Binnenland
DINSDAG ir NOVEMBER 1941
No. 25040
Duitschland strijdt voor Europa
Belangrijk verkeersknooppunt
Tichwin genomen
Duitsche vertegenwoordigers
in Iran en IJsland vertellen
Verduisteren:
02sfe Jaargang
De
N.S.B. in
aether
den
Toespraak van Mussolini
Spanning in het Verre
Oosten
Hoe slecht zij behandeld
zijn
17.54 uur
8.56 uur
Met Duitschland
tegen het bolsjewisme
„En gij hebt toch
overwonnen
Nieuwe plannen van de
rij ksar beidsbemiddeling
Bonlooze voedings
middelen
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W Henny
Telel. Directie en Administratie
25041 (2 lijnen)
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
relet. Redactie 21507.
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst, Lelden
PI.verv K Been. Lelden.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht deelde gisteren mede:
Op de Krim zijn ten Oosten van Sebas-
topol en ten Westen van Kert-sj vijande
lijke achterhoedetroepen, die taaien tegen
stand boden, verder teruggedrongen.
Overdag en des nachts zijn hevige lucht
aanvallen op Sebastopol gedaan. In petro-
leumtanks en pakhuizen ontstonden groote
branden. In de haven werden een bolsje
wistische kruiser en een groot koopvaardij
schip door volle treffers zwaar beschadigd.
Tusschen Donets en Wolga en in het
gebied om Moskou heeft de luchtmacht
een groot aantal sovjet-transporttreinen
vernield. Sterke afdeelingen gevechtsvlie
gers hebben Moskou bestookt met brand
en brisantbommen.
In het bestek van de tusschen het II-
menmeer en het Ladogameer, tot voorbij
den Wolchow ondernomen operaties, heb
ben infanterie- en tankformaties, zooals
reeds in een extra-bericht is medegedeeld,
(gisteren in een deel onzer oplaag ver
meld), in den nacht van 8 op 9 November
door een ven-assenden aanval het belang
rijke verkeersknooppunt Tichwin ingeno
men. Talrijke gevangenen en een groote
buit werden hierbij binnengebracht. De
staf van het vierde sovjetleger ontkwam
slechts aan de gevangenneming door auto's
en belangrijke militaire documenten ach
ter te laten.
In de gevechten aan dezen frontsector
werden sedert 16 October rond 20.000 ge
vangenen binnengebracht en 96 tanks, 179
kanonnen, een pantsertrein en talrijk
ander oorlogsmaterieel buitgemaakt. On
geveer 6000 mijnen werden opgeruimd.
Het totale aantal tijdens den veldtocht
in het Oosten binnengebrachte gevange
nen is gestegen tót 3.632.000 man.
Voor de Oostkust van Schotland heeft
de luchtmacht in den afgeloopen nacht
een vrachtschip van 2000 ton tot zinken
gebracht. Een tweede koopvaarder werd
beschadigd. Stuka's bombardeerden het
havengebied van Margate aan de Zuid-
Oostkust van Engeland. Uit uitgebreide
branden en hevige ontploffingen bleek het
succes van den aanval.
In Noord-Afrika hebben afdeelingen
Duitsche gevechtsvliegers met succes Brit
sche steunpunten bij Mersa Matroe en
kazematstellingen bij Tobroek aangevallen.
In den afgeloopen nacht hebben zwakke
afdeelingen vijandelijke vliegtuigen bom
men laten vallen op eenige plaatsen in
het Noord-Westen van Duitschland, vooral
op woonwijken te Hamburg. De burger
bevolking leed verliezen aan dooden en
gewonden. Twee Britsche bommenwerpers
werden neergeschoten. De eerste luitenant
Lentz heeft zijn twintigste nachtelijke
overwinning in de lucht behaald.
In aansluiting hierop deelt het D.N.B. o.m.
nog het volgende mede:
De stad Tichwin is een belangrijk verkeers
knooppunt, waar de eenige nog bruikbare groote
wegen van het Ladogameer naar het Oosten te
zamen kwamen. Den bolsjewieken tusschen de
Duitsche stellingen en bruggehoofden aan de
Swir blijft thans als verbinding met het La
dogameer nog slechts een smal gebied 'zonder
wegen over, dat\ door zijn moerassigheid moeilijk
toegankelijk is.
Tichwin zelf is slechts een klein stadje met
12.000 inwoners aan de spoorlijn Leningrad
Wologda, maar het middelpunt van het belang
rijkste bauxiet-gebied der Sovjet-Unie zeer be
langrijk. Deze bauxietmijnen hebben tot dusver
de grondstof geleverd voor de grootste twee alu
minium! abrieken der Sovjet-Unie, namelijk de
fabriek te Wolchov (in de nabijheid van Lenin
grad) en de fabriek te Saparozje, aan den be
nedenloop van den Dnjepr, die 80 van de
Sovjet-aluminiumproductie opleverden.
Daar deze twee fabrieken reeds voor de bolsje
wieken zijn uitgeschakeld, is thans verreweg het
grootste deel van de aluminiumproductie voor
de Sovjet-Unie verloren gegaan.
Weliswaar zijn sedert 1939 pas ontdekte
bauxietlagen in het, Noorden van de Oeral in
exploitatie genomen, maar de productie is daar
nog niet groot genoeg om ook maar eenigs-
zins merkbaar aan de aluminiumbehoeften tege
moet te komen.
Over den strijd bij Tichwin verneemt het
D.N.B. nog, dat de Sovjettroepen gebrek aan
munitie hadden. Volgens de verklaringen van
een Sovjet-batterijcommandant was dit een ge
volg van de moeilijkheden bij den aarrvoer.
„Toen wij bij. den divisiestaf om munitie vroe
gen, werd ons medegedeeld, dat een transport
per spoor onderweg was. Maar de trein is nooit
in Tichwin aangekomen, daar de Duitsche bom
menwerpers de spoorbanen over afstanden van
kilometers hebben vernield en ook talrijke
transporttreinen hebben vernield. Een colonne
vrachtauto's, die werd uitgezonden, is eveneens
niet meer teruggekeerd," aldus de Sovjet-com
mandant.
LITWINOF NAAR AMERIKA.
De „New York Times" meldt uit Koeibisjet, dat
Litwinof per vliegtuig via Teheran naar Amerika
is vertrokken. De voornaamste taak van Litwi
nof is, aldus genoemd blad, te zorgen voor eeri
versnelde levering van Amerikaansch oorlogs
materieel aan de sovjet-unie.
Litwinof heeft aan alle conferenties te Moskou
Hedenavond te 18.45 uur spreekt
de heer Jósselin de Jong over den
zender Hilversum n over het
onderwerp: „Wat men geloofde".
deelgenomen en fungeerde als tolk tusschen
Beaverbrook, Harriman en Stalin. Hij spreekt
van Roosevelt als „mijn ouden vriend, voor wien
ik de grootste bewondering koester".
Afgezien van het probleem der oorlogsleveran
ties, heeft Litwinof tot taak onderhandelingen
te voeren over den toestand in het Verre Oosten
en over de mogelijkheid van een afzonderlijken
vrede tusschen Finland en de sovjet-unie.
De Duce heeft op een receptie van den gouw
leider en de politieke leiders van de party te
Napels in een toespraak verklaard, dat hij er
steeds van overtuigd is geweest, dat het volk van
Zuid-Italië, dat bijzonder blootstaat aan de ge
volgen van den oorlog zijn kalmte en discipline
bewaart en de hoop van den vijand in rook doet
vervliegen, die met zijn aanvallen de strijdvaar
digheid en den strijdgeest van de bevolking
tracht te vernielen.
Vervolgens sprak de Duce zijn waardeering
uit voor de dappere houding der zwarthemden
van Napels en verklaarde, dat de offers, welke
thans gebracht worden, door de overwinning
zullen worden bekroond, waardoor de positie van
Napels als „Koningin van de Middellandsche
Zee" en haar industrieele ontwikkeling aanzien
lijk verhoogd zal worden, (D.N.B.).
CHURCHILL DREIGT JAPAN.
De Britsche minister-president heeft bij de
installatie van den nieuwen Londenschen Lord
Mayor, Sir John Laure, een vrij lange rede
gehouden, waarin hij in het bijzonder sprak
over de vraagstukken betreffende het Verre
Oosten.
Churchill sprak van „pogingen van de Ver-
eenigde Staten om den vrede in den Stillen
Oceaan te bewaren".
Zouden deze pogingen mislukken, zoo meende
Churchill, dan maak ik van deze gelegenheid
gebruik om te verklaren, dat voor het geval de
Vereenigde Staten in een oorlog met Japan ge
wikkeld zou raken, de Britsche oorlogsverklaring
binnen een uur zal volgen.
De Britsche minister-president waarschuwde
Japan voor het „zeer gewaagde avontuur" om
zich nutteloos in een strijd tusschen de werelden
te storten.
Alle voorbereidingen voor de verdediging van
de Britsche belangen in het Verre Oosten, aldus
Churchill, zyn getroffen en zullen in de toe
komst getroffen worden.
Tijdens zyn rede heeft Churchill ook de Chi-
neesche kwestie aangesneden. „Vol ontroering",
zoo zeide hij, „volgt Engeland de „indrukwek
kende verdediging van land, vrijheid en onaf
hankelijkheid", die het Chineesche volk onder
Tsjang Kai Sjek vijf lange jaren, geheel op zich
zelf aangewezen, heeft gevoerd. Het zou een
ramp zijn voor de beschaving, zoo zeide Chur
chill verder, indien de edele tegenstand tegen
invasie en uitbuiting niet zoo leiden tot bevrij
ding van hun vaderlandschen grond."
Daarna sprak Churchill over de „vorstelijke
politiek van den president der Vereen. Staten.
Engeland stond verleden jaar aan het eind van
zijn financieele hulpbronnen. Het heeft slechts
een ding kunnen doen, n.l. in de Ver. Staten
orders te plaatsen, zonder een uitweg te zien.
Toen volgde de „vorstelijke politiek van den
president" en er werd geld ter beschikking ge
steld. De leen- en pachtwet noemde Churchill
de vlekkelooste wet in de geheele wereldgeschie
denis". (D.NB.).
De bladen te Tokio stellen de Vereenigde
Staten eenparig verantwoordelijk voor de anti-
Voor de Duitsche en buitenlandsche pers te
Berlyn hebben de gewezen Duitsche gezant te
Teheran. Ettel, en de gewezen Duitsche consul-
generaal te Reykjavik, prof. Gerlach, rapport
uitgebracht over het optreden van Britten en
Sovjets tegenover diplomatieke vertegenwoordi
gers van Duitschland en tegenover de Duitsche
kolonie te Iran.
Het rapport van Ettel was een lange aan
klacht tegen de Britsche regeering, die schuld
draagt, aan het lot van Duitsche mannen en
vrouwen, wier loyale houdipg jegens het gast
vrije land door de Iransche regeering meer dan
eens uitdrukkelijk voorbeeldig is genoemd. Bij
deze maatregelen tegen de Duitsche kolonie,
aldus de gezant, was de Britsche regeering de
drijvende kracht en de Sovjet-ambassadeur
steeds een gewillig dienaar, die op den voor
grond trad als bepaalde maatregelen de „goede
reputatie" van Engeland zouden kunnen scha
den. Het voornaamste deel van Ettels rapport is
vroeger al gepubliceerd, naar men zich zal her
inneren.
Gerlach deelde mee dat hij op 10 Mei 1940
uit zyn consulaat was gezet en met de andere
Duitschers op IJsland aan boord van den En-
gelschen kruiser „Glasgow" werd gebracht. In
tegenstelling tot de Engelsche belofte werd hij
niet naar Duitschland gebracht, doch eerst te
Liverpool en later te Londen in een smerige ge
vangenis opgesloten. Later werd hij naar den
Tower overgebracht.
Prostesten mochten niet baten en de behan
deling was uiterst streng. Na twee en een halve
maand werd Gerlach, lichamelijk volkomen ge
knakt, naar het eiland Man overgebracht en
kort daarop zag hij eindelijk zyn gezin terug.
Aan het slot van zijn uiteenzetting meldde
Berlach. dat hij was uitgewisseld tegen den
Britschen ambassadeur Oliphant, die in Duitsch
land op heel wat behoorlijker wyze is behan
deld In een brief hierover geeft deze uiting
aan Se „erkentelijkheid van het geheele reisge
zelschap voor de bewonderenswaardige organi
satie van de reis" en het slot luidt woordelijk:
„Door al hetgeen u zoo vriendelijk voor ons
hebt gedaan, zal deze reis in aangename her
innering blijven."
Mevi'. Gerlach kwam met haar dochters van
19 en 11 jaar te Liverpool in een gevangenis te
recht, waar de behandeling ongelooflijk was:
dunne stroomatrassen, gore dekens, slecht of
ongenietbaar voedsel, steeds koud en onhygië
nische toestanden, die met elke beschrijving
spotten. Het jongste dochtertje werd ten slotte
ondergebracht in een soort tehuis voor vonde
lingen, moeder en oudste dochter in een vrou
wengevangenis tusschen misdadigsters. De di
recteur betichtte haar van spionnage en de be
handeling was dienovereenkomstig. Ten slotte
werden de dames in een pension ondergebracht,
maar daar woonachtige officieren namen aan
stoot aan haar en daarop werden zij naar een
rendez-vous huis gevoerd, waar den heelen
nacht groote drukte heerschte.
Via èen vrouwenkamp op Man, waar voorna
melijk Jodinnen waren, werd mevrouw Gerlach
hereenigd met man en jongste dochter.
In aansluiting hierop geeft het D.N.B. nog
het volgende:
Nadat Gerlach op 10 Mei aan boord van den
Engelschen kruiser „Glasgow" was overgebracht
werd hij op 12 Mei van zijn gezin gescheiden.
Den volgenden dag werd hij met een arrestan
tenauto naar de gevangenis van Liverpool over
gebracht, waar hij in een donkere cel werd op
gesloten.
Nadat hem alle identiteitspapieren met inbe
grip van zijn diplomatenpas waren afgenomen,
werd zijn verzoek om onmiddellijk bezoek te
mogen ontvangen van den vertegenwoordiger,
die de Duitsche belangen in Engeland behar
tigt afgewezen. Zoo smerig de gevangeniscellen,
de stroozakken en dekens waren, zoo smerig
waren het waschvertrek, dat tevens voor de an
dere arrestanten diende en de handdoek;
scheergerei, kam, borstel, zeep en tandenborstel
werden den consul-generaal geweigerd. Op 15
Mei werd Gerlach naar Londen en wel voor-
loopig voor 14 dagen in een school, die als in-
terneeringsgebouw was ingericht en later naar
den Tower overgebracht.
Gedurende de eerste maanden was het den
vertegenwoordiger van het Duitsche Rijk niet
geoorloofd dagbladen of berichten te ontvan
gen. Ook mocht hij geen brieven schrijven. Op
herhaald nadrukkelijk verzoek werd hem ten
slotte toegestaan tusschen de muren, welke
rondom den Tower liggen, te wandelen, waar
bij hij echter steeds bewaakt en vergezeld werd
door een cipier met geweer aan den schouder.
Op 19 September werd Gerlaoh na 2% maand
zware, eenzame opsluiting, lichamelyk en gees
telijk geheel gebroken, naar het eiland Man
overgebracht, op 7 October werd hy eindelijk
met zijn gezin vereenigd.
Over de behandeling van mevrouw Gerlach
in de Liverpool City Police-gevangenis nog het
volgende
Ondanks het protest van mevrouw Gerlach
en ondanks haar verzoek op een haar waardige
behandeling werd zy dagenlang in deze gevan
genis vastgehouden. Tijdens haar verblijf viel
haar de ongelooflijkste behandeling ten deel.
Allereerst nam men alles van haar weg, wat
mevrouw Gerlach en haar beide dochters bij
zich hadden, rhet inbegrip van de diplomatieke
passen, waarna zij gedrieën in een kleine don
kere cel werden opgesloten. In deze cel lagen
dunne stroomatrassen, kussens met stroo ge
vuld en twee smerige dekens. Terwijl het jong
ste dochtertje in en tehuis voor vondelingen
werd ondergebracht, werden mevrouw Gerlach
en haar oudste dochter geheel in het onzekere
gelaten over het lot van haar man resp. vader.
Na eenigen tijd werden mevrouw en haar oud
ste dochter overgebracht naar een vrouwenge
vangenis in Manchester. Daar waren de cellen
iets beter, doch de toestanden waren precies
gelyk aan die van de andere gevangenis.
Zoo werden zij des ochtends om 6 uur ge
wekt, waarna zij gemeenschappelijk met de
strafgeyangenen, met in .de eene hand een
waschkom of eetgerei en in de andere hand
den nachtspiegel naar de waschplaats moesten
gaan, die in een onbeschrijfelijken toestand ver
keerde. Deze ruimte werd zoowel voor het
schoonmaken van de nachtspiegels gebruikt als
voor het omspoelen van het eetgerei. Vervol
gens werden zij weer opgesloten tot het ontbijt,
dat koud en in onsmakelij ken toestand werd
verstrekt.
Bijzonder stuitend noemde mevrouw Gerlach
het optreden van den gevangenis-directeur, die
haar van spionnage probeerde te beschuldigen.
By Üe visitatie die volgde, werd haar onder
goed opengetornd en de zolen van haar schoe
nen en de hakken beklopt. Ten slotte kregen
zij de in beslag genomen eigendommen weer
terug, met inbegrip van den diplomatieken pas.
Na, zooals reeds gemeld, eerst in ?en pension
te zijn gebracht en vervolgens in een rendez-
vous huis, werden zij vervoerd naar een vrou
wenkamp in Port Erin op het eiland Man, waar
voor het grootste deel de vrouwen Jodinnen
waren. Dit was de laatste etappe.
Eindelijk werd mevrouw Gerlach met haar
dochter hereenigd met haar man en jongste
dochter. Het gezin werd ten slotte zoo gehuis
vest. als men op grond van de positie van prof.
Gerlach mocht verwachten.
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan ging heden onder te
14,26 uur en komt vannacht om
0.17 uur op.
Japansche maatregelen in Panama. De „Koe-
koemin Sjimboen" verklaart, dat Panama naar
het pijpen van Washington moet dansen. De
Vereenigde Staten hebben weer eens hun anti-
Japansche, vijandige houding bewezen.
Door Roosevelts druk op Panama is de span
ning in den Stillen Oceaan grooter geworden.
Het arrogante optreden van Roosevelt verdient
de groote aandacht van de zijde van Japan.
(D.NB.)
In rt®** dagen wordt over het lot van Europa
besli.-"'* -r t oude democratische avondland ver
toont nug slechts enkele krampachtige stuip
trekkingen. Maar de nieuwe dag is aangebroken,
het jonge Nationaal-Socialistische Europa is op
gestaan en heeft den strijd aangebonden tegen
de duivelsche macht van het Bolsjewisme.
Tientallen jaren hebben Nederlandsche arbei
ders in den waan geleefd dat het Marxisme hen
van hun ketemen'zou bevrijden; zij waren blind,
want wat het Marxisme over de menschheid
bracht, whs diepe ellende en slavernij.
De arbeidersmassa's werden de speelbal van
de terreur der Joodsche machthebbers, die uit
eindelijk altijd weer aan de touwtjes trokken.
Het roode gevaar hing als een dreigende on
weerswolk over Europa, De ondergang van
Europa dreigde een feit te worden; het avond
land zou een chaos geworden zijn onder de ter
reur van het Stalinisme. De kerkers van Lem-
berg hebben ons getoond, hoe vrouwen verkracht
en afgemarteld, mannen aan stukken gesneden
en kinderen domweg afgeslacht werden door de
G.P.U. Alles wat een volk dierbaar is, gezin,
geloof, eigen huis dat alles zou uitgeroeid zijn
onder den rooden zondvloed. Als vee zouden de
arbeiders van Nederland in de fabrieken gedre
ven 'zijn, om daar onder de bajonetten van de
GP.U. als slaven te werken, niet voor een
menschwaardig bestaan, maar om de idee van de
roode machthebbers in het Kremlin, de idee van
de roode internationale, v/aarvan de strekking
was de geheele menschheid onder de heerschap
pij van Juda te brengen.
Deze vloed over Europa zou niet te stuiten
geweest zijnHet oude Europa ging recht
zijn roemloos einde tegemoet. De gewetenlooze
oorlogsophitsers, die het omnenschelijke verdrag
van Versailles in elkaar timmerden, bekommer
den zich niet om het dreigend onheil. Terwijl
deze heeren den buit onder elkaar verdeelden, lag
er ergens in een lazaret een onbekende soldaat.
Hh zag de donkere wolken samenpakken boven
Europa en nam het vaste besluit de Europeesche
cultuur van den gewissen ondergang te redden.
Deze man is de redder van Europa geworden
het was Adolf Hitler.
Bezield van het ware socialisme streed hij voor
de levensvreugde van den arbeidenden mensch.
Hij wist echter welke gevaren zijn volk bedreig
den en daarom schiep hij een weermacht, die
haar gelijke in de wereld nog niet gevonden
heeft. In deze weermacht strijden naast de man
nen van Hitier, mannen uit alle deelen van
Europa, die begrepen hebben dat het uur der
beslissing gekomen is.
Reeds jaren geleden stelden de Nederlandsche
Nationaal-Socialisten de leuze „Mussert of Mos
kou". Want zij wisten dat Mussert de eenige
man was die de toekomst van Nederland zou
kunnen verzekeren, daar ook zij zich bewust wa
ren van het dreigende gevaar.
Toen de „Zeven Provinciën" aan het muiten
sloeg, toen in Nederland de communistische wolf
uit de democratische schaapskleeren kroop, toen
ontwaakte een deel van het Nederlandsche volk
en sloot zich hecht aaneen rond een Leider.
Het Volk van Nederland bezint zich. De joden-
kliek van toen is dezelfde als die van nu; door
vreemde zenders trachten zij ons wijs te maken
„dat het zoo'n vaart niet loopen zal"
Maar niettegenstaande alles: Nederland ont
waakt. P. G. v. d. H.
(Van onzen politieken medewerker).
OP den negenden November 1923 zag
Adolf Hitler zich genoodzaakt in Mün-
chen den beslissendeh stap tot den op
stand te wagen. Op dien dag marcheerden
Adolf Hitler en zijn mannen naar de Feld-
herrnhalle in de hoop, dat zy den volgenden
dag de macht zouden kunnen overnemen en
hun programma ten uitvoer konden brengen.
Bezield met het vaste geloof in de wederge
boorte van het Duitsche volk vielen op dien
middag zestien strijders voor de nationaal so
cialistische idee. Hun offer zou eens getuigen
voor de waarachtigheid der idealen, terwijl hun
daad steeds het lichtend voorbeeld zou zyn voor
de aanhangers der nationaal socialistische be
weging in Duitschland. Van dat oogenblik af be
gon een strijd met wettelijke middelen. Een
strijd in een nieuwe gedaante, een strijd, die
de ketenen zou breken. Een strijd, die bijna
tien jaren zou duren, voordat het werk, het
groote werk, definitief ten uitvoer zou kunnen
worden gebracht.
Deze negende November is immer een ge
denkwaardige dag in de geschiedenis van het
geheele Duitsche volk. Thans te midden van
den grooten strijd in de wenteling van dezen
tijd, nu oud en nieuw botsen en twee werelden
strijden, heeft Adolf Hitler dezen opmarsch
naar de Feldherrnhalle in München herdacht.
1941achttien jaar later staat Adolf Hit
ler met zijn getrouwen op deze zelfde plaats en
getuigt daar van het geloof in de toekomst,
van het geloof in de uiteindelijke overwinning,
die komen zal. In de overwinning op, de Hun
nen van den nieuwen tijd, die thans in een
gemeenschappelijk Europeesch front worden
verslagen, opdat de wereld bevrijd zal worden
van het geweldige gevaar, dat ons werelddeel
bedreigde.
Evenals de geest dezer zestien gevallenen in
München heeft gezegevierd, zal ook de geest
van de gevallenen in dezen grooten strijd ter
overwinning voeren.
Adolf Hitler sprak het trotsche woord: „En
Gij hebt toch overwonnen." Niet alleen voor de
dooden van 9 November 1923 gold dit, maar ook
voor alle gevallenen, die in den loop van een
kwart eeuw, welke rijk was aan strijd en offers,
voor Duitschland vielen.
Thans heeft Duitschland zich opgeworpen als
de redder van Europa, zij zijn de brengers van
het nieuwe, dat onweerstaanbaar en dynamisch
is. Zij staan thans tegenover het oude, dat uit
geleefd is en wegkwijnt. Twee werelden staan
tegenover elkaar, het is een strijd in een nieuwe
gedaante, die offers eischfc, zooals iedere an
dere strijd.
Deze zestien gevallenen in München hebben
den grondslag gelegd voor een hernieuwd
Duitschland. Evenzoo zullen de strijders der
nieuwe idee thans de grondslagen leggen voor
een nieuwe samenleving, waarin Europa een
tijdperk van welvaart en vrede tegemoet zal
gaan. Ook duizenden Nederlanders strijden
mede in die gelederen. Zij hebben gevolg ge
geven aan de roepstem, die ook eeuwen geleden
zoo vaak in ons volk geklonken heeft en waar
aan alleen door de besten van een volk gehoor
wordt gegeven. Zij hebben zich ingezet voor die
groote idee; zij hebben den strijd aanvaard ge
heel en al in de wetenschap hun land en volk
daarmede te dienen.
Straks zal Nederland trotsch zijn op die fiere
mannen, die streden aan dat groote front om
Nederland's eervolle plaats in de rij van vrije
Europeesche volkeren te verzekeren. Het zijn
Nederlandsche soldaten, die hun leven Inzetten.
Eenmaal zal van hen gezegd kunnen worden:
En Gij hebt toch overwonnen!"
H. A, G.
INVOERING VAN HET „ARBEIDSBOEK"
TE VERWACHTEN.
Het A.N.P. heeft in het feit, dat de rijksar-
beidsbemiddeling, zooals die nu op geheel nieuwe
leest geschoeid is, ruim een half jaar functio
neert, aanleiding gevonden, zich te wenden tot
den secretaris-generaal van het departement
van sociale zaken, ir. R. A. Verwey.
Ir. Verwey ging tijdens dit gesprek dieper in
op de toekomstplannen der rijkarbeidsbemid
deling, waarover hij o.a. het volgende mede
deelde
Een nieuwe stap is de organisatie van een
medischen dienst. Deze is reeds ingesteld en
verricht keuringen voor plaatsingen in het
buitenland en bij het te werk stellen bij werk
verruimingsobjecten. Deze dienst ressorteert
onder het rijksarbeidsbureau.
Naar ik hoop, zal spoedig een verdere
stap kunnen worden gezet, n,L de invoering
van het arbeidsboek. Hiermede is een ont
zaglijk werk gemoeid. Het wordt uitgereikt
aan ieder, die het werkende leven ingaat.
Dan zal het reeds bevatten de gegevens,
welke bekend zijn door de rapporten van
schoolhoofd en schoolarts. Het boek zal
later moeten bevatten een summier overzicht
van het arbeidende leven van den houder
of de houdster. In verband hiermede kan
opgemerkt worden, dat aan het schoolart
senwezen een groote uitbreiding zal worden
gegeven.
Er is in Nederland reeds lang naar gevraagd
en nu zal het aansluiten bij de ervaring, daar
mede opgedaan in Duitschland, waar het in
1935 is ingevoerd.
De secretaris-generaal was van meening. dat
het arbeidsboek twee groote voordeelen zal
brengen, namelijk exacte kennis omtrent ieder
individu, waardoor het hem. gemakkelijker
wordt gemaakt den weg naar de onderneming
te vinden en voorts de centrale kennis, die het
departement, waar een geregelde registratie van
deze boekjes zal worden bijgehouden, op deze
wijze vergaart.
Het spreekt vanzelf, dat wanneer de arbeids
markt goed gekend wordt de werkloosheid beter
kan worden tegengegaan.
De'invoering van dit arbeidsboek zal ook
een goeden grondslag vormen voor weer een
verderen stap, namelijk de voorlichting by
beroepskeuze tot groote ontwikkeling te
brengen.
De beroepskeuze-voorlichting is tot dusver
overgelaten aan plaatselijke organisaties, ge
meentelijke en particuliere, alle bij elkaar nog
geen 40 In het geheele land. In de nieuwe orga
nisatie zal in dit opzicht ook beter kunnen
worden samengewerkt met den medischen dienst
en in verband met psychotechnische onderzoe
kingen.
Wekken de belangstelling van alle
Nederlanders, doch de meesten bekommeren
zich niet om hun noodlijdende landgenooten.
Dit dient in het belang van onze volks
kracht spoedig te veranderen.
A.s. Vrijdag en Zaterdag kan men een
bewijs, leveren daadwerkelijk daaraan te
willen medewerken door een aardewerk
speldje voor Winterhulp te koopen.
ONTSLAG VAN BURGEMEESTERS.
By besluiten van den rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandsche gebied is ontslag
verleend aan:
Jhr. R. O. van Holthe tot Echten, als burge
meester van Vledder; A. H. Termeer als burge
meester van Wouw en G. H. J. Steemers, als
burgemeester van Heusden.
DE HEER JAC. VAN DER HORST
OVERLEDEN.
Op 57-jarigen leeftijd Is te Hilversum over
leden de heer Jac. van der Horst, ln leven oud
directeur van bouw- en woningtoezicht te
Soerabaja.
H. W. M. ROELANTS t.
Op 61-jarigen leeftijd Is te Hilversum over
leden de heer H. W. M. Roelants, een in natuur
historische kringen in den lande bekende per
soonlijkheid. De overledene was leeraar aan de
Gem. H3.S. aldaar, sinds de oprichting in 1903
en sedert 1914 eveneens van het Gymnasium.
Aan beide scholen had hij een belangrijke ver
zameling planten, dieren en steenen tot stand
gebracht. Voorts was hij eenigen tijd voorzitter
der natuur historische vereeniging ter plaatse.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Te 's-Gravenhage is ih bijna 70-jarigen
ouderdom overleden ir, J. F. H. Koopman, op
richter en oud-secretaris-penningmeester van
de Ned Ver. voor Koeltechniek.
Te Groningen is op 65-jarigen leeftijd in
het academisch ziekenhuis overleden de heer
P. H. van Linge, mede directeur van de N.V.
Handelmaatschappij A: van Linge te Veendam.
De overledene was een vooraanstaand man Ui
de Veendammer muziekwereld.