83sfe Jaargang
DINSDAG 24 MAART 1942
No. 25150
Bolsjewistisch winter-off ensief
mislukt
Gevangen officier vertelt
Duitschland viert den
feestdag der jeugd
Cripps in Indië
Verspreide berichten
Verduisteren:
Italiaansch
Weermachtsbericht
BINNENLAND
GEMENGD NIEUWS
Leidsche
Gemeenteberichten
STADSNIEUWS
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Heimy.
Telef. Directie en Administratie
25041 (2 llinen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie 21507.
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden.
Pl.verv.: K. Been. Lelden.
Van Duitsche militaire zijde wordt vernomen:
Aan de groote verwachtingen, die de bolsje
wieken gekoesterd hadden van hun z.g. winter
offensief, is de bodem ingeslagen als gevolg van
den afweer der Duitsche troepen.
Hooge bloedige verliezen, zware verplegings-
zorgen en een sterk merkbaar gebrek aan wa
pens en materieel, hebben de Sovjet-aanvallen
doen ineenstorten. Zoo verhaalt de Sovjetmajoor
Nikolajev Chartsjenko, die met de officieren van
zijn staf dezer dagen in Duitsche gevangenschap
is geraakt:
„Sedert weken bestormen wij nu reeds de
Duitsche stellingen. Ons voedsel bestond uit
watersoep en roggemeel. Voor onze gewonden
hadden wij verbandstof noch geneesmiddelen.
De verliezen bij onze troepen infanterie bedroe
gen ten deele tachtig procent en meer.
De reserves uit Siberië zijn echter slecht op
geleid en onbetrouwbaar.
Verder weerstand te bieden zou waanzin be-
teekenen. In deze hopelooze situatie waren de
soldaten van mijn 645ste regiment tirailleurs,
ondanks alle dreigementen en terechtstellingen,
niet' meer tegen te houden en liepen zij bij troe
pen naar de Duitschers over". (D.N.B.).
Het AU.P. meldt uit Berlijn:
Zondag had in heel Duitschland de inwijding
der jeugd van beiderlei kunne die de lagere
school verlaat, in de partij en den dienst voor
het vaderland plaats. De vroegere feestjes bij
de beëindiging der schooljaren, die als een zui
vere schoolgebeurtenis beschouwd werden, zün
thans gecombineerd met de plechtigheden van
de overneming der „Pimpfe" en „Jungmadel" in
de eigenlijke Hitlerjeugd en den B.DJYï. (Bund
Deutscher Madel). Dit gecombineerde feest, dat
tevens het begin is van de intrede der jeugd in
het beroep, heeft nu een openbaar karakter ge
kregen en door de aanwezigheid der ouders en
overige familieleden heeft men het tot een zaak
van het heele volk gemaakt. Het volk staat zijn
kinderen aan het vaderland af en de jeugd wijdt
zich aan den dienst van vaderland en volk.
Zoo vierde men het hier in Berlijn in de
Duitsche opera met vaandels en muziek, met de
aanwezigheid van talryke hooge autoriteiten en
een toespraak van Rijksjeugdleider Axmann, en
nog op verschillende andere plaatsen in de
hoofdstad, waar alleen al vijftienduizend jonge
lieden tot H.J. en B.D.M. toetraden, een bewijs
van den inzet van gansch een volk in den strijd
voor zijn bestaan en grootheid.
Sir Stafford Cripps heeft na aankomst in
New Delhi eerst een onderhoud gehad met den
onderkoning van Indië, lord Linlithgow. Vol
gens den Britschen nieuwsdienst was generaal
Wavell aanwezig bij de ontvangst.
Naar Reuter uit New Delhi meldt, heeft Sir
Stafford Cripps aan Indische politieke leiders
verklaard, dat hij voornemens is slechts twee
weken in Delhi te bhjven.
Voor discussies heeft hij niet veel tijd beschik
baar, daar „talrijke dringende belangrijke aan
gelegenheden in Engeland liggen te wachten".
Het voornaamste doel van zyn bezoek is, de
maatregelen uireen te zetten, die door de Brit-
sche regeering zü'n voorgesteld en die beoogen,
de vroegere beloften inzake het verleenen van
autonomie aan het Indische volk te vervullen.
„Er is geen tijd te verliezen en wij hebben
geen tyd voor lange discussies", zoo verklaarde
Cripps by zijn aankomst te New Delhi verder
aan persvertegenwoordigers. Ik ben naar Indië
gekomen, zoo deelde hij mede, om met de lei
ders der Britsch-Indische openbare meening de
besluiten te bespreken, waartoe het oorlogska
binet ten aanzien van Britsch-Indië gekomen is.
Ik ben hier om te constateeren of deze be
sluiten door de Britsch-Indische openbare mee
ning algemeen aanvaard kunnen worden.
Cripps merkte verder op, dat hy den aard der
voorstellen, die ter sprake zullen komen, niet
bekend kan maken. Verder verklaarde hij, de
eerste twee dagen samen met den onderkoning
te zullen doorbrengen en verder met den mili
tairen opperbevelhebber en de andere leden van
den uitvoerenden raad, alsmede met de gouver
neurs der provincies bijeenkomsten te zullen
hebben.
„Myn verwachtingen", zoo zeide hy nog, „zou
den te ver strekken, wanneer ik wilde hopen, dat
ik een „aanvaarding voor honderd procent" zou
kry'gen". Ten slotte verklaarde Cripps: „Ik ge
loof niet, dat wij moeten spreken over een
rondetafel-conferentie". (A.N.P.)
PROCES INZAKE AANSLAG OP VON
PAPEN BEGINT 1 APRIL.
Volgens de „Ulus" zal het proces wegens den
bomaanslag op ambassadeur von Papen 1 April
beginnen. De zittingen zullen openbaar zün.
HET PROCES VAN RIOM.
Na den Franschen ministerraad van Za
terdag j.l. is in Vichy het gerucht opgedoken,
dat het proces te Riom na de vacantie van het
gerecht, die van 2 tot 14 April zal duren, oi
wel geheel zal stop gezet worden, of wel voor
geruimen tijd zal worden onderbroken. Volgens
het gerucht zal het besluit te zyner tijd door
den minister van justitie, Barthelemy, die van
den ministerraad in dit opzicht een uitdrukke
lijke volmacht heeft gekregen, met een moti
veering gepubliceerd worden. In Fransche, wel
ingelichte kringen te Vichy acht men de mo
gelijkheid eener stopzetting van het proces niet
uitgesloten. De bevoegde instanties te Vichy
weigeren echter een standpunt te bepalen ten
aanzien van dit gerucht. (D.N.B.)
EX-KONING PETER SCHENKT EEN BOM.
De in Londen vertoevende ex-koning Peter
van het voormalige koninkrijk Joegoslavië heeft
geld beschikbaar gesteld voor de vervaardiging
van een by zonder zware vliegtuigbom, die op
Belgrado geworpen moet worden. Op de bom
staat geschreven: „dit is pas de eerste bom
voor Belgrado, maar wij hopen, dat er nog
vele op Belgrado geworpen zullen worden."
(A.N.P.)
HET ZELFBESTUUR VAN DE BALTISCHE
STATEN.
Het feit, dat aan de Baltische staten Li-
thauen. Letland en Estland door het rijkscom
missariaat Ostland zelfbestuur verleend zal wor
den, heeft in politieke kringen van Italië groo
te belangstelling en levendige instemming ge
vonden. Men wijst er hier op, dat dit besluit
van rijksleider Rosenberg den duideiyken wil
van het Duitsche rijk demonstreert, om binnen
de beperking van de oorlogvoering aan de
vroegere Baltische landen een groote onafhan-
keiykheid te verleenen, en een eigen verant
woording dezer volkeren in het bestuur- der
vroegere Baltische staten te leggen. Deze nieu
we regeling zal ongetwijfeld er toe by dragen,
zoo verklaart men. de laatste sporen van den
bolsjewistischen invloed in deze landen weg te
nemen. Deze houding van Duitschland wordt
gesteld tegenover de houding, die Engeland in
Iran heeft aangenomen, waar de rechten en
vrüheden der natie door de Engelschen met
voeten worden getreden. (D.NB.)
LORD BEAVERBROOK NAAR N.-YORK,
Het D.NB. meldt uit Lissabon:
Lord Beaverbrook, die Zaterdag per vlieg
tuig uit Londen hier is aangekomen, is naar
men hier meent te weten Zondag per Clipper
toestel naar New-York vertrokken. Zijn reis
werd geheim gehouden en Beaverbrook reist
onder een anderen naam.
DIENSTPLICHT VOOR VROUWEN
OP NIEUW-ZEELAND.
Naar de Brltsche berichtendienst uit Welling
ton meldt, zullen 24.000 26.000 vrouwen tus-
schen 20 en 21 jaar zich ter beschikking moe
ten stellen van den nationalen doenst op N.-
Zeeland. (A.N.P.)
VISSCHERIJOVEREENKOMST TUSSCHEN
JAPAN EN DE SOVJET-UNIE.
Het Japansche inlichtingenbureau heeft mee
gedeeld, dat een modus vivendi tot stand is
gekomen tusschen Japan en de sovjet-unie,
inzake de visscherürechten. Volgens deze mo
dus vivendi wordt de geldigheidsduur van de
bestaande visscherijovereenkomst tot het einde
van dit jaar verlengd.
Van bevoegde züde wordt meegedeeld, dat
de Japansche regeering en die der sovjet-unie
de onderhandelingen om tot een visscherij -
overeenkomst op langen termyn te komen, zul
len voorzetten. (D.NB.)
AANVALLEN VAN DE JAPANSCHE
LUCHTMACHT.
Het Japansche hoofdkwartier deelt mede,
dat de luchtmacht van de Japansche marine
tijdens aanvallen in het Zuidelijke deel van den
Stillen Oceaan en in de golf van Bengalen
herhaalde malen Port Darwin, Broome, Wynd-
ham, Born-eiland, Australië, Port Moresby op
Nieuw-Guinea, Toelagi op de Salomons-eilan-
den, Port Blair op de Andaman-eilanden in de
golf van Bengalen heeft aangevallen. In al deze
plaatsen werden de militaire installaties ver
nield. (Domei).
JAPANSCHE SOLDATEN MOETEN ZICH
ELKE LUXE ONTZEGGEN.
De opperbevelhebber der Japansche strijd
krachten in Nederlandsch-Indië, luitenant-gene
raal Imamoera, heeft, naar Domei uit Batavia
meldt, zün onderbevelhebbers opgewekt, officie
ren en manschappen tot strenge militaire disci
pline, tot harde oefeningen en tot soberheid aan
te sporen. De operaties in Nederlandsch-Indië.
aldus Imamoera, zyn onverwacht snel geëindigd,
doch de soldaten van het Japansche leger mogen
niet op hun lauweren rusten, doch zy moeten
hun uiterste best doen, opdat de komende ope
raties met onverminderde kracht kunnen wor
den uitgevoerd. Het is noodig, dat de Japansche
soldaten zich van iedere luxe onthouden. -
van hedenavond 19.59 uur
tot morgenochtend 7.33 uur
De maan kwam heden op om 11.42 uur en
gaat vannacht onder om 3.31 uur.
Het Italiaansche weermachtsbericht van gis
teren luidde:
De vüand, die met weinig talrijke strijdkrach
ten ten Oosten van Martoeba een uitval had
ondernomen, verloor ongeveer veertig vracht
auto's en twee batterijen Onze vliegtuig-forma
ties vielen de vyandelijke afdeelingen, die zich
terugtrokken, onverpoosd met bommen en ma
chinegeweervuur aan. Twee vliegtuigen werden
door onze jagers neergeschoten, vier door Duit
sche jagers. Een ander Engelsch vliegtuig, dat
gedwongen was te landen, werd buitgemaakt.
In het Oostelijk deel van de Middellandsche
Zee nam een onzer duikbooten ondanks de be
paald ongunstige weersomstandigheden laat in
1 den namiddag van den 21en Maart een vrij
groot en krachtig beschermd konvooi waar, dat
in de richting van Malta- voer. Onze verken-
I ningsvliegtuigen volgden dit konvooi den ge-
heelen dag tot den 22en Maart. Talrijke eska- 1
ders torpedovliegtuigen vertrokken ran de ver- I
schillende luchtsteunpunten in opeenvolgende 1
golven in de richting van de vyandelijke vloot- I
strijdkrachten. Onze vliegers, die met prachtig j
elan door het krachtige spervuur en de nevel-
schermen van de begeleidende schepen drongen,
vielen van zeer korten afstand aan en troffen
herhaaldelyk oorlogsschepen en transportsche
pen.
Een onzer vlootformaties slaagde er gister
middag in, in de Golf van Syrte de Engelsche
formatie te bereiken, die trachtte, door het leg
gen van een rookgordyn zich aan den stryd te
onttrekken en bracht het opnieuw schade toe.
waaromtrent nog by zonderheden zullen worden
meegedeeld
Belangrijke formaties Duitsche vliegtuigen
hebben hevige aanvallen ondernomen op de
vliegvelden van La Venezia en Luka. waarvan
'iinstallaties werden vernield. Twee vliegtuigen
werden in luchtgevechten vernield en zeven an
dere op den beganen grond.
TEELTPLAN AKKER- EN WEIDEBOUW 1942
Zooals bekend is, zal het, tenzü men in het
bezit is van een vergunning, in 1942 verboden
zyn meer peulvruchten te telen dan op het be
treffende bedrijf gemiddeld in de jaren 1940 en
1941 werden verbouwd. Een vergunning voor
het telen van meer peulvruchten zal slechts bij
uitzondering worden verleend, terwyl een teler,
die een vergunning ontvangt, verplicht is de
meerdere oppervlakte peulvruchten op ge
scheurd grasland te verbouwen en zyn kool
zaadteelt voor 1943 met deze meerdere opper
vlakte uit te breiden.
Ten einde echter iederen teler in de gelegen
heid te stellen een kleine oppervlakte erwten en
boonen voor eigen gebruik te verbouwen is thans
bepaald, dat hy, die in .1940 en 1941 geen of ge
middeld minder dan vyf are peulvruchten heeft
geteeld, in 1942 zonder vergunning vyf are peul
vruchten mag verbouwen.
Een tweede aanvulling, welke in het teeltplan
is aangebracht betreft de scheurpremie. Naar
men weet, zal aan de telers per hectare op ge
scheurd grasland in 1942 geoogst koolzaad f. 250
worden uitbetaald.
Thans is bepaald, dat een geUjke premie zal
worden uitgekeerd, indien op het gescheurde
perceel in 1942 blauwmaanzaad wordt geoogst.
Hoewel deze bepaling in de eerste plaats in het
leven is geroepen om hen wier koolzaad is uit-
gewinterd in de gelegenheid te stellen alsnog
de verhoogde premie te ontvangen, zal deze toch
ook aan anderen worden uitbetaald. Ten slotte
wordt nog medegedeeld, dat by de vaststelling
der oppervlakte, waarover scheurpremie zal wor
den uitgekeerd, evenals bij koolzaad, gemeten
maat zal worden aangehouden.
TWEE GENEESKRUIDTUINEN IN DEN HAAG
De burgemeester van Den Haag heeft, op
voorstel van de directeuren van de gemeente
apotheek en den dienst der gemeenteplantsoe
nen, besloten tot den aanleg van twee genees-
kruidtuinen, waarvan er een zal komen aan de
Duinlaan by Kijkduin, de andere tusschen de
Schenk en de spoorbaan naar Leiden. Op deze
tuinen zullen geneeskrachtige kruiden worden
verbouwd, die tot dusver uit het buitenland wer
den ingevoerd, maar waarvan onder de tegen
woordige omstandigheden de invoer niet of in
onvoldoende mate mogelijk is. Zoo mogelijk zul
len vervangingsmiddelen voor uitheemsche krui
den, die hier niet willen gedyen, worden ge
kweekt.
HET AMBTENARENCORPS OP JAVA.
Het D.N.B. meldt uit Tokio: Naar de Jomioeri
Sjimboen uit Batavia meldt, zyn de Japansche
militaire autoriteiten voornemens alle Indone
sische bestuursambtenaren in functie te laten
en ook de bestaande bestuursorganen der re
geering op Java zoo min mogeiyk te verande
ren. Volgens een ander bericht zijn reeds tal
ryke Nederlandsche ambtenaren ontslagen. De
Indonesische ambtenaren zijn allen bereid om
met Japan samen te werken. Zeventig procent
der politie te Batavia heeft reeds den eed van
trouw afgelegd.
OPLEIDINGSPLAN VAN DEN N.V.D.
De Nederlandsche Volksdienst is, om een
overeenstemmende beschouwingswyze en beslui
ten van duidelyke strekking, benevens unifor
miteit bij zijn werkzaamheden te waarborgen,
in een vijftal opleidingsinrichtingen met de
vorming van zijn honoraire medewerkers be
gonnen, n.l. in Kortehemmen voor de provin
cies Friesland, Groningen en Drnte en in de
jeugdherbergen „Jan Gyzen" te Haarlem (voor
Amsterdam, Noord- en Zuid-Holland), „Dyk-
zicht" te Zwolle (voor Overijssel en Gelderland)
en „De mijlpaal" te Vught (voor Noord-Bra
bant en Zeeland).
Voor de beroepswerkkrachten der nationale
en provinciale leiding worden in kleiner ver
band weekend-cursussen en werkbyeenkom-
sten gehouden in het tehuis „Nüe Vehme" te
Zeist.
GEJODEERD ZOUT BIJ BROODBEREIDING.
Biykens een besluit van den secretaris-gene
raal van landbouw en visscherij zyn de bakkers
in de gemeenten Almelo. Arnhem, Bussum, Coe-
vorden, Driebergen, Hillegom, Lisse, Lochem,
Naarden, Noordwijkerhout, Roosendaal, Sassen-
heim, Utrecht, Vreeland, Warmond, Weesp en
Weesperkarspel verplicht by de bereiding van
voor menschelijke consumptie bestemd brood ge
bruik te maken van gejodeerd zout, afkomstig
van de Nederlandsche Zoutlndustrie te Boekelo,
van de N.V. J. J. Bouvy en Zn. te Muiden of
van de NV. Rotterdamsche Zoutindustrie v.h.
Kolff en Vis te Kralingscheveer, dat blijkens het
opschrift op de verpakking in het bijzonder be
stemd is voor de broodbereiding, zulks in een
normale hoeveelheid en met uitsluiting van alle
ander zout. Het besluit treedt vandaag in wer
king.
MOBILISATIE.
Alle rekeninghouders bij den postchèque- en
girodienst worden gemobiliseerd. Van hen wordt
verwacht dat zij hun giroboekjes te voorschijn
halen en een bijdrage overschrijven op de re
kening van ons verzorgingsfonds. Want nog
voor 1 April a.s. moeten duizenden nieuwe pak-
GROOTE HOEVEELHEID WIJN IN BESLAG
GENOMEN.
De in Delft gestationneerde brigade van con
troleurs der prysbeheersching heeft een goeden
slag geslagen door ongeveer duizend liter drank,
die bestemd waren om in den zwarten handel
te worden verkocht, in beslag te nemen.
Nadat dezer dagen door de politie was aan
gehouden C. T. te Delft, die vijf flesschen wün
vervoerde, waarvoor hy het vyfvoudige van de
waarde had betaald, begaven de controleurs zich
naar het café van Van K. te Schipluiden, waar
T. de drank had gekocht. By onderzoek bleek,
dat Van K. diverse dranken tegen hooge prijzen
verkocht en daarom werden in beslag genomen
ongeveer driehonderd flesschen wyn en honderd
liter gedistilleerd Van K. deelde mede den drank
betrokken te hebben van den siyter P. te Vlaar-
dingen. By hem werd in een schuur achter de
woning een groote party drank aangetroffen, be
stemd voor den zwarten handel. In beslag wer
den genomen 175 flesschen wyn, 16 flesschen
champagne, 25 liter bessenjenever en 4 fusten
met elk 100 L. jenever, citroen, brandewün en
kinawijn.
BONTDIEFSTAL TE ROTTERDAM
OPGEHELDERD.
De daders aangehouden.
In den nacht van 23 op 24 Februari is inge
broken in de magazyneh van het modehuis
D.K.C. aan den Binnenweg te Rotterdam, waar
zestien bontmantels ter waarde van byna
f. 10.000 werden gestolen. Na inspannend recher
chewerk belandde men in Den Haag en by een
huiszoeking bij zekeren J. B. trof de Haagsche
politie tien bontmantels (f. 5000 waarde) aan,
waaraan de prijskaartjes nog hingen. De firma
naam was er echter afgescheurd. Dit bleken de
bewuste bontmantels te zyn en gearresteerd
werden J. B. en de 23-jarige koopman A. A. K,
die samen voor f. 1200 hadden gekocht in een
pand in de Jacobusstraat te Rotterdam. Mede
aangehouden werd de 35-jarige A. V., huisvrouw
van A. C. H. H. die eenige bontmantels naar
Den Haag had vervoerd. Bemiddeling had ver
leend de koopman F. den B., die eveneens is
aangehouden, evenals de 24-jarige automonteur
C. J. K die reeds voor een andere inbraak in
het Huis van Bewaring vertoeft, evenals de
21-jarige medeplichtige J. Th. M. v. d. P., A. A.
K. en F. den B die op de hoogte van een en
ander zouden zyn geweest, zyn ter beschikking
van de justitie gesteld.
BRAND OP VARENDE PONT.
Een angstige situatie.
Op een der ponten te Velsen brak brand uit,
toen dit vaartuig, geladen met wagens en per
sonen, zich op het Noordzeekanaal bevond. Door
een steekvlam uit een gasgenerator geraakte
een wagen stroo in brand, die spoedig in lichter
laaie stond Het wild geworden paard maakte de
situatie voor de passagiers angstaanjagend. On-
middellyk keerde de pont naar den oever terug,
omdat men de gevaarlijke lading weer zoo gauw
mogelyk kwyt wilde zyn. Inmiddels trachtten
omstanders het vuur te blusschen door enkele
balen brandende stroo in het kanaal te werpen.
Een tweede wagen met stroo wist men nog juist
bytijds op een veiliger plaats te brengen. Op
den oever heeft men de brandende balen stroo
van den wagen getrokken en den brand weten
te localiseeren. Hoewel men aan boord van de
pont hevig geschrokken was, zyn gelukkig geen
persooniyke ongelukken gebeurd.
TWEE MANNEN BEDOLVEN EN GEDOOD.
Zaterdagavond waren in een weiland van den
pachter H. te Oirsbeek CL.) 4 jongelui, twee
zoons van den pachter en J. S. en H. R. bezig
met het graven van een schuilkelder. Om voor
de versterking daarvan hout te halen, verlieten
de gebroeders H. den kuil, doch nauwehjks
waren zy boven of de bovengrond stortte in en
en J. S. en H. R. werden bedolven.
Ofschoon het bergingswerk onmiddeliyk was
aangevahgen, werden J. S. en H. R. die resp.
23 en 19 jaar oud zijn, levenloos bovengehaald.
De democratie heeft afgedaan. De toekomst
is aan het nationaal-sociailsme. Gpen woor
den maar daden. Meldt u aan by het Vry-
willigerslegioen „Nederland". Koninginne
gracht 22, te 's-Gravenhage.
BENOEMINGEN.
Waar de aftredenden voor 3 jaar herbenoem
baar zyn, besloot de burgemeester de heeren
M. G. Verwey en Th. M. W. Bergers opnieuw
te candideeren voor de functies van resp. com-s
missaris-voorzitter en commissaris der NM,
Leidsche Duinwater My.
ketten verzonden worden aan onze vrijwilli
gers in het Oosten.
Pakketten met sigaren, sigaretten en tabak,
met boeken, tydschriften en kranten, verjaar
dagspakketten met nuttige geschenken, groote
vrachtauto's vol met deze pakketten zullen weer
kunnen vertrekken, indien onze rekeninghouders
by den postchèque- en girodienst hun plicht
doen en een flink bedrag overschrijven op giro
rekening 4321000 t.n. van het verzorgingsfonds
Vrijwilligerslegioen „Nederland" te 's-Graven-
hage.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Te 's-Gravenhage is in den ouderdom
van 73 jaar overleden de bekende psychome-
triste mevr. Akkeringa.
VEREEN. „NEDERLANDSCH FABRIKAAT".
Interessante voordracht over de zeesleepvaart.
In de groote zaal van ,,'t Schuttershof" werd
gisteren een lezing gehouden voor leden van de
vereeniging „Nederlandsch Fabrikaat", welke
werd ingeleid door den voorzitter, dr. ir. P.
Fehmers.
De heer Van der Hidde, verbonden aan Smit
en Co's Internationale Sleepdienst te Rotterdam,
gaf vervolgens een levendig beeld van den groei
van de specifiek Nederlandsche zeesleepvaart
De literatuur op dit gebied toont, hoewel zij
eerst van jongen datum is, hoe deze scheep
vaart de belangstelling heeft van ons volk. Een
der meest gelezen boeken op dit gebied is wel
„Hollands Glorie", dat op uitnemende wijze het
leven in de zeesleepvaart uitbeeldt en de ver
houdingen typeert. De technische züde moge dan
niet geheel met de werkelykheid overeenstem
men. hierbij moet men niet vergeten dat „Hol
lands Glorie" een roman is en niet een geschied
kundige en technische beschryving.
De sleepvaart, die zich aanvankelijk beperkte
tot de binnenwateren en een enkele maal een
kustreisje, ontstond omstreeks 1840, toen groote
zeilschepen voor hun langere trajecten de hulp
van stoom inriepen. Eerst omstreeks 1890 von
den de eerste zeereizen met een sleep plaats, die
uitgevoerd werden met binnenvaart-sleepers, die
eigenlijk voor de zee niet geschikt waren. In
1892 trok de eerste zeesleepboot er op uit, in den
tyd dat zich hier te lande een groote sleepmarkt
ging ontwikkelen.
De Nederlandsche sleepvaart had reeds in
dien tyd een grooten voorsprong op de buiten-
landsche ondernemingen, hoofdzakelijk ten ge
volge van den Nederlandschen landsaard, die een
gezonde basis voor het bedrijf vormde.
Toen in 1923 een fusie tot stand kwam tus
schen de Nederlandsche ondernemingen kon de
concurrentie tegen het buitenland met volle
energie ter hand worden genomen.
Spreker verhaalde voorts vele byzondere ge
beurtenissen in den groei van deze voor den
oorlog zoo bloeienden tak der scheepvaart en
toonde na een korte pauze een ryk gevarieerde t w, ,[oo„tui
reeks beelden van boot-typen en byzondere i Leiden. In bovengenoemde zaak ls op grond
sleep-prestatles. van $e verorden, v. d. Rykscom missaris v. h.
Zyn boeiende, levendige, met tal van humo- i bez. Ned. gebied van 12 Maart 1941 (V.O. 48-
ristische verhalen verrykte voordracht beëindi-j 1941) tot Treuhander aangesteld: L. Schweyer,
gende, sprak de heer Van der Hidde de hoop Leiden. Deze heeft als zyn gevolmachtigde aan-
Als opvolger van den heer P. A. van Agg#«
len is benoemd tot directeur van de Gem.
Volkscredietbank de heer J. Kraneveld.
TARIEFSVERLAGING SLACHTHUIS.
In verband met de verwerking in zün bedryf
van een hem door de Bedrijfsorganisatie voor
Vee en Vleesch toegewezen groot aantal nuch
tere kalveren en speenvarkens heeft een der
alhier gevestigde fabrikanten van verduur
zaamde levensmiddelen verzocht voor deze die
ren een verlaagd slachtkeurloon in te voeren;
bij de geldende tarieven 70 cent voor een
nuchter kalf en 60 cent voor een speenvarken
zou de verwerking van deze dieren, die ge
middeld slechts 15 en 4 K.G. uitgebeend
vleesch opleveren, züns inziens niet loonend
zyn. Inderdaad zyn, ook naar het gevoelen van
de Directeur van het Openbaar Slachthuis, de
hierboven bedoelde tarieven, gelet op die in
andere gemeenten, wel voor eenige verminde
ring vatbaar. Bovendien verdient het in het
belang van de exploitatie van het slachthuis,
alsmede uit een oogpunt van hygiëne en die
renbescherming, aanbeveling, dat de nuchtere
kalveren en speenvarkens in Leiden worden
geslacht, en niet, zooals de laatste jaren met
de nuchtere kalveren het geval was, alhier ge
slacht worden ingevoerd. Een tarief nu van 40
cent voor een nuchter kalf een kalf niet
zwaarder dan 60 kg. levend gewicht en van
25 cent voor een speenvarken een varken
niet zwaarder dan 25 kg. levend gewicht
kan een redelyke vergoeding voor de door het
slachthuis bewezen diensten worden genoemd.
SUBSIDIE VERLEEND.
De Commissie inzake Huishoudelijke Voor
lichting en Gezinsleiding heeft verzocht haar
ook voor het jaar 1942 een bydrage uit de ge
meentekas te verleenen in de kosten van de
gedurende dat jaar te houden kook- en naai
cursussen voor vrouwen van werkloozen en
anderen, wier inkomen tengevolge van de heer-
schende economische omstandigheden belang
rijk is gedaald en wel van f. 900, waaraan wordt
voldaan.
Over 1941 werd aan de Commissie een sub
sidie ad f. 1200 toegekend.
Met het lagere bedrag kan zij volstaan, aan
gezien de salarissen van de leeraressen der
kook- en naaicursussen, welke op de scholen
voor nüverheidsonderwijs worden gegeven, niet
meer door de commissie behoeven te worden
betaald, terwyl verder tengevolge van de
schaarschte aan grondstoffen minder materiaal
kan worden verwerkt.
De totale kosten van de in 1942 te houden
cursussen worden door de Commissie begroot
op f.1500 (vorige jaar f.2400). In een bc ag
ad f. 600 zal worden voorzien door de opbrengst
van cursusgelden, büdragen van particulieren,
instellingen en vereenlgingen en den verkoop
van goederen.
ZORG VOOR ONS SCHOENWERK.
De burgemeester van Leiden verzoekt ons het
volgende onder de aandacht van onze lezers te
brengen.
In dezen tyd, waarin men uiterst zuinig moet
zyn op zyn schoenen verdient het des te meer
aanbeveling het schoenwerk op de juiste wyze
te behandelen. Daarom volgen hieronder eenige
raadgevingen, waardoor de levensduur der
schoenen wordt verlengd.
1. De schoenen onderhoude men goed door ze
steeds van vuil te ontdoen, vervolgens met een
weinig crème in te smeren en daarna goed uit
te wry ven.
2. Bij nat weer poetse men de schoenen vóór
het uitgaan de schoencrême houdt het vocht
beter tegen.
3. Bij thuiskomst trekke men de natte schoe
nen uit en droge deze door papierproppen in de
schoenen te doen en, zoo mogelyk, in een ver
warmd vertrek, doch niet te dicht by de verwar
ming, te plaatsen; te snel drogen is slecht voor
het leer. zyn de schoenen goed gedroogd, dan
make men ze schoon, men poetse ze en smere
daarbij vooral ook de randen van de zolen in.
4. Men drage by sneeuw of regen of by het
verrichten van tuinwerkzaamheden, zoo mogelyk
klompen.
5. Heeft men meer dan één paar schoenen, dan
drage men de schoenen om den anderen dag;
de schoenen kunnen dan beter drogen en uit
wasemen; schoenen die niet gedragen worden,
diene men van schoenklemmen te voorzien of
op te vullen met proppen papier. Hierdoor blijft
het model beter behouden.
6. Men brenge de schoenen bytyds voor her
stel naar den schoenmaker; men late ze voorzien
van spiegelzolen van rubber of leder of men
late ze beslaan met yzerbeslag, vóórdat de
schoenzool versleten is. Als het met het oog op
de vloerbedekking niet gewenscht is in huis
schoenen met yzerbeslag te dragen, bezige men
thuis eenvoudig huisschoeisel (sandalen etc.).
7. Heeft men transplreerende voeten, dan
trekke men zoo spoedig mogelijk de schoenen
uit en late deze drogen.
8. By het uittrekken van schoenen make men
de schoenveters goed los en by het aantrekken
gebruike men een schoenlepel.
HANDELSREGISTER K. v. K.
Opheffing: N.V. Bouw- en Handelmaatschap-
py „Aku" in liquidatie. Leidscheweg 158 Voor
schoten.
Wijzigingen: N.V. Nederlandsch Drukkerybe
dryf, Rynsburgcrweg 171 173. Leiden. Nieuwe
commissaris: C. A. van Malssen, Oegstgeest.
Leeuwin's Bedden en Meubelmagazijnen, fir
ma A. I en S. Leeuwin, Haarlemmerstraat 54b,
uit, dat de Nederlandsche zeesleepvaart, lamge
slagen door de huidige omstandigheden, in de
/toekomst weer ten volle de eer van de Neder-
'landsche vlag op alle wereldzeeën mag verdedi
gen.
De heer C. J. van Dort alhier slaagde te
Utrecht voor het examen vakbekwaamheid voor
het mineraalwaterbedrijf.
Mej. P. M. J. Bergers alhier slaagde te
Amsterdam voor het examen voor apothekers
assistent.
gewezen: F. L. Schweyer-de Roode. Leiden.
Deze laatste heeft als haar gevolmachtigde
aangewezen: A. de Roode, Leiden.
W. L. van der Gugten, Rapenburg 10, Rijns-
burg. Schilders- en behangersbedrijf. Bovenge
noemde zaak is dd. 15 Maart 1942 omgezet in
een vennootschap onder firma onder den naam
W. L. van der Gugten en Zoon. Vennooten. W.
L. van der Gugten en J. van der Gugten, Rijns-
burg.
N.V. Vleeschwaren- en Conservenfabriek
..Sassenheim", Hoofdstraat 22, Sassenheim.
Nieuwe commissaresse: E. J. C. Malmberg,
Sassenheim.
