LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Maandag 2 Februari 1942
Quisling: Noorwegen in het
Nieuwe Europa
'^VTCCNfllS*:
NIEUW/
Italiaansche
W eermachtsberichten
Wat voot ue&i w&utffatl
Acmt Uifuud/
Verspreide berichten
Schouder aan schouder met Duitschland
Opbouw in Natioriaal-
Socialistischen geest
Gememd Nieuws OFFICIEELE KENNISGEVING
Treinontsporing onder
Bleiswijk
STADSNIEUWS
De tentoonstelling
,Het Katholieke Boek'
Leidsche Schouwburg.
Het Italiaansche opperbevel deelde Zaterdag
mede:
In Cyrenalca voortdurend rechtstreeks con
tact met den vijand. De zuivering van het slag
veld duurt voort. De activiteit van de luchtmacht
was aan beide zijden buitengewoon groot; de
Duitsch-Italiaansche luchtmacht heeft krachtig
terugtrekkende vijandelijke kolonnes en opeen-
hoopingen van gemotoriseerde strijdmiddelen
aangevallen, terwijl de Engelsche luchtmacht
onze achterwaartsclie verbindingen trachtte te
bestoken. Twee vijandelijke vliegtuigen werden
door het afweergeschut neergehaald.
Dultsche vliegtuigformaties bombardeerden
havens en vliegvelden van Malta, waaruit men
hooge vlammen en dikke rookwolken kon zien
opstijgen.
In het centrale bekken van de Middellandsche
Zee heeft een onzer konvooien, zonder eenig
verlies een aanval, afgeslagen van vijandelijke
torpedovliegtuigen, waarvan er een getroffen
werd en in zee stortte.
En Zondag: Barce is bereikt en gepasseerd.
De Itallaansch-Dultsche troepen gaan voort den
vijand op de hielen te zitten.
De luchtmacht van de As heeft onvermoeibaar
haar aanvallen voortgezet op de Britsche strijd
krachten, die op den terugtocht zijn en op het
gebied achter het vijandelijk front. Ook ver
scheidene vrachtauto's werden in brand gestoken
en vernield.
Engelsche luchtaanvallen op Tripolis en Mi-
surata hebben onbeteekenende schade aange
richt. Er zijn hierbij geen slachtoffers gevallen.
Dultsche vliegtuigen zetten hun vernielende
operaties dag en nacht voort op de bases van
het eiland Malta.
S'Morgens storm en regen
weinig kans Op opklaring.
Doornat en koud begint U
Uw dagelijksch werk.Gevolg:
een stevige verkoudheid.
Neem 's avonds 2 Aspirin-
tabletten en den volgenden
ochtend bent U weer een
stuk opgeknapt.
BuliJ» k 20 tabletten 55 ct Zok|e 6 2 tobletton 7 ct.
AARDAPPELEN IN VERWARMDE WAGONS
VOOR BERLIJN.
Na dat men reeds sinds eenige Jaren proeven
had genomen, om aardappelen in verwarmde wa
gons te vervoeren, hebben de Dultsche spoorwe
gen, die toch al voor zulk een enorme taak ge
steld zijn, in de afgeloopen weken op grootere
schaal een dergelijk vervoer ten behoeve van de
hoofdstad georganiseerd. Hierbij is gebleken, dat
het inderdaad mogelijk is, ook bij zeer lage tem
peraturen, aardappelen zonder vorstschade te
transporteeren. De spoorwegen hopen dit spe
ciaal vervoer mettertijd dusdanig uit te breiden,
dat alle aardappelenvervoer er onder valt.
(A.NP.)
ZUID-AMERIKAANSCHE STATEN VER
BREKEN BETREKKINGEN MET DE SPIL.
Behalve Argentinië en Chili.
Naar te Berlijn het A.N.P. verneemt, hebben
thans alle Zuld-Amerikaansche staten met uit
zondering van Argentinië en Chili, de diploma
tieke betrekkingen met de staten van het Pact
van Drie verbroken.
i»
SAYDAM OVER TLRKIJE's POSITIE.
Onafhankelijkheid dient gehandhaafd.
Naar Radio-Ankara in een uitzending in de
Perzische taal meldt, heeft de Turksche minister
president. dr. Refik Saydam, in een rede o.a. het
volgende gezegd: „Wij zullen uit de ervaringen,
welke wij tot dusver hebben opgedaan, een les
putten. Wij hebben begrepen, dat men sterk moet
zijn, wanneer men zijn doel wil bereiken. Turkije
heeft in den laatsten tijd niet alleen naar buiten,
doch ook in het land zelf zijn zelfstandigheid en
gezag versterkt. In de afgeloopen jaren is zoo
ontzaglijk veel gebeurd, dat er voor ons een ge
heel nieuwe toestand is ontstaan. Er zijn territo
riale en politieke veranderingen ontstaan. Tur
kije moet ook in de toekomst trachten zijn gezag,
souvereiniteit en onafhankelijkheid te handha
ven." (A.N.P.)
INBOORLINGENTROEPEN VOOR ENGELAND
Volgens berichten van het Egyptische blad
Mokkatam, staan de Engelschen op het punt een
Abessijnsch leger van 56.000 man te vormen, dat
de Australische troepen in Lybië moet aflossen.
Naar British Official Press mededeelt, hadden
de Engelschen tot Juni 1941 in Kenya reeds
39.000 man, in Oeganda 18.000 man, in Duitsch
Oost-Afrika 18.000 man. in Noord Rhodesie 7000
man, in Nyassaland 9000 man en in Zanzibar
500 man inboorlingen troepen gerecruteerd. in
totaal dus 91.500 man. In Zuid-Afrika omvat
het inboorlingenleger reeds meer dan 35.000
man. Aan een uit kleurlingen bestaand artille
rie corps op Robben Island is, naar men verder
verneemt, de bescherming van de haven van
Kaapstad toevertrouwd. Volgens een bericht
van de Götenborgs handels- en scheepvaart
blad uit Londen zouden thans Zuld-Afrlkaan-
sche vliegers naar Birma worden gezonden
(D.N.B.)
„Liefdadigheid is een oud-va-
derlandsche deugd, ons volk
heeft deze deugd steeds be
tracht. - Moge het er ook thans
van doordrongen blijven, dat
geven zaliaer is dan ontvangen
Mr. Dr R H. baron de Vos
van Steenwijk.
Gironummer van de WHN 5553.
Men schrijft ons:
Men gelooft een man uit onze landstreken
voor zich te hebben. De hooge gestalte, het uit
drukkingsvolle maar toch gesloten gezicht, blond
haar en blauwe oogen, daarbij de terughoudende
aard, dat alles verraadt het Noordsche karakter.
Ook de vastberaden taaiheid behoort daartoe,
waarmee Vidkun Quisling het eens als juist er
kende doel nastreeft, om daarvoor door de ge-
heele pers der democratie tot prototype van den
landverrader gestempeld te worden. De Noorsche
politiek werd gedurende tientallen jaren bijna
uitsluitend door conjunctuurbewuste parlemen
tariërs bepaald die het volk opvoedden tot grof
materialisme, tot een met zichzelf ingenomen
burgerlijkheid zonder eenig nationaal gevoel
Geen wonder, dat een man, die strijd en offers
verlangt voor een nationale en sociale vrijheid,
voor een Germaansche gemeenschap, zelfs in het
eigen land een in het begin bijna bovenmensche-
lijke taak te vervullen heeft.
Met kennelijken trots bekent de Leider der
Nasjonal Samling zich tot 2Üjn mannen. Met een
levendig gebaar accentueert hij het feit, dat
deze jonge vrijwilligers met hun Duitsche kame
raden tot een frontgemeenschap aaneengesmeed
zijn, die in elk opzicht voor beide deelen de beste
ervaringen gebracht heeft. Uit hen ontstaat een
voor Noorwegen volkomen nieuw type mensch,
die na zijn terugkeer van de fronten niet alleen
de beste militaire opleiding gehad heeft en be
wezen heeft tot de beste soldaten te behooren,
maar ook een beproefde drager der idee is Zoo
onaangenaam het ook is, meent Quisling, deze
jonge strijders op het oogenblik in Noorwegen
bij het moeilijke werk der Nasjonal Samling te
moeten missen, van zoo uitermate groote waarde
zullen zij na hun terugkeer zijn. Voor alles zal
de groote Germaansche verbondenheid door
dezen gemeenschappelijken strijd tegen het
bolsjewisme in hen zoo diep verankerd zijn, dat
zij sterk en gedragen door hun geloof ook den
binnenlandschen politieken strijd tot een goed
einde zullen kunnen brengen.
Vidkun Quisling betoogt vrijuit, wanneer hij
over de gebeurtenissen komt te spreken, die
Noorwegen in den oorlog voerden. Toen de Eurc-
peesche oorlog uitbrak, bevond Noorwegen zich,
niettegenstaande een zekere materieele welvaart,
in 'n ernstige binnenlandsche en buitenlandsche
crisis Engeland en de Noorsche Engelschen en
hun bolsjewistische Dondgenoctsn speelden in
Noorwegen een duidelijk spel. De. positie van
Noorwegen als sleutel tot de Noordsche ruimte
dreigde den Britten voor zeer doorzichtige doel
einden toegespeeld te worden. Het lot heeft het
anders gewild. De verbinding met het rasbewusté
natlonaal-sociallstische Duitschland zal de na
tionale vernieuwing in Noorwegen aanmerkelijk
bespoedigen. Er zal een nieuw Noorwegen wor
den opgebouwd, dat op het natlonaal-sociallsme,
de Noordsche.levenswetten en een nauwe samen
werking met het Duitsche broedervolk berust.
De Noorsche; vrijwilligers zijn de beste bevesti
ging van deze doelstelling. „Wij gelooven, dat
het ons op deze wijze gegeven zal zijn, politiek
en zedelijk een der belangrijkste deelen van het
nieuwe Europa te worden", zoo zeide Quisling
onlangs.
Bij lederen zin. dien Vidkun Quisling spreekt,
voelt men. hoe zeer hij al die Jaren onder zijn
kansloos schijnenden strijd en onder het gelach
van den pro-Engelschen burger moet geleden
hebben. Slechts enkelen luisterden naar zijn
waarschuwende stem. En deze enkelen hadden
geen invloed. Hij heeft tot aan de laatste cri-
tleke uren in April 1940 als een hartstochtelijk
en om zijn land bezorgd vaderlander voor de
waanzinnige neutraliteitspolitiek gewaarschuwd,
doch deze toch niet kunnen verhinderen. Het
Duitsche bestuur gaf den Noorschen instanties
nog eenige maanden na de bezetting gelegenheid,
de binnenlandsche toestanden te regelen, Toen
dat in elk opzicht mislukte, kwam de dag waarop
Quisling het program van de Nasjonal Samling
als richtlijn voor den Noorschen arbeid kon af
kondigen.
Quislings bijzondere belangstelling gaat uit
naar het cultureele werk dat naast de politieke
en economische heroriënteering het belangrijkst
voor het contact met Duitschland is.
De leider der Nasjonal Samllhg legt speciaal
den nadruk op het feit, dat de oude tradities en
de trots op het onvervalschte Germanendom in
Noorwegen altijd levend zijn gebleven Zij waren
slechts door den tijd van het liberalisme over
woekerd. Een groot deel van het volk was er
zich niet meer voldoende van bewust „Wij zullen
het juist in dit opzicht niet moeilijk hebben, aan
de overlevering aan te knoopen", zegt Quisling.
Ook hiervoor zullen de vrijwilligers, die heden
aan het Oostfront staan, de beste schakel vor
men. Daarenboven zal de meer intensieve uit
wisseling der jeugd den band der Germaansche
broedervolken automatisch versterken. De Duit
sche taal, die in de Noordsche landen uit over
wegingen van werkelijkheidspolitiekën aard mede
in de eerste plaats onderwezen werd, zal de voor
keur krijgen. De belangrijke Noorsche dichters
en componisten voelden zich ih Duitschland
reeds immer thuis, eens Ibsen en Bjömson,
tegenwoordig Hamsun jen Sinding. die zich beide
onvoorwaardelijk tot dc Nasjonal Samling be
kennen. Ook de uitwisseling in de kunst wordt
stelselmatig geïntensiveerd.
In Vidkun Quisling gelooft een man fanatiek
aan de kracht van het Noordsche ras en aan de
Germaansche gemeenschap, waarin hij om een
plaats voor zijn Noorsche vaderland strijdt.
ALLEEN MATERIEELE SCHADE.
Op den z.g. Moordrechter aansluiting, d.i. de
splitsing van de lijnen Gouda—Den Haag en
GoudaRotterdam, is Zaterdagmiddag ongeveer
half twee de electrische trein van Gouda naar
Den Haag ontspoord.
Een groot geluk was hierbij, dat de volbezette
trein slechts een geringe snelheid had, waardoor
niemand der Inzittenden letsel heeft gekregen. De
trein reed n.l. in verband met een mankement
van den voorgaanden "trein onder Bleiswijk op
een ander spoor en had daarom bij de aanslui
ting gestopt.
De uit vier wagenstellen bestaande trein was
juist weder op gang toen de ontsporing ontstond.
Dre der treinstellen volgden het normale spoor
naar Den Haag, doch door het ontijdig trekken
van den wissel ging het achterste deel van het
laatste treinstel de baan naar Rotterdam op.
Het gevolg daarvan was. dat dit treinstel dwars
over de rails kwam te staan, en dat beide spo
ren, zoowel dat naar Den Haag als het spoor
naar Rotterdam, versperd werden. Het treinstel
was op verschillende plaatsen ontzet, de rails
waren beschadigd, terwijl voorts de electrische
bovenleiding schade had opgeloopen tengevolge
van het omtrekken van twee masten. Het in de
rails gebleven treindeel is later door een locomo
tief naar Den Haag gebracht.
Het treinverkeer ondervond als gevolg van dit
ongeval eenige vertraging.
NACHTELIJKE ACHTERVOLGING
OVER DE DAKEN.
Inbraak in schoenenzaak aan de Damstraat
te Amsterdam.
Op de daken tusschen Damstraat en Pijl
steeg te Amsterdam heeft zich in den nacht
van Vrijdag op Zaterdag een achtervolging af
gespeeld, welke geleid heeft tot de aanhouding
van drie inbrekers, die op bezoek w.aren ge
weest in een schoenenmagazijn aan de Dam
straat.
Zij waren daar binnengekomen via een be
lendend perceel, waar een clichéfabriek is ge
vestigd. Vandaar waren zij over het dak naar
de schoenenzaak gegaan, waar zij een raam
hadden ingeslagen.
Op de eerste verdieping stonden naai'
later bleek reeds honderd paai- schoenen en
tachtig paar kousen klaar om meegenomen te
worden.
Het nachtelijke bezoek het was ongeveer
half vijf Zaterdagochtend was echter door
onwonenden opgemerkt, die de politie waar
schuwden. Een zestal agenten ging onmiddellijk
op onderzoek uit en de eerste greep, dien zij
deden, was reeds raak: in de Pijlsteeg ont
moetten zü één der daders, die in een jutezak
40 paar schoenen wilde wegbrengen.
Verschillende agenten waren tegelijkertijd den
schoenenwinkel binnengedrongen, doch de in
brekers vluchtten over het dak naar een ma
nufacturenzaak, waar zij door het dakvenster
binnen kwamen. Ook hier zette de politie de
achtervolging voort. En ten slotte liepen de die
ven het waren er twee in de val.- Zij
waren nl. tot de hal van de manufacturenzaak
gevorderd doch daar werd hun de uitgang
versperd door een ijzeren hek. Daarop legden
zij zich in een bakfiets neer en hie-den zich
slapende, toen de agenten hen vonden. Ook
dit tweetal werd naar het politiebureau over
gebracht en evenals de eerste arrestant voor-
loopig opgesloten.
DOODELIJKE VAL.
Zaterdagochtend te negen uur is in de ijzer
gieterij „De Globe" te Tegelen een doodelijk
ongeluk gebeurd. De 28-jarlge ongehuwde B.
Vogel uit Tegelen, die op een stellage geklom
men was, vermoedelijk om deze van sneeuw te
ontdoen, viel van een hoogte van circa 5 meter.
Hij kreeg een schedelbasisfractuur en overleed
na eenige oogenblikken.
SCHOEISELDISTRIBUTIE.
Opnieuw wordt er rpet nadruk op gewezen,
dat schriftelijke aanvragen voor schoenenbon
nen niet in behandeling genomen of beant
woord kunnen worden. Men dient zich van 9
tot 12 u. en van 14 tot, 17 u. te vervoegen aan
het Distributiekantoor (ingang Wolsteeg) tot
het afhalenvan een aanvraagformulier en de
stamkaart van den belanghebbende mede te
brengen.
De Burgemeester van Leiden,
STEVENINCK.
Leiden, 2 Februari 1942.
3515
OPWINDENDE OOGENBLIKKEN DOOR
SPRINGEN VAN EEN AMMONXAK-
CYLINDER.
De politie te Hilversiirti werd Vrijdagavond
laat verwittigd, dat in een perceel aan de Haven
straat, waarin een slagerij van den heer A. v. d.
H. is gevestigd, de leiding van een ammoniak-
cylinder was gesprongen. De bewoners konden
door de gevaarlijke dampen het huis niet ver
laten. Onmiddellijk werd ook de brandweer ge
alarmeerd, doch inmiddels togen een inspecteur
en drie agenten, voorzien van gasmaskers, snel
naar de plaats van het ongeval. De inspecteur
slaagde er in mevrouw Vv d. H. door de dampen
heen in veiligheid te brengen. Met behulp van
een ladder konden van de bovenverdieping nu
de drie andere inwonenden, een kind van twee
jaar, een zoontje van $f jaar en een dienst
meisje van negentien jaar uit de netelige positie
worden verlost.
Uit het onderzoek bleek, dat de leiding van
dep cylinder, welke in dep kelder onder de keu
ken lag en behoorde bij, de koelvriesinstallatie
der slagerij, gesprongen was. Het oprulmings-
werk nam geruimen tijd', in beslag. Gelukkig
hadden de inwonenden, die by buren een veilig
onderdak vonden, geen noemenswaardige na-
deelige gevolgen opgeloopen.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
LAWINES.
Een reusachtige lawine heeft een deel van het
Fransche dorp St. Colomban-de-Villars bedolven.
Een hotel in het centrum,van het plaatsje werd
verwoest. Drie personen werden levend begraven
Door lawinenvorming zijn in de Fransche Al
pen en in Opper-Savoyen verkeers- en spoor
wegen dusdanig versperd, dat het verkeer op
sommige plaatsen moest worden stilgelegd.
In de nabijheid van hét plaatsje Gurtnellen,
in Zwitserland, heeft een lawine een boeren
hofstede vernield- Alle bewoners, drie volwasse
nen en zes kinderen, kwamen daarbij om het
leven.
S. S S. te L. Jacob van Maerlant was een
bekend Nederlandsch dichter (12351300). HIJ
was de grondlegger van dé burgerlijke literatuur
ln Nederland. Of deze naam thans nog ln ons
land voorkomt ls ons niet) bekend
Mej. L. te L- Met Inachtneming van den
opzeggingstermijn kan zü ontslagen worden
W. B. te K. Ook ai zilt ge ln clienst van
twee maatschappijen geweest, kan toch het ont
slag onbllljk geweest zijn. Dat niet onder Uw
aandacht gebracht ls. dat ge ln dienst kwam bij
een andere rhaatschappil. ls verder van geen be-
tec:cnls. Dezerzijds ls zonder nadere toelichting
niet te beoordeelen. of de zaak tot de bevoegd
heid van den rechter behoort,.
v. D te K. a. Z. De belasting bedraagt bU
een zuiver inkomen van f.801.tarief groep I
f. 44 Volgens de gegevens welke u verstrekt ls
U niet belastingschuldig. WIJ adviseeren U nader
Inlichtingen ln te winnen ]ter Inspectie der Di
recte belastingen te Leiden. 2e afd.
Mej. J. v. D. te K Indien U geen volledige
boekhouding bezit, dan wojfdtl uit den omzet de
bruto winst berekend. Het percentage ls ons niet
bekend. Van de bruto winst worden de bedrljfs-
of beroepskosten afgetrokken.
OFFICIEELE OPENING EN LEZING.
In de stadsgehoorzaal vond gistermorgen de
officieele opening plaats van de tentoonstelling
.Het Nederlandsche Katholieke Boek", die door
de vereeniging Katholiek Leiden" is samenge
steld en de eerste drie dagen dezer maand te
bezichtigen ls.
De voorzitter van het boekencomité, de heer
Fr. Schneiders sprak een Inleidend woord,
waarin werd vastgesteld deze tentoonstelling het
stempel, het geestesmerk droeg van de Katho
lieke cultuur. De waarde van deze expositie is
niet alleen gelegen in de schoonheid en waar
heid, doch ontleend haar waarde wezenlijk aan
wat God verlangt. Hier komt de noodzaak tot
uitdrukking dat wij ons dienen te beseffen, hoe
ver wij nog van de werkelijkheid van ons leven
afstaan. Namens den voorzitter van Katholiek
Leiden, die na zooveel voor het tot stand komen
van de tentoonstelling te hebben gedaan, nu
door ziekte verhinderd was aanwezig te zijn.
heette spreker de aanwezigen welkom, waarna
het koor „Alma Mater" onder leiding van Willem
Mizée ..Tuam Christe" van Hendrik Andriessen
ten gehoore bracht.
De heer Fr. Schneiders sprak vervolgens den
dank der organisatoren uit, voor de bereidwil
ligheid van prof. dr. Gerard Brom, een lezing
ter geleide te willen' houden.
Nadat het koor Alma Mater „Exsurge" van
Hendrik Andriessen had uitgevoerd evenals
„Tuam Christe" een fragment uit het nieuwe
passiespel ,De veertien stonden", dat hiermede
de eerste gedeeltelijke uitvoering in Nederland
beleefde, kwam het woord aan prof. Brom.
Spreker schetste de beginperiode van de
Katholieke literatuur, die omstreeks het midden
van de negentiende eeuw op een vry laag peil
stond. In 1842 werd het blad „De Katholiek" in
Katwijk voor het eerst uitgegeven en dit blad
heeft eigenlijk een begin gemaakt aan de Kath.
opvoeding in de omgeving van Leiden. Toch
bleef de Kath. literatuur van gering belang, zoo-
dat Kath, schrijvers in den eersten tyd nog
niet lid konden worden van de Maatschappij
voor Letterkunde. Pastoor Vogelenzang slaagde
ten slotte erin, hierin te worden opgenomen.
Alb, Thijm heeft eerst recht groot en invloed
gehad als schrijver, uitgever en boekhandelaar,
lederen dag van zijn leven werkte hij voor den
langzamen groei Van de Katholieke lectuur en
h)j was het, die Nuyens er toe bracht, zün
Katholieke geschriften uit te geven. Sindsdien
heeft de ontwikkeling zich langzamerhand door
gezet. Thans is het punt bereikt, dat voor
Katholieke literatuur niet alleen meer behoeft
te worden uitgezien naar vertaalde buitenland
sche werken.
Zeer belangrijk achtte spreker, dat de Bijbel
in den komenden tijd plaats dient in te nemen,
die zij verdient.Mocht de huidige Jonge generatie
er in slagen het misverstand dat over de Bijbel
is ontstaan, uit den weg te ruimen en dit boek
algemeen ingang te doen vinden, dan is hier
mede een groote schrede gedaan op den weg
naar de verwezenlijking van wat de Katholieke
literatuur dient te zijn. Verheugend is het daar
om, dat aan de Bijbel op deze tentoonstelling
zulk een vooraanstaande plaats is ingeruimd.
Spreker wekte de aanwezigen ten slotte op,
zich een goede bibliotheek te gaan vormen.
De openingsrede werd door den lieer Schnei
ders uitgesproken. Deze zette uiteen dat de
Katholieken op deze tentoonstelling kunnen
leeren beminnen wat zij bezitten. Doch bovenal
kunnen wij anderen op onzen geestesrijkdom
attent maken en zoo de schatten'die wij bezitten
ook aan anderen wegschenken. Groote dank
Is daarom verschuldigd aan den prof. Brom, die
bij deze expositie vele schoone gedachten mee
gaf- Ook den heer Mizée werd voor diens voor
treffelijke leiding van het kunstzinnige gedeelte
van deze openingsplechtigheid dank betuigd.
Spreker uitte woorden van erkentelijkheid tot
allen die hun krachten gaven voor de totstand
koming dezer expositie, met name tot den
kunstschilder Lode Sengers, die de artistieke
verzorging op zich nam.
De plechtigheid werd besloten met een rond
gang door de tentoonstelling onder leiding van
pater Gideon Metzemaeker.
JAARVERGADERING VAN „OUD-LEIDEN".
Lezing van den heer R. van Royen.
In het Oostersch Instituut aan het Rapen
burg vond Zaterdagmiddag de jaarlijksche al-
gemeene vergadering plaats van de vereeniging
„Oud-Leiden", waarvoor ondanks de omstan
digheden een redelijke belangstelling bestond.
De voorzitter, prof. mr. H. A. Idema, heette in
zijn openingswoord speciaal welkom den bur
gemeester van Leiden, mr. R. N. de Ruyter van
Steveninck, waarna alle aftredende bestuurs
leden werden herkozen. Het jaarverslag, waar
uit wij de voornaamste punten reeds in ons blad
van Zaterdag vermeldden, werd gelezen door
den secretaris, den heer A. Bicker Caarten, die
dit verslag vergezeld deed gaan van een reeks
lichtbeelden, betrekking hebbende op de be
langrijkste werkzaamheden van de vereeniging
in het afgeloopen jaar. De kascommissie bleek
dé bescheiden van den penningmeester, den
heer W. E. Rollandet, in orde te hebben be
vonden, waarna deze het financieele beheer
over het afgesloten vereenigingsjaar verant
woordde. Tegenover f. 2109,21 aan inkomsten
stonden f. 1658,87 aan uitgaven, hetgeen een
batig saldo opleverde van f. 450,34.
De gemeente-archivaris van Leiden, de heer
R. van Royen, hield vervolgens een lezing over
het archief van de bibliotheek Thysius en de
lotgevallen van deze emigrantenfamilie om
streeks 1600, Een aantal lichtbeelden van de in
deze rijke verzameling aangetroffen handschrif
ten leidde de lezing in. Interessant was het, op
te merken, over welk een zeldzame nauwkeu
righeid en netheid van hand kinderen indertijd
beschikten op een leeftijd, waarop heden ten
dage pas de eerste schreden worden gezet op
het pad der schrijfkunst.
Spreker behandelde voorts de algemeene le
vensomstandigheden. waartoe uit de gegevens
van deze Leidsche bibliotheek geconcludeerd
kan worden. Het bleek, dat de fundeering voor
een algemeene ontwikkeling in dien tijd dik
wijls uit een groot aantal buitenlandsche reizen
bestond door een grooter sebied dan de huidige
studiereizen meestal bestrijken, terwijl toch de
moeilijkheden en gevaren aanzienlijk talrijker
waren
Spreker gaf tallooze gegevens over de erva
ringen van de leden van deze emigranten
familie, die door het verloop van den 80-iarigen
oorlog gedwongen was de wijk naar het buiten
land te nemen, welke gegevens alle aan de in
de bibliotheek aangetroffen correspondentie
waren ontleend.
De voorzitter sloot den middag met een dank
woord voor de Interessante uiteenzetting.
VEREENIGING VAN VOLKSTUINDERS.
Door de gezamenlijke volkstuinders der tuin
tjes gelegen op „De Meel" achter de Rijn- en
Schiekade is in een vergadering onder voorloo-
pige leiding van den heer A C. van der Woerd,
in een der vergaderlokalen van café „Royal"
overgegaan tot oprichting van een Vereeniging
van Volkstuinders.
De vereeniging telt op het oogenblik ruim 20
leden, maar men hoopt, dat ook de andere
volkstuiniers zich sp~edi<* mPen aansluiten.
Als leden van het dagelijksch bestuur werden
gekozen de heeren A. C. van der Woerd, (voor
zitter). M. Kuivenhoven, (secretaris), Evertsen-
sfcraat 51, en Smit (penningmeester).
VIJFDE ABONNEMENTSVOORSTELLING.
HET RESIDENTIE-TOONEEL.
„De nacht in Zevenburgen" blijspel
van Nikolaus Asztalos.
Van dit aardig gegeven geldt zeker: al is de
geschiedenis op zich zelf niet waar in de his
torie is er n.l. niets van bekend z(j is toch
goed gevonden en zij geeft een in algemeenen
zin scherp beeld van het groote verschil tusschen
keizerin Maria Theresla en haar zoon, keizer Jo
sef De laatste, een boekenwurm van moderne
richting die te veel buiten het echte leven staat,
de eerste een hét menschelijk streven begrijpende
vrouw, die durft aanpakken.
Een liefdesavontuur wordt den keizer in de
schoenen geschoven, waaraan hij part noch deel
heeft. De keizerin meent er zelfs reden tot blijd
schap in te vinden, daar er uit zou blijken, dat
haar zoon toch niet zoo is afgestompt voor men-
scheljjke gevoelens, al is het avontuur niet be
paald „vorstelijk". Het blijkt evenwel een spel
van vergissingen te zijn, dat echter toch doet
uitkomen, dat keizer Josef toch niet „geheel van
hout" is. Ten slotte komt alles natuurlijk op zijn
pootjes terecht, zooals in een goed blijspel be
hoort.
Het op zich zelf ietwat frivole gegeven wordt
vlot uitgewerkt en is goed tooneel geworden, dat
aangenaam bezig houdt, al gaat het niet diep.
Door dit laatste ls een licht tempo ten zeerste
gewenscht en de regie van mevr. Bets Ranucci-
Beckman heeft het daaraan niet laten ontbre
ken. Voeg daarbij prachtige costuums uit dien
tijd en goede decors, dan begrijpt men, dat dit
spel, kijkspel als het tevens is, een aangenamen
indruk heeft achtergelaten.
Fie Carelsen geeft een kostelijke keizerin, vol
fijne humor: zij beheerscht telkens het tooneel
met guitige accenten vol warme menschelijkheid.
Bob Oosthoek als keizer Josef past zich als
tegenspeler daarbij krachtig aan Voorts moet
Mleke Flink geprezen worden als de weduwe,
waarom het avontuur draait, te meer, waar zij
deze rol moest overnemen van Enny Meunier.
Zfj heeft zich kranig van haar taak gekweten
en ditzelfde geldt voor Paul Steenbergen als des
keizers adjudant, de tweede deelgenoot van het
avontuur.
In kleinere rollen voldoen Piet Bron, Stine
Lerou en Henk van Buuren, zoodat een knap
geheel is verkregen.
Het herhaalde applaus bewees overtuigend, dat
de voorstelling ten zeerste in den smaak is ge
vallen. B. W) Menkhorst.
JAARVERGADERING VAN DEN OUDERRAAD
Onder groote belangstelling is gisteravond in
de Medusaschool de jaarvergadering van den
Ouderraad bij het openbaar onderwijs alhier ge
houden.
De voorzitter, de heer H. G. Blote, opende met
een welkomstwoord. De secretaris las het verslag
van wat in het afgeloopen Jaar door den Ouder
raad en de Oudercommis$ies tot stand is ge
bracht. De voorzitter bracht dank aan den se
cretaris, den heer A. Verlint, waarna de pen
ningmeester, de heer L. Favier, een uitvoerig
verslag van den stand der kas deed. De kascom
missie betuigde haar erkentelijkheid voor diens
accuraat beheer.
De aftredende bestuursleden, de heeren A.
Verlint en H. Klom, werden herkozen: in een
vacante plaats werd voorzien door den heer L
Timmer.
De heer W. Nieuwhof Sr., secretaris der N.O.
R.O.L.O., was verhinderd een causerie over „Lei
den in lijden" te houden, In plaats daarvan gaf
de heer A. Verlint een uitvoerige uiteenzetting
over den te houden propaganda-avond.
Nadat van de rondvraag geen gebruik was ge
maakt, sloot de voorzitter de vergadering.
VEREENIGING VAN VRÏJZ.-HERVORMDEN
Jaarvergadering.
De vereeniging van Vrijzinnig Hervormden te
Leiden-Oegstgeest en Omstreken heeft Zaterdag
in het Vrijz.-Chr. Federatiehuis haar jaarver
gadering gehouden.
Uit het door den secretaris uitgebrachte jaar
verslag bleek dat hét aantal ledei? in 1941 met
drie is verminderd en het aantal begunstigers
met dertien is vermeerderd. Op 31 December '41
bedroeg het totaal aantal leden en begunstigers
839. De rekening van den penningmeester Kloot
met een tekort.
In de plaats van de aftredende, niet herkies-,
bare bestuursleden de heeren J. C. van Eek en
F. J. de Jong, werden respectievelijk gekozen
mevr. Lanz en de heer F. C. de Graaf. De pen
ningmeester, de heer M. A. M. van Fraassen,
werd vervangen door den heer H. J. M. Vrolijk.
PROPAGANDA-AVOND „ORDE VAN
GOEDE TEMPELIEREN."
Het drankgebruik heeft veel leed en ellende
over de wereld en in menig gezin gebracht.
Doch de Orde van Goede Tempelieren bestreed
het sinds lange jaren met dikwijls veel succes.
Ook nu gaat zij krachtig met haar actie voort
en de af deeling „Leiden Vooruit 53" belegde in
de zaal van Schuttershof een goedbezochte pro-
paganda-avond, waarin de heer J. H. Antonisse
uit Amsterdam het woord voerde, nadat de
voorzitter de heer H. Zunderman een openings
woord had gesproken, waarin hij opwekte tot
den strijd voor het Blauwe Ideaal.
Ook hadden zich reeds doen hooren het
„Leidsch Salonorkest" onder leiding van den
heer J. Plu, de guitaarspelers „De Trekkers",
terwijl de damesgymnastiekvereeniglng „Con
cordia" en de goochelaar prof. Benko eveneens
hun medewerking aan het gevarieerde program
ma hadden verleend.
De heer Antonisse besprak het ideaal op den
achtergrond, het brengen van reinheid onder
ons volk, zulks in verband met de drankbestrij
ding. Met het drankgebruik staat het er thans
gelukkig beter voor dan vroeger, maar er is
toch nog veel drankleed. De bestrijding van het
afcoholgebruik is nog steeds noodig en men
moet trachten, hetgeen thans is bereikt, in
„blijvende winst" om te zetten.
Uitvoerig besprak spr. het streven, Neder
land geheel „droog te leggen" en wekte allen
op zich te beijveren voor het ideaal van een
„drankvrij Nederland".
Na de pauze volgde wederom het optreden
van de bovengenoemde medewerkenden, waarna
sluiting van dezen geanimeerden avond volgde
door den heer H. Zunderman Jr.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijving: Kunsthandel „Au bon
Goüt", Gebrs. Spruyt, Gangetje 8. Leiden. Ven-
nooten: H. Spruyt en J. C. Spruyt Leiden.
Wijzigingen: Modemagazijnen „Maison Zur-
loh" N.V., Breestraat 130—134, Botermarkt 16,
Leiden. De N.V. is met ingang van 31 Dcc.
1941 in liquidatie getreden. Het bedrijf wordt
voortgezet onder den naam: Maison Zurloh,
door den heer L. J. H. Zurloh als eenig eige
naar.
Boekhandel „De Volharding", Voorstraat 18a,
Katwijk a/Zee, hoofdzaak: Kapelstraat 10. Lisse.
Het filiaal te Katwijk a. Zee is met ingang van
27 Jan 1942 overgegaan aan F. Haas. die deze
zaak voortzet onder den naam: Boekhandel
„Ds Volharding", F. Haas.
Van der Vis pn Co.. Wijk B 22 (Rijn?veld).
Alphen a'ei. Rijn. hnndclékwe°kerij. Voor den
hendel aan particulieren wordt tevens gevoerd
de naam: Kwcekerijen „Rozenweelde", Boskoop.
N. V. Radiocentrale Ter Aar, Ter Aar. hoofd
zaak: Prinsengracht 1129 Amsterdam. Het
bedrijf is overgegaan aan de P.T.T.
2—1
