BINNENLAND
LE1DSCH DAGBLAD
Tweede Blad
De voedselvoorziening
Waarschuwing aan de
kakkers
De Pers zegt:
VEBBOUW VAN STOPPELGEWASSEW GEEFT 3 OOGSTEN IN 2 JAAfi
STOPPEL CC WA 3SCN
l»3* ïdAO
aoooooha i.ias.oooha
N MARKELO woont de 80-jarige boer Gerrit Roos-
dom, de „goastokmake'r". Deze gaostok, een soort wan
delstok, werd vroeger veel in Twente gebruikt, nqaar
s langzamerhand verdwenen. (Polygoon-Zeylemaker)
CPolygoon-v. Bilsen)
STRIJD
RECHT
OM NOWGOROD. MET STORMGESCHUT DOOR EEN ONDIEPTE EN
HET VELD IN TER ONDERSTEUNING VAN DE INFANTERIE VOOR
NOWGOROI}. (Weltbild-Polygoon)
EEN ZWAAR SOVJET-PANTSERWERK WORDT BESTORMD. Een pionier-
troep kreeg het bevel een zwaar Sovjet-pantserwerk te bestormen, te vernielen en
buiten gevecht te stellen. Met dappere prestaties van eiken soldaat afzonderlijk
geschiedde dit onder inzet van eigen leven. De tevoren aangebrachte explosieve
ladingen hebben hun uitwerking niet gemist en reeds bestormen pioniers de
bunkerstelling. lAtlantic-Holland)
STEEDS HULPVAARDIG DUITSCHE HOSPITAALSOL
DAAT IN ZIJN VRIJEN TUD. Ook in zijn vrijen tijd
verleent de Duitsche hospitaalsoldaat hulp. Het verbinden
van een- wond van een Ukrainisch meisje. (Atlantic-Holland)
OP DE VEILING TE BOVENKARSPEL bestaat goede vraag naar bloem
bollen. De bollerikweekers in de omgeving hebben het dan ook zeer druk met
het „veiling-klaar" maken van de bollen. De bollen worden gesorteerd met
behulp van een maatplankje, een plankje met gaten van verschillende grootten.
iPolygoon-Kuiper)
ALGEMEEN VERTROUWEN
NOODZAKELIJK.
Onlangs is een woord gesproken, dat een
gouden omlijsting verdient. Het luidde als
volgt: „Tusschen ons en den "honger.staat
alleen de organisatie van de voedselvoorzie
ning en wie deze organisatie torpedeert of
saboteert, torpedeert en saboteert de meest
vitale belangen van het Nederlandsche
volk."
Dit woord moet men ter harte nemen. De
organisatie van de voedselvoorziening in ons
land is ongetwijfeld voortreffelijk en doet
binnen het bereik van het mogelijke al wat
zij kan om de verzorging van het Neder
landsche volk vlot te doen verloopen. Zij
heeft daarbij ook veel bereikt en er mag met
het oog op al wat achter ons ligt, zelfs met
dankbaarheid geconstateerd wórden, dat zij
op geen enkel terrein voor mislukkingen is
komen te staan.
Des te meer verdient zij aller steun. Want
- en dit moet ieder duidelijk begrijpen
moeilijkheden ontstaan als deze organisatie
gesaboteerd wordt en slechts het algemeen
vertrouwen kan deze organisatie in staat
stellen, haar taak naar behooren te ver
vullen.
En dit vertrouwen heeft zij het meest van
noode op punten, waar het eenigszins cri-
tiek wordt, of op punten waarvan de ge
ruchtmakende gemeente beweert, dat het
crltiek wordt.
Over de aardappelen is in de afgeloopen
weken af en toe iets te doen geweest. Ieder
kan constateeren, dat deze moeiten over
wonnen zijn. De meeste moeite en zorg
daarbij leverden niet de aardappelen, doch
de saboteurs.
Thans zijn de groenten aan de beurt. Na
tuurlijk was het weer niet erg gunstig. Dat
is niet te verhelpen en daar kan geen en
kele organisatie iets aan doen. Ook in dit
opzicht is de organisatie voortreffelijk en
kan met name gezegd worden, dat de op dit
terrein vastgestelde prijzen aan den groen-
tenhandel voldoende winst bieden. Men oor-
deele zelf. Voor den teler zijn grondprijzen
vastgesteld, die zeer behoorlijk zijn en aan
eiken kweeker een goed inkomen verzekeren.
Deze telerprijzen zijn de veilingprijzen. Op
deze prijzen mag de grossier, behalve de
kosten van vTacht, emballage enz., 12 pet.
grossierswinst nemen. Daarom mag de de
taillist zijnerzijds dan weer 32 pet. winst
nemen (32 pet. van 112 pet.). In totaal ver
dient de handel dus aan de groenten bijna
60 pet. Dat is alleszins behoorlijk. Natuurlijk
moet men hierbij in aarfpierkmg nemen, dat
de groentenhandel steeds risico's heeft door
bederf, daar is mee gerekend.
Maar nu doet het publiek oerdwaas, als
het niet voet bij stuk houdt en tegen hoo-
gere prijzen zich groenten, soms in onver
antwoordelijk groote hoeveelheden, die in
angstpsychose worden opgedaan, gaat ver
schaffen. Daarmee werkt men in de hand,
dat de telers en soms ook de grossiers en
detaillisten groenten aan de veilingen gaan
onttrekken om op ongeoorloofde wijze ten
koste van het publiek meer winst te maken
dan ordelijk en redelijk is. Wie hierin partij
trekt voor de organisatie der voedselvoorzie
ning, trekt partij voor zijn eigen beurs en
zijn eigen maag.
TEGEN ONDERWICHT VAN BROOD.
Bij het onderzoek van brood door dén
keuringsdienst voor waren is gebleken,
dat het aantal gevallen, waarbij een te
laag gehalte aan droge stof werd gecon
stateerd, sterk is toegenomen. Ook de
mate, waarin bij de droge stof onder
wicht optreedt, neemt toe.
De gemachtigde voor de prijzen waar
schuwt de bakkers, dat de prijsvoor-
schriften uitdrukkelijk iedere verminde
ring van prestatie als een prijsverhoo-
ging beschouwen. Als zoodanig-moet ook
het geven van onderwicht aan droge
stof worden aangemerkt. Bakkers, die
zich hieraan schuldig maken, overtreden
niet alleen de bepalingen van de waren
wet, maar ook de prijsvoorsohriften.
DE ONTSLAGVERbUNNING VOOR
AKKERBOUWBEDRIJVEN EN
VEEHOUDERIJBEDRIJVEN.
Ten einde de goede naleving te bevorde
ren van de voorschriften, verbonden aan
de onlangs door den directeur-generaal
van den arbeid vastgestelde ontslagver
gunning voor akkerbouwbedrijven en vee
houderijbedrijven, die niet gecombineerd
zijn met bedrijven van anderen aard, heeft
de secretaris-generaal van het departe
ment van sociale zaken thans een schrij
ven gericht aan de gemeentebesturen en
aan de besturen van werkloozenkassen.
Daarin wordt bepaald, dat arbeiders,xdie
in een akkerbouw- of veehouderijbedrijf
werkzaam zijn en die krachtens bovenbe
doelde ontslagvergunning zijn ontslagen,
zoo noodig, in de steunregelingkunnen
worden opgenomen of uitkeering uit een
kas kunnen genieten, indien een ontslag
briefje van hun laatsten werkgever wordt
overgelegd. Hieraan wordt evenwel toege
voegd, dat, mocht een gemeentebestuur of
De kwaliteits-tandpasta
verwijdert leelijken tandaanslag
2128
(In?ez. Med.)
een kasbestuur in een bepaald geval van
oordeel zijn, dat in strijd met de door den
directeur-generaal van den arbeid gestelde'
bepalingen is gehandeld, aan den betrok
ken arbeider ingevolge de rijkssteunrege
ling slechts steun of kasuitkeering mag
worden verleend na ontvangst van een
kennisgeving van de arbeids-inspectie, dat
vergunning voor het ontslag is "verkregen.
OPRICHTING VAN VEREENIG1NGEN OP
ECONOMISCH TERREIN.
Naar is gebleken worden nog steeds ver-
eenigingen van ondernemers opgericht en
aanvragen tot erkenning dier vereenigingen
als rechtspersoon ingediend, zonder dat
belanghebbenden er zich rekenschap van
geven of c.q. in hpeverre deze vereenigin
gen de haar toegedachte taak zullen kun
nen blijven vervullen, wanneer voor den
betrokken bedrijfstak door de organisatie
commissie de officieele bedrijfsorganisatie
is ingesteld. Deze officieele bedrijfsorgani
saties worden immers erkend als „uitslui
tende vertegenwoordigsters uit vakoog
punt" voor den tak van bedrijf, waarvoor
zij zijn ingesteld. Zoodra deze instelling
een feit is, zijn vereenigingen, die zich op
hetzelfde gebied- bewegen, verplicht haar
desbetreffende werkzaamheden te staken.
Door de organisatie-commissie zullen aan
wijzingen tot" liquidatie worden gegeven.
Met het oog daarop kan het oprichten
nieuwe-vereenigingen op dit gebied^ het
aanvragen van erkenning als rechtsper
soon voor dergelijke vereenigingen, het
wijzigingen van statuten e.d. niet oppor
tuun meer worden geacht. In de meeste
gevallen immers zal dit overbodig werk
blijken te zijn geweest. De organisatie
commissie herhaalt daarom met nadruk
haar reeds op 20 November 1940 aan het
bedrijfsleven gedaan verzoek tot nader or
der alle plajrften tot organisatie, reorgani
satie. concentratie, alsmede tot het aan
vragen van rechtspersoonlijkheid en tot
statutenwijzigingen van vereenigingen,
voor zoover werkzaam op economisch ge
bied, te laten rusten.
1
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiniii'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Dividentbeperking kan
nuttig werken
Het „Hbld." .schrijft:
Er zijn in de laatste decenniën, en we!
hoe langer hoe meer en heftiger, allerlei
evenwichten verstoord, zooals tusschen
voortbrenging en verbruik, tusschen geld
en goederen, tusschen kapitaal en arbeid,
tusschen schuld en vermogen, tusschen
werkgever en werknemer, tusschen stad en
platteland, kortom tusschen alle elkaar on
derling uitsluitende, maar tevens aanvul
lende functies en categorieën in de samen
leving, die zóódanig bij elkaar hooren, dat
een disharmonie voorkomen moet worden
in het belang van het geheel.
Het streven naar vaste, naar redelijke
prijzen, heeft de bedoeling, de voor de ge-
heele samenleving ongewenschte prijsda
lingen en prijsstijgingen te voorkomen. Het
streven naar een redelijke verhouding in
de belooning van stedeiijken en landelij-
ken arbeid is mede een poging tot even
wichtsherstel.
Het streven nara een dividendbeperking
nu behoort tot een complex van maatrege
len, waarbij een betere harmonie gezocht
DE TIJDELIJKE VERHOOGING OUDER-
DOMS-, INVALIDITEITS-, WEDUWEN-
EN WEEZENRENTE.
In het besluit van de secretarissen-gene
raal van de departementen van sociale za
ken en van. .financiën betreffende de tijde
lijke verhooging van de ouderdoms-, inva-
liditeits-, weduwen- en weezenrente is be
paald, dat het ontvangen van dezen bil-
zonderen toeslag geen invloed mag oefenen
op de beoordeeling van een aanvrage om
steun, krachtens een door de overheid
vastgestelde steunregeling of op de vast
stelling van de hdogte van steunbedragen,
die op grond van zulk een zegeling wor
den toegekend.
De secretaris-generaal van het departe
ment van sociale zaken heeft thans in een
rondschrijven aan de gemeentebesturen op
deze bepaling de aandacht gevestigd en
daaraan het verzoek verbonden bij de be
oordeeling van 'de vraag of iemand voor
steun in aanmerking komt, op geenerlei
wijze met bovenbedoelden toeslag rekening
te houden.
Tevens is door hem aan zijn ambtgenoot
van binnenlandsche zaken het verzoek ge
richt zooveel mogelijk te bevorderen, flat
bij uitkeeringen. verleend krachtens de ar-
jnenwet. op overeenkomstige wijze wordt
gehandeld.
wordt tusschen de belooning van den ar
beid en die van het kapitaal.
Het uitkeeren van zeer hooge dividenden
werd vroeger veelal beschouwd als een be
looning van het inzicht van den belegger
in de toekomst van een onderneming. In
den tijd van de oprichting van de vele
nieuwe industrieën en andere ondernemin
gen in de vorige eeuw en nog in het begin
van onze eeuw, had dit zijn zin. In vele
gevallen was men door het nemen vaji
aandeelen in riskante zaken zijn geld ge
heel of gedeeltelijk kwijt, in andere geval
len echter bleek de onderneming aan een
zeer groote behoefte te voldoen en belang
rijke maatschappelijke diensten te verrich
ten. Dan werd een hooge. winst en der
halve bij vennootschappen een hoog divi
dend als een redelijke belooning voor het
inzicht van den aandeelhouder beschouwd,
die aangemoedigd diende te worden in het
mogelijk maken van stichten van nieuwe
ondernemingen, waardoor het productie
vermogen van de samenleving kon worden
verhoogd.
In latere tijden bij den groei en de con
centratie van de groote vennootschappen
werd het ondernemersrisico echter kleiner
en werden hooge dividenden feitelijk
slechts mogelijk door het berekenen san
ie groote belooningen voor massale dien
sten "aan de gemeenschap, belooningen,
welke buiten verhouding gingen staan tot
de inkomsten van zeer vele andere volks-
genooten, wier diensteji op zichzelf vaak
weinig minder belangrijk waren. Ook is
het ondernemersrisico als gevolg van de op
ander gebied naar evenwicht strevende
politiek der overheid (b.v. door prijsstabi-
lisatie) geringer dan voorheen en is der
halve geen hooge belooning-voor dit risico
meer gerechtvaardigd.
De „dividéndstop" draagt er» belangrijk
toe bij om de onevenredig groote belonging
van bepaalde beleggingen te beperkeh en
dus het verstoorde evenwicht in de ver
schillende belooningen te herstellen Hier
bij behoeft men, vooral in oorlogstijd, geen
vrees te hebben, dat de lust tot 'oprichten
van nieuwe voor de samenleving belang
rijke ondernemingen zal worden geschaad.
Reeds lang vóór het uitbrekën van het
huidige conflict heerschte in ons land
evenals in andere „rijke" landen bij een
grooten geldovervloed een zeer lage geld-
rente. Ondanks deze lage rente werden
weinig nieuwe ondernemingen opgericht
en thans, nu de omstandigheden en de
mogelijkheden voor een groot deel door d^
nverheidspoiitiek worden bepaald, heeft het
weinig zin, om dat gedeelte van het kapi
taal. hetwelk van deze omstandigheden en
I mogelijkheden extra profiteert, de beschik-
I king over de volle winst te laten,
