83sfe Jaargang
VRIJDAG 17 APRIL 1942
No. 25169
De situatie in Frankrijk
Voor de oplossing
Leahy naar Washington ontboden
Britsch-Indië
Het proces te Ankara
BINNENLAND
De distributie
Verduisteren:
Verspreide berichten
Vacantie-moeilijkheden
zegts
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny.
Telef. Directie en Administratie
25041 (2 lilnen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie 21507
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden.
Pl.verv.: K. Been. Lelden.
Maarschalk Pétaln heeft zich gistermiddag in
gezelschap van den secretaris-generaal van het
departement van buitenlandsche zaken, Char
les Rochat, naar het paviljoen Sevigne begeven
om te zamen met Laval een besluit te nemen
ten aanzien van de reorganisatie van de regee
ring. In een officieele mededeeling wordt ge
zegd, dat de ministerraad heden voor het laatst
zal bijeenkomen voor de vorming eener nieuwe
Fransche regeering.
Nader meldt het D.N.B. in dit verband:
Na zijn aankomst te Vichy heeft Pierre Laval
een onderhoud van meer dan een half uur ge
had met den chef van den Franschen staat,
maarschalk Pétain, in het hotel „Du Pare", dat
hij daarna te zamen met een aantal van zijn
intiemste medewerkers verliet voor het middag
maal. Twee uur later ontving hij in de residen
tie van maarschalk Pétain, het paviljoen Se-
vignè, dat hem voor dat doel ter beschikking
was gesteld, een aantal persoonlijkheden, die
voor opneming in de nieuwe regeering^ in aan
merking komen. In aansluiting daarop had hij
een onderhoud met den plaatsvervangenden mi
nister-president, admiraal Darlan, eveneens, in
Paviljoen Sevigne. Van betrouwbare zijde ver
luidt, dat admiraal Darlan en Pierre Laval voor
een laatste bespreking nogmaals contact met
elkander zullen zoeken.
DARLAN BLIJFT IN ACTIEVEN DIENST.
De Fransche staatscourant van gisteren be
helst een decreet, volgens hetwelk admiraal
Darlan, de opperbevelhebber van de Fransche
zeestrijdkrachten, zonder leeftijdsgrens in ac
tieven dienst blijft en wel in de eerste sectie
der officieren van den generalen staf der ma
rine met den rangtitel en de bevoegdheden van
vlootadmiraal. Dit decreet, zoo wordt in ge
woonlijk goed ingelichte kringen gezegd, heeft
met het oog op de vorming van een nieuwe
regeering in zooverre beteekenis, dat admiraal
Darlan waarschijnlijk tot chef van de landsver
dediging en opperbevelhebber van de strijd
krachten te land, ter zee en in de lucht zal
worden benoemd. (D.N.B.)
De Britsche berichtendienst meldt uit
Washington, dat de regeering der Vcrce-
nigde Staten heeft besloten, haar ambas
sadeur te Vichy, Leahy, naar Washington
te ontbieden voor het plegen van overleg.
Volgens een ander bericht van den Britschen
berichtendienst heeft Sumner Welles op zijn
persconferentie verklaard, dat den Amerikaan-
schen consulaten in Europa is opgedragen den
Amerika anschen burgers aan te raden op het
juiste oogenblik te vertrekken. Een dergelijk
oogenblik is thans voor Frankrijk aangebroken.
(A.NP.).
BERLIJN BLIJFT GERESERVEERD.
Als bijzonder opmerkelijk begeleidend ver
schijnsel van de ontwikkeling in Frankrijk, zoo
als deze wordt gekenmerkt door het belasten
van Pierre Laval met de vorming eener nieuwe
regeering, acht men in Berlijnsche politieke
kringen de ophitsings- en leugencampagne, aie
sinds enkele dagen van Engeland en de Ver.
Staten uit is op touw gezet.
Van het oogenblik, dat door Vichy het be
sluit van den maarschalk werd bekend ge
maakt, om Laval in een leidende functie in
de regeering op te nemen, begon via de Anglo-
Amertkaansche radiozenders, persbureaux en
persorganen een ongehoorde ophitsing tegen
Frankrijk. Deze wordt gekenmerkt door leu-
genberichten, vervalschte interviews en aller
lei toespelingen. Daaruit kan men opmaken,
welk een indruk de verandering in de Fran
sche regeering in Engeland en de Ver. Staten
wekt. Deze verandering .waardoor Laval aan
het hoofd komt, heeft in Engeland vrees en
schrik verwekt.
Een nieuwe Fransche regeering met Laval,
den exponent der politiek van Montoire, aan
het hoofd, is.als een bekentenis van Frankrijk,
dat men daar het geloof in een Engelsche en
Amerikaansche overwinning definitief heeft
verloren. Dit feit brengt in het Anglo-Ameri-
kaansche 'kamp ontzetting teweeg.
Als tweede factor voor vrees moet worden
genoemd, zoo wordt in de Wilhelmstrasse na
der verklaard, de ginds ontstane gissingen
naar de Fransche vloot. Het storingsvuur der
Anglo -Amerikanen komt ook tot uiting in een
Pierre Laval in den mond gelegd onderhoud
met een Amerika anschen journalist, volgens
hetwelk de nieuwe Fransche regeering als
haar doel zou beschouwen: vrede met Duitsch-
land, de totstandkoming van vreedzame be
trekkingen met Engeland en de regeling der
kwestie Elzas-Lotharingen. Laval zelf heeft
via het Fransche persbureau laten verklaren,
dat van dit beweerde onderhoud geen woord
waar is.
Tot hetzelfde chapiter behooren alle berich
ten, die het doel nastreven, onrust onder het
Fransche volk te zaaien en zoo mogelijk de
samenstelling der nieuwe ministerlijst te be
ïnvloeden, wanneer de vorming van een regee-
ring-Laval als zoodanig reeds niet meer te ver
hinderen is.
In Berlijnsche politieke kringen legt men
den nadruk op het feit, dat noch deze storings-
en leugenberichten, noch de Èngelsch-Araeri-
kaansche dreigementen met de mogelijke
terugroeping van den Amerikaanschen ambas
sadeur uit Vichy, eenigen noemenswaardigen
invloed op de ontwikkeling der Fransche poli
tiek oefenen. In de Wilhelmstrasse gaf men
uiting aan de overtuiging, dat geen verant
woordelijk overheidspersoon in Frankrijk zich
door dergelijke manoeuvres zal laten beïnvloe
den en dat de door het besluit van den maar
schalk begonnen ontwikkeling, in den aller-
naasten tijd door de publicatie van de nieuwe
ministerlijst zal worden bekroond, waarop, naar
alle waarschijnlijkheid, Pierre Laval zal staan
als leider van de regeering.
Ook de weerklank, welken de gebeurtenissen
in Frankrijk hebben gevonden in het neutrale
buitenland, laat er, naar het oordeel van be
voegde Duitsche kringen, geen twijfel over be
staan. dat aldaar deze gebeurtenissen, politiek
gezien, worden gevoeld als een zware nederlaag
voor de Britsche en Amerikaansche diplomatie.
Wanneer de vroegere Fransche volksfrontmi
nister Pierre Cot thans in Waschington er toe
wordt gebracht, de gebeurtenisen in Frankrijk
voor de Amerikanen voor te stellen als een
„nieuw tijdvak van het Fransche fascisme" en
een vergelijking te maken tusschen de rol van
maarschalk Pétain met die van wijlen Rijks
president generaal-veldmaarschalk von Hinden
burg, kan men zich in Duitsche politieke krin
gen niet van het oordeel onthouden, dat Rijks
president von Hindenburg in de ontwikkeling
tot een nationaal Duitschland in het geheel geen
slechte rol heeft gespeeldzoodat, wanneer de
Fransche ontwikkeling eenzelfden weg zou op
gaan, wel niemand in Frankrijk maarschalk
Pétain of Pierre Laval daarvan een verwijt zou
maken.
In bevoegde Duitsche klingen blijft men in
elk opzicht de tot dusver gehandhaafde gere
serveerdheid ten aanzien van de ontwikkeling
in Frankrijk aan den dag leggen. Een stand
punt kan pas verwacht worden, wanneer de
nieuwe Fransche regeeringschef met zijn re
geering naar buiten treedt en zijn politiek en
regeeringsprogram aan Frankrijk en de wereld
ter kennis brengt.
Reeds thans echter neemt men in kringen,
die, nauw contact onderhouden met de Wil
helmstrasse als zeker aan, dat de nieuwe Fran
sche regeering voor het Fransche volk geens
zins de pogingen tot geweldpleging zal verdoe
zelen, waarmede de Ver. Staten de Franschen
willen treffen. De te Washington uitgevaardig
de beschikking, om twee voor Afrika bestemde
schepen voorloopig in de haven van New-York
achter te houden, wordt gekenmerkt als typee
rend voor den kruideniersgeest van dat land,
dat zich voordoet als vertegenwoordiger der
vrijheid van de volkeren en als voorvechter van
de democratie. (A.N.P.)
Volgens den Engelschen nieuwsdienst heeft
oe Britsche minister van buitenlandsche zaken
Eden in het Lagerhuis verklaard, dat binnen
kort een witboek over Indië wordt gepubliceerd.
Exchange Telegraph meldt uit Caïro, dat Sir
Stafford Cripps Woensdag in Cairo drie uur
lang geconfereerd heeft met den Egyptischen
premier Nahas Pasja.
Ter eere van Bose is in de Japansche pro
vincie Kobe een receptie gehouden, waai- van
Japansche zijde de volgende boodschap werd
voorgelezen
„Ofschoon wij den geest van onbloedig verzet
waardeeren, dien Britsch-ïndië sedert 50 jaren
jegens Engeland toont, zijn wij van meening,
dat een zoo groote taak als de verkrijging van
de onafhankelijkheid van een land niet zonder
bloedvergieten kan worden uitgevoerd. Wij zul
len Britsch-Indië steeds bijstaan, verwachten
echter, dat de leiders van de Indische onaf
hankelijkheidsbeweging, zelf met inzet van hun
leven hun poging zullen voortzetten.
In zijn antwoord dankte Bose ook in naam
van het Indische volk voor den Japanschen
steun en- verklaarde, dat hij reeds sedert meer
dan dertig jaar streed voor de opheffing van
de Britsche heerschappij over Britsch-Indië uit
overtuiging, dat Engeland voor alle misdaden,
nood en leed in de wereld verantwoordelijk is.
(DJN.B.).
Het mislukken der onderhandelingen is voor
Engeland een zware slag, voor Indië hoogstens
een incident zoo schrijft de Zwitsersche
„Thurgauer Zeitung". Voor Engeland staat
thans in het Oosten alles op het spel. Nadat
het reeds zijn sterke voorpostenpositie op Ma-
lakka heeft verloren, wordt thans het eigen
lijke hartstuk van zijn wereldrijk door recht-
streeksch gevaar bedreigd en het moet ten
strijde trekken zonder den steun te bezitten
van de volken, om welker gebied thans de
strijd moet worden uitgevochten. Het Britsche
oorlogskabinet heeft getracht Indië thans te
ontslaan uit zijn toestand van knecht en het
te maken tot een strijdgenoot, die weliswaar
nog niet volledig vrij zou zijn geweest, maar
die toch de volledige bevrijding in zicht zou
hebben gehad. De Indiërs daarentegen zien de
dingen in een geheel ander licht. Zij zijn er
van overtuigd, dat hun oogenblik nabij komt en
dat het voldoende is geduldig af te wachten
om al datgene te bereiken, wat zij zich als doel
hebben gesteld. Van een voorloopige, een tus-
schenoplossing, een bevrijding in etappes wil
len zij niets weten, omdat zij niet het gevaar
zouden willen loopen. dat uit een dergelijke
voorloopige oplossing eventueel weer een defi
nitieve zou worden. Zij vertrouwen op him
aantal en op de macht en doeltreffendheid
van hun geest en geloof (A.N.P).
Gisteren is het proces te Ankara tegen de
verdachten van den aanslag op von Papen
voortgezet met het hooren van getuigen, onder
wie ooggetuigen van den aanslag. De meeste
belangstelling bestond er voor de verklaringen
van den Pool Romansky, waterbouwkundig in
genieur in dienst der Turksche regeering. De
verdachte Soeleyman had verklaard, dat Ro
manski hem den weg naar de sovjet-ambassade
gewezen had en hem in contact had doen ko
men met een ambtenaar van die ambassade,
een zekeren Novikof. Romanski gaf een uiteen
zetting van zijn betrekkingen met Soeleyman.
Hij ontkende de rol van tuschenpersoon te heb
ben gespeeld. Soeleyman hield echter zeer be
slist aan zijn verklaring vast. De verdediger van
Abdoerrahman protesteerde er heftig tegen, dat
de sovjetbeklaagden in de rechtszaal zijn cliënt
vaderlandsloozen provocateur, Duitsch of Trotz-
kistisch agent noemden. Abdoerrahman, aldus
de verdediger, bekent en voelt zich Turk. Hij
NIEUWE BONNEN.
Voor de volgende week zijn aangewezen de
bonnen nr. 21 voor brood, vleesch en aardap
pelen.
Verder zijn voor het tijdvak van Zondag 19
April tot Zaterdag 16 Mei verkrijgbaar de ge
wone rantsoenen suiker op bon 279, jam op bon
280, bloem op de bonnen 277, 281, 285 en 289,
peulvruchten op bon 283, een bijzonder
rantsoen van 250 gram peulvruchten op bon
291, gort op bon 284, vermicelli op bon 287, kaas
op de bonnen 278, 282, 286, 290 en 294, en melk
op de bonnen 21.
Ten slotte is op bon 288 koffiesurrogaat ver
krijgbaar, waarmede men acht weken moet
doen.
Voor het tijdvak van 13 Juni tot en met 11
Juli zal echter weer een bon voor 4 weken
worden aangewezen.
Geen cacao meer.
Medegedeeld wordt dat voorshands geen bon
meer voor cacao zal worden aangewezen. -
Duur der sin aasappel bon verlengd.
De geldigheidsduur van de ter verkrijging van
sinaasappelen aangewezen bonnen „reserve
3-04" en „reserve 4-04", is verlengd tot en met
26 April aa.
Op de jambon ook suiker verkrijgbaar.
Ten einde tegemoet te komen aan dikwijls
geuite wenschen van het publiek, zal voortaan
op de ter verkrijging van jam aangewezen bon
naar keuze 500 gram jam of 250 gram suiker
beschikbaar gesteld worden. Bon 280 algemeen
geeft derhalve gedurende het tijdvak van 19
April tot en met 16 Mei a.s, recht op het koo-
pen Van hetzij 500 gram jam, hetzij 250 gram
suiker.
In verband met het bovenstaande zullen de
taillisten in den vervolge op toewijzingen voor
jam per rantsoen hetzij 500 gram jam, hetzij
250 gram suiker kunnen betrekken.
van hedenavond 20.40 uur
tot morgenochtend 6.39 uur
De maan kwam heden op om 7.55 uur en gaat
onder te 22.36 uur.
mag niet uitgescholden en beleedigd worden.
Wie wil weten, waar de wereldrevolutie wordt
uitgedacht, van waaruit men de geheele wereld
in brand wil zetten met gebruikmaking van alle
middelen en met verleiding van onschuldigen,
die behoeft slechts naar den zender te Moskou
te luisteren.
Deze verklaringen baarden veel opzien, men
hoorde ook applaus.
Pawlof en Kornilof trachtten weer herhaalde
lijk de behandeling te vertragen door vragen te
stellen, doch de president zeide, dat zij schrif
telijk vragen konden stellen, zoodra het geen
direct vragen aan de getuigen omtrent hun ver
klaringen betrof.
De behandeling werd verdaagd tot 29 April
voor het hooren van de getuigen uit Istanboel
en het gereed maken der vertalingen voor de
sovjet-verdachten. Een schriftelijk verzoek van
Pawlof en Kornilof, om tegen borgstelling uit
de hechtenis ontslagen te worden, werd afge
wezen. (D.N3.)
JAPANSCHE LANDING OP PANNY IN DE
FILIPPIJNEN.
Naar de Britsche berichtendienst meldt, heeft
de Amerikaansche regeering medegedeeld, dat
Japansche troepen zijn geland op het eiland
Panny in de Filippijnen. (D.N.B.)
RUBBERINZAMELING IN ENGELAND.
In Engeland wordt op het oogenblik, naar
Dagens Nyheter uit Londen meldt, een groote
rubber-inzameling gehouden. De huisvrouwen
zijn uitgenoodigd alle warmwaterzakken, bad
mutsen, rubbersponzen enz. af te staan. In het
vervolg mag in Engeland voor schoenhakken
en -zolen geen rubber meer gebruikt worden.
Die maatregelen zijn, zoo wordt als motivee
ring gezegd, noodzakelijk, aangezien thans de
rubberproductie op Malakka en in Nederl.-
Indië in handen van den tegenstander is.
(D.N.B.)
ITALIAANSCHE ARBEIDERS NAAR
DUITSCHLAND.
Dezer dagen zijn 8000 Italiaansche arbeiders
uit hun vaderland vertrokken naar Duitschland.
Zij komen in dienst bij een veertigtal Duitsche
ondernemingen. (A.NP.)
MEN GA ZOOVEEL MOGELIJK IN HET
t VÓÓR- EN NA-SEIZOEN OP REIS.
De leider van het bureau vreemdelingenver
keer en toerisme van het departement van volks
voorlichting en kunsten, de heer H. J. Leupen,
heeft op een te Den Haag gehouden perscon
ferentie het volgende medegedeeld:
In verband met den naderenden vacantietijd,
heeft het departement van volksvoorlichting en
kunsten het noodzakelijk geoordeeld, leiding en
voorlichting te geven aan de vacantiegangers.
Immers behalve de distributie-problemen zijn
er vele andere problemen en 't is te verwachten,
dat aan allen, die werkzaam zijn in bedrijven,
welke met het vreemdelingenverkeer en toerisme
te maken hebben, hooge eischen zullen worden
gesteld.
De moeilijkheden, die zich dit jaar zullen
voordoen, zullen veel en- veel grooter zijn, dan
welk ander jaar ook.
Daar is dan om te beginnen het vervoers
vraagstuk, dat eigenlijk wel het belangrijkste
struikelblok vormt voor het vlot verwerken van
den toeristenstroom in het komende seizoen.
Deze moeilijkheden kunnen wij samenvatten in
vijf punten:
1. Het tekort aan spoorwegmaterieel, waardoor
vervoer van toeristen als in vroegere jaren on
mogelijk is geworden, terwijl van extra-treinen
natuurlijk in het geheel geen sprake kan zijn.
2. De beperking van interlocale autobus
diensten.
3. De touringcars zijn als vervoermiddel uit
geschakeld.
4. De schaarschte aan rijwielbanden, met als
gevolg méér reizigers per trein (terwijl de
spoorwegen ook nog dikwijls hun fietsen moeten
vervoeren).
5. De onmogelijkheid van afvloeiing naar het
buitenland, waar anders duizenden en nog eens
duizenden hun vacantie plachten door te
brengen.
Hiertaan zouden we nog kunnen toevoegen,
dat o.a. door de medewerking van het N.V.V.
thans categorieën arbeiders met vacantie kun
nen gaan, die hierop vroeger geen recht kon
den doen gelden. Daarom is thans een vacan-
tie-spreiding meer "dan ooit noodzakelijk.
Veel kan hierover nog niet worden medege
deeld, daar een inter-departementale commis:is
deze 'sv/ssfie thans in studie heeft. Het resul
taat hiervan zal deze maand waarschijnlijk nog
wel bekend gemaakt kunnen worden, zoodat
menschen, die plannen gemaakt hebben voor de
zen zomer, beter ooen even te wachten tot de
resultaten bekend zijna De commissie heeft met
den meesten spoed gewerkt om te trachten een
catastrophe ir hel komende seizoen te voor
komen.
Verder mag er nog eens de aandacht op ge
vestigd worden, dat er provincies zijn. waar nog
plaats is voor vacantiegangers, die Me ver niet
in een file wenschen te loopen of te fietsen,
zooals bij het bezoeken der bollenvelden wel
geschiedt. Men denke bijvoorbeeld aan Drente,
Overijsel, Brabant, midden- en noord-Limburg.
Hier kan men, mits vroegtijdig besproken, zeker
goed slagen en van een rustige ongestoorde va
cantie genieten. Het zal den toerist se&cr even
eens inieiesseer-m te weten, dat ac Algemeen?
Nederlandsche Vereeniging voor Vreemdelingen
verkeer ook dit jaar weer een inlichtingendienst
inzake bezetting van hotels en pensions voor
het komende seizoen heeft ingesteld. De bedoe
ling van dezen dienst is. den toerist op de
hoogte te stellen van de drukte in de streek,
waar hij zijn vacantie wenscht door te bren
gen. De A.N.V.V. krijgt regelmatig van alle ver-,
eenigingen voor vreemdelingenverkeer de gege
vens over de bedbezetting ter plaatse. Wanneer
er dus in hotels geen plaatsen meer vrij zijn,
wordt dit direct doorgegeven, waarna de A.N.
V.V. deze gegevens weer dadelijk aan de an
dere V.V.V.'s doorgeeft. Deze dienst geeft dus
eigenlijk slechts „negatieve" inlichtingen, door
speciaal den nadruk te leggen op de hotels en
pensions, waar géén plaats meer vrij is. Deze
gegevens zijn niet alleen bij genoemde V.V.V.'s
te bekomen, doch ook bij de reisbureaux, de
inlichtingenkantoren der spoorwegen, bij den
A.N.W.B. en bij de Nederlandsche Reisveree-
niging.
Het is in het belang van een ieder, dat zoo
vroeg mogelijk plaats besproken wordt. Aan
ouders met schoolgaande kinderen wordt ech
ter nogmaals aangeraden even de resultaten
van het onderzoek van de commissie ter bestu
deering van het vraagstuk van de vacantie-
spreiding af te wachten. Het is echter uiterst
gewenscht. dat ongehuwden en echtparen zon
der schoolgaande kinderen dit jaar vóór half
Juli en n& half Augustus hun vacantie nemen
als zij op reis gaan.
BEZOEK VAN DEN RIJKSCOMMISSARIS
AAN LUNTEREN.
Donderdagmiddag omstreeks één uur bracht
de Rijkscommissaris, rijksminister Seyss-Inquart
met klein gevolg per auto een bezoek aan het
hagespraakterrein bij den Goudsberg te Lunte-
ren, dat voor deze gelegenheid feestelijk met
vlaggen was versierd. In het gezelschap van
den Rijkscommissaris, dat omstreeks drie uur
de terugreis aanvaardde, bevond zich ook ir,
A. A. Mussert, leider der N.S.B. in Nederland.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiii
Mussert over de
brochure-De Geer
In het nummer van „Volk en Vaderland" van
deze week is opgenomen een artikel van den
leider der N.SJ3., ir. A. A. Mussert, waarin
deze de brochure bespreekt van den oud-mi
nister-president De Geer.
Ir. Mussert zegt hierin teh aanzien van de
verklaring van den heer De Geer over zijn
vlucht naai' Engeland en zijn terugkeer in Febr.
1941 het volgende:
„Er is een oud-HoUandsche eerecode, die zegt,
dat een kapitein het zinkende schip niet ver
laat. In de Meidagen van 1940 was de heer De
Geer minister-president, hij was kapitein op
het schip van staat. Dit schip werd lek gescho
ten, zoodat hef, snel ging zinken. De kapitein
beval den matrozen te pompen met inzet van
hun leven (te vechten op den Grebbeberg), het
tegelijkertijd heel voorzichtig en zachtjes aan
den achterkant van het schip een sloepje
zakken, sloop van de commandobrug af en
roeide in de duisternis onkenbaar weg van
het schip. Nu is hij teruggekomen bij de pas
sagiers en zegt: als ik passagier geweest was
als gij, zeker zou ik gebleven zijn. Maar ik
was kapitein en daarom „verliet" ik het
schip.
Vervolgens gaat de leider der N.S.B. in op
hetgeen de heer De Geer schreef over het
„hoor en wederhoor", waarbij hij herinnert aan
het proces te Riom over de schuldvraag van
het verliezen van den oorlog. Dit is hier niet
noodig, omdat ieder weet, dat wij den oorlog
verloren hebben, omdat de militaire verdedi
ging een paskwil was. „Veel interessanter, veel
hoogere vragen doen zich hier voor. Namelijk
deze: wie hebben sinds 1933 samengezworen
tegen Duitschland, wie hebben den boycot tegen
Duitschland georganiseerd, wie hebben dag en
nacht het nationaal-socialisme bezwadderd, wie
hebben het volk uitgeplunderd, wie hebben Ne
derland gemaakt tot een voorpost van Enge
land op het vasteland, wie hebben de eer en
den goeden naam van duizenden fatsoenlijk-
plichtsgetrouwe Nederlanders door de modder
gehaald, wie hebben de moorden van de Mei
dagen op hun geweten, wie hebben de natio-
naal-socialisten in Indië in concentratiekampen
gesmeten, hun vroiiwen in armoede gedompeld
en hun kinderen in weeshuizen gestopt? enz.,
enz. Op al deze vragen zult gij u hebben te
verantwoorden, ex-minister-president. Daar
helpen tractaatjes niet tegen, daar helpen geen
bijbelteksten tegen. De eerste Nederlandsche
regeering, die optreedt, heeft naar mijn mee
ning de plicht om voor de hoogste rechtbank
te dagen, de verantwoordelijken voor den on
dergang van het oude Nederlandsche imperium.
Zij moeten daar vinden, wat de heer De Geer
wènscht: hoor en wederhoor".
Na den inhoud van de brochure in een vijf
tal punten te hebben samengevat, gaat de
schrijver hierop nader in, hierbij o.m. wijzend
op alles wat door den Führer is gedaan om
voortzetting en uitbreiding van den oorlog te
voorkomen.
Aan het slot van zijn betoog merkt ir. Mussert
dan nog het volgende op: „De heer De Geer is
minister-president geworden door de vorming
van een roomsch-roode regeering, waartegen
zelfs di\ Colijn had opgezien. Dit was een copie
van het Fransche z.g. „volksfront", waarvan de
bedrijvers nu voor het gerecht te Riom staan.
Deze roomsch-roode coalitie was de strijdorga
nisatie tegen het nationaal-socialisme in het
algemeen, de N.S.B. In het bijzonder.
Het was onder minister-president De Geer,
dat Van Klef fens zijn noodlottige politiek kon
voeren, waarover onlangs onthullingen de we
reld hebben verbaasd.
Het was onder minister-president De Geer,
dat de zaak-Venlo ons volk compromitteerde.
Het was onder minister-president De Geer,
dat een aantal van onze kameraden vóór* de
oorlogsdagen werd gearresteerd. De radio
rede van den heer De Geer daarover was be
doeld om ons volk duidelijk te maken, dat het
hier ging om landverraders.
Het was onder minister-president De Geer,
dat alle nationaal-socialisten dag-in dag-uit,
voor verraders werden uitgemaakt en de maat
regelen werden genomen, waardoor van 10—14
Mei duizenden fantsoenlijke menschen, mannen
en vrouwen, op beestachtige wijze werden be
handeld.
He£ was onder minister-president De Geer,
dat ih Indië hetzelfde gebeurde en de stemming
werd gekweekt, die tot de ramp in Indië geleid
heeft.
Het was de toenmalige minister van finan
ciën De Geer, die in 1923 nog voor dat de
vlootwet in de Kamer in behandeling kwam
zijn ontslag nam, omdat hij de verhoogde uit
gave niet verantwoord achtte. Daarom heeft hij
mede belet, dat de Indische vloot sterker werd.
Dit heeft hem in het geheel niet belet om
mede te doen aan de ophitsing tegen Japan, om
ten slotte duizenden van onze mannen op
kleine en verouderde schepen den dood In te
jagen.
En zoo zouden wij kunnen doorgaan, maar
het heeft nu nog geen zin.
Een gerechtzaal met hoor en wederhoor is
de eenlge plaats, die geschikt is voor dep oud-
minister-president jhr. De Geer. Daar zal het
verleden worden afgesloten.
Met het nu of de toekomst heeft de heer De
Geer niets uit te staan. Dit is de zaak van jong
Nederland."
PROF. DR. GOEDEWAAGEN TE BERLIJN.
Op uitnoodiging van de Deutsch-Niederlandi-
sche Gesellschaft heeft Woensdag in het Ka-
meradschaftshaus der Duitsche kunstenaars te
Berlijn de secretaris-generaal van het departe
ment voor volksvoorlichting en kunst, prof. dr.
T. Goedewaagen een rede uitgesproken over den
cultureelen toestand in Nederland en zijn taak
in het nieuwe Europa.
DE NEDERLANDSCHE ARBEIDERS IN
DUITSCHLAND.
Commissaris Woudenberg hield besprekingen.
De heer Woudenberg, commissaris van het
N.V.V., heeft dezer dagen Berlijn bezocht en
aldaar verschillende besprekingen gevoerd ten
behoeve van de Nederlandsche arbeiders, die in
Duitschland werken. Onlangs zijn eenige over
eenkomsten gesloten tusschen het N.V.V., het
Duitsche Arbeidsfront en het Duitsche rijks-
ministerie van arbeid betreffende de sociale
rechten van hen,' die uit Duitschland naar Ne
derland terugkeeren. Commissaris Woudenberg
heeft in het bijzonder nagegaan in welk stadium
van uitvoering deze overeenkomsten zich thans
bevinden. Hij heeft verder eenige kampen be
zocht waar Nederlandsche arbeiders zijn onder
gebracht en voor de Nederlandsche werkers in
Wattenstadt bij Brunswijk een rede uitgespro
ken over de nieuwe groote gemeenschapsorgani
satie van den arbeid, welke thans wordt gebo
ren. Het N.V.V. ondergaat immers op het
oogenblik een omvormingsproces en wil alle Ne
derlandsche werkers omvatten. Ook de Neder
landsche arbeider, die in Duitschland vertoeft,
zal in deze organisatie in Duitschland opgeno
men kunnen worden. Ver van huis zal de Ne
derlandsche arbeider weten dat er een organi
satie is die zich om hem bekommert en binnen
de grenzen van de gegeven mogelijkheden zijn
moeilijkheden opvangt en zijn zorgen verlicht.
Commissaris Woudenberg was op zijn tocht
vergezeld van eenige leidende figuren van het
Duitsche Arbeidsfront en van eenige verbin
dingsmannen tusschen het N.V.V. en het Duit
sche arbeidsfront in Duitschland.
OP LEVEN EN DOOD.
Zoo wordt de strijd tegen het bolsjewisme ge
voerd, want zoolang dit duivelsche systeem nog
eenige kans heeft, loopt onze beschaving, cul
tuur en godsdienst gevaar aan de vernietiging
te worden prijsgegeven.
Op leven en dood strijden aan het Oostfront
onze Nederlandsche nationaal-socialisten, voor
ons land, voor ons volk, en dus ook voor u,
landgenoot.
Natuurlijk, dit zonder meer aanvaarden zou
oneervol zijn. Uw plaats is waar het gevaar
dreigt. Uw plaats is in de gelederen van ons
legioen. Meld u dus aan bij het vrijwilligers
legioen Nederland, Koninginnegracht 22. te
's-Gravenhage.
MR. R. WATJER OVERLEDEN.
Gisteren is na een langdurig ziekbed in den
ouderdom van 47 jaar te Groningen overleden
mr. R. Watjer, een bekend advocaat. De over
ledene was oud-lid van de provinciale staten e'n
een vooral in voetbalkringen zeer bekend per
soon. Hij was oud-voorzitter van Velocitas.
RAADHUIS TE ROTTERDAM WORDT
VERBOUWD.
De volgende week wordt een aanvang ge
maakt met de uitbreiding van den achtervleu
gel van het Rotterdamsche raadhuis aan de
Bulgersteynstraat. Op dezen achtervleugel, die
thans slechts twee verdiepingen heeft, worden
twee nieuwe verdiepingen geplaatst, waarin de
administratie van den Gemeentelijken techni-
schen dienst, die reeds nu in het gebouw aan
den Coolsingel is gehuisvest, zal worden onder
gebracht, terwijl een gedeelte van de nieuwe lo
kaliteit, die door de uitbreiding gewonnen wordt
reserveruimte voor de secretarie zal worden.
Door de verbouwing wordt de achtervleugel
even hoog als de zijvleugels van het gebouw.
De kosten zijn voorloopig geraamd op f 400.000
De materialen voor de verbouwing zijn voor
handen, alleen zal de verkrijging van de zand
steen voor de bekleeding van den achtergevel
misschien moeilijkheden opleveren en zal het
noodig zijn een provisoire houtbekleeding aan
te brengen.
De hoektoren, die in de oorlogsdagen getrof
fen werd, zal niet meer hen-ijzen, doch in den
verhoogden vleugel worden opgenomen, aldus
het „Vad."
NEDERLANDSCHE KULTUURKAMER.
Het verordeningenblad der Nederlandsche
Kultuurkamer bevat een verordening van den
president, waarbij zij, die aan de vorming van
den redactioneelen inhoud van in het bezette
Nederlandsche gebied uitgegeven nieuwsbladen
en tijdschriften, welke voorlichting geven op
het gebied van het volksleven, niet bij wijze van
hoofdberoep of op grond van een benoeming
tot hoofdredacteur, medewerken, zijn vrijgesteld
van het lidmaatschap der Nederlandsche Kul
tuurkamer, zonder dat afgifte van een bewijs
van vrijstelling der Nederlandsche Kultuurka
mer is vereischt.
Op grond van deze bepaling zijn dus vrijge
steld de publicisten, wier hoofdberoep elders ligt
en die niet tot hoofdredacteur zijn benoemd.
Zooals bekend is, blijven ook de vrijgestelde
leden onderworpen aan de verordeningen en
beschikkingen van den president der Neder
landsche Kultuurkamer.
ONTHULLING GEDENKTEEKEN
P. MOLTMAKER.
Gistermiddag om twee uur heeft op de be
graafplaats „Kovelswade" te Utrecht de onthul
ling plaats gehad van een gedenkteeken ter na
gedachtenis van den heer P. Moltmaker, in le
ven voorzitter van de Ned, Ver. van Spoor- en
Tramwegen. Rond het graf hadden zich eenige
honderden vrienden en bekenden van den over
ledene geschaard. De herdenkingsrede werd uit
gesproken door den heer G. Joustra, den op
volger van den heer Moltmaker als voorzitter
van de Ned. Vereeniging.
EEN JAAR SOVJET-BEWIND....
Een jaar sovjet-bewind in Letland
Een jaar onderdrukking van de roode macht
hebbers. Wilt u enkele cijfers? Allen in den
nacht van 13 op 14 Juni, een week voordat
Duitschland den oorlog tegen de sovjets begon,
werden in Letland 34.250 personen gearresteerd,
waaronder 7218 vrouwen en 4016 kinderen.
Daaronder waren er 1297 beneden de 6 jaar.
Duizenden zijn tijdens de transporten om
het leven gekomen en toen de Duitsche troepen
dan ook Letland aan de klauwen der sovjets
ontrukt hadden, vonden zij een land in rouw
gedompeld. Hier is een taak te verrichten voor
de Nederlandsche ambulance. Hier moet hulp
geboden worden aan de burgerbevolking. Op
uw medewerking wordt gerekend.
Steunt daarom de Nederlandsche ambulance.
Stort uw bijdrage op girorekening 87600. Neder
landsche ambulance. Koninginnegracht 22,
's-Gravenhage.
VERSPREIDE BERICHTEN.
De directeur-generaal van de stichting
Winterhulp Nederland, tevens landelijk leider
van den Nederlandschen Volksdienst heeft be
noemd tot provinciaal directeur, resp. leid«i
voor beide stichtingen in de provincie Overijl
den heer J. A, Noe, wonend; te Hcnrr".
