DONDERDAG 19 MAART 1942
No. 25146
Japansche vorderingen
Verduisteren:
83ste jaargang
Aan diverse fronten
De benoeming van
generaal Mc Arthur
Oproep van Göring
aan de boeren
Zelfbestuur in Litauen
Letland en Estland
De strijd in het Oosten
Uit Engeland
Het proces te Riom
19.50 uur
7.45 uur
V.
Bekendmaking
Verspreide berichten
Stabilisatie van het
renteniveau
STADSNIEUWS
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
Gemengd Nieuws
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Telef. Directie en Administratie
2§04l (2 liinen) Gironummer: 57055
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef Redactie 21507.
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorsfc, Leiden.
Pl.verv.: K. Been. Lelden.
De Japansche strijdkrachten, die 12 Maart
waren geland aan de Noordoostkust van Sumatra
hebben in zes dagen tijds 500 km. afgelegd en
op 18 Maart de belangrijke stad Padang bereikt.
De op de Philippijnen opereerende Japansche
troepen, die 27 Februari op het eiland Mindoro
zijn geland, hebben het steunpunt San José in
het Zuiden van Mindoro bezet en het aldaar ge
legen vliegveld veroverd.
In frontberichten wordt gemeld, dat de Japan
sche strijdkrachten op het eiland Timor op 12
Maart haar operaties hebben voltooid met be
ëindiging van de actie tegen de resten der ge
allieerde troepen, die in den Westelijken sector
der hoofdstad van Portugeesch Timor, Dilli,
bescherming hadden gezocht. (D.N.B.)
JAPANNERS IN ACTIE OP JAVA.
Met betrekking tot den toestand op Java zijn
to Tokio berichten ontvangen, waaruit blijkt,
dat door de Japansche militaire autoriteiten
alles wordt gedaan om het leven aldaar weer in
normale banen te leiden. Overal is de bevolking
voor zoover zij tijdens de krijgsoperaties de ste
den en dorpen had verlaten, aangespoord om
terug te keeren. De winkels zijn voor het groot
ste deel heropend. Ook het verkeer is hervat.
Naar verder wordt gemeld, zijn intusschen de
Engelsche, Amerikaansche, Chineesche en Ne-
derlandsche banken door de Japansche autori
teiten overgenomen. De Chineezen op Java zijn
door het Japansche militaire bestuur gewaar
schuwd voor anti-Japansche activiteit. Te Ba
tavia is voor de Chineezen een massa-bijeen
komst gehouden, waarin tot samenwerking met
Japan voor den opbouw van Groot Oost-Azië
werd besloten. Tevens hebben de Japansche mi
litaire autoriteiten den Chineezen, die zooals be
kend, een aanzienlijk deel uitmaken van de
Nederlandsch-Indische bevolking, bescherming
toegezegd evenals het recht om verder m den
handel werkzaam te blijven.
In de omgeving van Soerabaja zijn de Japan
sche troepen evenals in de overige petroleum-
gebieden, ijverig bezig met het blusschen van
petroleumbranden en met het weer in bedrijf
stellen van vernielde installaties.
Voor de gebieden in Oost-Java hebben de Ja
pansche autoriteiten een plan uitgewerkt voor
een snellen wederopbouw.
Japansche strijdkrachten hebben 163 Japan
sche burgers bevrijd uit een interneeringskamp
nabij Tjilatjap.
Met ingang van middernacht 19 op 20 Maart
zullen in Oost-Java, met inbegrip van Soerabaja
de klokken gelijkgezet worden met die van Tokio.
Op het oogenblik is de tijd in Soerabaja lVs
uur ten achter bij Tokio. (Domei).
BENOEMINGEN.
Luitenant-generaal George H. Brett, die het
bevel voerde over de Amerikaansche troepen in
Australië, is volgens den Britschen nieuwsdienst
tot plaatsvervangend opperbevelhebber in het
Zuid-Westen van den Stillen Oceaan en tevens
tot commandant der luchtstrijdkrachten be
noemd.
Naar de Engelsche nieuwsdienst meldt, heeft
generaal Sir Henry Pownall het bevel op zich
genomen over de Britsche strijdkrachten op
Ceylon. (A.N.P.)
Het D.N.B. verneemt uit Stockholm:
De Australische minister-president Curtln
heeft, naar de Britsche berichtendienst uit
Canberra meldt, meegedeeld, dat de benoeming
van Mac Arthur tot opperbevelhebber in
Australië een gevolg is geweest van een ver
zoek der Australische regeering en dat Chur
chill hiervan in kennis is gesteld.
De benoeming van Mac Arthur wordt in
officieele kringen te Canberra, naar Reuter
verder meldt, gelijk gesteld met een aanvaar
den van de onlangs door Australië en Nieuw-
Zeeland ingediende voorstellen met betrekking
tot de strategie in den Stillen Oceaan. Vooral
wordt door de Australische regeering ernaar
gestreefd om den. toekomstigen zetel van den
oorlogsraad voor den Stillen Oceaan van Londen
naar Washington verplaatst te krijgen, omdat
men het onpractlsch vindt, in Londen zittin
gen te houden, terwijl de gevechten in het ge
bied van den Stillen Oceaan hoofdzakelijk door
Australië en de Vereenigde Staten in nauwe
samenwerking met elkaar worden gevoerd.
Het A.NP. meldt uit Berlijn:
De benoeming van maarschalk Mac Arthur
tot opperbevelhebber der gezamenlijke geal
lieerde strijdkrachten in den Zuid-Westelijken
Pacific taat het trekken van verschillende con
clusies toe, zoo meent men hier in deskundige
kringen. Vooreerst en voornamelijk wel deze,
dat het dus in Australië alweer om een defen
sieven krijg zal gaan, vermits Mac Arthur zich
vooral naam gemaakt heeft door zijn verdedi
ging van het schiereiland Bataan bij Manilla.
Het roepen om een offensief in Anglo-Ameri-
kaansche kringen heeft dus geen gehoor gevon
den. Te oordeelen naar het potentieel van
Australië en daartegenover de aanvalssterkte
der Japanners blijft den Australiërs ook niet
veel anders over, meent men, en Mac Arthur's
lot zal wel zijn om alweer ergens op het Austra
lische continent een klein plekje te verdedigen,
gelijk dat op Luzon is gebeurd.
Voorts wijst men er op, dat Wavell's over
plaatsing naar Britsch-Indië dus wel degelijk
een degradatie was. daar zijn functie thans her
leefd is en eenvoudig door een ander bezet. Dat
deze benoeming van Mac Arthur juist op ver
zoek van Australië is geschied, maakt de ver
nedering voor Wavell en voor geheel Engeland
des te grooter.
De nadere mededeeling uit Washington, dat
Roosevelt reeds drie weken geleden de benoe
ming aan Mac Arthur gaf, maakt thans eerst
recht de gebeurtenissen op Java duidelijk. Wa
vell ging niet heen, „omdat de verbinding tus-
schen Australië en Indië toch verbroken was"
en er dus van een eenlieidscommando geen
sprake meer kon zijn, doch eenvoudig, omdat
men Wavell's optreden als opperbevelhebber
mislukt achtte en reeds^zijn opvolger aangewe
zen had. Het door Mac Arthur geèischte uitstel
voor het nemen van toebereidingen alleen gaf
Wavell gelegenheid zijn mooie rol te spelen. Het
geheele gebeuren werpt, zoo meent men hier,
een schel licht op den radeloozen toestand in
de Anglo-Amerikaansche landen.
Dit geeft men thans ook in Amerika toe. Ra
dio New York berichtte Dinsdagavond, dat men
elkander op straat aanhield, om het „groote
nieuws" te vertellen. De sombere neerslachtig
heid der laatste weken, zoo heet het verder let
terlijk, maakte plaats voor hoop.
De benoeming van generaal Brette tot plaats
vervangend opperbevelhebber eveneens op voor
stel van Australië, accentueert nog meer het
ecarteeren van de Engelschen, het voorbijgaan
tevens van den uit Singapore gevluchten Aus-
tralischen generaal Gordon Bennett en in het
algemeen het totaal overnemen van de leiding
door Amerika.
Rijksmaarschalk Hermann Göring heeft in
een oproep tot de Duitsche boeren hun namens
het geheele Duitsche volk zijn dank uitgespro
ken voor de geweldige volbrachte prestatie ter
waarborging van de voedselpositie.
Voorts riep de minister het boerenvolk op tot
onvermoeiden arbeid, om dit jaar nog grootere
prestaties te volbrengen. In de dringende be
hoefte aan arbeidskrachten voor den landbouw
zal worden voorzien door het betrekken van
bruikbare hulparbeiders uit de bezette gebieden
in het Oosten en door het inschakelen van
vreemdelingen en krijgsgevangenen.
Ook is er gezorgd voor het beschikbaarstellen
van meststoffen en zaaigoed. Ook de aanvoer
van vloeibare brandstof is ten guhste van den
landbouw geregeld en bijzondere contingenten
grondstoffen zijn verleend aan de industrie van
landbouwwerktuigen, teneinde de vervaardiging
van de benoodigde landbouwmachines te ver-
hoogen.
Uw arbeid, aldus minister Göring, is even be
langrijk voor de beslissing van den oorlog als
de strijd en overwinning van den Duitschen sol
daat ginds tegenover den vijand.
Vervult derhalve uw taak met volle toewijding
en den grootsten ijver, opdat ook voor de toe
komst de voeding van het Duitsche'volk is ge
waarborgd. (D.N.B.)
BELANGRIJK DECREET VAN MINISTER
ROSENBERG.
„De inheemsche bevolking van het bezette
gebied in het Oosten heeft gedurende den
strijd en de bezetting van het land zooveel
bewijzen van haar goeden wil tot samen
werking gegeven dat het toestaan van een
verstrekkend zelfbestuur mogelijk is", aldus
wordt gezegd in een decreet, door minister
Rosenberg voor het Rijkscommissariaat
„Oostland" uitgevaardigd.
Door dit decreet wordt in de districten
Litauen, Letland en Estland een nieuwe rege
ling gegeven voor het bestuur met verantwoor
delijke medewerking van de landelijke autoritei
ten. De Duitsche leiding in de drie districten
vormt een controleerend bestuur, terwijl de
rechtstreeksche bestuurswerkzaamheid door de
autoriteiten van het land zelf moet worden uit
geoefend. Het Duitsche gezag en de politieke
leiding ressorteeren onder den Rijksminister
voor het bezette gebied in'het Oosten.
Het landelijke bestuur wordt uitgeoefend door
eigen, dus de Litausche, Letlandsche en Estland-
sche organen en autoriteiten, welke worden be
noemd of rechtstreeks door de Duitsche burger
lijke autoriteiten of met haar toestemming.
Door deze reorganisatie hebben de drie Bal-
tische volken gelegenheid gekregen, daadwerke
lijk mede te werken aan het vormen van hun
bestaan. Bovendien hebben zij een verstrekken
de verantwoordelijkheid gekregen.
Het tot het bmtenland behoorende district
Wit-Roethenië kon in deze regeling niet worden
opgenomen, doordat hier, tengevolge van de
langdurige bolsjewistische-heerschappij de voor
waarden van organisatorischen en pcrsoneelen
aard nog niet aanwezig zijn.
Na de agrarische ordening beteekent dit
decreet een nieuwe belangrijke stap op den
weg naar de definitieve annuleering der bolsje
wistische nalatenschap en de ontplooiing der
krachten, die tot opbouw in het Oosten bereid
zijn. (D.N.B.)
Een belangwekkende erkenning van de wer
kelijke verliezen der bolsjewieken is een schrij
ven van den Sovjet-majoor Geranin van de
20e brigade aan den met hem bevrienden Sdv-
jet-majoor Worokin van het 89ste regiment ti
railleurs. dat dezer dagen in den centalen sector
van het Oostelijk front met de papieren van een
regimentsstaf werd buitgemaakt.
Geranin schildert de moeilijke positie, waarin
de bolsjewieken zich in dezen winterveldtocht
bevinden. Het ontbreekt ons vooral aan de
noodise wapens, zoo schrijft hij.
Onze hoop is sinds maanden gericht op de
grootscheeps aangekondigde hulp van Engeland
en de Ver. Staten, maar tot dusver konden wij
van de verwezenlijking dezer beloften niets be
merken. Over de bolsjewistische verliezen
schrijft Geranin:
„Wij hebben tot dusver in het Sovjetleger op
zijn minst vijf millioen gewonden en ongeveer
evenveel dooden. Vier millioen gevangenen be
vinden zich in handen der Duitschers.
Als aanvulling op het weermachtsbericht ver
neemt het D.N.B.Volgens *nededeelingen van
bolsjewistische gevangenen, zijn de voortduren
de zware bloedige verliezen van een vernieti
gende uitwerking op den strijdlust van het
Sovjetleger
De gevallen van zelfverminking nemen toe.
Achter het front bevinden zich geheele troepen
van deserteurs. De Sovjeteenheden zijn gedeci
meerd. oorlogsmoede en uitgeput.
Ook de enorme voorraad menschen der Sov
jet-Unie is niet onuitputtelijk. Kenmerkend is,
dat de bolsjewieken thans aan het Noordelijke
front zelfs matrozen van hun vloot gebruiken
voor den strijd te land. waar zij een gemakke
lijke prooi der aan den strijd gewende Finsche
formaties zijn.
Naar de Britsche nieuwsdienst meldt, heeft
de plaatsvervangende minister-president, Attlee,
heden in het Lagerhuis bekend gemaakt, dat
de regeering - het raport heeft ontvangen van
BELANGRIJKE UITEENZETTING OVER
GEBRUIK VAN HET PANTSER
EN STUKA-WAPEN.
De 15e dag van het proces te Riom bracht
opnieuw een belangwekkende uiteenzetting over
het gebruik van het pantser- en Stuka-wapen,
waarbij de beklaagde Daladier in zijn verdedi
ging het gebrekkige inzicht laakte van den toen-
maligen Franschen generalen staf.
De in deze zitting opgeroepen getuige Mit-
telhauser vestigde vervolgens de aandacht op
de talrijke gebreken in de opleiding van de re
serve en haar uitrusting en noemde vooral de
kaders der reserves volkomen onvoldoende wat
hoeveelheid en hoedanigheid betreft. Generaal
Mittelhauser breidde zijn critiek ook uit tot de
materiaalkwestie, waarbij hij wees op de z.g.
afwezigheid van het lucht- en pantserwapen.
Wat de' luchtmacht betreft, zoo moest gene
raal Mittelhauser eveneens toegeven, dat men
de opvatting over en het gebrek van Stuka's
in den Franschen generalen staf volkomen bui
ten beschouwing had gelaten. In dit verband
maakte Mittelhauser belangwekkende opmerkin
gen over het gebruik der Duitsche Stuka's in
Vlaanderen en Noorwegen, waarover hij vol lof
was.
Enkel en alleen door het ingrijpen van de
Duitsche Stuka's moest b.v. de Engelsche expe
ditie naar Noorwegen wegens de enorme ver
liezen, die de Britsche vloot leed, den aftocht
blazen De technische verrassing, die de Stuka-
bommenwerper heeft teweeggebracht, is de be
slissende factor in dezen oorlog geweest.
In het verdere verloop zijner verklaringen
beschuldigde generaal Mittelhauser ook den
vroegeren opperbevelhebber Gamelin, dat hij
geen nauwkeurige instructies had gegeven voor
de opleiding van troepen ter verdediging tegen
aanvallen van pantserdivisies.
De gelegenheid, die de voorzitter daarna den
beklaagde en zijn verdediging gaf, om aan de
getuigen de gewenschte vragen te stellen, ge
bruikte Daladier om de bewering te uiten, dat
de toestand bij de onderscheidene wapens niet
zoo somber is geweest als generaal Mittelhauser
had geschilderd.
Vervolgens deed beklaagde het verwijt aan
den vroegeren generalen staf, den bouw van
Stuka-bommenwerpers van de hand te hebben
gewezen.
Hetzelfde verwijt richtte Daladier tot den
Franschen generalen staf met betrekking tot
het gebruik van het tankwapen. Tenslotte liet
hij door generaal Mittelhauser bevestigen, dat
voor deze kwestie van gebruik en opstelling van
pantserdivisies het Fransche opperbevel verant
woordelijk geweest is.
Tijdens het tweede deel van de zitting beves
tigden de generaals Francois en Requin de ver
klaringen van de^tot nu toe verhoorde getui
gen, waaruit, zooals bekend, de groote onvol
komenheden in de uitrusting van luchtmacht
en pantserstrijdkrachten is gebleken. Generaal
Requin nam het in een lange uiteenzetting op
voor den Franschen generalen staf. Hij zeide
o.a., dat in den Franschen generalen staf de'
kwestie van een aanval op den Westwall be
handeld was gewordenen in de Maginotlinie
ook practisch beproefd was. Deze offensieve
taktiek was echter later toen de Westwall ver
der was uitgebreid gewij=igd. Men was den oor
log begonnen, zonder dat alle pantserdivisies
„gereed" waren. Vervolgens wees generaal Re
quin op zekere voorvallen onder de reservisten
na de mobilisatie, die naar hij verklaarde hou
ding en stemming van de troep ongunstig had
den beïnvloed. Zoo was het gedeeltelijk tot
kleine revoltes gekomen, waarbij door de reser
visten anarchistische liederen waren aangehe
ven. Ook was de communistische actie in het
leger zeer levendig geweest.
Het getuigenverhoor wordt heden voortgezet.
(DN.D.)
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan kwam heden op om
9.01 uur en gaat onder te 22.41 uur.
Het Rijkscommissariaat maakt bekend:
De commissaris-generaal voor bestuur en
justitie heeft op grond van art. 3 der verorde
ning no. 108/40 (vierde verordening over bij
zondere bestuursrechtelijke maatregelen) bene
vens art. 4 eerste alinea, van verordening no.
3'40 over de uitoefening van de regeeringsbe-
voegdheden in Nederland benoemd: den vee
arts dr. W. P. C. Bos te Winterswijk tot burge
meester van Winterswijk en den boer G. H.
Claessen te Meleck-Herkenbosch tot burgemees
ter van St. Odilienberg.
den rechter van onderzoek Bucknell en zijn
commissie over het ontsnappen van de drie
Duitsche oorlogsschepen door het kanaal.
Op een reeks vragen, die hierop gesteld wer
den, verklaarde Attlee. dat hij geen nadere in
lichtingen kon verstrekken, daar hij „daarmede
Duitschland zou helpen."
Om dezelfde redenen was het niet mogelijk
het rapport te publiceeren. Attlee zeide echter
verder, dat de algemeene conclusie in het on
derzoek, afgezien van eenige punten, „geen be
langrijk gebrek aan vooruitziende blik, samen
werking of organisatie hebben doen blijken".
Verscheidene leden van het Lagerhuis ver
zochten dringend om meer inlichtingen, maar
Attlee weigerde zijn verklaringen aan te vullen,
Hij beloofde echter te zullen overleggen, of hij
in een geheime zitting meer zou kunnen vertel
len.
Voorts neeft Attlee bevestigd, dat lord Bea-
verbrook geen lid meer is van het oorlogskabinet
en geen ministerrang meer bekleedt, doch uit
sluitend onder Oliver Lyttelton werkt, die het
oppertoezicht heeft op de productie.
Lord Beaverbrook zal zich naar de Ver. Sta
ten begeven, zoo verklaarde Attlee in het Lager
huis voorts. Hij zal daar de „gelijkschakeling
van de hulpbronnen der Geallieerden" op zich
nemen en andere functies vervullen, die het
oorlogskabinet hem van tijd tot tijd zal toever
trouwen.
Attlee verklaarde, dat waarschijnlijk later de
taak van Beaverbrook aan een minister zal
worden overgedragen, zoodat Beaverbrook dan
de vrije hand zal hebben voor andere functies
met betrekking tot de oorlogsinspanning van de
Geallieerden. - (D.N.B.)
DE ENGELSCHE BOMMEN OP
TURKSCH GEBIED.
Van officieele Britsche zijde is toegegeven, dat
de aanval op Milas in het Westen van Anatolie
door Britsche vliegtuigen bij vergissing is onder
nomen. De Britsche ambassade heeft de Turk-
sche regeering schadevergoeding aangeboden.
De Turksche kustverdediging heeft, naar van
Turksche zijde wordt vernomen, opdracht ge
kregen, voortaan zonder waarschuwing het vuur
te openen op elk niet-geïdentificeerd vliegtuig,
dat de Turksche kust nadert en van welks komst
men niet in kennis gesteld is. (A.N.P.)
HET JODENVRAAGSTUK IN FRANKRIJK.
De leider van het commissariaat-generaal voor
Joodsche aangelegenheden in Frankrijk, de af
gevaardigde Xavier Vallat, heeft in een bijeen
komst te Nizza meegedeeld, dat het commissari
aat in het eerste jaar van zijn bestaan 3.000
Joodsche ambtenaren uit den staatsdienst heeft
doen ontslaan. Bij de pers, film en radio werden
soortgelijke maatregelen genomen. Vallat becij
ferde het aantal in het onbezette gebied van
Frankrijk bestaande Joodsche ondernemingen op
3.000, waarvan er 1.500 onder een van staatswege
benoemden beheerder zijn geplaatst. Er worden
verscheidene wetten voorbereid, die het gezag en
de volmachten van den commissaris-generaal
voor het Jodenvraagstuk zullen vermeerderen.
Zoo zal hij de bevoegdheid krijgen, de verkoopen,
die de Joden sedert 23 Mei 1940 hebben verricht,
met terugwerkende kracht te annuleeren. De bui-
tenlandsche Joden worden van dezen maatregel
niet uitgesloten. (D.N.B.)
OVEREENKOMST MEXICO-AMERIKA.
Naar uit Mexico wordt gemeld, hebben de
Mexicaansche autoriteiten verklaard, - dat met
de Ver. Staten een overeenkomst is gesloten
omtrent de uitlevering aan Amerika van allen,
die wegens spionnage worden gearresteerd.
(DNJEL).
DE EERSTE FASE OP EEN 31/2
PROCENTBASIS BEREIKT.
De waarnemend secretaris-generaal van het
departement van financiën, mr. M. M. Rost van
Tonningen, heeft geen goedkeuring gehecht aan
't aanbod van de Nationale Hypotheekbank aan
de pandbriefhouders, waarbij deze in de gele
genheid werden gesteld de uitgelote 3 1/2 pro
cent pandbrieven om te zetten in 3—3 1/2 pro
cent pandbrieven tot den koers van 99 procent.
Eveneens heeft de Friesch Hollandsche Hypo
theekbank moeten afzien van de uitgifte van
3 procent stukken tegen een koers van 98 pro
cent waarna thans de aangekondigde uitgifte
van 3—31/2 procent pandbrieven door de
Utrechtsche Hypotheekbank is ingetrokken.
Naar aanleiding hiervan heeft een redacteur
van het ANP. een onderhoud gehad met nu-.
M. M, Rost van Tonningen over de motieven,
die hem tot dit besluit hebben geleid en over de
consequenties, die hieruit voortvloeien voor de
toekomst.
Van het eerste moment af, dat ik in functie
trad, heb ik er doelbewust naar gestreefd, aldus
de waarnemend secretaris-generaal, om een
goedkoope rentepolitiek te volgen (in dit ver
band mogen wij o.a. verwijzen naar een uit
lating in het jongste jaarverslag van de Ne-
derlandsche Bank, waarin mr. Rost van Ton
ningen in zijn hoedanigheid als president van
deze instelling van 31/2 pet .rentebasis ten sterk
ste heeft gepropageerd).
Met het bereiken van het 3V> procent rente-
type was de eerste fase afgesloten. De laatste
3!& pet. staatsleening is uitgegeven tegen een
koers van 97^ pCt., zoodat hierop het netto
rendement nog hooger was dan 3& pCt. Onge
twijfeld zal deze leening binnen niet al te lan
gen tijd den parikoers bereiken, zoodat hiermede
een renteniveau van 3% pCt. voor de staats-
leeningen definitief een feit is geworden.
Provinciën, gemeenten en hypotheekbanken
werden in de afgeloopen periode vrijgelaten om
voor hun schuldbrieven een 3Vt pCt. basis te
bereiken. De waarnemend secretaris-generaal
van financiën heeft aan binnenlandsche zaken
hierbij echter als voorwaarde gesteld, dat de
looptijd van deze 3Va pCt. leeningen van open
bare lichamen minstens 20 jaren moet zijn.
Wat de pandbrieven betreft bevinden wij ons
reeds op een renteniveau, dat een half procent
onder het niveau ligt, dat in Duitschland is toe
gestaan. Men wil namelijk öok in Duitschland
niet een zoodanigen diepen val van den rente
voet, dat de spaarzin van de bevolking daardoor
zou worden tegengegaan. Bovendien wil men
geen al te groote schommeligen in den rente
voet in het algemeen. Het is immers te ver
wachten, dat zich bij een sterken opbloei van
het bedrijfsleven na het sluiten van den vrede
een zeer groote vraag naar kapitaal in Europa
zal voordoen. Wil men in dat geval, dat de ren
tevoet niet te zeer stijgt, dan dient men er ook
voor te waken, dat de rente thans niet te sterk
daalt.
Het voornaamste motief, waarom men den
rentevoet op een 3 Vz procent basis wil hand
haven, is den spaarzin van de bevolking niet
tegen te gaan.
Dezer dagen is ook met de rijksfondsen over
leg gepleegd teneinde deze instellingen in het
kader van de algemeene rentepolitiek te be
trekken.
Opgemerkt moet worden, dat op het gebied
van de hypotheekverleening natuurlijk ook aan
particulieren beperkingen inzake het renteniveau
zullen worden opgelegd. Er zal derhalve voor ge
zorgd worden, dat verzekeringsmaatschappijen
en andere instellingen alsmede particulieren aan
de hypotheekbanken geen ongewenschte concur
rentie zullen kunnen aandoen. Hierover zijn
thans besprekingen in voorbereiding.
Het ligt dus in de bedoeling de hypotheek
rente eveneens te stabiliseeren. Over de desbe
treffende tarieven worden thans nog besprekin
gen gevoerd. Men mag echter wel aannemen, dat
deze gebaseerd zullen zijn op een tarief van 3 3/4
4 procent.
Ten slotte ligt het in dit verband ook in de
bedoeling het vaststellen van een marge tus-
schen de hypotheekrente en de pandbriefrente
aan een onderzoek te ontwerpen. Over het per
centage hiervan kon mr. Rost van Tonningen
echter nog niets in het vooruitzicht stellen.
Het blijkt dus, dat men zal streven naar een
handhaving van de 3 procent rente en naar
het vermijden van te groote schommelingen in
het renteniveau in de toekomst.
VADER EN ZOON AANGEHOUDEN.
Als verdacht van diefstal van een rijwiel en
twee zakken aardappelen ten nadeele van den
groentenhandelaar O. alhier zijn door de politfe
aangehouden de 41-jarige J. G. K. en zijn 18-
jarige zoon F. K.
HANDELSREGISTER K. v. K.
Wijzigingen: Leidsch Dagblad N.V., Noord-
eindsplein, Leiden. Procuratie verleend aan; A.
Poortman. Leiden, (chef de bureau), beperkende
bepalingen.
Naamlooze Vennootschap Machinefabriek
„Drakenburg" voorheen D. W. van Rennes, Su-
matrastraat 55 .Leiden. Uittredend president
commissaris: mr. C. S. van Dobben de Bruin,
Bodegraven. Uittredend Commissaris: dir. H. J.
H. Baron van Boetzelaer, Maartensdijk; en W.
van Laar, Utrecht.
G. van der Perk, Langevaart 4. Rijnsburg, rij
wielhandel, detail en engros, kleinhandel in ra
dio-artikelen; en radiocentrale. Wijziging uit
geoefend bedrijf. De radio-centrale Is vervallen.
N. Parlevliet, v.d. Vegtstraat 2, Katwijk a/Zee,
reederij en harlnghandel.
Bovengenoemde zaak is met ingang van
1 Maart 1942 overgegaan aan L. Parlevliet Nzn.,
te O ver veen, die het bedrijf voortzet onder den
naam: Firma N. Parlevliet.
Algemeene Verzekering Maatschappij „De
Rijnstreek" N.V., Hooftstraat 73, Alphen a/d
Rijn. Door den bewindvoerder van bovenge
noemde zaak, K. Jannott, is als diens gevol
machtigde (Beauftragter) aangesteld, J. v.d.
Heide, Utrecht. (Beperkende Bepalingen.).
Vereenlgd Alphensch Assurantiekantoor. D.
van Dien N.V., Hooftstaat 73 Alphen a. d. Rijn.
Door den bewindvoerder van bovengenoemde
zaak, K. Jannott, is als dienst gevolmachtigde
(Beauftragter) aangesteld: J. v d. Heide, Utrecht
(Beperkende Bepalingen).
Fa. L. N. van Dien, van Mandersloostraat 98
en 100, Alphen a. d. Rijn. Manufacturen, meu
belen, tapijten, woninginrichting, confectie en
maatwerk. Op grond van par. 7 der Verord. v/d
Rijkscomm. v. h. bezette Nederl. gebied is tot
Treuhander van bovengenoemde onderneming
benoemd: H. Laros, Alphen a. d. Rijn.
ZILVEREN ZAKENJUBILEUM.
Ter gelegenheid van het feit, dat het gisteren
25 jaar geleden was, dat de heer W M. van
Appel de toen bestaande grossierderij in tabaks
fabrikaten overnam van den heer W. Calkho-
ven, werd gistermiddag ten huize van den jubi
laris aan den Haagweg een drukbezochte re
ceptie gehouden. Een vijftigtal bloemstukken
gaf aan dit gebeuren een feestelijke omlijsting.
Onder de meer dan honderd personen, die hun
persoonlijke gelukwenschen kwamen aanbieden,
merkten wij o.m. op den voorzitter, den heer
D. .ten Cate Brouwer, den secretaris, dr. P. G.
Knibbe en vele leden van de vroegere Kamer
van Koophandel, vertegenwoordigers van het
bestuur der Neutrale Middenstandsvereeniging,
de directie der plaatselijke Middenstandsbank,
benevens vele zakenrelaties.
Het gezamenlijk personeel schonk den heer
Van Appel een kantoormeubel, terwijl de jubi
laris wederkeerig een feestgave aanbood in den
vorm van een gratificatie.
De heer G. de Reus alhier slaagde aan de
Gem. Universiteit te Amsterdam voor het arts
examen 1ste gedeelte.
GEBOREN.
Gemma Willibrorda Maria, d. v .J. A. M. van
Oijen en H. J. M. v. Kerkhof Leendert Ge-
rardus, z. v. W. J. v. d. Horst en M. v. Voor
bergen Johanna Christina, d. v. H. Tijster
man en C. Lagas Stoffer Chrlstiaan Johan
nes, z. v. H. N. F. v. d. Hoogen en B. A. Bos
Petrus, z. v. C. Labrujère en J. M. Meijers
Jacoba Laurentia, d. v. W. C. v. d. Lans en
A. C. M. Uphoff Cornelis, z. C. Nap en L.
W. Smit Johannes Israel, z. v. P. Erades en
L. Stouten Lena Jacoba, d. v. H. v. Weizen
en J. W. Bakker Willem, z. v. W. Leupe en
A. Hageman.
ONDERTROUWD.
A. H. Wirtz jm. 29 J. en N. A. Hannaart jd.
24 j. B. Elvé jm. 26 j. en J. M. Voorburgh
jd. 24 j.
GETROUWD.
M. v. Schalk jm. en M. v. d. Hoogen Jd.
J. Tol jm. en M. Gressle jd. N. Meeuwenoord
jm. en H. Stouten jd.
OVERLEDEN.
J. Aalbersberg m., 67 J. W. v. d. Berg wedn.
78 j. L. v. d .Laan wedn. 77 J.
MET TARWE GELADEN SCHIP GEZONKEN.
Gisternacht is. tengevolge van den mist, het
schip Anovo van schipper Boersma. afkomstig
van Wormerveer, op den berm van den Buren-
polder bij Yerseke geloopen en gezonken. Het
schip was geladen met 151 ton regeeringstarwe
en bestemd voor Deventer. De geheele lading is
verloren gegaan. Persoonlijke ongelukken deden
zich niet voor. Gisteren zou men trachten het
schip te lichten.
TRAMBOTSING TE ROTTERDAM.
Door het weigeren der remmen is gisteren op
den Coolsingel te Rotterdam een motorwagen
van lijn 11 met groote snelheid op een bijwagen
van lijn 10 gereden. Er ont-stond ernstige mate-
rieele schade. Zes passagiers, waaronder een
driejarig kind. liepen verwondingen op. De heer
A. Roelofs werd met inwendige kneuzingen in
het ziekenhuis Eudoka opgenomen.
INBRAAK IN UNIE-WINKEL TE NIJMEGEN.
In den vorigen nacht hebben inbrekers te Nij
megen een slag geslagen in een der Unie-winkels
aan den Willemsweg. Zij waren binnengedrongen
in de achter den winkel gelegen opslagplaat*
door een bovenluik te verbreken. Volgens mede-
deellngen is er f.500.— gestolen, benevens ee*
hoeveeJ&Qid levensmiddelen en een party bonne*