De strijd in Oost-Azië
Siste laargang
VRIJDAG 19 DECEMBER 1941
No. 25073
op
De Engelsche overval
Porfugeesch koloniaal bezit
Mussolini tot de Italiaansche
vrouwen
Verduisteren
Overal Japansche
successen
Uit Amerika
Artikel van Goebbels
Fransche geïnterneerden
in Italië vrijgelaten
Nederlandsche en Australische
strijdkrachten op Porfugeesch
Timor
Huidige oorlog hard en
langdurig
STADSNIEUWS
EERSTE BLAD
Expansïezucht en
imperialistisch streven
Met Duitschland voor I
een vrij Nederland
17.26 uur
9.48 uur
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: 3. W. Henny.
TelefDirectie en Administratie
25041 (2 lijnen).
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telef. Redactie 21507.
Hoofdredacteur: B. W. Menühorst, Helden
Pl.verv.: K. Been. Lalden.
Naar de legerafdeeling van het Japansche
keizerlijke hoofdkwartier mededeelt, hebben de
met de marine samenwerkende Japansche
strijdkrachten in alle operatiegebieden belang
rijke versterkingen ontvangen. Verder wordt
medegedeeld, dat de operaties een bevredigend
verloop hebben.
De vijandelijke tegenstand is overal gebroken.
De intensieve aanval op Hongkong duurt voort,
nadat een nieuwe eisch tot overgave door
Japan gedaan om noodeloos bloedvergieten te
voorkomen was afgewezen.
De Japansche troepen, die op het zuidelijk
deel van het hoofdeiland der Philippijnen, Lu-
zon, zijn geland, hebben het geheele gebied ten
noordwesten van Legaspi veroverd en den te-
rugtrekkenden vijand achtervolgd.
De Japansche luchtmacht heeft tevens voort
durend aanvallen gedaan op vijandelijke vlieg
velden in de omgeving van Manilla. De vijan
delijke hoofdmacht is reeds vernietigd, zoodat
de Japanners slechts op geringen tegenstand
stuiten.
Op Malakka rukken de aldaar gelande Ja
pansche strijdkrachten snel op. Na de inneming
vah! het vliegveld Victoria beheerschen deze
thans volledig het gebied rondom Kra aan de
Zuidpunt van Birma. De bij Singora en Kota
Baroe gelande troepen hebben de Britsche
grensversterkingen vernield, en Britsche geme
chaniseerde strijdkrachten vernietigd. De lucht
macht heeft verder vliegvelden in Birma en op
Malakka aangevallen.
Na de bezetting van Gosam. de landing op
Britsch Borneo en de uitschakeling van den
Britschen invloed in China kan dus op alle
fronten een voortdurende vooruitgang worden
geconstateerd. (DNB.).
COMMANDO-WISSELING.
Volgens uit Washington ontvangen berichten
heeft Roosevelt er bij de vooraanstaande in-
dust-rieelen en de vakvereenigingsleiders op aan
gedrongen, dat zij de productie van oorlogsma
teriaal vergrooten. Het materiaal, aldus Roo
sevelt. is niet alleen bestemd voor eigen ge
bruik, maar ook voor leveranties aan de sovjet
unie, Engeland en China. De Vereenigde Staten
zien zich op het oogenblik geplaatst voor de
zwaarste taak, die de geschiedenis hun ooit
heeft opgelegd. (D.N.B.).
Naai* de Britsche berichtendienst meldt, heeft
de Amerikaansche minister vah marine Knox,
medegedeeld, dat admiraal Kimmel is ontheven
van het opperbevel over de vloot in den Groo-
ten Oceaan en dat scliout-bij-nacht Nimitz
bevel heeft gekregen, hem te vervangen. Tot
aan de aankomst van Nimitz op Hawaii zal het
bevel worden gevoerd door vice-admiraal Pye.
Nimitz was. tot dusverre chef van het scheep
vaartbureau van het departement van. marine.
(D.N.B.)
Volgens beridhten uit Washington heeft de
minister van oorlog, Stimson, nog verklaard
dat de commando-wisselingen in den Stillen
Oceaan zijn voltrokken, omdat uit het onder
zoek is gebleken, dat de voorbereiding op
Hawaii gebrekkig is geweest. Stimson opperde
voorts de mogelijkheid, dat de afgezette gene
raals, Short en Martin, voor een krijgsraad
zullen worden gedaagd.
De diplomatieke correspondent van het D.N.
B. schrijft:
Het ontslag van admiraal Kimmel als opper
bevelhebber van de Amerikaansche vloot in den
Stillen Oceaan en van generaal Martin als be-
Vélhebber van de op Hawaii gestationneerde
luchtstrijdkrachten beteekent aanzienlijk meer
dan een zuiver militaire maatregel, want strikt
genomen worden hier militaire leiders bestraft
voor fouten, die de politieke leiding gemaakt
heeft. Met andere woorden: Kimmel en Martin
worden opgeofferd, opdat Roosevelt en Knox
zich aan de verantwoordelijkheid kunnen ont
trekken. De Amerikanen doen dus precies dat
gene, wat zij totdusverre den Engelschen ver
weten. Om soortgelijke redenen heeft n.l. Chur
chill gehandeld toen hij onlangs generaal Cun
ningham van zijn functie onthief. Men zal
moeten afwachten, of Roosevelt de Amerikaan
sche openbare meening opheldering zal geven
over de ware motieven van zijn optreden. Wan
neer bij geruchte verluidt, dat Kimmel en Mar
tin ervan beschuldigd worden, dat de op
Hawaii gestationneerde zee- en luchtstrijd
krachten niet op den oorlog waren voorbereid,
dan zou men hieruit de bekentenis kunnen af
leiden, dat Roosevelt en Knox zich reeds lang
voor den Japanschen aanval op Pearl Harbor
als in oorlog met Japan beschouwden. Alle
verklaringen van beide politici in de afgeloo-
pen zes maanden zouden de juistheid van deze
veronderstelling slechts kunnen bevestigen. De
vraag naar de schuld aan deze ramp zou dien
tengevolge noodzakelijkerwijze tot de volgende
alternatieven leiden:
Of Roosevelt en Knox zijn in gebreke geble
ven dm hun militaire leiders in kennis te stel
len van den politieke oorlogstoestand met
Japan en dan moeten niet Kimmel en Martin,
doch Roosevelt en Knox ter verantwoording
worden geroepen, of beide militairen zijn op het
juiste oogenblik verwittigd en dan zou de logi
sche consequentie zijn, dat men in Washington
den oorlog een feit achtte en de onderhande
lingen met de Japansche onderhandelaars
slechts als een manoeuvre beschouwde om tijd
te winnen. In dit geval hebben Kimmel en
Martin zich, precies als destijds Wavell in
Libye. schuldig gemaakt aan een laakbare on
derschatting van den vijand. Voor het Ameri
kaansche volk zijn beide mogelijkheden even
erg, omdat deze het in de ure des gevaars
slechts de keus laten tusschen onbekwame po
litici of onbekwame militairen.
WASHINGTON HIELD HET GEDULD DER
JAPANNERS VOOR ZWAKTE.
In een hoofdartikel in „Das Reich" behandelt
rijksminister dr. Goebbels den door de oorlogs
verklaring van Japan aan Engeland en de Ver
eenigde Staten veranderden toestand van het
militaire en politieke wereldbeeld.'
Men heeft,, aldus de minister, te Washington,
naar het schijnt, het geduld en de onvermoeibare
taaiheid der Japanners bij het onderhandelen
voor zwakte gehouden en men ziet zich thans
door den plotseling uitbrekenden aanvalsgeest
der Japansche weermacht zoodanig tegen den
mum* gedrukt, dat men daarvoor tot op dit
oogenblik nog geen plausibele verklaringen heeft
gevonden.
Voor Berlijn komt deze ontwikkeling geenszins
sis een verrasing, want Duitechland heeft Japan,
zijn weermacht, zijn volk en zijn leiding nooit
anders gewaardeerd dan zij tthans blijken te zijn.
Het past echter volkomen in de wereldbekende,
geborneerde arrogantie der angelsaksische oor
logsopruiers en brandstlchterskliek, dat zij de
militaire capaciteiten en mogelijkhëden van Ja
pan volkomen yerkeérd hebben opgevat en der-
na lve deze vergissing terstond bij den aanvang
hebben moeten betalen met een leergeld, welks
omvang waarlijk schrikwekkend is. In ieder geval
vertoonen de officieele communiqué's zoowel van
Roosevelt als van Churchill een groote teleur
stelling en de critiek, die hun mateloos licht
zinnig optreden ook in hun eigen pers ontmoet,
zelfs onder de dictatuur van een meedoogen'loos
schrappende censuur, toont, dat deze teleur
stelling ook gedeeld wordt door de openbare
meening hunner landen.
Dr, Goebbels schrijft verder: het JapanÉche
voorbeeld heeft weer eens getoond welk een ont
zaglijke kracht gelegen is in de nationale dyna
miek van een volk. Ook Japan weet evenals
Duitschland en Italië, dat het strijdt om zijn
toekomst, ja om zyn leven. Het samengaan tus
schen deze drie groote mogendheden is door de
natuur gegeven, het staat onder den onver-
brekelijken dwang van een onverbiddelijke his
torische logica. Men heeft deze mogendheden
weliswaar tot dezen oorlog gedwongen, doch zij
voeren hem echter practisch niet in de ver
dediging, maar in voortdurende aanvallen uit.
Zij gevoelen zich door de woordvoerders der plu
tocratie gebruskeerd en gedeemoedigd op een
wijze, die hun van den aanvang af iederen ge
dachte aan toegeeflijkheid ontneemt.
Ten slotte wordt in het hoofdartikel gezegd:
de wereldoorlog was voor de onderdrukte naties,
aan welken kant zij ook streden, slechts een
vaag aanvoelen van de komende dingen. Deze
oorlog daarentegen wordt door de betrokken
volken bewust gevoerd. Het is niet alleen een
tot in het reusachtige uitgebreide strijd om hun
volksche eer of hun nationaal prestige, het is
bovendien een strijd om de meest elementaire
levensgoederen, om ruimte, arbeid en brood, om
een menschwaardig bestaan, om het doen op
houden der eeuwige crises, om een radicale
opheldering der toenemende problematiek hun
ner landen, welke zij binnen hun eigen grenzen
niei. meer meester kunnen worden.
De spilmogendheden zijn gedwongen haar
leven te verdedigen. Zij zullen dat doen op een
manier, die geen sentimenteele egards .kent. Zij
werpen alles in den strijd. (D.NB.).
ONDERGANG VAN DE „CORREGIDOR".
Naar aanleiding van den ondergang van het
Pliilippijnsche veerschip „Corregidor", dat bij
Manilla op een mijn liep, meldt de Britsche be
richtendienst, dat de „Corregidor" 1 een schip
met vluchtelingen was. In het Britsche bericht
wordt er voorts nog op gewezen, dat de „Corre
gidor" in deh slag bij Skagerak in'den wereld
oorlog van 19141918 werd gebruikt als vlieg
kampschip onder den naam „Engadine".
Berichten uit Manilla melden, dat de gezag
voerder verantwoordelijk is voor den onder
gang -van het schip, aangezien hij geen acht
heeft geslagen op de waarschuwing, dat hij'het
schip wateren in stuurde, waar mijnen gelegd
waxen. De kapitein is met het schip onder
gegaan, Van de 800 personen aan boord zijn er
300 gered.
De a.n.P.-coitespondent te Parijs meldt:
Als eerste resultaat der Fransch-Italiaansche
besprekingen worden alle in Italië geïnterneerde
Franschen vrijgelaten.
Reeds 140 krijgsgevangenen zijn gisteren te
Grenoble aangekomen.
Deze tegemoetkoming der Italiaansche-regee
ring wordt in Frankrijk als een goede basis be
schouwd voor de oplossing der andere problemen
De Engclsclie berichtendienst bevestigt
in een extrabcricht van Reuter uit Londen,
dat Nederlandsche en Australische strijd
krachten Portugeesch-Timor zijn binnen
gedrongen.
Naar de Portugeesche bladen melden,
heeft de regeering tegen hedenmiddag 17
uur den Landdag bijeengeroepen, in e^n
buitengewone zitting, voor het aanliooren
van een belangrijke regeeringsverklaring
over de bezetting van Portugcesch Timor.
Tot nu toe heeft nog geen officieele mede-
deeling door de Portugeesche regeering plaats
gevonden van de bezetting van Timor. Men
neemt aan, dat de vertraging is ontstaan door
het feit, dat het de Portugeesche regeering nog
niet is gelukt, In radioverbinding met Timor
te komen.
Vermoedelijk in verband met bovenstaande
berichten heeft de minister-president van Por
tugal, dr. Salazar, Woensdagmiddag te Belem
een qonferentie gehad met den president-gene
raal Carmona; de secretaris-generaal van het
departement van buitenlandsehe zaken had een
langdurig gesprek met den Japanschen gezant.
(D.NB.)
In politieke kringen te Berlijn wijst men vol
gens A.N.P. vooral op den grooten ernst, waar
mede het bericht van de bezetting van Portu-
geesch Timor door Engelsche resp. Australische
troepen ook. in Lissabon is opgenomen. Men
noemt het vanzelfsprekend, dat Berlijn daarte
genover niet eerder positie kan kiezen alvorens
Lissabon zich zelf daarover heeft uitgesproken.
In verband met de bezetting van Portugeesch
Timor sprak men in de Wilhelmstrasse de Qver-
tuiging uit, dat het vermoedelijk ook andere
Iberische staten, naar wier gunst men binnen
kort in Rio zal dingen, zou interesseeren, op
welke wijze van Britsche zijde met Iberische
gebieden wordt omgegaan.
De Deutsche diplomatisch-politïsche Korres-
pondenz schrijft: „Australische troepen hebben
op Engelsch bevel een overval gedaan op Portu
geesch Timor, de bezitting van een land, dat
sedert eeuwen de bondgenoot van Engeland was.
Deze daad sluit waardig aan bij de actie voor
Dakar en Iran. Vooral In de Iberische landen
zal men hierover zijn gedachten kunnen laten
gaan, want tot dusverre had men daar, behalve
van de aanvallen op Dakar en Oran, kennis
genomen van de overvallen op Irak, Iran, IJs
land enz. waarbij dus de nationale Iberische
waardigheid niet op het spel stond. Thans moet
ook de laatste Ibero-Amerikaan inzien, dat ook
„bondgenootschap" of „solidariteit" voor de An
gelsaksen geen belemmering zijn wanneer het
hun doel is, verraderlijk als roovers buit te
verwerven, (DNB.)
Naar uit een officieele mededeeling der kanselarij van den minister-president van
Portugal blijkt, heeft de niinislerraad zich Woensdag bezig gehouden met „gebeurte
nissen welke", zooals in de mededeeling gezegd wordt, „zich in de kolonie TJmor
hebben afgespeeld". De ministerraad is in afwachting, zoo wordt verder in de mede
deeling verklaard, van nadere bijzonderheden, ten einde het land te kunnen inlichten
over den toestand en over het standpunt van de regeering.
Deze officieele mededeeling is door de Portugeesche bladen zonder redactioneel
commentaar gepubliceerd.
De beweerde bezetting van de Portugeesche bezitting Macao in het Verre Oosten
door de Japanners, waarvan Woensdag uit Londen en ook uit New-York melding
gemaakt werd, is gebleken volkomen gefantaseerd te zijn. Wat de Britten hiermede
voor haddèn, is inmiddels opgehelderd door den overval op de Portugeesche bezitting
Timor door Australische troepen.
.Kennelijk was het de bedoeling, een voorwendsel te vinden voor de inbezitneming
van Portugeesche bezittingen. De Portugeezen hebben dit spel doorzien en zijn den
Engelschen vóór geweest door de mededeeling, dat de Japansche aanval op Macao
in de rdeactiebureaux van een courant te Londen is uitgevonden en dat de goede
betrekkingen jegens Japan geen aanleiding bieden dit land er van te verdenken,
Portugeesch rechtsgebied te willen rooven.
Het gerucht van den overval der Australiërs op Timor heeft zich te Lissabon
als een loopend vuurtje verspreid en een zeer diepen indruk gemaakt. (D.NB.).
SOVJET-TROEPENBEWEGINGEN LANGS
DE GRENS VAN MANDSJOEKWO.
Associated Press meldt uit Tsjoènking, dat de
Sovjettroepen langs de grens van Mandsjoekwo
uitgebreide bewegingen uitvoeren (DNB.).
Ter gelegenheid van den zesden verjaardag
van den dag toen alle Italiaansche vrouwen
haar gouden trouwring aan den staat aanbo
den ter versterking van den economischen
weerstand des lands tegen de sancties, heeft de
Duce in het Palazzo Venezia een commissie
ontvangen van de centrale der vrouwelijke
fasces benevens een delegatie der vrijwillige
verpleegsters bij het Roode Kruis en fascisti
sche bezoeksters, die belast zijn met het ver-
leenen van moreelen en materieelen bijstand
aan behoeftige gezinnen.
De minister van volkscultuur, de onder-secre
tarissen van het minister-presidium, van bin-
nenlandsche zaken, van de gewapende strijd
krachten en hooge persoonlijkheden der partij
waren bij dë plechtigheid aanwezig. Onder de
vrijwillige verpleegsters, die gedecoreerd waren
wegens militaire verdiensten, bevond zich gra
vin Ciano (Edda Mussolini)
De inspectrice der vrouwelijke fasces richtte
een groet tot den Duce, en bracht hulde aan
alle Italiaansche vrouwen, zeggende, dat zij in
haar hart de zekerheid dragen der overwin
ning, waarvoor zij ontberingen en moeite on
dergaan; en waarvoor zij met trotsch den moed
en het bloed van haar kinderen offeren.
De Italiaansche vrouwen zijn bereid het
hoofd te bieden aan alle beproevingen, opdat
het offer tot de overwinning moge leiden.
In zijn toespraak herinnerde de Duce aan
den dag van het „geloof". Hij merkte op, dat
dit een unieke dag was, dien men zich niet kan
herinneren zonder diepe ontroering. Alle vrou
wen in Italië, van de Koningin tot de laatste
boerin, waren die dag vereenigd. een dag, die
in tweevoudig opzicht een dag des geloofs was,
in de eerste plaats, omdat de Italiaansche
vrouwen haar trouwringen aanboden, en in de
tweede plaats, omdat zij haar trotsche vastbe
slotenheid te kennen gaven om te strijden te
gen de dieven der wereld, een strijd, dien Italië
gisteren evenals vandaag voert.
Na zeer waardeerend te hebben gesproken
over het werk der vrijwillige verpleegsters van
het Roode Kruis, der fascistische vrouwen, der
bezoeksters en van alle Italiaansche vrouwen
en na er op gewezen te hebben, dat de weer
stand van het bimienlandsche front ook be
paald wordt door het werk der vrouwen, door
haar hardnekkigheid en gevoeligheid, zeide de
Duce, dat de huidige oorlog een harde en lang
durige is, omdat het geen oorlog ls zooals alle
andere.
Dit is een oorlog, diè het lot van het men-
schelijk geslacht bepaalt en waarin direct of
indirect twee milliard menschen zijn meege
sleept.
En zooals het het laatste bataljon is dat
over den veldslag beslist, zoo is het de laatste
veldslag, die de overwinning brengt.
Vervolgens zeide de Duce, dat de ontberingen
van den oorlog, die zijn opgelegd aan het Ita
liaansche volk, .door het volk gedragen worden
met een prachtige discipline. Het Italiaansche
volk voelt den oorlog, het Italiaansche volk
voelt, dat hoewel zijn ontberingen en offers
van het binnenlandsche front ernstig zijn, deze
steeds oneindig minder zwaar zijn dan de ont
beringen en offers, die de Italiaansche soldaten
verduren, hetzij in de verlaten steppen van de
Sovjet-Unie, hetzij tusschen de zandduinen van
Afrika,
Een toespeling makende op de geestelijke
houding jegens den vijand verklaarde de Duce,
dat deze duidelijk en diep een houding van on-
delgbare vijandschap moet zijn.
Men kan niet strijden, wanneer men den
vijand, dien men tegenover zich heeft, niet
haat. In tijden van oorlog blijken eenige be
ginselen van een moraal, die in norniale tijden
diep geëerbiedigd moeten worden, overbodig en
soms zelfs schadelijk.
De oorlog eischt een zeer hard klimaat en
zeer harde menschen, het volk moet een enkel
stalen hart hebben.
Ten slotte verklaarde de Duce, dat alleen
een waarlijk sterk en groot volk als het Ita
liaansche volk, deelnemende aan dit conflict,
onmiddellijk na twee andere oorlogen weer
stand kan bieden aan een zoo langdurige, se
dert 1935/36 bijna ononderbroken inspanning.
De Duce besloot met te zeggen, dat hijeen
volstrekt onwrikbaar dogmatisch vertrouwen
had in het weerstandsvermogen van het Ita
liaansche volk en In zijn zeer sterken wil tot
overwinnen.
Ten slotte gaf de Duce, in de vaste overtui
ging, dat hij de gevoelens van het geheele Ita
liaansche volk uitsprak, uitdrukking aan zijn
dankbaarheid voor alles, wat de Italiaansche
vrouwen hebben gedaan, doen en nog zullen
doen. (Sfcefani).
VERGADERING VAN DEN ARMENRAAD.
Het jaarverslag over 1940.
In ,,'t Schuttershof" vergaderde, de Armen
raad onder leiding van den voolrzitter, prof.
dr. J. N. Bakhuizen van den Brink.
Bij den aanvang der vergadering memoreerde
de voorzitter het overlijden van den heer P. A.
van Aggelen op 7 December j.l. en vermeldde
wat deze in het bijzonder voor den Armenraad
heeft gedaan.
Nadat het jaarverslag over 1940 en een sup-
pletoire begrooting voor het loopende jaar door
de vergadering waren vastgesteld, werd behan
deld het onderwerp „De taak van den Armen
raad in dezen tijd", welk onderwerp door den
secretaris mr. P. A. van Toorenburg werd in
geleid. Spr, stelde in het licht, dat. zich thans
tal van nieuwe nooden voordoen en door de
schaarste en het stijgen der prijzen vooral voor
de gezinnen, die van geringe inkomsten rond
moeten komen, de omstandigheden steeds moei
lijker worden Het is'de taak van de instellin
gen, alle kraohten in te spannen om de nooden
te lenigen; alleen in eendrachtige samenwerking
kunnen de groote moeilijkheden opde beste
wijze worden overwonnen.
De wetgever heeft aan de vereenigingen en
instellingen, welke op het terrein van de maat
schappelijke zorg arbeiden, de armenraad ge
geven als organen tot ordening.
Op welke wijze de armenraadsvergadering, het
bestuur en het bureau aan deze samenwerking
kunnen worden dienstbaar .gemaakt, werd in
bijzonderheden nagegaan.
Een geanimeerde gedachtenwlsseling volgde
hierop, waarbij allerlei nooden der bevolking
en moeilijkheden, welke door de instellingen
van weldadigheid moeten worden overwonnen,
ter sprake kwamen.
Dit Nummei bevat TWEE Bladen
ROOSEVELT OFFERDE ZIJN LAND EN VOLK
AAN DEZE POLITIEK OP.
(Van onzen politieken medewerker).
DE ontwikkeling in den Pacific moest eens
komen, tot een uitbarsting. Reeds lang
lang wierpen groote gebeurtenissen haar
schaduwen vooruit. Er zullen weinig perioden in
de geschiedenis zijn aan te wijzen, waarin een
meer sensationeele ontwikkeling op economisch
en politiek terrein zich voordeed dan in het
geweldige gebied van den Pacific. Van, den
vorigen wereldoorlog is de Amerikaanscche han
del in den Stillen Oceaan sterk bevorderd en
heeft de expansiedrang zich niet slechts tot de
Amerikaansche zijde van den Pacific beperkt,
maar zich ook tot het gebied van Oost-Azic
uitgestrekt. De economische belangstelling
bracht voor vele jaren reeds een aantal poli
tieke spanningen met zich. Wel zeiden de Ame
rikanen bereid te zijn de Philippijnen op te
willen geven om de wereld te toonen, dat er
geen imperialistische doeleinden aanwezig wa
ren, maar het is bij een geste gebleven en de
verdere ontwikkeling In het Verre Oosten heeft
dan ook volkomen klaarheid gebracht over het
verschillende jaren geleden door de Vereenigde
Staten gedane gebaar. De militaire versterkin
gen van de Aleoeta tot het Panamakanaal met
Hawaii en vele andere eilanden in den Pacific
maakten de wereld reeds lang geleden duidelijk,
dat er vroeg of laat een conflict uit dit alles
geboren zou worden.
DE Vereenigde Staten gingen een politiek
voeren, die zuiver imperialistisch was en
vooral de laatste jaren de normale grenzen
zeer sterk overschreed en een directe omsinge
ling voor Japan vormde. Steeds zeide Amerika
met Japan in vrede te willen leven, doch het
lietdaamïfast geen gelegenheid voorbijgaan
Japan de gepantserde vuist te toonen.
Vooral uit het vele machtsvertoon der Ver
eenigde Staten bleek maar al te duidelijk, dat
de Stille Zuidzee met haar blauwen Polynesi-
schen hemel behalve romantisch gebied ook
wel eens krijgsgebied zou kunnen worden. In
het bijzonder Hawaii, zoo vaak bezongen om de
romantiek, vormde het belangrijkste bolwerk
van het Amerikaansche imperialisme. Daarom
stond het in de afgeloopen jaren ook steeds
onder de hoede van de Amerikaansche weer
macht. En Pearl Harbor, daarover werd gezegd,
dat het de modernste marinehaven ter wereld
was. Vandaar ook dat men thans in de Veree
nigde Staten zoo geweldig onder den indruk is
gekomen van het optreden der Japanners tegen
deze steunpunten.
Japan voelde dit Amerikaansche imperialisti
sche streven terecht als een bedreiging. De
expansiezucht zou evenwel nog immer grooter
worden en vooral het laatste jaar heeft Roose
velt hiervan blijk gegeven. De Amerikaansche
president heeft de afgeloopen twee jaar zijn
imperialistische politiek doorgevoerd en zijn
land en volk aan alles opgeofferd. Het ging
zoover tot Japan genoodzaakt was toe te slaan.
De Pacific is dus thans inderdaad een mid
delpunt van het politiek gebeuren geworden.
Japan heeft tot taak in Oost-Azië de nieuwe
ordening te bevorderen, evenals zulks in Europa
door Duitschland en Italië geschiedt. Japan
kan vanzelfsprekend geen vreemde inmenging
van Amerikaansche zijde dulden. Ook Japan's
strijd gaat tegen het kapitalisme, voor een
nieuwe levensbeschouwing, voor een volksver
nieuwing. Het pad is wel steil, doch men strijdt
voor zijn idealen tegen de twee rijken, die geen
samenwerking der Aziatische volkeren dulden.
Die samenwerking zal thans gesmeed worden
door Japan, dat zichzelf in eenige tientallen
jaren heeft opgewerkt tot een groote mogend
heid van dèn eersten rang.
H. A. G.
F
J
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan kwam heden op te
10.18 uur en gaat onder te 19.12 uur
Aan het jaarverslag óver 1940 ontleenen wij
dat de onderzoekdienst 1468 rapporten uitbracht;
het aantal bezoeken aan het spreekuur beliep
826.
De uitgaven voor den dienst bedroegen
f. 10.489.waarvan f. 9.835.ten laste der ge
meente kwam. Het aantal steungevallen bedroeg
voor de Gem. Commissie voor M.H. 2355, voor
de kerkelijke instellingen van algemeenen aard
1299, idem van particuliere instellingen 133, hulp
aan zieken, kraamvrouwen, enz. 1823, School
kindervoeding en -kleeding 1715. 3773 schoolkin
deren nemen deel aan de melkverstrekking.
Uitgegeven werd voor ondersteuning in geld en
natura: Maatsch. Hulpbetoon f. 696.819.Ker
kelijke instellingen van alg. aard f. 81.438.
idem particulier f. 13.811; hulp aan zieken en
kraamvrouwen f. 11.256.schoolkindervoeding
en -kleeding f. 51.075.Bijz. Nooden f. 15.680.
in totaal f. 1.918.138.
Voor uitbesteding in gestichten en gezinnen
v/erd uitgegeven: Maatsch. Hulpbetoon f, 56.255.—
Kerkelijke instellingen f. 13.714.particuliere
instellingen f.74187.
Er werden in totaal 30.359 voorschotten ver
strekt tot een bedrag van f. 540.594.— en 1550
borgstellingen verleend door het Leidsch Borg
stellingsfonds en de Cle voor Bijz. Nooden tob
een bedrag van f. 107.196.
Gistermiddag is de Eerste Hulpdienst uit
gerukt ter assistentie van den 31-jarigen schip
per W. K„ liggende' met zijn schip nabij de
Lammebrug, die bij het aanslaan van den motor
getroffen werd door den slinger van het vlieg
wiel en daardoor ernstig aan twee vingers werd
gekwetst. De man is ter verdere behandeling
naar het Academisch Ziekenhuis overgebracht.
Zondagmiddag wordt in de Luthersche Kerk
een Kerstwijding gehouden, waarin ds. Makkink
zal voorgaan en waaraan voorts medewerking
wordt verleend door mej. Irma Timmermans
(zang) en de heeren jhr. dr. J. J. von Schmid
(cello) en Helmie Schouten (orgel).
