Binnenland
WOENSDAG 14 JANUARI 1942
No. 25091
Japansche vorderingen op
Celebes
Verduisteren:
Remmen der bewapenings
productie in Engeland
82ste Jaargang
Vliegveld Kakas bezet
Crisisverschijnselen in
Engeland nemen toe
Willen V.S. invasie in
Europa?
Turkije en Eden's
besprekingen
Druk op Ierland
Alle landarbeiders in het
N.V.V.
Verspreide berichten
17.56 uur
9.42 uur
Slechte organisatie
Wassenaar heeft
twintigduizend inwoners
Naastenliefde
EERSTE BLAD
Het Britsche publiek krijgt
geen waren indruk van
den stand van zaken
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Hermv
Telel Directie en Administratie
25041 (2 Ulnen)
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef Redactie 21507
Hoofdredacteur: B. W. M enkhorst. Lelden
Pl.verv.: K Been Lelden.
Het Keizerlijk Japansche hoofdkwartier heeft
medegedeeld, dat de Japansche marine den
Ned.-Indischen mijnenlegger „Prins van
Oranje", metende 1.291 ton, die trachtte van
Tarakan te ontkomen, in den grond heeft ge
boord.
Of de petroleumbronnen op Tarakan vernield
zijn, is niet zeker.
De Prins van Oranje is in 1931 bij de Mij. de
Maas te Slikkerveer gebouwd. Het schip nad
een waterverplaatsing van 1291 ton en liep 15
knoopen. Het was bewapend met 2 'canons van
7.5 cm. en 2 van 4 cm. tegen luchtdoelen; liet
kon 150 mijnen meevoeren en bood plaats aan
één watervliegtuig De normale bezetting be
droeg 121 man.
Intusschen hebben Japansche eenheden zich
meester gemaakt van het vliegveld Kakas nabij
Menado op Celebes, waar vier Lockheed Hua-
sons, zware bommenweroe.'S, nn drie andere
zware bommenwerpers werden neergeschoten.
In het gebied van Tarakan hebben Japansche
vliegtuigen een tweemotorigen bommenwerper
van den tegenstander neergeschoten. benevens
nog een tweede machine.
Ten aanzien van de verovering van het vlieg
veld van Kakas wordt gemeld, dat de Japansche
eenheden, die Menado hebben bezet, opgerukt
zijn naar Tondano, waar zij zich voegden bij
eenheden, die te Kema waren geland.
De gezamenlijke eenheden rukten toen op
naar het vliegveld van Kakas (60 K.M. ten Z.
van Menado).
NIEUWE VORDERING OP MALAKKA
Als voorhoede der Japansche strijdkrachten
heeft gistermiddag om vijf uur een tankafdee-
ling de grens van den staat Negri Sembilan
overschreden bij de achtervolging van den
vluchtenden tegenstander. De Britsche strijd
krachten trekken ijlings terug op de stad
Malakka.
Er zijn nieuwe luchtaanvallen op militaire
doelen in Singapore gedaan. De woordvoerder
der Japansche ambassade te Bangkok heeft ter
persconferentie verklaard, dat hij het juiste
tijdstip waarop de Engelschen Singapore zouden
opgeven natuurlijk niet kon noemen. Persoon
lijk had hij echter de overtuiging, dat dit bin
nen twee maanden het geval zou zijn.
PORT SWETTENHAM DOOR ENGELSCHEN
ONTRUIMD.
Dagens Nyheter publiceert een bericht van
United Press uit Malakka, waarin wordt ge
zegd, dat de Engelschen de haven Port Swet-
tenham ten Zuidwesten van Kwalaloempoer
hebben moeten opgeven. (D.N.B.)
SPECIALISTEN TEGEN DE KOUDE.
De Duitsche troepen in de Sovjet-unie maken
dankbaar gebruik van de ervaringen, die Duit
sche natuuronderzoekers en ontdekkingsreizigers
in de koude gebieden op het gebied van be
scherming tegen den barren winter hebben op
gedaan. De beste leermeesters op dit gebied, al
dus wordt van militaire zijde aan het D.N.B.
medegedeeld, zijn de deelnemers aan de Hima-
laja-expedities. Eenige van deze mannen, die
tijdens de expeditie naar den Nanga Parbat
temperaturen van meer dan veertig graden on
der nul hebben beleefd, zijn nu in het Duitsche
leger werkzaam als specialisten voor de be
scherming tegen de koude.
c,S-lff!PÉmatieke medewerker van het D.NB.
Hp^iw*°8 ,^00rzichtig men ook in de beoor-
lfn bestand mag zijn, toch kan
ui S nalaten met toenemende belangstel-
h?8-11 van een reeks feiten en tee-
cpHo Vfrschj^nselen 111 het Engel-
e? t€ w«zen. Het kraakt niet
111 de regeering, doch ook in de
X°f®e%>va.n het Britsche rijk: dat is min of
TVan a yat sedert de geweldige
S? S' ?18 pai\.m ket Zuidzeegebied uitdeelt,
uit de stemmen, die zich aan gene zijde van het
Kanaal en van den Oceaan laten hooren, kan
worden opgemaakt.
Was reeds het debat in het Engelsche parle
ment met de door vele leden van Hooger- en
Lagerhuis openlijk geuite kritiek op de Brit
sche en evenzoo op de Amerikaansche oorlog
voering opmerkelijk, nog meer was dit de bij
dezelfde gelegenheid geuite bezorgdheid over het
lot van het Empire, dat het Britsche eiland tot
een buitenpost van de Vereenigde Staten of van
een gebolsjewiseerd Europa dreigt te maken. i
De crisisverschijnselen worden nog duidelijker 1
door de even openlijk tot stand gekomen breuk
tusschen het Dominion Australië en de Londen-
sche centrale, voorts door de onafhankelijk
heidsbeweging. die zich in het Zuid-Afrikaan^
sche parlement steeds krachtiger roert.
Teekent zich dus het ontbindingsproces in het
Britsche Rijk reeds in bepaalde lijnen af, ook
doen zich teekenen voor van een binnenlandsch
politieke crisis, die tot uiting komt in openlijke
critiek op Churchill en zijn methoden en in het
geroep om nieuwe mannen, teekenen. die een
blad als de Daily Express volkomen Openlijk tot
de formule „kabinetscrisis" terugbrengt.
Terwijl verklaringen als die van den Ameri-
kaanschen minister van marine Knox over den
toestand in het Zuidzeegebied volkomen in
strijd zijn met zijn pocherige bewering van on
geveer drie maanden geleden, dat men met Ja
pan zeer snel tabula rasa zou maken, moeten
zij aan den anderen kant, ondanks de verzeke
ring. dat de aandacht der Ver. Staten in hoofd
zaak gericht blijft op den slag op den Atlanti-
schen Oceaan en op de beveiliging van den ver
bindingsweg tusschen Amerika en Engeland ook
den lichtgeloovigsten Engelschman thans doen
zien. welk een afstand er gekomen is tusschen
het beloven van honderd procent hulp en den
werkelijken toestand. Zulke uitlatingen kunnen
slechts tot verscherping en bespoediging van de
crisis bijdragen.
In dezen toestand zoekt men in het Ameri-
kaansch-Britsche kamp naar een afleiding, die
men meent te vinden in de door den vijande
lijken berichtendienst verspreide bewering, dat
het in het kamp der As begint te kraken. Deze
afleidingsmanoeuvre kan zakelijke waarnemers
en beoordeelaars slechts sterken in de meening,
dat Engeland bijzonder sterke kalmeeringspillen
noodig heeft.
Uit de gebeurtenissen na de verklaring van
Roosevelt, dat de Ver. Staten troepen naar
Groot-Brittannië willen zenden blijkt, dat het
programma voor de invasie in Europa bijna ge
reed is gekomen.
Men is te Washington van meening, dat de
sterke strijdkrachten die zich in Engeland be
vinden, voor een aanval op Europa moeten
worden gebruikt, terwijl de Amerikaansche
troepen in hun plaats Engeland zullen verdMi-
gen.
De in Engeland aanwezige legers hebben
reeds met de Duitschers gestreden, zoodat zij
het geschiktst zijn den zwaarsten last van den
strijd te dragen.
Bovendien heeft men ze sedert maanden
daarop voorbereid, zoodat ze ook gezien van
een standpunt der moraal logischerwijze vóór
de Amerikaansche troepen voor een invasie
moeten worden gebruikt. (A.N.P.)
De deelneming van den Britschen gezant te
Ankara aan de besprekingen van Eden in Mos
kou was het sein tot vernieuwde internationale
belangstelling voor de positie van Turkije te
midden van de oorlogvoerende partijen. Van
Turksche officieele zijde onthield men zich van
iedere stelling name tegenover de diverse in
omloop gebrachte speculaties, blijkbaar van
meening dat men niet iedere paar maanden het
bekende Turksche standpunt behoeft te herha
len. Aan de Anglo-Amerikaansche stem van
Rye Brook, die bij radio Ankara gastvrijheid
geniet, hecht men in politieke kringen niet veel
waarde. Evenmin toont men neiging de uitbrei
ding van het Engelsch-Turksche handelsverdrag
met een verhooging van den jaarlijkschen goe-
derenruil ten bedrage van 3 millioen pond te
overschatten. De Duitsch-Turksche handel be
loopt een veelvoud van dien tusschen Engeland
en Turkije en is bovendien op gezonder en
natuurlijker verhoudingen gebaseerd. Overigens
is men van gevoelen, dat Ankara genoegzaam
overtuigd is van de ook voor Turkije vérstrek
kende gevolgen van Edens capitulatie voor
Stalin, welke slechts een bevestiging kan be
helzen van de Sovjet-aanspraken op den Bos
porus en de Dardanellen door Molotof destijds
tegenover Hitier geformuleerd. (D.N.B.)
Het A.NP. meldt uit Stockholm:
Nadat de Daüy Telegraph had onthuld, dat
de Engelsche regeering stappen had onderno
men om Ierland tot een interventie ten gunste
van de geallieerden te bewegen, verdient in dit
verband een artikel in de Sunday Express de
bijzondere aandacht, waarin het vraagstuk der
neutraliteit van Ierland buitengewoon- scherp
wordt behandeld en dat in politieke kringen
eenig opzien heeft gebaard. Het Engelsche blad
schrijft o.a.:
De tijd is gekomen om tegenover De Valera
en Ierland een duidelijke taal te spreken. Het
arme weerlooze land is uiterst onwillig om aan
Groot-Brittannië of aan de Vereenigde Staten
toestemming te verleenen zijn verdediging op
zich te nemen. Ierland geeft voedsel aan ouden
haat en prevelt oude slagzinnen, waarbij het
trotsch vasthoudt aan zijn onafhankelijkheid en
zijn verwachtingen, zich buiten den oorlog te
kunnen houden.
Hitier heeft zijn oog op Engeland gericht en
Ierland is een springplank naar Engeland, dat
zeer dicht bij de voornaamste citadel aan het
front tegen de spil is gelegen. Wie kan Hitier
beletten Ierland te bezetten? Ierland zelf en de
De persdienst van het N.V.V. deelt ons het
volgende mede:
Teneinde misverstand te voorkomen, vestigt
het N.V.V. er de aandacht op, dat evenals tot
nu toe het N.V.V. de sociaal-economische belan
gen der landarbeiders blijft behartigen, met
name door middel van de werkloozenkassen.
Wil de daadwerkelijke sociale politiek van het
N.V.V. practische resultaten blijven afwerpen,
dan is ook voor de landarbeiders een krachtige
organisatie noodzakelijk, die zij vinden in den
Nederlandschen bond van arbeiders in het
landbouw-, tuinbouw- en zuivelbedrijf, Utrecht,
Catharijnesingel 38.
Tusschen den Nederlandschen Landstand en
het N.V.V. worden sedert eenigen tijd bespre
kingen gevoerd om tot een wederzijdsche sa
menwerking en een doelmatige organisatie te
geraken.
Ieren in het Zuiden niet. De verdediging van
Ierland zou door de Vereehigde Staten kunnen
worden overgenomen.
Een Amerikaansch expeditieleger dient naar
Europa gezonden te worden en Ierland is de
logische opleidingsplaats en verdedigingspost
voor dit leger. Er mag niet langer worden ge
aarzeld of getwijfeld.
Ierland speelt een hopelooze rol, wanneer het
niet overgehaald of gedwongen wordt zijn juiste
en eervolle plaats in het front der geallieerden
in to nemen.
CIANO NAAR BOEDAPEST.
Officieel wordt medegedeeld: op uitnoodiging
van den rijksbestuurder en van de Hongaarsche
regeering zal de Italiaansche minister van bui-
tenlandsche zaken, graaf Ciano, op 15 Januari
in Hongarije aankomen voor een bezoek van
verscheidene dagen. (DJNB.).
BIJ SOLLOEM GETORPEDEERD BRITSCH
SLAGSCHIP WAS DE BARHAM.
In het Duitsche ^veermachtsbericht van 26
November 1941 werd' medegedeeld, dat een Duit
sche duikboot onder bevel van kapitein-luitenant
Freiherr von Tiesenhausen in het zeegebied van
Solloem een Britsch slagschip had getorpedeerd.
Naar thans door Britsche gevangenen is beves
tigd. droeg dit slagschip den naam „Barham".
Het schip is volgens de verklaringen der gevan
genen gezonken. (D.NB.).
RUSSISCHE EMIGRANTEN MELDEN ZICH
VOOR DEN STRIJD.
Uit de Russische emigrantenkolonie te Bel
grado. die bijzonder sterk is, hebben zich 300.0
vrijwilligers voor den oorlog tegen de sovjetunie
aangemeld. Ook uit Hongarije hebben zich vrij
willig vele Russische emigranten voor den strijd
tegen het bolsjewisme aangemeld. Bijzonder groot
is het aantal vrijwilligers, die tot de jongere
lichtingen behooren. (A.N.P.).
van hedenavond
tot morgenochtend
v
De maan kwam heden op om
6.47 uur en ging onder te 15.52 uur.
Onder het opschrift „remmen der bewape
ningsproductie" houdt een bijzpndere cor
respondent van de Times zich in twee uitvoe
rige artikelen bezig met de hindernissen, welke
de Engelsche oorlogsproductie nog steeds ont
moet. Lord Beaverbrook had gelijk, aldus de
Times, toen hij verklaarde, dat de Britsche be
wapeningsproductie nog niet op volle kracht
werkt, en Bevin verlangde niets onmogelijks,
toen hij zeide, dat men de productie nog met
40 procent kan opvoeren. De meening van deze
twee ministers wordt door breede kringen der
arbeiders en ook van hun leiders gedeeld. De
reden voor dit falen der Engelsche bewape
ningsondernemingen is de omstandigheid, dat
niet alle machines volledig gebruikt worden.
Ook ontbreekt in vele gevallen een zekere con
tinuïteit der verdeeling van orders. Zoo komt
het voor, dat een fabriek volkomen - stilligt,
terwijl een naburig bedrijf met orders overladen
is. Hier ontbreekt het dus aan de juiste organi
satie Hetzelfde geldt, wanneer een- en hetzelfde
wapenbedrijf zich steeds moet omzetten op de
vervaardiging van ander oorlogsmateriaal, zoo
b.v. vandaag torpedo's maakt, morgen affuiten,
en na geruimen tijd weer heel iets anders. Ook
speelt de geldkv/estie bij de gebrekkige pro
ductie een zeer groote rol, ja vele bedrijfsleiders,
arbeiders zelfs zeggen, dat die kwestie de wortel
is van het kwaad. Zij verklaarden, dat al te
hooge loonen veel tot de storingen in de pro
ductie bijdroegen. In andere gevallen werden
arbeiders onwillig, omdat zij zich het waan
denkbeeld in het hoofd gezet hadden, dat hun
werkgevers geweldige oorlogswinsten maakten.
De winstkwestie houdt in het algemeen de
gemoederen van vele arbeiders bezig. Voort
durend gepraat over den wederopbouw na af
loop van den oorlog en het maken van plannen
voor de toekomst belemmert voorts de oorlogs
industrie en werkt het verrichten van maximale
prestaties tegen. Eenander euvel is het nog
altyd niet in vollen omvang functioneerende
verkeerswezen. Onvermijdelijke opstoppingen
worden veroorzaakt door troepentransporten,
I luchtaanvallen en moeilijkheden in de organi-
j satie. Ook heeft men in Engeland nooit ge-
I leerd, goederentransporten met een maximum
aan economisch inzicht uit te voeren. De
I meeste goederentreinen rijden, zooals dat in
vredestijd gebruikelijk is, niet met volle bela-
j ding. Dé propaganda die in Engeland gemaakt
wordt om de productie op te voeren, is ook niet
erg doeltreffend en de verschillende slagwoor
den, die van officieele zijde worden uitgegeven,
I brengen bij de arbeiders ofwel geeuwen of on-
j wil teweeg.
i Dc laatste zes maanden, waarin er slechts
betrekkelijk weinig luchtaanvallen hebben
plaats gehad, zijn voor de Britsche bewapenings
productie zeer slecht geweest, omdat de recht-
streeksche aansporing, die het gevaar en de
strijd met zich mede brengen, ontbraken.
Steeds nog wordt er geklaagd over een onvol
doend aantal vrouwen in de wapenbedrijven.
De tot de vrouwen gerichte oproepen waren
echter onhandig opgesteld en hadden niet
overtuigend genoeg gewerkt. Daar komt bij, dat
men een beroep deed op het eigen belang der
vrouwen. Jonge moeders zouden gaame zoo
werd er gezegd bij duizenden haar arbeids
kracht in dienst van het vaderland willen stel
len, maar de kinderbewaarplaatsen, waar de
kleintjes tijdens afwezigheid der moeders ver
zorgd werden, ontbraken. Een andere hindernis
voor den vrouwenarbeid wordt gevormd door
de moeilijkheden, by het verrichten van In-
koopen.
De Times-correspondent meent ten slotte het
volgende: Wat aan de Engelsche bewapenings
productie ontbreekt, zijn centrale staatscontrole
commissies, die ervbrev niet alleen adviseerend
doch ook bevelend zouden moeten kunnen op
treden.
Ter secretarie van Wassenaar is gistermorgen
de 20.000ste ingezetene ingeschreven in de per
soon van Maria Helena Hillegonda Konijn,
dochter van N. J. Konijn, slagersknecht werk
zaam bij den heer J. C. Hoogeveen te Wasse
naar en van Helena Johanna Beijersbergen,
wonende St. Willibrordusstraat No, 5 aldaar.
De vader werd, toen hij ter secretarie de ge
boorte-aangifte deed, door den Burgemeester
gelukgewenscht, terwijl hem een spaarbank
boekje, waarop f. 50.is ingelegd, voor de
jonge telg werd overhandigd.
Naastenliefde, de eerste Christelijke deugd, wil
men tegenwoordig nog wel eens verkeerd uitleg
gen. Voor velen geldt de naastenliefde alleen
voor de mannen van partij a of voor die van
partij b, al naar gelang het met zijn sympa
thieën staat aan de zijde van partij a of b
Gelukkig zyn daar instanties en organisaties,
die niet zoo kortzichtig zy'n, die de ware Chris
telijke naastenliefde nimmer uit het oog ver
liezen, die slechts willen helpen en verzorgen,
die niet zien of het een vriend dan wel een
vijand is, die in levensgevaar verkeert.
Naastenliefde in praktijk, dat wil de Neder-
landsche ambulance brengen, "helpen waar hulp
wordt verzocht, niet ziende naar partij, naar
vriend of vijand. Daarom zal deze Nederlandsche
Ambulance ieders steun verdienen.
Daarom kunt u ook niet achterblijven als er
een beroep op u gedaan wordt. En dat beroep
wordt nu op u gedaande Nederlandsche
Ambulance heeft uw steun noodig. Zij verwacht
ook uw bijdrage op girorekening 87600, Neder
landsche Ambulance, Koninginnegracht 22,
's-Gravenhage.
CENTRAAL BUREAU VAN DE TUINBOUW
VEILINGEN IN NEDERLAND.
Receptie bij het zilveren jubileum.
Op 11 Januari 1917, midden in het rumoer van
den wereldoorlog, werd het Centraal Bureau van
de tuinbouwveilingen in Nederland geboren. De
toenmaals heerschende bizondere omstandig
heden noopten het veilen verplicht te stellen.
Deze verplichtstelling met de daarop volgende
oprichting van genoemd bureau beteekenden een
mijlpaal in de geschiedenis van onzen tuinbouw.
De werkzaamheden van het bureau zijn voor
den tuinbouw een zegen gebleken en de hoop
voor de toekomst is er op gevestigd.
Thans, wederom midden in een wereldoorlog,
herdacht het bureau zljrr 25-jarig bestaan en
daarmede vierde de voozitter, de heer F. V. Fal-
star, zyn zilveren Jubileum als zoodanig.
Het voltallige bestuur heeft gistermiddag In
„Pulchri Studio" te Den Haag gerecipieerd. Het
waren de heeren F. V. Valstar uit Naaldwijk, J.
H. Barendse uit Poeldijk, mr. Niemoeller uit Den
Haag, H. Remme uit Delft, J. Nysse uit Sant
poort en A. Booy uit Ochten, die de gelukwen-
schen van honderden in den lande in ontvangst
hadden te nemen. Vrijwel alle veilingsorgani
saties in het land waren vertegenwoordigd en
hadden bloemstukken gezonden.
Bloemenkweekers uit Aalsmeer en Honselers-
dijk hadden de zalen op feestelijke wijze versierd.
Onder de autoriteiten, die den bestuurders de
hand kwamen drukken werden opgemerkt dr.
A. M Hirschfeld, secretaris-generaal van de de
partementen van handel, nijverheid en scheep
vaart en landbouw en visscherij, en ir. S. L.
Louwes, directeur-generaal van de voedselvoor
ziening.
TRANSPARANTPAPIER ALS VERPAKKING.
In niet noodzakelijke gevallen verboden.
In verband met de noodzakelijke papierbezui
niging is het gebruik van transparantpapier
zooals cellophane e.d. verboden voor die soort
verpakkingen, welke niet noodzakelijk zijn ter
bescherming van de verpakte artikelen tegen
schadelijke invloeden, zooals vocht, droogte enz.
In een in de bladen op te nemen officieele
publicatie zijn de artikelen genoemd, welke in
bepaalde gevallen niet in transparante papier
soorten mogen worden verpakt.
In speciale gevallen kan de directeur van het
Rijksbureau voor Papier, na schriftelijk verzoek,
dispensatie verleenen van de verbodsbepalingen.
DE ARBEIDSVOORWAARDEN
IN DE TEXTIELINDUSTRIE.
Bindend vastgesteld.
Door het college van rijksbemiddelaars is een
regeling van arbeidsvoorwaarden bindend vast
gesteld voor de ondernemingen, behoorende tot
de bedrijfsgroep „textiel-industrie", met uit
zondering van die, behoorende tot de ondervak
groep „vlasbewerkende industrie".
Het in deze regeling bepaalde komt overeen
met den inhoud van een concept collectieve ar
beidsovereenkomst. waaromtrent in Juli van het
vorige jaar overeenstemming werd bereikt tus
schen een aantal werkgevers- en werknemers
organisaties in de textielindustrie, terwijl ge
lijke bepalingen ook door andere dan tot de
evenbedoelde werkgeversorganisaties behoorende
werkgevers in hun ondernemingen van toe
passing werden gebracht.
Het college heeft het noodzakelijk geacht, met
een enkele uitzondering op grond van techni
sche bezwaren deze bepalingen thans tot alge-
meene gelding te brengen voor den geheeleh be
drijfstak en wel krachtens art. 5 van de ver
ordening-Nr. 217/1940 d.d. 28 November 1940 van
den Rijkscommissaris, aangezien langs den weg
van algemeen verbindendverklaring van een
cbllectieve arbeidsovereenkomst hierop geen uit
zicht bestond.
De door het college vastgestelde regeling om
vat bepalingen betreffende de uitbetaling van
loon bij verzuim en Christelijke feestdagen, va-
cantiedagen, toeslag voor arbeid in ploegen
dienst. arbeidsduur, overwerk en ontslag.
De regeling treedt in werking met ingang van
de eerste volle loonweek na 31 Januari as.
ER ZIJN WEER SINAASAPPELEN.
Er is een begin gemaakt met den aanvoer van
sinaasappels, waarvan de eerste wagons, die
thans zyn binnengekomen, voor de verpleegden
in de ziekenhuizen in ons land beschikbaar zijn
gesteld. Het resteerende gedeelte zal aan het
publiek worden verkocht. Het eerst komen de
Rotterdammers aan de beurt, daarna zullen de
overige plaatsen worden bedacht.
Tengevolge van het moeilijke transport en
den duurderen aankoop IVi'lë zyn de prijzen
belangrijk hooger dan die van voor den oorlog.
De groenten en fruithandelaren, die den ver
koop van sinaasappels op zich nemen, worden
eraan herinnerd, dat overtreding der prijsvoor-
schriften op de strengste wijze zal worden ge-
Dit Nummer bevat TWEE Bladen
CRISISVERSCHIJNSELEN IN DE
ENGELSCHE HOOFDSTAD.
(Van onzen politieleen medewerker).
WINSTON CHURCHILL hield zich in de
jaren 192627 veel bezig met het schrij
ven van mémoires over den grooten
wereldbrand 19141918 in verschillende pers
organen.
Eén van zijn bekendste uitspraken uit dien tijd
is wel deze. dat het Britsche publiek gedurende
den oorlog nimmer een ware indruk van het
gebeurde heeft bereikt. Letterlijk zeide Chur
chill toentertijd: de rest lag in een donkeren
achtergrond, dien men eerst thans kan belich
ten; later, toen er meer bekend werd, had
niemand tijd tot terugblikken naar de eerste
dagen, want men bevond zich alweer in
nieuwe gevaren. Men mag ook thans nog gerust
aannemen dat Churchill hetzelfde principe hul
digt en omtrent de werkelijke toedracht van
de oorlogsontwikkeling maar juist datgene er
van zegt, wat het best in het kader van zyn
politiek past. Dat een oorlogvoerende staat niet
kan overgaan tot het rijkelijk uitstrooien van
krijgsplannen is alleszins begrijpelijk, doch het
totaal fingeeren van bepaalde veldslagen of
offensieven en hiervan in extenso mededeeling
doen, is heel eigenaardig. Vooral dit laatste
treft men bij de Britsche voorlichting aan. Een
typisch voorbeeld is het met zooveel ophef aan
gekondigde offensief tegen de strijdkrachten
van generaal Rommel in Noord-Alrika, dat
geheel vastloopt en volgens thans uit Londen
komende berichten veel te lang duurt. Het
steeds sneller oprukken van de Japanners naar
Zuid-Malakka heeft tot gevolg, dat de Britten
in snel tempo terugtrekken. De Britsche be
richtendienst noemt deze vlucht uit Kwala
Loempoer de „prachtigste transportprestatie in
de geschiedenis van dezen veldtocht". Om dezen
terugtocht voor het Engelsche publiek aanneme
lijk te maken, wordt hieraan toegevoegd, dat de
Britsche troepen „tachtig kilometer zingend en
zonder eenig ongeval hadden afgelegd
Dat de positie van Engeland den laatsten tijd
hoe langer hoe ernstiger is gaan worden, bleek
onlangs al uit het feit, dat Engeland er m toe-r
stemde, dat de Amerikaansche admiraal Hart
mede het bevel ging voeren over Britsche vloot-
eenheden, terwijl de Australische marinebasis
Port Darwin aan de Amerikaansche marine
werd uitgeleverd. Dit zyn symptomen, die er op
wijzen, dat de trotsche Britsche wereldmacht
enorm aan kracht heeft ingeboet. Ook in En
geland zelf schijnt te worden ingezien, dat het
Britsche imperium aan den rand van den af
grond staat. Immers de laatste dagen komen
berichten uit Londen, die melding maken van
crisisverschijnselen. Weliswaar zijn dit slechts
geruchten, doch ondanks dat kan men er toch
niet zoo aan voorbij gaan. In BerlJjnsche poli
tieke kringen wijst men er op, dat, wanneer het
den Engelschen niet zoo ellendig zou gaan als
op het oogenblik, zij Churchill en zijn groep al
lang hadden weggejaagd. De omstandigheid, dat
men vrees koestert voor hetgeen na Churchill
zou kunnen komen, kan oorzaak zijn, dat deze
crisisverschijnselen geen vasteren vorm gaan
aannemen.
De Engelsche pers houdt zich de laatste dagen
in verschillende commentaren bezig met de
positie in Oost-Azië en komt steeds meer tot
de conclusie dat de toestand aldaar er minder
florissant gaat uitzien. Zoo zegt o.a. de „News
Chronicle", dat het beeld van de Britsche mili
taire leiding op het schiereiland Malakka steeds
onverkwikkelijker wordt naarmate er meer bij
zonderheden bekend worden. Het blad gaat al
zoover, dat het eischt, dat later een diepgaand
onderzoek moet worden ingesteld naar dit on
eervol hoofdstuk van het Britsche koloniale be
wind. Dit alles heeft tot gevolg, dat de stem
ming in de Engelsche hoofdstad is gedaald.
Meer en meer schijnt men in Engeland in te
zien, dat de methode van Churchill om tegen
slagen naar den achtergrond te doen verhuizen
en deze eerst later te belichten struisvogelpoli
tiek is. Ook nu krijgt het Britsche publiek nim
mer een waren indruk van den stand van
zaken. Dezer dagen werd in een der bladen de
opmerking gemaakt, dat de uitverkoop van het
imperium in vollen gang is.
Churchill probeert thans dezen uitverkoop
zooveel mogelijk te verbloemen doch de feiten
spreken en spoediger dan misschien verwacht
wordt, zal vooral Oost-Azië het antwoord geven
op de vraag of de vlucht der Britten op Malakka
inderdaad als „de prachtigste transportprestatie
in de geschiedenis van dezen veldtocht" is te
beschouwen. H. A. G.
straft. De prijs is per 100 gram vastgesteld, doch
de sinaasappels mogen per stuk worden aange
boden. De winkelier is echter verplicht op H
cent naar beneden af te ronden en het gewicht
per stuk en den dienovereenkomstigen prijs ten
overstaan van zijn klanten zelf te berekenen.
PREMIE ZIEKENFONDSENBESLUIT
ONVERANDERD.
In de staatscourant van gisteren ls opgenomen
een besluit van den secretaris-generaal van
sociale zaken, waarbij de premie, bedoeld in
artikel 9, tweede lid. van het ziekenfondsen-
besluit, voor het jaar 1942 wordt vastgesteld op
vier procent van het loon in den zin der
ziektewet.
DE BLOEMENEXPORT NAAR DUITSCHLAND.
In de voorschriften betreffende export van
bloemen is thans een belangrijke wijziging in
gevoerd, die vereenvoudiging brengt. Tot nu toe
was regel, dat zoowel de exporteurs in Duitsch-
land als de exporteurs van bloemen in ons land,
in het bezit moesten zijn van contingenten. Nu
is de maatregel aan deze zijde van de grens
vervallen en worden alleen aan de importeurs
contingenten verstrekt. Hierdoor kunnen de
importeurs zelf hun klanten aanwijzen.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Te rekenen van 1 December j.l. is benoemd
tot directeur van het staats veeartsenij kundig
onderzoekingsinstituut te Amsterdam G. M. van
WaVeren aldaar, thans bacterioloog aan voor
noemd instituut.
Met ingang van 1 Januari j.l. is dr. B. J.
C. te Hennepe. onder gelijktijdige toekenning
van eervol ontslag als directeur van de rijks-
seruminrichting te Rotterdam, benoemd tot
hoofdinspecteur van de volksgezondheid bij den
dienst, welke in het bijzonder is belast met het
toezicht op de naleving van de vleeschkeurings-
wet, tevens directeur van den veeartsenijkundl»
gen dienst.
