LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 13 Maarl 1942 Tweede Blad No. 25141 WG'f 83ste Jaargang FEUILLETON De vrees voor den afgrond RECHTZAKEN Gemengd Nieuws Voedingsgewassen in eigen tuin Strijd tegen franc-tireurs. Vrijwilligers uit Nederland nemen deel aan de zuivering van een bolsjewistisch dorp. (S.S. P.K. Klerk-Vrijw. Leg. Nederl.-Fellinga) In de _Statenzaal der provincie Limburg te Maastricht werd J- Quaedvlieg plechtig geïnstalleerd als Boeren leider der p -vincie Limburg. Een overzicht van de Staten zaal ujcrn.s de installatierede van Boerenleider Roskam. (Stapf-Mol) Dr, Wilhelm Frick de Duitsche Rijks minister van Binnenlandsche Zaken, die 65 jaar oud werd. (Atlantic-Holland) Vastgeloopen! Een Duitsche werk- trein, welke in de bijna meterhooge sneeuwverstuivingen bleef steken, wordt door spoorwegpioniers uitgegraven. (Weltbild-Pol.-P.K. Müller) Z&Üt Waar kwam het geld vandaan? „Volk en Vaderland" herinnert er in zijn nummer van deze week aan, hoe in het najaar van 1937 een in het midden des lands ver schijnend dagblad aan het adres van de N.S.B, schreef: Moeten wij nu werkelijk gelooven. dat een dagblad, een weekblad, een hoofdkwar tier, een lange rij van kringhuizen, een serie van maand- en weekblaadjes, een tijdschrift, de salarieering van een groot aantal geheel of gedeeltelijk vrijgestelden, de administratie, de landdagen, de kam pen en wat niet al uit het overleden pro gram der N.SJ3. gefinancierd wordt uit de bijdragen van een partij, die tweenegenden zoo groot is als de anti-revolutionnalre met haar noodlijdend dagblad? Maar zoo niet: waar komen dan de ton nen vandaan die noodig zijn om dat alles te laten doordraaien? De vraagt wordt klemmend nu de NB.B hoe zichtbaar zij ook in elkaar zakt, nog altijd leeft als kon het geld niet op. Vrijwillig antwoord zal er niet op gegeven worden. Maar ligt het dan niet op den weg der regeering zich nauwkeurig op de hoogte te stellen en het publiek in te lichten? Op deze aantijging antwoordde ir. Mussert met een rede, waarin hij van zijn kant ook een voorstel deed: Het zal mij aangenaam zijn, als de re geering een onderzoek wil instellen. Alle boeken zullen worden opengelegd, onze boekhouding is ter beschikking, onze ac countant ook. Tijdens het onderzoek, al duurt het een maand, koffie met koek gra tis. Maar de regeering zal het niet doen, want de regeering heeft al éénmaal haar neus gestooten. Intusschen ga ik, aldus ir. Mussert, nog een stap verder. Ik doe hier het aanbod om alle boeken der N.S.B. te laten nazien door drie te goeder naam en faam bekend staande accountants (Nederlandsche wel te verstaan) en heb daarbij slechts één voor waarde: hetzelfde onderzoek door dezelfde accountants bij de aan Van Blankensteins rasgenoot behoorende instelling, genaamd Eenheid door Democratie, bij de Vrijzinnig- Democraten, bij de A.-R., bij de S.D.A.P., enz. Wij willen ook wel eens weten hoeveel Salomon van den Bergh, hoeveel Mann- heimer, hoeveel Zwanenberg, enz. over ge had hebben voor het behoud van de demo cratie en den positieven Christelijken Staat van Colijn en Goseling. Thans is het blad in staat om het facsimile te publiceeren van een brief van den toen- maligen penningmeester van den Vryzinnig- Democratischen Bond, mr. L. G. van Dam, en van den doorslag van een brief van het be stuur van Eenheid door Democratie, beide ge richt aan den heer Daniel Wolf te Den Haag, om dezen te bedanken voor giften van resp. 200.000 en 165.000 gulden. Men herinnert zich, dat de heer De Wolf in dien tijd zeer over de tong is gegaan, naar aanleiding van berichten, dat Nederlandsche schepen, varende onder Nederlandsche vlag. oorlogsmaterieel vervoerden naar Spanje, ten behoeve van de toenmalige Spaansche regee ring. Het was in dien tijd een publiek geheim, dat de heer Wolf zich op deze wijze snel een ontzaglijk vermogen had vergaard, dat hij ten deele blijkt te hebben gebruikt voor de onder steuning van politieke bewegingen hier te lande" J TT De brief van den secretaris van den vrii- zinnig-Democratischen Bond dd. 13 April '37. luidt aldus: Zeer geachte Heer Wolf, In dank ontving ik Uw chèque ad f. 200.000 ten behoeve der te voeren actie. Ik maak van deze gelegenheid gebruik U nogmaals onze grote dank te betuigen voor de krachtige steun, welke U op deze wijze aan onze actio verleent. Wij hopen daardoor in staat te zijn een actie te voeren, welke de kleurloze vrijzinnige kiezers van het natio- naql-soclalisme zal afhouden en naar ons zal toevoeren. In hoge mate zijn wij U er kentelijk voor de wijze, waarop U dit hebt willen mogelijk maken. Hoogachtend. Uw dv„ (W.g.) L. G. VAN DAM, door MIGNON G. EBERHARDT De brief van- het bestuur van Eenheid door Democratie d.d 5 April '37 luidde: Zeer geachte Heer Wolf. Hierbij hebben wij de eer U te berichten, dat ">wij hedenmorgen een chèque, groot f, 165.000 op de Amsterdamschei Bank ontvin gen, bestemd voor het Propagandafonds van E.d.D.. waarvoor wij U hartelijk dank zeg gen. Nadere gegevens omtrent de campagne zullen U weldra bereiken. Met beleefde groeten, Hoogachtend, (W.g.) RITMEESTER. Secretaris. (w.g.) FABER, Voorzitter. „Volk en Vaderland", dat bovendien nog een bladzijde uit het kasboek van Eenheid door Democratie van ongeveer een jaar later af drukt, met overwegend Joodsche namen, be sluit aldus: „Geen wonder, dat de heeren op het vorste lijke en ook zeer democratische! aanbod van den Leider, tegelijk de boeken op tafel te leggen, geen asem gaven! Want ons in een democratischen roes naar den afgrond ren nende volk mocht niet weten, dat het Joden. Joden en nogeens Joden waren, die achter de schermen aan de touwtjes trokken." OPLICHTING MET WAARDELOOZE 1000 MARK-BILJETTEN. Een inwoner van 's-Hertogenbosch is het slachtoffer geworden van een oplichters- streek De man wilde een partij van 20.000 si garen welke hy bezat verkoopen aan eenige lieden, waarmede hij in contact was gekomen. Men werd het eens over den verkoopprijs, welke 8000 gulden zou bedragen. Eenige uren nadat de zaak zijn beslag had gekregen, arriveerden de adspirantkoopers met een auto bij den eigenaar van het begeerenswaardige rookgerei. Snel wer den de dure sigaren in de auto gezet. De ver- kooper kreeg zijn geld In de hand gedrukt en weg stoof de auto. Het bleek echter dat de verkooper 10 waardelooze bankbiljetten van 1000 mark had ontvangen, welke nog dateerden uit den vorigen oorlog aangifte werd gedaan bij de Bossche politie, die reeds twee der oplichters heeft weten te arresteeren. Fa:A.A.BONNEMA_. APELDOORN 1 EEN BEDROGEN LANDBOUWER. En een opperman, die misbruik maakte van vertrouwen. Een landbouwer in Haarlemmermeer, de 40- jarige J. R., had verleden jaar kans gezien, 85 pond thee te koopen van den 22-jarigen opper man V. uit Aalsmeer en den 33-jarigen winke lier K. uit Hoofddorp. Hij maakte in een schuur een geheime bergplaats en borg de kostbare i partij daarin. Het toeval wilde, dat de opper- man in het drukke zomerseizoen bij den land- j bouwer in dienst kwam en daar de man in I geldnood verkeerde, besloot hij, den landbouwer I van een deel van zijn theevoorraad af te hel- 'pen. Na lang zoeken wist hij de geheime berg- I plaats te vinden en in den nacht van 27 op 28 Augustus nam hij daaruit drie zakken thee weg, welke hij verkocht aan den winkelier in Hoofd dorp, die eenige maanden tevoren dezelfde thee aan den landbouwer had geleverd. Een paar dagen later ontdekte de landbouwer den diefstal, maar om begrijpelijke redenen wilde hij liever geen aangifte doen bij de po litie. Het leek hem het beste, om den opper man in vertrouwen te nemeen en deze bleek oogenblikkelijk bereid, een onderzoek naar de j verdwenen thee in te stellen. En reeds enkele dagen later kon de opperman aan zijn patroon mededeelen, dat hij den diefstal had opgehel derd. Als de landbouwer maar een flink be drag neertelde en beloofde geen werk van de zaak te maken, dan kon hij zijn thee weer te rugkrijgen. De landbouwer, die er nog steeds geen erg in had, op welk een geraffineerde manier hij be drogen werd, ging op dat voorstel in, maar in middels had de politie de lucht gekregen van deze zaak met het resultaat, dat de opperman en de Hoofddorpsche winkelier gearresteerd werden. En de argelooze landbouwer was ten hoogste verbaasd, toen hij vernam hoe men hem had willen dupeeren. De opperman en de winkelier, die gisteren voor de Haarlemsche rechtbank terechtstonden, hoorden wegens diefstal en heling resp. ander half en een jaar gevangenisstraf tegen zich eischen. De uitspraak volgt op 26 Maart. HAAGSCHE RECHTBANK. De valsche overly densactckraanma chinist werd vrijgesproken; de rywiel- diefstal. Doordat hij kans zag op een blanco briefje een gemeentestempel van Bennebroek geplaatst te krijgen, had de verzekeringsagent J. A. C. van L. uit Hillegom kans gezien een verzekeringspo lis te doen uitbetalen voor iemand die overleden zou zijn, maar nog in leven was. De-rechtbank heeft verdachte voor dat feit tot drie maanden gevangenisstraf veroordeeld. De kraanmachinist M. v. d. L. te Leiden had, bij een hijschwerk té Voorschoten enkele personen op de kraan doen plaats nemen om die in evenwicht te houden. Toen de kraan toch kantelde, werd iemand gewond. Wegens veroor zaken van lichamelijk letsel door schuld had de Officier f. 100.— boete geëischt. De rechtbank heeft verdachte vrijgesproken. P. A. van B. uit AJphen aan den Rijn had op 16 December in Alphen aan den Rijn een fiets gestolen* maar had die later in het water ge gooid. Omdat hij reeds meermalen is veroor deeld. vorderde de Officier tegen van B., die nu terecht stond, negen maanden gevangenisstraf. Uitspraak over 14 dagen. LEIDEN AAKS WEGENS PRIJSOPDRIJVING VEROORDEELD. Een drietal Leidsche kettinghandelaars in cigaretten werd dezer dagen door den inspec teur voor de prijsbeheersching te 's-Gravenhage veroordeeld. Allerlei soort-en cigaretten werden in deze ketting verhandeld en door den kapper W. F. V. uiteindelijk verkocht. De besteller J. M. M. en de kantoorbediende C. v. d. L. beiden te Leiden, waren de twee andere schakels in de ketting.' V. d. L. werd gedwongen den nog aan wezigen voorraad sigaretten tegen ormalen prijs te verkoopen en kreeg evenals de twee andere prijsovertreders een boete van 100 gulden. Oliën en vetten werden te duur verkocht door de N. V. Techn. Bur. vil. v. D. eveneens te Lei den. Dit werd geconstateerd tijdens een controle die hier onlangs door een ambtenaar van het Rijksbureau voor aardolieproducten werd gehou den. Hoewel hier geen sprake was van onsociaal winstbejag, bleken de prijsvoorschriften toch zóó zeer te zijn overtreden, dat aan de N.V. een boete van 100 gulden werd opgelegd. Het spitten van uw tuingrond. Wanneer in het voorjaar het sneeuwdek ver dwenen en de vorst geheel uit den grond is, wordt in den tuinbouw allerwégen een begin gemaakt met het bewerken van den grond. Dit jaar zullen ook duizenden particuliere tuihbe- zitters in stad en land zich dan gaan bezig houden met het omspitten van den tuin of van het stukje grond, waarop z\J in het komend sei zoen voedingsgewassen voor hun gezin zullen verbouwen. Er dient vooral op te worden ge let, dat dit spitten niet mag geschieden voordat de vorst geheel uit den bodem zal zyn verdie nen. Dit spitten van den grond is de pri maire arbeid van het seizoen. De hoofdzaak is, dat het goed gebeurt, want de opbrengst van den komenden oogst is in zeer sterke mate van de losheid van den bodem afhankelijk. Hoe los ser de grond, des te beter kan de lucht er in doordringen en des te gemakkelijker kan het regenwater er in wegzakken. En, omgekeerd, geeft een voldoende losheid van den grond in tijden van langdurige droogte het bodemvocht gelegenheid om naar boven te stijgen. Daardoor bezitten losse gronden een veel sterker weer standsvermogen tegen uitdrogen dan harde, slecht doorlatende gronden,. Het spreekt van zelf, dal de ontwikkeling der worteldeelen ook het gemakkelijkst in losse teelaarde geschiedt. Daarom moet de grond straks bij het spitten tot op voldoende diepte worden losgewerkt, min stens een flinke steek diep. Bij het omspitten van gras- of weiland moet er voor worden ge zorgd, dat het gras onder de aarde komt en de grassprieten derhalve niet tussc'nen de kluiten blijven steken. Door velen wordt daarom de methode gevolgd om de graszoden, dun afgestoken onder in de voor te werj>en en daarop een steek aarde aan te brengen. Bij het spitten moet er ook vooral voor wor den gezorgd, dat er in het omgespitte tuinveld geen inzinkingen of laagten komen te liggen, want in die laagten verzamelt zich het regen water. Men spitte nooit zoolang de grond nog met sneeuw is bedekt Evenmin mag dit geschieden zoolang de aarde nog doorweekt is van vocht. Dergelijke doornatte gronden gaan na het spit ten weer grootendeels dichtslippen en wel ten koste van de gewenschte losheid. Vandaar de wenschelijkheid om eerst te wachten totdat het water in 'den bodem is weggezakt. Voor zoover mogelijk, kan men het van te voren ook door ondiepe greppeltjes naar de kanten laten af vloeien. Alles tezamen beschouwd, is het omspitten van tuingrond een hoogst belangrijke werk zaamheid. Indien het onoordeelkundig of slordig geschiedt, dan zal dit ten aanzien van den groei en de opbrengst der gewassen onherroepe lijk tot teleurstellingen, soms zelfs tot algeheele mislukkingen leiden Wanneer men geen kans ziet om het omspitten zelf naar behooren te verrichten, dan doet men verstandig om dit werk een vakman op te dragen. Vraagt Uw Winkelier C. KEG's Groothandel N.V. Zaandam „De tfld van kwaaltjes, van pijntjes hier en pijntjes daar, is voorby, daar doen we niet meer aan. Sedert AKKER TJES 'al die kwaaltjes op de gemakkelijkste manier uit den weg ruimen. Kiespijn, tandpyn, hoofdpijn, pyn in den rug en in de lendenen en die periodieke kwaaltjes waar wy vroeger onder zaten te zuch ten, beteekenen in dézen tyd niets meer, want AKKER TJES nemen die pijnen weg". Neemn AKKERTJE De Nederlandsche Pijnstiller VOOR ZATERDAG 14 MAART. Hilversum I, 415.5 M. 7.15: Gramofoonmuz. 7.45: Ochtendgymnastiek 7.55: Gramofoon- muzlek 8.00: „Brandende kwesties", causerie (opn.) 8.15: Gramofoonmuzlek 8.20: Och tendgymnastiek 8.30: B.N.O.: Nieuwsberichten 8.45: Gramofoonmuzlek 9.15: Voor de huls vrouw 9.20: Gramofoonmuzlek 10.00: Ern stige muziek (opn.) 11.00: Voor de wouw 11.20: Zang met pianobegeleiding en gramofoon muzlek 12.00: Gerard Lebon en zijn orkest 12.40: Almanak 12.45: B.N.O.: Nieuws- en eco nomische berichten 13 00: Waarom teelt de boer zyn vlas? 13.15: Klaas van Beeck en zyn orkest 14.00: Waarom leeren wij eigenlijk? 14.20: Na gedanen arbeidMuziek en vToollJk- held 15.45: Gramofoonmuzlek 16.00: Gods dienstige lezing 16.20: Planovoordracht 16.45: Gemengd koor „Pro Muslca" en gramo foonmuzlek 17.15: B.N.O.: Nieuws-, economi sche- en beursberichten 17.30: Gramofoonmuz. 17.35: Duitsche taalcursus 18.00: Roe- meensch orkest Gregor Serban 18.15: Kwartier van den Arbeid 18.30: Roemeen6ch Orkest Gregor Serban 18.50: B.N.O.: Nieuwsberichten 19.00: B.N.O.: De wereldmeenlng uit den aether geplukt 19.10: Gramofoonmuzlek 19.15: Als lk 't voor 't zeggen had 19.30: Muzikale co- medle (Van 20.15 af alleen voor de Radio-Cen trales, die over een lijnverbinding met cle Studio beschikken) 20.15: Rotterdamsch Phllharmo- nlsch Orkest en solist 20.50: Gramofoonmuzlek 21.00: Rotterdamsch Phllharmonlsch Orkesten solist 21.45: B.N.O.: Nieuwsberichten 22.00 24.00: Gramofoonmuzlek. Hilversum II. 3015 M. 7.15—8.00: Zie Hil versum I 8.00: Gramofoonmuzlek 8.158.45: Zie Hilversum I 8.45: Gramofoonmuzlek 10.00: Morgenwijding 10.15: Gramofoonmuzlek 10.30; Lichte Muziek (opn.) 12.00: Trio „Pro Arte" 12.45: B.N.O.: Nieuws- en economische berichten 13.00: Sylvestre Trio 13.40: Voor de Jeugd 14.00: Zaansch Kamerorkest 14.45: Lezing „De verbouw van aardappelen ln den par ticulieren tuin" 17.00: Voor de binnenschip pers 17.15: B.N.O.: Nieuws-, economische- en beursberichten 17.30: Orgelspel 18.00: „De radio brengtprogramma-overzicht 18.15 Gramofoonmuzlek 18.30: Cyclus ,,In een nieuw licht bezien" (Voorbereid door de N.S.B.) 18.45: Gramofoonmuzlek 18.50: De Ramblers en ac cordeon 19.30: B.N.O.: Nieuwsberichten 19.40: Spiegel van den dag 19.50: B.N.O.: Praatje in Groningsch dialect 20.00: Gramo foonmuzlek (Van 20.15 af alleen voor de Ra dio-Centrales, die over een lijnverbinding met de studio beschikken) 20.15: Een opgewekt Zater dagavondprogramma 21.30: Fllmpraatje 21.45: B.N.O.: Nieuwsberichten 22.00: B.N.O.: Toelichting op het weermachtsbericht 22.10 22.15: Avondwijding. PLAATSELIJK RADIO DISTRIBUTIEBEDRIJF. 'Voor Zaterdag 14 Maart. Ie programma: 7.0024.00: Hilversum I. 2c programma: 7.1522.15: Hilversum n 22.15—24.00: Dultsch programma, 3e programma: 7.0024.00: Dultsch programma 4c programma: 7.0024.00: Dultsch programma (34 De electrische leiding was dien morgen weer hersteld; de commissaris draaide in alle drie de kamertjes het licht aan. Waar stond ze toen? Hier? Waar was Richard toen? O. dat wist ze niet. Had hy geantwoord, toen ze riep? Nee? Wat had ze daarna gedaan? Toen toen ging ik naar de deur van de slaapkamer. Doet u dat nog eens. Zij liep weer door de spaarzaam gemeubelde kamer; stond weer bij de slaapkamerdeur. En toen zag u haar? Duidelijk? Nee. De kamer was donker. En toen lichtte het fel en zag lk haar. En het licht ging uit en en Richard kwam uit de keuken. Was hij verbaasd, u te zien? Nee. Ik heb u al gezegd, dat hy mij ver wachtte. Zoo gauw? Was u vroeg? Nee, zei ze gretig. Ik was eerder laat. Ik was in het donker een oogenblik den weg kwijt geraakt. O, Juist. En wat deed u toen? Doet u het maar weer voor., Opnieuw naar de woonkamer met zijn helder brandend licht tegen het sombere daglicht. Op nieuw naar de keuken, die nu niet meer een donker gat was. maar een kamer met kasten en een fornuis. Is er iets in het huisje veranderd? Is alles nog net zooals u het zich herinnert? vroeg de commissaris ten slotte. Zy keek rond en dwong zich zelf, een tooneel opnieuw voor den geest te roepen dat zij zoo verlangend was, voor altijd te vergeten. Alles is hetzelfde, zei ze eindelijk. Het licht was aan in de woonkamer daar stonden die twee glazenWas er nog niet iets anders ge weest? Niets, waar ze op kon staan? Niets, zei ze flauwtjes, en wilde, dat ze die afschuwelijke chloroformlucht uit haar gedach ten kon weg denken. Misschien zag de commissaris lets van dien afschuw op haar gezicht, want hij vroeg plotse ling: U was er bij, toen hy het deed. Is 't niet? Nee! Heeft hij u verteld, wat hy gedaan had? Nee, nee. Eindelijk gingen ze weer naar buiten; door de keukendeur, zooals ze ook den vorigen nacht had gedaan en langs den heesterrand. Waar stond die man, dien u zegt gezien te hebben? Daar. Zy wees naar het grasveld. Het huisje met zyn overhangende dak zag er kalm en duister uit, alsof het om de een of andere reden zyn sinistere geheim voor zichzelf wilde bewaren De open plek er omheen was nat en slecht on derhouden; het bosch er achter vervaagde ln den mist. Wie was het? Maar op den weg naar het pad langs het meer liet de commissaris een kleine informatie los. Hier vond ik dat stukje van uw Japon, zei hij, terwyl luj naar een boschje wees. En toen zei juffrouw Diane me, toen ik haai er naar vroeg, dat u eén andera Japon had aange trokken, Dus het was toch Diane geweest, zoo- als ze wel vermoed had. En daar waren ook voetstappen, voegde hy er aan toe., dat zag ik gisteravond.. Pas op: hier is het glad. Méneer Donat. Richard zou het toch niet aangegeven hebben, als hy haar vermoord had. Begrypt u niet Hy bleef staan om haar van onder den rand van zyn hoed uit aan te kijken. Hy was onge schoren en zag grauw van moeheid; hy had den laatsten nacht geen oogenblik slaap gehad, maar hy was onvermoeibaar. Hy zei: Misschien was hy wel niet van plan, het aan te geven. Misschien had hy u willen opvangen, voordat u het huisje bereikt had. Als u Eve daar niet had gezien,-zo-1 hy het misschien niet gerapporteerd hebben. j Dus dat was het, wat zij dachten. Daarna zei ze niets meer. Toen zy het huis bereikt hadden, liep de com missaris dadeiyk door naar Lucie's kamer, waar zy den heelen dag met open deur op den divan had zitten nadenken en luisteren naar wat er in huis gebeurde. Heel kort daarna kwam hy weer naar beneden met een langwerpig, in kranten papier gewikkeld pakje onder den arm. HU kon hier voorloopig niets meer doen, zei lnj tegen Paul, die hem op de stoep tegenkwam. Maar, dacht Jeanne, als Lucie hem over het arsenicum had Ingelicht, dan moest hy toch begrUpen, dat er meer achter stak; dat het maar niet zoo'n eenvoudig en gewoon geval was, als hy voor zichzelf tegen Richard had opgezet. Tenzy tenzy hy dacht, dat Richard dat ook had gedaan. Paai bleef eten; het was een rustig en vry luguber maal. Den vorigen avond had Eve er nog by gezeten, glimlachend en met een vree»» den blik van triomf ln haar blauwe oogen. lru'r. erboden.) (Wordt vervolgffl

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1942 | | pagina 5