BINNENLAND
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 29 October 1941 Tweede Blad
No. 25029
82ste Jaargang
De Proclamatie
De N.S.B. in den aether
De broodprijzen
Huispersoneel valt niet
onder de Ziektewet
Betalingsverkeer met Kroatië
AGENDA
Winterhulp Nederland
Gemengd Nieuws
FEUILLETON
De vervloekte Viool
EEN WAARSCHUWING WELKE MEN
NIET MAG MISVERSTAAN.
Vergrepen tegen de rechtsorde en de wette-
lyke voorschriften kunnen door de overheid
nooit worden geduld. Dat in oorlogstijd de te
genmaatregelen echter nog scherper zijn dan
voorheen ligt voor de hand, omdat juist nu
wanorde en desorganisatie meer dan ooit moe
ten worden voorkomen. De gisteren gepubli
ceerde „Proclamatie" van drie secretarissen-
generaal is daar een uitvloeisel van en moet in
ait opzicht beschouwd worden als een laatste
beroep op het Nederlandsche Volk van de zijde
van hen. die de dragers zijn van de gezagsbe
voegdheden der Nederlandsche overheid. Nie
mand poge zich thans meer gerust te stellen
met de opmerking dat het zoo'n vaart wel niet
lóopen zal met eventueele straffen voor daden
van sabotage, terreur, enz.!
Drie secretarissen-generaal, wier beleid en
bevoegdheden een zeer groot deel van het volks
leven bestrijken, hebben zich in een krachtig
gestelden oproep tot ons volk gewend. Zij wil
len den ernst van het oogenblik nog eens dui
delijk voor oogen stellen en men zou zijn volk
al heel slecht dienen, indien daaraan achteloos
zou worden voorbijgegaan. Reeds zijn er in het
buitenland, in andere bezette gebieden, scherpe
maatregelen genomen tegen sabotage- en ter
reurdaden, waardoor velen hebben moeten boe
ten voor de handelingen van enkelingen, die
waanden hun land een dienst te bewijzen, maar
door hun aanvallen op bezettingsautoriteiten
en met belemmeren van door de overheid ge
nomen maatregelen, in wezen hun volk groote
schade hebben toegebracht. Zoo ver moet het
hier niet komen!
Er zijn ook hier te lande enkele bedenke
lijke symptomen, welke getuigen van verblin
ding en onjuist begrip omtrent den toestand.
Enkele daarvan worden er genoemd in de pro
clamatie en men kan ze ook aangeduid vinden
in de verordening van 17 October j.l., betref
fende sabotagehandelingen, waarbij niet alleen
de daad, maar ook de poging, niet alleen de
dader maar ook de medeplichtige zelfs met den
dood wordt bedreigd.
Misdreven, welke de openbare orde of de vei
ligheid van het openbare leven aanranden,
staan opi den voorgrond, maar nadrukkelijk
duidt de proclamatie toch ook op talrijke ern
stige economische vergrijpen, welke tegenover
het volksgeheel worden begaan op het gebied
van voedselvoorziening, prijsvoorschriften, be
voorrading ongeoorloofden handel. Menigeen
speelde reeds met zijn vrijheid enver
loor. Thans kan het leven er mee gemoeid zijn!
In ieder geval zullen de gevolgen van
onbezonnen daden nog veel verder om
zich heen kunnen grijpen dan we tot
nu toe hebben ervaren. Eén daad van
onbezonnenheid of politiek onverstand kan
groot, zwaar en onherstelbaar leed brengen
over velen, en de proclamatie wenscht dat aan
alle Nederlandsche lezers duidelijk te maken.
Haar in vollen zin ter harte te nemen is dan
ook niet uitsluitend een eisch van persoonlijk
zelfbehoud, maar niet minder een sociale plicht
van de hoogste orde tegenover heel onze volks
gemeenschap. De eenling zou in omvangrijke
mate aan het geheel leed kunnen berokkenen.
Hedenavond te 19.45 uur zal de heer Ernest
Michel ever den zender Hilversum 2 over het
onderwerp: „Een belangrijk geschrift van Mus-
sert" spreken.
MEN HOUDE ZICH AAN DE VASTGESTELDE
PRIJZEN.
Naar uit de practijk gebleken is, heerscht er
nog eenig misverstand t.a.v. de berekening van
de prijzen voor luxe-witbrood en luxe-brood.
Door sommige bakkers worden, vaak geheel te
goeder trouw, prijzen voor luxe-witbrood ge
vraagd, die veel te hoog zijn. Zoo is het voor
gekomen. dat een groote bakkerij in Den Haag
voor casinobrood 26 c. berekende, terwijl deze
prijs in werkelijkheid slechts 20 c. mag bedra
gen
De gemachtigde voor de prijzen vestigt er
thans de aandacht op, dat voor luxe-witbrood
slechts een prijs mag worden gerekend, die ge
lijk is aan den prijs voor volkswitbrood, ver
meerderd met 1 c. onder luxe-witbrood wordt
verstaan brood, dat slechts in vorm of bewer
king afwijkt ran volkswitbrood, terwijl onder
luxe-brood verstaan wordt krentenbrood, rozij
nenbrood en dergelijke broodsoorten, die ook in
de samenstelling zichtbaar afwijken van volks
witbrood. Voor luxe-brood mag een hoogere prijs
worden gevraagd, indien deze prijs voor het in
werking treden van de beschikking ook reeds
hooger was dan die voor volkswitbrood. In dat
geval mag men den bestaanden prijs aanhou
den, vermeerderd met 1 cent.
Ook is het nog niet voldoende tot allen door
gedrongen, dat de thans geldende broodprijzen
vastgestelde prijzen zijn, waar boven, maar ook
waar beneden, men niet mag verkoopen. Het
spreekt dus vanzelf, dat het geven van kortin
gen aan de klanten in strijd is met de bepalin
gen van de verordening. Voor gestichten, zie
kenhuizen e.d., welke vroeger, omdat zij groote
hoeveelheid tebelijk afnamen, een extra kor
ting genoten, bestaat de mogelijkheid een kor
ting van beperkte hoogte te verkrijgen, indien
zij een voldoend groote afname hebben en een
verzoek richten tot het rijksbureau voor de
voedselvoorziening in oorlogstijd te 's-Graven-
hage.
GEEN VERPLICHTE VERZEKERING.
De aandacht wordt er op gevestigd, aldus de
„NJt.Crt.", dat dienstboden en inwonend man
nelijk huispersoneel niet onder de ziektewet val
len. Deze bevolkingsgroep komt dus niet in de
verplichte ziekteverzekering; zijzelf behoeven
zich niet bij een ziekenfonds aan te melden en
de werkgevers behoeven voor hen niet te storten.
GEEN PRIJSVERHOOGING.
Teneinde de klanten te helpen die om be
paalde goederen verlegen zijn, komt het vaak
voor, dat handelaren deze goederen bij andere
handelaren koopen, omdat op dat oogenblik hun
eigen voorraad is uitverkocht.
De gemachtigde voor de prijzen vestigt er de
aandacht op, dat in zulk een geval nooit tot
prysverhoogmg mag worden overgegaan. Het
ligt integendeel veel meer op den weg van de
handelaren om elkander in dergelijke gevallen
korting toe te staan, waardoor voor ieder een
zekere winstmarge mogelijk wordt zonder prijs-
verhooging.
OFFICIEELE PUBLICATIE VAN HET DEPARTEMENT VAN HANDEL,
NIJVERHEID EN SCHEEPVAART.
Het Nederlandsch Clearinginstituut deelt het volgende mede:
De afwikkeling van het betalingsverkeer met Kroatië geschiedt over clearlng-reke-
ning via Berlijn.
Onder de regeling vallen alle wederzijdsche verplichtingen wegens:
1) den invoer van goederen van oorsprong uit het andere land, of die aldaar een
be- of verwerking van beteekenis hebben ondergaan;
2) nevenkosten in het wederzijdsch goederenverkeer;
3) veredelings- en reparatiekosten;
4) betalingen in het verzekeringsverkeer incl. herverzekeringsverkeer. voor zoover de
verplichtingen zijn uitgedrukt in rijksmarken, Kroatische valuta of guldens;
5) spoor- en binnenscheep vaartvrachten;
6) in Nederland of Kroatië ontstane binnen- en zeescheepvaartkosten, in het bij
zonder haven- en kadegelden, loodsgelden en dergelijke uitgaven, kosten van laden en
lossen, voorts sleepkosten en kosten van opslag;
7) in Nederland of Kroatië ontstane uitgaven voor scheepsproviandeering en be-
noodigdheden;
8) immaterieele prestaties, b.v. patent- of auteursrechten, licenties, filmhuren;
9) honoraria voor journalisten, leeraren, kunstenaars, schrijvers, advocaten, enz.;
10) pensioenen, uitkeeringen en betalingen aan studeerenden, zieken, evenals onder-
houds- en ondersteuningsbetalingen;
11) het wederzijdsche, niet-zakelijke reisverkeer;
12) opbrengsten van vermogensbestanddeelen, belegd in het andere land, zooals ren
ten op leeningen, bankcredieten enz., winstaandeelen uit aandeelen en andere deelne
mingen, evenals huren en pachten;
13) koersverliezen, ontstaan tusschen het tijdstip van storting in het eene land en
dat van uitbetaling in het andere land.
Vooruitbetalingen kunnen, voor zoover usantieel, in bijzondere gevallen worden toe
gestaan.
Particuliere compensaties zijn in beginsel niet toegestaan. Voor stortingen in de clea
ring is een vergunning van het deviezen-instituut te 's-Gravenhage vereischt.
Bij invoer uit Kroatië moeten de gebruikelijke clearing-documenten aan de douane
ambtenaren worden overgelegd.
Voor den export naar Kroatië is naast het export-certificaat voor industrieele of de
uitvoermachtiging voor agrarische producten een vereffeningscertificaat vereischt. Dit
certificaat kan op de gebruikelijke wijze worden aangevraagd bij den Centralen Dienst
voor In- en Uitvoer c.q. de betrokken landbouwcrisiscentrales. 4582
DE BRIKETTENFABRICAGE.
Gebruik van kolengruis aan voorschriften
gebonden.
Bij den kolenhandelaar blijft steeds een hoe
veelheid onverkoopbaar kolengruis achter, dat
In vele industrieën, welke speciaal zijn ingericht
voor het stoken van dit materiaal, gebruikt
kan worden. Verder wordt het magere kolengruis
met behulp van een bindmiddel in briketteer
inrichtingen tot briketten geperst.
Het rijkskolenbureau heeft nu bepaald, dat
de brandstoffenhandelaren maandelijks de hoe
veelheid overgebleven pakhuisfijn moeten op
geven aan de brandstoffencommissie in hun
district, terwijl de industrie, welke is gesteld op
het stoken van dit gruis, maandelijks de be-
noodigde hoeveelheid aan die commissie op
geeft. De industrie wordt het %erst voorzien,
uiteraard zooveel mogelijk met gruis van vet-
kolen, daarna komen de briketteerinrichtingen
aan de beurt voor het ontvangen van mager
pakhuisfijn. Voor de afgeleverde hoeveelheden
fijn aan fabriek of briketteerinrichting ont
vangt de leverancier bescheiden, waarop hij
wederom nieuwe brandstoffen kan betrekken.
Voor briketteerinrichtingen moet een verwer
kingsvergunning worden aangevraagd, welke
slechts dan wordt verstrekt, als het te leveren
product aan de te stellen eischen voldoet. Bo
vendien moet er een bedrijfsvergunning voor
worden verkregen, welke slechts in bepaalde
gevallen wordt verstrekt, n.l. wanneer er geen
economische bezwaren zijn.
PROF. GAULHOFER OVERLEDEN.
Rector der Academie voor Liohamelijke
Opvoeding.
Gisteravond is te Amsterdam plotseling over
leden prof. dr. K. L. Gaulhofer, rector van de
Academie voor Lichamelijke Opvoeding aldaar.
Prof. Gaulhofer werd in 1932 in dit ambt be
noemd als opvolger van den eersten rector van
dit instituut, wijlen dr. G. J. Nieuwenhuis, en
op 12 September van dat jaar geïnstalleerd.
Vóór zijn benoeming te Amsterdam verzorgde
prof. Gaulhofer als hoogleeraar aan de univer
siteit te Weenen de opleiding der Oostenrijksche
leerkrachten voor de lichamelijke opvoeding, en
tevens had hij als Ministerialrat aan het mini
sterie van Onderwijs de geheele leiding en or
ganisatie der lichamelijke opvoeding in het
toenmalige Oostenrijk. Als rector van de Ainster-
sche academie streefde prof. Gaulhofer er steeds
naar dit instituut te maken tot een inrichting,
waar de opleiding van leerkrachten voor de
lichamelijke opvoeding in Nederland op een zoo
breed mogelijken academischen grondslag ge
schiedde.
Te Weenen had prof. Gaulhofer veel studie
van het kinderturnen gemaakt en een methode
voor kindergymnastiek opgebouwd. Van zijn
hand verschenen o.a. „Kleinkindergymastik"
en een werkje, waarin de geschiedenis der voet
houding o.a. by dansen en schermen wordt na
gegaan. „Tel."
RIJWIELPAD SCHEVENINGEN—
WASSENAARSCHE SLAG.
Het rywielpad van Scheveningen naar de
Wassenaarsche Slag, is zoo schryft de A.N.WJ3
sinds geruimen tijd van de Golfzang af tot de
Wassenaarsche Slag voor het rywielverkeer on
bruikbaar door het beryden met auto's en an
dere voertuigen.
Van den Provincialen Waterstaat is thans be
richt ontvangen, dat dit pad vermoedeiyk dezer
dagen zal zy'n hersteld, zoodat de wielrijders
gelukkig weer spoedig kunnen genieten van het
mooie duinlandschap, waarin dit pad is gelegen.
Een ongestoorde tocht in de richting Katwyk
en Noordwyk door de duinen is dan weer moge-
ïyk.
WARME MAALTIJDEN VAN DE
WINTERHULP.
Naar wy vernemen zullen de gemeenschappe-
ïyke maaltyden vanwege de stichting Winter
hulp Nederland dit seizoen voor het eerst weder
worden gehouden op Zondag 9 November, al
thans in de meeste daarvoor in aanmerking
komende plaatsen des lands. Voor Den Haag
zal de datum vermoedeiyk 16 November zyn.
Mr. G. J. C. SCHILTHUIS BUITENGEWOON
HOOGLEERAAR IN DELFT.
Mr. G. J. C. Schilthuis is benoemd tot buiten
gewoon hoogleeraar aan de Technische Hooge-
school in de afdeeling der algemeene weten
schappen, om onderwys te geven in het staats
recht, het administratief recht (met uitzondering
van de arbeids- en fabriekswetgeving en het
mijnrecht) en het handelsrecht. Hij werd in 1884
te Groningen geboren, studeerde aan de Ryks-
universiteit aldaar en promoveerde in 1909 cum
laude op een proefschrift getiteld: „De beper
king van de aansprakeiykheid des reeders". In
hetzelfde jaar werd hy advocaat te Rotterdam.
In 1911 werd de heer Schilthuis secretaris van
den Zuid-Hollandschen Waterschapsbond. In
1912 werd hy redacteur van het maandblad „Het
Waterschap", dat toen werd opgericht. In 1928
werd hy lid der provinciale staten van Zuid
Holland, in welk college in het byzonder de
vraagstukken betreffende den Waterstaat zijn
aandacht hadden. Hy was steeds rapporteur der
commissie uit de Staten voor de waterschaps
reglementen. In 1935 werd hij benoemd tot lid
der Staatscommissie voor de waterstaatswetge
ving. In 1936 werd hy ter gelegenheid van het
25-jaxig bestaan van den Zuid-Hollandschen
Waterschapsbond, benoemd tot officier in de
Orde van Oranje Nassau.
In „Het Waterschap" verschenen in den loop
der jaren vele tientallen artikelen van zyn hand.
NESTOR VAN DEN NEDERLANDSCHEN
KAASHANDEL OVERLEDEN.
Op 87-jarigen leeftyd is, naar De Tyd meldt
een bekend Bosschenaar overleden, de heer Jac.
A. M. van Geffen. Hij was oprichter en oud
president-commissaris van den in 1883 gestich
ten kaashandel Van den Broek en Van Geffen
die haar gebouwen had aan de Handelskade te
's-Hertogenbosch. De neer Van Geffen was de
nestor van den Nederlandschen Kaashandel en
een man met groote koopmanscapaciteiten. Hy
heeft zyn zaak tot een bedryf van groote be
teekenis opgevoerd. Vooral de export naar Zuid
Amerika was zeer belangrijk.
STADHUISPLANNEN TE AMSTERDAM.
De Tel. verneemt, dat de beide architecten
combinaties haar plannen voor een nieuw Am-
sterdamsch stadhuis thans voltooid hebben, en
dat de ontwerpen zeer binnenkort, vermoedeiyk
reeds volgende week, by het gemeentebestuur
zullen worden ingediend.
De veel besproken stadhuisprijsvraag is hier
mede dan in een nieuwe faze gekomen. Of deze
de laatste is zal nog moeten blyken, daar er
sedert het uitschryven van de prysvraag voor
een nieuw stadhuis op het Frederiksplein veel
gebeurd is.
GIFTEN VOOR WINTERHULP NEDERLAND.
In de periode van 4 t/m 25 October jl. heeft
Winterhulp Nederland talryke giften ontvan
gen van particulieren en ondernemingen. Het
totaal dezer giften bedroeg f. 139.872.69, waar
onder een bedrag van f. 22.715.18 aan giften be
neden de f. 100.Op het hoofdkantoor en de
provinciale kantoren werd in deze periode to
taal f. 162587.87 ontvangen.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL.
Eervol ontslag curatoren.
By besluit van den Secretaris-Generaal van
het Departement van Opvoeding, Wetenschap
en Cultuurbescherming zyn Ir. J. F. de Vogel,
jhr. mr. A. C. D. de Graeff, prof. ir. J. Klop
per en mr. dr. D. A. P. N. Kooien met ingang
van gisteren op hun verzoek eervol ontslagen
als lid en voorzitter respectievehjk leden van
het college van curatoren der Technische Hoo-
geschool te Delft.
MASSA PENSIONEERING BIJ DE
SPOORWEGEN.
Voor een betere doorstrooming van het per
soneel en een reorganisatie bij de spoorwegen,
zal op 1 Januari 1942 een massa-penisoneering
by de Ned. Spoorwegen plaats hebben.
Onder de ruim 300 personen die met pensioen
gaan bevinden zich ongeveer 20 stationschefs, 50
hoofdconducteurs, 20 conducteurs, 80 seinhuis-
wachters, 50 rangeerders en blokwachters. Verder
een groot aantal commiezen, machinisten en
wegpersoneel.
Bunkerstelling doorbroken - terug
geslagen divisies.
Steunt de Nederlandsche Ambu
lance v. h. Oostfront.
Koninginnegracht 22, giro: 87600,
's-Gravenhage.
HEDEN.
Marekerk: Bidstond voor Chr. Onderwys. Spr.
ds. Bos. Ihï uur nam.
Stadsgehoorzaal: 'Jubileumuitvoering Kinder
koor „Ex Animo", 7% uur nam.
Donderdag:
Stadszaal: Carré-Ensemble „Narcis" 7% u. n.m.
Katwyk aan Zee (Casa Cara): Geref. Bond
Spr. de heer Vroeg-in-de-Wey. 7& uur nam.
Rijnsburg (Damclublokaal)Openbare ver
gadering N.S.B. Spr. ds. Ekering, 7.15 uur. nam.
BIOSCOPEN.
118 Jaar; 14 Jaar; S alle leeftyden.
Luxor-theater: „Wie is gelukkiger dan ik?" f.
DageUjks nam. 2 en 8 uur.
Zondag 27 uur. doorl. voorstelling.
Lido-thcater: „Mottige Janus".
Dageiyks 7% uur nam.; 's Zondags te VA,
en lxh uur. Woensdag en Zaterdag ma-
tlnée. 2.30 uur.
Trlanon-theater: ..Liefde kent geen grenzen" t-
Dageiyka 2 en 8 uur. 's Zondags van 26.30 u.
doorloopende voorstelling.
Casino-theater: „Het leven ls heusch niet zoo
kwaad"
Dagelijks 8 uur. Woensdag en Zaterdag ook 2%
uur. 's Zondags te 2. en 8 uur nam.
Rex-theater: „Slotaccoord" t.
Dagelijks 2 en 8 uur nam Zondag 26% uur
doorloopende voorstelling.
Nova-theater (Katwyk aan Zee): Nam. 7% uur,
„Dakloozen". 's Zondags gesloten.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apo
theken te Leiden wordt van Zaterdag 25 October
20 uur tot Zaterdag 1 November 8 uur waarge
nomen door: de Apotheek Boekwyt, Breestraat
74, tel. 20552 en de Haven-Apotheek, Haven 18,
tel. 20085.
Te Oegstgeest door: de Oegstgeestsche Apo
theek voormalig Wilhelminapark 8, tel. 26274.
LUCHTTEMPERATUUR.
9 uur voorm.: 5 gr. C. (41 gr. F.).
Gironummer van de W. H. N.
5553.
De Bank van de W.H.N. is Kas-
vereenlging N. V. Amsterdam,
Postgironummer
8 77.
Slort op 5553 of 877.
Ge brengt geluk ln veler leven.
MOLENAAR BEKNELD GERAAKT.
Toen de boerenknecht M. Couperus te Brit-
sum (Fr.) een kykje wilde nemen in.den wind
molen van den veehouder Cornelissen, deed hy
binnengekomen een droeve ontdekking. Hy vond
den eigenaar bekneld tusschen raderen van de
as. Dadeiyk zette hy den motor stil en haalde
hulp van de buren. Men heeft toen het ver
minkte lichaam van den veehouder uit zijn be
narde positie verlost. De levensgeesten bleken
reeds geweken.
DOOR AUTO OVERREDEN EN ERNSTIG
GEWOND.
Het elfjarig zoontje van de familie Knol te
Den Burg (Texel) wilde ter hoogte van de
Texelsche wasschery den Schilderweg overste
ken. Hy werd hierby door een auto gegrepen
en overreden. In zeer ernstigeen toestand werd
het knaapje naar het ziekenhuis te Den Burg
vervoerd, waar bleek, dat hy een schedelbasis-
fractuur had bekomen, terwijl een zyner arm
pjes was verbryzeld.
In de Oekraine is het begonnen te sneeuwen. Het ongunstige weer,
noch de modderwegen vormen een >?ietsel voor den Duitschen op-
marsch in het Oosten. (PK. Herber-Hoffmann)
door PETER FAZEKAS.
- (39
De violist zélf maakte een eind aan deze
klucht. Zonder een buiging draaide hy zich om
en met gebogen hoofd en langzame schreden
verliet hy het tooneel. De kapelmeester staakte
het concert, wendde zich tot het publiek en
vroeg om excuses voor zichzelf en smeekte ook
voor den Zingaro vergiffenis, die, naar hy meen
de. tijdens het spel ziek was geworden. Doch hij
had met zyn rede weinig succes en hij moest
eveneens het tooneel verlaten, wilde hy niet
door het opgewonden publiek zélf verjaagd wor
den.
Alma sprong op en rende naar de artistenka-
mer naar Pettie. Doch deze was er niet meer, zy
spoedde zich naar buiten op straat, want zy ver
moedde. dat Pettie het gebouw verlaten had. In
derdaad zag zy hem in de verte loopen, bloots
hoofds met de viool in zyn handen, de kist in de
kleedkamer achterlatend.
Pettie, riep zy, blyf staan, wacht op
me.
zy was bang, dat hy iets vertwyfelds zou gaan
doen en probeerde hem te achterhalen. Hy ech
ter hoorde niets en zag niets, hy liep de straat
op, hij keek niet om en niet vooruit; cattivo,
Zingaro, klonk het nog steeds in zyn ooren,
fuori, fuori, weg met hem, hy deugt niet, hy
speelt slecht, wat verbeeldt zich die Zigeuner-
primasdenkt hy, dat hy een kunstenaar is?
Hy is en blyft een Zigeuner, niet hy, maar zyn
Stradivari is gevraagd om naar Cremona te ko
men, niet voor hem, maar voor zyn viool had
men belangstelling, niet hy. maar zyn viool is
onsterfelyk. alle successen, alle roem en glorie
die hij ooit in zijn leven oogstte, waren niet voor
hem, maar voor Stradivari bestemd, hij zelf was
alleen een instrument v&n zijn instrument; wat
roepen de menschen hem achterna? wat roept
die dame. die als een krankzinnige achter hem
aan rent? zy roept maar Pettie, Pettie, wacht op
me, wacht op me, op wie moet ik wachten? op
wat moet ik wachten? Wat heb ik hier nog te
zoeken? Heeft die vervloekte viool soms haar
taak niet vervuldO ja, mijn waarde heer
Stradivari, tot slaaf heb je me gemaakt en aan
je ban kan ik niet ontkomen, je hebt me voort
gejaagd naar den afgrond, zonder rust. en weg
geworpen als een onnuttig werktuigDaar
nadert een kolossale vrachtwagen hardrijdend
en puffend in de nauwe straat, hy nadert steeds
meer, hy komt ons tegemoet. Welkom, op Jou
sta Ik al zoo lang te wachten, heel lang, een
heele eeuwigheid en eindeiyk ben je erHy
moet maar één stap naar links doen, de zware
wagen rydt vlak naast heméén stap en de
kracht van het vaartuig sleept hem reeds mee.
hy wentelt en rolt over hem heen en laat hem
niet loseen wereld stort in elkaar.
Pettie, wat doe je, myn Pettie? hoort hy
nog en hij verliest het bewustzyn.
De zware wagen was reeds lang voorby. Pet
tie bleef achter, op straat liggend met vermor
zelde ledematen en bloedend hoofd. Hy bewoog
zich niet. Toen Alma aankwam, had zich al een
oploopje gevormd, zy knielde naast hem neer
en pakte hem by zyn schouders.
Pettie, leef je? vraagt ze en als zyn
mond en zyn oogen dicht blijven, begint zij
vertwyfeld te schreien, zy streelt zyn hoofd en
smeekt hem:
Pettie ontwaak! Ik ben hier, by je, ik wil
je niet verliezen.
Een man baant zich een weg naar haar toe,
in zyn handen het instrument.
Signora. il violino zegt hy medely-
dend en reikt haar de viool, die heel was ge
bleven, omdat zij als een wonder uit de hand
van Pettie viel, toen hy zich onder den wagen
stortte. In haar eene hand houdt zij de viool
en met de andere streelt zy haar man. Zij kykt
hen beurtelings aan weenend over hen beiden
en weenend ook over haar eigen lot.
Een ambulancewagen komt, krachtige man
nen leggen hem op een draagbaar. Zy gaat mee.
Hy wordt naar de operatiezaal gebracht, waar
in zy niet binnen mag. Een uur lang staat zy
te wachten, het lykt een eindeloosheid! zy is
gedachteloos, zy staart voor zich uit, slechts
één idee houdt haar bezig: „Als hy maar in le
ven blyft". Eindelyk wordt hy uit de zaal ge
bracht, hy ligt op een rolwagentje, zyn handen,
zyn voeten, zijn hoofd in verband verborgen,
slechts de punt, van zyn neus, zyn gesloten
oogen en zyn mond zyn zichtbaar. Alma rent
naar den assistent:
Is hy nog in leven? vraagt zy en haar
woorden klinken als smeekbede, waarmee zy
de hulp van de doktor, die maar een mensch is,
vraagt.
Jawel, signora, antwoordt de dokter zacht.
Alma ademt diep en met tranen in de oogen
zegt ze:
God zy dank. En dan:
Zal hij ook bewaard blyven?
wy hopen het. klinkt het, doch van dit
antwoord gaat geen overtuigingskracht uit.
Pettie wordt naar een kamer gebracht, waar
hy op een ledikant gelegd wordt Alma zit naast
hem en streelt het bed waarop hy ligt. Zy zit
geduldig tot diep in den nacht aan zyn sponde
en wacht op een stem, op een blik van hem.
Eindelyk opent hy de oogen. Zonder glans
staren zij haar aan.
Toen Alma zag, dat Pettie teekenen van
leven gaf, sloop de hoop in haar hart binnen.
Glimlachend boog zy zich over zyn gezicht ea
vroeg:
Pettie. ik ben het, herken je me?
Nauweiyks zichtbaar, nauwelijks hoorbaar
bewogen zich zyn lippen.
Alma
Zy was zoo geluklg, dat hy haar herkende en
dat hy haar naam uitsprak, dat zy opeens
moed kreeg, dat hy in leven zou blyven.
Waarom deed je het, Pettie?
Hy antwoordde langen tijd niet, hy zocht de
liicht en het plafond af, hy wendde zyn oogen
naar alle kanten, doch zyn hoofd kon hy niet
bewegen.
De vioolmompelde hy.
Wil je haar zien? zy stond op om het
instrument dat op tafel lag, te halen. Doch Pet-
tie's stem werd nu iets krachtiger.
Neen... niet zien.
zy ging weer naast hem zitten en bleef zoo
een tydlang kalm. Ook hy hield zich rustig. Dan
brak hy de stilte:
Pijnpyn. Veel pyn.
O, lieveling, wat zou ik graag een deel van
je pijnen over willen nemen. Houd Je stil, je zult
gauw genezen. 7A\ wendde haar hoofd af.
omdat zy niet wilde rHt hij haar vochtige oogen
zou zien.
Je huilt, fluisterde hy, waarom?
it blijdschap, dat je in leven blyft.
(Nadruk verboden) (Wordt vervolgd).