m IS
mé
De strijd aan het Oostelijk
front
Nederland in de wenteling
van den tijd"
82ste Jaargang
DONDERDAG 6 NOVEMBER 1941
No. 25036
Bijzonderheden
Finland's houding
Gekaapte Fransche
schepen
Uit het Verre Oosten
Verspreide berichten
Gemengd Nieuws
"t ,F3.
Verduisteren:
18.02 uur
8.46 uur
Oude en nieuwe betrekkingen met het
Duitsche Rijk
Een belangrijk boekwerk
Waarom met Duitschland
tegen het bolsjewisme?
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J.W.Henny
Telet Directie en Administratie
25041 (2 Ulnenl
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Teler. Redactie 21607.
Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst. Lelden
Pl.verv K Been. Lelden.
Van het Oostelijk front meldt het D.N.B.
nader:
Zware artillerie van het Duitsche leger heeft
Dinsdag den strijd tegen bolsjewistische scheeps-
doelen tusschen Kroonstad en Leningrad voort
gezet. Duitsche batterijen beschoten een flottielje
sovjet-mijnenvegers. Op een der mijnenvegers
werd een treffer waargenomen, die het vaartuig
onbestuurbaar maakte.
Voorts hebben enkele lichte sovjet-oorlogs
schepen Dinsdag in de Finsche Golf een ver
kenningspoging gedaan. Daarbij kwamen ver
scheiden booten tusschen Duitsche en Finsche
mijnversperringen terecht. Na hevige ontploffin
gen zonken drie dezer bodems.
Finsche luchtstrijdkrachten hebben voor de
fortificaties van Yhinmaki een vijandelijke ka
nonneerboot in brand geschoten. Afgezien van
de drie 'vijandelijke schepen, waarvan is gemeld,
dat zij tot zinken waren gebracht, zijn nog ten
minste drie vaartuigen in de Finsche Golf op
mijnen geloopen en gezonken. De Finsche kust-
batterijen hebben voorts twee sovjet-oorlogs
schepen beschadigd.
Verder meldt het D.N.B., dat Duitsche soldaten
bij de inneming van Simferopol een algemeene
order „voor de verdedigers van De Krim" von
den, welke onderteekend was door Stalin, Molo-
tof, Sjaposjnikof en Sjoekof. Deze order luidde:
Iedere dienstplichtige is verplicht, onafhanke
lijk van zijn rang. van zijn onmiddellijken meer
dere te eischen, dat er tot 4en laatsten man
wordt gestreden. Soldaten en officieren, die den
indruk wekken, dat zij de gedachte aan gevan
genneming met zich omdragen, moeten terstond
worden dood geschoten. Aan de gezinnen van in
gevangenschap geraakte soldaten wordt iedere
rijkshulp ontzegd. Alle commandanten en com
missarissen van divisies zijn verplicht de batal
jons- en regimentscommandanten, die zich
tijdens het gevecht verbergen en op een afstand
van het slagveld blijven, terstond van hun post
te ontheffen. Deze „uitknijpers" moeten onmid
dellijk worden opgeruimd.
De Duitsche luchtmacht heeft ook Dinsdag
het bombardeeren van de schepen, waarmede
de bolsjewieken troepen en materieel uit de be
dreigde havens van De Krim probeeren wég te
voeren, met groote uitwerking voortgezet, aldus
verneemt het N.D3. van militaire zijde.
Bij herhaalde aanvallen op verscheidene ha
vens werden groote hoeveelheden oorlogsmate
riaal, bestemd om te worden ingeladen, vernield.
Voor verscheping gereed staanden troepen-
onderdeelen werden zware verliezen toegebracht.
Elders in den zuidelijken sector bombardeerde
de luchtmacht voornamelijk spoorwegen. Elf
rijdende goederentreinen, zeven locomotieven en
meer dan 125 op stationsemplacementen opge
stelde wagons werden vernield. Zes-en-twintig
andere treinen werden door bommen getroffen
en genoopt om stil te houden.
Dinsdag werden in totaal 48 sovjet-vliegtuigen
vernield.
COMMUNISTEN TE KISJINEV TER DOOD
VEROORDEELD.
De krijgsraad van Kisjinev heeft 14 commu
nistische agenten ter dood veroordeeld en twee
tot 15 resp. 10 jaar dwangarbeid. Vier verdach
ten, onder wie drie vrouwen, werden vrijge
sproken.
De beklaagden waren ten tijde der bolsjewis
tische bezetting van Bessarabië het Roemeen-
sche gebied binnengekomen om hier ten gunste
van de bolsjewieken te spionneeren en terroris
tische benden te organiseeren. Ten tijde van
den Sovjet-terugtocht waren zij in Bessarabië
achtergebleven om sabotagedaden te plegen.
(D.N.B.)
CHINEESCHE TROEPEN NAAR
SOVJET-UNIE?
Naar het Japansche persagentschap Domei
meldt, zou de communistische bevelhebber der
achttiende legergroep in China hebben bevolen,
dat voorloopig 40.000 man Chineesche commu
nistische troepen naar de Sovjet-Unie worden
gezonden. De Sovjet-Unie zou namelijk met den
grootsten spoed om 100.000 Chineesche soldaten
hebben gevraagd. De Chineesche strijdkrachten
worden via Kansoe en Sinkiang naai- de Sovjet-
Unie vervoerd.
De correspondent van het blad „Alliance"
heeft in Helsinki een onderhoud gehad met den
Finschen ministerpresident RytL
In dit onderhoud heeft Ryti hem de verzeke
ring gegeven, dat de Finnen aan het geheele
460 K.M. lange front onder aanvoering van hun
eigen officieren strijden. De president zeide ver
der, dat Finland alleen belangstelling heeft
voor de historische en politieke ontwikkeling
van het eigen land.
Met betrekking tot de huidige verslechtering
in de betrekkingen tusschen de V. S. en Fin
land verklaarde Ryti, dat de V. S. er zich van
bewust dienden te zijn, dat de Sovjet-Unie Fin
land heeft aangevallen en dat Finland alleen
maar tracht zich te verdedigen.
De nieuwe Finsche gezant in Mandsjoekwo,
dr. Charles Gustav Idman, heeft in een persge-
sprek verklaard, dat Finland zijn strijd tegen
de Sovjet-Unie zal voortzetten, tot het zijn laat
ste oorlogsdoeleinden heeft verwezenlijkt te
weten:
le. Herovering van het geheele gebied, dat
bij de invasie van 1940 aan de bolsjewieken is
afgestaan.
2e. De bevrijding van de Karelische gebieden
welker bewoners in hoofdzaak Finnen zijn.
De vijf door de Engelschen gekaapte Fran
sche schepen hadden een inhoud van 40.000
bjr.t. 948 passagiers van deze schepen zijn door
de Engelschen vermoedelijk naar concentratie
kampen gebracht.
De Fransche koopvaardijvloot heeft, naar
Fransche marinekringen mededeelen, na den
wapenstilstand tusschen Frankrijk en Duitsch-
land door vijandelijke daden der Britsche ma
rine omstreeks 800.000 ton koopvaardijschepen
verloren. Zevenendertig Fransche schepen, met
een totale tonnage van 140.000 ton, werden
door Britsche oorlogsschepen getorpedeerd, ge
bombardeerd of gedwongen zich zelf tot zinken
te brengen. Verder werden 105 Fransche koop
vaardijschepen, met 231.000 ton. door de Engel
schen in beslag genomen. Bovendien heeft de
Britsche marine nog 46 Fransche koopvaardij
schepen, met 231,000 ton. gekaapt. (D.NJ3.)
JAPAN ZENDT TWEEDEN AMBASSADEUR
NAAR DE V. S.
Officieel wordt te Tokio meegedeeld, dat
besloten is ambassadeur Saboero Koeroesoe
naar de Ver. Staten te zenden ten einde
ambassadeur Nomoera te assisteeren.
De woordvoerder der regeering heeft ver
klaard, dat Koeroesoe wordt uitgezonden
om een vriendschappelijke afdoening van
de onderhandelingen tusschen Japan en
Amerika te vergemakkelijken. Dit besluit is
genomen met het oog op de heerschende
zeer ernstige situatie.
Gemeld wordt, dat Koeroesoe uit Hongkong
is vertrokken om den clipper te nemén, die
morgen naar de Ver. Staten vertrekt.
De woordvoerder deelde nog mee, dat het
vertrek van dezen clipper is uitgesteld tot Vrij
dag als gevolg van een rechtstreeksch radio
gesprek. dat ambassadeiir Grew heeft gehou
den met den Amerikaanschen minister van bui-
tenlandsche zaken, Cordell Huil. Domei).
De A. B. C. D.-STATEN.
Volgens een in Lissabon ontvangen bericht,
zouden de z.g. ABCD-staten (derhalve de) Ver.
Staten, Engeland, China en Nederlandsch-In-
dië) thans de vorming van een grondstoffen-
unie nastreven. Er verluidt, dat deze staten
maatregelen hebben genomen om de militaire
behoefte aan grondstoffen te waarborgen met
behulp van de beschikbare bronnen. Te Wash
ington is volgens dit bericht meegedeeld, dat
een gedetailleerd organisatieplan is ppgesteld.
De uitvoering van de technische aangelegenhe
den is opgedragen aan de economische verdedi
gingscommissie, die onlangs is bijeengekomen
onder leiding van den vice-president. Wallace.
(DJ4H.)
LORD HALIFAX.
De Britsche ambassadeur lord Halifax moest
een onderhoud met den aartsbisschop te Detroit
afbreken als gevolg van pijn aan zijn oogen,
waarvoor hij naar een ziekenhuis werd gebracht.
De Britsche consul te Detroit verklaarde naar
aanleiding hiervan, naar Associated Press meldt,
dat de oogkwaal niet veroorzaakt was door het
gooien met eieren, hetgeen plaats vond, toen
Halifax de bisschoppelijke residentie binnenging.
Lord Halifax had reeds voordien klachten over
zijn oogen. (DJNH.).
BURGEMEESTER LA GUARDIA HERKOZEN.
By de burgemeestersverkiezing te New-York
werd La Guardia herkozen met 1.186.394 stem
men. Zijn tegencandidaat OÏJwyer behaalde
1.053.553 stemmen. (D.NJ3.)
BRAND IN MODEMAGAZIJN TE BUSSUM.
In den nacht van 4 op 5 November ontving
de brandweer te Bussum bericht van een uit-
slaanden brand in de perceelen Brinklaan 73 en
75. waarin is gevestigd de heerermodezaak en i
kleermakerij van de firma J. Kleisen. In verband
met het brandgevaar in deze panden en de aan- I
gesloten gebouwen, werd onmiddellijk met drie
groepen en een autospuit uitgerukt. Bij aan
komst bleek de brand, welke reeds naar buiten
uitsloeg, te woeden in de kleermakerij. welke zich
boven het pand in de kap van het gebouw be- I
vindt. Weldra was het gevaar voor verdere uit
breiding geweken. De kleermakery is echter ge
heel uitgebrand en aan de achterzyde is de kap
gedeelteiyk weggebrand. De bovenste verdieping
heeft veel waterschade gekregen, doch hier kon
den de meeste goederen nog vroegtijdig verwy-
derd worden. De brand is vry zeker ontstaan
door een electrisch strykyzer, dat zich op een der
kleermakerstafels bevond en by de beëindiging
van het werk niet was uitgeschakeld. In het
bedrijf, waar twintig man werken, die veel
costuums onder handen hadden, welke alle ver
loren gingen, is de schade zeer groot. De eigenaar
is verzekerd^
MET RIJWIEL GEVALLEN EN OVERLEDEN.
De 36-jarige mej. B. H. ten Zeldam-Harberink
kwam op de Boekelosche brug te Hengelo zoo
ongelukkig met haar rijwiel te vallen, dat zy
ter plaatse overleed
UIT EEN BOOM GEVALLEN.
De 35-jarige gehuwde arbeider Varwyk te
Marum (Gr.) viel Zaterdag by het snoeien uit
een eikenboom. Hy werd met zware verwondin
gen opgenomen, zyn toestand was van dien aard,
dat hy niet meer naar een ziekenhuis vervoerd
kon worden.
Het slachtoffer is thans aan de gevolgen over
leden.
van hedenavond
tot morgenochtend
De maan komt hedenavond op
te 19.52 uur en gaat morgenoch
tend te 11.37 uur onder.
CANADA EN DE VEREENIGDE STATEN.
Het Witte Huls heeft medegedeeld, dat Roo
sevelt en de Canadeesche premier, Mackenzie
King, een uit twaalf leden bestaande wapen
commissie heeft ingesteld, die de productieca
paciteit der wapenindustrie van de beide lan
den moet coördineeren. Voorzitter van de
Amerikaansche groep is Milo Perkins, directeur
van het bureau voor economische verdediging,
voorzitter der Canadeesche groep is de plaats
vervangende minister'van munitie. Shells.
(D.N.B.)
In grooten styi heeft gisteren In een der
zalen van het Kurhaus te Scheveningen de
aanbieding plaats gehad van het boekwerk
„Die Niederlande im Umbruch der Zeiten",
met ondertitel „Alte und neue Beziehungen
zura Reich", dat Reichsamtslelter dr Max
Freiherr du Prell met medewerking van
Pressedezernent Willy Janke in opdracht
van den Rykscommissaris, Rüksminister dr.
Seyss Inquart die daarin het voorwoord
heeft geschreven heeft doen verschijnen.
De Rykscommissaris heeft door zyn aanwe
zigheid en door het houden van een toespraak
tot de vele genoodigden luister by gezet aan
deze samenkomst, waarin verder tegenwoordig
waren o.a. minister dr. Flschböck, commissaris-
generaal Schmidt, gezant dr. Otto Behne, de
gevolmachtigde van den Rykscommissaris voor
Rotterdam, dr. Voelcker, en voor Utrecht, de
heer Sommer, de commissaris der provincie
Noord-Holland, dr. A. J. Backer, de directeur-
generaal van den rijkswaterstaat, dr. ir. L. R.
Wentholt, het hoofd van de afdeeling pers
wezen van het departement van volksvoor
lichting en kunsten, de heer M. Blokzijl, de
voorzitter van het Verbond van Nederlandsche
Journalisten, de heer P. J. van Megchelen, de
voorzitter van de vereeniging „De Nederland
sche Dagbladpers" mr. J. Kars, de voorzitter
van den Nederlandschen Kuituurkring, prof. dr
G. A. S. Snyder, de Nederlandsche voorzitter
van de Nederlandsch-Duitsche kuituurgemeen
schap, de heer van Maasdyk, en tal van an
deren.
TOESPRAAK VAN DEN
RIJKSCOMMISSARIS.
Dr. Seyss-Inquart sprak als volgt.
By het betreden van deze zaal zeide myn be
geleider mij. dat het was alsof wy op een ver
jaarsfeest kwamen. Deze opmerking klopt, want
wy willen hier den geboortedag van een boek
vieren.
Omstreeks een jaar geleden werd de vraag
geopperd, of niet iets geschreven kon worden
over Nederland en zyn betrekkingen tot
Duitschland, in de eerste plaats met de bedoe
ling om onzen kring van medewerkers, maar
daarenboven ook onze volksgenooten in Duitsch
land op de hoogte te brengen met de situatie
in Nederland en de ontwikkeling daarvan in
den loop der geschiedenis.
Ik heb dit initiatief zeer gaarne overgenomen.
De eerste vraag was, wie dit werk zou schrij
ven. Deze kwestie werd spoedig opgelost en het
verheugt my zeer, dat dr. Freiherr du Prell deze
taak in samenwerking met myn medewerker
Janke op zich heeft gepomen.
De tweede vraag was: „hoe doen we het?"
Het was ons duidelijk, dat dit werk slechts dan
succes kan hebben, als het om zoo te zeggen
als een der eerste gemeenschappehjke werken
verwaardigd zal worden door mannen, die hier
met een open oog leven. Of het nu Duitschers
of Nederlanders zyn, is niet van belang in dit
verband. Van belang is slechts, dat Duitschers
en Nederlanders er aan hebben gewerkt.
Het verheugt ons. dat wy er in geslaagd zyn
een vrij grooten kring van menschen voor dit
werk te winnen. Wij hebben thans een boek
voor ons met een inhoud, waarover ik geen
oordeel wil vellen, daar ik een te groot aandeel
heb gehad aan de totstandkoming daarvan. Ik
hoop slechts, dat het werkelyk een goed over
zicht geeft van de huidige situatie van Neder
land en daarby berekend is op den tegenwoor-
digen toestand, .vooral daar het een samenvat
ting geeft van datgene, wat de geschiedenis
van dit gebied en dit volk heeft gebracht en
wat heeft geleid tot de huidige situatie.
Ik wil over dit boek verder niet spreken. De
technische by zonderheden zal de Pressestelle u
wel mededeelen. Mijzelf is het een behoefte in
uw tegenwoordigheid alle medewerkers, die zich
bereid hebben verklaard dit werk tot stand te
brengen, zoowel de heeren uit Nederlandsche
kringen alsook de heeren uit myn kring van
Duitsche medewerkers, van harte te danken.
Ik draag het aangenaam bewustzijn met my
mede. dat wy hier een gemeenschappeiyk werk
hebben, dat in kameraadschap tot stand geko
men is en ik spreek de hoop uit. dat wij hier
iets hebben gemaakt, dat aan een breeden kring
van lezers eenig inzicht zal geven omtrent den
toestand in Nederland, de waarden, in dit land
en volk gelegen, en de toekomst die het be
schoren is, een goede toekomst volgens den
wensch van ons, Duitschers. Nogmaals dank
ik alle medewerkers en ik wensch het boek
een waarlijk groot succes.
DR. FREIHERR DU PRELL
OVER DE MEDEWERKERS
Dr. Freiherr du Prell, daarna het woord ver-
krygend, merkte op, dat over Nederland wer
ken zyn geschreven, die dit land van alle zij
den hebben belicht, doch dat over de ontwikke
ling van Nederland in de laatste tien jaren en
de verhouding sedert dien tyd tot Duitschland
weinig te boek is gesteld, terwyl juist deze pe
riode van ontwikkeling van groote beteekenis
mag worden geacht.
In dit boek is vooral het volksche karakter tot
uitdrukking gebracht, doordat veel aandacht is
geschonken aan de groote cultuurproblemen,
waarover bekwame medewerkers, als prof. dr. H.
Krekel, de heer H. C. van Maasdijk en andere
Nederlanders hun inricht In dit boek hebben
weergegeven. De heer Janke heeft over de ont
wikkeling vaD Nederland sedert Mei 1940 onder
den titel „Regungen des neuen Geistes" een
belangryke samenvatting In dit boek geschre
ven. Over het be stuurswezen in het bezette Ne
derlandsche gebied hebben dr. Rabl en dr.
Backer hun inzichten neergelegd, over de open
bare veiligheid en de politie schreef Gruppen-
führer dr. Rauter, over dje cultureele ontwik
keling o.a. prof. Snyder, over de bouwkunst dr.
G. C. Labouchère, over de schilderkunst dr. D.
Hannema, directeur van het Boymansmuseum
te Rotterdam, over de militaire gebeurtenissen
van 1015 Mei 1940 ""neraal-ni-inor Sctaw*»-
bedissen en majoor Th. von Zeska, over de
technische en kolonisatorische prestaties van
Nederland respectievelyk dr. ir. Wentholt en
prof. dr. J. J. Schrieke. secretaris-generaal van
het departement van Justitie. Een volgend deel
van het boek is gewyd aan de Nederlandsche
staatshuishouding, waarover minister dr. Fisch-
,-A. V ®.r\ ""lp n "'-"PTl. Vl®bb?n
gegeven. Belangrijke "bronnen van welvaart
in Nederland, zooals landbouw en industrie, de
problemen van Rotterdam en Amsterdam, de
werkloosheid en de wederopbouw vormen een
volgend hoofdstuk in het boek. dat sluit met
een overzicht van het Nederlandsche land
schap en van land en volk in eenige hoofd-
groepeeringen.
Het boek is met 114 foto's en 20 schematische
teekeningen geïllustreerd.
Voor ons allen, medewerkers aan dit boek. is
de verschijning ervan een reden tot groote
verheugenis, aldus dr. Du Prell. die eindigde
met een woord van bij zonderen dank aan den
Rykscommissaris voor diens opdracht.
DE HEER JANKE OVER HET BOEKWERK
De heer W. Janke. die reeds by den aan
vang de genoemde autoriteiten en Fraulein
Triltsch, vertegenwoordigster van den uitgever
Konrad Triltsch uit Würzburg had verwel
komd, hield ten slotte de volgende toespraak:
Het thans verschenen boek „Die Niederlande
im Umbruch der Zelten" is, gezien rijn opzet,
karakter en uitvoering, gericht tot twee volken:
het Duitsche en het Nederlandsche. Van het
begin af aan hebben derhalve de uitgevers er
naar gestreefd, in dit werk naast de belane-
riikste' medewerkers van den Rijkscommissaris
ook vooraanstaande Nederlanders aan het
woord te laten komen ia. als het ware de ge
dachte der Duitsch-Nederlandsche samenwer
king uit dit boek te laten spreken. Dit ia by
de redactioneele bewerking daardoor tot uiting
gekomen, dat juist eenige der belangrijkste by-
dragen door Nederlanders zyn geleverd, name
lijk de hoofdstukken, die het Nederlandsche
volkskarakter en de groote, Germaansche pres
taties der Nederlanders op het gebied der cul
tuur, der techniek, der kolonisatie van over-
zeesche en Oost-Europeesche gebieden behande
len By de technische uitvoering blykt deze
samenwerking daaruit, dat ook ln dit opricht
de medewerking van Nederlanders werd inge
roepen, zooals op de eerste pagina's van het
boek staat aangegeven. Dit is de reden, waar
om de Rykscommissaris den wensch heeft ge
uit, dat op deze byeenkomst niet alleen in het
Dultsch, doch ook in de Nederlandsche taal de
beteekenis van dit boek wou worden toegelicht.
Dat my, in myn dubbele functie van mede-
uitgever en als leider der persafdeellng van
het Rykscommissariaat, deze taak werd opge
dragen. is my een byzondere eer. Zij schenkt
my des te meer voldoening, daar ik door mijn
langdurig verbiyf hier te lande den Nederland
schen mensch, zyn aard en prestaties, alsook
het Nederlandsche landschap grondig heb lee-
ren kennen en waardeeren. Door myn veeljarig
nauw contact, dat ik eerst als Journalist en
later in officieele functies niet alleen met de
Nederlandsche pers, doch ook met vele andere
Nederlanders, tot stand heb kunnen brengen,
heb ik uit persooniyke ervaring kunnen consta-
teeren, dat velen hier te lande vriendschap-
peiyke gevoelens ten opzichte van het nabu
rige Germaansche broedervolk koesteren en dat,
by deskundige en objectieve voorlichting het
streven: begrip voor de ontwikkeling, denk-
wyze en prestaties in het nieuwe, verjongde
Duitschland te wekken, in wyde kringen met
succes kan worden bekroond. Tevens heb ik de
overtuiging gekregen, dat omtrent houding en
gevoelens der Duitschers ten opzichte van het
Nederlandsche volk hetzelfde mag worden ge
zegd. Deze wederzydsche waardeering kanaan-
zieniyk worden bevorderd, wanneer men In de
geschiedenis teruggaat en. met de gemeen-
schappeiyke historie als uitgangspunt, tot het
inzicht komt, dat tusschen Duitschers en Ne
derlanders steeds een zekere lotsverbondenheid
heeft bestaan, zooals reeds blijkt uit de oude
Nederlandsche zegswyze: gaat het Duitschland
goed. dan gaat het ons ook goed!
Tot dit doel moge het voor ons liggende boqk,
waarin de nauwe relaties tusschen Nederlan
ders en Duitschers in het verleden en het heden
op haar juiste waarde worden geschat, een
wezeniyke bydrage vormen. Aangezien daaren
boven in de thans openbaar gemaakte beschou
wineen de eerste verschijnselen eener onvermil
deiyke heroriënteering van Nederland en de
voorwaarden tot een actief en vruchtdragend
aandeel aan het scheppen van een nieuwe
Europeesche orde worden geschetst, zal op deze
wijze de overtuiging worden verstevigd dat in
de toekomst de Duitsch-Nederlandsche samen
werking en de lotsverbondenheid binnen het
kader der Germaansche volkenfamilie nog inni
ger zullen worden dan zy reeds in het verleden
mochten worden genoemd. Moge derhalve het
boek Die Niederiande lm Umbruch der Zeiten"
by de constructie van het groote Eurnnceschp
bouwwerk waarvoor de Führer reeds de funda
menten heeft gelegd een waardevollen oiil«»r
vormen
Aan elk der genoodigden werd hierop tij
dens een gehouden gezellig samenzyn. een
exemplaar van het boek ten geschenke aange
boden.
Dinsdagavond 4 November werd in de groote
zaal van het Concertgebouw te Amsterdam de
eerste groote Winterhulp-mobillsatie-avond ge
houden, waarby de directeur-generaal van
Winterhulp Nederland het woord voerde. Op
onze foto: Een overzicht van de zaal tydens de
rede van den heer C. Piek.
(Stapf-Borrim)
Omdat het bolsjewisme de jeugd vernielt met
een wreed sadistisch genot. Omdat Jeugd het
grondelement van leven is, waaruit al het goede
en eeriyke voortkomt.
Omdat de jeugd leven is en moed. eeriykheid.
geluk. En dat mag niet vernietigd, mag niet
verminkt worden, niet vertrapt en opgeofferd
aan deze krankzinnige gedachte van het Bols
jewisme: „Geiykschakellng van alle mensche-
ïyke geesten."
Dat kan niet! Dat mag niet!
Het ls een loochening van de menscheiyke
zelfstandigheid, een afwering van den vryen wil,
een ontkenning van de ziel. Dit is een geiyk-
stelling van den mensch die geest en verstand
bezit, aan het dier dat handelt volgens zyn
instincten.
En daarom was het noodig dat godsdienst en
beschaving werden uitgeroeid, dat maatschap-
peiyke ontwikkeling werd tegengegaan, dat allo
remmen werden stukgeslagen. Het bolsjewisme
moest heerschen. Het Bolsjewisme dat geen be
wust leven kon gebruiken, geen helderheid van
geest, geen eigen meening. Het heeft alles trach
ten te vernielen wat den mensch tot mensch
maakt. En dit ls niet van ons, menschen. Dat
kan niet. Daarvoor zyn wy te goed, te rijk van
geest, te edel, te sterk.
wy zyn geen Mongolen. O, konden wy ons
eenigsrins voorstellen wat er gebeurd zou zyn
als één keer deze horden begonnen waren op
te rukken, daar was geen houden aan geweest.
Daar zou niets tegen opgewassen zijn.
wy hadden alles verloreri wat wy bezaten.
En nu, menschen! Duitschland staat tegen het
Bolsjewisme, Duitschland bezit de jeugd,
Duitschland bezit het bewuste leven, den moed,
de kracht, de eeriykheid te staan tegen den
springvloed der horden.
Het Bolsjewisme paste de menscheiyke ziel
aan, aan de toestanden die heerschten. Rus
land huldigt het principe „leed te verzachten
door erover te schreeuwen". Alles werd verlaagd
tot armoede, ellende en verlatenheid, tot dom
heid. Men moest vechten als een dier tegen
geluk en beschaving. De wereld moest één
ruïne, één slagveld zyn.
Dat kan niet. Dat is tegennatuuriyk!
Staan wy op en luisteren wy, eeriyk, onbe
vooroordeeld.
Duitschland wil de volkeren richten naar het
hoogste goed: een eigen wil, geestkracht, geluk.
Duitschland vecht voor beschaving, voor Gods
vertrouwen, tegen vernieling en onbeteugeldheid.
Mensch vecht tegen beestmensch, beheerschlng
tegen onbeheerschtheid, eeriykheid tegen blind
heid.
O, durven wy eeriyk zyn, Jeugd van Neder
land, durven wy vechten voor de ziel, Alles hier
voor geven, Alles hiervoor offeren, ons zelf geven
totaal zonder terughouding: durven wy alles
weg te werpen wat wy bezitten aan fouten en
tekortkomingen en vooruit te gaan, een stand
punt te bepalen. Wie zich er nog op beroept
mensch te zyn en een ziel in zyn lichaam te
dragen: wie zich erop beroept eeriyk te rijn
en vooral Gy. Jeugd van Nederland, die nuch
ter en sterk wilt heeten, dapper en goed
durft te staan, voor het goede, tegen de bar
baarsheid. Er kan geen mensch afzijdig biyven
staan. Wij moeten kiezen.
Het is belacheiyk om te wachten. Waarop?
Wy durfden ons niet meer afvragen wat een
gezonde wereld is. wy durven het nóg niet! Wy
stellen ons tevreden met wat er bereikt werd.
Maar er is niets bereikt.
Het eenige wat in onze handen en harten
bleef, is weer een oorlog, weer een leed, een haat
en een pyn die ondrageiyk ls. Naast een ver-
schrikkeiyke passiviteit en geslagenheid, leeft
een harde drang naar daden. Het ls niet te
verkroppen, dat de passiviteit het altyd schynt
te winnen.
Jeugd, staat op. richt U, weest eeriyk en op
recht, nuchter. Grypt alles aan, zonder vooroor
deel, zonder verwyt en afweer, maar met liefde
en verlangen naar het Juiste, het eeriyke, het
eenige dat wy beiyden moeten, waarmee en
waarvoor wy moeten vechten. Durven wy dat.
dan zal het geluk zyn tusschen ons. dan zullen
wy sterk zyn.
Wg eischen van onszelf een standpunt, wy
kunnen er niet bulten. Dat ls oneeriykheld. laf
heid, zich verschuilen achter den rug van een
ander, zich verschuilen ln de massa.
Op uit de massa waarin de geest verdrinkt.
Zien wy naar het ontzettende, bittere voorbeeld
dat het Bolsjewistische Rusland ons schenkt. De
Jeugd in Rusland werd gedood. Doen wy haar
weer leven. Vooral in onszelf wy zoeken geen
middenweg Die bestaat niet! Wy staan eeriyk.
Wy leven, en stryden:
mèt Duitschland tegen het Bolsjewisme.
B. F.
Ratelende mitrailleurs - handgra
naten stormaanval.
Steunt de Nederlandsche Ambu
lance v. h. Oostfront.
Koninginnegracht 22, giro 87600.
's-Giavenhage.
