Binnenland
LAAT NU
LEEDSCH DAGBLAD, Zaterdag 20 September 1941
Derde Blad
No. 24996
De inzameling van eikels, kastanjes
en beukenootjes
82sfe Jaargang
Ruilverkaveling
ten Oosten van de Eem
De verduistering
Lij stencollecte van
Winterhulp
Gedrukte handel op de
veemarkten
KJN/T IN UTÏCRIN.
FEUILLETON
De vervloekte Viool
KOSTEN RUIM 2,5 MILLIOEN GULDEN.
Tusschen Bunschoten, Hoogland en Baarn ligt
ongeveer 5000 H.A. grasvlakte, die tot op den hul
digen dag hoofdzakelijk hooi van minderwaar
dige kwaliteit opleverde. Deze Eempolder vond
in de jaarlijksche overstroomingen van de Eem
een natuurlijke bemesting, die thans, na het af
sluiten van de Zuiderzee is opgehouden, zoodat
de kwaliteit van het gras nog achteruitging.
Thans is besloten dezen grond voor de produc
tie van beter gewas te bestemmen. Zoo zal de
ruilverkaveling ook voor dezen polder ter hand
worden genomen.
Zoodra de polders behoorlijk zijn ontwaterd,
zullen ze geschikt zijn voor den verbouw van
bieten en tuingewassen. Proeven, die reeds
eenige jaren genomen zijn op enkele hoog ge
legen perceeltjes hebben dit bewezen.
De polders zullen door een groot aantal wegen
worden doorsneden, waarvan één weg een
directe aansluiting zal geven op het Gooi Voorts
zal deze ruilverkaveling gelegenheid geven tot
stichting van nieuwe boeren-bedrijven, waaraan
groote behoefte bestaat in deze streek. De kos
ten dezer ruilverkaveling worden begroot op
f. 2.602.000, waarvan ongeveer de helft zal wor
den verloond.
Donderdag 23 October zullen de eigenaren der
gronden in de gelegenheid worden gesteld zich
voor of tegen de ruilverkavellngsplannen uit te
spreken.
MAATREGELEN TEGEN CLANDESTIENEN
UITVOER VAN GROENTEN.
Het is aan de Nederlandsche groenten- en
fruitcentrale bekend, dat een gedeelte der op de
groentenveilingen verkochte of toegewezen pro
ducten wordt uitgevoerd zonder uitvoermachti-
ging van de Nederlandsche groenten- en fruit
centrale.
Deze handelwijze kan door haar niet langer
worden geduld, daar hierdoor ernstige benadee
ling van de aan de centrale opgedragen taak
moet worden vernacht.
De centrale zal daartegen dan ook de strengste
maatregelen treffen en zy zal er niet voor
terugdeinzen alle bij haar aangesloten hande
laren. die zich hieraan direct schuldig maken
of hun verkoop of de aflevering zoodanig doen
geschieden, dat zy bU den verkoop of de af
levering behooren te begrijpen, dat ofwel de
kooper ofwel de plaats der levering- het waar
schijnlijk maken, dat de door hen verkochte
producten hun weg naar het buitenland zullen
vinden, voor korten of langeren tijd te schorsen.
Deze schorsing zou voor hen beteekenen, dat
zij gedurende een bij de schorsing bepaalden
termijn, niet meer in de gelegènheid zullen, zijn
waar dan ook producten van den tuinbouw te
koopen, terwijl verkoop van producten van den
tuinbouw aan hen verboden zal zijn.
SUPER JIU-JITSU-DEMONSTRATIE.
In het Volksgebouw aan de Heerengracht
vond gisteravond onder groote belangstelling
een demonstratie plaats van super Jiu-Jitsu,
welke georganiseerd en geleid werd door den
heer W. Bodrij. Dat de interesse voor deze zelf-
verdedigingssport bij uitnemendheid algemeen is,
bleek uit de geheel gevulde zaal. die met groote
aandacht de demonstraties volgde.
In het éérste gedeelte van den avond worden
hoofdzakelijk grepen uitgevoerd, waarbij duide
lijk bleek, dat mits men natuurlijk deze sport
volkomen beheerscht. tegen iederen aanval een
afweermiddel bestaat, dat niet alleen den aan
val breekt, maar tevens den aanvaller ln de
macht van den aangevallene brengen kan.
Dit geldt niet alleen voor goedgespierde „slacht
offers", doch zooals de toeschouwers konden
waarnemen, eveneens voor minder krachtig ge
bouwde menschen. De grepen berusten aller
minst op spierkracht doen alleen op snelle
reactie en gebruik maken van de kwetsbare
punten van den tegenstander.
Zelfs het „overgooien", wat bij de worpen in
het tweede gedeelte van den avond gedemon
streerd werd, kost geen overmatige krachtsin
spanning. Het gebruik maken van de bewegin
gen van den tegenstander stelt zelfs den zwak
ste in staat, den aanvaller zoodoende in zijn
rnacht te krijgen.
De heer Bodrij werd geassisteerd door vier
zijner leerlingen, den heer R. Karei en zijn zoon
J. Karei en de broers F. en J. Dltmar, die de
grepen en worpen op onberispelijke wijze uit
voerden.
't Ziekenfonds „Tot Hulp der Menschheid"
Is in Leiden óók voor U.
Wacht dus niet tot het te laat is.
Sluit U aan, maar doe het NU I
Ziekenfonds „Tot Hulp der Menschheid",
Zoeterwoudsche Singel i£ - Telef. £5018.
1667 (Ingez. Med.)
De wijse mensch, dat siet ghij hier,
Leert op sijn tijt vant reedloos dier.
CONTROLEERT U ZELF EN HELPT
ELKANDER!
Licht, dat aan de achterzijde van uw woning
zichtbaar is, is even gevaarlijk als dat, wat uit
onvoldoend afgeschermde ramen in den voor
gevel van uw woning schijnt.
Controleer uw woning ook aan den achterkant
en helpt uw buren een nalatigheid herstellen
door hen te waarschuwen als er licht zicht
baar is.
Wie binnen zit, bemerkt zijn fout niet. Een
vriendelijke waarschuwing kan een proces
verbaal voorkomen. Wij staan allen voor de
zelfde moeilijkheden. Waarom zouden we dan
elkaar niet helpen?
VERPLICHTE LEVERING VAN
SLACHTSCHAPEN.
Op basis der Septemberinventarisatie.
Naar het rijksbureau voor de voedselvoorzie
ning in oorlogstijd ons mededeelt, zal in verband
met den onbevredigenden aanvoer van slacht
schapen op korten termijn een verplichte levering
van slachtschauen worden ingesteld, waarvoor in
het algemeen als basis zal worden genomen de
onlangs gehouden Septemberinventarisatie. Moch
ten echter reeds vroegere omtrent een bepaald
bedrijf beschikbare gegevens daartoe aanleiding
geven, dan kunnen in deze gevallen die ge
gevens als basis voor de verplichte levering
worden benut.
Voor nadere bijzonderheden wordt verwezen
naar de in de bladen opgenomen officieele
publicatie.
MR. J. E. W. DUTS TERAARDEBESTELD.
In stillen eenvoud, overeenkomstig zijn wensch,
is wijlen mr, J. Eu W. Duys, oud-lid van de
Tweede Kamer en genoemd vrederechter in het
arrondissement Arnhem, gistermiddag op de
algemeene begraafplaats te 'sGravenhage ter-
aardebesteld.
Een beperkt aantal vrienden vergezelde met
de familie het stoffelijk overschot naar de aula,
waar orgelmuziek ten gehoore werd gebracht.
Ds. J. A. Kwint en mr. C. J. Leembruggen,
laatstgenoemde als schoonzoon van den ont
slapene, hebben hier een kort woord gesproken,
waarna de met een schat van bloemen bedekte
baar grafwaarts werd geleid Aan de groeve
verrichtte ds. Kwint de liturgie.
Mr. N. P. C. van Wijk, zwager van den over
ledene, dankte namens de familie voor de be
toonde deelneming.
DE VERHOUDING TUSSCHEN
HERVORMDEN EN VRIJZ. HERVORMDEN.
Onlangs hebben wij medegedeeld, dat in een
doopdienst van dr. J. Riemens, Ned. Herv. pre
dikant te dezer stede, ook de lidmaten van dr.
K. H. Boersema, voorganger der Ver. van Vrijz.
Hervormden, gedoopt zijn. In verband hiermede
zijn enkele brieven bij den kerkeraad der N. H.
Gemeente binnengekomen. Besloten is thans,
dat bij den kerkeraad der N. H. Gemeente een
voorstel zal worden ingediend om te komen tot
een grondige bespreking wat de verhouding be
treft tusschen de Ned. Hervormden en de Vrijz.
Hervormden te dezer stede,
PROF. Dr. J. H. BONNEMA OVERLEDEN.
In den ouderdom van 77 jaar is te Groningen
overleden prof. dr. J. H. Bonnema. oud-hoog
leeraar aan de Rijksuniversiteit aldaar.
Uw Naaimachine VAKKUNDIG
\\V repareeren.
N.V. MEERPOEL'S
NAAIMACHINE-BEDRIJF i. o.
Breestr. 171, Leiden, Tel. 24815
4510
(Ingea Med.)
OP 3 EN 4 OCTOBER A.S.
De werkzaamheden, welke ..Winterhulp Ne
derland" vorig jaar is begonnen, zullen a.s. sei
zoen zoo mogelijk op nog breeder schaal wor
den voortgezet. Immers de practijk heeft bewe
zen. dat een groote groep Nederlanders in de
wintermaanden dermate kommert. dat hulp een
dringende noodzaak is.
Gelukkig zijn er ook landgenooten. die helpen
kunnen en willen, zoodat bij vele de nood eenigs-
zins gelenigd kan worden. Het hierin schuilen
de bewustzijn van onderlinge verbondenheid
moet zoozeer toenemen, dat het motto van win
terhulp „Voor het volk, door het volk" werke
lijkheid wordt.
Laten daarom diegenen, die zich nog in een
zekeren materieelen welstand mogen verheugen,
aan hun in kommer levende landgenooten den
ken, wanneer hun op 3 en 4 October a.s. de lijst
voor de eerste collecte van winterhulp wordt
aangeboden.
De winter zal door de omstandigheden har
der zijn dan ooit te voren en er zal dus ook
veel meer geld noodig zijn.
Nederlanders, kent uw naastenplicht. Geeft
gul!
FEDERATIE VAN ONDERLINGE BRAND-
WAARBORGMAATSCIIAPPIJEN.
De Federatie van onderlinge Brandwaarborg
maatschappijen hield haar eerste ledenvergade
ring in „Krasnapolsky" te Amsterdam.
Uit de mededeelingen van den secretaris bleek,
dat reeds 112 maatschappijen zich als lid had
den aangemeld, met een verzekerd kapitaal van
rond 1800 mlllioen gulden.
Na een uitvoerige bespreking werden de sta
tuten vastgesteld. In het bestuur werden geko
zen de heeren W. Kuipers. Leeuwarden. T. J.
Tammens, Den Andel, J. J. Talsma, Oosterbeek,
ir J. B. Ritzema-van Ikema. Zwolle. J. Schier -
beek. Beilen. dr. G. B. G. Scholten, Twello. mr.
J. J. Hage, Amsterdam, D. Kamp, Avenhorn. P.
Kestelloo, Serooskerke, M. F. Bonants. Tilburg,
en mr. D. R. Brouwer, Rotterdam.
Het secretariaat der F.O.B. berust by den
heer G. J. Zwaan te Enkhuizen.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Mr. H. Hannema. rechter in de arrondis-
sements-rechtbank te Arnhem is benoemd tot
vrede-rechter-plaatsvervanger in gemelde recht
bank.
In het pand Steenschuur 6 opent dans-
leeraar H. J. Visser hedenavond, bij den aan
vang van den nieuwen cursus, een tweede studio
voor zijn school. De heer Visser heeft, ondanks
de tijdsomstandigheden, niet geschroomd om de
ruimte. waarover hij in de studio van zijn
school aan de Plantage beschikt, met een groote
zaal uit te breiden. De parketvloer in deze
nieuwe schoollocaliteit aan de Steenschuur
heeft een oppervlakte van 150 M2. en kan aan
150 paren plaats bieden. Het aspect van de
zaal is goed verzorgd, terwijl een in een aan
grenzend vertrek ingerichte koffiekamer tot een
gezellig zitje uitnoodigt. Ook de verdere acco
modate van het gebouw, zooals de garderobe en
de rijwielbergplaats in het gebouw, leent zich
uitstekend voor het doel, zoodat de heer Visser
een mooie schoolruimte rijker Is geworden.
TENGEVOLGE VAN ZWAKKERE VRAAG.
(Van onzen deskundigen medewerker).
De gebruiksveehandel was dexe week bij
zonder flauw. De aanvoeren waren niet
minder dan verleden week, maar de vraag
was aanzienlijk zwakker. De prijzen ver
toonden als gevolg eenige inzinking en heel
wat vee bleef onverkocht. Het waren alleen
de beste soorten drachtige koeien, waarop
de handel een uitzondering maakte, en die
dan ook vrijwel prijshoudend verkocht wer
den.
Wij noteerden voor een enkel bijzonder exem
plaar nog tot boven de f.700 doch de meest
gangbare prijzen varleerden van f550 tot f650
per stuk, hetgeen ook als gemiddelde prils van
de beste melkkoeien kan worden gerekend. De
teruggang was het meeste merkbaar voor de
mindere soorten, waarvoor wij van f.400475
noteerden. Vaarzgen van f. 350500, vare koeien
van f. 300475 en pinken van f230325 p. stuk.
Met de graskalveren ging het zeer slecht;
niet alleen, dat er veel onverkocht bleef, doch
voor hetgeen verkocht werd. moest men gemid
deld f.25 per stuk laten vallen vergeleken bij
verleden week.
Bij sluiting deze week bleek ook de stemming
te Leeuwarden, Zwolle en op de Leidsche markt
de oude prijzen niet te kunnen handhaven, ter
wijl er tevens een flink kwantum onverkocht
bleef.
Op de slachtveeafdeelingen, waar het vee voor
de vleeschdistributie werd geleverd, kon men
echter weer tevreden zijn. De aanvoeren, zoowel
als de kwaliteit waren zeer bevredigend. Op de
Leidsche markt werden ongeveer 350 slacht
koeien en stieren gebracht, benevens een klein
kwantum kalveren en schapen.
De volveemarkt deelde thans eveneens in den
minderen kooplust; en ook hier was van eenlgen
teruggang sprake. Fokschapen f.7090 en wel-
deschapen van f.4565 p. stuk. Enkele koppels
extra beste iets hooger.
Op de magere varkens en biggenmarkt was
de toestand in alle verhouding nog wel het
minste. „Onverkoopbaar" zeiden ons de kooplui.
Misschien wel even overdreven, maar als men
op één dag meerdere guldens op een loopvarken
of aan een big moet verliezen, dan is het ver
klaarbaar, dat men zich van dergelijke termen,
die in den handel gebezigd worden, bediend.
Wij noteerden voor de mest- en loopvarkens
van f.1830 en voor de biggen van f.512.
Zware soorten bij uitzondering wat hooger.
Door den teruggang bleef ook hier nogal wat
onverkocht.
1427
(lngez. Med.)
KUNSTKRING HET SCHOUWSPEL.
Bovengenoemde vereeniging is er ln geslaagd
voor het komende tooneelseizoen weer een serie
tooneelvoorstellingen te organiseeren, alle
moeilijkheden der tijden ten spijt.
De eerste voorstelling zal plaats vinden Zon
dagmiddag 28 Sept. a.s. in den Schouwburg.
De tooneelgroep Het Masker geeft dan „Het
avontuur" van P. Armont en M. Gerbidon.
BRAM VAN DER STAP ZEVENTIG JAAR.
Begin November hoopt de bekende Delftsche
baritonzanger, Bram van der Stap. zijn 70sten
verjaardag te herdenken.
Een huldigingscomité zal worden gevormd,
terwijl het in de bedoeling ligt in November
een feestconcert ln „Stads Doelen" te Delft te
organiseeren. waarbij de jubilaris tot mede
werking zal worden uitgenoodigd.
NIEUWE UITGAVEN.
Hoe zeg ik het ln het Spaans?
In samenwerking met de Nederlandsche Rels-
vereeniglng werd door de Uitgevers Maatschappij
.Kosmos" uitgegeven het zakboekje „Wat moet ik
zeggen en hoe zeg ik het in het Spaans?" Deze
uitgave werd, naar de Engelsche uitgave van W.
J. Hernan. bewerkt door J. de Boer.
„Caecilla en de Muziek".
Het Septembernummer van „Caecllia en de
Muziek" onder redactie van «Vlllem Landré publi
ceert een Interview met den veelzfjdlgen mualcua
Hubert Cuypers. naar aanleiding van diens 50-
Jarlg toonkunstenaarsjublleum. Voorts beschou
wingen over „Prijsvragen", over Anton Dvorak,
den 100 Jaar geleden (op 8 Sept.) te Mllhlhausen
ln Bohemen geboren componist, over „Hoe men
vroeger over muziek dacht en schreef", alsmede
over „Kan men stemgeluid voortbrengen zonder
stembanden?"
Handleiding bjj het inkomstenbelastingblljct.
Bij L. J. Veen's uitgeversmaatschappij ver
scheen het boekje „Hoe moet het aangiftebiljet
A voor de inkomstenbelasting 1941 worden inge-
vuld?", waarin A. L. F. Leverington, belasting
adviseur. antwoord geeft op de vele vragen die
zich hierbij bij menigeen voordoen. Een uit-
I treksel uit de belastingtabel werd achterin het
boekje opgenomen.
door PETER FAZEKAS.
(6
Zijn vingers bewogen zich piet een be
hendigheid, alsof hij dit werk reeds meer
malen had gedaan, hoewel hij nu pas voor het
eerst voor zoo'n groote taak stond. Eerst lijmde
bij den achterkant van de viool aan de zijkanten
vast, want die waren in den warboel in de heele
lengte gespleten. Dan nam hij den hals, smeerde
tien ondersten kant dikop met de lijm en plaatste
bet stuk in tie holte van den romp van het
instrument. Ook dit lukte. Hy legde dan de
aldus gerestaureerde viool in de zon te drogen
en als iemand, die zijn werk goed verricht had.
bracht hij Juliska naar haar huis en keerde
terug naar zijn moeder. Van tijd tot tijd ging
hij ongeduldig naar de binnenplaats om zijn
werk te inspecteeren en hü was erg tevreden,
toen hij zag. dat de viool inderdaad haar vorm
behouden had.
Doch den volgenden dag traden de moeilijk
heden op. Alle snaren, behalve de „d" snaar,
waren onbruikbaar en hij moest er nieuwe
koopen.
Ik moet geld hebben, zeide hij tegen
zijn moeder. ik moet drie snaren koopen.
Je kan nog niet spelen en ik heb het geld
noodig. om te eten. antwoordde zy.
Als ik spelen kan, dan zal ik geld verdie
nen, hield hij vol. En als ik de snaren
heb. kan ik leeren spelen.
Hij liet haar niet met rust. totdat zij met
hem meeging om snaren te koopen. Hij spande
deze viool op een zekere toonhoogte, doch zijn
moeder kon duidelijk hooren. dat ze foutief
waren. Zij hielp hem een handje en het lukte
haar de juiste klanken der vier snaren er uit
te krygeo.
Het is goed, zei kleine Pettle prijzend.
I En nu spelen.
Maar de stok was er niet. Daaraan dacht hy
niet en ook zijn moeder vergat het voornaamste
mede-instrument, zonder welk zelfs Pettie Laka-
tos junior zich niet tot een primas kon ont
wikkelen.
Zij keken eenlgszins gegeneerd elkaar aan,
omdat zy daar niet aan gedacht hadden en het
werd hun droef te moede. Na een langen tyd.
nadat zy gedachtenloos nu naar elkaar, dan
weer naar de viool staarden barstte Pettie uit:
Geef me meer geld. Ik moet ook een stok
hebben.
Ik kan het niet doen. Ik heb niet voldoende
en wfj moeten er van leven.
Maar plotseling schoot haar ln de gedachten
wat de vlce-rechter. Manke Mikkie zeide: „Uit
de gemeentekas zal je wat krygen en ook de
menschen zullen Jullie helpen".
Zy sprong op en rende naar de secretarie.
Daar deelde men haar mede, dat menschen, die
hun naam niet genoemd wilden hebben, een
klein sommetje ter beschikking voor Pettie en
zijn moeder gesteld hadden, maar het bedrag
was niet zeer groot en moest met zuinigheid
beheerd worden. Aangezien Pettie nog klein is,
is het nog voorbarig hem een vioolstok te koopen,
het geld zal voor de huishouding gebruikt moeten
worden, waarvoor haar iedere maand een deel
van het bedrag overhandigd zal worden. Het geld
dus, dat Manke Mikkie in het dorp bijeenbracht,
moet verstandig gebruikt worden. Over tien
dagen zoowat is het de eerste, dan kan zij
komen om eenige guldens op te nemen. Zoolang
moet zij zich op een of andere manier weten
te helpen. Trouwens het is op de secretarie be
kend. dat de weduwe nog wat geld heeft, dat zy
van den heer graaf ontving, Pettie zei het zelf
legen den vice-rechter.
Als twee geslagen honden verlieten zy het
gebouw. Pettie kon het geval met zijn moeder
niet bespreken en teneinde raad, ging hij naar
Juliska, om zyn hart voor haar uit te storten.
Zij zaten naast elkaar op de stoep van haar
I huis, legden hun ellebogen op de knieën en hun
j gezichten in hun handen, dachten zij een heel
I langen tijd na wat zij beginnen moesten.
Toen stond Juliska op en pakte Pettie aan
zijn haren. Zij trok ze met haar kleine handjes
vrij krachtig omhoog, zoodat ook Pettie op moest
staan, wilde hij niet. dat zijn haar met wortel
en al door de handen van zyn energieke
„vrouw" uitgetrokken werd.
Je bent een domoor, een ezel. Een stomme
ling ben je. En nadat zij nog vele andere,
in de Zlgeuner-ry welbekende byvoegelyke
naamwoorden naar zyn hoofd slingerde, hetgeen
zonder twyfel een ideaal echtleven voor de toe
komst beloofde, sprak de kieine Juliska:
Je kunt best zonder stok vioolspelen. Zoo
lang we geen geld hebben, zal Je de snaren met
je vingers doen klinken. Dat kan iedere Zigeuner.
Dat kan je ook best leeren.
Minstens vyf keer viel Pettie onderweg, eer
hij thuis was. Hy nam de viool en begon daarop
te tokkelen. Het beviel hem best en heel gauw
kon hy een aardig liedje spelen, dat van het
kleine hondje, dat ooren noch staart heeft en
toch nog een leuk beestje is. En doordat zyn
vingers voor de toongrepen boven aan den hals
veel te klein waren, moest hij, om den Juisten
noot te vinden, soms langs alle tonen zijn
vingertoppen lager doen glyden, waardoor ér
een disharmonisch gejank ontstond, dat aan de
intieme conversatie van twee poesen deed den
ken. Doch voor hem was het hooge muziekkunst
en zelfs meer dan dat: hemelsche muziek.
Uit bravour. uit opschepperij, of misschien wel
uit het met kunstenaars meegeboren instinct
naar lauweren, trommelde hij zijn eerste „pu
bliek" by elkaar, bestaande uit zijn moeder en
uit zyn Juliska.
Ping, pang, klonk het „spel", gemengd
met aanneembare klanken en met niet veel be
lovende misgrepen.
Zyn „publiek was voldaan, ja zelfs zong het
het liedje mee, waardoor Pettie nog meer moed
schepte en onvermoeid doortokkelde.
Erg mooi, riepen de beide anderen uit.
En nu ga ik een nieuw liedje leeren, j
zeide de kleine kunstenaar, maar eerst moet
ik de viool stemmen.
Of dit wel noodig was. of niet. dat zal de
menschheid nooit te weten komen, maar het is
een feit dat zich hier de geschiedenis van de
strak gespannen snaar herhaalde, in veel tra
gischer wyze, dan men vermoeden zou.
Krrrrak, Krrrrik, weerklonk het in de
„concertzaal" en in het volgende oogenbllk
maakte de hals van de viool een geforceerde
buiging en wel niet in de richting van het pu
bliek. maar in die van den kunstenaar zelf Dc
lijm kon geen stand houden, de viool brak in
tweeën en dat ze niet uit elkaar viel, was aan
de snaren te danken, die het bovenste en het
onderste gedeelte van het instrument nog ver
bonden hielden.
Terwyi het „publiek" schrok, keek Pettie ver
stomd naar de gebroken viool, die zyn heele
wereld uitmaakte. Pas langzaam den omvang
van de catastrophe beseffend, zakte hij als een
zoutzak bewusteloos in elkaar, de viool onder
zich bedelvend.
Water, water, schreeuwde zyn moeder
en rende over de binnenplaats naar den water
put, zy haalde een heelen emmer water en be
goot er haar kleinen zoon mee, die een zoo
treurig debuut maakte. En Juliska gilde en huil
de en riep den naam van Pettie, zy was bang,
dat hü dood ging en dat zy nu óók zonder man
zou blijven, net als tante Marle, zy rende ook
naar den waterput, doch zij kwam met leege
handen terug, omdat zy niet voldoende kracht
had den emmer in den put neer te laten, laat
staan weer op te halen. Zoo rende zij weer naar
de kamer, waar Pettie intusschen zyn oogen
opende. Hy keek zijn moeder aan. alléén zijn
moeder. Juliska schonk hij geen blik; van zyn
moeder verwachtte hij hulp en steun en troost.
Myn jongen, heb je pijn? vroeg zü aan
hem.
Ja. Heel erg. Hier. En hij wees op zijn
achterhoofd, waarin het leek of er een mieren
nest zoemde.
Zyn moeder legde hem te bed en verfrischte
zijn hoofd met een natte doek. Zy stuurde
Juliska naar huis. omdat de kleine meid haar
maar voor de voeten liep.
Pettie sliep in. doch zyn slaap was onrustig.
Hy gooide zich heen en weer, ja zelfs viel hy
bijna uit zyn bed. Blijkbaar had hy ook koorts,
want hy ijlde den geneelen nacht door.
Ik wil een viool hebben, ik wil een viool
hebben. schreeuwde hij in zijn koorts en dit
klonk als een vertwyfelde smeekbede, zonder ook
maar iets van een eischenden of bevelenden toon
Dit maakte alles nog moeilyker voor de moeder,
die geen oog kon dicht doen van angst., dat zü
ook haar zoon zou kunnen verliezen.
En in dezen slapeloozen nacht. Zonder man
aan haar zyde, zonder eenigen anderen steun,
zonder voldoende middelen, om aan het heftig
verlangen van haar zoontje te kunnen voldoen,
knielde zy naast het bed van haar jongen en
verzonk zy in vurig gebed:
„Lieve groote God daarboven ln den hemel,
toe. neem hem niet van me weg, maak hem
gezond en ik zal hem naar den graaf brengen,
die rük genoeg is om mün kleine Pettie een
viool te koopen. Ik wil hem liever eenlgen tyd
missen dan hem verliezen. Groote God, genees
hem en hy zal geen verdriet meer hebben over
zyn gebroken viool. Amen".
Haar gebed werd verhoord. Den volgenden mor
gen sprong Pettie uit zyn bed: hy was volkomen
hersteld, doch zün viool lag nog op den grond,
daar waar hy haar had laten vallen, hy ging
er vóór staan en zooals hy het zoo vaak met
de voetballende jongens op straat deed. schopte
hy met één stoot de vernielde viool in een hoek.
Zij deugt niet. zeide hij minachtend.
Pettie's moeder. Marie Bodrog, waschte de
handen en den snuit van haar zoon, zy deed
bovenmcnscheiyke moeite er ook zelf een beetje
netjes uit te zien, nam Pettie by de hand en
ging met hem in de richting van die twee
torens, waar de grootste en de rijkste man
van de heele buurt woonde
HOOFDSTUK III.
Een bochtige weg voerde van het dorp naar
het kasteel van graaf Stephan Kopandy. den
landheer van Domborad, die met z{jn tachtig
duizend morgen akkerland en boschgebied de
rijkste grondbezitter uit de omgeving van het
Balaton-meer was. Om al die rykdommen te
kunnen beheeren. had hy een vrij groot admi
nistratie-personeel. dat in de gebouwen van het
kasteel ondergebracht was. Aan weerszyden van
het bochtige pad, dat van den landweg naar
het kasteel leidde, alsmede aan de zy- en ach
terkanten van het kasteel zelf. groeiden dichte
eeuwenoude eikenbosschen, waardoor de ge-
hecle hof met alle gebouwen voor nieuwsgierige
oogen van buiten verborgen lag, zoodat alleen
de torens van het kasteel boven de boomen en
de heuvels uitstaken.
Vadruk verboden) (Wordt vervolgd)
