HARDNEKKIGE HOEST? SIROOP B0NNEMA!
De Komedianten
komen
De bescherming
van auteursrechten gewijzigd
OOK WIJ
82ste Jaargang LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 15 Januari 1942 Tweede BladEfo. 25092
mm
FEUILLETON
Nederlandsch auteursrechtenbureau gesticht
Een officïeele toelichting
schilderen door
Gebrs. PASMAN-Tei. 22973
RECHTZAKEN
Een blijmoedige roman
door
WILHELM LICHTENBERG.
(Vertalint? vaD Max van Straten).
Copyright I P O (G L Welsz) A'dam
(57
Toen zij haar manager eens in het voorbij
gaan trof. sprak zij hem aan. „Dat ls je nieuw
ste plan. Mephistopheles."
„Wat bedoel je?" speelde hij de onschuldige.
„Je hebt Riccardo wat ingeblazen. Ik begrijp
Je bedoeling heel goed. mijn waarde."
„Dat. doet me genoegen. Raffaela". antwoord
de Soldati met een tevreden glimlach. „Afge
zien van het feit. dat de jongen werkelijk ge-
weldig is. heb ik mij tegenover de maatschappij
verplicht, je in hoogstens veertien dagen in
het atelier te brengen. En daar dit slechts in
gezelschap van Daldini kan, moet ik de zaak
van dien kant aanpakken."
„Maar dat zal je niet lukken."
„Dat zullen we zien
„Je kent mijn besluit, den heelen zomer bij
de stagione te blijven."
„En je kent mijn besluit, je binnen veertien
dagen in het atelier te brengen. We zullen eens
zien, wie de sterkste is", antwoordde hij niet
minder energiek dan Raffaela.
Toevallig kwam nu Riccardo voorbij. Maar
er ontstond nu geen tragische scène zooals in
het koninklijke park van Castello. Riccardo be
groete integendeel Soldati met groote hartelijk
heid. en het scheen bijna, alsof hij op het
oogenblik meer belangstelling voor die „film-
vent" dan voor Raffaela had. Er werden tus-
schen de beide mannen weliswaar slechts en
kele woorden gewisseld, maar Raffaela voelde,
dat zij graag over iets anders gesproken hadden
en het slechts lieten, omdat zij er bij was.
Maar nog dienzelfden avond na een op
voering van „Manon", waarin Riccardo werke
lijk een machtigen De Grieux gezongen had,
hoorde Raffaela, wat er tusschen Soldati en
Riccardo gaande was. Ze waren als gewoonlijk
den weg naar de wijnbergen opgegaan en za
ten op hun bank onder de cypressen. Zij spra
ken eerst over de voorstelling, maar al spoedig
I volgde een verlegen zwijgen.
Plotseling zei Riccardo met afgewend gelaat:
„Je weet nog niet, dat het vandaag voor mij een
uiterst belangrijke dag is."
„Ach!" Raffaela deed, alsof deze mededeeling
haar verraste. In werkelijkheid wist zij al, wat
er tijdens de voorstelling gebeurd was, ofschoon
ze zelf in deze opera niet opgetreden was.
„Ja", ging hij voort. „Die Soldati schijnt toch
niet alleen maar gezwetst te hebben. Je hebt
hem onrecht gedaan."
„Mogelijk.Ik weet niets van die filmwereld."
„Juist. En je moet de menschen niet naar het
•uiterlijk beoordeelen. Vast staat, dat Soldati uit
stekende relaties heeft. En dat hij zijn belofte
kon houden."
„Welke belofte?" vroeg Raffaela met inge
houden adem.
„Dat een invloedrijk man van de „Nerva"
naar mij zou luisteren. De man was vanavond
in de voorstelling. Hij is er speciaal uit Rome
voor overgekomen. Ik heb slechts kort met
hem kunnen spreken. Maar hü schijnt tevreden
geweest te zijn."
„Ik feliciteer je. Riccardo!" fluisterde Raf
faela. Maar het klonk niet zoo oprecht, als ze
wel gewenscht had.
„Och, zoo ver is het nog niet. Soldati heeft
me wel een fantastisch voorloopig contract voor
gelegd, dat ik moet onderteekenen. Maar werke
lijk volkomen wordt dit contract pas na een
proefopname in Rome."
Zij zweeg langen tijd en vroeg toen: „Heb je
onderteekend?"
„Nog- niet."
„Nog niet," herhaalde zij verademend. „Dat
wil dus zeggen
„Dat wil niets zeggen," riep hij nerveus. „Of
beter het wil zeggen, dat lk nog niet beslo
ten ben."
„In welke film moet je optreden?" hield Raf
faela zich onwetend.
„Kan me niets schelen. In een of andere
snertfilm. Een zangerfilmJe weet wel, met
kunst heeft dat niet zoo veel te maken. Maar..
„Maar?"
„Het is altijd een mooie gelegenheid, op den
voorgrond te komen. Als partner van Raffaela
Cellini."
„Van Cellini?" vroeg ze met nadruk.
„Ja. Waarom kijk Je me zoo aan?"
„Je gaat toch niet met dat loeder filmen?"
Riccardo werd boos. „Maar Maria! Zoo
spreek je toch niet over een dame?"
„Neem me nou niet kwalijk, maar dat waren
toch je eigen woorden."
„Ach, wat men in verbittering zegt! Wat kan
Cellini er aan doen. dat lk geen witte broek
had? Als ze het geweten had, zou ze me mis
schien een cadeau gedaan hebben."
„Zeker." Er verscheen een glimlach op Raf-
faela's lippen.
„Die Raffaela Cellini kan toch haar beroep
niet opgeven, alleen opdat wij meer verdienen.
„Ik verwonder me alleen, hoe Je denkbeelden
plotseling veranderd zijn."
„Ik zie alles nu van een hooger standpunt.
Men was bij deze stagione Campagna toch im
mers veel te armzalig om over zulke dingen te
kunnen meespreken. Maar als men slechts een
paar woorden met iemand als Soldati gespro
ken heeft, gaan iemand de oogen open."
Raffaela zweeg.
Tot Riccardo uitriep: „Overigens hoef jij
niet bang te zijn. Ik zal het contract niet tee
kenen, om jouwentwille."
„Om mijnentwille?"
„Ik kan je toch nietRiccardo had wer
kelijk op de tong gehad: Ik kan je toch niet
laten zittenMaar hij sprak het niet uit. Hij
verbeterde zich geschrokken: „Ik kan toch niet
van je scheiden. Daarvoor houd ik te veel
van Je."
Raffaela zei toonloos: „Maar ik wil niet,
dat je zoo'n zwaar offer vcor mij brengt."
„Och laten wij daar maar niet over praten.
Of lk een offer breng of niet. heeft er niets
mee te maken. Ik doe slechts wat ik als fatsoen
lijk mensch doen moet."
Na een poos vroeg zij- „En Ie idealisme, Ric
cardo, spreekt dat ook niet een beetje mee?"
„Hoe bedoel je dat?"
Nadruk verboden) (Wordt vervolgd)
In het Verordeningenblad is opgenomen een
besluit van de secretarissen-generaal van volks
voorlichting en kunsten en van justitie betref
fende wijziging van de auteurswet 1912,
Op grond van par. 1 der verordening no.
24/1940 en in overeenstemming met de para-
graphen 2 en 3 der verordening no. 3/1940 van
den Rijkscommissaris voor het bezette Neder-
landsche gebied wordt bepaald:
Art. 1: de Auteurswet 1912 (Staatsblad no.
308) wordt gewijzigd als volgt:
le: artikel 30a wordt als volgt gelezen:
Artikel 30a: voor het als bedrijf verleenen
van bemiddeling in zake auteursrecht al of niet
mèt het oogmerk om winst te maken, is, voor
zoover het werk van letterkunde, wetenschap
of kunst valt binnen het gebied waarvoor de
zorg is opgedragen aan het departement van
volksvoorlichting en kunsten, de toestemming
vereischt van den secretaris-generaal van dat
departement.
Onder het verleenen van bemiddeling inzake
auteursrecht wordt verstaan het, al of niet op
eigen naam, ten behoeve van de makers van
werken van letterkunde, wetenschap of kunst,
of hun rechtverkrijgenden, sluiten of ten uit
voer leggen van overeenkomsten betreffende
de overdracht van het auteursrecht in zijn ge
heel of gedeeltelijk of de openbaarmaking van
die werken of hun verveelvoudigingen of de
verveelvoudiging van die werken, in hun geheel
of gedeeltelijk
Overeenkomsten, als bedoeld bij het tweede
lid, welke worden aangegaan zonder dat de in
gevolge het eerste lid vereischte toestemming is
verkregen, zijn nietig.
Bij beschikking van den secretaris-generaal
van het departement van volksvoorlichting en
kunsten worden verdere voorschriften gegeven
tot uitvoering van dit artikel
2e. In het eerste lid van artikel 35a worden
de woorden „onzen minister van justitie" ver
vangen door de woorden „den secretaris-gene
raal van het departement van volksvoorlichting
en kunsten".
3e. In artikel 35a wordt na het eerste lid een
lid ingevoegd luidende:
„Indien het feit wordt begaan, door of van
wege een rechtspersoon, wordt de strafvervol
ging ingesteld en de straf uitgesproken tegen
hem. die tot het feit opdracht gaf öf die de
feitelijke leiding had bij het verboden hande
len".
Artikel 2. Dit besluit treedt, in werking op
den dag zijner afkondiging.
BUMA EN MANETO OPGEHEVEN.
Tevens is in de Nederlandsche Staatscourant
het besluit van den secretaris-generaal van
volksvoorlichting en kunsten verschenen, hou
dende maatregelen ten aanzien van auteurs
rechtenbemiddelaars, waarbij het bureau voor
muziekauteursrecht Buma te Amsterdam wordt
opgeheven en het Nederlandsche auteursrecn-
ten bureau te Amsterdam wordt gesticht. De
artikelen luiden als volgt:
Artikel 1. le: op den dag van inwerking
treding van dit besluit wordt de vereeniging:
„het bureau voor muziek-auteursrecht Buma
te Amsterdam" ontbonden. Het tot de Buma
behoorende vermogen gaat op dien dag in eigen
dom over op de stichting Nederlandsch Auteurs-
rechten Bureau, welke ook alle civielrechtelijke
rechten en verplichtingen van de Buma over
neemt;
2e. Aan alle leden van het bedrijfs- en ad
ministratief personeel van het bureau voor
muziek-auteursrecht Buma zal. zoover zij op
den dag van afkondiging van dit besluit bij de
Buma in dienst zijn, worden aangeboden in
dienst van de stichting Nederlandsch Auteurs
rechten Bureau te treden voor zoover zij
daarbij passende werkzaamheden kunnen
vinden,
3e De secretaris-generaal van het departe
ment van volksvoorlichting en kunsten stelt
zoo mogelijk in overeenstemming met de be
langhebbenden de schadevergoeding vast,
welke in het geval, bedoeld in het eerste lid
van dit artikel aan het bureau voor muziek
auteursrecht Buma en in de gevallen, als be
doeld in het tweede lid van dit artikel, aan de
daar bedoelde personen, die niet in dienst van
de stichting Nederlandsch auteursrechtenbu
reau overgaan, wordt toegekend.
4e. De stichtingen Nederlandsche Muziekbe-
lahgen en Maneto worden op den dag van in
werkingtreding van dit besluit ontbonden. Het
aan deze stichting behoorende vermogen gaat
met ingang van dien dag over in eigendom
van de stichting Nederlandsch auteursrechten -
bureau, welke ook alle civiel-rëchtelijke rechten
en verplichtingen van deze stichtingen over
neemt.
Artikel 2 Wettelijke bepalingen, welke met
dit besluit in strijd zijn, treden in zooverre bui
ten werking.
Artikel 3 Dit besluit treedt in werking op
den dag vaif zijn afkondiging.
TOESTEMMING TOT BEMIDDELING.
Het eerste uitvoeringsbesluit van den secre
tarisgeneraal van het departement van volks
voorlichting en kunsten, verschenen in de
Staatscourant van 12 dezer, ter uitvoering van
artikel 30a der Auteurswet 1912 luidt:
Op grond van artikel 30a der Auteurswet 1912.
in overeenstemming met de par. 2 en 3 van de
verordening No. 3/1940 van den Rijkscommis
saris voor het bezette Nederlandsche gebied
wordt bepaald:
Artikel 1 De stichting Nederlandsch
Auteursrechten Bureau verkrijgt de toestem
ming. als bedoeld in het eerste lid van art. 30a
van de Auteurswet 1912.
Artikel 2 le. Ten aanzien van de be
middeling in zake auteursrecht met be
trekking tot andere werken dan die, welke
vallen onder het muziekauteursrecht, moe
ten degenen, die zich met deze bemiddeling
bezig houden, binnen veertien dagen na af
kondiging van dit besluit een verzoek om
tóestemming, als bedoeld in artikel 30a der
Auteurswet 1912, indienen b(j den secretaris
generaal van het departement van volks
voorlichting en kunsten.
2e. Zij, die tot op heden in Nederland zich
plachten bezig te houden met de hier bedoelde
bemiddeling en tevens binnen den in het eerste
lid bedoelden termijn een verzoek tot toestem
ming, als bedoeld in artikel 30a der Auteurs
wet 1912, hebben ingediend, kunnen zich met
de bemiddeling blijven belasten, totdat door den
secretaris-generaal op het verzoek is beschikt.
Artikel 3 Dit besluit treedt in werking op
den dag zijner afkondiging.
Van bevoegde zijde wordt het volgende mee
gedeeld:
Het besluit no. 6/1942 van de secretarissen-
generaal van de departementen van volksvoor
lichting en kunsten en van justitie, waarbij art.
30a van de Auteurswet 1912 wordt gewijzigd,
heeft de volgende beteekenis:
Tot nu toe was voor het verleenen van bemid
deling in zake muziekauteursrechten als bedrijf
de toestemming vereischt van het departement
van justitie. De verandering behelst nu dat
toestemming niet alleen vereischt is in het geval
van bemiddeling inzake muziekauteursrechten
doch ook in het geval van bemiddeling inzake
andere auteursrechten, voor zoover het betref
fende werk valt binnen het gebied waarvan de
zorg is opgedragen aan het departement van
volksvoorlichting en kunsten. Toestemming tot
bemiddeling wordt thans gegeven door den
secretaris-generaal van laatstgenoemd departe
ment.
Het betreft hier in de eerste plaats de be
scherming van den kunstenaar. Deze is immers
geen zakenman en is zelf dikwijls niet in staat
na te gaan of het bureau, hetwelk zorg draagt
voor de inning en de handhaving van zijn
auteursrechten, dit op de julste wijze doet en
evenmin of de administratiekosten van dit
bureau binnen redelijke grenzen worden ge
houden. Aan den andere kant is er van staats
wege evenzeer controle noodig. dat alleen zij,
die redelijkerwijs verplicht zijn auteursrechten
te betalen, deze betalen en dat de bedragen
redelijk worden gehouden.
Ter uitvoering van dit zoo belangrijke
besluit is er een stichting in het leven
geroepen genaamd Nederlandsch Auteurs
rechten Bureau. Dit bureau neemt alle
civielrechtelijke rechten en verplichtingen
van het thans ontbonden bureau voor mu
ziekauteursrecht Buma te Amsterdam over.
Het nieuwe bureau staat onder onmiddellijk
toezicht van den secretaris-generaal van het
departement van volksvoorlichting en kunsten;
het omvat niet alleen de bemiddeling van mu
ziekauteursrechten maar van alle auteursrechten
op het gebied van het departement van volks
voorlichting en kunsten. Dit nieuwe bureau zal
onmiddellijk de geheele taak van de Buma ten
aanzien van muziekauteursrechten overnemen.
Zij, die zich bezig hielden met de bemiddeling
van andere auteursrechten, moeten binnen veer
tien dagen na afkondiging van het eerste uit
voeringsbesluit dus voor den 24sten Januari 1942
een verzoek om toestemming om het bedrijf
voort te zetten, indienen bij den secretaris
generaal van het departement van volksvoor
lichting en kunsten. Totdat de definitieve beslis
sing omtrent dit verzoek is gevallen, kunnen
zij hun werkzaamheden voortzetten. Het ligt
echter in de bedoeling op den duur ook de
bemiddeling van andere dan muziekauteurs
rechten te doen geschieden door het Neder
landsche Auteursrechten Bureau.
Het ls bekend, dat een van de vele grieven,
welke bestonden tegen de werkwijze van de
Buma deze was, dat er eindelooze, zeer kost
bare processen werden uitgestreden, waardoor
de belangen van de kunstenaars niet waren
gediend. Allerlei moeilijkheden kunnen thans op
een veel eenvoudiger wijze worden geregeld. In
de organisatie der Nederlandsche Kultuurkamer
zijn alle scheppende en uitvoerende kunstenaars
vereenigd benevens alle verspreiders van kunst
werken. Binnen het kader van deze organi
satie kan men trachten billijke regelingen te
vinden welke alle belanghebbende partijen
moeten bevredigen.
Daar zoowel het Nederlandsche Auteursrech
ten Bureau als de Nederlandsche Kultuurkamer
onder het toezicht staan van het departement
van volksvoorlichting en kunsten kan hier een
overbrugging gemakkelijk worden gevonden.
Het departement zal er voor waken dat de
kosten, welke drukken op de bemiddeling inzake
auteursrechten zooveel mogelijk worden beperkt.
Het moet zoo zijn, dat de kunstenaars werkelijk
krijgen wat hun toekomt.
Het nieuwe auteursrechtenbureau zal onder
directie staan van den heer A. D. Loman
Jr., die zijn sporen op het gebied van
Heerenstr. 108A - Witte Rozenstr. 43
2635
HAAGSCHE POLITIERECHTER.
Distributiekaarten gestolen.
„Het staat u fraai", vond de Politierechter,
wiens opmerking D. L. A. uit Lelden gold. Die
had een goed vertrouwen van mej. S. bi) wien
hij regelmatig kwam om lompen te koopen en
dan ook wel eens iets kreeg. Ten nadeele van zijn
cliënte had A. nu eenige distributiekaarten ge
stolen. De Officier vond dat een leelijke streek,
en vorderde twee maanden gevangenisstraf.
De politierechter wilde het nog eens met ver
dachte probeeren en legde f.50 boete subs. 50
dagen hechtenis op.
„Liefdadigheid is een oud-va-
derlandsche deugd, ons volk
heeft deze deugd steeds be
tracht. Moge het er ook thans
van doordrongen blijven, dat
geven zaliger is dan ontvangen.
Mr. Dr. R. H. baron de Vos
van Steenwijk.
Gironummer van de WHN 5553.
auteursrechten in Nederland heeft verdiend.
Bovendien zal een bijzonder gevolmachtigde
van den secretaris-generaal zorger» voor liet
dagelijksche contact tusschen het Neder
landsch auteursrechten-bureau en het de
partement en ook tot de Nederlandsche
Kultuurkamer en de daartoe behoorende
gilden en groepen.
Ook ten aanzien van de inning van auteurs
rechten kan door een goede samenwerking tus
schen het departement, auteursrechtenbureau
en Kultuurkamer goedkoopere en betsr? con-
trole en goedkoopere en snellere inning worden
bevorderd.
De Amsterdamsche IJsclub had nauwelijks haar poorten
geopend, of de wedstrijdrijders kwamen een baantje trek
ken. De Nederlandsche schaatskampioen H. Buyen traint
serieus voor het komend seizoen. (Polygoon-Sagers).
De vermaarde Zwitsersche componist-dirigent Arthur Honegger
vertoeft In ons land en zal Donderdagavond a.s. het Concertge-
gebouworkest leiden. Tijdens een repetitie-pauze, van links na&r
rechts: Rudolf Mengelberg, Arthur Honegger, Ernst Krauss
(impresario) en Frits Schuurman.
(Polygoon-Noske)
Op een vliegveld, ver in het Oosten, is de panier-slede reeds
tot een gewoon verkeersmiddel geworden.
(Hoffmann-P.K. Rauchwetter)
Volendam op de schaats. Een vrooltfk
trio aan het zwieren.
(Polygoon-v. Bllsen)
Verder gaat het, naar het Oosten!
(Weltbild-Polygoon-PJC. Umbach)
25 jaren in dienst van den Nederlandschen tuinbouw.
net Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingen in Neder
land en z(jn voorzitter, de heer F. V. Valstar, herdachten
hun zilveren jubileum. Tijdens de receptie in Den» Haag,
v.l.n.r. de heeren F. V. Valstar, Jan Barendse, voorzitter
van den Bond Wesfland en W. Remme, lid van het dage-
lijksch bestuur van het jubileerende Bureau.
(Polygoon-Meyer)
1500 K.M. van den Potsdammer Platz! Zooeven is de nieuwste front-courant
aangekomen. Niettegenstaande de koude, verdiepen de .S.S.-mannen zich in den
inhoud. (Weltbild-Polygoon-S.S. P.K. Waldl)