Rede van minister Funk Binnenland 82ste Jaargang D1NSDA6 21 OCTOBER 1941 No. 25022 De verdediging van Moskou Ook Stalin vertrokken? Duitschers worden uit De verovering van Odessa Noorsch post- en passagiersschip getorpedeerd Afghanistan gezet Uit Amerika Uit het Verre Oosten Verspreide berichten Nieuwe procureur-» generaal te Amsterdam Schoenen zonder bon Politieke en economische doeleinden der as EERSTE BLAD Verbetering LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W, Henny Tel el. Directie en Administratie 25041 (2 Ulnen) DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telef. Redactie 21507. Hoofdredacteur: B. W. Menkhorst. Lelden Pl.verv.K Been t-elder Volgens een bericht van Aftenbladet uit Istan- boel zou Stalin Moskou met onbekende bestem ming hebben verlaten. Men vermoedt in welin gelichte kringen, dat hij zijn hoofdkwartier zal vestigen in een pantsertrein en dus geen vaste verblijfplaats meer zal hebben. (D.N.B.) Een dringende oproep aan de bevolking van Moskou om uit eigen midden een leger te vor men. dat de hoofdstad zoo noodig straat voor straat en huis voor huis verdedigen zal, wordt, naar de Engelsche berichtendienst meldt, in een hoofdartikel der Prawda gepubliceerd. De oproep is ook door den Moskouschen omroep voorgele zen. Verder verneemt het D.N.B. dat de omroep te Moskou Zondagavond een hoofdartikel van de „Izwestia" heeft geciteerd, waarin de verdedigers van de hoofdstad worden aangespoord tot vol harding en discipline. Het artikel keert zich tegen het verspreiden van geruchten, die een paniekstemming zouden kunnen veroorzaken. Het is ieders plicht, aldus het blad. waakzamer te zijn dan ooit en „elkeen, die ook maar eenigs- zins verdacht is", aan te brengen. (D.N.B.) SOVJET-WINTERKWARTIEREN GEVONDEN Van bevoegde zijde verneemt het D.N.B.: Tijdens de zuivering van het terrein van uiteen gedreven bolsjewistische troepenrestanten heb ben Duitsche infanteristen op 18 October ten Oosten van Brjansk in gereedheid zijnde winter kwartieren der bolsjewisten gevonden, welke in opdracht van Timosjenko de laatste weken waren gebouwd. De uit dikke houten stammen opge bouwde onderkomens staken slechts voor een derde gedeelte boven den grond uit. Zij waren voorzien van kachels en britsen en boden plaats aan heele secties en compagnieën. De hier ge vangen genomen bolsjewisten verklaarden, dat de troep zich hier voor den winter had ingericht, want zoo hadden de commissarissen en offi cieren gezegd tot hier zouden de Duitschers nooit doordringen. Uit een door het telegraaf-agentschap Rador van militaire zyde ontvangen bericht blijkt het hardnekkige karakter van de gevechten, welke het Roemeensche leger voor de verovering van Odessa moest leveren, alsmede de noodlottige wending, die de vlucht van de bolsjewistische troepen uit de belegerde stad nam. De toegangs wegen van Odessa, zoo wordt in het bericht ge zegd, waren van rijen kazematten voorzien, wel ke in die linies lagen en over veel oorlogsmate riaal beschikten. In de straten der stad had de geheele bevolking wekenlang gewerkt aan het opwerpen van barricaden en verbindingsloop graven. Terwijl Roemeenschen stoottroepen de vijandelijke weerstandskracht door dagelijksche aanvallen braken en hierbij langzamerhand alle belangrijke stellingen bezetten, hielden de artil lerie en de luchtmacht de stad onder vuur met een hagel van bommen en kogels. De ontruiming van Odessa door de bolsjewistische troepen was een wanhopige poging om te ontsnappen, toen verdere tegenstand onmogelijk was. De straten lagen bezaaid met granaattrechlers. ingestorte huizen en fabrieken, honderdduizenden wapens, door het vuur vernielde pantserwagens van Iedere grootte, machinerieën en voertuigen van allerlei aard, zooals zij bij het hals over kop vluchten onder den hagel van bommen waren achtergelaten. De vernietigde laad- en losplaats is slechts nog een geweldige hoop ijzer en bak steen. In het havenbekken ziet men twee groote beschadigde schepen, alsmede een aantal andere kleine vaartuigen liggen. Het station aan de haven is vernield. Volgens de verklaringen van gevangenen werd de terugtocht der bolsjewisti sche troepen tengevolge van het voortdurend bombardement en het gebrek aan transportsche pen onder ongewoon moeilijke voorwaarden uit gevoerd. De bolsjewisten wierpen groote hoeveel heden voor de bevolking noodzakelijke levens middelen in zee. Nadat de waterleiding vernield was, was er ook geen electrische stroom meer. Tijdens de laatste week was het dagelijksche broodrantsoen vastgesteld op 200 gram per hoofd Totdusverre werden meer dan 20.000 gevangenen geteld, waaronder talrijke jongelieden van 15 16 jaar, die alleen met geweren en handgranaten waren bewapend. Op 18 October, werden de laatste in de huizen georganiseerde haarden van verzet opgeruimd. De bewoners van Odessa, zoo besluit dit bericht op wier gezicht de honger en de communistische terreur hun stempel hadden gedrukt, begroetten de Roemeensche soldaten als bevrijders. Blijkens him verhalen, hebben de bolsjewistische troepen geweldige verliezen geleden, in het bijzonder bij de door hen ondernomen tegenaanvallen. (D.N.B.) 60 SLACHTOFFERS. Het Noorsche telegraafagentschap meldt, dat de Engelschen na de lijnvaartuigen Richard With en Baroey thans ook een vreedzame Noorsche postboot hebben aangevallen. Ter vervanging van de Richard With had men op het traject Ham- merfest-Tromsö het 678 ton metende s.s. Vester Aaien in dienst gesteld. Dit schip is in den mid dag van den 17den dezer zonder waarschuwing en op verraderlijke wijze door een Brit-sche duik boot getorpedeerd in de nabijheid van Oeksfjord. In enkele minuten zonk het schip. Slechts enkele leden der bemanning en een passagier konden worden gered. Meer dan 60 Noren zijn het slacht offer van dezen aanval geworden. Tot. dusverre zijn zes lijken aan land gespoeld. De Vester Aaien voer zonder konvooi en er was ook geen Duitsch schip in de nabijheid. Het schip was duidelijk als Noorsch kustvaartuig te herkennen en de Duitsche weermacht had er van afgezien, van het schip gebruik te maken, aangezien zij het verkeer der bevolking niet in gevaar wilde brengen. De aanval was dus ge richt op een niet-oorlogvoerend volk. op weer- looze burgers, onder wie vele vrouwen en kinde ren. (D.N.B.) A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt: Volgens Reuter zijn de Engelsche en de Af- gaansche regeering „overeengekomen", dat alle in Afganistan vertoevende Duitschers uit dat land zullen worden gezet. Zij zouden via Iran en Turkije naar hun vaderland worden geleid. In Berlijn beschikte men echter nog niet over amb telijke berichten ter zake. Indien het Reuterbericht met de waarheid strookt, aldus de correspondent, zal men ditmaal dus niet zoo onmenschelijk te werk gaan als in Iran. waar alle mannelijke Duitschers aan de bolsjewieken uitgeleverd werden en de vrouwen en kinderen door de Sovjets werden uitgeplun derd en mishandeld. Men zal moeten afwachten, of het transport der Duitschers uit Afganistan niet eveneens door de bolsjewisten in Iran wordt gemolesteerd. Doch ook al zou alles correct ge schieden. dan is het toch een ongehoord feit. dat een neutrale staat door een belligerent gedwon gen wordt om de staatsburgers van den tegen stander eenvoudig uit hetdand te zetten. Gesteld dat Duitschland b.v. eens van Zwitserland of een anderen neutralen staat vorderde, dat het alle daar vertoevende Engelschen uitwees? Aan de neutraliteit van Afganistan wordt toch door niemand, ook niet door Engeland, getwijfeld. Bovenstaand bericht uit Kaboel, wierp aldus een scherp licht op de verwording in het verkeer der volkeren, waarbij het volkenrecht met voeten wordt getreden. Ook de Italianen zullen moeten heengaan. Men wijst van bevoegde Italiaansche zijde erop, dat de woordvoerder van het Afghaansche ministerie van buitenlandsche zaken onlangs voor de radió de verklaring heeft afgelegd, dat men van Afghaansche zijde geenerlei bezorgd heid koestert wat betreft de activiteit van de in Afghanistan wonende Duitsche en Italiaan sche burgers. Dat na deze verklaring de Af ghaansche regeering het vertrek van de Duit schers en Italianen heeft verlangd, bewijst, hoe sterk de Engelschbolsjewistische druk op de Afghaansche regeering geweest moet zijn. Van Italiaansche zijde constateert men. dat de in Afghanistan wonende" Italianen, zooals door de Afghaansche regeering is bevestigd, zich steeds onberispelijk hebben gedragen en de onafhankelijkheid en neutraliteit van het land in acht hebben genomen. Teneinde ^Afghanistan dè smartelijke ervaringen van andere landen té besparen, heeft het Italiaansche gezantschap in Kaboel aanwijzing gekregen toe te stemmen in het vertrek van de Italiaansche burgers onder voorwaarde, dat hun terugtocht naar Italië zoo wel door Afghanistan als door de andere hierbij geinteresseerde staten wordt gewaarborgd. (D.NB.) DE WAPENPRODUCTIE. De Amerikaansche pers publiceert een nieuw bewapeningsprogram van het „Office of Pro duction Management", dat de tegenwoordige productie wil verdubbelen. Het plan behelst uit gaven van bedragen van omstreeks 100 milliard dollar; bijna de helft der Amerikaansche arbei ders moet in dienst der wapenindustrie worden gesteld en alle industrieën, die niet voor de defensie werken, moeten worden ingekrompen. De geheele productie ten behoeve van de bur gerbevolking moet zoo laag mogelijk worden gehouden, vooral by artikelen, die aluminium, koper enz. bevatten Voorts streeft men naar toezicht op het verbruik, den verkoop en zelfs de pakhuisvoorraden van gebruiksvoorwerpen. Alle machines en werktuigen moeten voor de defensie worden gebruikt. Aldus wil men den voorsprong, dien Duitschland op het gebied der bewapeningsproductie heeft, in twee drie jaar inhalen. (D.NJ3.) DE KWESTIE VAN DE „GREER". De Duitsche pers publiceert het standpunt van het D.N.B. inzake het geval met den Ame- rikaanschen torpedojager „Oreer", welke in Sep tember een Duitsche duikboot met dieptebom men heeft aangevallen en voortdurend achter volgd heeft. In een verklaring van de departe menten van oorlog en marine der Vereenigde Staten was destijds de bewering gesteld, dat de eerste aanval bij de ontmoeting van duikboot en Amerikaansche torpedojager was uitgegaan van de Duitsche duikboot. Het D.NJB. gaat thans onder verwijzing naar de destijds gegeven officieele Duitsche verkla ring in op het jongste rapport van het Ameri kaansche ministerie van marine, waaruit, naar het DN.B. verklaart, niet meer of minder blijkt, dan dat de destijds afgelegde officieele Ameri kaansche verklaring een leugenachtige manoeu vre was van den president om zijn bevel tot scltieten aan de Amerikaansche marine als noodzakelijk te doen voorkomen. Uit dit bericht, zoo wordt in het bericht van het D.N.B. gezegd, blijkt niet alleen, dat een Engelsch vliegtuig aan de „Greer" de positie van de Duitsche duikboot heeft gemeld. Veeleer geeft het ministerie van marine openlijk toe, dat de Amerikaansche torpedojager en het Brit- sche vliegtuig gemeenschappelijk geopereerd hebben en dat de duikboot eerst nadat zij zelf met dieptebommen was aangevallen en vry langen tijd door den torpedojager was achter volgd, zich met torpedo's heeft verdedigd. Zelfs wanneer nu naar in het Amerikaansche be richt wordt beweerd de eerste dieptebom af komstig zou zijn geweest van het Engelsche vliegtuig, hetgeen de duikboot niet kan vast stellen. dan verandert dit niets aan de veroor deeling van het geval, daar in het gemeenschap pelijke opereeren^'an een Amerikaanschen tor pedojager met een Britsch vliegtuig een duide lijke aanvalshandeling gezien moet worden. Roosevelt en zijn minister van marine hebben bij alle tot dusver afgelegde verklaringen welbewust dit feit verzwegen, dat op aandringen der op positie thans niet langer onderdrukt kon wor den. En nog een ander feit heeft Roosevelt de openbare meening, die een opheldering van de ware toedracht verlangde, onthouden. De chef van den marinestaf. Stark, zag zich op desbe treffende vragen gedwongen te bekennen, dat op het tydstip, toen de „Greer" tot den tweeden aanval op de Duitsche duikboot overging, op vijf mylen afstand een Britsche torpedojager in zicht was. Opnieuw is weer eens bewezen, zoo verklaart het D.N.E. ten slotte, dat Roosevelt met leugens en vervalschingen zijn volk een tweeden stap tracht te doen zetten op den weg. welke naar oorlog leidt en dat hij den laster over het inci dent met de „Greer" steeds weer heeft opge warmd. om het congres en het volk der Ver eenigde Staten voor de door hem geëischte ver andering in de neutrallteitswet rijp te maken. AMERIKAANSCHE VERSTERKINGEN. Uit Tokio verneemt het D.N.B.. dat een Japansch blad wijst op groote Amerikaansche wapen zendingen. Bij de jongste Engelsch—Amerikaansche be sprekingen in Manilla en elders in het Verre Oosten is besloten, dat oorlogsmaterieel in groote hoeveelheden naar Manilla, Singapore, Batavia. Soerabaja en Sydney te verschepen. Hierdoor en door andere Amerikaansche hulp aan de Sovjets via Iran alsmede aan Tsjang Kai-sjek via Birma, is het zuidelijke deel van den Stillen Oceaan geworden tot een Ameri kaanschen verkeersweg voor leveranties die van de grootste beteekenis is. Zoo moeten ook de pogingen van Amerika worden opgevat om dezen zeeweg te bescher men. Alles duidt er op. dat ter bescherming en handhaving van dezen weg er reeds een samen werking bestaat tusschen de marine en de lucht macht en tusschen de betrokken landen. DIPLOMATIEK DOEL VAN JAPAN IS BEHOUD EN BEVORDERING VAN DEN WERELDVREDE. Sjigenori Togo de nieuwe minister van buiten landsche zaken, heeft een radiorede uitgespro ken tot het Japansche volk, waarin hij uiting gaf aan zyn vastberadenheid om zich van zijn taak te kwijten. Aangezien het diplomatieke doel van Japan gelegen is in het behoud en de bevordering van den wereldvrede, aldus Togo, staan het bestaan en het prestige van Japan op het spel. Japan moet zyn bestaan en prestige hardnek kig verdedigen en zijn historische taak vervullen. Met versteviging van het systeem van samen hang tusschen diplomatie en leger, en met in achtneming van de werkelijkheid en met ver trouwen in zichzelf, zal de Japansche diplomatie zoowel bijdragen tot de welvaart als tot den vrede van de wereld. Indien Japan in die houding volhardt en de rechtvaardigheid blijft betrachten, is het duide lijk dat Japan de moeilijkheden en aanvallen te boven zal komen en de welvaart zal bevor deren. (Domei). VERKLARINGEN VAN BEVIN. In een rede te Stoke on Trent heeft de Engel sche minister van arbeid, Bevin, verklaard, dat de nationale dienst thans „op breederen grond slag" moet worden ingevoerd; hij spoorde de arbeiders in de wapenindustrie aan. energieker en sneller te werken en zeide nooit in een lan ding op het vasteland te zullen toestemmen, tenzij er een expeditieleger zou kunnen worden uitgerust op een wfjze als nooit tevoren. (D.N.B.) SPIONNAGECOMPLOT IN ZWEDEN ONTDEKT. De Zweedsche politie Is een bende op het spoor gekomen, die onder meer ten doel had met radiozenders militaire geheimen aan een andere mogendheid door te geven. Het complot werd ontdekt door een huis eigenaar. van wien de bende een huls huurde met het doel er radio- en telefoonapparaten op te stellen. Deze stelde zich in verbinding met de politie, die de voornaamste schuldigen arres teerde. (D.N.B.) Mr. J. FEITSMA BENOEMD. Het rijkscommissariaat maakt bekend: De rijkscommissaris voor het bezette Neder- landsche gebied heeft op grond van art. 1 zyner verordening no. 108/40 (vierde verordening over bijzondere bestuursrechtelijke maatre#elen) aan den procureur-generaal te Amsterdam, mr. J. A. van Thiel, pensioen verleend. In zijn plaats heeft de rijkscommissaris voor het bezette Ne- derlandsche gebied op grond van dezelfde be paling mr. J. Feitsma, rechter aan de arron dissementsrechtbank te Groningen, tot procu reur-generaal in Amsterdam benoemd. DUIZENDEN PAREN IN BESLAG GENOMEN TE LEEUWARDEN. Reeds geruimen tijd werd er in Leeuwarden fluisterend verteld, dat in een bepaalde groote schoenenzaak zonder veel moeite schoenen zon der bon te krijgen waren. Aan de politie, die zich in verband met de controle op de distribu tievoorschriften uiteraard voor die geruchten interesseerde, was het niet gelukt afdoende be wijzen van deze overtredingen in handen te krijgen. Daar echter bij verkoop zonder bon de prijzen in het algemeen ook abnormaal hoog op geschroefd zijn, interesseerden de prijsbeheer- schingsautoriteiten zich eveneens voor het ge val en besloten zij in te grijpen. Bij een dezer dagen door hen ondernomen controle verklaarde de winkelier eerst, dat hij zijn schoenen steeds met een normale winst marge verhandelde. Het verhoor van getuigen en genomen steekproeven wezen het echter an ders uit: hy bleek dikwijls 100 tot 250% winst te maken. Soms werden zelfs fantastische prij zen gevraagd en verkregen. Een in 1938 voor f. 2.75 ingekocht paar schoenen bracht f. 14.50 op, een winst van ruim 400% dus. De man had gemeend heel handig te zijn door alle verkoopen zonder bon en tegen te hooge prijzen buiten zijn boekhouding te houden. Na ijverig speuren konden de onmiddellijk aan het werk gezette accountants van de inspectie voor de prijsbeheersching de gepleegde overtredingen echter onweerlegbaar aantoonen. Al spoedig was er voor den winkelier geen ontkennen meer aan. De man bleek zich niet alleen met deze on toelaatbare praktijken op te houden. In den winkel kwamen ook nieuwe fietsen, haarden, regenjassen en een partij zeep voor den dag. In de privé-woning ontdekten de controleurs ver der nog een party schoenen, enkele fietsen en haarden, die eveneens kennelijk voor den zwar ten handel b'estemd waren. Een laatste ontdek king maakte de maat vol: de winkelier trad ook nog op als geldschieter voor den kleinen man, waarbij hij woekerrente nam. De geheel abnormale groote schoenenvoorraad van ongeveer 10.000 paren, de fietsen, haarden, jassen en de partij zeep werden in beslag ge nomen. De inspecteur voor de prijsbeheersching zal er voor zorgen, dat dit alles nu langs den normalen weg de verbruikers bereikt. Voorloopig is er in elk geval een einde gemaakt aan de on geoorloofde praktijken van den schoenenhan delaar. De Duitsche minister voor economische za ken, Walther Funk. die op uitnoodiging van den Italiaanschen minister voor den buiten- landschen handel, Riccardi, in Rome vertoeft, alwaar hem het eeredoctoraat van de faculteit voor volkshuishouding is toegekend, heeft een rede gehouden, waarin hij allereerst wees op de historische grootheid der twee leiders van de spil en den geweldigen omvang schetste van hun politieke doeleinden: nieuwe ordening en pacificatie van het Europeesche gebied. Italië valt daarbij de bijzondere rol ten deel. zoo zeide Funk, in zyn natuurlijke levensgebied der Middellandsche Zee te zorgen voor een ge zonde nieuwe ordening der politieke en econo mische verhoudingen. De enorme beteekenis van het Middellandsche Zeegebied met zijn buitengewoon groote mogelijkheden is allereerst gelegen in het feit. dat het de natuurlijke brug vormt tusschen Europa, Afrika en Klein-Azië en daardoor kan bemiddelen by den goederen- ruil tusschen drie continenten. Als eerste doel der Europeesche samenwer king noemde minister Funk het onafhankelijk maken van het onder den dwang der Britsche blokkade ontstane groote Europeesche econo mische gebied, van den invoer van hoogst nood zakelijke en voor de oorlogsindustrie belang rijke goederen, waarmede geenszins een op de spits gedreven autarkie wordt bedoeld, want wij zijn er vast van overtuigd, zoo ging de minister voort, dat zich de betrekkingen voor den goe- derenruil met andere economische eebieden na afloop van den oorlog spoedig zullen baan- breken. .daar de overzeesche producenten van grondstoffen eenvoudig op den, duur niet met hun productieoverschotten kunnen en willen blijven zitten. Vooral echter achten wij het onoprecht, de kwestie van het economische systeem propa gandistisch voor te stellen als een belemmering voor een bloeienden, internationalen handel, nu de wereld met verbazing ziet. hoe de demo cratische landen, vooral Engeland en de Ver eenigde Staten, die zoogenaamd strijden voor het behoud van vrijhandelsmethoden, in toe nemende mate overgaan tot een door den staat geleiden binnen- en buitenlandschen handel. Daarom moeten wij deze propaganda beschou wen als een weinig steekhoudend voorwendsel voor imperialistische oogmerken dezer landen. Het beginsel „gezond geld slechts bij gebon den economie" geldt ook voor de oplossing der internationale valutakwesties Wij moeten het een misleiding van de openbare meening der wereld noemen, als onze tegenstanders het clearingsysteem voorstellen als een hindernis voor een reorganisatie van het internationale handels- en betalingsverkeer. Het kan doelma tig ziin het goud te gebruiken als middel tot vereffening van hopsteounten in het betalings- verkc die zich to'deliik voordoen. Het daar voor benood;e coud zulien wij na afloop van dezen oorlog bezitten* Door een intensieve en voortdurend uitge breide samenwerking is de politieke spil Ber lijn—Rome ook een economische spil geworden, met als gevolg, dat de omvang van onzen bui tenlandschen handel tijdens den oorlog drie maal zoo groot is geworden. De toekomst is aan de volken, die zoowel de fouten van het verleden, als de uiterste reactie daarop door een veelzeggende synthese over winnen. Dat en hoe de twee spilmogendheden een dergelijke synthese voor haar levensruimte hebben gevonden, heeft het verloop van den oorlog tot nu toe de wereld met alle kracht be wezen. dat bewijst echter ook het feit. dat het nieuwe Europa, dat wordt opgebouwd volgens onze beginselen van ordening, reeds in groote mate tot werkelijkheid is geworden. Indien Engeland tot nu toe nog steeds hoop meende te hebben op economische uitputting der spilmogendheden, dan moet thans ook de grootste optimist beslist toegeven, dat deze hoop verdwenen is. De Engelsche blokkade is thans definitief gebroken. Hoe anger de oorlog diAirt, definitief gebroken Hoe langer de oorlog duurt, echter de As-mogendheden. Met hetgeen de laatste maanden is gebeurd in het Oost-Europeesche gebied is de eind overwinning een enorm stuk naderbij geko men. zoo zeide Funk ten slotte Wij weten thans, dat deze ons niet meer kan worden ont nomen, er moge gebeuren wat wil. (D.N.B.) Het oog van de zware artillerie De waar nemers hebben hun plaats in den mand van de kabelballon ingenomen. (Atlantic-Holland) Dit Nummei bevat TWEE Bladen Het departement van volksvoorlichting en kunsten werd door het hoofdkwartier der N.S.B. gemachtigd mede te deelen, dat de leider der N.S.B., zulks in tegenstelling met het aan de pers verstrekte verslag van zijn rede op den landdag van het medisch front, met geen woord de mogelijkheid ge opperd heeft als zouden 140 mlllioen Ger manen in één staatsverband vereenigd worden. DE NIEUWE BURGEMEESTER VAN ROTTERDAM. Afscheidsreceptie als commissaris van Utrecht. De nieuwbenoemde burgemeester van Rotter dam. ir. F. E. Mllller. heeft gistermiddag in de receptiezaal van zijn ambtswoning „Paushuize" te Utrecht in een zeer druk bezochte receptie officieel afscheid genomen van zyn ambt als commissaris van de provincie Utrecht. Op het plein van „Paushuize" stond een af deling van de W.A. opgesteld tea- begroeting van de gasten, terwyl ook een tiental leden van den Utrechtschen Jeugdstorm ter verwelkoming aanwezig was. De receptiezaal was fraai met bloemen versierd. Ter linkerzijde hing het por tret van Adolf Hitler, ter rechterzijde de beel tenis van Anton Mussert. Zeer velen hebben, zooals gezegd, gebruik •emaakt van de gelegenheid om op officieele wijze van ir. Muller en zijn echtgenoote af scheid te nemen. Onder hen bevonden zich onder meer de echtgenoote van den leider der N.S.B., mevrouw Mussert, de commandant der V.A.. mr. Zondervan. de nieuwe commissaris van de provincie Utrecht, de heer W. B. En- gelbrecht, ir. Huygen. secretaris-generaal der N.S.B.mr. Van Vessem. raadskundig adviseur der N.S.B., majoor Creutzinger, Ortskomman- dant van Utrecht met een zijner, adjudanten, de heer A. Brandes, vertegenwoordiger van den Beauftragte van de provincie Utrecht, mr. d". Kessler, adjudant van ir. Mussert. prof. dr. Van Vuuren, rector-magnificus van de Utrechtsche universiteit, prof. dr. Westra namens de Neder- landsch-Duitsche Kuituurgemeenschap en vele burgemeester en leden van de Prov. Staten. Dr. P. TERPSTRA TOT HOOGLEERAAR BENOEMD. De burgemeester van Amsterdam heeft ter voorziening in de vacature, ontstaan door het aan den lector dr. J. M. Bijvoet verleende eer vol ontslag, benoemd tot hoogleeraar in de mi neralogie en de kristallographie aan de gemeen te universiteit te Amsterdam dr. P. Terpstra te Groningen. NIEUWE REGELING VOOR HAAGSCHE SCHOLEN. Kerstvacantie wordt verlengd. Voor de openbare scholen in Den Haag is een regeling getroffen met het oog op de beschik bare hoeveelheid brandstoffen. Met ingang van 1 November het begin van het stookseizoen zal deze regeling van kracht zijn. Van dien datum af zullen de lagere scholen 's Zaterdags den geheelen dag gesloten zijn; de vrije Woensdagmiddag vervalt dan. De Kerst vacantie wordt verlengd voor zoover dat noodig is. De lengte is dus afhankelijk van de hoeveel heid kolen, die eind December nog aanwezig is. Verder is bepaald, dat in de scholen waar kachels gestookt worden, de lokalen, die niet absoluut verwarmd moeten worden, ook niet verwarmd mogen worden. De lessen in handteekenen en handwerken zullen dus in de gewone lokalen ge geven moeten worden. Bij het middelbaar- en voorbereidend hooger onderwijs is de herfstvacantie vervallen dit geldt ook voor de rijks-H.B.S.en - en tot de Kerstvacantie wordt het gewone lesrooster ge handhaafd. De Kerstvacantie wordt verlengd tot 12 Januari. Indien noodig zal er daarna een soort rouleersysteem worden ingevoerd: de eerste week is er gewoon school, de tweede week hebben de leerlingen Maandag, Dinsdag en Woensdag vry, de derde week Donderdag, Vrijdag en Zaterdag en zoo vervolgens. Men heeft voor deze regeling geen overleg ge pleegd met de bijzondere scholen. Het is echter waarschijnlijk, dat deze haar overnemen. HERBENOEMING BURGEMEESTERS. By besluit van den secretaris-generaal van het departement van binnenlandsche zaken van 18 October zyn opnieuw benoemd tot burge meester de heer A. W. Nieuwenhuizen van de gemeente Oudelande cn de heer C. L. Schreu- ders van de gemeenten Benschop, Polsbroek en Hoenkoop. NOTARISSEN. Tot notaris te 's-Hertogenbosch is benoemd P. W. J. M. Sweens, candidaat-notaris aldaar en tot notaris te Haarlem J. Brants, candidaat- notaris aldaar. DUITSCHE MOEDERSCHOOL IN DEN HAAG Gisteren is in het gebouw Koninginnegracht 60 te Den Haag een Duitsche moedgrschool (vanwege de Nat. Soz. Frauenschaft) geopend, bij welke gebeurtenis mevr. Seyss-Inquart, me vrouw Lienhardt. hoofd van de afdeeling Mce- derdienst der Nat. Soz. „Frauenschaft" te Ber lijn en commissaris-generaal Schmidt, Ober- dienstleiter der N.S.D.A.P. hier te lande, aan wezig waren. Mevr. Mariet de lc. Fontaine, leidster van de Nat. Soz. Frauenschaft Deutsches Frauen- werk der Arbeitsbereiches der N.S.D.A.P. hier te lande, voerde eerst het woord, en uitte den wensch, dat allen, die aan deze cursussen zullen deelnemen, door den geest, waarin dit nat.-soc. werk wordt geleid, zijn bezield, en dat alle deel neemsters, Nederlandsche zoowel als Duitsche, zich hier „thuis" zullen gevoelen. Mevr. Lienhardt hield vervolgens een rede, waarin zy haar vreugde er over uitsprak, dat in zoo korten tijd vyf moederscho)en in Nederland zijn voorbereid. VERSPREIDE BERICHTEN. Benoemd is tot substituut-officier van justitie bij de arrondissements-rechtbank te Rotterdam, mr. C. W. baron van Dedem. thans ambtenaar van het openbaar ministerie bij de kantongerechten in het arrondissement Rot terdam. Bij besluit van den secretaris-generaal van het deoartement van justitie is J H. van de Wijngaart, commissaris van politie te Vlaar- dingen, benoemd tot commissaris van rijks politie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1941 | | pagina 1