongebonden privaat-kapitalistisch streven, het
stelsel van de Engelsche wereldoverheersching,
heeft na zijn zegetocht door de negentiende
eeuw, in de twintigste eeuw de eene economi
sche crisis na de andere, ondermijning van het
geldwezen, verstoring van het productiestelsel,
socialen nood van millioenen boeren en arbei
ders, opstanden en revoluties, en ten slotte twee
bloedige wereldoorlogen veroorzaakt. Het
marxisme, dat sedert 1848 op de meest verschil
lende wijzen over de geheele wereld het evan
gelie van den haat gepredikt heeft, slaagde er
niet in, kon er door zijn joodsche ideologie en
de joodsche leiding ook niet in slagen, de wer
kers te bevrijden. Na het misdadig experimen
teeren van het bolsjewistisch regime in Rusland,
toont het marxisme thans zijn ware wezen, nu
het zich op leven en dood vla den milllonnair
Stafford Cripps met de haute finance van de
City, met de internationale plutokratie heeft
verbonden.
Generatie op generatie heeft gestreden voor
het socialisme. Boeren en arbeiders hebben on
noemelijke offers gebracht in het geloof aan
een betere wereld, in het geloof aan een leven,
waarin vrijheid, arbeid en brood voor het ge
heele volk zouden gewaarborgd zijn. De offers,
de idealen van den arbeidenden mensch zijn
verraden aan de partijpolitiek, aan de parte-
mentaire doeleinden van het democratisch sy
steem. De offers, gebracht uit het verlangen
naar volksgemeenschap, zijn verspeeld door
volksontbindende krachten.
Ondanks alles is het verlangen naar het so
cialisme gebleven in den werkenden mensch.
Recht op arbeid, arbeidsvreugde, sociale bevre
diging in geestelijk en materieel opzicht, deel
genootschap aan de cultuur en den rijkdom der
natie, deze idealen en verlangens blijven stre
ven in den mensch naar vormgeving in staat
en gemeenschap. En het is de grootheid van
dezen tijd, dat eindelijk, voor het eerst in de
geschiedenis, het verlangen naar het socialisme,
het streven naar een socialistlschen vorm van
het leven der volkeren, tot dominant zijn ge
worden in de wereldpolitiek, dat jonge levens
krachtige volken niet meer strijden zooals in
het verleden voor dynastieke of imperialistische
doeleinden, maar voor een toekomst van vrede
en vrijheid, van een grootschen socialistlschen
opgang voor millioenen werkers.
Het nationaal-socialisme leert voor het eerst,
dat de socialistische toekomst, de grootheid van
het volk, besloten liggen „in de vereelte hand
van den werker", dat niet de abstracte wetten
der liberale economie het leven der volken be
palen, maar dat het leven zichzelf gestalte geeft.
Het nationale vermogen ligt niet besloten
in den vorm van gouden staven in de bank
kluizen, kan niet uit cijfers van handels
balansen worden afgelezen, neen, het
socialisme van den nieuwen tijd, het eenige
en ware socialisme, leert, dat het nationaal
vermogen bestaat uit de vrijheid, welke een
volk bezit in een wereld van strijd, uit een
groeiende bevolking, uit den rijkdom aan
land, bodemschatten en industrieele uit
rusting, uit een rechtvaardige, socialistische
economie, uit den totalen arbeid van het
volk zelf.
Dit geloof heeft het Duitsche volk omhoog
gebracht uit zijn diepste vernedering. De socia
listische revolutie van het Duitsche volk is op
de slagvelden van Europa een Europeesche re
volutie geworden. In het volksleger en in het
front van den arbeid is het socialisme geen
utopie meer, maar scheppende werkelijkheid,
het is de verwezenlijking van het verlangen van
generatie op generatie.
Dat de werkende Nederlander de grootheid
van den tijd moge begrijpen: „Het Socialisme
breekt baan!"
ZOO ZIET HET ER UIT....
„Nu zijn we weer een stuk vooruitgerukt en
wonen in een door de sovjets in den steek ge
laten hoofdverbandplaats", zoo schrijft Gefr. A.
W. Zomer in een brief naar huis.
„Denkt u niet dat het er daar beter dan el
ders heeft uitgezien. Steeds hetzelfde beeld,
drek, drek en nog eens drek
Zoo verzorgden de sovjets hun gewonden. Hoe
heel anders is het bij de verbonden legers. Daar
weet men wat een gewonden soldaat toekomt.
Dat weet u toch ook, lezer?
Denkt u dan ook aan de Nederlandsche am
bulance?
Hebt ge uw bijdrage reeds gestort op girore
kening 87600, Nederlandsche ambulance, Konin
ginnegracht 22, 's-Gravenhage.
ER IS GEEN TERUG.
Neen, voor Europa is er geen terug. Het heeft
de keuze tusschen ondergang in den chaos van
het bolsjewisme of totale vernietiging van de
horden van Stalin. Er is geen terug. Er moet
gestreden worden totdat de vijanden van Euro
pa voor goed onschadelijk zijn gemaakt.
Deze geweldige opdracht wordt uitgevoerd,
vastberaden en volledig, door het dappere Duit
sche leger en zijn bondgenooten, daarbij gehol
pen door de vrijwilligerslegioenen uit alle be
schaafde landen van Europa.
Er is geen terug. Ook niet voor onze Neder
landsche mannen, die kozen voor het nieuwe
Europa.
Maar ook gij landgenoot hebt geen keuze. Uw
plaats is bij die mannen. Het vaderland rekent
op u.
Meld u aan bij het vrijwilligerslegiaen „Ne
derland", Koninginnegracht 22, te 's-Graven
hage.
BONKAARTEN VOOR BIJZONDEREN
ARBEID.
Zij, die bij de vorige uitreiking van distribu
tiebescheiden in aanmerking kwamen voor een
toeslagkaart M 103 of M 203 voor bij zonderen
arbeid, zullen thans wederom een dergelijke
bonkaart ontvangen, voor zoover zij nog den
zelfden arbeid verrichten. Zij, die voor de eerste
maal een aanvrage indienen ter verkrijging van
een toeslagkaart voor zeer zwaren of zwaren
arbeid, zullen, behalve een toeslagkaart M 103
of M 203 onderscheidenlijk een aardappelkaart
e.b. of e.d. ontvangen.
De uitreiking geschiedt op nader te bepalen
tijdstippen in het tijdvak van 3 tot en met 16
Mei a.s.
Zij, die een kaïrt M303 bezitten, moeten op
nieuw een aanvrage indienen. Zelfverzorgers
voor brood en vleesch zullen wederom geen
toeslagkaarten ontvangen, doch zelfverzorgers
voor aardappelen wei, uiteraard zonder aard
appelkaart.
