'ré
K V- v.|
M'M
BINNENLAND
H v
82ste Jaargang LEiDSCH DAGBLAD, Maandag 9 Februari 1942 Tweede BladHo. 25113
•"fcSKfrHtó-fc-
FEUILLETON
De vrees voor den
afgrond
VRAGENRUBRIEK
Eeuwfeest van het Nederlandsche
Onderwijzers genootschap
Jaarbeurs uitgesteld
tot 14 April
->• -
l.-.-'V' N .fei;
- fm M
tA P?!
L a - J
- - >-
Tweedeelig namiddagcomplet met blauw
gedrapeerd overkleed. De japon Is van
kleurige gedrukte crêpe de chine.
(Weltbild-Polygoon).
Na den sneeuwstorm. - Nu zullen wel
gauw de kameraden komen om de in
gesneeuwde auto's uit te graven en weer
in bedrijf te stellen.
(Weltbild-Pol.-P.K. Hermann).
Ruwe Huid
Ruwe Handen PUROLI
Ruwe Lippen doos 30 cent
door MIGNON G. EBERHARDT.
(6
Zy maakte den ketting vast en bedacht hoe
flatteus dat licht van die rose kapjes was. Die
kapjes, en de harp in de salon, en de oude zonne
wijzer in den rozentuin waren herinneringen aan
Isabelle Abot's tijd in het oude huis. De char
mante, geestige, ij dele Isabelle had die rose
zijden kapjes laten aanbrengen. Isabelle's theorie
was geweest dat een vrouw even mooi is als ze
zich voelt; en daarom hadden alle kaptafel-
lampen in het huis van die flatteuze rose ge
valletjes.
Maar de gedachte aan Isabelle bracht haar
weer tot Richard terug; Isabelle Lemain was
zyn tante en voogdes geweest. En toen ze daar
om met Jean Abot trouwde en hier kwam wonen,
had zij Richard ook meegebracht. Maar in wer
kelijkheid had Lucie de drie kinderen bemoe
derd Diane, Jeanne en Richard. En Paul den
buurjongen, die steeds met hen optrok, er bij.
Zij bekeek haar beeld opnieuw met plotselingen
ernst in den spiegel en vroeg zich af of ze in
die drie jaar veranderd was. Maar er was niets
tusschen haar en Richard dp u
vriendschap en toegenegenheid. Als Eve weg
was als Eve wilde scheiden dan maakte
het nog geen verschil. Richard had nooit van
haar, Jeanne, gehouden.
Zij wendde zich met een ruk van den spiegel
weg en ging naar beneden. Diane en Richard
zaten op de veranda te wachten; zij hadden geen
lichten aangestoken, maar zaten in de warme
duisternis die als een mantel over het meer
gevallen was. Zij gingen dadelijk met hun drieën
naar de eetkamer.
Hier brandde licht: aan het eene einde van de
lange tafel stonden kaarsen in kristallen luchters
die zonderling ouderwetsch en misplaatst aan
deden.
Maar je hebt niets veranderd, zei Jeannr
terwijl zij de groote hooge kamer rondkeek.
Hoe zou ik dat kunnen? vroeg Diane - Da_
had ik het heele huis moeten herbouwen Al die
zotte geschilderde vuren betimmeringer Kom
mee, kindRichard, wil Je tusschen ons in
komen zitten?
Onder haar dunne sandalen voelde Jeanne de j
gladde Chineesche mat, waarmee de vloer bedekt
was; het voerde haar onmiddellijk terug naar
haar kinderjaren, evenals de zwakke geur van
gedroogde kruiden die, naar zij wist, uit de
groote Chineesche vaas op den schoorsteenman
tel kwam. Die mantel was, naar zij veronderstel
de, een monster, met zijn grooten vasten spiegel
en zijn plomp houten lofwerk boven leelijk bruin
marmer; maar zij mocht het ding wel, en kende
precies de plaats waar de gesneden vleugels van
I de griffioenen zich begonnen uit te spreiden.
Richard trok een stoel voor haar achteruit, zij
ging zitten en het binnenmeisje kwam met de
soep. Het was een enorm lange tafel, die slechts
aan het eene eind gedekt was en door de kaarsen
verlicht werd. Er konden gemakkelijk dertig
menschen aan zitten én dat was in vroeger jaren
dan ook dikwijls het geval geweest.
Zij zei opnieuw, terwijl zij met verraste oogen
rondkeek: Maar er is niets veranderd! Daar
staat zelfs nog dat steenen hondje.
Het doet. aan vroeger denken, is het niet?
zei Richard, terwijl hij aan zijn soep begon. Zijn
gezicht werd plotseling ernstig Het lijkt zoo'n
eeuwigen tyd geleden veel langer dar dri"
jaar. sedert ik hier het laatst was.
Ja. zei Diane, maar het is fijn, jullie beiden
weer teruc te hebben. Zoo is het precies als
vroeger.
Op dat oogenbllk keken Richard en Jeanne
elkaar voor het eerst goed aan. Zijn oogen glim-
lachten flauwtjes, maar er scheen iets ernstlgers,
een diepere bedoeling in dien blik te liggen. Toen
zei Diane wat, Richard wendde zich af om haar
te beantwoorden en Jeanne reikte naar haar
waterglas,
We zijn niet meer precies zooals vroeger,
Diane, zei Richard langzaam. We zijn allemaal
veranderd. Volwassen geworden, denk ik. Het
werd dan ook wel tijd. Klonk er een zweem van
bitterheid in zijn stem? Jeanne lette scherp op
zyn gezicht, de gladde lijn van zijn wang en zijn
koppigen kin, zijn rechte donkere wenkbrauwen
en de bekende, vlugge manier waarop hij het
donkere hoofd wendde, als iemand hem aan
sprak. Toch wilde zij nu zijn oogen niet meer
ontmoeten; juist nu niet. Maar zij zag Diane
haar lange dunne hand met de plat uitloopende
vingers op Richard's arm leggen en zich glim
lachend tot hem overbuigen.
Beste jongen, zei ze zachtjes, we zijn alle
maal nog zoo jong. Wij hebben nog een heel
leven voor ons. De tijden zullen nog wel eens
beter worden.
Plotseling merkte Jeanne, hoe gespannen haar
zenuwen waren Een soort opwinding moest
haar bevangen hebben, die haar de dingen
anders deed zien. buiten proportie. Anders zou
ze zeker niet iets bijzonders gezocht hebben
achter Diane's woorden ,of haar glimlach en
gebaar. Diane was altijd op Richard gesteld
geweest.
Maar het kwam haar niettemin voor dat er
bijna onmerkbaar iets in de oude eetkamer ver
anderd was. Alsof niet alleen Diana en zij in
haar moderne gladde Japonnen anders waren,
niet op haar plaats in de groote rustige ouder-
wetsche kamer, maar dat er nog Iets anders
niet meer paste, Iets dat dieper, ging dan
dan kleeren en coiffure en volwassen zijn. ZU
waren niet langer de kinderen die geleefd en
gelachen, gekibbeld en toekomstplannen gemaakt
hadden in deze kamer en in dit huis; zij sche
nen inderdaad niets meer gemeen te hebben
met de geesten van zichzelf die het huis opriep.
Misschien was ook 't huis veranderd. Misschien
was er hier iets binnengeslopen, dat vreemd en
onverklaarbaar en een beetje beangstigend was.
Zij haalde diep adem en keek hoe een van
de kaarsen flakkerde. Het was onzin. Het huis
mankeerde niets. Er was niets ongewoons, niets
dreigends in den stillen warmen avond te be
speuren.
Richard klojpte vroolyk op Diane's hand
en trok zijn eigen hand weg. De borden werden
gewisseld. Diane lachte haar gewone zilveren-
belletjes-lachje. Richard praatte. Hij herinner
de haar aan 'n voorval uit haar jeugd - iets over
den waterlelievjjver en de zure gouvernante.
'Nadruk verboden)
(Wordt vervolgd*
VERPLICHTE AANSLUITING BIJ DEN
LANDSTAND.
Voor bepaalde vereenigingen, lichamen enz.
De commissaris voor de niet-commercieèle
vereenigingen en stichtingen maakt bekend, dat>
krachtens een door hem op grond van de ver
ordening No.41/1941, van den Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied tot her
ordening op het gebied van de niet-commer-
cieele vereenigingen en stichtingen van 28 Febr.
1941 genomen besluit en gelet op de artikelen
2 en 3 van de Verordening No. 196/1941 van den
Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche
gebied betreffende de oprichting van den Ne-
derlandschen Landstand van 22 October 1941,
alle vereenigingen, lichamen, instellingen en
stichtingen in Nederland, onafhankelijk van
hun rechtsvorm en rechtspersoonlijkheid, voor
zoover zij werkzaam zijn ter behartiging van de
belangen van de landelijke bevolking (met inbe
grip van de binnen- en kustvisscherijbevolking)
en ter bewaking van de eer van de standge-
nooten, en voor zoover zij geen openbaar-
lichaam zijn, geacht worden van 1 Januari 1942
te zijn aangesloten bij den Nederlandschen
Landstand.
Ten einde de tenuitvoerlegging van deze aan
sluiting te bewerkstelligen zijn deze vereenigin
gen. lichamen, instellingen en stichtingen ver
plicht zich onverwijld uiterlijk 25 Februari 1942
schriftelijk te richten;
a. tot den Nederlandschen Landstand. Zee
straat 69, Den Haag, indien de vereenigingen
enz. reeds ingeschreven waren bij het commis
sariaat voor de niet-commercieele vereenigingen
en stichtfngen, onder opgave van het betref
fende registratienummer;
b. tot den commissaris voor de niet-commer
cieele vereenigingen en stichtingen. Waalsdor-
perweg 72, Den Haag, indien de vereenigingen
enz. nog niet zijn ingeschreven bij het commis
sariaat voor de niet-commercieele vereenigin
gen en stichtingen.
GEVOLGEN VAN DEN BOMAANVAL OP
ROTTERDAM.
Openbare kookgelegenheden ingericht.
Ten gevolge van het Engelsche bombardement
zijn in de omgeving van de Spanjaardstraat te
Rotterdam vele honderden gezinnen verstoken
van gas. Water is in de breuken van. de gas
leidingen gedrongen en heeft den gastoevoer
geheel afgesneden. Ondanks het onvermoeide
werk van het gemeente-gasbedrijf heeft men het
euvel niet kunnen herstellen, zoodat thans van
gemeentewege op drie plaatsen openbare kook
gelegenheden zijn ingericht, waar gedupeerde
gezinnen gratis hun warme maaltijden kunnen
bereiden. In deze drie gelegenheden zijn twee
honderd jzascomforen geplaatst en men kan met
den toezichthoudenden ambtenaar een kook-
toestel bespreken Hiermede komt de gemeente
aan tallooze gedupeerde gezinnen, die geen kans
meer zagen hun maaltijden te bereiden, tege
moet.
POLITIEK WEEKPRAATJE DOOR
MAX BLOKZIJL.
Hedenavond van 19.4520 uur spreekt Max
Blokzijl ln zijn politiek weekpraatje via den
zender Hilversum II over het onderwerp: „Onze
geachte strategen."
750 GRAM PEULVRUCHTEN PER HOOFD.
Van bevoegde zijde wordt er naar aanleiding
van de mededeeling, dat gedurende het tydvak
van 15 tot en met 28 Februari a.s. een nader
aan te wyzen bon van de aardappelkaart recht
zal geven op het koopen van 750 gram peul
vruchten, de aandacht op gevestigd, dat hier
mede uiteraard is bedoeld, dat per hoofd van de
bevolking (bijzondere rantsoenen daargelaten)
750 gram peulvruchten verkrijgbaar zal worden
gesteld. Dat wil dus zeggen, dat elk van de beide
bonnen, waarover de verbruiker in het algemeen
beschikt, recht zal geven op 375 gram.
VERLENGING BON ,.06" EN „07" VAN DE
BOTER- EN VETKAART.
De geldigheidsduur van de bonnen „06" en „07"
van de boter- en vetkaart wordt verlengd tot en
met N^vr^ag 18 Februari a.s. Tot en met ge
noemden datum kunnen houders van boterkaar-
ten derhalve met genoemde bon nog 125 gram
boter koopen. De houders van vetkaarten kunnen
voorts nog tot en met 18 Februari op bon „06"
125 gram boter met reductie en op bon „07" naar
keuze 125 gram margarine of 125 gram boter
zonder reductie betrekken,
MACHTELOOS.
Daar staan wy nu. Machteloos, wy moeten
aanzien hoe ons Indië door een stel onverant
woordelijke elementen den oorlog is ingejaagd
en voor ons 'voorgoed verloren dreigt te gaan.
Machteloos en verbeten staan wy bij de resul
taten van het wanbeleid dat daar gevoerd werd.
Langzaam gaan ons de oogen open en begrijpen
wy eindelijk dat alleen inspanning van alle
krachten kan voorkomen dat nog meer ramp
spoed ons deel zal zyn. Onze Nederlandsche na-
tionaal-socialisten zagen en begrepen dit alles
reeds eerder. Daarom grepen zy naar de wa
penen en rukten op tegen den vyand in het
Oosten. Want ten opzichte van hetgeen daar
gebeurt, staat gy niet machteloos, landgenoot.
Dat bolsjewisme kunt gij. neen, mèèt gf) helpen
vernietigen. Het is uw Nederlandsche, maar ook
uw Europeesche plicht u te melden by het vry-
willigerslegioen „Nederland". Koninginnegracht
•22, te 's-Gravenhage.
VERSPREIDE BERICHTEN.
De Technische Hoogeschool te Delft Is in
verband met de brandstoffenschaarschte, met
ingang van heden tot nader order, doch ten
minste gedurende twee weken, gesloten. De bi
bliotheek blijft echter geopend, de afdeelings-
bibliotheken blijven geopend voor zoover mo
gelijk.
P. G. te R. U zult als leek de bereiding niet
geheel volgens de regels hebben kunnen ver
richten. Er zal thans weinig meer aan te doen
zyn.
W. v. V. te V. - Wy noemen u „Kunst en
Genoegen", voorzitter de heer H. v. Vliet, Oos-
terdwarsstraat 15. Leiden.
VOOR DINSDAG 10 FEBRUARI.
Hilversum I, 415.5 M. 7.15: Gramofoonmuzlek
7.45: Ochtendgymnastiek 7.55: Gramofoon
muzlek 8.00: Politiek weekpraatje (opn.)
8.15: Gramofoonmuzlek 8.20: Ochtendgym
nastiek 8.30: B.N.O.: Nieuwsberichten 8.45:
Gramofoonmuzlek 9.15: Voor de hulsvrouw
9.20: Gramofoonmuzlek 10.00; Planovoordracht
en gramofoonmuzlek 10.40: Gramofoonmuzlek
11.00: Voor de vrouw 11.20: Ensemble „De
Kwintslag" 12.00: Ensemble Joan Lancé
12.40: Almanak 12.45: B.N.O.: Nieuws- en eco
nomische berichten 13.00: Boerenland ln boek
en krant 13.15: Gramofoonmuzlek 13.45:
Amabilo-sextet 14 30: De lichte toets 15.30:
Zang met pianobegeleiding en gramofoonmuzlek
16.00: Ziekentroost 16.20: Gramofoonmuzlek
16.45: Voor do Jeugd 17.00: Gr&mofoonmuz.
17.15: B.N.O.: Nieuws-, economische- en beurs
berichten 17.30: Musette-orkest en soliste
18.00: Voor de plattelandsvrouw 18 15: De Ro
mancers 19.00: Actueel halfuur 19.30:
„Vreugde en Arbeid", gevarieerd programma
(Van 20.15 af alleen voor de Radio-Centrales, die
over een ïynverblndlng met de Studio beschikken)
20.15: Gramofoonmuzlek 20.45: Zang met
pianobegeleiding 21.30: Gramofoonmuzlek
21.45: B.N.O.: Nieuwsberichten 22.00: Gramo
foonmuzlek 23.0024.00: Dansmuziek en zang
(gr.pl.)
Hilversum II, 301.5 M. 7.15—8.00: Zie pro
gramma Hilversum I 8.00: Gramofoonmuzlek
8.158.45: Zie programma Hilversum I 8.45:
Gramofoonmuzlek 10.00: Morgenwijding
10 15: Gramofoonmuzlek 10.40: Vroeger en nu
11.00: Zang met pianobegeleiding en gramo
foonmuzlek 11.45: Gramofoonmuzlek 12.00:
Otto Hendriks cn zyn orkest 12.45: B.N.O.:
Nieuws- en economische berichten 13.05: Do
Melodlsten, solist en gramofoonmuzlek 14.00:
Arohemsche orkestvereenlglng 14.45: Gramo
foonmuzlek 15.00: Arnhemsche orkestvereenl
glng en soliste 15.30: Voor de zieken 16.00:
„Muziek ln den Atlantischen Oceaan", causerie
(met gramofoonmuzlek) 16.30: Cello en plano
17.05: Gramofoonmuzlek 17.15: B. N. O.:
Nieuws-, economische- en beursberichten 17.30:
Salonorkest 18.15: Boekbespreking 18.30:
Gramofoonmuzlek 18.46: Cyclus „In een nieuw
licht bezien" (voorbereid door de N.S.B.) 19.00:
B.N.O.: Twentsch praatje 19.10 B.N.O.: Nieuws
berichten 19.20: Gramofoonmuzlek 19.45:
Reportage 20.00: Gramofoonmuzlek (Van
20,15 af alleen voor de Radio-Centrales, die over
een ïynverblndlng met de Studio beschikken
20.15: Gemengd Omroepkoor, Omroeporkest en
solisten (opn.) 21.00: „Vreugde en Arbeid", ge
varieerd programma 21.45: B.N.O.: Nieuwsbe
richten 22.00: B.N.O.: Toelichting op het weer-
machtsberlcht 22.1022.15: Avondwydlng.
RIJKS RADIO DISTRIBUTIEBEDRIJF.
Dinsdag 10 Februari.
Ie Programma: 7.1524.00 Hilversum I.
lie Programma: 7.1522.15 Hilversum n
22.1524.00 Dultsch Programma.
Ille en IVe Programma: 7.0024.00 Duitech
Programma.
Warme kleeren, hoofdbeschermers, met bont gevoerde
laarzen, aan alles is gedacht en wagen na wagen wordt
gevuld met winteruitrusting voor de strijdende troepen.
(Weltbild-Polygoon-P.K. Schambortzky).
In de openbare zitting van de algemeene ver
gadering, die het N.O.G. gisteren in Bellevue te
Amsterdam heeft gehouden ter gelegenheid
van 'net honderdjarig bestaan van deze belang
rijke onderwysorganisatie. heeft de voorzitter,
de heer L. F. Kïeiterp uit Amsterdam, een her
denkingsrede uitgesproken.
Tot lid van verdienste van het N.O.G. werden
benoemd, de secretaris, de heer A. C. Zeven
bergen uit Amstelveen, het. oudste lid van het
hoofdbestuur, de heer, A. Westerhof uit Mep-
pel, de heer S. A. de Kievit uit Den Haag, de
heer P. A. Tamsma uit Groningen, de heer H.
Veldman uit Rotterdam en de heer R. Wielinga
uit Leeuwarden.
De heer P. van der Werff, chef der afdeeling
b. a. van het departement van opvoeding, we
tenschap en cultuurbescherming woonde de ver
gadering by als vertegenwoordiger van den se
cretaris-generaal van dit departement, prof. dr.
J. van Dam.
Na afloop der vergadering heeft het bestuur
een druk bezochte receptie gehouden.
l Voor het huldigingscomité voerde de heer H.
L van 't Lam namens de honderdtachtig afdeelin-
I wn het woord. Hy legde den nadruk op de
I e*öheid en de algemeenheid van het N.O.G, en
zeide te weten, dat het N.O.G. ook in de vol-
gende eeuw aan deze principes trouw zal blijven.
Hij vertolkte de gevoelens van trots van alle
afdelingen tegenover het onderwyzersgenoot-
schap en bood namens de afdeelingen een ge
denkraam aan. dat symboliseert de trouw aan
het beginsel, het vertrouwen in de leiding en de
hoop op een schitterende toekomst van het
N.O.G. Dit gedenkraam zal in het Verbonds-
gebouw in de Vondelstraat te Amsterdam wor
den geplaatst.
Nog vele andere toespraken werden gehouden,
waarna de heer Kleiterp heeft bedankt voor de
tallooze biyken van waardeering.
MINIMUM UURLOONEN IN DE
TEXTIEL-INDUSTRIE.
In verband met de in de practyk daartoe ge
bleken noodzakeiykheid heeft het college van
rijksbemiddelaars blijkens mededeeling in de
Staatscourant de in December j.l. vastgestelde
regeling van minimum uurloonen in de textiel
industrie aangevuld. Deze aanvulling behelst,
dat het minimum weekloon van de in deze re
geling bedoelde arbeiders, die op vast week- of
maandloon arbeiden en wier normale arbeids
tijd in de onderneming méér bedraagt dan 48
uren per werkweek, in afwijking van het aan-
vankeiyk bepaalde, niet meer zal behoeven te
bedragen dan 48 maal het minimum uurloon,
zooals dit in de beschikking van het College
van December j.l. werd vastgesteld. De regeling
treedt in werking met ingang van de eerste
loonweek na 6 Februari j.l.
Voor den tweeden keer in haar bestaan kan
de Utrechtsche jaarbeurs niet worden gehouden
op het daarvoor voorgestelde tydstip (1019
Maart). De raad van beheer heeft, naar wy
vernemen, besloten de 46ste jaarbeurs uit te stel
len en te houden van 14 tot 23 April.
GERECHTEN MET VIJFTIG GRAM
VLEESCH.
Voortaan voor restaurants verplicht.
Sinds begin van dit jaar geldt, «aast de toen
reeds bestaande bepaling, dat in restaurants
tenminste één schotel of menu verkrygbaar
moet zijn, waarvoor de gast geen bonnen be
hoeft af te geven, het voorschrift dat op de
verplichte spyslijst tenminste evenveel gerech
ten moeten voorkomen met 10 gram als met 20
gram boter, vet of margarine. In het belang
van de velen, die hun maaltijden in restaurants
gebruiken en daarmede tevens tegemoet komend
aan de bezwaren, welke hem ter oore zijn ge
komen, heeft de directeur van het Ryksbureau
voor het hotel-, café-, restaurant- en pension-
bedryf thans bepaald, dat met ingang van 8
Februari 1942 in de restaurants en inrichtingen,
welke daarmede gelykgesteld worden, naast ge
rechten, waarvoor door het publiek één rant
soenbon vleesch dient te worden gegeven, even
veel gerechten met vleesch moeten worden aan
geboden, welke verkrygbaar zyn tegen afgifte
van één half rantsoen vleeschbonnen, zooals
stamppotten e.d. Dit komt derhalve hierop neer,
dat de stamppotten worden aangeboden hetzij
zonder, hetzy met 100 gram vleesch.
Men zal dus in den vervolge in restaurants
met een half rantsoen vleeschbonnen evengoed
terecht moeten kunnen als met één rantsoen
vleeschbonnen.
WINTERHULP - COLLECTE
27jn 28 FEBRUARI
Mortieren in vuurstelling. - De granaat wordt in den loop
geschoven, de kardoes volgt.
(Orbis-Holland-P.K. Ebert).
ONTFERM U
OVER UW ARME
LANDGENOOTEN!
Ook daar weten de Duitsche soldaten wel iets van af. -
De vreugde over deze afwisseling in de dagelyksche kost
straalt van hun gezicht.
(Orbis-Holland-P.K. Funck).
Oorlogsverslaggevers aan den arbeid. - De oorlogsverslaggever
heeft zyn zwaarste „geschut", de telecamera, in stelling ge
bracht. Zorgvuldig neemt hy zyn doel in het vizier.
(Weltbild-Polygoon-P.K. Kamm).
Zy hebben zich in holen ingegraven en beschermen op
deze wijze de flank tegen vijandeiyke aanvallen aan het
Afrika-front.
Atlantic-Holland-P.K. Zwllling)
