LWCH DAGBLAD
Donderdag 2 April 1942
AGENDA
SPORT
Voortaan geen sport meer op
Goeden Vrijdag
Proces te Ankara
begonnen
RECHTZAKEN
He! drama bij he? transport
van duizend geïnterneerden
DUITSCHLAND STRIJDT voor EUROPA
Duitsch Weermachtsberichf
STADSNIEUWS
FEUILLETON
De vrees voor den
afgrond
HEDEN
Generaal-Veldmaarschalk Kesselring bracht een bezoek aan een
vliegveld van het Duitsche Luchtwapen in Afrika.
(Orbis-Holland-P.K. Krempl)
De officier-waarnemer begeeft zich met
behulp van een ladder naar zijn post.
(Weltbild-Polygoon-P.K. Wulf)
Een Duitsche duikboot op een vaart naar den vijand. - Een
stoomboot in zicht. De commandant (met witte pet) is op de
brug verschenen om het schip door den verrekijker nauwkeurig
op te nemen en daarna zijn bevelen te kunnen geven.
(Orbis-Holland-P.K. Meisingern)
Het college van gevolmachtigden voor de sport
heeft bepaald, dat met Ingang van het jaar 1943
geen sportwedstrijden, sportfeesten of sportdemon-
straties zullen mogen plaats vinden op Goeden
Vrijdag.
VOETBAL.
AFD. LEIDEN VAN DEN N.V.B.
Zaterdagmiddagcompetitie, le klasse: Kuick B.
2—ARC 2, 4 uur, v. Vliet; RCL 1—Ter Leede 1,
4 1/2 uur a. Hlllebrand; Koudekerk lLelden 1,
4 uur, Ju; Rljnsb. Boys 1Noordwijk 2, 4 uur, v.
d. Nat.
2e klasse A: GWS 1Quick Boys 3, 4 uur. v. d.
Lelie.
2e klasse BNoordwijk 4Alphia, 4 1/2 uur,
Diseraad; ASV 1—ARC 3, 4 uur. Devllee.
3e klasse: Lelden 3RCL 3, 4 uur, v. Tuyl;
Quick Boys 5CNV 2. 4 uur. (bijterrein)de
Bruyn; Ter Leede 3—GWS 3, 4 1/2 uur, Kluivers.
Adspiranten; NoordwijkKoudekerk. 3 uur,
Arens; AlphiaRouwkoop, 4 uur, v. d. Velden;
RCLRljnsb. Boys, 3 uur, Neuteboom: Ter Leede
Quick Boys, 3 uur, v. d. Ven.
Zondagcompetitie (2en Paaschdag), le klasse:
ASC 3LDWS 2, 11 uur (Kempen.su.) Verwoerd;
Leldsche Boys 1LFC 3, 2 uur, Swanenburg;
Alphen 3UVS 4, 1 1/2 uur (bijterrein) v. d.
Tuin; Lugd. 3Morschkw. 1, 11 uur (le terr.) v.
d. Spek.
2e klasse A: AOV 1ASC 4, 12 uur, v. Leeuwen;
UVO 1—UVS 5, 12 uur, v, d. Pot,
2e klasse B: LFC 4LDWS 3, 10 uur, de la Rie;
Roodenburg 3TONA 2, 2 uur, v. d, Pompe; AZL
1Lugd. 5, 12 uur, Hoogervorst; ASC 5ZLC 2.
2 uur (2e terrein) Hogenes.
3e klasse A: Roodenburg 4ASC 6, 12 uur, de
Vogel.
3e klasse B: ASC 7Morschkw. 2, 10 uur, (2e
terrein) Beurze; Leldsche Boys 2ZLC 3, 10 u.,
V. d. Water; AZL 2LDWS 4. 10 ,uur, Platteel.
4e klasse A: Alphia 3Roodenburg 6, 12 uur.
v. Oosten; TONA 3AZL 3, 11 ,uur, Pillppo.
4e klasse B: UVO 3Roodenburg 7, 10 uur,
Ellng.
Juniores: AlphenASC (B) 11 3/4, Rietkerker;
RoodenburgASC (a), 2 uur (bijterrein), Schrnma
Adsplr. A; Leldsche BoysUVS (a). 12 uur,
Nieuwenhuls; Roodenburg (a)Roodenburg (b),
12 uur, (bijterrein.
Adsplr. B: ASC (b)Rouwkoop, 12 uur (2e
terrein) Franse; LFC—AOV (a)12 uur, Teske:
UVS (b)Roodenburg (d), 11 uuv, (kl. bljt-err.)
P Hlllebrand; AOV (b)—UVS c). 10 uur. de Mol
R.K. elftallen, le klasse: Alph. Boys 1Nlc, Boys
1, 2 1/2 uur. Akerboom. OOCOS 1—Foreholte 1,
2 1/2 uur, Havcrkom; DÓ3R 2Lelmulden l. 2 1, 2
u., Angevaare; SJC 2Meerburg 1. 12 uur, Meijer;
UDO 1Llsse 2, 2 1/2 uur, Speeb
2e klasse; Meerburg 2Teijllngen 2, 2 1 <2 -iui.
Hoogduin; Alph. Boys 2KRV .1 12 1/2 uur, de
Groot; VVSB 2—DOCOS 2, 2 1/2 uur, v. d. MelJ.
3e klasse A: Lelmulden 2—DOCOS 3, 2 1/2 uur,
Bouwmeester; VVLV 2DOSR 3, 12 uur, v. d. We»f
3e klasse B; KRV 2—VVSB 3. 2 1/2 uur, v.
Dorp; Llsse 4—VVLV 3, 2 1/2 uur, v. Loon; UDO 2
—VVSB 4, 12 1/2 uur, Turk.
Juniores A: DOCOSUDO (A), 1 uur, Hooge-
duln.
Juniores B: ForeholteDOSR, 2 1/2 uur, v. d.
Zwet; Nlc. BoysTellingen (B), 2 1/2 uur, v.
Ruiten.
Adsplr. A: ForeholteSJC (a), 1 uur, v. d. Zwet
KRVLlsse, 1 uur, v. Dorp.
Adsplr. B: MeerburgSJC (b). 1 uur, Hoogduin.
UDO—WLV, 4 uur, v. d. Meijden
D.S.O.—L.D.W.S. Tegen L.D.W.S. komt D.S.O.
Zondag als volgt uit; doel: A. Smits; achter; M.
Lelieveld en A. Hoogendoorn; midden: G. Frlgge,
L. Veelenturf en W. v. Duyvenbode; voor: N.
Frlgge, j. Wlsselmeyer, J. v. Rijs. C. Dontje en
A. Blij leven.
KORFBAL.
AFDEELING LEIDEN VAN DEN N.K.B. Zater
dagmiddag: Adspiranten: le klasse: Zuiderkwar
tier AVlcus Oriëntls A, 14.30 uur 2e klasse:
Vlcus Oriëntls BZuiderkwartier B, 14.30 uur;
Fluks BAlgemeene A. 14,45 uur.
Maandag (2en Paaschdag): le klasse: Algemee
ne 2Fluks 3, 14 uur; Zuiderkwartier 2Vlcus
Orlëntis 3 14 uur 2e klasse: Algemeenev3
Vlcus Oriëntls 4, 12 uur.
NEDERLANDSCHE KORFBALBOND Voor de
Paaschdagen is slechts één enkele wedstrijd vast
gesteld, n,l. voor de Zuidelijke le klasse: Rust
RoestO-N.A.
SCHAKEN.
KAMPIOENSCHAP VAN LEIDEN Om den
wlsselprJjs van liet „Leljlsch Dagblad" Onder
leiding van den hc:r C.-v. d. Graaf begon gister
avond in „De Harmonie" de wedstrijd om het
kampioenschap. Er vielen op dezen avond reeds
eenige onverwachte uitslagen. De resultaten wa
ren de volgende:
le groep; v. HamSchüss 01; De KierRob
bers 10; Koet Jr.v. d. Nat 01. 2e groep: v.
d. BergRuys 10; BeyPlanjer 10; Bosscha
Modderman 10. 3e groep: BoekkooiTeleng
10; De Bruyn^Staats 10; KuilmanLoef
01, 4e groep; De'BlécourtSytzema 01 (n.o.)
CokRotteveel 10; van EsKoet 01. De 2e
ronde wordt a.s. Woensdag gespeeld.
VIER BEKLAAGDEN.
Het D.N.B, meldt: Gisterochtend om tien uur
is voor de eerste strafkamer te Ankara het
proces begonnen inz. den aanslag op den Duit-
schen ambassadeur von Papen.
In de beklaagdenbank hadden plaats geno
men: 1. Abdurrahman Sayman, student; 2.
Suleyman Sagol, kapper, beiden Turken, gebo
ren in Joegoslavië; 3. de Sovjet-burger Leonid
Kornilov, leider der transportafdeeling der
handelsvertegenwoordiging van het consulaat-
generaal der Sovjet-Unie; 4. de Sovjet-burger
Iwano Georgewitsj Pawlow.
De president opende de zitting met het vast
stellen der Identiteit van de vier beklaagden,
waarbij voqr de Sovjet-beklaagden een tolk
verplicht v - d gesteld. Den beklaagden werd
de aanklacht voorgelezen en den Russen werd
een afschrift in Russische vertaling overhan
digd.
De Sovjet-beklaagden weigerden op dezelfde
bank naast de twee Turken plaats te nemen.
Vervolgens ging de president tot het verhoor
der beklaagden over, beginnende met den Turk-
schen student Sayman, die eerst zijn levensloop
schetste. Hij was als emigrant uit Joegoslavië
naar Istanboel gekomen, waar hij zijn actie als
communist voortzette. De beklaagde erkende aan
den aanslag op den Duitschen ambassadeur te
hebben meegewerkt en verklaarde, dat de twee
Sovjet-agenten Kornilov en Pawlow het plan
voor den aanslag hebben opgesteld. Voorts
schilderde Sayman in het bijzonder het con
tact tusschen de communistisch georiënteerde
emigranten en hun betrekkingen met de Sov
jet-Russische beklaagden.
Sayman zeide, dat hij en zijn vrienden dooi
de bolsjewistische opdrachtgevers eerst in den
waan zijn gelaten, dat op de eerste plaats een
aanslag op den Duitschen minister van buiten-
landsche zaken von Ribbentrop tijdens zijn reis
door den Balkan was beraamd en dat een der
gelijke aanslag niet op Turkschen bodem zou
plaats hebben. Sayman verklaarde, dat de ge
dachte, de hand te hebben in een politieke mis-
daad in Turkije, hem onwelkom was geweest.
Tijdens de verklaringen van Sayman werd
herhaaldelijk gewag gemaakt van een commu
nistische vriendin van verdachte, een zekere
Anna Hervath, onder wier slechten invloed hu
zegt gestaan te hebben en die hem in de rijen
der extremisten gebracht zou hebben.
Vervolgens ging de president over tot het
verhooren van verdachte Sagol, die zijn reeds
gegeven verklaringen handhaafde.
Daarna begon het verhoor van de beide Sov
jet-Russische verdachten, Pawlof en Korniloi.
die beiden categorisch ontkenden de Turksche
medeverdachten te kennen. Pawlof noemde zich
ambtenaar van de handelsvertegenwoordiging
der Sovjetambassade in Turkije. Met een open
lijk aan den dag tredende arrogantie eischte
Pawlof bewijzen en getuigen voor het feit, dat
h\j met Sayman en zijn vrienden een samen
komst zou hebben gehad, Kornilof gedroeg zich
precies eender. Hierna volgde een gesprek tüs-
schen den Sovjet-Russischen verdachte, de
rechtbank en den officier van justitie.
De tactiek van de sovjet-Russische verdach
ten vertoont duidelijk het plan om zich voor
te stellen als slachtoffers van een provocatie
en om met het voorwendsel te schermen, dat
zij wegens onvoldoende vertaling het proces
niet kunnen volgen. De rechtbank besloot daar
op een anderen tolk te beëedigen.
De volgende zitting zal op 8 April worden
gehouden. (D.N.B.)
HAAGSCHE GERECHTSHOF.
Arresten.
Terwijl de vader van den jeugdigen S. te Lelden
ln angst zat over zijn zoon, die het ouderlijk huls
was ontvlucht, nad J. B. K. uit Lelden vah die
omstandigheid misbruik gemaakt door te trachten
f. 200.af te persen, waarvoor hij bereid zou
zijn te zeggen waar de jongen verbleef. Verdachte
was tot een maand gevangenisstraf veroordeeld, ln
hooger beroep vorderde de adv.-generaal acht
maanden; het Hof heeft drie 'maanden opgelegd
Tot een maand gevangenisstraf en f. 200.boete
was T. Duiker tè Koudekerk aan den Rijn ver
oordeeld omdat hij 3000 kilo aardappelen had ge
leverd aan mede-arbeiders op de fabriek. HIJ had
daar geen winst mee gemaakt, zoodat in hooger
beroep alleen gevangenisstraf werd geëlscht. Het
Hof heeft thans f. 50.boete opgelegd. J. v. d.
Burg en J. Aanhane, beiden te Noordwijkerhout,
waren elk tot zes maanden gevangenisstraf ver
oordeeld wegens verkoop van tarwe In strijd met
de bepalingen van het Voedselvoorzleningsbesluit.
Het Hof heeft thans voor elk vier maanden opge
legd. Tot f. 15.boete subs. 15 dagen hechtenis
werd veroordeeld P. L te Lelden, die zijn zoon
tje op het terrein der Spoorwegen steenkolen had
laten wegnemen De Politierechter had een maand
opgelegd, en de adv.-genex-aal vorderde een week.
S*l UEMIC STB n'N cnoEV'F.y
TE .tIJNSBURG.
Wegens opdrijving der prijzen.
Een Rijnsburgsch grossier ln groenten, fruit en
aardappelen, J. R„ die herhaaldelijk belangrijk
.ondergewicht" leverde, op andere wijze de prij
zen opdreef en zijn afnemers bedroog door artike
len, als b.v. soepgroenten, op de factuur in reke
ning te brengen, die h(j in werkelijkheid nooit had
geleverd, is door den Inspecteur voor de prijsbe-
heersching te 's-Gravenhage beboet.
De boete bedroeg 2500 gulden; daarbij komt
nog: sluiting van de zaak gedurende 1 jaar met
ingang van 13 April a.s. en verbod om gedurende
die periode een beroep uit te oefenen, waarbij
wordt medegewerkt of deelgenomen aan den
handel ln groenten en frült. Zijn zoon, P. R., die
bij de bovengenoemde praktijken behulpzaam
was, moest 50 gulden betalen en werd eveneens
gedurende een Jaar van zijn beroep uitgesloten.
De toewijzingen van R. gaan nu over op andere
doch bona-flde grossiers
Vredegerechtshof
De dood van vier geïnterneerden in den
trein van Filmstad naar Amsterdam op den
12 Mei 1940 een gevolg van onbeheerscht
optreden van een hunner. Tragische samen
loop van omstandigheden. Geen schuld van
den kapitein Van Gellicum.
VRIJSPRAAK EEN EISCH VAN
RECHTVAARDIGHEID.
In een avond van 12 Mei 1940 werd een dui
zendtal geïnterneerde nationaal-socialisten van
.Filmstad"- bij Den Haag per trein naar Amster
dam gebracht. Onderweg, <*vcn voorbij Haar
lem. speelde zich een drama in een treingedeelte
af dat vier geïnterneerden het leven kostte. Een
geïnterneerde had aan den bewaker gevraagd,
zich naar c^n anderen coupe te mogen begeven
waar zijn vrouw en kinderen zich bevonden. De
bewaker hield zich aan de strenge orders, dat
niemand mocht opstaan enz,, waardoor de geïn
terneerde zenuwachtig werd en naar den bewa
ker toeliep, met wien hij in de duisternis in een
handgemeen raakte. De bewaker heeft daarop
eenige schoten uit zijn karabijn gelost, een col
lega deed insgelijks en het resultaat was dat
vier mensclien het le'ven lieten, n.l. Chr. W. von
Lützow, Arie A. Hoek Petrus J. Wolters en Jan
N. Roest.
De thans 47-jarige inspecteur van politie, A.
M. van Gcliicum, indertijd dienst doende als
reserve-kapitein, had zich deswege onlangs
voor het Vrcdegerech'shof te 's-Gravenhage
te verantwoorden, omdat hy te stringente
orders voor het transport zou hebben uitge
vaardigd.
Overeenkomstig de conclusie van den fg.
.procureur-generaal mr. P. R. Biok heeft het
Vredeger-echtshof heden den kapitein van
Gellicum vrijgesproken.
Het Hof heelt daarbij de volgende overwegin
gen laten gelden:
Verdachte, die op den 12en Mei 1940 door zijn
militaire meerderen belast is geweest met de
overbrenging van een groot aantal geïnterneer
den van Filmstad (gemeente 's-Gravenhage)
naar Amsterdam, is als commandant van het
bewakingsdetachement, dat de geïnterneerden
in den trein van Wa-ssenaar naar Amsterdam
heeft begeleid, verantwoordelijk gelijk door
verdachte wordt erkend voor de aan het
bewakingspersoneel uitgegeven order, welker
strekking was, dat het den geïnterneerden was
verboden gedurende het treinvervoer te spreken
en van hun zitplaats op te staan, bij overtreding
van welk verbod door de bewakingsmanschappen
zou moeten worden geschoten. Verdachte heeft
vei klaard. dat hij op grond van zijn bekendheid
met zijn onderhebbende bewakingsmanschappen
de overtuiging had, dat zij deze order aldus zou
den opvatten, dat zij eerst dr-n van hun vuur
wapenen gebruik zouden maken, indien de over
treding van het vorenbedoelde verbod het ka
rakter van verzet van de zijde der geïnterneer
den droeg, welke opvatting ook in de bedoeling
van verdachte lag.
Al is aan het Hof niet gebleken, dat verdach
te als verantwoordelijk commandant in alle op
zichten de vereischte zorgvuldigheid heeft be
tracht v/aar het leven van medevolksgenooten
op het spel stond, te^-en wie niets anders kon
worden aangevoerd dan dat zij een andere poli
tieke overtuiging hadden dan aan de toenma
lige machthebbers welgevallig was, naar het
oordeel van het hof kan de dood van de vier
geïnterneerden, die de betreurde slachtoffers
zijn geworden van de destijds hier te lande
heerschende politieke verdwazing, aan den ver
dacht' niet worden aangerekend, voorzoover is
komen vast te staan, dat de omstandigheden,
waaronder de bewakingsmanschappen de doo-
delijke schoten hebben gelost, onafhankelijk wa
ren van de door verdachte verstrekte order als
vorenbedoeld.
Het is het Hof namelijk gebleken, dat de be
wakingsmanschappen, inzonderheid zij, die de
doodelijke schoten hebben gelost te weten de
getuicen Eikema en Schakel bij de uitvoering
van de meergenoemde order van verdachte in
derdaad de tegemoetkomendheid hebben be
tracht, welke verdachte veronderstelde en dat
zij eerst tot het gebruik van hun vuurwapenen
zijn overgegaan, toen het gedrag van een der
geïnterneerden daartoe bepaaldelijk aanleiding
gaf.
Uit voor het Hof door verschillende ge
tuigen afgelegde verklaringen is komen vast te
Het opperbevel der Duitcsche weermacht maakt
bekend: -
In het Oosten leed de vijand bij zijn in ver
scheidene sectoren van het front voortdurende
aanvallen alsmede bij eigen aanvalsacties weder
hooge verliezen. Zware artillerie nam voor de
oorlogvoering belangrijke installaties in de
voorsteden van Leningrad met waargenomen
uitwerking onder vuur.
De bolsjewist'--he luchtmacht verloor giste
ren ln luchtgevechten en door vernietiging op
den beganen grond 45 vliegtuigen.
In Noörd-Afrika werden vliegvelden en ten
tenkampen in de Marmarica alsmede de
woestijnspoorweg en Britsche autocolonnes in
het Egyptische kustgebied met succes gebom
bardeerd.
Aanvallen in opeenvolgende golven van sterke
formaties gevechts- en jachtvliegtuigen werden
overdag en des nachts ondernomen op militaire
doelen op het eiland Malta. Voltreffers in vlieg-
tuigloodsen, onderkomens en tusschen gepar
keerde vliegtuigen veroorzaakten felle branden
en ontploffingen. Luchtafweerbatterijen werden
buiten gevecht gesteld. In de haven van la
Valetta kregen duikbooten en torpedojagers van
den vijand bomvoltreffers. In luchtgevechten
werden 3 Britsche vliegtuigen neergeschoten.
Italiaansche bommenwerpers vielen met veel
succes de vesting Gibraltar aan.
Storingsaanvallen van Britsche bommenwer
pers waren ln den afgeloopen nacht op het
Westelijke rijksgebied gericht. De burgerbevol
king leed eenige verliezen. De economische
schade is gering. Nachtjagers en afweergeschut
schoten 11 der aanvallende'bommenwerpers neer
De strijd tegen de ravitailleerïngsscheep-
vaart van Groot-Brittannië en de V. S. le
verde in Maart groote successen op. Marine
cn luchtmacht brachten 105 vijandelijke
koopvaardijschepen van tezamen 646.900 brt.
lot zinken. Hiervan zijn door Duitsche duik
booten tot zinken gebracht 91 schepen van
tezamen 584.900 brt. Bovendien werden nog
39 koopvaardijschepen van den vijand door
torpedo- of boratreffers beschadigd.
staan, dat een der geïnterneerden, die klaar
blijkelijk niet heeft kunnen berusten in de wei
gering van zijn tot den bewaker (getuige Eike
ma) gedaan verzoek om bij de zich mede in den
trein bevindende leden van zijn gezin te mogen
gaan zitten, bij herhaling niet alleen van zijn
plaats is opgestaan maar daartoe zelfs eenige
malen het geweer van genoemden bewaker
heeft vastgegrepen, ondanks de herhaalde waar
schuwingen van dezen bewaker en de door hem
aanvankelijk toegepaste maatregelen van ge
weld.
Het Hof acht het dan ook onder de gegeven
omstandigheden waarbij in aanmerking moet
worden genomen, dat de duisternis was ingeval
len en de trein met het oog op luchtgevaar niet
mocht worden verlicht niet zonder redelijke
aanleiding, dat de meergenoemde bewaker (ge
tuige Eikema), die verklaard heeft zich door de
bedoelde gedragingen van den geïnterneerde
bedreigd te hebben gevoeld, ten slotte van zijn
vuurwa oenen- heeft gebruik gemaakt.
Ook het door den anderen bewaker, getuige
Schakel, geloste schot, toen hij, in het duister,
nadat getuige Eikema reeds geschoten had.
iemand op zich toe zag komen, vindt naar het
oordeel van het Hof onder dezelfde omstandig
heden zijn rechtvaardiging.
Het Hof stelt derhalve vast, dat de doodelijke
schoten door de bewakingsmanschappen kenne
lijk uit andere overwegingen zijn gelost dan
bepaaldelijk ter voldoening aan de meerge
noemde order van verdachte, namelijk uit zelf
verdediging.
Dat het in de gegeven omstandigheden niet
onredelijk gebruik van hun vuurwapenen door
de genoemde bewakers, verband houdende met
het gedrag van één der geïnterneerden, mede
tot den dood van drie anderen, die zich in zijn
onmiddellijke nabijheid bevonden heeft geleid,
is aan een diep betreurenswaardigen samenloop
van omstandigheden te wijten, waartoe niet
in de laatste plaats de in den trein heerschen
de duisternis behoort.
Het Hof heeft nog overwogen of tengevolge
van de meergenoemde order van verdachte,
welke opstaan verbood, wellicht verzuimd is aan
de getroffen slachtoffers hulp te bieden, waar
door hun leven gered had kunnen worden. Ook
deze vraag heeft het Hof echter ontkennend
beantwoord, omdat, gelijk mede door den getul-
ge-deskundige Manschot en door getuige Hers,
arts te Wassenaar, is verklaard, onder de ge
geven omstandigheden en bij de onmogelijkheid
van eenige verlichting hulpverleening aan de
overigens reeds doodelyk getroffenen in elk ge
val uitgesloten moest worden geacht.
Het Hof is op grond van vorenstaande over
wegingen van oordeel, dat de dood der vier
slachtoffers, welke het beruchte geïnterneer
dentransport van Filmstad naar Amsterdam op
den 12den Mei 1940 in de herinnering van ve
len doet voortleven, niet te wijten is aan de
schuld van verdachte.
Hoogl. Kerk: Wijdingsdienst „Ex Animo" 7 1/4
uur nam.
Prediker: Spr. ds. E, van Dijk van Den Haag,
7 uur nam.
Vrijdag.
Jeruël: Spr. de heer Bardelmeyer, 10 uur v.m.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apothe
ken te Leiden wordt van Zaterdag 28 Maart. 20
uur tot Zaterdag 4 April, 8 uur waargenomen door
de Apotheek Herdlngh en Blanken. Hoogewoerd
171, Tel, 20502 e- de Apotheek Reljst, Steenstr. 35,
Telef. 20136.
Te Oegstgeest door de Oegstgeestsche Apotheek
voormalig Wilhelminapark 8, Tel. 26274.
BEDRIJFSAPPEL BIJ DE FIRMA PEL EN
VAN GEMEENTEPERSONEEL.
Redevoeringen van den heèr J. P. van Kampen.
Gistermiddag zijn hier ter stede de eerste be
drijfsvergaderingen gehouden, t.w. bij de N/V.
Fabriek van Suikerwerken v.h. Gebrs. Pel aan
den Morschweg, waar het voltallige personeel in
het expeditielokaal bijeenkwam en van een
deel van het gemeentepersoneel, dat daartoe
bijeenkwam in den foyer der Stacjsgehoorzaal.
In de eerste bijeenkomst sprak de directeur,
de heer mr. J. Pel een kort inleidend woord,
waarna hij het woord verleende aan den orga-
nïsatieleider van het N.V.V., den heer J. P. van
Kampen, die zeide hier niet te willen spreken
over politiek, doch over de waarde van den
arbeid voor het bedrijf en daarbovenuit voor het
geheele Nederlandsche volk. De tijd, welke ach
ter ons ligt, aldus spr., was het tijdperk van het
kapitalisme, waarin de werkende mensch, werk
gever zoowel als werknemer, den arbeid zuiver
materialistisch zag. De arbeidskracht was een
sluitpost op de bedrijfsbegrooting, de arbeider
gedegradeerd tot een verlengstuk van de machi
ne, slechts dienend tot het behalen van een zoo
groot mogelijke winst.
Aan dit stelsel is thans'een einde gemaakt en
gezamenlijk willen wij trachten een beter Ne
derland en Europa op te bouwen, waarin de
arbeid niet langer wordt beschouwd als koop
waar, doch als een eer en als de grootste gave,
welke God aan de menschheid schonk. Het ar
beidsvermogen is den mensch gegeven om alles
wat de natuur aan grondstoffen biedt, te ver
edelen en daardoor zijn leven en dit der ge
meenschap te brengen op een hooger peil. De
arbeider is, ongeacht de plaats, welke hij in het
arbeidsleven inneemt, de eerste burger van^den
staat en de voornaamste drager der volksge
meenschap. Niet belangrijk is de vraag wat men
doet, maar wel hóe men dat doet. Evenals het
gezin het fimdament is van het volksleven, zoo
is het bedrijf de grondslag van het economisch
leven van een volk. Immers, alle werkers in
een bedrijf van hoog tot laag zijn verbonden
in, een lotsgemeenschap door het bedrijfsbelang
en daarom is het noodzakelijk, dat het perso
neel een eenheid vormt, waarbij ieder lid zich
bewust is van zijn rechten en plichten en eer
bied koestert voor het werk van zijn medewer
ker. In een dergelijke bedrijfseenheide is geen
plaats voor klassenhaat of standenhoogmoed
want de inzet is niet een bepaalde organisatie of
volksgroep, doch het gaat om het geheele volk.
Wij willen een huis bouwen, waarin de arbeider
gelukkiger woont dan totdusverre mogelijk was.
De fundamenten daarvan zajn het recht en de
eer van den arbeid, de hoéksteenen de liefde tot
het volk en vertrouwen op God. Geen jonge Ne
derlander. aldus spr., moge zich in het belang
van zichzelf en zijn mede-arbeiders, onttrekken
aan den plicht om aan den bouw van dat huis
bij te dragen.
In de middaguren vond een dergelijke bijeen
komst plaats in den Foyer van de Stadszaal,
waar de heer van Kampen voor een croot aan
tal leden van het personeel der Stedelijke Licht
fabrieken een rede van gelijke strekking 'hield.
De directeur, de heer ir. G. L. van Klinkenberg
hield een korte inleiding, waarin hij het doel
van dezen middag uiteenzette, n.l. het saam
horigheidsgevoel onder het personeel te ver-
grooten en in het algemeen betere verhoudingen
te scheppen. De heer van Kampen sprak daar
na zijn rede uit, waarbij hij in het bijzonder
stilstond bij den strijd der vroegere politieke
oartijen, die, daartoe door het internationale
kapitalisme waren gedwongen, doch evenzeer
kampten voor de bevrediging van uitsluitend
materieele verlangens. Het kapitalisme zorgde er
wel voor, dat in de arbeidersmassa geen een
heid ontstond en zoo bleef het recht van den
arbeider een speelbal van materieele krachten.
De achter ons liggende periode van 15 jaar ken
merkte zich door de woorden „aanpassen" en
„versoberen" en men vergeet, dat in den zgn.
„goeden, ouden tijd" ons land 4Q0.000 werkloozen
telde, dat de boeren- en middenstand aan den
rand van den afgrond leefden en dat de jeugd
zonder idealen leefde, omdat er voor haar geen
toekomst was. Men begreep nog niet, dat de
rijkdom van een volk niet ligt in het goud, maar
in den arbeid. Het huidige tijdsgewricht biedt
U twee mogelijkheden: gij kunt materialist blij
ven of gij kunt socialist zijn, mits gij bereid zijt
aan de gemeenschap meer te geven dan gij van
haar eischt. Spr. besloot met een krachtige op
wekking om mede te werken tot verheffing van
den stand van den scheppenden mensch.
HANDELSREGISTER K. v. K.
Nieuwe inschrijving: Bleys, Lorentzkade 18,
Leiden. Aannemer van glas- en schilderwerken,
woninginspectiedienst en zuiverwerken. Eige
naar: Q. W. A. Bleys, Leiden. (H.V.)
Opheffingen: Maison Staats, Breestraat 51a,
Leiden. Dames- en heerenkapper.
Fa. P. Marks en Zoon, Hooigracht 94, Leiden.
Schildersbedrijf.
„DE LAKENHAL" HEROPEND.
Het Stedelijk Museum, dat gedurende eenigen
tijd wegens brandstoffengebrek gesloten is ge
weest, zal met ingang van Zaterdag 4 April
wederom voor het publiek toegankelijk zijn,
PSEUDO CONTROLE-AMBTENAAR
AAN HET WERK.
In een winkel in de Kruisstraat vervoegde zich
gistermiddag te half vijf een persoon, die zich
uitgaf voor crisis-controle-ambtenaar en zeide
een onderzoek te moeten in: „ellen naar de voor
raad boter en vet en de prijzen daarvan.
Nadat hij eenige factuurs had ingezien, vroeg
hij om een glas water, hetgeen hem werd ver
strekt, Daarna nam hij afscheid en zeide over
een maand te zullen terugkomen. Toen hij ver
trokken was, miste men 4 pakjes margarine en
2 pakjes roomboter. De man is ongeveer 30 tot
35 ."aar. Hij was gekleed in donker costuummet
donkeren hoed. Hij heeft roode vlekken in het
gelaat.
door MIGNON G. EBERHARDT
(51
Hij wist het niet. Paul wist het niet. Niemand
wist het. Zij hadden het lichaam onder de wil
gen bij den steiger gevonden. Ze beweerden, dat
Richard het gedaan had. Zij hadden het verhoor
zoc snel mogelijk ten einde gebracht, zoodat zij
Richard konden vasthouden, terwijl zij een on
derzoek instelden naar deze nieuwe en vreese-
lijke ontdekking.
Het is het eenige wat zij konden doen, zei
Paul. Zij moesten voor hun fatsoen wel iemand
arresteeren
Nu ja, maar daar behoefden ze Richard
toch niet vooi te nemen, zei Lucie scherp. Met
haar onverwachte reacties scheen zij het nieuws
kalmer te hebben opgenomen dan een van de
anderen. En zij kookte van woede: haar blauwe
oogen vonkten en haar wangen waren hoogrood.
Pierre Donat is een oude gek. Hij haalde Bea
als getuige en gaf mij niet eens de gelegenheid
te vertellen, dat Richard het niet gedaan heeft...
Diane, als je haar niet de bons geeft, dan zal ik
je een draal om je ooren geven, al ben je nu al
dertig! Ze hield op om adem te scheppen,
Negen-en-twlntig, zei Diane verstrooid en
Lucie ging voort: —„Hoe is die man gedood, dien
ze daar bulten gevonden hebben? En waarom?
Niemand wist er iet-s van.
Het verdere verloop ban den dag ging voor
Jeanne als een nachtmerrie voorbij. En Richard's
bleeke gezicht, zooals zij hem het laat-st gezien
j had, vergezelde haar overal waar zij ging. Ri
chard die nu gearresteerd was en aangeklaagd
van den moord op Eve. Het was een deel van
de nachtmerrie.
Diane maakte Lucie woedend, door haar aan
te raden, naar boven te' gaan om te rusten. Maar
toen ze eenmaal boven was begaven haar krach
ten haar. Ze huilde een beetje, zei dat ze hen
allemaal verkeerd had opgevoed, kokhalsde vs
den brandewijn, dien Calvin haar bracht en vit
toen in een zwijgen. Den heelen verderen da;
lag zij op haar divan, met de oogen op de dem
gericht en in diep gepeins.
Ongeveer een uur later kwam de commissari:
terug, maar tevoren waren Calvin en Paul ei
samen in geslaagd eenige feiten te vernemen
JRichard was ontdekt, omdat iemand een van de
agenten had gewaarschuwd, dien de commissaris
in zijn bureau had neergezet om op de telefoon
te passen, zoolang hij bij het verhoor moest zijn
Er was al zoo dikwijls valsch alarm geweest,
dat de man er geen geloof aan sloeg, toen hij per
telefoon de mededeeling van een onbekende
kreeg, dat Richard Lemain zich in den ouden
stal op het buiten van de Abots verborgen hield.
Daarom was hij om zijn geweten gerust te stel
len en zonder den commissaris te waarschuwen,
met een tweeden man er heen gereden, in het
vertrouwen, dat hij toch niets zou vinden. En in
het begin was dat ook niet het geval.
Er was niemand in het kamertje boven de
garage maar zij vonden de kranten en sigaret
ten en een beslapen bed. Daarop waren zij be
gonnen, de omgeving af te zoeken en daarbij
idden zij vrijwel dadelijk beneden bij den stei-
?r het lichaam van een man gevonden. Het zag
jr uit of zijn schedel met een zwaar voorwerp
was ingeslagen en het lichaam had al uren lang
'naif in het water bij de wilgen gelegen.
De mannen waren naar de garage terugge-
:eerd en hadden ditmaal Richard gevonden. Zij
.ïadden hem prompt gearresteerd, hadden den
nelkboer, die op dat oogenblik juist was komen
■anrijden, als wachter aangesteld om op het
lijk te passen en hadden Richard haastig mee
genomen naar het huis.
De commissaris had blijkbaar dadelijk zijn
bevelen gegeven en nog vóór het verhoor afge
loopen was. had hij menschen weggestuurd om
den gehoorzamen, maar verschrikten melkboer
af te lossen. Die hadden evenwel niet anders
gedaan dan wacht houden en eventueele voorbij
gangers op het pad langs het meer op een af
stand houden
Calvin en Paul waren dadelijk, nadat zij thuis
gekomen waren, naar den steiger gegaan, maar
waren daar niets wijzer geworden. Zij hadden
den vermoorden man niet gezien. Het lichaam
was met een laken bedekt en niemand mocht
naderbij komen, vóër de commissaris er was.
Daardoor werd het drie uur, voordat iemand den
man herkende en zelfs daarmee waren zij nog
weinig verder gekomen.
Kort nadat de commissaris en de dokter aan
gekomen waren, werden zij allen behalve
Lucie gehaald om naar het lichaam te zien.
Het weer was inmiddels erg warm geworden; de
wind was gaan liggen en het meer blikkerde in
de zon. Ook alle bedienden moesten mee en
Lucie werd moederziel alleen in huis achter
gelaten. Maar het was midden op den dag en de
commissaris was blijkbaar overtuigd, dat hij den
moordenaar achter slot en grendel had.
Zij liepen In zwijgende processie de trappen
af naar het pad waar de commissaris hen stond
op te wachten. Het gra5 langs den oever en tus
schen de rotsblokken was platgetrapt. De com
missaris waaide zich koelte toe met zijn hoed en
de dokter, die er warm en moe uitzag, zat op
een rotsblok met zijn tasch op de knieën.
Nadruk verboden.) (Wordt vervolg*.!
i—i
